3. Ο πλανότησ Γη εύναι ο μοναδικόσ πλανότησ ςτον
οπούο κατοικούν ϊνθρωποι, καθώσ και εκατομμύρια
ϊλλα εύδη φυτών και ζώων, και ο μοναδικόσ πλανότησ
ςτον οπούο γνωρύζουμε ότι υπϊρχει ζωό. Επιπλϋον εύναι
πλούςιοσ ςε φυςικούσ πόρουσ. Οι φυςικoύ αυτού πόροι
εύναι χρόςιμοι για την παραγωγικό διαδικαςύα καθώσ
και για την δημιουργύα ϊλλων ςυνθετικών υλικών.
4. Από την εποχό που ο ϊνθρωποσ οργϊνωςε τισ
πρώτεσ κοινωνύεσ, κατϊλαβε ότι το περιβϊλλον εύναι
αυτό που μπορεύ να του προςφϋρει τα απαραύτητα και
ϊρχιςε ςταδιακϊ να το εκμεταλλεύεται για να βελτιώςει
το επύπεδο τησ ζωόσ του.
την προώςτορικό εποχό οι παρεμβϊςεισ των
ανθρώπων ςτο περιβϊλλον δεν όταν τόςο ϋντονεσ ώςτε
η ιςορροπύα του να διαταρϊςςεται
5. Με το πϋραςμα όμωσ των αιώνων, οι ϊνθρωποι
ϊρχιςαν να το εκμεταλλεύονται όλο και πιο πολύ με
αποτϋλεςμα να αλλϊζει η μορφό του πλανότη μασ και
να απειλεύται. Και αυτό κυρύωσ μετϊ την βιομηχανικό
επανϊςταςη όπου οι ϋντονεσ βιομηχανικϋσ
δραςτηριότητεσ ϊρχιςαν να περιορύζουν τουσ
φυςικούσ πόρουσ και δημιουργούν ρύπανςη ςτο
περιβϊλλον.
6. Σα τελευταύα χρόνια, οι καθημερινϋσ ενϋργειεσ και
οι ανϊγκεσ του ςύγχρονου τρόπου ζωόσ μασ, η ραγδαύα
τεχνολογικό ανϊπτυξη και η δημογραφικό αύξηςη, ςε
ςυνδυαςμό με την αλόγιςτη εκμετϊλλευςη τησ φύςησ
από τον ϊνθρωπο που ϋχει την πεπούθηςη ότι αποτελεύ
το κυρύαρχο ον αυτού του πλανότη, οδόγηςε ςτη
διατϊραξη τησ ιςορροπύασ των περιβαλλοντικών
ςυςτημϊτων, με αποτϋλεςμα τη δημιουργύα όλο και πιο
μεγϊλων και αυξανόμενων περιβαλλοντικών
προβλημϊτων.
7. Με τον όρο περιβαλλοντικϊ προβλόματα
ονομϊζονται οι διαταραχϋσ ςτη γόινη βιόςφαιρα και
ςτο φυςικό περιβϊλλον οι οπούεσ ςυνηθύζεται να
αποδύδονται ςτην ανθρώπινη δραςτηριότητα.
8. Η ρύπανςη τησ ατμόςφαιρασ
Η μεύωςη του ςτρατοςφαιρικού όζοντοσ
Σο φαινόμενο του θερμοκηπύου
Η κλιματικό αλλαγό
Η όξινη βροχό
Η καταςτροφό των οικοςυςτημϊτων
Η καταςτροφό των δαςών
Η ερημοπούηςη του εδϊφουσ
Η μεύωςη τησ βιοποικιλότητασ
Η ρύπανςη και η μόλυνςη των υδϊτων
Ο ευτροφιςμόσ του νερού
Η ϋλλειψη πόςιμου του νερού
Η ρύπανςη του περιβϊλλοντοσ
Η αύξηςη του όγκου των απορριμμϊτων
Η εξϊντληςη των μη ανανεώςιμων φυςικών πόρων – το ενεργειακό πρόβλημα
Η αιςθητικό υποβϊθμιςη του τοπύου
9. Η ατμοςφαιρικό ρύπανςη δημιουργεύται ςυνόθωσ ςτισ μεγϊλεσ
πόλεισ και προκαλεύται από την ϋκλυςη δηλητηριωδών αερύων.
Σα αϋρια αυτϊ προϋρχονται εύτε από την καύςη ςτερεών ό
υγρών καυςύμων ςτισ κατοικύεσ, ςτα αυτοκύνητα και ςτισ
βιομηχανικϋσ μονϊδεσ, από βιομηχανικϋσ επεξεργαςύεσ και από
φωτοχημικϋσ αντιδρϊςεισ οι οπούεσ γύνονται ςτην ατμόςφαιρα τησ Γησ.
Η ρύπανςη τησ ατμόςφαιρασ
10. Σα οξεύδια του αζώτου και του θεύου, το μονοξεύδιο
του ϊνθρακα, οι υδρογονϊνθρακεσ, τα αιωρούμενα
ςτερεϊ (ςκόνη, τςιμϋντο, καπνόσ, μόλυβδοσ, γύψοσ,
αμύαντοσ, κλπ ), το όζον, οι υδρογονϊνθρακεσ, ο
μόλυβδοσ και ο αμύαντοσ.
11. Οι ρύποι αυτού δεν χϊνονται ςτον ουρανό, αλλϊ
αφού προκαλϋςουν αςφυξύα ςτισ πόλεισ δημιουργούν
πλόθοσ ϊλλων περιβαλλοντικών προβλημϊτων όπωσ το
φαινόμενο του θερμοκηπύου, την κλιματικό αλλαγό,
την τρύπα του όζοντοσ, το φωτοχημικό νϋφοσ και
ξαναπϋφτουν ςτη Γη με τη μορφό τησ όξινησ βροχόσ.
12. Σο ςτρατοςφαιρικό όζον βρύςκεται ςε απόςταςη 15 – 35 χλμ.
πϊνω από την επιφϊνεια τησ γησ και την προςτατεύει από την
επικύνδυνη υπεριώδη ηλιακό ακτινοβολύα. Οι πρόςφατεσ
ανθρώπινεσ δραςτηριότητεσ όμωσ προκϊλεςαν μύα αλλούωςη ςτην
ςτοιβϊδα του ςτρατοςφαιρικού όζοντοσ.
Σο όζον αναπαρϊγεται μόνο του, αλλϊ με αργότερουσ ρυθμούσ απ'
ότι το καταςτρϋφουμε.
13. Οι χλωροφθοριούχοι ϊνθρακεσ (CFCs και
HCFCs), που απελευθερώνονται από τα αεροζόλ, τισ
κλιματιςτικϋσ ςυςκευϋσ, τα ψυγεύα, ωσ προωθητικϊ ςε
ςπρϋι, ωσ διογκωτικϊ ςε πλαςτικϊ και ωσ διαλύτεσ,
ταξιδεύουν ςτη ςτρατόςφαιρα και μϋςα από
πολύπλοκεσ αντιδρϊςεισ καταςτρϋφουν το όζον, με
αποτϋλεςμα την λϋπτυνςη του ςτρώματοσ αυτού και
την δημιουργύα τησ λεγόμενησ τρύπασ του όζοντοσ.
14. Μεύωςη τησ απόδοςησ των καλλιεργειών.
Αναςτολό του ρυθμού φωτοςύνθεςησ των φυτών και
την μεύωςη τησ ανϊπτυξησ τουσ.
Καταςτροφό του DNA και κατϊ ςυνϋπεια τησ
ανϊπτυξησ και αναπαραγωγόσ του φυτοπλαγκτόν και
κϊθε τροφικόσ αλυςύδασ που βαςύζεται ςε αυτό.
Αύξηςη τησ θερμοκραςύασ τησ γησ.
ημαντικό αύξηςη του ψύχουσ ςτα ανώτερα ςτρώματα
τησ ατμόςφαιρασ.
15. Σα αϋρια που προϋρχονται από τη βιομηχανικό
δραςτηριότητα και τα αυτοκύνητα, όπωσ το διοξεύδιο
του ϊνθρακα, δημιουργούν ςτα κατώτερα ςτρώματα
τησ ατμόςφαιρασ ϋνα πυκνό ςτρώμα που επιτρϋπει ςτισ
ακτύνεσ του όλιου να περνούν και να θερμαύνουν την
επιφϊνεια τησ γησ.
16. Σο μεγαλύτερο μϋροσ όμωσ τησ ηλιακόσ ενϋργειασ
παγιδεύεται κοντϊ ςτην επιφϊνεια τησ γησ λόγω του
πυκνού ςτρώματοσ αερύων τα οπούα ενεργούν όπωσ τα
πλαςτικϊ καλύμματα ενόσ θερμοκηπύου επιτρϋποντασ
την εύςοδο των ηλιακών ακτύνων, αλλϊ εμποδύζοντασ
την ϋξοδο τησ θερμότητασ. Σο αποτϋλεςμα εύναι η
αύξηςη τησ θερμοκραςύασ τησ ατμόςφαιρασ
δημιουργώντασ ςυνθόκεσ θερμοκηπύου.
17. Σα τελευταύα 140 χρόνια λόγω του φαινομϋνου του
θερμοκηπύου παρατηρεύται αλλαγό του παγκόςμιου
κλύματοσ με την μϋςη θερμοκραςύα τησ γησ να
αυξϊνεται ςυνεχώσ. Οι ειδικού ςυνδϋουν την αύξηςη
αυτό με τισ καύςεισ ορυκτών των βιομηχανιών και των
εργοςταςύων.
