LEARNING AT HOME !!!
“Learning at home” ndahet në minimalisht dy përpjekjet më të përdorura:
1. Online learning si dhe
2. Learning at home.
Online learning ose të mësuarit online është mënyra e edukimit përmes mjeteve elektronike e në mënyrë të drejtëpërdrejtë. Ndërsa mënyra e dytë përfshin të mësuarit në shtëpi
#MesueseAurela
1. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 1
“Learning at home”
Republika e Shqipërisë
Fakulteti i Shkencave Sociale
Departamenti i Filozofisë
Tema:
“Learning at home”
2. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 2
“Learning at home”
Abstrakt
Të mësuarit, përbën themelet e shoqërisë njerëzore. Në ballafaqimin e
sistemeve të ndryshme te modeli që përzgjodha e që mendoj përbën një
paralelizëm shumë të mirë është ai i “Learning at home”. Ky model,
aplikuar në shumë vende të ndryshme të botës, më ndihmoi për të bërë
një ri-shikim të gjendjes së edukimit në vendin tim dhe në paralelizmin me
vendet e rajonit, përfundimet janë sa të matshme aq edhe utopike.
Të mësuarit nuk është një “art i limituar”, gjendja e të cilit përmbyllet në
banka, klasa apo orë të kufizuara. “Të mësuarit në shtëpi” është një
mënyrë se si arsimi duhet t’i paraprijë, të guidojë ndryshe në vend. Kjo
përbën një edukim të qëndrueshëm, cilësia e të cilit duhet të jetë e lartë
dhe e cila të na çojë në një zhvillim të qëndrueshëm në Shqipëri. Përvoja
botërore nxjerr ide inovative ku korrektohet filozofia e të mësuarit në
shtëpi.
Cfarë përbën të mësuarit në shtëpi?
“Learning at home” ndahet në minimalisht dy përpjekjet më të përdorura:
1. Online learning si dhe
2. Learning at home.
3. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 3
“Learning at home”
Online learning ose të mësuarit online është mënyra e edukimit përmes
mjeteve elektronike e në mënyrë të drejtëpërdrejtë. Ndërsa mënyra e
dytë përfshin të mësuarit në shtëpi. Duke bërë një analizë vertikale të
tyre do rendim në bashkëndërthurjen e termave. Mund të shihen si të
ndarë por më tepër i gjejmë të pëdorur të dy njëkohësisht. Kjo sepse sjell
mirëedukim më me facilitet. Janë mënyra të shpejta dhe të arritshme
lehtësisht.
Cdo individ është i ndryshëm cka nënkupton se edhe mënyra se si ai
vendos të edukohet është e shumëllojshme. Kjo më shtyu të analizoja
edhe një sërë faktorësh pse përdoret gjerësisht.
Ndihmon në përmirësimin e aftësive të gjithkujt. Tradita e SHBA-së sjell
përshtatjen më të mirë si është arritur. Në tabelën e tyre të edukimit
rreshti i parë i arsimimit është përdorimi i të gjitha mënyrave për të
nënvizuar edukimin e brazave që në gjenezën e tyre. Si arrihet kjo?
Nëpërmjet të mësuarit në shtëpi dhe përmes një aktiviteti të instruktuar.
Ky aktivitet mbart një sërë nënvizimesh. Më së pari nënvizohet:
1. Mbështetja e të mësuarit në shtëpi.
2. Edukim më i aksesueshëm.
4. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 4
“Learning at home”
Cilat janë hallkat e kësaj mënyre dhe cili është ndikimi i ndihmësit në
këtë proces?
Më së pari ndikon roli i mentorëve: prindërit. Roli i tyre në mbarëvajtjen
e edukimit është i gjerë. Më së shumti përvoja amerikane rreshton se të
mësuarit në shtëpi është zgjidhje fleksible dhe e efektshme për arsimimin
e fëmijëve. Mësuesit e shkollave ose ata priavatë të pajtuar nga
prindërit janë bashkëshoqëruesit më të sukseshëm. Gjithashtu jo pa
përmendur edhe rolin e komunitetit. Bashkësia e të mësuarit jo gjithmonë
është individuale. Punohet në grupe me numra të caktuara, por edhe
induvidualisht. Në grupmoshat e vogla, zgjedhin prindërit nëse duhet
ndjekur “learning at home”. Ka edhe përjashtime kur përgjithësisht të
ndjekurit e studimeve të mesme apo ato universitare zgjidhen
individualisht nga vetë marrësit e këtij edukimi. Ky edukim, i sjellë nga
përvoja amerikane, është një përballje që të punojmë për përmbushjen e
atij proçesi që quhet: të mësuarit. Cdo model në ndihmë të edukimit vlen!
