Tussenrapportage Decentralisaties in Venlo - Juni 2015

1. 1

2. 2
Tussenrapportage Decentralisaties Sociaal Domein - Juni 2015
1. Samenvatting
De implementatie van nieuwe taken in het sociale domein, als gevolg van de decentralisatie van
taken vanuit de rijksoverheid en provincie is een half jaar onderweg. Hoog tijd voor een eerste
doorkijk op de resultaten. De hoogste prioriteit ligt vanzelfsprekend bij de kwaliteit en continuïteit
van zorg en ondersteuning aan onze inwoners. Wij kunnen inmiddels met tevredenheid constateren
dat de overgang van taken naar de gemeente voor wat betreft de kwaliteit en continuïteit van de
geboden zorg en ondersteuning uitstekend is verlopen. Bij een overgrote meerderheid van de
mensen worden de zorg en ondersteuning nog steeds geleverd door dezelfde vertrouwde
organisaties en medewerkers als in 2014. Natuurlijk zijn we tegen een aantal knelpunten en
uitdagingen aangelopen en in enkele gevallen hebben mensen die afhankelijk zijn van zorg en
ondersteuning dit ook gemerkt. Deze knelpunten zijn echter snel getackeld en tot tevredenheid van
de mensen waar het om gaat opgelost. Dit wordt nog het meest duidelijk onderschreven wanneer
we het aantal bezwaarschriften WMO als graadmeter nemen. Daar waar we in 2013 een aantal van
707 bezwaarschriften en vorig jaar 281 bezwaarschriften hebben ontvangen, staat de teller tussen 1
januari 2015 en 1 mei 2015 op slechts 13 bezwaarschriften! Een bewijs dat de mensgerichte aanpak
met veel persoonlijk contact vanuit de sociale wijkteams zijn vruchten afwerpt.
We kunnen tevreden terugkijken op de transitie van taken, maar hoe staat het dan met de
transformatie naar een nieuwe manier van werken? Een nieuwe manier van werken die is gebaseerd
op het verbinden van - en het vertrouwen op de kwaliteiten van inwoners en professionals.
Ten opzichte van onze eigen ambities en doelstellingen kunnen we concluderen dat we op
onderdelen van de transformatie hele mooie resultaten behalen, maar op onderdelen ook nog de
nodige onzekerheden hebben en nog een hoop werk te verrichten hebben de komende jaren.
Wanneer we Venlo echter vergelijken met andere gemeenten in Nederland, durven we op basis van
de vele contacten die we hebben met andere gemeenten en andere overheden, te concluderen dat
Venlo een koploperpositie inneemt, als het gaat om de transformatie van het sociaal domein.
Het in beeld brengen van de financiële gevolgen van de decentralisaties en het maken van een
betrouwbare doorkijk in de toekomst is op onderdelen niet bepaald een eenvoudige opgave
gebleken. Maar de behoefte om gevoel te krijgen bij hoe we er financieel voor staan, bij zo’n
belangrijke en omvangrijke opgave voor de gemeente, is breed aanwezig en aanleiding om nu toch
een eerste tussenrapportage op te stellen.
De kwaliteit van de informatie waarop deze eerste doorkijk gebaseerd is, varieert sterk in kwaliteit en
compleetheid. De informatie over lokale taken in de WMO zijn het meest solide. We hebben hier ook
duidelijke verbeterdoelen voor ogen en een goed beeld hoe de mechanismen die we in onze manier
van werken hebben ingebouwd, functioneren en wat ze in financieel perspectief kunnen opleveren.
De informatie betreffende inwoners die gebruik maken van ondersteuning op basis van de oude
WMO is vanzelfsprekend het meest compleet. Ook de mensen die gebruik maken van dagbesteding
(begeleiding groep) die sinds 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeente vallen,
zijn goed in beeld, omdat de gemeente al langere tijd bezig is met de uitrol van de open inloop in de
huizen van de wijk. Hierbij werken we reeds enkele jaren samen met de zorgaanbieders die tot en
met 2014 de dagbesteding voor deze mensen organiseerden.
Bij de individuele begeleiding van mensen vanuit de WMO zijn we meer afhankelijk van gegevens die
we pas eind 2014 aangeleverd hebben gekregen van de rijksoverheid. Deze gegevens zijn gebaseerd
op de zogenaamde Vectis gegevens, die in opdracht van de rijksoverheid zijn opgesteld op basis van
zorgindicaties in combinatie met een inschatting van het gebruik van deze indicaties per gemeente.

3. 3
Dit is een op rekenmodellen gebaseerde inschatting, omdat de facturering van de werkelijk gebruikte
zorg bij de zorgkantoren t/m 2014 geen woonplaatsgegevens van mensen bevatte en niet alle
indicaties (volledig) door mensen verzilverd worden. Een echt betrouwbaar beeld van zorgvraag kan
pas gevormd worden wanneer we een representatieve hoeveelheid facturen over het jaar 2015 ter
beschikking hebben. De factureringsprocessen lopen zowel bij de zorgaanbieders als in de backoffice
van de gemeente nog niet over de hele linie op rolletjes. Voor een deel hebben betalingen nog in de
vorm van voorschotten plaats gevonden. In combinatie met ervaringen uit het veld denken we
echter toch een redelijk betrouwbare doorkijk te kunnen geven.
Bij de taak beschermd wonen die we namens een aantal regiogemeenten in Noord- en Midden
Limburg uitvoeren, zijn stevige discrepanties tussen de gegevens uit de Vectis bestanden van het rijk
en de regionale realisatiecijfers opgetreden. Maar liefst een kleine 100 mensen bleken niet
opgenomen te zijn in de bestanden van de rijksoverheid, terwijl deze wel over een indicatie
beschikken en ook gebruik maken van beschermd wonen. Deze mensen hebben een indicatie voor
beschermd wonen via Bureau Jeugdzorg (BJZ) ontvangen, welke bij het opstellen van de Vectis
Bestanden over het hoofd waren gezien. Op dit moment hebben we een goed overzicht van alle
mensen die in onze regio gebruik maken van beschermd wonen.
Ook bij mensen die gebruik maken van een persoonsgebonden budget (PGB) dienden behoorlijke
discrepanties tussen indicaties en werkelijk gebruik van PGB’s in beeld gebracht te worden, hetgeen
door de problemen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) een zeer arbeidsintensieve opgave is
gebleken.
Op het gebied van eigen bijdragen zien we dat er op enkele terreinen een eigen bijdrage wordt
berekend waar dit eerst niet het geval was (o.a. Maatschappelijk Werk boven de 15 uur inzet en de
ouderbijdrage bij verblijf in de Jeugdzorg). Het grootste effect komt uit het wegvallen van de 33%
WTCG korting per 1 januari 2015. Dit betekent dat ruim 80% van de mensen een eigen bijdrage zal
gaan betalen die 50% hoger ligt dan in 2014. Door achterstanden bij het CAK beschikken we op dit
moment nog niet over betrouwbare cijfers. Daarom zijn de onderstaande cijfers gebaseerd op een
ruwe inschatting van het WTCG effect.
De grootste onzekerheid bevindt zich op dit moment nog in het domein van de Jeugdzorg. We zien
hartverwarmende resultaten in de uitvoeringsteams Jeugd waar we door het elimineren van de
institutionele schotten tussen professionals veel sneller en beter de juiste zorg en ondersteuning in
Het budget voor alle lokale WMO taken bedraagt voor 2015 exclusief eigen
bijdragen € 28,2 miljoen. In dit budget is reeds een korting van ca. 40% op de hulp
bij het huishouden en ca. 25% op de begeleiding verwerkt. Wij verwachten op basis
van de huidige gegevens deze taken in 2015 te realiseren voor een bedrag van ca.
€ 28,0 miljoen. We besparen op deze taken dus € 0,2 miljoen meer dan de
bezuinigingsopgave van het rijk. Verderop in deze rapportage worden deze
bedragen verder uitgewerkt.
Op basis van de huidige informatie over beschermd wonen, verwachten we deze
taak in 2015 te kunnen uitvoeren voor een bedrag dat vrijwel gelijk is aan het
beschikbare rijksbudget van €43,1 miljoen.
Wij verwachten dit jaar aan eigen bijdragen ten minste een bedrag van ca. € 4,2
miljoen op te halen voor lokale WMO taken, t.o.v. € 2,5x miljoen in 2014 en ca.
€ 2,4 miljoen voor regionale WMO taken. Voor wat betreft de Jeugdzorg kunnen
we op basis van de huidige informatie nog geen betrouwbare inschatting van de
eigen bijdragen maken.

