Poverty mongolia 2016

1. Ядуурлын дүр төрх-2016
Өрхийн нийгэм, эдийн засгийн судалгааны
2016 оны үндсэн үр дүн
2017 оны 10-р сарын 17
ҮНДЭСНИЙ
СТАТИСТИКИЙН ХОРОО
Илтгэгч: ХАНСГ-ын статистикч
С.Болормаа

2. 2
1. Ядуурлын тухай ойлголт
2. Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
3. Ядуурлын чиг хандлага
4. Өрхийн орлого ба хэрэглээ
5. Нийгмийн хамгаалал, халамжийн нөлөөлөл
АГУУЛГА

3. 3
1. ЯДУУРЛЫН ТУХАЙ ОЙЛГОЛТ

4. 4
Ядуурал гэж юу вэ?
Ядуурал гэж хувь хүний аж байдлын доройтол, хомсдлыг
хэлнэ.
Ядуурал нь:
Орлого бага
Эрүүл мэнд тааруу
Боловсрол нимгэн
Хоол тэжээлийн хомсдол
Оюуны болон биеийн чадавхи дорой
Бараа үйлчилгээний дутагдалтай
Дэд бүтцийн үйлчилгээнүүдийн хүртээмж хязгаарлагдмал
Шашин шүтлэг, улс төрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх
чадвар хангалтгүй байх зэргээр илэрдэг
Ядуурлын тухай ойлголт

5. 5
Ядуурлын тухай ойлголт
5
Ядуурлыг хэмжих
Аж байдлын үзүүлэлтийн сонголт
1. Хүн амын аж байдлыг илэрхийлэх, хэмжигдэх,
эрэмбэлэх боломжтой хэмжигдэхүүн
Мөнгөн үзүүлэлт-Хэрэглээ
2. Хүн амыг ядуу ба ядуу бус гэж ангилж, сонгогдсон
үзүүлэлтүүдтэй харьцуулах боломжтой хэмжигдэхүүн
Ядуурлын шугам
3. Аж байдлын үзүүлэлтүүдийг ядуурлын нэгдсэн дүр
төрхөд шилжүүлэх боломжтой хэмжигдэхүүн
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлтүүд

6. 6
Ядуурлын тухай ойлголт
• Ядуурлын шугам нь хүний эрүүл, идэвхитэй амьдралыг хангахуйц
илчлэгтэй хоол, тэжээл, шаардлагатай бараа үйлчилгээний хэрэгцээг
тусгасан хэрэглээний хамгийн бага зардал болно.
Ядуурлын шугам гэж юу вэ?
Багахэрэглээ
Өндөрхэрэглээ
Ядуурлын
шугам
Ядуу Ядуу бус

7. 7
2. ЯДУУРЛЫН ӨНӨӨГИЙН ДҮР ТӨРХ

8. 8
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
92 072
118 490
146 650 146 145
2010 2012 2014 2016
Ядуурлын шугам, төгрөгөөр

9. 9
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурлын шугам нь хүнс ба хүнсний бус гэсэн хоёр
үндсэн бүрэлдэхүүн хэсгээс бүрдэнэ.
48 223
65 374
79 855
75 034
43 849
53 116
66 795
71 111
2010 2012 2014 2016
Хүнсний ядуурлын шугам Хүнсний бус ядуурлын шугам
төгрөг

10. 10
Монгол Улсад 2016 оны байдлаар хүн
амын тоо 3.1 сая хүн
29.6%
буюу 907.5
мянган хүн
ядуу
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх

11. 11
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлт,
улсын дундаж, хот, хөдөөгөөр
2010 2012 2014 2016
Өөрчлөлт
/2016-2014/
Ядуурлын хамралтын хүрээ
Улсын дундаж 38.8 27.4 21.6 29.6 8.0
Хот 33.2 23.3 18.8 27.1 8.3
Хөдөө 49.0 35.4 26.4 34.9 8.5
Ядуурлын гүнзгийрэлт
Улсын дундаж 11.5 7.1 5.2 7.7 2.5
Хот 9.4 6.2 4.9 7.2 2.3
Хөдөө 15.2 8.8 5.8 8.8 3.0
Ядуурлын мэдрэмж
Улсын дундаж 4.6 2.7 1.9 2.9 1.0
Хот 3.7 2.4 1.9 2.8 0.9
Хөдөө 6.4 3.2 2.0 3.2 1.2