Προβλϋπουν πωσ η θερμοκραςύα τησ Γησ θα
αυξηθεύ μϋχρι και 6 βαθμούσ Κελςύου μϋςα ςτα
επόμενα 100 χρόνια.
18. 1. Λιώςιμο των πϊγων ςε
μεγϊλεσ εκτϊςεισ 8
φορϋσ πιο γρόγορα από
ότι ςτο παρελθόν.
20. 4. Μεγϊλεσ περύοδοι ξηραςύασ3. Καταςτροφικϋσ πλημμύρεσ
5. Εξαφϊνιςη αρκετών ειδών ζώων και φυτών τα οπούα δεν θα
προλϊβουν να προςαρμοςτούν ςτο νϋο περιβϊλλον και θα
εξαφανιςτούν.
21. Ονομϊζεται το φαινόμενο των αςυνόθιςτα όξινων
μετεωρολογικών κατακρημνιςμϊτων, όπωσ π.χ. βροχό,
χαλϊζι, χιόνι, ομύχλη, πϊχνη, ωσ και ξηρό ςκόνη.
Λϋγεται ϋτςι γιατύ εμπεριϋχει όξινουσ ρύπουσ,
δηλαδό ουςύεσ αϋριεσ ό μη που δεν αποτελούν φυςιολογικϊ
χαρακτηριςτικϊ τησ καθαρόσ ατμόςφαιρασ, αλλϊ εύναι
προώόντα ανθρώπινησ δραςτηριότητασ ό ϊλλων ρυπογόνων
αιτιών όπωσ ρύπουσ από την ηφαιςτειακό δραςτηριότητα ,
από πυρκαγιϋσ κ.α.
22. Σα πιο ςημαντικϊ αϋρια που οδηγούν ςτο
ςχηματιςμό τησ όξινησ βροχόσ εύναι το διοξεύδιο
του θεύου (SO2) και τα οξεύδια του αζώτου (NOx)
που οξειδώνονται ςτην ατμόςφαιρα ςχηματύζοντασ
θεώκό οξύ (Η2SO4) και νιτρικό οξύ (HNO3).
24. Έχει όμωσ επιπτώςεισ και ςτα οικιςτικϊ
οικοςυςτόματα όπου μπορεύ να διαβρώςει ιςτορικϊ
μνημεύα και να προκαλϋςει ζημιϊ ςε κτύρια.
Αυτό ςυμβαύνει όταν αντιδρϊ χημικϊ το θειικό οξύ τησ όξινησ
βροχόσ με τισ ενώςεισ αςβεςτύου ςε πετρώματα όπωσ
αςβεςτόλιθου, ψαμμύτη, μϊρμαρου και γρανύτη και τα
μετατρϋπει ςε γύψο.
Η όξινη βροχό όμωσ διαβρώνει, οξειδώνει και τρυπϊ
και το μϋταλλο των οχημϊτων.
25. Ένα ςύνολο ζωντανών οργανιςμών, ζώων και
φυτών, τα οπούα βρύςκονται ςε ιςορροπύα ςε μια
περιοχό εύτε λύμνη εύναι αυτό ό ϋλοσ ό αγρόσ ό δϊςοσ ό
ποτϊμι ό θϊλαςςα, μπορούν να διαταραχθούν ό και να
καταςτραφούν από ενϋργειεσ των ανθρώπων.
26. Η όξινη βροχό
Η κατϊχρηςη φυτοφαρμϊκων και λιπαςμϊτων
Η αποςτρϊγγιςη και αποξόρανςη υγροτόπων
Η υλοτομύα και οι πυρκαγιϋσ
Σο κυνόγι
Η υπερεντατικό αλιεύα
Οι βιομηχανύεσ
Η επϋκταςη των πόλεων
27. Σα δϊςη αποτελούν ανεκτύμητη πηγό οξυγόνου και
γι αυτό η καταςτροφό τουσ αποτελεύ ϋνα τερϊςτιο
περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόβλημα αφού εύναι
ϋνασ από τουσ βαςικούσ λόγουσ επιδεύνωςησ του
φαινομϋνου του θερμοκηπύου και η τρύτη μεγαλύτερη
κύρια αιτύα υπερθϋρμανςησ του πλανότη. Β
Σα δϊςη καταςτρϋφονται από τον ϊνθρωπο εύτε με
την υλοτομύα, εύτε με την αποψύλωςη, εύτε από αμϋλεια
με τισ πυρκαγιϋσ.
29. Και επιπλϋον για κϊθε δϋντρο που χϊνεται, μειώνεται
ακόμα περιςςότερο η ικανότητα απορρόφηςησ του
περιςςευούμενου διοξειδύου του ϊνθρακα που ςυγκεντρώνεται
ςτην ατμόςφαιρα.
Πυρκαγιϋσ καταςτρϋφουν κϊθε
χρόνο τερϊςτιεσ εκτϊςεισ δαςών
και επιδεινώνουν ακόμα
περιςςότερο το πρόβλημα των
βλαβερών αϋριων ρύπων τησ
ατμόςφαιρασ, αφού από την καύςη
τουσ απελευθερώνεται διοξεύδιο
και το μονοξεύδιο του ϊνθρακα, τα
οπούα αποτελούν αϋριουσ ρύπουσ.
31. Η ερημοπούηςη του εδϊφουσ δηλαδό η μεύωςη ό η
απώλεια τησ παραγωγικότητασ του, εξαρτϊται από
κλιματολογικούσ, εδαφικούσ αλλϊ και ανθρωπογενεύσ
παρϊγοντεσ
Σα ακραύα καιρικϊ φαινόμενα, αυξϊνουν την
επιφανειακό διϊβρωςη του εδϊφουσ ό την μεύωςη τησ
περιεκτικότητϊσ του ςε νερό και προκαλούν δυςμενϋσ
περιβϊλλον για την ανϊπτυξη των φυτών.
Επύςησ εδϊφη τα οπούα εύναι ευπαθό ςτη διϊβρωςη,
ϋχουν μεγϊλη κλύςη, μικρό περιεκτικότητα ςε οργανικό
ουςύα και ευπϊθεια ςτη χημικό διϊβρωςη λόγω κακόσ
ποιότητασ νερού ϊρδευςησ, εξαςθενούν και ερημώνονται.
32. Κι αυτϋσ εύναι:
1. Μη αποδεκτϋσ γεωργικϋσ πρακτικϋσ (εντατικό
καλλιϋργεια γεωργικών περιοχών, υπερβολικό χρόςη
λιπαςμϊτων, μη ορθολογικό κατεργαςύα του εδϊφουσ,
ϋλλειψη προςταςύασ γεωργικών εδαφών),
2. Μη ορθολογικό διαχεύριςη των υδϊτινων πόρων
(ανεπαρκεύσ πρακτικϋσ ϊρδευςησ, υπερϊντληςη του
υπόγειου νερού, ϋλλειψη ςτραγγιςτικών ϋργων)
3. Αλλαγό χρόςησ τησ γησ (από δϊςοσ ςε γεωργικό
ϋδαφοσ, από γεωργικό ϋδαφοσ ςε αςτικό χρόςη)
4. Μη αειφορικϋσ πρακτικϋσ δαςικόσ διαχεύριςησ
(υπερβόςκηςη, υπερβολικό υλοτομύα, πυρκαγιϋσ)
33. Με τον όρο βιοποικιλότητα ορύζεται η ποικιλύα των
βιολογικών ειδών που φυςιολογικϊ υπϊρχει ςτα γόινα
οικοςυςτόματα.
Εξαιτύασ των ανθρώπινων αναπτυξιακών
δραςτηριοτότων, τησ αποδϊςωςησ, τησ ερημοπούηςησ κλπ,
ϋνα μεγϊλο ποςοςτό αυτών των ειδών απειλεύται με
εξαφϊνιςη. Η βιοποικιλότητα αποτελεύ ςημαντικό
παρϊγοντα ιςορροπύασ τησ φύςησ. Η ρύπανςη από τισ
βιομηχανύεσ, η ϋντονη γεωργικό δραςτηριότητα, η
υπεραλύευςη, η ϋλλειψη ζωτικού χώρου για τα εύδη, κλπ
προκαλούν μαζικό εξαφϊνιςη των φυτικών και ζωικών
ειδών.
34. Η ρύπανςη του εδϊφουσ αφορϊ τη ςυγκϋντρωςη ς’
αυτό ρυπογόνων ουςιών ςε ποςότητεσ που αλλοιώνουν τη
ςύςταςη του και ςυνεπώσ προκαλούν βλϊβεσ ςτουσ
οργανιςμούσ και διαταραχϋσ ςτα οικοςυςτόματα.
Οι διϊφορεσ ρυπογόνεσ χημικϋσ ουςύεσ μπορεύ να
προϋρχονται εύτε από διϊφορεσ φυςικϋσ διεργαςύεσ (φυςικού
ρύποι), εύτε να εύναι αποτϋλεςμα ανθρωπογενών
δραςτηριοτότων (ανθρωπογενεύσ ρύποι) και μπορεύ να
ςυγκεντρώνονται απευθεύασ ςτο ϋδαφοσ ό να καταλόγουν
ςτο ϋδαφοσ από τον αϋρα και το νερό ό την όξινη βροχό.
