Το ppt που χρησιμοποίησα στην ημερίδα της Γ΄Αθήνας στις 28-3-2012 για τη διόρθωση και την οργάνωση της περίληψης.

1. Ας μιλήσουμε
για την
περίληψη
Τι προσέχουμε
Τι αποφεύγουμε
Τι φροντίζουμε

2. Πώς δουλεύουμε στην περίληψη
 Γιανα είμαστε ικανοί στην αξιολόγηση της
περίληψης, χρειάζεται να ακολουθήσουμε
ορισμένα βήματα
 Που αρχίζουν από την καθημερινή μας
εργασία μέσα στην τάξη

3. Δουλεύοντας στην
τάξη μας
1) Στα κείμενα που δίνουμε
στους μαθητές μας
τι χρειάζεται να προσέχουμε:

4. το μέγεθος
Πολλοί δίνουμε ατελείωτα
κείμενα ακόμη και1000 ή
και 1200 λέξεων και
απαιτούμε από τους
μαθητές 100-120 λέξεων
περίληψη.

5. το μέγεθος
 Σχεδόν πάντα είναι αναγκαία η παρέμβασή
μας στο κείμενο, για να:
 Περιορίσουμε το μέγεθος (περ. 500 λέξεις)
 Αφαιρέσουμε ανούσιες λεπτομέρειες
 Αφαιρέσουμε μονομερείς αναφορές
(κομματικές ή θρησκευτικές)
 Απλοποιήσουμε μια δυσνόητη περίοδο ή
και παράγραφο

7. Κείμενο 2 παραγράφων και 810 λέξεων περίπου

8. το επίπεδο λόγου
 Να αποφεύγουμε την επιλογή δυσνόητων
από τους μαθητές κειμένων (ορισμένα
κείμενα του διδακτικού εγχειριδίου)
 Κειμένων που δεν είναι ενδιαφέροντα για
τον μαθητή
 Κειμένων που δεν αφορούν την εποχή μας
 Κειμένων με εξειδικευμένες επιστημονικές
αναφορές

9. την εικόνα του
κειμένου
 Όλα σχεδόν τα κείμενα υπάρχουν στο
διαδίκτυο
 Επιλέγοντας από εκεί μπορούμε:
 Να μετρήσουμε το μέγεθος
 Να αφαιρέσουμε τμήματα
 Να εξομαλύνουμε σημεία δυσνόητα
 Να τυπώσουμε ευανάγνωστα το κείμενο

10. Το μέγεθος της περίληψης
 Δεν μετράμε αυστηρά λέξη-λέξη την έκταση
της περίληψης
 Ελέγχουμε την ικανότητα του μαθητή να
πυκνώσει το κείμενό του σε συγκεκριμένο
αριθμητικό πλαίσιο.
 Τυχόν υπέρβαση του ορίου μέχρι είκοσι (20)
περίπου λέξεις γίνεται αποδεκτή.
 Η περίληψη γράφεται ως ενιαία παράγραφος
(προτιμητέο), αλλά μπορεί να χωριστεί και σε
περισσότερες παραγράφους ανάλογα με το
είδος του κειμένου.

11. Η αρχή της περίληψης
 Επειδή η περίληψη στοχεύει στην
πληροφόρηση ενός τρίτου για το κείμενο
κάποιου άλλου,
 Προτιμότερο θεωρούμε να αρχίζει με:
το όνομα του συγγραφέα, το είδος του κειμένου
και το θέμα του (Έκθ.-Έκφρ. Β΄ Λυκ. σ. 264)
 Αποδεκτή και η εισαγωγή κατευθείαν από τις
ιδέες του κειμένου (τότε ο μαθητής ταυτίζεται
με το συγγραφέα του κειμένου) (Έκθ.-Έκφρ. Β΄
Λυκ. σ. 265)

12. Προετοιμάζοντας τη
διδασκαλία της περίληψης
Επιλέγουμε για κάθε τάξη 8-10 κείμενα από:
τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο,
Τα σχολικά εγχειρίδια,
Τους Θεματικούς Κύκλους,
τα βιβλία που αγαπάμε