12. 12
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлт, бүсээр
2014 2016
Өөрчлөлт
/2016-2014/
Ядуурлын хамралтын хүрээ
Баруун 26.0 36.0 10.0
Хангай 25.3 33.6 8.3
Төв 22.2 26.8 4.6
Зүүн 31.4 43.9 12.5
Улаанбаатар 16.4 24.8 8.4
Ядуурлын гүнзгийрэлт
Баруун 5.3 9.7 4.4
Хангай 5.4 8.2 2.8
Төв 5.5 7.0 1.5
Зүүн 8.6 12.5 3.9
Улаанбаатар 4.5 6.4 1.9
Ядуурлын мэдрэмж
Баруун 1.7 3.7 2.0
Хангай 1.7 2.9 1.2
Төв 2.1 2.7 0.6
Зүүн 3.3 4.8 1.5
Улаанбаатар 1.7 2.5 0.8

13. 13
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлт, суурьшлаар
2014 2016
Өөрчлөлт
/2016-2014/
Ядуурлын хамралтын хүрээ
Улаанбаатар 16.4 24.8 8.4
Аймгийн төв 23.8 31.8 8.0
Сумын төв 24.7 32.3 7.6
Хөдөө нутаг 27.9 38.0 10.1
Ядуурлын гүнзгийрэлт
Улаанбаатар 4.5 6.4 1.9
Аймгийн төв 5.8 8.8 3.0
Сумын төв 5.7 8.5 2.8
Хөдөө нутаг 6.0 9.2 3.2
Ядуурлын мэдрэмж
Улаанбаатар 1.7 2.5 0.8
Аймгийн төв 2.1 3.4 1.3
Сумын төв 2.0 3.2 1.2
Хөдөө нутаг 1.9 3.2 1.3

14. 14
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурлын хамралтын хүрээ, аймгаар, 2016 он
52.4
47.5
47.0
43.8
43.3
41.5
41.1
38.8
37.6
36.8
36.4
34.4
33.4
31.4
29.1
24.8
24.2
23.5
23.2
22.9
17.3
15.4
Говьсүмбэр
Завхан
Сүхбаатар
Хэнтий
Говь-Алтай
Дорнод
Өвөрхангай
Баянхонгор
Архангай
Ховд
Сэлэнгэ
Баян-Өлгий
Дархан-Уул
Булган
Хөвсгөл
Улаанбаатар
Увс
Орхон
Дорноговь
Дундговь
Төв
Өмнөговь
%

15. 15
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуу хүн амын тоо
2014 2016
Ядуу хүн
амын тооны
өөрчлөлт
Хүн амын
тоо,
мян.хүн
Ядуу хүн
амын тоо,
мян.хүн
Хүн амын
тоо,
мян.хүн
Ядуу хүн
амын тоо,
мян.хүн
Бүгд 2 937.9 634.0 3 063.6 907.5 273.5
Хот 1 951.8 367.8 2 076.8 563.8 196.0
Хөдөө 986.2 260.1 986.7 343.7 83.6
Бүс
Баруун 376.7 98.1 393.6 150.1 52.0
Хангай 567.4 143.5 585.7 189.6 46.1
Төв 475.9 105.8 492.0 127.6 21.8
Зүүн 203.4 63.9 211.4 97.1 33.2
Улаанбаатар 1 314.5 215.9 1 380.8 343.1 127.2
Суурьшлаар
Улаанбаатар 1 314.5 215.9 1 380.8 343.1 127.2
Аймгийн төв 637.3 151.7 696.1 220.7 69.0
Сумын төв 372.9 92.0 537.5 173.4 81.4
Хөдөө 613.2 171.2 449.2 170.4 -0.8