35. 1. Οικιακϊ απορρύμματα όπωσ πλαςτικϊ κουτιϊ , γυϊλινα μπουκϊλια και ϊλλα
υλικϊ τα οπούα αποδομούνται πολύ αργϊ ό καθόλου.
Πλαςτικό μπουκϊλι: 100 με 200 χρόνια
Αλουμινϋνιο κουτύ: 100-200 χρόνια
Σενεκεδϊκι κονςϋρβασ: 50-100 χρόνια
Ειςιτόριο λεωφορεύου: 2-4 εβδομϊδεσ
Βαμβακερό ύφαςμα: 1-5 μόνεσ
χοινύ: 3-14 μόνεσ
Μϊλλινο ύφαςμα: 1 χρόνοσ
Βαμμϋνο ξύλο: 13 χρόνια
Χρόνοσ αποςύνθεςησ διαφόρων αντικειμϋνων ςτην φύςη:
36. 2. Οι βιομηχανικϋσ, βιοτεχνικϋσ και
εμπορικϋσ δραςτηριότητεσ .
3. Γεωργικϊ και κτηνοτροφικϊ
απόβλητα, λιπϊςματα και
φυτοφϊρμακα που περιϋχουν ύχνη
από τοξικϊ μϋταλλα και
μεταλλοειδό.
4. Ραδιενεργϊ κατϊλοιπα που
προϋρχονται από πυρηνικϋσ δοκιμϋσ, από
τη χρόςη πυρηνικών όπλων και από τισ
πυρηνικϋσ εγκαταςτϊςεισ.
38. Με τον όρο ρύπανςη του νερού εννοούμε την
οποιαδόποτε ανεπιθύμητη αλλαγό ςτα φυςικϊ, χημικϊ και
βιολογικϊ χαρακτηριςτικϊ του νερού των θαλαςςών, λιμνών
ό ποταμών, η οπούα εύναι ό μπορεύ υπό προώποθϋςεισ να γύνει
ζημιογόνοσ για τον ϊνθρωπο, τουσ υπόλοιπουσ φυτικούσ και
ζωικούσ οργανιςμούσ αλλϊ και τισ ςυνθόκεσ ζωόσ.
Η ρύπανςη του νερού ϋχει μεγϊλεσ επιπτώςεισ ςτην
ζωό του ανθρώπου και των υπόλοιπων ζωικών και φυτικών
οργανιςμών αφού η υποβϊθμιςη τησ ποιότητασ του
υπονομεύει την υγεύα τουσ αλλϊ και γύνεται ακατϊλληλο για
ϊλλεσ γεωργικϋσ ό βιομηχανικϋσ χρόςεισ.
39. Η ρύπανςη του υδϊτων προκαλεύται με την
απελευθϋρωςη ςε λύμνεσ, ποτϊμια και θϊλαςςεσ
ουςιών-ρύπων. Οι ρύποι αυτού εύναι πϊρα πολύ και
αυτό γιατύ ςτο υδϊτινο ορύζοντα καταλόγουν και οι
ρύποι από την ατμόςφαιρα μϋςω τησ όξινησ βροχόσ και
οι ρύποι του εδϊφουσ μϋςω τησ απορροόσ.
40. 1. την χημικό ρύπανςη που προκαλεύται από :
Σισ βιομηχανύεσ με τα απόβλητα
Σισ κατοικύεσ με τα λύματα
Σην γεωργύα με τα λιπϊςματα, τα φυτοφϊρμακα και τα
ζιζανιοκτόνα.
Σα επικύνδυνα τοξικϊ των χημικών βιομηχανιών και των
βυρςοδεψιών.
Σισ διαρροϋσ πετρελαιοειδών. Σα πετρελαιοειδό ϋχουν την
ιδιότητα να διαςπεύρονται και να εξαπλώνονται ςε τερϊςτιεσ
εκτϊςεισ. Καλύπτουν ϋτςι την επιφϊνεια του νερού,
εμποδύζουν την ανταλλαγό των αερύων μεταξύ αϋρα και
νερού και βλϊπτουν τουσ υδρόβιουσ οργανιςμούσ.
41. 2. την θερμικό ρύπανςη του νερού από τη βιομηχανικό
χρόςη του νερού για ψύξη. Απελευθερώνεται τότε ςτο νερό
ενϋργεια υπό την μορφό θερμότητασ ό ραδιενϋργειασ και
προκαλεύται ϊνοδο ςτην θερμοκραςύα του νερού και μεύωςη
του διαλυμϋνου οξυγόνου. Οι ςυνϋπειεσ εύναι τραγικϋσ
για τουσ υδρόβιουσ οργανιςμούσ.
3. την μόλυνςη του νερού , όταν ςτο νερό υπϊρχουν και
μικροοργανιςμού . Μολύνςεισ όμωσ αλλϊ ραδιενεργϋσ,
προκαλούνται από ατυχόματα ό βλϊβεσ ςτουσ πυρηνικούσ
ςταθμούσ και από πυρηνικϋσ δοκιμϋσ ό εκρόξεισ.
42. Απόβλητα που περιϋχουν οργανικϋσ ουςύεσ προςφϋρουν
ϊφθονη τροφό ςτουσ φυτικούσ οργανιςμούσ.
Οι φυτικού οργανιςμού πληθαύνουν και αυξϊνονται
ραγδαύα.
Σο διαλυμϋνο οξυγόνο ςε λύμνεσ ό αβαθεύσ κόλπουσ
μειώνεται ό και να εξαφανύζεται.
43. Μεταβϊλλεται η πανύδα και η χλωρύδα των νερών.
Μειώνεται η βιοποικιλότητα.
Σο νερό εμφανύζεται θολό και γκριζοπρϊςινο με
γλοιώδησ υφό.
Σο νερό ϋχει δυςϊρεςτη οςμό.
Δημιουργεύται μύα ιδιαύτερα αντιαιςθητικό εικόνα
πρϊγμα που οδηγεύ και ςτην υποβϊθμιςη του φυςικού
περιβϊλλοντοσ.
44. Μύα περιοχό μπορεύ να εύναι ρυπαςμϋνη χωρύσ να
ϋχει γύνει ευτροφικό. Για παρϊδειγμα, η ρύπανςη μπορεύ
να ϋχει προξενηθεύ από βιομηχανικϊ τοξικϊ απόβλητα
που αναςτϋλλουν τισ διαδικαςύεσ τησ φωτοςύνθεςησ.
Οπωςδόποτε, όμωσ, ο ευτροφιςμόσ μπορεύ να οδηγόςει
και ςε ρύπανςη, προξενώντασ ϋλλειψη οξυγόνου ςτο
νερό, μαζικό ανϊπτυξη φυκιών κ.ϊ.
45. τισ περιςςότερεσ χώρεσ, ςχεδόν όλα τα απόβλητα
καταλόγουν ςε ποτϊμια, λύμνεσ, θϊλαςςεσ και τισ
ρυπαύνουν.
Πϊνω από 1 διςεκατομμύριο ϊνθρωποι δεν ϋχουν
πρόςβαςη ςε πόςιμο νερό.
Σο 2025 περύπου 3 διςεκατομμύρια ϊνθρωποι ςε 48
χώρεσ του κόςμου θα ζουν ςε περιοχϋσ ςτισ οπούεσ δεν
θα υπϊρχει αρκετό νερό.
46. Η ανθρώπινη δραςτηριότητα
επιβϊλλει τη χρόςη τεραςτύων
ποςοτότων νερού.
Σο νερό που υπϊρχει ϊφθονο ςτον
πλανότη μασ εύναι μολυςμϋνο.
Η λειψυδρύα μαςτύζει τον πλανότη
μασ τα τελευταύα χρόνια.
47. Σο νερό αποτελεύ το κύριο ςυςτατικό για όλουσ τουσ
ζωντανούσ οργανιςμούσ, βοηθϊ ςτη ρύθμιςη του
κλύματοσ, διαμορφώνει το ανϊγλυφο του εδϊφουσ,
αποτελεύ βαςικό παρϊγοντα για τη γεωργύα, κ.α.
Φωρύσ το νερό ζωό δε θα μπορούςε να υπϊρξει.
Σο νερό, αυτό το ςπϊνιο αγαθό ςτισ μϋρεσ μασ ςπανύζει.
Γι αυτό ςε πολλϋσ περιοχϋσ το τοπύο ξεραύνεται και
εξαφανύζονται πολλϊ εύδη φυτών και ζώων.
48. H ϊνοδοσ του βιοτικού επιπϋδου του ανθρώπου
χρειϊςτηκε μεγϊλη παραγωγό ενϋργειασ που προόλθε
από την καύςη του ϊνθρακα και του πετρελαύου.
ύμφωνα με το WWF υπολογύζεται ότι κϊθε χρόνο η
ϊντληςη των φυςικών αυτών πόρων ξεπερνϊ το 20%
τησ δυνατότητασ του πλανότη για την αναπλόρωςό
τουσ. Οι πηγϋσ ενϋργειασ (κϊρβουνο, πετρϋλαιο,
φυςικό αϋριο, κλπ. ) εύναι μη ανανεώςιμεσ και
προβλϋπεται να εξαντληθούν ςε ςύντομο χρονικό
διϊςτημα.