Sa i aksesueshëm mund të bëhet ky edukim?
Kjo pyetje mbart vlera të ndryshme e të shpejta.
Aksesi është favorizues e mund t’i jepet kujtdo që këkron aplikimin e
kësaj mënyre edukimi e arsimimi. Aksesi është i gjerë, i arritshëm, i
matshëm dhe vlerësues.
5. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 5
“Learning at home”
Nëse huazojmë rend për rend të mësuarit në shtëpi, atëhere do të
mundemi të kemi edukim të shëndetshëm për breza me rradhë. Në rast
se një fëmijë nuk është në gjendje të ndjekë një shkollë atëhere
inkurajohet kjo mënyrë edukimi. Mirëpo shtrohet pyetja: si mund të
realizohet?
Në rast se një fëmijë nuk është në gjendje të marrë një edukim
inkurajohet:
1. Që të mbështetet të mësuarit në shtëpi duke përdorur më akses
“Learning at home” si të domosdoshme.
2. Kjo mënyrë të mësuari mund të zvillohet nën kujdesin e prindërve (për
grupmoshat e arsimit fillor e tetëvjeçar) ose individualisht për arsimin
e mesëm e atë universitar.
3. Përdorimi i orareve të studimit të sugjeruara bashkë me aktivitetet
mësimore.
4. Këto materiale nuk e zëvendësojnë atë që fëmija mëson në shkollë,
por është e rëndësishme që të fitohen njohuritë për të lexuar, për të
shkruar, për të ndërmarrë aktivitete shkencore si dhe të punuarit me
aktivitete gjatë kohës njësoj si në shkollë.
Dy modelet e paraqitura më poshtë: ai i një pasqyre se çfarë mund të
përfshijë një program edukimi apo të mësuarit në shtëpi, pasurohet me
modelin e pesë hapave për të mbështetur modelin e të mësuarit në
shtëpi.
6. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 6
“Learning at home”
Ato janë:
1.LEXO, LEXO, LEXO
2.EKSPLORIMI I MËNYRAVE ARSIMORE
3.TË JEPEN HAPA DHE SHTOJCA PËR KURRIKULUMET
4.TË MBLEDHËSH MATERIALET HOME LEARNING
5.TË FESTOJMË EDUKIMIN PËR HIR TË EDUKIMIT.
Këto hapa dhe ndjekja e tyre do të jenë mjaft të rëndësishme në ri-
veshjen si dhe në risinë që mund të sjellë një edukim e arsimim i
përshtatur në shtëpi. Të mësuarit është një process që vazhdon gjatë
gjithë jetës dhe bazat e mirëfillta të tij duhet të përmirësohen
vazhdimisht. Këto pesë hapa së bashku me modelin e mësipërm se si
mund të jetë dhe se si zhvillohet të mësuarit në shtëpi nuk duhen
përjashtuar. Kostoja e tyre është e përballueshme dhe e efektshme për
të ardhmen.
7. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 7
“Learning at home”
Mënyra e shpalosjes së programit/programeve të të mësuarit duhet të
jetë e larmishme sepse vetëm kështu arrihet në edukimin më të gjerë të
brezave. Jo të mësuarit “boring” por të mësuarit edhe në kulturën e
gjetjes së mënyrave larg tradicionales së marrjes së dijes.
Jam e mendimit se paraqitja e kësaj detyre këkron një prekshmëri më
të zgjeruar të realitetit me të cilin sot përballemi. Kushte të munguara,
fëmijë në gjakmarrje, diskriminim gjinor, pretenca ekonomike të
papërballueshme, mungesë godinash, ambientesh, ligjesh në mbështetje
të arsimit dhe edukimit, vështirësi në informimin elektronik, vështirësi në
shtrirjen e rrjeteve të internetit edhe në zonat më të thella të Shqipërisë
nuk vijnë në ndihmë. Të mësuarit në shtëpi i drejtohet prindërve, familjes,
mësuesve, fqinjëve, komunitetit. Gjetja apo zbatimi i kreativitetit në
edukim rigjeneron dijen dhe krijon liderat e së ardhmes.
8. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 8
“Learning at home”
Filozofia e termit “Të mësuarit në shtëpi”
Filozofia e termit “Të mësuarit në shtëpi” prejardhur prej “Learning at
home” mbart gjuhësisht prejardhje. Ky term në etimologjinë e tij përmban
një mbështjellje nga vendet e tjera të cilat më së pari e kanë aplikuar si
mënyrë tepër të efektshme krahas bashkësisë së madhe të edukimit.
Cfarë është të mësuarit në shtëpi?
Përvoja botërore e vendeve si Shtetet e Bashkuara të Amerikës, e të
tjera në Evropë aplikojnë të mësuarit në shtëpi si mënyrë edukimi e
arsimimi. Në një studim të kryer përmenden disa fakte të domosdoshme:
Ganz Cooney CenterJoan ka kryer një studim kombëtar prej më shumë
se 1500 prindërit e fëmijë të moshës 2-10 për të gjetur se si shumë nga
koha e mediave të fëmijëve është e përkushtuar për përmbajtje
arsimore, platformë me platformë, mosha sipas moshës. Mësimi në shtëpi
i familjeve është analiza e parë e plotë. Cilat lëndë sipas prinërve dhe
fëmijëve janë të mësuara më mirë nga mediat? Cila platformë e edukimit
i percepton ato si më efektive?
Dhe cilat janë disa nga pengesat për përdorimin më të madh të mediave
arsimore?
Të gjitha këto çështje janë hulumtuar nisur nga mosha, gjinia,
raca/përkatësisë etnike, dhe statusin socio-ekonomik.
9. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 9
“Learning at home”
Raporti mat shkallën në të cilën fëmijët dhe prindërit e përdorin median
së bashku, në përgjithësi dhe nga platforma, dhe shikojnë se si ndryshon
ky angazhim i përbashkët i medias në rritjen e edukimit arsimor.
Studimi gjithashtu shqyrtonte sjelljet e leximit të fëmijëve, sidomos në
internet apo në pajisjet elektronike të edukimit arsimor.1 (Raporti nga
Victoria Rideout, dhe realizuar me përkrahjen zemërgjerë të Fondacionit
Bezos Family, Fondacioni Heising - Simons, AARP, dhe qendra LIFE si
pjesë e familjeve dhe të Projektit Media-Edukim.)
Kështu korrektohet filozofia e të mësuarit. “Learning at home” ndahet në
minimalisht dy përpjekjet më të përdorura:
3. Online learning si dhe
4. Learning at home.
Online learning ose të mësuarit online është mënyra e edukimit përmes
mjeteve elektronike e në mënyrë të drejtëpërdrejtë. Ndërsa mënyra e
dytë përfshin të mësuarit në shtëpi. Duke bërë një analizë vertikale të
tyre do rendim në bashkëndërthurjen e termave.
1
http://www.joanganzcooneycenter.org/publication/learning-at-home/
10. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 10
“Learning at home”
Mund të shihen sit ë ndarë por më tepër i gjejmë të pëdorur të dy
njëkohësisht. Kjo sepse sjell mirëedukim më me facilitet. Janë mënyra të
shpejta dhe të arritshme lehtësisht.
Cdo individ, cdo person është i ndryshëm, ç’ka nënkupton se gjithësecili
ka mënyrat e veta të të mësuarit dhe të përmbushjes së planeve për të
ardhmen.
Kjo na shtyn të analizojmë një sërë faktorësh pse përdoret.
Ndihmon në përmirësimin e aftësive të gjithkujt. Tradita e SHBA-së sjell
përshtatjen më të mirë si është arritur. Në tabelën e tyre të edukimit
rreshti i parë i arsimimit është përdorimi i të gjitha mënyrave për të
nënvizuar edukimin e brazave që në gjenezën e tyre. Si arrihet kjo?
Nëpërmjet të mësuarit në shtëpi dhe përmes një aktiviteti të instruktuar.
