sem 3

1. Bahagian A: Alam Sekitar Fizikal
[20 markah]
Jawab semua soalan.
1 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan persaingan interspesies ? [3]
Persaingan antara spesies yang berlainan untuk mendapatkan sumber makanan
(cahaya matahari, air, udara, nutrien) dan ruang dalam sesebuah ekosistem.
3 x 1m = 3m
(b) Jelaskanbagaimana tumbuhan bersaing untuk kelangsunganhidupdalam ekosistem
hutan hujan tropika. [3]
Fakta (Cara) Huraian Kesan
B1 Komensalisme -tumbuhan epifit sepertipaku langsuyar, paku
tanduk rusa menumpang pokok lain untuk
mendapat cahaya matahari yang cukup bagi
menjalankan proses fotosintesis
-tidak menjejaskan
perumahnya
B2 Parasitisme -tumbuhan seperti pokok dedalu dan orkid
yang memanjat pokok lain untuk
mendapatkan air dan sumber mineral
daripada kulit pokok
-menjejaskan
kesuburan
perumahnya/perumah
akan musnah
B3 Saprofitisme -tumbuhan seperti cendawan dan kulat
menyerap makanan daripada tumbuhan yang
reput untuk tumbesarannya
-menghasilkan
humus/nutrien dalam
tanih
Pernyataan (1m) + huraian (1m) + kesan (1m) = 3m
(c) Huraikan dua kepentingan tumbuhan primer kepada aktiviti manusia. [4]
Fakta (kepentingan) Huraian
C1 pembalakan -pokok kayu keras berharga seperti cengal dan meranti sangat
tinggi nilai pasarannya
-hasil eksport kayu balak dalam bentuk kayu gergaji dan papan
lapis dapat meningkatkan ekonomi negara
C2 ekopelancongan -pelbagai spesiesflora dan fauna yang unik dan menarik seperti
raflesia, orkid menjadi daya tarikan kepada pelancong
-kawasan ekopelancongan yang utama seperti Tanah Tinggi
Cameron, Gunung Kinabalu mempunyai udara yang nyaman
dan pemandangan yang menarik

2. C3 perubatan herba -ekosistem hutan menjadi habitat spesies tumbuh-tumbuhan
-tumbuhan herba seperti tongkat ali digunakan untuk
mengubati penyakit darah tinggi dan kencing manis
C4 pemburuan dan
pengutipan hasil hutan
-ekosistem hutan menjadi habitat spesies haiwan mamalia
-haiwan buruan seperti kijang, kancil dan rusa dijadikan
sebagai makanan
C5 IKS -rotan dan buluh digunakan untuk membuat perabot dan
kraftangan
-meningkatkan pendapatan penduduk setempat
C6 R&D -ekosistem hutan menjadi habitat pelbagai spesies flora dan
fauna
-menjadi tempat pelajar sekolah dan IPT untuk menjalankan
R&D
Mana-mana 2 x 2m = 4m
(Pernyataan 1m, huraian 1m)
2. a) Berdasarkan jadual di atas, nyatakan dua punca yang menyebabkan berlakunya
peningkatan Indeks Pencemaran Udara.
FAKTA
(PUNCA)
A1 – Kebakaran hutan meningkat
A2 – Letusan/letupan gunung berapi kerap berlaku
A3 - Peningkatan pelepasan asap kenderaan bermotor
A4 – Peningkatan pelepasan asap kilang perindustrian
A5 - Peningkatan penggunaan bahan api fosil di stesen jana kuasa elektrik
[ Mana-mana 2 isi x 1m = 2m ]
b) “Peningkatan IndeksPencemaran Udara akan menyebabkan berlakunya kejadian
hujan asid”.
Jelaskan kesan fenomena kejadian hujan asid terhadap komponen berikut:
i) Biosfera:
FAKTA (KESAN) HURAIAN
B1-Kemusnahan hutan/
kepupusan flora
- Hujan asid boleh menyebabkan organisma tanih mati. Tanpa
organism tanih, edaran nutrien tanih akan terganggu dan proses
penguraian bahan organik akan terjejas menyebabkan pokok
tidak subur dan mati.