16. 16
Тэгш бус байдал
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Жини коэффициент
2014 2016
Улсын дундаж 0.32 0.32
Хот 0.33 0.33
Хөдөө 0.28 0.30
Бүс
Баруун 0.28 0.28
Хангай 0.29 0.30
Төв 0.31 0.32
Зүүн 0.31 0.29
Улаанбаатар 0.33 0.34
Суурьшил
Улаанбаатар 0.33 0.34
Аймгийн төв 0.32 0.31
Сумын төв 0.30 0.30
Хөдөө нутаг 0.27 0.28

17. 17
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Нэг хүнд сард ногдох хэрэглээ, төгрөгөөр
Нэг хүнд сард ногдох хэрэглээ Өөрчлөлт
/2016-2014/2014 2016
Улсын дундаж 268 069 236 288 -11.9
Хот 290 123 249 102 -14.1
Хөдөө 229 471 209 260 -8.8
Бүс
Баруун 232 646 198 561 -14.7
Хангай 233 923 213 864 -8.6
Төв 262 308 245 333 -6.5
Зүүн 224 516 185 222 -17.5
Улаанбаатар 305 380 261 826 -14.3
Суурьшил
Улаанбаатар 305 380 261 826 -14.3
Аймгийн төв 258 855 223 689 -13.6
Сумын төв 240 228 219 234 -8.7
Хөдөө нутаг 219 737 197 322 -10.2

18. 18
Ядуу бус Монгол хүний сарын хэрэглээ, 2016 он

19. 19
Ядуу Монгол хүний сарын хэрэглээ, 2016 он

20. 20
Нэг хүнд сард ногдох хэрэглээ, үндсэн нэр төрлөөр, бүтцээр,
хот, хөдөөгөөр, 2016 он
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
75.5
35.0
29.6
22.4
19.4
14.1
11.4
10.6
7.6
7.6
3.0
74.1
33.9
33.2
24.1
25.9
15.4
12.1
10.7
8.3
9.4
2.0
78.5
37.4
22.1
18.9
5.8
11.5
10.0
10.3
5.9
3.9
5.1
Хүнс
Хувцас
Тээвэр, холбоо
Бусад
Түрээс
Боловсрол
Эрүүл мэнд
Халаалт
Удаан эдэлгээтэй бараа
Үйлчилгээ
Согтууруулах ундаа, тамхи
мян.төг
Хөдөө
Хот
Улсын дундаж
Хүнс
30%
Бусад
29%
Хувцас
14%
Тээвэр,
холбоо
13%
Боловсрол
6%
Эрүүл мэнд
5%
Удаан эдэлгээтэй
бараа
3%
Хот
Хүнс
38%
Бусад
21%
Хувцас
18%
Тээвэр,
холбоо
10%
Боловсрол
5%
Эрүүл мэнд
5%
Удаан эдэлгээтэй
бараа
3%
Хөдөө

21. 21
Нэг хүнд ногдох хэрэглээ, өрхийн тооны тэнцүү 10 бүлгээр
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
-11.5
-13.2 -12.8 -13.1
-12.3
-11.7 -11.7 -11.8
-11.4 -11.4
-11.9
-14.1
-15.7 -15.4 -15.6
-14.9
-14.3 -14.3 -14.4
-14.0 -14.0
-14.4
-18.0
-16.0
-14.0
-12.0
-10.0
-8.0
-6.0
-4.0
-2.0
0.0
I II III IV V VI VII VIII IX X Нийт
0.0
100.0
200.0
300.0
400.0
500.0
600.0
700.0
800.0
Нэг хүнд ногдох хэрэглээ 2014, оны үнээр Нэг хүнд ногдох хэрэглээ 2016, оны үнээр
Өсөлтийн хувь, оны үнээр Өсөлтийн хувь, 2014 оны зэрэгцүүлэх үнээр