13. Προετοιμάζοντας τη
διδασκαλία της περίληψης
 Τα επεξεργαζόμαστε, για να:
 Πάρουν το κατάλληλο μέγεθος
 Τα εξομαλύνουμε γλωσσικά
 Τα προσέχουμε ως προς την ιδεολογική
μονομέρεια
 Δημιουργούμε πλαγιότιτλους και περίληψη

14. Προετοιμάζοντας τη
διδασκαλία της περίληψης
 Έχοντας δημιουργήσει οι ίδιοι περίληψη
 Μπορούμε να γνωρίζουμε σε βάθος το
κείμενο και
 Να βαθμολογούμε με επάρκεια

15. Προετοιμάζοντας τη
διδασκαλία της περίληψης
 Χρήσιμο είναι να ξεκινήσουμε τη
διδασκαλία της πύκνωσης από την
πύκνωση μεμονωμένων παραγράφων,
μικρών κειμένων
 Εδώ διδάσκουμε τις τεχνικές πύκνωσης
σύντομα και αποδοτικά

16. Προετοιμάζοντας τη
διδασκαλία της περίληψης
 Κάθε σχολικό έτος προσθέτουμε στο
σώμα των κειμένων για περίληψη 2-3
καινούρια αφαιρώντας ίσως κάποια
ανεπίκαιρα πλέον
 Προσοχή χρειάζεται η διαφοροποίηση του
επιπέδου δυσκολίας των κειμένων ανά
τάξη και επίπεδο τμήματος
 Η μαθητική πρόσληψη θα μας κατευθύνει
σχετικά

17. Αξιολόγηση περίληψης
 Αντιεπιστημονική και αντιπαιδαγωγική η
παράβλεψη των κριτηρίων που ορίζονται
από τη νομοθεσία για την περίληψη
 Αδύνατη η δίκαιη βαθμολόγηση χωρίς
αστοχίες, λάθη και αδικίες, αν δεν
αξιολογούνται τα επί μέρους στοιχεία του
κειμένου της περίληψης
 Επομένως, αξιολογούμε ξεχωριστά
περιεχόμενο, έκφραση και δομή

18. Αξιολόγηση περιεχομένου
(0-12 μόρια)
 Έχει κατανοήσει το νοηματικό κέντρο του
κειμένου;
 Έχει κατανοήσει τις επί μέρους ιδέες του
κειμένου;
 Έχει κατανοήσει τη σχέση που συνδέει το
νοηματικό κέντρο με τις επί μέρους ιδέες;
(συνεκτικότητα)
 Έχει αποδώσει αποφεύγοντας ανούσιες
λεπτομέρειες το περιεχόμενο;

19. Αξιολόγηση έκφρασης-ύφους
(0-8 μόρια)
 Έχει πυκνώσει το αρχικό κείμενο ή αντιγράφει
αυτούσια και στείρα αποσπάσματά του;
 Έχει κατάλληλο ύφος για περίληψη;
(πληροφοριακό ύφος).
 Χρησιμοποιεί ορθά τη γλώσσα (ορθογραφία,
στίξη, σύνταξη και λεξιλόγιο);
 Αποφεύγει την αξιολόγηση, το σχολιασμό και
την άσκηση άμεσης ή έμμεσης κριτικής των
ιδεών του κειμένου;

20. Αξιολόγηση δομής
(0-5 μόρια)
 Παρουσιάζει με συνοχή τις ιδέες του
αρχικού κειμένου; (Μπορεί είτε να σεβαστεί
είτε να αναδιοργανώσει τις ιδέες του
κειμένου, αν –πρακτικά σπάνιο- υπάρχει
αταξία στο κείμενο)
 Χρησιμοποιεί με επιτυχία αλλά χωρίς
υπερβολές τις διαρθρωτικές λέξεις ή
φράσεις;

21. Συνολική αξιολόγηση
 Οι επί μέρους βαθμολογήσεις των μερών
της περίληψης είναι δυνατό να αδικήσουν
το μαθητικό κείμενο, γι’ αυτό
 χρειάζεται και μια τελική συνολική
αξιολόγηση με εκτίμηση:
 Της πρωτοτυπίας και της εν γένει
συγκρότησης του κειμένου
 Της εικόνας του γραπτού