3. - Hujan asid boleh merosakkan daun sehingga menjejaskan
proses fotosintesis menyebabkan pokok kurang subur dan mati.
B2 – Kepupusan hidupan
akuatik
- Hujan asid menyebabkan kandungan asid yang berlebihan di
dalam air seperti tasik, sungai, kolam & paya menyebabkan
hidupan akuatik akan mati.
- Hujan asid menyebabkan pengeluar seperti alga dan plankton
tidak dapat hidup di bawahpH 5 kerana nilai pH di bawah5 akan
menghalang pembiakan ikan dan amfibia dalam badan berair
tersebut.
- Hujan asid menyebabkan pengeluar seperti alga dan plankton
tidak dapat hidup di bawah pH 5. Kekurangn sumber makanan
akan menjejaskan hidupan akuatik.
B3– Memusnahkan DNA
hidupan / melemahkan
imunisasi / kemusnahan
fauna
- Hutan yang telah dirosakkan oleh hujan asid akan
menyebabkan DNA pokok musnah di mana pokok-pokok akan
mengalami keguguran daun yang luar biasa dan hujung daun
menjadi kuning (waldsterben).
i) Litosfera:
FAKTA (KESAN) HURAIAN
B4 – Peningkatan luluhawa
kimia
- Air hujan menyerap karbon dioksida di udara
menghasilkan asid karbonik lemah yang akan meningkatkan
tindak balas kimia terhadap batu kapur (kalsium karbonat)
melalui proses luluhawa kimia iaitu pengkarbonan
menghasilkan pandangan darat karst kawasan batu kapur
(kalsium bikarbonat) seperti pembentukan gua, stalagmit,
stalaktit, sungai bawah tanah, dan lubang layang-layang.
B5 – Tanah berasid/ tanah
hilang kesuburan / tanah
menjadi tandus
- Hujan asid akan menyebabkan kandungan asid dalam
tanah semakin tinggi dan menjejaskan kesuburan tanah.
Fakta 1m, Huraian 1m
[ Mana-mana 2 isi x 2m = 4m ]
c) Cadangkan langkah-langkah yang boleh dijalankan bagi mengatasi kejadian hujan asid.
FAKTA
(LANGKAH)
HURAIAN
C1 – Meningkatkan
Penguatkuasaan undang-undang
- Penguatkuasaan undang-undang melalui Akta Alam
Sekeliling 1974. Penguatkuasaan hendaklah dijalankan
secara berkala dan berterusan.
C2 – Meningkatkan jumlah
denda/ kompaun dan hukuman
penjara
- Denda / kompaun sehingga RM500,000 dan penjara
sehingga 2 tahun atau kedua-duanya sekali kepada
pesalah.
C3 – Meningkatkan kawalan
dan pemantauan
- Mengadakan rondaan/ kawalan dan pemantauan dan ia
seharusnya dijalankan secara berkala dan berterusan.