22. 52.8
45.7 43.9
35.7
27.4
19.2
9.5 10.6
0.8
15.7
12.7 12.6
9.2
6.5 5.0
2.0 2.10.0
20.0
40.0
60.0
Боловсролгүй Бага Бүрэн бус
дунд
Бүрэн дунд Техникийн
болон
мэргэжлийн
Тусгай
мэргэжлийн
дунд
Дипломын
дээд
Бакалавр Магистр
22
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Ядуурал ба өрхийн ам бүлийн тоо
2.9
6.9
15.0
25.5
39.1
48.8
56.7
67.6
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
1 2 3 4 5 6 7 8-аас
дээш
Ядуурлын хамралтын хүрээ
Ядуурлын гүнзгийрэлт
Ядуурлын мэдрэмж
27.0
36.2
30.3
26.0
20.7
6.4
9.6
8.1 7.0
4.9
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
<30 30-39 40-49 50-59 >=60
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлтүүд,
өрхийн тэргүүлэгчийн насаар
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлтүүд, өрхийн тэргүүлэгчийн
эзэмшсэн боловсролын дээд түвшнээр

23. 23
Ядуурлын үндсэн үзүүлэлтүүд,
өрхийн тэргүүлэгчийн ажиллах хүчний оролцооны байдлаар
Ядуурлын өнөөгийн дүр төрх
Улсын
дундаж
Ажилтай
Ажилгүй
Ажиллах
хүчнээс
гадуурНийт
Хөдөө аж
ахуй
Аж
үйлдвэр
Үйлчилгээ
Ядуурлын хамралтын хүрээ 29.6 27.6 39.1 31.7 19.8 48.7 30.6
(0.7) (0.7) (1.3) (1.3) (0.8) (2.2) (1.2)
Ядуурлын гүнзгийрэлт 7.7 6.8 10.0 8.5 4.3 15.4 8.5
(0.2) (0.2) (0.5) (0.5) (0.2) (0.9) (0.5)
Ядуурлын мэдрэмж 2.9 2.4 3.6 3.2 1.4 6.5 3.4
(0.1) (0.1) (0.2) (0.2) (0.1) (0.5) (0.2)
- Судалгааны зохиомжоос хамаарсан стандарт алдааг хаалтанд харуулав.

24. 24
3. ЯДУУРЛЫН ЧИГ ХАНДЛАГА

25. 25
Ядуурлын чиг хандлага
Ядуурал 2012-2014 онд буурсан ч 2014-2016 онд өссөн байна.
Ядуурлын чиг хандлага Хэрэглээний тархалтын муруй
Ядуурлын шугам
2014
2016
0
.2.4.6.8
1
0 200 400 600 800 1000
Хүнамынөсөннэмэгдэххувь
Нэг хүнд сард ногдох хэрэглээ (мян.төг)
Эх сурвалж: ӨНЭЗС 2014 ба ӨНЭЗС 2016.
27.4
23.3
35.4
21.6
18.8
26.4
29.6
27.1
34.9
Улсын дундаж Хот Хөдөө
Ядуурлынхамралтынхувь
2012 2014 2016

26. 26
Ядуурлын чиг хандлага
2014 онд олон тооны өрх ядуурлын шугамнаас бага зэрэг дээгүүр
хэрэглээтэй байсан бол 2016 онд олон тооны өрх ядуурлын шугамнаас
доогуур хэрэглээтэй болсон байна. Хэрэглээний жигд бууралт нь ядуурал
өсөхөд нөлөөлжээ.
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
4.5
5
5.5
46
66
86
106
126
146
166
186
206
226
246
266
286
306
326
346
366
386
406
426
446
466
486
506
526
546
566
586
606
626
646
Хэрэглээнийбүлгийндүндэзлэххувь(%)
Нэг хүнд ногдох сарын хэрэглээ (мян.төг), 2016 оны үнээр
2014 он 2016 он
Нэг хүнд ногдох хэрэглээний
тархалт
Ядуурлын
шугам

27. 27
Ядуурлын чиг хандлага
Ядуурлын өсөлтийг харахад Зүүн бүсэд өндөр, Улаанбаатар хотод бага
байна.
32.3
38.5
28.2
33.4
19.9
30.4
27.5
39.6
26.0 25.3
22.2
31.4
16.4
23.8
24.7
27.9
36.0
33.6
26.8
43.9
24.8
31.8 32.3
38.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
Баруун Хангай Төв Зүүн Улаанбаатар Аймгийн төв Сумын төв Хөдөө
Ядуурлынхамралтынхүрээ
2012 2014 2016