49. Καταβροχθύζουμε τα ενεργειακϊ αποθϋματα του
πλανότη υπονομεύοντασ το μϋλλον των επόμενων
γενιών. Ποτϋ ςτην ιςτορύα του ο ϊνθρωποσ δεν
κατανϊλωνε τόςη πολλό ενϋργεια. Η ζητούμενη
ενϋργεια για όλεσ τισ χώρεσ τησ Γησ θα εύναι τόςο
μεγϊλη που κυριολεκτικϊ θα καταπιούμε την ενϋργεια
του πλανότη μασ. Άλλωςτε πολλού πόλεμοι του 20ου
και του 21ου αιώνα, εύχαν και θα ϋχουν ωσ βαςικό τουσ
αιτύα την εξαςφϊλιςη ενεργειακών αποθεμϊτων.
50. Η πυρηνικό ενϋργεια εύναι η εναλλακτικό λύςη.
Παρϋχει ςόμερα ςτισ ανεπτυγμϋνεσ χώρεσ γύρω ςτο
20% τησ ςυνολικόσ καταναλώςιμησ ενϋργειασ. Η
χρηςιμοπούηςό τησ αποτελεύ λύςη ςτη ενεργειακό
κρύςη, εγκυμονεύ όμωσ κινδύνουσ για το περιβϊλλον.
Σο περιβαλλοντολογικό κόςτοσ θα εύναι υψηλό αν
ςυμβεύ ϋνα πυρηνικό ατύχημα ανϊλογο αυτού του
Σςϋρνομπιλ και ακόμα όλο και περιςςότερεσ χώρεσ θα
γύνουν κϊτοχοι πυρηνικών εργοςταςύων που θα
παρϊγουν τερϊςτιεσ ποςότητεσ πυρηνικών αποβλότων.
Και πϊντα θα υπϊρχει ο τρόμοσ ενόσ πυρηνικού
πολϋμου. Και εκτόσ αυτών, το ουρϊνιο, που εύναι
βαςικό καύςιμο για τα πυρηνικϊ εργοςτϊςια και
υπϊρχει ςτη φύςη, εύναι κι αυτό μη ανανεώςιμο.
51. Σα οικιακϊ, τα αςτικϊ αλλϊ και τα βιομηχανικϊ
απορρύμματα τα τελευταύα χρόνια ϋχουν
πολλαπλαςιαςτεύ. Πολλϊ από αυτϊ και κυρύωσ τα
οικιακϊ οδηγούνται ςε χωματερϋσ.
52. Οι χωματερϋσ αποτελούν ϊριςτο υπόςτρωμα
ανϊπτυξησ μικροοργανιςμών τα οπούα απειλούν την υγεύα
του ανθρώπου και εκλύουν και επικύνδυνα αϋρια.
Σο αϋριο των χωματερών, που αποκαλεύται βιοαϋριο,
δημιουργεύται ωσ βιολογικό διαδικαςύα αποςύνθεςησ των
ςτερεών αποβλότων ςε μια χωματερό. την ακατϋργαςτη
μορφό του το βιοαϋριο αποτελεύται κατϊ κύριο λόγο (>90%)
από ύςα μϋρη μονοξεύδιο του ϊνθρακα και μεθανύου, ενώ ςε
μικρϋσ ποςότητεσ περιλαμβϊνει αμμωνύα, διοξεύδιο του
ϊνθρακα, υδρογόνο, υδρόθειο, ϊζωτο και οξυγόνο. Η
ανεξϋλεγκτη παραγωγό βιοαερύου μπορεύ να αποτελϋςει
κύνδυνο ϋκρηξησ και πυρκαγιϊσ, ενώ το μεθϊνιο ςυνειςφϋρει
ςημαντικϊ ςτο φαινόμενο του θερμοκηπύου.
53. Οι ανθρώπινεσ επεμβϊςεισ ςτη φύςη με ςκοπό την πρόοδό και
την τεχνολογικό ανϊπτυξη εύναι πολλϋσ και ποικύλεσ. Η
δημιουργύα οδικών δικτύων, φραγμϊτων, γεφυρών, λιμανιών,
ορυχεύων και λατομεύων, εργοςτϊςιων κλπ., αλλοιώνουν το
φυςικό τοπύο. Σα περιςςότερα από αυτϊ γύνονται χωρύσ να
υπϊρχει ςεβαςμόσ προσ το περιβϊλλον και τισ ιςορροπύεσ του,
διαταρϊςςοντασ ϋτςι τη φυςικό αρμονύα και την ομορφιϊ του.
54. οβαρότερο πρόβλημα αποτελεύ η ραγδαύα και ανεξϋλεγκτη
εξϊπλωςη των πόλεων και των μεγϊλων αςτικών κϋντρων εισ
βϊροσ του πραςύνου με ανυπολόγιςτεσ ςυνϋπειεσ τόςο για το
φυςικό περιβϊλλον όςο και για τη ψυχικό υγεύα των
κατούκων τουσ.
55.
56. ε μια ξϋχειλη δεξαμενό τεραςτύων διαςτϊςεων ϋχει
μετατραπεύ ο ΦΤΣΑ Καρβουναρύου. Εντοπύςτηκε ςε αυτόν
διαρροό υγρών αποβλότων προσ τον Κωκυτό ποταμό, ϊκρωσ
επικύνδυνων για το περιβϊλλον και τον υδροφόρο ορύζοντα. Η
κατϊςταςη ϋχει φθϊςει ςε οριακό ςημεύο και ο ΦΤΣΑ
εξελύςςεται ςε περιβαλλοντικό βόμβα, που απειλεύ ανοιχτϊ
πλϋον τον τόπο μασ.
57. Μϋλη του υλλόγου Μελϋτησ και Προςταςύασ τησ
Θεςπρωτύασ καταγγϋλλουν ότι ο ποταμόσ Κωκυτόσ
εκπϋμπει SOS. Εδώ και χρόνια αποτελεύ τον αποδϋκτη των
ακατϋργαςτων λυμϊτων τησ Παραμυθιϊσ, που δεν διαθϋτει
ολοκληρωμϋνη μονϊδα βιολογικού καθαριςμού, αλλϊ και
των τοπικών ελαιοτριβεύων και τυροκομεύων. Επιπλϋον, τα
ςτραγγύςματα του ΦΤΣΑ επιβαρύνουν ακόμη περιςςότερο
το πολύπαθο οικοςύςτημα του ποταμού και απειλούν
ευθϋωσ τισ προςτατευμϋνεσ περιοχϋσ του Αχϋροντα.
58. Ο Θύαμισ ό Καλαμϊσ αποτελεύ τισ τελευταύεσ δεκαετύεσ παρϊδειγμα
υποβϊθμιςησ του φυςικού περιβϊλλοντοσ εξ αιτύασ τησ αλόγιςτησ
ανθρώπινησ δραςτηριότητασ (γεωργοκτηνοτροφικό δραςτηριότητα,
αςτικϊ και βιομηχανικϊ λύματα, ϋλλειψη διαχειριςτικού ςχεδύου και
ςυντονιςμού των αρμόδιων φορϋων. Η μεγαλύτερη εςτύα ρύπανςησ
εύναι η «τϊφροσ Λαψύςτασ» που οδηγεύ τα λύματα τησ πόλησ και τησ
βιομηχανικόσ ζώνησ των Ιωαννύνων ςτον ποταμό.
59. Η παρϊνομη υλοτόμηςη ϋχει πολλαπλαςιαςτεύ τελευταύα λόγω
τησ οικονομικόσ κρύςησ. Η αύξηςη τησ τιμόσ του πετρελαύου
ϋχει φϋρει ςε απόγνωςη τουσ κϊτοικουσ τησ περιοχόσ μασ αλλϊ
και όλησ τησ Ελλϊδοσ. Πολλού από τουσ πολύτεσ μετατρϋπουν
τα τζϊκια τουσ ςε ενεργειακϊ με αποτϋλεςμα να αυξϊνεται η
κατανϊλωςη ςε ξύλα και κατϊ ςυνϋπεια η ζότηςη τουσ.
60. Βαςικό αιτύα τησ μεύωςησ του πληθυςμού του εύναι η αποξόρανςη
των υγροτόπων τησ Φότκοβασ και τησ Αμπελιϊσ. Όταν
αποξηραύνονται τϋτοιοι υγρότοποι, τα πουλιϊ δυςκολεύονται να
βρουν τροφό και ϋτςι εξαφανύζονται. Σα υγρϊ λιβϊδια ςτισ μϋρεσ
μασ, ϋχουν τεμαχιςτεύ, η ϋκταςη τουσ ϋχει μικρύνει και ϋχουν γύνει
φτωχότερα ςε βιοποικιλότητα.
Ο Πελαργόσ εύναι ϋνα από τα πιο
γνωςτϊ και πιο εντυπωςιακϊ εύδη
πουλιών των Ελληνικών υγροτόπων
και αποτελεύ ςόμα κατατεθϋν για την
πόλη τησ Παραμυθιϊσ. Σα τελευταύα
όμωσ χρόνια παρατηρεύται όλο και πιο
ϋντονα η μεύωςη του πληθυςμού του.
61. Ένασ νϋοσ χώροσ ανεξϋλεγκτησ διϊθεςησ απορριμμϊτων
(ΦΑΔΑ), ϋκανε την εμφϊνιςό του ςτον Δόμο
Ηγουμενύτςασ, ο οπούοσ ελλοχεύει ςοβαρούσ κινδύνουσ
για την υγεύα μασ.
62. Από τη ςτιγμό που ϋγιναν αντιληπτϊ τα
περιβαλλοντικϊ προβλόματα, ξεκύνηςαν και οι
προςπϊθειεσ για την επύλυςό τουσ. Με την
περιβαλλοντικό προςταςύα αςχολούνται κρατικϋσ
υπηρεςύεσ, οργανιςμού, πανεπιςτόμια, πολιτικϊ
κόμματα, οικολογικϋσ ομϊδεσ αλλϊ και μεμονωμϋνα
ϊτομα.