Ky aktivitet mbart një sërë nënvizimesh. Më së pari nënvizohet:
3. Mbështetja e të mësuarit në shtëpi.
4. Edukim më i aksesueshëm.
11. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 11
“Learning at home”
Mbështetësit e të mësuarit në shtëpi mund të bëhet nga të gjithë e
kushdo. Pa marrë parasysh atë program mund të vendoset nëse është i
drejtë apo jo, mund të vendoset se gjithsecili është në një rrugë për të
siguruar një të ardhme më të mirë edukimi.
Edhe pse modelet në linjë mësimorë dhe video/audio apo ligjëratat
janë projektuar për të ndihmuar në mësimin në mënyrë të pavarur, i
garantohet gjithkujt kjo mënyrë edukimi.
Cilat janë hallkat e kësaj mënyre dhe cili është ndikimi i ndihmësit në këtë
proces?
Më së pari ndikon roli i mentorëve: prindërit. Roli i tyre në mbarëvajtjen
e edukimit është i gjerë. Më së shumti përvoja amerikane rreshton se të
mësuarit në shtëpi është zgjidhje fleksible dhe e efektshme për arsimimin
e fëmijëve. Mësuesit e shkollave ose ata priavatë të pajtuar nga
prindërit janë bashkëshoqëruesit më të sukseshëm. Gjithashtu jo pa
përmendur edhe rolin e komunitetit. Bashkësia e të mësuarit jo gjithmonë
është individuale. Punohet në grupe me numra të caktuara, por edhe
induvidualisht. Në grupmoshat e vogla, zgjedhin prindërit nëse duhet
ndjekur “learning at home”. Ka edhe përjashtime kur përgjithësisht të
ndjekurit e studimeve të mesme apo ato universitare zgjidhen
individualisht nga vetë marrësit e këtij edukimi.
12. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 12
“Learning at home”
Ky edukim, i sjellë nga përvoja amerikane, është një përballje që të
punojmë për përmbushjen e atij proçesi që quhet: të mësuarit. Cdo model
në ndihmë të edukimit vlen!
Sa i aksesueshëm mund të bëhet ky edukim?
Kjo pyetje mbart vlera të ndryshme e të shpejta. Aksesi është favorizues
e mund t’i jepet kujtdo që këkron aplikimin e kësaj mënyre edukimi e
arsimimi. Aksesi është i gjerë, i arritshëm, i matshëm dhe vlerësues.
Modeli i Shteteve të Bashkuara të Amerikës ka mundur t’i kushtojë
rëndësi duke e çertifikuar atë.
Teza Makro e mësipërme na bën që të shohim me lupë më nga afër për
mundësitë e huazimit të kësaj përvoje. Edukimi dhe mëshimi në edukim ka
pafund mënyra për t’u arritur. Na intereson qasja që ofrojnë kushtet e
Shqipërisë. Analiza mund të rendë në tepër dimensione. Përmendim më
urgjentet: domosdoshmëria e një edukimi të tillë duhet të futet në
kurrikulat arsimore të vendit tonë dhe duhet të aplikohetsa më shpejt të
jetë e mundur. Kjo sjell inkurajim për shtresa të tëra të popullsisë të cilat
në mungesë të kushteve minimale të marrjes së edukimit, rreshtohen në
errësirë. Ofrimi i munësisë për mijëra fëmijë, duke e bërë arsimimin të
aksesueshëm për këdo, kudo dhe në çdo kohë. Kushtet e marrjes së dijes,
larg qendrave që shpesh janë model në sytë tanë, është e mjerueshme.
13. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 13
“Learning at home”
Godina të shkatërruara, orë larg nga komuniteti, mungesa e kushteve
minimale për mësmdhënie, mungesa e teksteve baze e materialeve të
domosdoshme, skamja, pamundësia ekonomike janë jashtë dhe jo shumë
larg nesh. Motivimi për ata fëmijë të ngujuar si pasojë e gjakmarrjes apo
të fëmijëve të gjymtuar,… e një rradhë e tërë gjendjeje të dhimbshme
nuk inkurajon. Analfabetizmi është ende plagë e shoqërisë.
Nëse huazojmë rend për rend të mësuarit në shtëpi, atëhere do të
mundemi të kemi edukim të shëndetshëm për breza me rradhë. Në rast
se një fëmijë nuk është në gjendje të ndjekë një shkollë atere inkurajohet
kjo mënyrë edukimi.
Mirëpo si mund të realizohet?
Në rast se një fëmijë nuk është në gjendje të marrë një edukim
inkurajohet:
5. Që të mbështetet të mësuarit në shtëpi duke përdorur më akses
“Learning at home” si të domosdoshme.