28. 28
Ядуурлын чиг хандлага
Хотын ядуу хүн амын тоо өндөр хэвээр байна.
55.6
62.1
44.4
37.9
2014 2016
Ядуухүнамынхувь
Хот Хөдөө
16%
21%
14%11%
38%
Ядуу хүн амын тархалтын хувь,
бүсээр
Баруун
Хангай
Төв
Зүүн
Улаанбаатар
38%
24%
19%
19%
Ядуу хүн амын тархалтын хувь,
суурьшлаар
Улаанбаатар
Аймгийн төв
Сумын төв
Хөдөө нутаг
2016
2016

29. 29
Ядуурлын чиг хандлага
Ядуурлын түвшин, орлогын эх үүсвэр, сууцны төрөл,
өрхийн тэргүүлэгчийн хүйс, боловсролын түвшнээр

30. 30
Ядуурлын өөрчлөлтийг өсөлтийн болон тэгш бус
байдлын бүрэлдэхүүн хэсгүүдэд хуваах нь
Дундаж хэрэглээ өсөх, хэрэглээний тэгш бус байдал ихсэх нь
ядууралд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?
Бусад хүчин зүйлүүд өөрчлөгдөөгүй үед:
- хэрэглээ өссөнөөр ядуурал буурдаг
- тэгш бус байдал өссөнөөр ядуурал нэмэгддэг
Ядуурлын өөрчлөлтийн өсөлтийн бүрэлдэхүүн хэсэг
- бодит дундаж хэрэглээ өөрчлөгдөнө
- тэгш бус байдал өөрчлөгдөхгүй
Ядуурлын өөрчлөлтийн тэгш бус байдлын бүрэлдэхүүн хэсэг
- тэгш бус байдал өөрчлөгдөнө
- бодит дундаж хэрэглээ өөрчлөгдөхгүй

31. 31
2014, 2016 оны хооронд:
Ядуурлын өөрчлөлтийг өсөлтийн болон тэгш бус байдлын
бүрэлдэхүүн хэсгүүдэд хуваах нь
Тэгш бус байдал өөрчлөгдөөгүй бол хэрэглээний бууралтын улмаас ядуурал 7.3
пунктээр, бодит дундаж хэрэглээ буураагүй бол тэгш бус байдал өссөнөөс болж
ядуурал 0.7 пунктээр өсөх байлаа. Эдгээр хоёр хүчин зүйлийн нөлөөгөөр
ядуурлын цэвэр өсөлт 8.0 пункт болжээ.
Ядуурлын
Хамралтын
хүрээ
Гүнзгийрэлт Мэдрэмж
Улсын дундаж
Ядуурлын өөрчлөлт 8.0 2.5 1.0
Өсөлтийн бүрэлдэхүүн хэсэг 7.3 2.3 1.0
Тэгш бус байдлын бүрэлдэхүүн хэсэг 0.7 0.2 0.0
Хот
Ядуурлын өөрчлөлт 8.3 2.3 0.9
Өсөлтийн бүрэлдэхүүн хэсэг 7.8 2.5 1.1
Тэгш бус байдлын бүрэлдэхүүн хэсэг 0.5 -0.2 -0.2
Хөдөө
Ядуурлын өөрчлөлт 8.5 3.0 1.2
Өсөлтийн бүрэлдэхүүн хэсэг 6.6 2.0 0.8
Тэгш бус байдлын бүрэлдэхүүн хэсэг 2.0 0.9 0.4