4. C4 - Meningkatkan
penggunaan sumber mesra alam
- Penggunaan sumber mesra alam seperti air, solar dan
tenaga biomas/biojisim bagi mengurangkan
kebergantungan kepada bahan api fosil.
C5 – Menggalakkan
penggunaan kenderaan awam
- Penggunaan kenderaan awam seperti komuter, LRT,
monorel, bas dan teksi.
C6 - Mewajibkan pemasangan
penapis asap di cerobong kilang
- Pemasangan penapis asap pada cerobong asap di kilang-
kilang perindustrian.
C7 – Mewajibkan rawatan sisa
buangan bertoksid dari kilang
- Kilang-kilang perindustrian sepatutnya merawat sisa
buangan kilang sebelum dialirkan ke badan berair atau
sebelum ditanam ke dalam tanah.
C8 – Mewajibkan penanaman
pokok/ penghijauan kawasan
-Penanaman semula pokok selepas penebangan
pokok/pembalakan bagi mengurangkan kandungan gas
karbon dioksida di ruang atmosfera.
Fakta 1m, Huraian 1m
[ Mana-mana 2 isi x 2m = 4m ]
Langkah kempen, pendidikan dan EIA tidak diterima.
*Calon perlu menggunakan kata penguat seperti mewajibkan, meningkatkan,
menggalakkan . (Tanpa kata penguat calon akan kehilangan 1 markah).
Bahagian B: Alam Sekitar Manusia
[20 markah]
3 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan sumber alam yang tidak boleh diperbaharui?
1m 1m
Sumber alam yang [boleh habis/pupus] dan [tidak boleh diganti semula]. Contohnya,
1m
mineral sumber tenaga seperti [petroleum, gas asli dll].
[Mana-mana 2 isi x 1m = 2m]
(b) ) Jelaskankan aktiviti perlombongan petroleum dan gas asli memberikan kesan negatif
ke atas alam sekitar fizikal.
Fakta Huraian
B1-Aktiviti cari
gali/penggerudi
an
 Menyebabkan limpahan/tumpahan minyak mentah di kawasan
pelantar minyak yang akan menutupi permukaan air laut
(proses pembauran) menyebabkan pencemaran air laut serta
menghalang kemasukan cahaya matahari dan seterusnya
merosakkan ekosistem akuatik/marin/ hidupan akuatik mati.
B2- Aktiviti
pembakaran dan
pelepasan gas ke
udara.
 Gas yang terbakar membebaskan karbon dioksida, karbon
monoksida dan sulfur dioksida yang boleh mencemarkan udara.

5. Mana-mana 2 isi x 2m = 4m
[Fakta 1m, Huraian 1m]
(c) Jelaskan dua langkah yang boleh diambil untuk mengurangkan kebergantungan kepada
sumber tenaga petroleum dan gas asli.
Fakta Huraian
C1-Penggunaan
tenaga mesra alam
 Menjana dan meningkatkan kegunaan sumber tenaga mesra
alam seperti tenaga solar, dan hidroelekrik untuk kegunaan
kenderaan, kilang dan domestik.
C2- Penggunaan
Insinerator
 Memproses sampah sarap untuk menghasilkan tenaga
elektrik
C3-Penggunaan
teknologi terkini
 Penggunaan kereta hybrid / biodiesel
Mana-mana 2 isi x 2m = 4m
[Fakta 1m, Huraian 1m]
4 a) Takrifkan konsep pembangunan berterusan (lestari) [2]
1m
Pembangunan berterusan (lestari) bermaksud [pembangunan yang memenuhi keperluan
1m
generasi masa kini] [ tanpa menjejaskan kepentingan generasi akan datang].
2 isi x 1m = 2m
b) Nyatakan empat daripada lapan prinsip pembangunan berterusan (lestari)? [4]
B1 menjana atau menggalakkan semula pertumbuhan ekonomi
B2 mengubah kualiti pertumbuhan ekonomi bagi menjamin kesejahteraan hidup
B3 memulihara dan mempertingkatkan asas sumber
B4 memastikan aras penduduk yang boleh ditampung
B5 mengorientasikan semula teknologi dan kaedah pengurusan risiko
B6 mengintegrasikan alam sekitar dan ekonomi dalam membuat keputusan
B7 memperbaharui hubungan ekonomi antarabangsa
B8 memperkukuhkan kerjasama antarabangsa
Mana-mana 4 isi x 1m = 4m
B3-Aktiviti
penghantaran
petroleum dan gas
asli melalui
saluran paip dan
kapal
 Kebocoran paip / tumpahan minyak di laluan / perairan di
sekitar kawasan perlombongan menyebabkan berlaku
pencemaran air dan memusnahkan hidupan akuatik /marin.

6. (c) Cadangkan dua langkah yang boleh diambil bagi mewujudkan bandar lestari. [4]
Fakta (langkah) Huraian
C1 mewujudkan taman hijau dalam bandar -kawasan berumput, penanaman pokok-
pokok peneduh dll
C2 penggunaan kenderaan awam yang
kurangkan pencemaran
-LRT, Monorel dan Komuter
C3 Kempen kesedaran -kempen berkongsi kereta, gotong royong
membersihkan sungai dll
C4 mewujudkan badan-badan air -taman tema, tasik buatan dll
Mana-mana 2 isi x 2m = 4m
(Pernyataan 1m, Huraian 1m)