4. 4
kwetsbare gezinnen kunnen inregelen. Ook zijn er praktijkvoorbeelden waar het aantal verschillende
hulpverleners in 1 gezin, na afstemming met de gezinscoaches, meer dan gehalveerd kon worden.
Tevens wordt de zorg in de gezinnen beter inhoudelijk op elkaar afgestemd en ontstaat er meer
overzicht bij de professionals, maar vooral ook bij de ouders.
In de geïnstitutionaliseerde Jeugdzorg varen we qua zicht op de resultaten nog door zeer mistig
gebied. Behalve de gemeente en de sociale wijkteams vormen ook huisartsen nog steeds een
belangrijke toegang tot de duurdere vormen van institutionele jeugdzorg. Omdat deze jeugdzorg nog
steeds in de vorm van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) is georganiseerd, ontvangen wij pas
facturen wanneer de behandeling is afgerond. Ook moeten wij constateren dat de verplichte
meldingen die jeugdzorgaanbieders aan de gemeente dienen te doen, wanneer zij een
doorverwijzing via een huisarts ontvangen, nog niet consequent plaats vinden. Sommige
zorgaanbieders worstelen nog duidelijk met de overgang van een subsidiemethodiek naar een
inkoopmethodiek. We hebben op basis van contacten uit het veld wel het beeld dat een substantieel
deel van de institutionele jeugdzorg nog op basis van doorverwijzingen door huisartsen plaats vindt.
Wij investeren derhalve sterk op het opbouwen van een werkrelatie tussen de sociale wijkteams en
de huisartsen, om zoveel mogelijk samen op te trekken bij de afweging of institutionele jeugdzorg
nodig is, of dat er ingezet kan worden op gezinscoaching vanuit onze uitvoeringsteams jeugd.
De financiële resultaten van de Participatiewet zijn grotendeels afhankelijk van regionale
samenwerkingsverbanden zoals de gemeenschappelijke regeling WAA en het onlangs opgerichte
Werkgeversservicepunt dat uitvoering geeft aan de doelstellingen van het Regionaal Werkbedrijf.
Venlo neemt hierin als centrumgemeente uitdrukkelijk een sturende rol.
Overall zien we onder aan de streep dat wanneer we alle taken die samenhangen met de
decentralisaties bij elkaar optellen, we deze taken uit kunnen voeren voor een geraamd bedrag van
ca. €130,3 miljoen, ten opzichte van een geraamd budget (inclusief eigen bijdragen) van ca. € 132,5
miljoen. Dit betekent een geprognotiseerd positief resultaat van € 2,2 miljoen.
De uitgaven voor de Participatiewet zijn onder te verdelen in twee onderdelen. De
WSW en de Participatiewet. Voor de WSW voorzien we dit jaar een aanvullende
bijdrage aan de Gemeenschappelijke Regeling WAA van €1,8 miljoen. Hierover
bent u eerder geïnformeerd via de meerjarenbegroting. Dit bedrag is derhalve ook
reeds opgenomen in de begroting. Met behulp van deze aanvulling ramen we dat
de uitgaven voor de Participatiewet verder binnen de budgetten van
respectievelijk € 16,6 miljoen en € 4,3 miljoen uitgevoerd kunnen worden.
Door de manier van bekostiging hebben we een sluitend beeld van de kosten van
de uitvoeringsteams jeugd in de wijken voor € 4,9 miljoen alsmede van de
regionaal ingekochte Jeugdzorg plus op € 5,6 miljoen. De PGB middelen voor Jeugd
zijn geraamd op € 2,3 miljoen. Van de institutionele jeugdzorg is de beschikbare
informatie nog te beperkt om een betrouwbare doorkijk te maken. De signalen van
de hoeveelheid doorverwijzingen door huisartsen zijn vanuit financiële optiek
zorgelijk en leiden tot de conclusie dat we voor het domein jeugdzorg zelfs
rekening dienen te houden met een overschrijding van het budget voor 2015.
Daarom hebben we de uitgaven in zorg in natura voor de Jeugdzorg nog zeer
conservatief (lees ruim) geraamd op € 12,5 miljoen Daarmee komt de totale
raming op een bedrag van € 25,3 miljoen, wat een tekort van € 2,5 miljoen inhoudt
ten opzichte van een budget van € 22,8 miljoen.

5. 5
2. Inleiding
Op basis van het in 2014 door u vastgestelde beleidsplan ‘Een bijzondere tijd’ (beleidsplan
decentralisaties sociaal domein Venlo) heeft onze organisatie voorbereidingen getroffen voor en is
op 1 januari jl. gestart met de uitvoering van de nieuwe taken op grond van de WMO 2015, Jeugdwet
en de Participatiewet. Als centrumgemeente voor Noord- en Midden-Limburg betekent dit overigens
nadrukkelijk niet alleen een lokale verantwoordelijkheid maar ook een regionale taak. Activiteiten die
in het verleden onder de noemer van het ‘Regionaal Kompas’ (maatschappelijke opvang,
vrouwenopvang en openbare geestelijke gezondheidszorg) werden uitgevoerd, zijn verbreed met
taken op het gebied van Veilig Thuis (algemeen meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling) en
‘beschermd wonen’ (als onderdeel van de WMO).
Naast de implementatie van de nieuwe taken heeft u nadrukkelijk gekozen voor een andere manier
van werken, dichter bij de burger, op basis van vertrouwen in de professional en zoveel mogelijk
zonder bureaucratische rompslomp.
En hoewel we pas een half jaar onderweg zijn en stapsgewijs onze eerste ervaringen opdoen met
deze nieuwe verantwoordelijkheden willen we u, aan de hand van deze raadsinformatiebrief, inzicht
geven bij de ontwikkeling tot nu toe en het perspectief dat ons voor ogen staat. Hoe beperkt op dit
moment de ‘harde gegevens’ ook zijn. Overigens is Venlo daarin zeker niet uniek. De materie is
dermate nieuw, omvangrijk en complex dat een notitie op dit moment niet meer kan zijn dan een
eerste globale doorkijk. Zoals met u afgesproken, ontvangt u van ons naar verwachting tegen het
einde van het jaar een meer uitgebreide en kwantitatief onderbouwde evaluatie. Alsmede een
inhoudelijke evaluatie van de huizen van de wijk.
2.1 Kaders voor de uitvoering
Als richtsnoer bij de uitvoering hanteren we o.a. het model van samensturing. Dit betekent:
1. Eigen kracht en eigen regie van de Venlonaar staan altijd voorop.
2. We werken wijkgericht en sluiten aan bij Venlose gemeenschappen.
3. We gaan uit van een algemeen toegankelijke samenleving zonder hindernissen.
4. Algemene ondersteuning gaat voor individuele begeleiding.
5. Individuele begeleiding organiseren we op maat en vraaggericht.
6. Als het nodig is, grijpen we in.
7. 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur is de basis.
8. We zetten in op structurele samenwerking tussen vrijwilligers en beroepskrachten.
9. We gaan uit van zo min mogelijk regels en maximale ruimte voor beroepskrachten.
2.2 Sociale Wijkteams
Om aan deze nieuwe verantwoordelijkheden binnen Venlo invulling te geven, heeft u gekozen voor
een aanpak die is geënt op de inzet van sociale wijkteams en een netwerk van huizen van de wijk. Op
dit moment zijn er in onze gemeente 12 sociale wijkteams actief. Deze sociale wijkteams vormen de
centrale toegang naar ondersteuning voor al onze inwoners op het gebied van werk, wonen, welzijn,
zorg en veiligheid. Met ruim 100 parttime medewerkers verdeeld over 12 teams beschikken we over
een dekkend netwerk voor heel Venlo. Daar waar dit nodig is, kunnen deze leden van de wijkteams
gebruik maken van de specialistische deskundigheid.
De sociale wijkteams hebben scholing gehad gericht op het werken als generalist. In het
keukentafelgesprek gaan zij in dialoog met mensen en stimuleren de inzet van eigen kracht en het
sociale netwerk. Waar professionele ondersteuning op maat nodig is, wordt die door de sociale
wijkteams ingezet. In de teambijeenkomsten bespreken de wijkteamleden de casussen en met de
aangeleerde reflectiemethode wordt gericht gewerkt aan het centraal stellen van de leefwereld van