Ήδη από τη δεκαετύα του 1960 ιδρύθηκαν
οικολογικϋσ οργανώςεισ όπωσ η WWF και η
Greenpeace οι οπούεσ κϊνουν προςπϊθειεσ προςταςύασ
του περιβϊλλοντοσ.
63. Κατϊ τη δεκαετύα του 1990 η εναςχόληςη του ΟΗΕ με
την αντιμετώπιςη τησ πλανητικόσ κλιματικόσ αλλαγόσ
οδόγηςε ςτο Πρωτόκολλο του Κιότο, μύα διεθνό ςυνθόκη η
οπούα ςτοχεύει ςτη μεύωςη των ρυθμών εκπομπόσ αερύων
θερμοκηπύου προκειμϋνου να προληφθεύ η όξυνςη τησ
παγκόςμιασ υπερθϋρμανςησ, χωρύσ να μειωθούν ωςτόςο οι
ρυθμού οικονομικόσ ανϊπτυξησ. Σο πρωτόκολλο ϋχει τεθεύ
μερικώσ ςε ιςχύ από το 2005, χωρύσ ωσ τώρα ςημαντικϊ
αποτελϋςματα, ενώ ϋχει δεχθεύ και κριτικό για
αναποτελεςματικότητα.
Άλλεσ διακρατικϋσ ςυνθόκεσ περιβαλλοντικού δικαύου
εύναι η ςύμβαςη Ραμςϊρ, η Οδηγύα για τα πουλιϊ
(79/409/ΕΟΚ) και η Οδηγύα των Οικοτόπων
(92/43/ΕΟΚ)
64. Οι μηχανικό περιβϊλλοντοσ υποςτηρύζουν
αποκλειςτικϊ τεχνολογικϋσ λύςεισ όπωσ τη
βιοκλιματικό αρχιτεκτονικό και δρϊςεισ όπωσ η
αναδϊςωςη, ενώ από την ϊλλη κϊποιοι μιλούν για
πρϊςινη ανϊπτυξη με την χρηςιμοπούηςη όπιων
μορφών ενϋργειασ.
65. Η εκπαύδευςη όμωσ εύναι αυτό που μπορεύ να
ςυμβϊλλει ςτην αλλαγό των αξιών των
ανθρώπων, όςον αφορϊ τα περιβαλλοντικϊ
θϋματα και την αντιμετώπιςό τουσ.
Εύναι αυτό που καλεύται να διαμορφώςει
ανθρώπουσ με νϋο όθοσ, καινούργιεσ ιδϋεσ, νϋεσ
ςτϊςεισ και καλύτερεσ ςχϋςεισ του ανθρώπου με
την φύςη, με ςτόχο πϊντα την οικοδόμηςη ενόσ
καλύτερου μϋλλοντοσ για όλο τον πλανότη.
Εύναι αυτό που μπορεύ και πρϋπει να προετοιμϊζει
τουσ νϋουσ ανθρώπουσ, μϋςω τησ ςωςτόσ και
τεκμηριωμϋνησ ενημϋρωςησ και γνώςησ για την
αποτελεςματικότερη ςυμμετοχό του ςτην
προςταςύα του περιβϊλλοντοσ και ςτη
διαμόρφωςη τησ παγκόςμιασ κοινωνύασ του
αύριο.
66. Εύναι αυτόσ που:
Έχει επύγνωςη των ςχϋςεων που τον ςυνδϋουν με
το φυςικό περιβϊλλον
Γνωρύζει τισ επιπτώςεισ που ϋχουν οι ενϋργειεσ
του ςτο περιβϊλλον
Έχει γνώςεισ και ευαιςθηςύα
Εύναι ϋτοιμοσ να προτεύνει λύςεισ
Εύναι ϋτοιμοσ να ςυμμετϋχει ςτην προςταςύα και
ςτην αναβϊθμιςη του περιβϊλλοντοσ.
67. Η θϋςπιςη αυςτηρών μϋτρων για την αντιμετώπιςη
των περιβαλλοντικών προβλημϊτων από τα
περιςςότερα κρϊτη ςτον κόςμο δεν φϋρνουν
αποτελϋςματα, γιατύ τα μϋτρα αυτϊ καταςτρατηγούνται
από την ανθρώπινη απληςτύα, αφού ο μοναδικόσ
ςκοπόσ εύναι το κϋρδοσ.
Ωςτόςο οι κυβερνόςεισ κϊνουν ςυντονιςμϋνεσ
ενϋργειεσ με ςκοπό τον περιοριςμό τησ ρύπανςησ του
περιβϊλλοντοσ κι αυτϋσ εύναι…
68. Για την αντιμετώπιςη του προβλόματοσ αυτού οι
κυβερνόςεισ βϊζουν τϋλοσ ςτισ ανεξϋλεγκτεσ και επικύνδυνεσ
χωματερϋσ και δημιουργούν χώρουσ υγειονομικόσ ταφόσ των
απορριμμϊτων.
Οι Φώροι Τγειονομικόσ Σαφόσ Απορριμμϊτων (ΦΤΣΑ) εύναι
χώροι ειδικϊ διαμορφωμϋνοι ςτουσ οπούουσ γύνεται η ταφό των
απορριμμϊτων των πόλεων. Η διαμόρφωςη του χώρου των ΦΤΣΑ
προβλϋπεται να γύνεται με τϋτοιο τρόπο ώςτε τοξικϊ, οργανικϊ και
ϊλλα απόβλητα από το χώρο απόθεςησ να μη διαφεύγουν ςτο
γύρω περιβϊλλον ό ςτον υδροφόρο ορύζοντα τυχόν κατοικημϋνων
περιοχών που βρύςκονται ςε μικρό απόςταςη. Αυτό επιτυγχϊνεται
με τη ςτεγανοπούηςη των απορριμμϊτων με τςιμϋντο, χώμα,
πλαςτικϋσ μεμβρϊνεσ και ϊλλα υλικϊ. Επιπλϋον προβλϋπονται
ςτουσ ΦΤΣΑ εγκαταςτϊςεισ όπου το βιοαϋριο να ςυλλϋγεται, να
μετατρϋπεται και να χρηςιμοποιεύται ςαν πηγό ενϋργειασ.
69. Η απόθεςη των απορριμμϊτων μπορεύ να διαρκϋςει
το πολύ 30 ϋτη. Έπειτα από την παρϋλευςη αυτού του
χρονικού διαςτόματοσ προβλϋπεται το κλεύςιμο των
χώρων απόθεςησ, και ςτα ϋτη που ακολουθούν γύνονται
τα κατϊλληλα ϋργα επαναφορϊσ του περιβϊλλοντοσ
ςτην αρχικό του μορφό. Όμωσ και οι χώροι αυτού, δεν
λύνουν το πρόβλημα τησ ρύπανςησ αποτελεςματικϊ,
αλλϊ απλώσ καθυςτερούν τη ρύπανςη των υπόγειων
υδϊτων και του εδϊφουσ.
70. Άλλη μϋθοδοσ επεξεργαςύασ των απορριμμϊτων
εύναι η καύςη των απορριμμϊτων με Ανϊκτηςη
Ενϋργειασ. όμερα υπϊρχει νομοθεςύα που απαγορεύει
την καύςη απορριμμϊτων χωρύσ ανϊκτηςη τησ
ενϋργειασ και ειςϊγει μύα ςειρϊ αυςτηρών
περιβαλλοντικών απαιτόςεων για τισ εγκαταςτϊςεισ
των ΦΤΣΑ. Επιπλϋον εύναι ο ενδεικνυόμενοσ τρόποσ
επεξεργαςύασ για πολλϊ επικύνδυνα και τοξικϊ
απόβλητα, εύφλεκτα και μολυςματικϊ, όπωσ εύναι αυτϊ
των νοςοκομεύων.
Κι αυτό η μϋθοδοσ όμωσ δεν λύνει το πρόβλημα
του όγκου των απορριμμϊτων διότι το 30% περύπου
παραμϋνει με τη μορφό τοξικόσ τϋφρασ και απαιτεύ
πϊλι χωματερό για τη διϊθεςό τησ.
71. Η καλύτερη λύςη για την μεύωςη του όγκου των
απορριμμϊτων εύναι να χωριςτούν ςτην πηγό τησ
δημιουργύασ τουσ ςε απορρύμματα που μπορούν να
αξιοποιηθούν και ςε αυτϊ που δεν αξιοποιούνται. Αυτϊ
που αξιοποιούνται εύναι τα λεγόμενα ανακυκλώςιμα
προώόντα.
73. Η Ανακύκλωςη ςόμερα αποτελεύ υποχρϋωςη
κϊθε πολιτιςμϋνησ κοινωνύασ που θϋλει να
ςυμβϊλει ϋμπρακτα ςτην προςταςύα του
περιβϊλλοντοσ και ςτη βελτύωςη των ςυνθηκών
διαβύωςησ.
74. Ανακύκλωςη εύναι η διαδικαςύα μϋςα από την
οπούα απορρύμματα όπωσ γυαλύ, χαρτύ, πλαςτικό
αλουμύνιο, λευκοςύδηρο μετατρϋπονται ςε πρώτεσ ύλεσ
από τισ οπούεσ παρϊγονται νϋα αγαθϊ.