32. 32
4. ӨРХИЙН ОРЛОГО БА ХЭРЭГЛЭЭ

33. 33
Өрхийн орлого ба хэрэглээ

34. Ядуурлын өөрчлөлтөнд нөлөөлж буй
орлогын эх үүсвэрүүдийн өөрчлөлт
34
Өрхийн орлого ба хэрэглээ
34.5
-7.8
121.3
15.6
58.8
-4.6
15.4
-44.7
-36.7
-18.8
-60.0
-40.0
-20.0
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
140.0
Цалин Тэтгэвэр, тэтгэмж Хөдөө аж ахуй Өрхийн бизнес Бусад
Ядуурлынөөрчлөлтийнбүрэлдэхүүн(%)
2014/2012 2016/2014

35. 35
5. НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ,
ХАЛАМЖИЙН НӨЛӨӨЛӨЛ

36. Нийгмийн хамгааллын хамралтын хувь
36
Өрх Хүн ам
Нийт нийгмийн хамгаалал, халамж 87.4 93.4
Өндөр насны 29.2 24.6
Жирэмсний болон нярай, хөхүүл хүүхэдтэй эхийн 8.9 12.1
Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний 11.3 13.0
Тэжээгчээ алдсан хүүхдийн 2.1 2.4
Хүүхдийн мөнгө* 63.9 79.4
Бусад 26.2 30.0
*-Хүүхдийн мөнгө авдаг өрхийн хувьд тухайн өрхийн гишүүдийг
хүүхдийн мөнгөний орлоготой өрх, хүн амд хамааруулсан.
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

37. 37
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл
Нийгмийн халамжинд хамрагдалт ба халамжийн хуваарилалт
Нийт Ядуу Ядуу бус
2014 2016 2014 2016 2014 2016
Шууд ба шууд бус үр шимийг
хүртэгчид
Нийгмийн хамгааллын
хөтөлбөрүүд
93.2 93.4 98.4 98.6 91.8 91.3
Хүүхдийн мөнгө 76.5 79.4 18.7 94.2 25.9 73.2
Өндөр насны тэтгэвэр 22.3 24.2 16.7 19.3 23.8 26.3

38. 18.5 19.0
95.8
30.9
17.9
26.6
7.9
58.2
15.5
5.3
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
Өндөр насны
тэтгэвэр
Хөгжлийн
бэрхшээлтэй
иргэний тэтгэвэр
Хүүхдийн мөнгө Олон хүүхэд
төрүүлж өсгөсөн
эхийн
урамшуулал
Жирэмсэн болон
хөхүүл, нярай
хүүхэдтэй эхийн
тэтгэмж
I
II
III
IV
V
Нийгмийн хамгааллын хамралт,
хэрэглээний тэнцүү 5 бүлгээр, 2016 он
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

39. Нэг хүнд сард ногдох дундаж мөнгөн тэтгэмж
2014 он 2016 он
40.8
25.1
24.0
15.7
5.4
6.6
28.4
10.6
9.9
17.8
6.3
8.8
44.2
29.1
27.9
15.2
5.2
6.0
0.0 20.0 40.0 60.0
Нийгмийн хамгааллын
бүх хөтөлбөр
Нийгмийн даатгалын
сангаас
Өндөр насны тэтгэвэр
Нийгмийн халамжийн
сангаас
Хөгжлийн бэрхшээлтэй
иргэний тэтгэвэр
Хүүхдийн мөнгө
47.8
31.7
30.5
16.1
6.4
6.5
32.1
13.9
12.9
18.2
6.6
8.5
54.4
39.1
37.9
15.3
6.2
5.6
0.0 20.0 40.0 60.0
Ядуу бус
Ядуу
Нийт
мян.төг мян.төг
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

40. Нийгмийн хамгаалалд
хамрагдагсдын тархалт
2016 оны байдлаар
нийгмийн хамгааллын
хөтөлбөрт хамрагдагсдын
31 хувь нь ядуу, 69 хувь
нь ядуу бус хүн ам байна.
Тэтгэвэр, тэтгэмжийн
хуваарилалт
2016 он
2016 онд нийгмийн хамгааллын
хөтөлбөрүүдээр олгосон нийт
мөнгөний 20 хувийг ядуу хүн
ам, 80 хувийг ядуу бус хүн ам
хүртсэн байна.
31%
69%
Ядуу
Ядуу бус
20%
80%
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