6. 6
de burger en het gezamenlijk ontwerpen van integrale arrangementen voor ondersteuningsvragen
op het gebied van werk, wonen, welzijn en zorg. Het sociale wijkteam werkt vanuit de leefwereld van
de burger (het gezin) en komt gezamenlijk met deze inwoner tot één leefzorgplan. Gebruik makend
van ‘de trap van oplossingen’ bekijken we samen met de inwoner een passende oplossing. De
gewenste transformatie gaat immers uit van een passende trede op de reeks ‘eigen kracht’,
‘netwerk’, ‘algemene voorzieningen’, ‘maatwerkvoorzieningen’.
Vanaf januari 2015 zijn er samen met inwoners ca. 1.300 leefzorgplannen opgesteld. Vanwege het
enorme volume aan ‘klanten’ enerzijds en alle nieuwe ontwikkelingen anderzijds vraagt deze nieuwe
werkwijze veel flexibiliteit, inzet, vaardigheden en kennis van de sociale wijkteamleden. In de
komende periode zullen we vooral aandacht besteden aan het versterken van de gekantelde
werkwijze. Daardoor beogen we de regie weer aan de burger terug te geven en de eigen kracht en
mogelijkheden van mensen aan te spreken.
2.3 De voortgang tot nu toe
De stand van zaken op 1 mei jl., dus vier maanden na de start, laat het volgende beeld zien.
 Wat betreft het aantal aanmeldingen voor keukentafelgesprekken:
o 522 door burgers zelf
o 397 via het netwerk van de burger (familie/vrienden)
o 444 door organisaties waar de betreffende burger zorg/ondersteuning van krijgt
 Wat betreft termijnen:
Tot nu toe zijn we in staat om 94% van de leefzorgplannen binnen de gestelde termijn af te
ronden. In veel gevallen zijn er meerdere gesprekken nodig om tot een plan te komen. Van
de opgestelde leefzorgplannen hebben we voor 35% twee gesprekken nodig en voor 8% zelfs
3 gesprekken.
 Wat betreft bezwaren:
Tot 1 mei jl. zijn er dertien bezwaren/klachten binnen gekomen (o.b.v. de leefzorgplannen).
Van deze bezwaren/klachten is er één gegrond verklaard.
 Wat betreft de ondersteuningsvraag:
Het blijkt dat bij het overgrote deel van de burgers die we gesproken hebben, sprake is van
meervoudige problematieken. Onze inwoners komen met één vraag, maar vaak ligt er een
veelvoud aan vraagstukken onder. Dit onderstreept naar ons oordeel het belang van gekozen
aanpak, i.c. een keukentafelgesprek (breed vraagverhelderingsgesprek) om vervolgens tot
één plan van aanpak te komen.
 Wat betreft de inzet van wederkerigheid:
Een belangrijk onderdeel van onze aanpak is om te bezien in hoeverre er sprake kan zijn van
wederkerigheid. Bij 11% van de aanvragers is hier sprake van en zijn hierover afspraken
gemaakt. Dit aantal lijkt wellicht iets aan de lage kant, echter bedacht moet worden dat er in
een aanzienlijk aantal gevallen sprake is van een dermate problematiek dat er redelijkerwijs
van wederkerigheid vooralsnog geen of nauwelijks sprake kan zijn.
Alle vragen en meldingen voor het sociaal wijkteam komen terecht bij de (gemeentelijke) midoffice.
Deze is de spil in het toeleiden van casuïstiek en een inhoudelijke vraagbaak voor zeer diverse
inhoudelijke thema’s (zowel WMO- als Jeugdvraagstukken). Daar vindt een eerste screening plaats
van casussen en bestaat voldoende kennis van voorliggende voorzieningen en de
Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg.
2015 is voor mensen die voorheen een AWBZ-indicatie hadden of een indicatie Jeugdzorg een
overgangsjaar. Voor hen loopt de huidige zorg totdat er een besluit is genomen maximaal tot 1
januari 2016 door.
Dit jaar zijn er 1972 herindicaties voorzien. Dit betreffen de herindicaties die aflopen in 2015 en in
2016. De voortgang van dit proces ligt op schema, inclusief de herindicaties met betrekking tot de

7. 7
Jeugdwet 2015. Er bestaat nog geen zicht op de herindicaties jeugd van 2016 maar we hopen hier
kort na de zomervakantie zicht op te krijgen.
2.4 Huis van de Wijk
Een kernelement van het concept Huis van de Wijk is de netwerkorganisatie op wijk- en buurtniveau.
In 2014 zijn we gestart met kwartiermakers die de basis hebben gelegd voor de Huizen van de Wijk.
Inmiddels zijn deze opgevolgd door coördinatoren die onder andere zorgdragen voor de informatie
en adviespunten, de open inloop en de buurt- en bewonersnetwerken. De verbinding van de sociale
wijkteams met de buurt- en bewonersnetwerken is essentieel om buurtinitiatieven, algemene
voorzieningen en de behoefte van eigen bewoners in de wijk op elkaar af te stemmen.
We constateren dat de actieve rol van bewoners een olievlekwerking heeft en dat er steeds meer
enthousiaste bewoners aanhaken aan het netwerk. Actieve en betrokken bewoners in de buurten
dragen zelf zorg voor initiatieven in hun wijk; in de afgelopen jaren zijn er al vele goede voorbeelden
gestart. Recent is in Venlo-Noord gestart met de buurtbus.
In nagenoeg alle Huizen van de Wijk is een Informatie & Adviespunt. Dit is het punt voor vragen van
inwoners uit de wijk. De vrijwilligers I&A zorgen voor bereikbaarheid in de wijk, zowel fysiek, digitaal
als telefonisch. Een professional zorgt voor de begeleiding van de vrijwilligers.
Op 9 locaties in verschillende Huizen van de Wijk zijn we gestart met de Open inloop. De Open Inloop
in Venlo is een nieuwe vorm van dagbesteding en een goed alternatief voor de traditionele
dagbesteding. Op dit moment bieden we hier aan 34% van het oorspronkelijke aantal deelnemers
een alternatieve dagbesteding. In de Open Inloop is tijdens de openingsuren altijd een professionele
medewerker aanwezig. Deze professional stuurt voornamelijk de vrijwilligers aan maar is ook het
aanspreekpunt voor alle deelnemers. Het activiteitenprogramma komt tot stand in afstemming met
de deelnemers.
2.5 Uitvoeringsteams
Naast een goede toegang is uiteraard een goede uitvoering van belang. In Venlo willen dat de burger
centraal staat en dat het gezin/ huishouden op een efficiënte wijze effectief ondersteund wordt. Om
dit te realiseren, is ervoor gekozen om de zorg op wijkniveau te organiseren. We geven dit vorm in
zogenoemde uitvoeringsteams, dat wil zeggen een team van uitvoerende professionals. Zij leveren
flexibele ondersteuning en zorg, zijn direct betrokken bij het sociaal netwerk/gezin en leggen waar
mogelijk de regie bij de klant en zijn sociaal netwerk.
In 2014 zijn we gestart met drie gezinscoachteams die verdeeld zijn over heel Venlo. Casussen waarin
begeleiding nodig is vanwege jeugd(gezins)problematiek worden opgepakt door een gezinscoach. In
totaal zijn er momenteel ongeveer 35 gezinscoaches actief. Naast casuïstiek uit de sociale wijkteams
krijgen deze teams ook direct meldingen via Veilig thuis. Daarnaast zijn de gezinscoaches op scholen
aanwezig om een goede aansluiting met het onderwijs te borgen. De huidige aanpak en onderlinge
afstemming versterkt de integraliteit.
Heel recent (mei 2015) zijn we in Venlo Zuid en Blerick gestart met twee uitvoeringsteams
individuele ondersteuning. Hierin worden medewerkers vanuit de voormalige disciplines Algemeen
Maatschappelijk Werk en Individuele Begeleiding (AWBZ) samengevoegd in één team en bieden zij
ondersteuning aan gezinnen/huishoudens waar eigen regie veelal ontbreekt.
In Venlo-Noord en Tegelen zijn we begin 2015 gestart met uitvoeringsteam huishoudelijke hulp. In de
komende periode zal moeten blijken in welke mate de samenwerking met aanbieders hierin
succesvol is. De ontwikkeling van deze teams leidt op dit moment nog tot veel discussie met de
aanbieders over allerlei (organisatorische) aspecten. We willen graag dat elke professional

8. 8
wijkgericht werkt (zodat er uiteindelijke een netwerkorganisatie in één wijk gaat ontstaan). Deze
keuze heeft nu als consequentie, dat niet elke burger haar/zijn huishoudelijke hulp kon behouden.
Dit heeft op een aantal plekken tot onrust geleid. Daar waar nodig verrichten we maatwerk (bijv. als
er sprake is van een progressieve ernstige ziekte). In 2015 bouwen we verder aan het uitrollen van de
diverse uitvoeringsteams in Venlo.
Er zijn stappen gezet in de samenwerking en afstemming met andere toegangen zoals huisartsen,
scholen, politie maar ook de regionale ingang via het Veiligheidshuis. In de komende periode zullen
de afspraken met deze samenwerkingspartners nog verder uitgewerkt worden om tot een sluitende
en meer preventieve aanpak voor onze burgers te komen.
Enerzijds zullen we blijven bouwen en ontwikkelen, anderzijds zal de aandacht de komende periode
uitgaan naar een kwalitatieve verbeteringsslag. Zowel op het gebied van kennis en vaardigheden,
maar ook in het optimaliseren van alle stappen in het proces.
2.6 Grafische weergave Sociale Wijkteams en Uitvoeringsteams
2.8 Participatie
Betreffende de Participatiewet informeren wij u op hoofdlijnen over de stand van zaken van de
voornemens uit het beleidsplan “Venlo verbindt”.
2.8.1 Werkbedrijf
Het Werkbedrijf regio Noord-Limburg wordt een bestuurlijk netwerk van gemeenten, werkgevers(-
organisaties), werknemersorganisaties en UWV. Begin 2015 zijn we gestart met voorbereidingen
waarna op 7 mei jl. een brede sessie heeft plaatsgevonden over inrichting en marktbewerking.
Doel en ambitie