75. Περύπου το 70-80% των περιεχομϋνων ενόσ κϊδου απορριμμϊτων
εύναι προώόντα που μπορούν να επεξεργαςτούν και να
ξαναχρηςιμοποιηθούν.
Μειώνονται ϋτςι τα απορρύμματα και τα προβλόματα διαχεύριςόσ
τουσ
Μειώνεται η επιβϊρυνςη του περιβϊλλοντοσ από τα απορρύμματα.
Βοηθϊμε ςτη μεύωςη των εκπομπών αερύων του θερμοκηπύου
Σαυτόχρονα φροντύζουμε για τη διατόρηςη των φυςικών πόρων και
των πρώτων υλών που αντλούμε αςταμϊτητα από τη γη.
Εξοικονομεύται ενϋργεια που απαιτεύται για την καταςκευό νϋων
αντικειμϋνων.
Αποτελούν ανανεώςιμη πηγό ενϋργειασ φιλικό προσ το περιβϊλλον
Επιτυγχϊνεται μακροπρόθεςμη πτώςη των τιμών των προώόντων,
καθώσ δεν απαιτεύται εκ νϋου παραγωγό πρώτησ ύλησ.
Διαςφαλύζεται η υγεύα μασ και το μϋλλον του πλανότη.
Δημιουργεύται ευχϊριςτη αύςθηςη και ικανοπούηςη για τη ςυμμετοχό
ςτην βελτύωςη του περιβϊλλοντοσ και των ςυνθηκών ζωόσ.
76. Η εξοικονόμηςη ενϋργειασ εύναι αναμφύβολα ο
ταχύτεροσ, ο οικονομικότεροσ και ο πιο
αποτελεςματικόσ τρόποσ για μεύωςη τησ εξϊρτηςησ
από τα ορυκτϊ καύςιμα καθώσ και για μεύωςη των
εκπομπών αερύων του θερμοκηπύου ςτην
ατμόςφαιρα εξαιτύασ τησ χρόςησ τουσ.
77. Επειδή έτςι….
Μειώνω την κατανάλωςη των ορυκτών καυςίμων που
είναι μη ανανεώςιμα και τείνουν να εξαντληθούν.
Μειώνω τη ρύπανςη του περιβάλλοντοσ.
Προςτατεύω τη δική μου υγεία και την υγεία των
ανθρώπων που αγαπώ.
Πληρώνω λιγότερα χρήματα για την ενέργεια που
χρηςιμοποιώ και δεν κάνω άςκοπεσ ςπατάλεσ.
78. την περύπτωςη που ϋνα δϊςοσ ϋχει παραδοθεύ ςτο
ϋλεοσ των πυρκαγιών και υπϊρχει ϋντονη υποβϊθμιςη
του οικοςυςτόματοσ του, λόγω τησ διϊβρωςησ του
εδϊφουσ ό τησ υπερβόςκηςησ, τότε χϊνεται και η
ικανότητα τησ φυςικόσ του αναγϋννηςησ. την
περύπτωςη αυτό η μόνη και αναγκαύα τεχνικό για την εκ
νϋου ανϊπτυξό του εύναι η τεχνητό αναδϊςωςη.
79. Η απόφαςη για αναδϊςωςη πρϋπει να
λαμβϊνεται πϊντα από τισ αρμόδιεσ δαςικϋσ αρχϋσ τησ
περιοχόσ που πρόκειται να αναδαςωθεύ.
Η αναδϊςωςη όμωσ θϋλει και εθελοντϋσ, αλλϊ
θϋλει και πρωτοβουλύεσ.
80. Σο ενδιαφϋρον για τισ ανανεώςιμεσ μορφϋσ
ενϋργειασ ξεκύνηςε τη δεκαετύα του 1970, ωσ
αποτϋλεςμα κυρύωσ των απανωτών πετρελαώκών
κρύςεων τησ εποχόσ, αλλϊ και τησ αλλούωςησ του
περιβϊλλοντοσ και τησ ποιότητασ ζωόσ από τη χρόςη
των κλαςικών πηγών ενϋργειασ.
Τπολογύζεται ότι το τεχνικϊ εκμεταλλεύςιμο
ενεργειακό δυναμικό απ' τισ ανανεώςιμεσ μορφϋσ
ενϋργειασ εύναι πολλαπλϊςιο τησ παγκόςμιασ
ςυνολικόσ κατανϊλωςησ ενϋργειασ.
81. Εύναι πολύ φιλικϋσ προσ το περιβϊλλον, ϋχοντασ ουςιαςτικϊ
μηδενικϊ κατϊλοιπα και απόβλητα.
Θα ςυνεχύζουν να μασ παρϋχουν ενϋργεια ςε βϊθοσ χρόνου αφού
δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτϋ, ςε αντύθεςη με τα ορυκτϊ
καύςιμα.
Μπορούν να βοηθόςουν την ενεργειακό αυτϊρκεια μικρών και
αναπτυςςόμενων χωρών, καθώσ και να αποτελϋςουν την
εναλλακτικό πρόταςη ςε ςχϋςη με την οικονομύα του πετρελαύου.
Εύναι ευϋλικτεσ εφαρμογϋσ που μπορούν να παρϊγουν ενϋργεια
ανϊλογη με τισ ανϊγκεσ του επύ τόπου πληθυςμού, καταργώντασ
την ανϊγκη για τερϊςτιεσ μονϊδεσ παραγωγόσ ενϋργειασ αλλϊ
και για μεταφορϊ τησ ενϋργειασ ςε μεγϊλεσ αποςτϊςεισ.
Ο εξοπλιςμόσ εύναι απλόσ ςτην καταςκευό και τη ςυντόρηςη και
ϋχει πολύ μεγϊλο χρόνο ζωόσ.
Επιδοτούνται από τισ περιςςότερεσ κυβερνόςεισ.
82. Η ηλιακό ενϋργεια
Η αιολικό ενϋργεια
Η υδροηλεκτρικό ενϋργεια
Η γεωθερμικό ενϋργεια
Η ενϋργεια βιομϊζασ – το βιοαϋριο
Η ενϋργεια από τη θϊλαςςα
Αναλυτικϊ…
83. Η ηλιακό ακτινοβολύα αξιοποιεύται για την παραγωγό
ηλεκτριςμού με δύο τρόπουσ.
• Θερμικϋσ εφαρμογϋσ που εύναι η ςυλλογό τησ
ηλιακόσ ενϋργειασ για να παραχθεύ θερμότητα,
κυρύωσ για τη θϋρμανςη του νερού και τη
μετατροπό του ςε ατμό για την κύνηςη
τουρμπύνων.
• Φωτοβολταώκϋσ εφαρμογϋσ που
μετατρϋπουν το φωσ του όλιου ςε ηλεκτριςμό
με τη χρόςη φωτοβολταώκών κυψελών ό
ςυςτοιχιών
84. Φρηςιμοποιεύται ευρϋωσ για την παραγωγό
ηλεκτρικού ρεύματοσ με τη χρόςη τουρμπύνων ό
ανεμογεννητριών. Σοποθετούνται μερικϋσ δεκϊδεσ
ανεμογεννότριεσ, οι οπούεσ απαρτύζουν ϋνα «αιολικό
πϊρκο».
85. Η εκμετϊλλευςη τησ ενϋργειασ του νερού γύνεται με
τη χρόςη υδροηλεκτρικών ϋργων όπωσ
υδατοταμιευτόρεσ, φρϊγματα, κλειςτού αγωγού πτώςεωσ,
υδροςτρόβιλοι, ηλεκτρογεννότριεσ και διώρυγεσ φυγόσ.
86. Εύναι εκμεταλλεύςιμη εκεύ όπου η φυςικό θερμικό
ενϋργεια τησ Γησ διαρρϋει προσ την επιφϊνεια με
φυςικό τρόπο π.χ. ςτουσ θερμοπύδακεσ ό ςτισ πηγϋσ
ζεςτού νερού. Μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ εύτε απευθεύασ
για θερμικϋσ εφαρμογϋσ εύτε για την παραγωγό
ηλεκτριςμού.
87. Βιομϊζα αποκαλεύται οποιοδόποτε υλικό παρϊγεται από
ζωντανούσ οργανιςμούσ (όπωσ εύναι το ξύλο και ϊλλα προώόντα του
δϊςουσ, υπολεύμματα καλλιεργειών, κτηνοτροφικϊ απόβλητα,
απόβλητα βιομηχανιών τροφύμων κ.λπ.) και χρηςιμοποιεύται ωσ
καύςιμο για παραγωγό ενϋργειασ. Παρϋχει ενϋργεια αποθηκευμϋνη ςε
χημικό μορφό και ςτην Ελλϊδα εύναι γνωςτό κι ωσ πϋλετ.
Αξιοποιεύται για την παραγωγό ηλεκτριςμού με δύο τρόπουσ.
Η ςτερεό βιομϊζα καύγεται ςε ϋναν καυςτόρα για τη θϋρμανςη νερού
και ο ατμόσ που παρϊγεται χρηςιμοποιεύται για να θϋςει ςε λειτουργύα
μια γεννότρια που παρϊγει ηλεκτριςμό.
Σα αϋρια που δημιουργούνται από τη βιομϊζα όπωσ το βιοαϋριο και η
βιοαιθανόλη, χρηςιμοποιούνται για καύςη και παραγωγό ηλεκτρικού
ρεύματοσ.
