ДОХ
- 2. Зорилго
• ДОХ өвчний талаарх мэдээлэл, тоо
баримтуудыг мэдээллэх
• ДОХ-ийн үр дагавар, урьдчилан сэргийлэх
арга замуудыг ойлгуулах сэдлийг олгох
- 3. ДОХ-ын шинж тэмдэг анх 1978 онд АНУ,Швэд
болон Танзан, Гаитийн хэдэн өвчтөнд илэрч
бүртгэгдсэн байна.
- 4. ХДХВ - Хүний Дархлал Хомсдолын
Вирус
ДОХ - Дархлалын Олдмол Хомсдол
БЗДХ - БЭЛГИЙН ЗАМААР ДАМЖИХ
ХАЛДВАРУУД
Дархлалын олдмол хомсдол нь
хүний дархлал хомсдлын вирусээр
хүмүүст халдварлаж, дархлалын
тогтолцоог гэмтээснээс үүддэг
өвчин юм.
- 5. Энэ өвчин нь тухайн хүнийг аливаа
халдвар болон хавдрын өвчний эсрэг
хамгаалах чадваргүй болгодог.
ДОХ болон ХДХВ-ийн эсрэг
эмчилгээ нь зөвхөн вирусийн хөгжлийг
саармагжуулах л төдий байгаа бөгөөд
одоогоор мэдэгдэж буй бүрэн төгс
эмчилгээ байхгүй байна.
- 6. Халдвар дамжих зам
• Бэлгийн зам: ХДХВ/ДОХ-ын халдвартай
хүнтэй хамгаалалтгүй /бэлгэвчгүй/ бэлгийн
хавьталд орох
• Цусаар: Халдварлагдсан цус, цусан
бүтээгдэхүүн сэлбүүлэх, эд эрхтэн шилжүүлэн
суулгах, зүү тариурыг дамжуулан хэрэглэх
• ХДХВ-ийн халдвартай эхээс хүүхдэд:
жирэмсэн үед, төрөх үед болон төрсний
дараа хөхний сүүгээр хооллох
- 7. Халдвар дамжихгүй зам
ХДХВ хүний биеийн гадна удаан амьдарч чаддаггүй учраас:
• Шүлс
• Нулимс
• Хоол хүнс, аяга халбагаар
• Агаар дуслын зам /ханиах, найтаах зэрэгт шүлсээр/
• Шумуул болон бусад төрлийн хорхой шавьж
• Хамт амьдрах, ажиллах, суралцах
• Тэврэх, үнсэх
• Бассейн, халуун ус, бие засах газар зэрэгт орох зэрэг нь
аюулгүй юм.
Гэхдээ шүдний сойз, сахлын хутга зэрэг арьс салст гэмтээдэг
багаж хэрэгслийг хамтран хэрэглэх нь аюултай юм.
- 8. Шинж тэмдэг
ДОХ өвчний үед ямар ч шалтгаангүйгээр
дараах шинж тэмдгүүд ихэнхдээ илэрдэг.
Үүнд:
• Биеийн жин буурах
• Байнга ядрах
• Шөнө хөлрөх
• Хүзүү, суга, цавины булчирхай томрох
• Амьсгаадах, хуурай ханиах
- 9. ХДХВ-ийн халдвараас урьдчилан
сэргийлэх арга замууд
• Хосууд бие биендээ үнэнч байх
• Тохиолдлын бэлгийн хавьтлаас
татгалзах, тэвчих
• Бэлгэвчийг зөв, тогтмол хэрэглэх
• Судсаар хар тамхи хэрэглэгчид зүү,
шприц дамжуулан хэрэглэхгүй байх
- 10. Монгол улс дахь ДОХ-ын тархалт
Монгол улсад сүүлийн жилүүдэд
ХДХВ/ДОХ эрчимтэй тархаж байна. 2014 оны
6 сарын 4-ны байдлаар манай улсад ДОХ-ын
халдвартай хүний тоо 168 хүрээд байна.
ХДХВ/ДОХ -ын нийт тохиолдлын 81,4%-ийг
эрэгтэйчүүд, үлдсэн 18,6%-ийг эмэгтэйчүүд
байна.
- 11. Монгол улс хэд хэдэн шалтгаанаар ХДХВ-ын халдварт
өртөх эрсдэл өндөртэй оронд тооцогддог. Үүнд:
• Хүн амын дийлэнх хувийг залуучууд эзэлдэг,
• Архидан согтуурах, мансууруулах бодис хэрэглэх,
биеэ үнэлэх, тохиолдлын бэлгийн хавьталд орох
зэрэг эрсдэлт зан үйл зарим залуучуудын болон
нийт хүн амын дунд ихэсч байгаа
• Бэлгийн замаар дамжих халдварын тархалт өндөр
• Хүн амын хөдөлгөөн эрс нэмэгдсэн
• Манай хөрш ОХУ болон БНХАУ-д ХДХВ-ын
халдварын тархалт Африкийн орнуудаас илүү их
эрчимтэй нэмэгдэж байгаа зэрэг шалтгаанууд
ордог.
- 14. ХДХВ/ДОХ/БЗДХ-аас сэргийлэх буюу
дүрмийг мөрдвөл халдвараас өөрийгөө
болон бусдыг хамгаалж чадна.
: Тэвчих (гэрэлтлээ бэлгийн харьцаанд орохгүй
байх, гэрлэсэн бол тохиолдлын бэлгийн
харьцаанаас татгалзах)
: Бие биедээ харилцан үнэнч байх
: Бэлгийн харьцаанд орох бүртээ бэлгэвчийг
тогтмол зөв хэрэглэх
: Хар тамхи, мансууруулах бодис хэрэглэхээс
татгалзах
- 15. Дүгнэлт
Уг халдварыг эрт илрүүлсэн тохиолдолд
эмчилгээ, зөвлөгөөнд хамрагдаж
хөдөлмөрийн чадвартай амьдрах хугацаагаа
уртасгахаас гадна бусдад халдвар тараахгүй
байх ач холбогдолтой.
ХДХВ-ын халдвараас өөрөө өөрийгөө
хамгаалах зан үйлийг төлөвшүүлэх нь гэр бүл,
хамт олон, нийгэм, улс үндэстнээ энэ
халдварын тархалтаас сэргийлж буй илрэл
мөн.