9. 9
De ambitie van het Werkbedrijf regio Noord-Limburg is het realiseren van een inclusieve
arbeidsmarkt, waarin het beschikbare arbeidspotentieel uit de regio optimaal wordt benut.
Het doel is om binnen de kaders van het Werkbedrijf te komen tot samenwerkingsafspraken die
bijdragen aan het oplossen van de regionale problemen op de arbeidsmarkt.
Binnen de brede ambitie en doelstelling is specifieke aandacht voor de opdracht vanuit de
Banenafspraak. Voor Noord-Limburg betekent dit dat tot en met 2016, 250 personen uit het
doelgroepregister extra geplaatst worden in de marktsector en 105 extra bij de overheid.
Het Werkbedrijf regio Noord-Limburg heeft de rol van aanjagen, elkaar aanspreken op
en het monitoren van de voortgang van de regionale samenwerkingsafspraken, vastgelegd in een
marktbewerkingsplan. Aan de hand van het marktbewerkingsplan dragen zij ervoor zorg dat de
afspraken worden opgepakt en uitgevoerd. De uiteindelijke uitvoering van het marktbewerkingsplan
gebeurt onder regie van het Werkbedrijf door het Werkgeversservicepunt regio Noord-Limburg.
2.8.2 Werkgeversservicepunt regio Noord-Limburg
Het Werkgeversservicepunt regio Noord-Limburg is het centrale punt in de regio Noord-Limburg dat
zorgt voor een uniforme werkgeversdienstverlening. Op basis van een convenant afspraken op
bestuurlijk niveau tussen elf deelnemende partijen (zeven gemeenten; UWV; drie SW-bedrijven). Een
vraag gedreven, tijdige, efficiënte en effectieve match van beschikbaar aanbod op de aanwezige of
gecreëerde vraag bij werkgevers is het vertrekpunt voor handelen. Het is daarbij de uitgesproken
ambitie van de samenwerkende partijen om in de uitvoering met één gezicht naar buiten te
opereren, één aanspreekpunt voor werkgevers met vragen te operationaliseren en om op regionale
schaal met een eenduidige en transparante propositie en productportfolio ondersteuning en
ontzorging te
bieden. De klant mag daarbij niet vermoeid of lastig gevallen worden met datgene wat in de
backoffice georganiseerd moet worden (de interne werkprocessen).
2.8.3 BAANWIJS regio Noord-Limburg
BAANWIJS regio Noord-Limburg is een netwerkorganisatie waar gemeenten, UWV,
onderwijspartijen VSO, PrO, ROC en AOC samenwerken in de regio Noord-Limburg. Hiertoe is op 25
juni 2015 tussen partijen een convenant afgesloten.
De ambitie van BAANWIJS is dat alle kwetsbare jongeren in de regio Noord-Limburg naar
vervolgonderwijs gaan, een werkplek of passende dagbesteding hebben en behouden of in een
toeleidingstraject zitten. Doordat de deelnemende partijen hun rol nemen in de gezamenlijke
verantwoordelijkheid voorkomen we dat kwetsbare jongeren tussen wal en het schip raken en
tussen instellingen heen en weer worden geschoven.
Een goede samenwerking binnen het in eerste instantie informele netwerk heeft er voor gezorgd dat
veel jongeren geen beroep hoefden te doen op een Wajong uitkering. Noord-Limburg kent
verhoudingsgewijs een zeer laag aantal aanvragen door de jaren heen. Daarnaast werden jongeren
die wel een beroep moesten doen snel en goed geplaatst op de reguliere arbeidsmarkt. In Noord-
Limburg werken gemiddeld 25% meer Wajongeren in een reguliere baan dan gemiddeld in het land.
Tot week 21 van dit jaar vonden al 173 Wajongeren een plek op de reguliere markt. Hiermee wordt
invulling gegeven aan de Banenafspraak in de regio.
2.8.4 Beleidsregels Loonkostensubsidie
In de verordening loonkostensubsidie die de raad op 29 augustus 2014 heeft vastgesteld, heeft het
college de bevoegdheid gekregen nadere regels te stellen. De beleidsregels geven duidelijke
richtlijnen voor de uitvoering over de beoordeling, de hoogte en de duur van de subsidieverlening en
op welke wijze en onder welke voorwaarden de loonkostensubsidie wordt ingezet. De beleidsregel
loonkostensubsidie geeft duidelijkheid over de wijze van beoordeling, de hoogte en de duur van de
subsidieverlening.

10. 10
Loonkostensubsidie is een instrument om het aannemen van mensen met een arbeidsbeperking aan
te moedigen en hangt samen met de banenafspraak. Deze vorm van loonkostensubsidie mag alleen
worden ingezet voor personen die in het doelgroepenregister staan bij UWV.
De beleidsregel is op 23 juni 2015 (regionaal) vastgesteld door B&W.
2.8.5 Loonwaarde methodiek
De Participatiewet bepaalt dat in iedere arbeidsmarktregio één loonwaardesystematiek wordt
gehanteerd. In de regio Noord-Limburg is op basis van een aanbestedingsprocedure gekozen voor de
Dariuz-methode. Van de 35 arbeidsmarktregio’s in Nederland hebben 17 regio’s gekozen voor
Dariuz-methode en dat biedt zekerheid voor continuïteit.
De loonwaardemethodiek is op 23 juni 2015 vastgesteld door B&W.
2.8.6 Beleidsregels Tegenprestatie
Een tegenprestatie is het verrichten van onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden als
wederdienst voor het ontvangen van een bijstandsuitkering. Bij het iets terugdoen voor de
maatschappij (wijk, buurt, gemeente) wordt de term wederkerigheid gebruikt. Wederkerigheid helpt
bijstandsgerechtigden om een sociaal netwerk, arbeidsritme en regelmaat te behouden. De
beleidsregel tegenprestatie is op 23 juni 2015 (regionaal) vastgesteld door B&W.
2.8.7 WAA/WSW
Er wordt in samenwerking met de WAA hard gewerkt aan de uitvoering van het Koersplan “samen
anders”. Dit koersplan beschrijft de koers voor de ombouw van de WAA naar een duurzaam
detacheringsbedrijf waarbij diverse bestaande product-markt- combinaties worden afgestoten
(waarbij het personeel zo veel mogelijk overgaat). Het college van Venlo (centrumfunctie voor
arbeidsmarktregio) dient op 30 juni een sectorplan aanvraag in bij het Rijk om extra middelen te
generen om een deel van deze transformatieopgave gedekt te krijgen (dit gaat om een
decentralisatie uitkering van € 678.000 voor de drie SW bedrijven in Noord Limburg).
2.9 Monitoring
Om de resultaten van onze inspanningen goed te kunnen volgen en ons in staat te stellen om tijdig te
kunnen bijsturen, hebben wij een monitor ontwikkeld die ons daartoe in staat dient te stellen. Het
model dat wij voor deze monitor hanteren, gaat uit van twee invalshoeken, namelijk een inhoudelijke
indeling volgens de eerder genoemde ‘trap van oplossingen’ en een insteek die vertrekt vanuit
kwantificeerbare gegevens zoals klanttevredenheid, kosten, aantallen aanvragen en voorzieningen
en gegevens met betrekking tot de kwaliteit van de dienstverlening. Wij verwachten u op basis
hiervan in de nabije toekomst inzicht te kunnen geven in de resultaten van de gekozen aanpak.
Hiervoor heeft u kunnen lezen hoe de Venlose praktijk zich, minder dan een half jaar na aanvang,
ontwikkelt. Dit is echter nog te weinig om onderbouwde uitspraken te kunnen doen over het
uiteindelijke resultaat. Overigens is Venlo daarin niet uniek, getuige recente publicaties in o.a.
Binnenlands Bestuur.1
2015, zo is de verwachting, is een overgangsjaar waarin we nog volop
knelpunten tegen zullen komen maar waarin we ook samen met aanbieders, zorgvragers en
mantelzorgers verder blijven bouwen aan een toekomstbestendig zorgstelsel.
1
“De angst voor de decentralisatie-bug’, Binnenlands Bestuur, 23 juni jl.