88. Οι ωκεανού που καλύπτουν το μεγαλύτερο τμόμα του
πλανότη μασ, εύναι μια τερϊςτια αποθόκη ενϋργειασ. Οι μορφϋσ
τησ αποθηκευμϋνησ μηχανικόσ ενϋργειασ των ωκεανών εύναι:
Ενϋργεια από παλύρροιεσ: Εκμεταλλεύεται την ανύψωςη τησ
ςτϊθμησ του νερού. Σο νερό αποθηκεύεται καθώσ ανεβαύνει και
για να ξανακατϋβει αναγκϊζεται να περϊςει μϋςα από μια
τουρμπύνα, παρϊγοντασ ηλεκτριςμό.
Ενϋργεια από κύματα: Εκμεταλλεύεται την κινητικό ενϋργεια
των κυμϊτων τησ θϊλαςςασ.
Θερμικό ενϋργεια: Εκμεταλλεύεται τη διαφορϊ θερμοκραςύασ
των διαφόρων ςτρωμϊτων του ωκεανού.
Ενϋργεια των ωκεανών
89. Δεν φτϊνουν όμωσ μόνο οι ενϋργειεσ των
κυβερνόςεων και των οργανιςμών για την
προςταςύα του περιβϊλλοντοσ. Όλοι μασ πρϋπει να
ςυνειςφϋρουμε ςτο ελϊχιςτο και ςτο βαθμό που
μπορούμε, ο καθϋνασ μόνοσ του αλλϊ και όλοι
μαζύ.
90. 1. Λιγότερα ςκουπύδια, καλύτερη ζωό!!!
Μην αγορϊζετε ςυχνϊ προώόντα μιασ χρόςησ.
Προτιμϊτε προώόντα που η ςυςκευαςύα τουσ εύναι από
επαναχρηςιμοποιόςιμο υλικό δηλαδό χαρτύ, γυαλύ και ϊλλα.
2. Βϊλτε την Ανακύκλωςη ςτην ζωό ςασ !!! (Φαρτύ, αλουμύνιο,
γυαλύ, πλαςτικό και μπαταρύεσ μπορούν να ανακυκλωθούν.)
3. ώςτε το όζον!!!
Μην χρηςιμοποιεύτε προωθητικϊ αϋρια όπωσ εντομοκτόνα και
αρωματικϊ χώρου
Περιορύςτε τη χρόςη των κλιματιςτικών γιατύ χρηςιμοποιούν
προωθητικϊ αϋρια που καταςτρϋφουν το κλύμα
Αν αγορϊςετε νϋο ψυγεύο, αποφύγετε να πϊρετε ψυγεύο με
χλωροφθορϊνθρακεσ. Επιλϋξτε ϋνα από τα μοντϋλα διαφόρων
εταιρειών τεχνολογύασ «Greenfreeze», την οπούα προώθηςε με
επιτυχύα η Greenpeace και εύναι τα μόνα που δεν βλϊπτουν το
περιβϊλλον.
υντηρόςτε και καθαρύςτε τακτικϊ τον καυςτόρα και το
λϋβητα του κτιρύου ςασ
91. 4. Εξοικονομεύςτε ενϋργεια !!!
• Κλεύςτε όλεσ τισ ηλεκτρικϋσ ςυςκευϋσ από το κουμπύ ON/OFF
όταν δεν τισ χρειϊζεςτε.
• Φρηςιμοποιεύςτε λϊμπεσ εξοικονόμηςησ ενϋργειασ.
• βόςτε τα φώτα όταν δεν τα χρειϊζεςτε.
• Περιορύςτε τη χρόςη των κλιματιςτικών. Μην ξεχνϊτε πόςο
ενεργοβόρα εύναι.
• Φρηςιμοποιόςτε ηλιακούσ θερμοςύφωνεσ
• Επενδύςτε ςε ανανεώςιμεσ πηγϋσ ενϋργειασ.
5. Εξοικονομεύςτε νερό !!!
• Όταν διαπιςτώςετε πωσ κϊποια παροχό νερού ςτο ςπύτι ςασ
ϋχει κϊποια βλϊβη την φτιϊχνετε αμϋςωσ.
• Κϊνετε μπϊνιο χωρύσ να αφόνετε τη βρύςη ςυνϋχεια να τρϋχει.
• Πλϋνετε τα φρούτα και τα λαχανικϊ ςε λεκϊνη και όχι με
τρεχούμενο νερό και το χρηςιμοποιεύτε για πότιςμα ό για
πλύςιμο εξωτερικών χώρων.
• Όταν βϊζετε πλυντόριο ρούχων ό πιϊτων φροντύζετε να εύναι
γεμϊτο
• Πλϋνετε το μπαλκόνι ό την αυλό μασ χρηςιμοποιώντασ κουβϊ
με ςφουγγαρύςτρα και όχι το λϊςτιχο. Σο ύδιο κϊνετε και για το
πλύςιμο του αυτοκινότου.
92. 6. Φυτϋψτε λουλούδια, ακόμα και ϋνα δϋντρο!!!
7. Φτιϊξτε μόνοι ςασ και χρηςιμοποιόςτε φυτικϊ λιπϊςματα
και βελτιωτικϊ εδϊφουσ!!!
8. Φτιϊξτε μόνοι ςασ και χρηςιμοποιόςτε οικολογικϊ
καθαριςτικϊ για το ςπύτι!!!
9. Φτιάξτε μόνοι ςασ και χρηςιμοποιήςτε οικολογικά
εντομοκτόνα!!!
10. Περιορύςτε την χρόςη του αυτοκινότου!!!
…. και επιπλϋον ςυμμετϋχετε ςε δρϊςεισ περιβαλλοντικών
οργανώςεων
93. Σα βαςικϊ ςυςτατικϊ για κϊθε ςυνταγό χειροπούητου
καθαριςτικού εύναι:
Μαγειρικό ςόδα: Αντιδρώντασ με το νερό, το ξύδι ό το λεμόνι
δημιουργεύ φυςαλύδεσ και επιταχύνει τον καθαριςμό.
Βόρακασ: Απολυμαύνει, λευκαύνει και αρωματύζει (Θα το
βρεύτε ςε φαρμακεύα).
Αποςταγμϋνο ϊςπρο ξύδι: Απολυμαύνει και διαλύει βρωμιϊ.
Λεμόνια: Κομμϋνα ςτην μϋςη ό ςε χυμό. Μπορεύτε επύςησ να
χρηςιμοποιόςετε και εμφιαλωμϋνο χυμό λεμονιού αλλϊ ύςωσ
χρειαςτεύ μεγαλύτερη ποςότητα για τα ύδια αποτελϋςματα
Ελαιόλαδο: Μαζεύει την ςκόνη και γυαλύζει το ξύλο.
απούνι Φυτικόσ βϊςησ: Καθαριςτικό γενικόσ χρόςησ.
94. 2 λύτρα νερό
½ φλιτζϊνι ξύδι
¼ φλιτζϊνι μαγειρικό ςόδα
Σο διϊλυμα διατηρεύται για μεγϊλο χρονικό διϊςτημα
και καθαρύζει τζϊμια, καθρϋφτεσ και ϊλατα ςε βρύςεσ
και κεραμικϊ πλακύδια.
95. Μαγειρικό ςόδα
Λευκό ξύδι
Για τον καθαριςμό και την απαλλαγό από τισ ϊςχημεσ
μυρωδιϋσ, παςπαλύζετε την λεκϊνη τησ τουαλϋτασ με
μαγειρικό ςόδα, προςθϋτετε λευκό ξύδι και τρύψτε με
μια βούρτςα τουαλϋτασ.
96. 1 Υλιτζϊνι μαγειρικό ςόδα
1 Υλιτζϊνι ξύδι
Προςθϋςτε μαγειρικό ςόδα και ξύδι ςε ϋνα δοχεύο με
βραςτό νερό και το ρύχνετε ςτην αποχϋτευςη. τη
ςυνϋχεια αφόςτε την βρύςη να τρϋξει.
97. Λευκό Ψωμύ: Για να ξεςκονύζεισ τισ ελαιογραφύεσ που ϋχεισ
ςτουσ τούχουσ ςου.
Κϋτςαπ: Για να γυαλύζεισ τα μπρούντζινα αντικεύμενα.
Ρύζι: Για να καθαρύςεισ εςωτερικϊ ϋνα μπουκϊλι το γεμύζεισ
με ζεςτό νερό και ρύχνεισ ϋνα κουτϊλι τησ ςούπασ ϊβραςτο
ρύζι και το ανακινεύσ.
Μαύρο τςϊι: Ξεςκουριϊζει ςιδερϋνια αντικεύμενα αν τα
αφόςεισ μϋςα μερικϋσ ώρεσ.
όδα (αναψυκτικό): Για τισ ανοξεύδωτεσ επιφϊνειεσ
Καλαμποκϊλευρο: Για τισ λαδιϋσ ςε υφϊςματα και χαλιϊ. Σο
αφόνεισ πϊνω 15 με 20 λεπτϊ και μετϊ το ςκουπύζεισ
98. Η κοπριϊ (το φουςκύ)
Σο αρχαιότερο και καλύτερο λύπαςμα που ϋχει
βρεθεύ από τουσ πρακτικούσ εύναι η κοπριϊ. Εύναι
φυςικό λύπαςμα με όλεσ τισ θρεπτικϋσ ουςύεσ και με
όλεσ τισ καλϋσ ιδιότητεσ, για βαριϊ και για ελαφριϊ
εδϊφη.