6. Kjo mënyrë të mësuari mund të zvillohet nën kujdesin e prindërve (për
grupmoshat e arsimit fillor e tetëvjeçar) ose individualisht për arsimin
e mesëm e atë universitar.
7. Përdorimi i orareve të studimit të sugjeruara bashkë me aktivitetet
mësimore.
8. Këto materiale nuk e zëvendësojnë atë që fëmija mëson në shkollë,
por është e rëndësishme që të fitohen njohuritë për të lexuar, për të
14. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 14
“Learning at home”
shkruar, për të ndërmarrë aktivitete shkencore si dhe të punuarit me
aktivitete gjatë kohës njësoj si në shkollë.
Ka tepër modele si edukimi të arrijë në cdo qelizë. Një model rast se
çfarë mund të ofrohet më “Learning at home” është ai i përvojës
amerikane. Më konkretisht:
Burimet për Familjet:
Burim: Prindërit, mësuesit e pajtuar, vetë fëmijët, familjet, komuniteti.
Para- Kopshti
Së bashku: Koha e edukimit, aktivitetetet e ndryshme.
Kopsht fëmijësh
Nxënësit e klasës së 1
Nxënësit e klasës së 2
Klasa e 3
Klasa e 4
Klasa e 5
Klasa e 7
Klasa e 8
Matematika e shkollës së mesme- High School Math - Gjeometri
Matematika e shkollës së mesme- High School Math - Integruar Algjebra
Studimet e larta, Shkolla Sociale - Historia Global
Studimet e larta, Shkolla Sociale - Historia e SHBA
15. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 15
“Learning at home”
Shkenca në shkollat e mesme- High School, Shkenca - Kimi
Shkenca në shkollat e mesme- High School, Shkenca - Earth Science
High School, Shkenca - Të jetuarit në mjedis.
High School, Shkenca- Fizikë2
Modeli nuk është unik.
Në të mund të ndërthuren një sërë shpërndarjesh të tjera të cilat janë
gjithmonë selective e përzgjedhëse.
Tasmë vijmë tek pyetjet më të rëndësishme qe mund të trajtohen në këtë
temë: Si mund të realizohet? Si mund të mbështetet?
5 mënyra për të mbështetur mësimin në shtëpi:
1.LEXO, LEXO, LEXO
Krijimi i një shtëpie me një atmosferë të shkrim-leximit është hapi më i
rëndësishëm për mbështetjen e të mësuarit në të gjitha moshat dhe fazat
e jetës. Kjo nuk është vetëm paragjykim i të mësuarit. Gjuha e tregon se
përmes - Studimit për studim, konfirmohet se shtëpitë që krijojnë një
kulturë të përkushtuar për dhe të shkrim-leximit, janë shtëpitë nga të cilat
arrihet sukses në learning at home.
2
http://www.joanganzcooneycenter.org/publication/learning-at-home/
16. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 16
“Learning at home”
Nëse orari i familjes është shumë i plotë që të përfshijë ide të tjera në
këtë listë, atëherë “learning al home” do të ju inkurajoj që, mbi çdo gjë
tjetër, ta zbulosh kohën për lexim. Leximi i një libri është trampolinë për
të gjitha llojet e mundësive e pasurimit pasurimit: matematikë, shkenca,
studimet shoqërore, arti.
2.EKSPLORIMI I MËNYRAVE ARSIMORE
Kohët modern të sotme japing tepër njohuri në vendimin e familjeve për
të zgjedhur shkollën publike në blogje të caktuara. Në përvojën
amerikane dhe atë evropiane, shumica e të rinjve kanë miratuar
plotësisht dhe kanë dashur shkollën që edhe prindërit kanë zgjedhur për
këta të rinj. Fusha që ofron të mësuarit në shtëpi është përplot më qasje
edukative. Mjafton që këta individë të pyesin dikë që ka filluar kohët e
fundit homeschooling, dhe ata të konfirmojnë së ekzistojnë një dyzinë
grupesh me filozofinë e kurrikulave nga e cila ndihmon në përzgjedhje të
vlefshme. Shumica e të rinjve janë shprehur se ashtu si miqtë e shokët e
tyre kanë qenë gjithmonë të tërhequr për një qasje sa më të pasuruar-
frymëzuar e nha bashkëmoshatarë. Mirëpo, fjala e prinërve është se
edhe në qoftë se fëmijët e tyre nuk mësojnë në shtëpi më kohë të plotë,
17. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 17
“Learning at home”
ata ende mund të zgjidhnin aspektet e kësaj qasjeje të veçantë arsimore
si një filtër përmes të cilit të mësuarit ka theks.3
Nëse nuk është bërë kjo më parë, të marrë pak kohë për të shqyrtuar
qasje të ndryshme të arsimit. (Metodat dhe Filozofitë Homeschool janë
një vend i madh për të filluar hulumtimin!)