11. 11
3. Sturing op de inhoudelijke opgave én op de financiële middelen
De aandacht voor de decentralisaties in de media lijkt beheerst te worden door 2 thema’s: zaken die
mis gaan (zoals de uitbetaling van de PGB’s) en zorgen of gemeenten over voldoende financiën
beschikken ten behoeve van goede zorg en ondersteuning aan kwetsbare inwoners. In Venlo staat
het welzijn van kwetsbare mensen voorop. Ook voor onze gemeente gelden echter financiële
spelregels. Een van de belangrijkste regels is dat we in onze begroting niet meer mogen uitgeven dan
we binnen krijgen. Willen we zorg en ondersteuning van kwetsbare mensen nu en in de toekomst
betaalbaar houden, dan dienen we dus wel een aantal richtlijnen af te spreken en mechanismes in te
bouwen zodat we zorgvuldig met de beschikbare financiële middelen omspringen. Wij geloven in de
kracht van onze samenleving en de kennis van onze professionals. We geloven ook dat de
mechanismen die we, onder andere in onze inkoopstrategie, hebben ingebracht werken. Daarom
hebben we oude limitatieve kaders losgelaten en omgezet in richtlijnen en hebben we vooraf geen
plafonds afgesproken in de zorg en ondersteuning die beschikbaar zijn. We geven professionals
maximaal de ruimte om samen met de mensen die hulp nodig hebben te bepalen wat nodig is.
Het vertrouwen dat we hebben dat de keuzes die we in het lokale stelsel gemaakt hebben, komt
voort uit het gegeven dat we in Venlo reeds in 2008 zijn begonnen met nadenken over het
vernieuwen van zorg en welzijn. Niet ingegeven door financiën (de gemeente had toen nog slechts
een beperkte verantwoordelijkheid) of door decentralisaties (daar had toen nog niemand van
gehoord) maar vanuit de veranderende samenstelling van onze bevolkingsopbouw. Dank zij de
demografische voorsprong van Limburg, het gegeven dat Limburg sneller vergrijst en ontgroent dan
het Nederlands gemiddelde, stelden we onszelf toen al de vraag: hoe houden we goede zorg en
ondersteuning in de toekomst voor iedereen die dat nodig heeft overeind? De demografische
verandering in Noord-Limburg leidt tot 2030 tot een verdubbeling van de zorgvraag per hoofd van de
beroepsbevolking. De laatste CBS cijfers laten in onze regio in 2030 92% meer 75-plussers t.o.v. een
krimpende beroepsbevolking.
We stelden ons de vraag of we in de nabije toekomst wel voldoende gekwalificeerde professionals
ter beschikking zouden hebben om alle kwetsbare inwoners te kunnen helpen. Dat deden we niet als
gemeente alleen, maar vanaf het begin samen met zorgaanbieders, welzijnsorganisaties,
woningcorporaties, de gemeente én inwoners. En daarna ook steeds meer samen met de regio. De
vraag leidde tot een verkenning en een werkbezoek aan Zweden, waar de lokale overheid toen al
veel meer verantwoordelijkheid droeg en juist minder met professionals en meer samen met
inwoners regelde. De inspiratie uit dit werkbezoek leidde weer tot de pilot VenloDroom (2011-2013)
in Venlo-Oost. Wat uiteindelijk een ideale opmaat bleek naar de decentralisaties per 1 januari 2015.
Die decentralisaties kwamen enerzijds voort uit de door de rijksoverheid gevoelde noodzaak om te
bezuinigen op de kosten van de zorg, maar anderzijds uit dezelfde vraag als wij ons in 2008 stelden:
hoe houden we zorg en welzijn naar de toekomst betaalbaar en organiseerbaar? De noodzaak tot
bezuinigingen vanuit de rijksoverheid is aan de ene kant een zorg gebleken, maar ook een aanjager
voor de veranderingen die naar de toekomst broodnodig zijn.
3.1 Mechanismes
Ons geloof in de keuzes die we in Venlo gemaakt hebben en daarmee de ruimte die we laten voor
burgers en professionals op de werkvloer, werd al deels onderbouwd door de resultaten die we in
2013 en 2014 hebben geboekt in de oude WMO taken. In financieel opzicht hebben we in 2013 en
2014 bij elkaar opgeteld een kleine € 10 miljoen minder uitgegeven dan de oude budgetten die we
van het rijk voor deze taken ontvingen.
Vanaf 1 januari 2015 hebben we er zowel taken bij gekregen als kortingen op de budgetten. Op de
oude WMO taken is op het onderdeel Hulp bij het Huishouden (HbH) een korting op het budget
aangekondigd van ca. 40%. In de praktijk betekent dit een korting van ca. 34% in 2015 oplopend naar

12. 12
ca. 43% in 2016. Op de nieuwe WMO-begeleidingstaken is een budgetkorting doorgevoerd van ca.
25% en op de Jeugdhulp (voorheen Jeugdzorg) is een korting doorgevoerd van ca. 6%.
Om de kosten van zorg en ondersteuning voor de gemeente te bepalen, kan gebruik gemaakt
worden van een eenvoudige formule:
K = ( P * Q ) – I
Ofwel: de kosten bestaan uit prijs (P) maal kwantiteit (Q) minus inkomsten uit eigen bijdragen (I)
Betreffende de eigen bijdragen heeft de gemeenteraad besloten om in principe over alle vormen van
zorg en ondersteuning eigen bijdragen te berekenen. Prijs en Kwantiteit proberen we te beïnvloeden
door voor een aantal mechanismen te kiezen. Onderstaand geven we een korte beschrijving van de
gekozen mechanismen en welk effect dit heeft op bovenstaande formule. Op deze manier worden de
eerste contouren zichtbaar van de financiële resultaten van de decentralisaties. Centraal staat hierin
een verschuiving van individuele maatwerkvoorzieningen naar zorg en ondersteuning via
uitvoeringsteams en algemene voorzieningen, de reeds eerder gememoreerde ‘trap van
oplossingen’.
3.1.1 Hulp bij het huishouden
Op dit terrein zijn verschillende wijzigingen doorgevoerd die effect laten zien.
 (Her)indicaties 2013. In Venlo is vanaf 2013 ingezet op herindicaties voor de “oude” WMO.
Dit heeft geleid tot een gemiddelde reductie van 20 minuten HbH per huishouden. Sommige
huishoudens hebben meer ingeleverd en andere huishoudens amper. Dit was met name
afhankelijk van de omvang van de woning versus de omvang van het huishouden.
Door dit mechanisme is de kwantiteit (Q) gedaald met ongeveer 13%. Gemiddeld 20 minuten
op gemiddeld ca. 2,5 uur HbH per huishouden. De norm die Venlo sinds 2013 toepast, werd
in de jaren daarvoor reeds door meerdere gemeenten toegepast. Venlo hanteerde daarvoor
dus een bovengemiddeld hogere norm. Per 1 januari 2015 spreken we niet meer over een
norm (die strak gehanteerd wordt) maar over een richtlijn, waarbij professionals meer
maatwerk op de specifieke situatie kunnen hanteren.
 Verhogen van de eigen bijdrage. Vanaf 2013 hanteert de gemeente het werkelijke uurtarief
(ca. €21,-) dat de gemeente aan de aanbieders betaalt als grondslag voor het berekenen van
de eigen bijdrage, in plaats van een lager fictief uurtarief (ca. € 15,-). Daarnaast wordt sinds
2013 (op basis van een wijziging in het landelijke beleid), naast inkomen ook het eigen
vermogen (m.u.v. woningbezit) meegewogen in het berekenen van de eigen bijdrage door
het CAK. Deze wijzigingen in de berekening van de eigen bijdragen hebben enerzijds tot een
verhoging van de eigen bijdragen bij hogere inkomens geleid en anderzijds tot het afhaken
van een deel van de mensen die de eigen bijdrage te hoog vonden.
Deze twee maatregelen hebben tezamen ervoor gezorgd dat de besparing op de HbH eind
2014 reeds de 40% benaderde.
 Kanteling aan de keukentafel. Bij de nieuwe aanvragen rondom hulp bij het huishouden
(HBH) wordt door het sociale wijkteam aan de keukentafel kritisch bekeken wat de burger op
eigen kracht kan (al dan niet met inzet van zijn sociaal netwerk) en waar de professionals
aanvullend van betekenis moeten zijn.
 Uitvoeringsteams. Door in de uitvoering gebruik te maken van zelfsturende
uitvoeringsteams per wijk of kern is het mogelijk om een efficiëntere inzet te maken t.o.v. de
meer productiegedreven werkwijze via de zorgaanbieders. De omvang van de
uitvoeringsteams (in medewerkers en uren) wordt bepaald op basis van een
populatieanalyse in de betreffende wijk. Het zogenaamde DNA van de Wijk. Hierdoor wordt
het veilig om de medewerkers zelf te laten meebepalen of de uren HbH bijgesteld moeten of