υλλϋγεται η κοπριϊ ςε ςωρό, ςκεπϊζεται με
χώμα ό ϊχυρο και ποτύζεται ςυχνϊ για να μην ξεραθεύ,
μϋχρι να χωνϋψει.
99. Κομπόςτ
υγκεντρώςτε ςε ςωρό υπολεύμματα τροφύμων,
ϊχυρο, ξερϊ χόρτα, φύλλα δϋντρων, κουτςουλιϋσ
πουλιών, φύκια, μανιτϊρια, μαλλύ ζώων και πολλϊ
ϊλλα.
Σα θρεπτικϊ ςυςτατικϊ του κομπόςτ εύναι ςυχνϊ
υψηλότερα από το φουςκύ. Απελευθερώνονται πιο αργϊ
και ςυμβϊλει ϋτςι ςτη βελτύωςη τησ δομόσ του
εδϊφουσ. Εφαρμόζουμε το κομπόςτ ςκαλύζοντασ τα
φυτϊ ό το τοποθετούμε ςαν επιφανειακό κϊλυψη.
100. Βαςικό ςπρϋι ςαπουνιού
1 κουταλϊκι γλυκού βιοδιαςπώμενο υγρό πιϊτων ό 4 κουταλϊκια γλυκού
τριμμϋνο πρϊςινο ςαπούνι
1 κιλό ζεςτό νερό
2 κουταλϊκια γλυκού οινόπνευμα.
Ανακατϋψτε καλϊ και ψεκϊςτε. Επαναλϊβετε κϊθε εβδομϊδα όταν
χρειαςτεύ.
Εύναι κυρύωσ δραςτικό ςτα ϋντομα με μαλακό κϋλυφοσ όπωσ τα ακϊρεα,
οι μελύγκρεσ, τα λευκϊ μυγϊκια κ.α. Σο ςαπούνι ειςχωρεύ ςτην
μεμβρϊνη του ςώματοσ και κϊνει το ϋντομο να ξεραθεύ. Ο ψεκαςμόσ
πρϋπει να πραγματοποιεύται από την κϊτω μεριϊ των φύλλων. Επύςησ
πϊντα να ψεκϊζεται δοκιμαςτικϊ μερικϊ φύλλα και να ελϋγχεται μετϊ
από 1-2 μϋρεσ για κϊψιμο των φύλλων. Αν δεν υπϊρχει κϊψιμο ςυνεχύςτε
τον ψεκαςμό ςε όλο το φυτό.
101. πρϋι κρεμμυδιού
350 γρ. ψιλοκομμϋνα κρεμμύδια
10 λύτρα νερό
Σα κρεμμύδια παραμϋνουν ςτο νερό για 24 ώρεσ. Μετϊ το
μύγμα βρϊζεται ςε χαμηλό φωτιϊ για 20 ϋωσ 30 λεπτϊ,
φιλτρϊρεται και με αυτό ψεκϊζονται τα φυτϊ που ϋχουν
πρόβλημα.
την παραδοςιακό γεωργύα, χρηςιμοποιεύται ωσ ενιςχυτικό
τησ ϊμυνασ των φυτών, ωσ μυκητοκτόνο και ωσ
εντομοκτόνο, ιδιαύτερα εναντύον αφύδων και ακαρϋων
102. Απωθητικϊ ςπρϋι ςκόρδου-καυτόσ πιπεριϊσ.
6 ςκελύδεσ ςκόρδου
1 κρεμμύδι
1-2 κουτϊλια ςούπασ τριμμϋνησ κόκκινησ καυτόσ
πιπεριϊσ
1 κουταλϊκι γλυκού βιοδιαςπώμενο υγρό πιϊτων ό
τριμμϋνο πρϊςινο ςαπούνι
1 κιλό νερό
Βϊλτε τα ςυςτατικϊ με λύγο νερό ςε ϋνα μπλϋντερ και
χτυπόςετε μϋχρι να λιώςουν. Προςθϋςτε και το
υπόλοιπο νερό και αφόςτε τα ςε ϋνα δοχεύο για 24 ώρεσ.
Μετϊ ςουρώςτε το και ψεκϊςτε.
103. τα πλαύςια τησ εργαςύασ κϊναμε μύα διερεύνηςη για
το αν γνωρύζουν τι εύναι η ανακύκλωςη και τα οφϋλη
τησ .
Για το ςκοπό αυτό:
Διαμορφώςαμε ϋνα ερωτηματολόγιο.
Σο μοιρϊςαμε ςε 100 πολύτεσ τησ κοινωνύασ μασ.
Αποτυπώςαμε την ϋρευνϊ μασ ςε διαγρϊμματα.
Εξϊγαμε ςυμπερϊςματα
114. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Για την
προςταςύα του
περιβϊλλοντοσ
Για εξοικονόμηςη
ενϋργειασ
Για
εξοικονόμηςη
χρημϊτων
Για εξοικονόμηςη
φυςικών πόρων
Series1 95 55 15 74
Αριθμόσατόμων
10. Για ποιουσ από τουσ παρακϊτω λόγουσ
πιςτεύετε ότι πρϋπει να γύνεται ανακύκλωςη;
Σηελ εξώηεζε απηή νη πεξηζζόηεξνη ηζέθαξαλ πεξηζζόηεξεο από κία απαληήζεηο.
Όινη ζρεδόλ πηζηεύνπλ όηη ε αλαθύθισζε γίλεηαη γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ
πεξηβάιινληνο θαη έλα αξθεηά κεγάιν κέξνο απηώλ γηα ηελ εμνηθνλόκεζε
θπζηθώλ πόξσλ. Ληγόηεξνη ήηαλ απηνί πνπ πηζηεύνπλ όηη ε αλαθύθισζε γίλεηαη
γηα ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο θαη πνιύ ιίγνη απηνί πνπ πηζηεύνπλ όηη έηζη
εμνηθνλνκνύλ ρξήκαηα.
115. Οι πολύτεσ ςόμερα γνωρύζουν τι εύναι η
ανακύκλωςη. Εύναι ευαιςθητοποιημϋνοι και
ςυνειδητοποιημϋνοι για τα οφϋλη τησ
ανακύκλωςησ. Γνωρύζουν ότι ανακυκλώνοντασ
ςυμβϊλλουν ςτην εξοικονόμηςη ενϋργειασ, ςτην
εξοικονόμηςη νερού και φυςικών πόρων, ςτην
εξοικονόμηςη κεφαλαύων και οπωςδόποτε ςτην
προςταςύα του περιβϊλλοντοσ
116. Κϊποιοι όμωσ μποώκοτϊρουν αυτόν την ενϋργεια.
Πολλού πολύτεσ που ςυμμετϋχουν ςτην ανακύκλωςη
και με επιμϋλεια ςυλλϋγουν τισ ςυςκευαςύεσ
τουσ, πηγαύνοντασ ςτουσ μπλε κϊδουσ τουσ αντικρύζουν
γεμϊτουσ ςκουπύδια και νιώθουν απογοότευςη.
Πιςτεύουν ϋτςι ότι τα ανακυκλώςιμα υλικϊ που με
επιμϋλεια ςυνϋλεξαν, μετϋφεραν και τοποθϋτηςαν
ςτουσ κϊδουσ αυτούσ, θα καταλόξουν ςτον «ΦΤΣΑ».
117. Πρϋπει επιτϋλουσ ΟΛΟΙ μασ να καταλϊβουμε ότι το
περιβϊλλον εύναι το «ςπύτι» μϋςα ςτο οπούο κατοικεύ
ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Εύναι αυτό που μασ προςφϋρει τουσ πόρουσ για να
τραφούμε, το νερό που πύνουμε, το οξυγόνο που
αναπνϋουμε.
Εύναι αυτό που μασ προςφϋρει το χώρο μϋςα ςτο οπούο
χτύζουμε τα κτύρια και τα μνημεύα του πολιτιςμού μασ, αυτό
που μασ προςφϋρει τουσ ενεργειακούσ πόρουσ για να
κινόςουμε τα τεχνολογικϊ μασ επιτεύγματα.
Σο φυςικό περιβϊλλον αποτελεύ επομϋνωσ την
ανεξϊντλητη πηγό από την οπούα ζούμε, αναπνϋουμε και
δημιουργούμε.
118. Κι όμωσ αποτελεύ τον αποδϋκτη των ρύπων και
απορριμμϊτων τησ ανθρώπινησ δραςτηριότητασ. Η
οποιαδόποτε επιβϊρυνςη του περιβϊλλοντοσ
οδηγεύ ςε επιβϊρυνςη τησ ποιότητασ τησ ζωόσ μασ
και ςε αύξηςη των κινδύνων που καθημερινϊ
απειλούν την υγεύα μασ. Άμεςα ςυνδεδεμϋνεσ με
την ποιότητα του περιβϊλλοντοσ εύναι αςθϋνειεσ
όπωσ ο καρκύνοσ, οι καρδιαγγειακϋσ παθόςεισ, οι
αναπνευςτικϋσ ανωμαλύεσ, οι αλλεργύεσ και
προβλόματα αναπαραγωγόσ.
119. Δυςτυχώσ όμωσ ςόμερα το περιβϊλλον εκπϋμπει
SOS!!! Ασ κϊνουμε κϊτι για να το προςτατεύςουμε
πριν εύναι πολύ αργϊ γιατύ από αυτό εξαρτϊται και η
δικόσ μασ υγεύα και η ποιότητα τησ ζωόσ μασ.