Çdokush i përfshirë në shkollat publike do të bie dakord se një nga të
metat më të mëdha për klasë të shkollave publike është se askush nuk
mund të japi mësim me stil të veçantë të mësuari secilit studenti në klasë.
Bukurinë e “Learning at home” është se prindërit mund të plotësuar të
mësuarit e fëmijës së tyre në një mënyrë që plotëson nevojat e tyre
specifike arsimore!
3.TË JEPEN HAPA DHE SHTOJCA PËR KURRIKULUMET.
Nëse nxenësi është në fillore ose pranë fundit të viteve të shkollës së
mesme, prinërit duhet të jenë të njohur me atë që fëmija i tyre ka marrë
nga të mësuarit në klasë. Dhe me çdo mësues do të besoj se thjesht nuk
ka kohë të mjaftueshme në ditën e shkollës për të bërë drejtësi në
materialin mësimor. Rendja se materiali nuk është ezauruar sa duhet dhe
nuk është përmbushur plotësisht përbën një nga greminat me të cilat sot
përballen mësuesit dhe edukuesit që ndërtojnë.
3
http://theartofsimple.net/the-public-school-parents-guide-to-learning-at-home/
18. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 18
“Learning at home”
Ky program mund të jetë i paasimilueshëm, duhet thjeshtuar e kështu
humbet vlerën e kështu gjatë proçesit mësimor ajo cka jepet është e
vakët. Kjo pikë e tretë sugjeron prindërit të pyesin fëmijët e tyre se cfarë
ai/ajo do të kishte dashur të mësonte më shumë rreth një ore mësimi, cilat
tema sipas tij/saj do të ngjallnin më tepër interes si dhe cfarë do të
eksplorontë nëse do të kishte mundësi të praktikontë të mësuarin gjatë
lëndës.
P.sh: një kapitull mbi formimin e maleve mund të frymëzojë më tepër një
udhëtim në një muze shkencor, natyror apo për një eskursion. Një punë
vecanërisht interesante mbi lëndën e letërsisë mund të nxisë një hapje të
vogël për të zbuluar se çfarë kultura popullore është dhe ishte në kohën
e pjesët që është shkruar.
Një njësi të ngjyrës së kuqe në lëndën e kimisë, do të mund ta përdortë
për zbulimet e aliazheve apo acideve edhe në natyrë.
Dëgjimi duke iu përgjigjur interesave të fëmijës ndihmon të futet më tej
idea se të mësuarit është e bukur dhe nuk është vetëm i kufizuar në klasë.
19. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 19
“Learning at home”
4.TË MBLEDHËSH MATERIALET HOME LEARNING.
Materialet mësimore në shtëpi tingëllojnë mjaft formale, por me të
vërtetë kjo nuk është kështu! Në shtëpi ku mësimi është theksuar
përmbahen mjetet që nxisin arsimin dhe edukimin.
1.Ndërtimi i një biblioteke në shtëpi.
2.Të investosh në një koleksion të ndryshëm të muzikës.
3.Shfaq kopje të veprave të artit të famshme, të ardhshme në copa
përshtatur artit të fëmijës.
4.Luajtja e lojërave a bordit që nxisin mendimin kritik. Kjo pikë është
vecanërisht e rëndësishme për fëmijët parashkollorë dhe ata të fillores.
Një lojë është ndër mënyrat më argëtuese të edukimit dhe të mësuarit pa
lodhje e sforco.