13. 13
kunnen worden. De prikkel die aanbieders voorheen kregen om uren te draaien, komt
immers door de populatiebekostiging te vervallen. Dit scheelt tevens kosten in de planning
en administratie in de urenverantwoording en facturering. Hierdoor kunnen de kosten voor
HbH licht dalen. In de twee uitvoeringsteams HbH (Tegelen en Venlo-Noord), die sinds medio
mei actief zijn, is deze beweging reeds te zien.
 HHT. Tenslotte kunnen mensen vanaf mei 2015 kiezen om zelf uren HbH te kopen à €10,- per
uur door gebruik te maken van de Huishoudelijke Hulp Toeslag (HHT). Dit is op dit moment
alleen interessant voor mensen met een hoog inkomen. Bij deze mensen wordt het verschil
tussen eigen bijdrage en kostprijs niet meer aangevuld vanuit WMO middelen van de
gemeente, maar vanuit de HHT middelen die minister Asscher beschikbaar heeft gesteld. Dit
zorgt dus voor een inverdieneffect in de WMO.
3.1.2 Begeleiding individueel
Bij Begeleiding Individueel wordt deels een zelfde beweging ingezet als bij de HbH.
 Herindicaties. Dit jaar worden door middel van keukentafelgesprekken de voormalige
indicaties Begeleiding Individueel herzien. Hiervoor is naast de 12 sociale wijkteams die in de
wijken actief zijn, tijdelijk een extra sociaal wijkteam aangesteld.
 Uitvoeringsteams Individuele ondersteuning. Daarnaast wordt zoveel als mogelijk de
Begeleiding Individueel opgepakt door de Uitvoeringsteams Individuele Ondersteuning
(Algemeen Maatschappelijke Werk en begeleiders van zorgaanbieders). In deze
uitvoeringsteams wordt ingezet op meer kortdurende ondersteuning of lichtere vormen van
ondersteuning, waarmee verwijzing naar duurdere specialistische zorg en ondersteuning
voorkomen of vervangen wordt. Naar verwachting zullen hiermee de kosten voor
Begeleiding Individueel in zijn totaliteit kunnen afnemen. Sinds 1 juni zijn twee
uitvoeringsteams Individuele Ondersteuning gestart. Op basis van de ervaringen van deze
pilots kan inzichtelijk gemaakt worden welke verschuiving van de maatwerkvoorziening
begeleiding naar de Uitvoeringsteams of zelfs naar de open inloop in de Huizen van de Wijk
mogelijk is.
 Eigen bijdragen. Gezien de relatief hoge uurtarieven voor individuele begeleiding (variërend
van €55,- tot €128,- bij enkele gevallen van gespecialiseerde ondersteuning) zou een grote
rechtsongelijkheid ontstaan tussen mensen die (zowel qua uren als hoogte van de eigen
bijdrage) onder de overgangsregeling vallen en nieuwe indicaties. Daarom heeft het college
besloten om af te zien van de algemene beleidslijn om het werkelijke tarief als grondslag te
gebruiken voor berekening van de eigen bijdrage. In plaats daarvan hanteren we gedurende
2015 nog het fictieve uurtarief van €16,- per uur zoals dit in 2014 ook door het zorgkantoor
gebruik werd en waar mensen met een oude en doorlopende indicatie wettelijk nog
aanspraak op kunnen maken. Met ingang van 2016, wanneer het overgangsrecht vervalt en
de herindicaties wettelijk geldig worden, zal ook de grondslag voor de eigen bijdrage door
het college herzien worden. Ten gevolge van deze keuze zijn voor 2015 geen aanvullende
inkomsten (I) uit eigen bijdragen geraamd.
3.1.3 Dagbesteding
Bij dagbesteding (voormalig AWBZ-Begeleiding groep) zien we de volgende ontwikkelingen
 Inkoop. In het verleden werd dagbesteding door de zorgkantoren alleen ingekocht bij de
grotere AWBZ gecertificeerde aanbieders. Dit terwijl de dagbesteding voor ca. 95% van de
deelnemers werd uitgevoerd door kleinere onderaannemers. De hoge kosten om aan de
AWBZ certificering te voldoen, waren voor deze kleinere aanbieders niet rendabel. O.a. door
de dure software die nodig was om de digitale facturering aan het zorgkantoor te kunnen
voldoen. Het verschil in tarief dat het zorgkantoor aan de hoofdaannemers betaalde, versus
het tarief dat de kleinere uitvoerende partijen betaald kregen, liep in een aantal gevallen op
tot ca. 35%. De 7 gemeenten in Noord-Limburg, die samen de Modulaire
Gemeenschappelijke Regeling (MGR) voor opdrachtgeverschap in het sociaal domein

14. 14
vormen, hebben op aangeven van de gemeente Venlo gekozen om zoveel mogelijk zorg en
ondersteuning rechtstreeks in te kopen bij de uitvoerende partij. Hiermee wordt
onderaannemerschap en de bijbehorende marges voor de hoofdaannemers
geminimaliseerd. Dit levert een substantieel lagere gemiddelde kostprijs (P) op, die ca. 30%
onder het oude prijsniveau ligt!
 Open Inloop. Om in het verleden in aanmerking te komen voor dagbesteding was een
indicatie nodig. De ambitie van de gemeente Venlo is om zoveel mogelijk deelnemers van
dagbesteding in de eigen wijk of kern een activiteitenaanbod aan te bieden in het Huis van
de Wijk. Deze activiteiten willen we voor iedereen algemeen toegankelijk maken, dus zonder
indicatie, zodat mensen met een hulpvraag en zelfredzame mensen die het leuk vinden om
samen aan activiteiten deel te nemen elkaar zoveel mogelijk ontmoeten. Hiermee worden
sociale structuren in de leefomgeving van mensen versterkt. Vanaf de start van de Open
inloop in de verschillende Huizen van de Wijk (nu 9 locaties), is het gelukt om op dit moment
34 % van het oorspronkelijke aantal deelnemers van dagbesteding een plek te geven in de
Open Inloop. In de Open Inloop is professionele inzet aanwezig die wordt ondersteund door
medewerkers vanuit de WAA en andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Maar
ook door vrijwilligers uit de wijk en wijkbewoners die behoefte hebben aan een praatje en
een kopje koffie. Een aantal mensen is op het ene moment deelnemer en op het andere
moment vrijwilliger in de Open Inloop. Veel Huizen van de Wijk zijn ondergebracht in
bestaande gemeenschapshuizen. Omdat de afschrijving van deze gebouwen via het beleid
van gemeenschapsaccommodaties reeds afgedekt waren door de gemeente, zijn de
aanvullende huisvestingskosten voor de Huizen van de Wijk zeer beperkt. Tezamen met de
ruimere inzet van vrijwilligers, zorgt dit voor een kostenreductie t.o.v. de traditionele
dagbesteding van ca. 60%. Op basis van een analyse van de doelgroepen die wij samen met
zorgaanbieders hebben gemaakt, verwachten wij dat op termijn (wanneer de oude indicatie
vervalt of wanneer mensen hier vrijwillig voor kiezen) tot 60% van de mensen die nu een
indicatie voor dagbesteding hebben, gebruik zullen maken van de Open Inloop. Voor de
calculaties van de financiële prognose gaan we uit van een voorzichtigere raming van 50%.
3.1.4 Jeugd
Vanaf januari 2015 zijn er uitvoeringsteams Jeugd voor heel Venlo actief. Door de inzet van deze
uitvoeringsteams is het mogelijk sneller de juiste hulp te verlenen. De snellere hulpverlening en
tevens preventieve hulp zorgt ervoor dat jeugd en gezinnen beter geholpen worden en verwijzing
naar meer specialistische 2e
lijnszorg deels niet meer nodig is.
In de loop van het jaar zal meer duidelijk worden welke deel van de ondersteuningsvraag door de
Uitvoeringsteams Jeugd opgepakt kan worden en voor welk deel specialistische ondersteuning nodig
is. Naar verwachting zal hier ook een verschuiving gaan plaatsvinden, waardoor de kosten jeugdhulp
in zijn totaliteit kunnen gaan afnemen.

15. 15
3.2 Schematische Weergave Mechanismes
Schematisch zien de (beoogde) effecten van deze mechanismen er als volgt uit:
WMO-Oud: WMO-Nieuw: Jeugdzorg
Hulp bij het Huishouden
Target: -40% t.o.v. 2012
Begeleiding groep (Dagbesteding)
Target: -25% t.o.v. 2013
Jeugdhulp
Target: -6% t.o.v. 2013
P -
Q - -
Zelfsturende
Uitvoeringsteams
Herindicaties
2013 – 2014
P - - -
Q - - -
Inkoop rechtstreeks
bij onderaannemer
Kanteling naar open inloop
P -
Q - -
1e
lijn uitvoeringsteams
- sneller juiste zorg
- preventie
o.a. Minder Onder
Toezicht Stellingen
Q - Kanteling
keukentafel
Begeleiding Individueel
Target: -25% t.o.v. 2013
(OTS-en)
Minder 2e
lijns
Jeugdzorg
I + + Eigen bijdrage
o.b.v. werkelijk
uurtarief + eigen
vermogen
Q -
P - -
Herindicaties / Kanteling
Inkoop bij kleine
aanbieders
Algemeen
I + + + Hogere eigen bijdrage door wegvallen WTCG korting

16. 16
4. Financiële prognose 2015
Het in beeld brengen van de financiële gevolgen van de decentralisaties en het maken van een
betrouwbare doorkijk in de toekomst is op onderdelen niet bepaald een eenvoudige opgave
gebleken. Maar de behoefte om gevoel te krijgen bij hoe we er financieel voor staan, bij zo’n
belangrijke en omvangrijke opgave voor de gemeente, is breed aanwezig en aanleiding om nu toch
een eerste tussenrapportage op te stellen.
De kwaliteit van de informatie waarop deze eerste doorkijk gebaseerd is, varieert sterk in kwaliteit en
compleetheid. De informatie over lokale taken in de WMO zijn het meest solide. We hebben hier ook
duidelijke verbeterdoelen voor ogen en een goed beeld hoe de mechanismen die we in onze manier
van werken hebben ingebouwd functioneren en wat ze in financieel perspectief kunnen opleveren.
De informatie betreffende inwoners die gebruik maken van ondersteuning op basis van de oude
WMO is vanzelfsprekend het meest compleet. Ook de mensen die gebruik maken van dagbesteding
(begeleiding groep) die sinds 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeente vallen,
zijn goed in beeld, omdat de gemeente al langere tijd bezig is met de uitrol van de open inloop in de
huizen van de wijk. Hierbij werken we reeds enkele jaren samen met de zorgaanbieders die tot en
met 2014 de dagbesteding voor deze mensen organiseerden.
Bij de individuele begeleiding van mensen vanuit de WMO zijn we meer afhankelijk van gegevens die
we pas eind 2014 aangeleverd hebben gekregen van de rijksoverheid. Deze gegevens zijn gebaseerd
op de zogenaamde Vectis gegevens, die in opdracht van de rijksoverheid zijn opgesteld op basis van
zorgindicaties in combinatie met een inschatting van het gebruik van deze indicaties per gemeente.
Dit is een op rekenmodellen gebaseerde inschatting, omdat de facturering van de werkelijk gebruikte
zorg bij de zorgkantoren t/m 2014 geen woonplaatsgegevens van mensen bevatte en niet alle
indicaties (volledig) door mensen verzilverd worden. Een echt betrouwbaar beeld van zorgvraag kan
pas gevormd worden wanneer we een representatieve hoeveelheid facturen over het jaar 2015 ter
beschikking hebben. De factureringsprocessen lopen zowel bij de zorgaanbieders als in de backoffice
van de gemeente lopen nog niet over de hele linie op rolletjes. Voor een deel hebben betalingen nog
in de vorm van voorschotten plaats gevonden. In combinatie met ervaringen uit het veld denken we
echter toch een redelijk betrouwbare doorkijk te kunnen geven.
Bij de taak beschermd wonen die we namens een aantal regiogemeenten in Noord- en Midden
Limburg uitvoeren, zijn stevige discrepanties tussen de gegevens uit de Vectis bestanden van het rijk
en de regionale realisatiecijfers opgetreden. Maar liefst een kleine 100 mensen bleken niet
opgenomen te zijn in de bestanden van de rijksoverheid, terwijl deze wel over een indicatie
beschikken en ook gebruik maken van beschermd wonen. Deze mensen hebben een indicatie voor
beschermd wonen via Bureau Jeugdzorg (BJZ) ontvangen, welke bij het opstellen van de Vectis
Bestanden over het hoofd waren gezien. Op dit moment hebben we een goed overzicht van alle
mensen die in onze regio gebruik maken van beschermd wonen.
Het budget voor alle lokale WMO taken bedraagt voor 2015 exclusief eigen
bijdragen € 28,2 miljoen. In dit budget is reeds een korting van ca. 40% op de hulp
bij het huishouden en ca. 25% op de begeleiding verwerkt. Wij verwachten op basis
van de huidige gegevens deze taken in 2015 te realiseren voor een bedrag van ca.
€ 28,0 miljoen. We besparen op deze taken dus € 0,2 miljoen meer dan de
bezuinigingsopgave van het rijk. Verderop in deze rapportage worden deze
bedragen verder uitgewerkt.
Op basis van de huidige informatie over beschermd wonen, verwachten we deze
taak in 2015 te kunnen uitvoeren voor een bedrag dat vrijwel gelijk is aan het
beschikbare rijksbudget van €43,1 miljoen.

17. 17
Ook bij mensen die gebruik maken van een persoonsgebonden budget (PGB) dienden behoorlijke
discrepanties tussen indicaties en werkelijk gebruik van PGB’s in beeld gebracht te worden, hetgeen
door de problemen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) een zeer arbeidsintensieve opgave is
gebleken.
Op het gebied van eigen bijdragen zien we dat er op enkele terreinen een eigen bijdrage wordt
berekend waar dit eerst niet het geval was (o.a. Maatschappelijk Werk boven de 15 uur inzet en de
ouderbijdrage bij verblijf in de Jeugdzorg). Het grootste effect komt uit het wegvallen van de 33%
WTCG korting per 1 januari 2015. Dit betekent dat ruim 80% van de mensen een eigen bijdrage zal
gaan betalen die 50% hoger ligt dan in 2014. Door achterstanden bij het CAK beschikken we op dit
moment nog niet over betrouwbare cijfers. Daarom zijn de onderstaande cijfers gebaseerd op een
ruwe inschatting van het WTCG effect.
De grootste onzekerheid bevindt zich op dit moment nog in het domein van de Jeugdzorg. We zien
hartverwarmende resultaten in de uitvoeringsteams Jeugd waar we door het elimineren van de
institutionele schotten tussen professionals veel sneller en beter de juiste zorg en ondersteuning in
kwetsbare gezinnen kunnen inregelen. Ook zijn er praktijkvoorbeelden waar het aantal verschillende
hulpverleners in 1 gezin, na afstemming met de gezinscoaches, meer dan gehalveerd kon worden.
Tevens wordt de zorg in de gezinnen beter inhoudelijk op elkaar afgestemd en ontstaat er meer
overzicht bij de professionals, maar vooral ook bij de ouders.
In de geïnstitutionaliseerde Jeugdzorg varen we qua zicht op de resultaten nog door zeer mistig
gebied. Behalve de gemeente en de sociale wijkteams vormen ook huisartsen nog steeds een
belangrijke toegang tot de duurdere vormen van institutionele jeugdzorg. Omdat deze jeugdzorg nog
steeds in de vorm van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) is georganiseerd, ontvangen wij pas
facturen wanneer de behandeling is afgerond. Ook moeten wij constateren dat de verplichte
meldingen die jeugdzorgaanbieders aan de gemeente dienen te doen, wanneer zij een
doorverwijzing via een huisarts ontvangen, nog niet consequent plaats vinden. Sommige
zorgaanbieders worstelen nog duidelijk met de overgang van een subsidiemethodiek naar een
inkoopmethodiek. We hebben op basis van contacten uit het veld wel het beeld dat een substantieel
deel van de institutionele jeugdzorg nog op basis van doorverwijzingen door huisartsen plaats vindt.
Wij investeren derhalve sterk op het opbouwen van een werkrelatie tussen de sociale wijkteams en
de huisartsen, om zoveel mogelijk samen op te trekken bij de afweging of institutionele jeugdzorg
nodig is, of dat er ingezet kan worden op gezinscoaching vanuit onze uitvoeringsteams jeugd.
Wij verwachten dit jaar aan eigen bijdragen ten minste een bedrag van ca. € 4,2
miljoen op te halen voor lokale WMO taken, t.o.v. € 2,5x miljoen in 2014 en ca.
€ 2,4 miljoen voor regionale WMO taken. Voor wat betreft de Jeugdzorg kunnen
we op basis van de huidige informatie nog geen betrouwbare inschatting van de
eigen bijdragen maken.
Door de manier van bekostiging hebben we een sluitend beeld van de kosten van
de uitvoeringsteams jeugd in de wijken voor € 4,9 miljoen alsmede van de
regionaal ingekochte Jeugdzorg plus op € 5,6 miljoen. De PGB middelen voor Jeugd
zijn geraamd op € 2,3 miljoen. Van de institutionele jeugdzorg is de beschikbare
informatie nog te beperkt om een betrouwbare doorkijk te maken. De signalen van
de hoeveelheid doorverwijzingen door huisartsen zijn vanuit financiële optiek
zorgelijk en leiden tot de conclusie dat we voor het domein jeugdzorg zelfs
rekening dienen te houden met een overschrijding van het budget voor 2015.
Daarom hebben we de uitgaven in zorg in natura voor de Jeugdzorg nog zeer
conservatief (lees ruim) geraamd op € 12,5 miljoen Daarmee komt de totale
raming op een bedrag van € 25,3 miljoen, wat een tekort van € 2,5 miljoen inhoudt
ten opzichte van een budget van € 22,8 miljoen.