5. Plotësimi i hapësirave bosh me “bon mots” - fjalë e mirë dhe mendimet
e zgjuara bëjnë të gjithë në stacionin e familjes të mendojnë se
edukimi e arsimimi i fëmijës bëhet më shëndetshëm. Nuk duhet të
mendojmë se numri i mënyrave për të mbushur shtëpinë me sende të
të mësuarit është i kufizuar vetëm nga imagjinata jonë. Është mirë të
mendojmë se kurrë nuk duhet të jemi të kënaqur me kthimin përkundër
rreth investimeve. S’duhet harruar gjithashtu se mund të rrisim
investimin më të mirë në brazat e ardhshëm duke vepruar sot!
20. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 20
“Learning at home”
5.TË FESTOJMË EDUKIMIN PËR HIR TË EDUKIMIT.
Siç mund të merret me mend, ndjehet atmosfera në shtëpitë ku mësimi
është i inkurajuar dhe festohet. Nuk duhet menduar vetëm
drejtëpërdrejtë se shkolla është i vetmi vend ku fëmijët mësojnë dhe
shtëpia i vetmi vend ku fëmijët luajnë. E vërteta është se duhet krijuar një
qasje e gjallë për të mësuarit gjatë gjithë kohës sepse kjo mund të jetë
dhe është një nga mënyrat më të mira që ne mund të pajisim fëmijët tanë
për sukses gjatë tërë jetës dhe karrierës së tyre.
Në të vërtetë, mënyra më e mirë që mund të futet tek fëmijët për
rëndësinë e të mësuarit për hir të mësuarit është që të jetë edhe
bashkëpunues në shtëpi.
Si ne shkojmë mendimit në lidhje me ditët e ndryshme tonat, vecanërish të
kaluara në shtëpi; model për ta, është gëzimi dhe përmbushja se vjen
nga të mësuarit gjëra të reja gjatë gjithë kohës. Kjo duhet fesuar. Të
fesosh edukimin për hir të edukimit është shumë herë e vlefshme.
Këto në të ardhmen, mund të jenë thesaret që ata do të marrin me vete
gjatë, pasi kapelet dhe veshjet e diplomimit të jenë varur me kujdes në
dollap.
21. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 21
“Learning at home”
Dhe më shumë se çdo gjë që ata do të mësojnë nga një libër mësimi, këto
janë mësimet që do të të nxjerrin nga dita kur vjen puna për të filluar
familje në rritje të tyre. 4
Këto hapa dhe ndjekja e tyre do të jenë mjaft të rëndësishme në ri-
veshjen si dhe në risinë që mund të sjellë një edukim e arsimim i
përshtatur në shtëpi. Të mësuarit është një process që vazhdon gjatë
gjithë jetës dhe bazat e mirëfillta të tij duhet të përmirësohen
vazhdimisht. Këto pesë hapa së bashku me modelin e mësipërm se si
mund të jetë dhe se si zhvillohet të mësuarit në shtëpi nuk duhen
përjashtuar. Kostoja e tyre është e përballueshme dhe e efektshme për
të ardhmen. Mënyra e shpalosjes së programit/programeve të të
mësuarit duhet të jetë e larmishme sepse vetëm kështu arrihet në
edukimin më të gjerë të brezave.
Jo të mësuarit “boring” por të mësuarit edhe në kulturën e gjetjes së
mënyrave larg tradicionales së marrjes së dijes.
Jam e mendimit se paraqitja e kësaj detyre këkron një prekshmëri më të
zgjeruar të realitetit me të cilin sot përballemi.
4
http://theartofsimple.net/the-public-school-parents-guide-to-learning-at-home/
22. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 22
“Learning at home”
Kushte të munguara, fëmijë në gjakmarrje, diskriminim gjinor, pretenca
ekonomike të papërballueshme, mungesë godinash, ambientesh, ligjesh
në mbështetje të arsimit dhe edukimit, vështirësi në informimin elektronik,
vështirësi në shtrirjen e rrjeteve të internetit edhe në zonat më të thella
të Shqipërisë nuk vijnë në ndihmë.
Të mësuarit në shtëpi i drejtohet prindërve, familjes, mësuesve, fqinjëve,
komunitetit. Gjetja apo zbatimi i kreativitetit në edukim rigjeneron dijen
dhe krijon liderat e së ardhmes.
23. “Learning at home” #MesueseAurela
Page | 23
“Learning at home”
Bibliografia
1.http://ëëë.joanganzcooneycenter.org/publication/learning-at-home/
2.http://theartofsimple.net/the-public-school-parents-guide-to-learning-
at-home/