18. 18
De financiële resultaten van de Participatiewet zijn grotendeels afhankelijk van regionale
samenwerkingsverbanden zoals de gemeenschappelijke regeling WAA en het onlangs opgerichte
Werkgeversservicepunt dat uitvoering geeft aan de doelstellingen van het Regionaal Werkbedrijf.
Venlo neemt hierin als centrumgemeente uitdrukkelijk een sturende rol.
Overall zien we onder aan de streep dat wanneer we alle taken die samenhangen met de
decentralisaties bij elkaar optellen, we deze taken uit kunnen voeren voor een geraamd bedrag van
ca. €130,3 miljoen, ten opzichte van een geraamd budget (inclusief eigen bijdragen) van ca. € 132,5
miljoen. Dit betekent een geprognotiseerd positief resultaat van € 2,2 miljoen.
4.1 Uitgangspunten Prognoses
Bij het opstellen van de prognoses zijn we van de volgende punten uitgegaan:
4.1.1 Prognose WMO.
 De prognoses van de WMO-maatwerkvoorzieningen hebben we gedaan door de berekening
van de verplichtingen (op basis peildatum eind mei) aan de hand van de
indicaties/verplichtingen in cliëntsysteem GWS X aantal uur/dagdelen/ dagen X prijs.
Hiermee is in feite het maximumbedrag berekend dat verplicht is/ verwacht kan worden.
 We hebben hier nog geen prognose op bijgesteld op basis van herindicatie of minder
realisatie door de verzilvering als gevolg van de beleidswijzigingen aangezien we hier voor de
nieuwe maatwerkvoorzieningen Begeleiding onvoldoende zicht hebben, c.q. ervaringscijfers
voor hebben om een dergelijke prognose te stellen.
 We hebben dit wel gedaan voor de HBH. Dat wil zeggen de prognose bijgesteld op basis van
de verzilvering van 85%. Dit is gebaseerd op basis van harde realisatiecijfers van de
aanbieders. In tegenstelling tot de nieuwe maatwerkvoorzieningen WMO, waar we deze
gegevens nog niet hebben.
4.1.2 Prognose Uitvoeringsteams/open inloop.
 Voor de onderdelen waar we al concreet zicht hebben op de nieuwe aanpak en de kosten en
effecten daarvan hebben we dit in de prognose meegenomen, dat wil zeggen:
 De kosten van de uitvoeringsteams/Open inloop vanaf juni meegenomen in de wijken waar
deze operationeel zijn.
 De kosten van de maatwerkvoorzieningen, die hiermee komen te vervallen vanaf juni zijn
bijgesteld.
 We hebben deze aanpak niet doorgetrokken naar andere wijken waar nog geen
uitvoeringsteams actief zijn, aangezien hier nog onvoldoende zicht op is wanneer deze
operationeel worden en wat dat precies aan verschuivingen gaat opleveren. Hier zijn wel nog
besparingen te verwachten, maar pas in de loop van het jaar.
4.1.3 Prognose Jeugd.
 Voor de jeugdvoorzieningen hebben we alleen de kosten van de uitvoeringsteams Jeugd en
de kosten van de Jeugdzorg+ die we regionaal via de MGR inkopen inzichtelijk.
De uitgaven voor de Participatiewet zijn onder te verdelen in twee onderdelen. De
WSW en de Participatiewet. Voor de WSW voorzien we dit jaar een aanvullende
bijdrage aan de Gemeenschappelijke Regeling WAA van €1,8 miljoen. Hierover
bent u eerder geïnformeerd via de meerjarenbegroting, Dit bedrag is derhalve ook
reeds opgenomen in de begroting. Met behulp van deze aanvulling ramen we dat
de uitgaven voor de participatiewet verder binnen de budgetten van
respectievelijk € 16,6 miljoen en € 4,3 miljoen uitgevoerd kan worden.

19. 19
 De kosten van de maatwerkvoorzieningen jeugd kunnen we niet berekenen, omdat de
gegevens m.b.t. de diverse producten jeugdhulp te grofmazig zijn om een P*Q berekening te
maken voor een goede prognoses.
 We zien zeer positieve resultaten optreden door het werken met uitvoeringsteams in de
wijken. Deze zijn echter wel vol bezet met casussen hulpverlening, waardoor nog te beperkt
ruimte is om preventief aan de voorkant te investeren. Daarbij moeten we ons ervan bewust
zijn dat investeren in preventie zich pas op de langere termijn uitbetaald.
 De signalen die we ontvangen betreffende de 2e
lijns jeugdzorg zijn zorgelijk te noemen.
Enerzijds hebben aanbieders hun verantwoordingsadministratie nog niet voldoende op orde,
anderzijds krijgen we vanuit het veld signalen dat een zeer groot deel van de verwijzingen
nog via huisartsen worden afgegeven. Hoewel we stevig inzetten op de samenwerking met
huisartsen is er over en weer nog veel te delen om ook alternatieve oplossingsrichtingen
voor jeugdproblemen in beeld te krijgen. Ook de doorverwijzingen vanuit Veilig Thuis naar 2e
lijns jeugdzorginstellingen lijkt aan de ruime kant te zijn. Alle reden om aan de jeugdzorg fors
extra aandacht te geven en ons nog niet rijk te rekenen met de resultaten op de WMO. Deze
middelen zijn dit jaar waarschijnlijk nog hard nodig om in de jeugdzorg op het goede spoor te
komen.
4.2 Vooruitblik 2016
Ook wanneer we naar de ontwikkelingen van de rijksbudgetten kijken, zien we alle reden voor
voorzichtigheid. De discussie tussen rijk en gemeenten over de effecten van de overstap van een
historisch verdeelmodel naar een objectief verdeelmodel voor zowel de WMO als de Jeugdwet,
bevinden zich in een afrondende fase. Deels zijn de berekeningen voor Venlo na de meicirculaire nog
gewijzigd. In algemene zin kunnen we echter wel concluderen dat de nieuwe objectieve
rekenmodellen voor Venlo een nadeel zullen opleveren. Afgesproken is dat de resultaten per domein
niet meer dan €15,- per inwoner per jaar negatief mogen zijn. Voor Venlo betekent dit dat we voor
2016 moeten anticiperen op een korting van ca. € 3 miljoen op de WMO en Jeugdwet en op verdere
kortingen in 2017. Alle reden om de reserve die we voor de decentralisaties gevormd hebben, nog
niet aan te spreken voor andere doelen. Voor wat betreft de participatiewet laat de
meerjarenbegroting van de WAA voorlopig een structureel resttekort zien. Dit tekort is vooralsnog
alleen gedekt in de begroting 2015 en nog niet in de daaropvolgende jaarschijven. Met de
verschuiving van het beschut werken naar de Huizen van de Wijk en de verbinding die we willen
leggen met de arbeidsmatige dagbesteding hopen we dit tekort te kunnen opvangen. Hier is
recentelijk een succesvolle pilot in Venlo Noord afgerond. Een plan van aanpak voor de verdere uitrol
wordt op dit moment uitgewerkt. Zodra dit gereed is, zult u hierover apart worden geïnformeerd.

20. 20
5. Financiëel Totaaloverzicht Decentralisaties 2015
Onderstaande tabel geeft een totaaloverzicht van de geprognotiseerde financiële resultaten van de
decentralisaties in het sociale domein voor 2015. In de tweede kolom ziet u de budgetten zoals deze
door het rijk zijn toegekend. In de tweede kolom treft u de interne doorvertaling aan in
gemeentelijke budgetten. Het budget gemeente voor de WMO en Jeugd is lager dan het door het rijk
toegekende budget, omdat uit de rijksmiddelen behalve de uitvoeringskosten ook de
perceptiekosten en de bovenwijkse voorzieningen zoals de compensatie van de WTCG regelingen
betaald dienen te worden. De reden dat bij de uitgaven een bedrag is opgenomen van €2,1 miljoen is
dat dit bedrag vanuit de oude WMO reeds geraamd was in de begroting 2015. Teneinde een getrouw
beeld van inkomsten en uitgaven in de tabel weer te geven, is deze post opgenomen zodat er in het
eindresultaat geen verkeerd beeld ontstaat.
Beleidsonderdeel
(alle bedragen x 1 miljoen)
Budget Rijk
Budget
Gemeente
Raming Eigen
Bijdragen
Raming
Uitgaven 2015
WMO € 31,6 € 28,2 - € 28,0
Jeugd € 26,3 € 22,8 - € 25,3
Perceptiekosten € 5,6 - € 5,6
Bovenwijkse Voorzieningen € 2,1 - € 2,1
Beschermd Wonen € 43,1 € 43,1 - € 43,1
Participatiewet € 4,3 € 4,3 - € 4,3
WSW € 16,6 € 16,6 - € 16,6
Aanvullende Bijdrage WAA € 1,8 - € 1,8
Welzijn Oud € 1,4 € 1,4 - € 1,4
Eigen Bijdrage WMO Oud € 3,4 - € 2,1
Eigen Bijdrage WMO Nieuw € 0,8
Eigen Bijdrage Besch. Wonen € 2,4
Eigen Bijdrage Jeugd PM
Eigen Bijdrage GGZ PM
Eigen Bijdrage AMW PM
Sub Totaal € 123,3 € 125,9 € 6,6 - € 130,3
Totaal € 132,5 - € 130,3
Resultaat € 2,2
Ten opzichte van een totaal beschikbaar budget van € 132,5 miljoen (budget gemeente + raming
eigen bijdragen) worden de totale uitgaven geprognotiseerd op € 130,3 miljoen. Dit betekent dus dat
we verwachten de decentralisaties in het sociaal domein in 2015 binnen begroting te kunnen
uitvoeren. Het geprognotiseerde financieel resultaat betreft € 2,2 miljoen positief.