41. 20.2 %
12.9 %
2.7 %
2.7 %
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Нийгмийн хамгааллын бүх хөтөлбөр
Өндөр насны тэтгэвэр
Хүүхдийн мөнгө
Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний тэтгэвэр
Хэрэглээнд эзэлж буй хувийн жин,
улсын дунджаар, 2016 он
Нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрүүдийн болон тэтгэвэр, тэтгэмжийн
төрөл тус бүрийн нийт хэрэглээнд эзэлж буй хувийн жинг харуулж
байна.
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

42. 29.7%
12.0%
7.9%
6.1%
18.7%
13.1%
1.9% 2.1%
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
Нийгмийн
хамгааллын бүх
хөтөлбөр
Өндөр насны
тэтгэвэр
Хүүхдийн мөнгө Хөгжлийн
бэрхшээлтэй
иргэний тэтгэвэр
Ядуу Ядуу бус
Нэг хүнд ногдох тэтгэвэр, тэтгэмжийн орлогын
хэрэглээнд эзэлж буй хувийн жин, 2016 он
Нийт хэрэглээнд нийгмийн хамгааллын тэтгэмжийн эзлэх хувь ядуу
бус хүмүүстэй харьцуулахад ядуу хүмүүсийн хэрэглээнд илүү хувийн
жин эзэлж байна.
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

43. 43
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл
Тухайн нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрийг бүтнээр нь хассанаар
өрхийн аж байдлыг төсөөлөн ядуурлын үзүүлэлтэнд гарах
өөрчлөлтийг хийсвэрлэн тооцсон тооцооны үр дүнг харуулж байна.
Ядуурлын хэмжүүрүүдэд үзүүлэх хөтөлбөрийн үр нөлөө
Ядуурлын
хамралтын
хүрээ
Ядуурлын
гүнзгийрэлт
Ядуурлын
мэдрэмж
2014 2016 2014 2016 2014 2016
Улсын дундаж 21.6 29.6 5.2 7.7 1.9 2.9
Нийгмийн хамгааллын бүх
хөтөлбөр
36.7 47.1 14.4 21.2 8.5 13.7
Хүүхдийн мөнгө 24.6 33.3 6.6 9.6 2.7 4.0
ХБИ-ний тэтгэвэр 23.8 32.5 6.6 9.7 2.8 4.3

44. Тухайн хөтөлбөрийг бүтнээр нь хассанаар өрхийн аж байдлыг
төсөөлөн тэтгэмжгүй үед тэгш бус байдлын үзүүлэлтэнд гарах
өөрчлөлтийг хийсвэрлэн тооцсон тооцооны үр дүнг харуулж байна.
Тэгш бус байдлын хэмжүүрүүдэд үзүүлэх хөтөлбөрийн үр нөлөө
Жини
коэффициент
Тейлийн
индекс
2014 2016 2014 2016
Улсын дундаж 0.320 0.323 0.186 0.190
Нийгмийн хамгааллын бүх хөтөлбөр 0.386 0.414 0.272 0.315
Хүүхдийн мөнгө 0.332 0.337 0.199 0.205
ХБИ-ний тэтгэвэр 0.331 0.338 0.198 0.207
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл

45. 45
Нийгмийн хамгаалал,
халамжийн нөлөөлөл
Хүлээн авсан
тэтгэмжийн тоо
Тэтгэвэр, тэтгэмжийн давхцал
7%
46%30%
12%
5%
2014
0
1
2
3
4 ба түүнээс
дээш
7%
44%
32%
12%
5%
2016

46. Өртөг-Үр ашгийн харьцаа, 2016 он
Шилжүүлэггүй
үеийн
ядуурлын
гүнзгийрэлтийн
тооцоо /сая.төг/
Бодит
ядуурлын
гүнзгийрэлт
/сая.төг/
Зөрүү
/сая.төг/
(dPG)
Хөтөлбөрт
1 сард
зарцуулсан
нийт мөнгөн
дүн /сая.төг/ (X)
Өртөг-Үр
ашиг
(dPG0/X)
Нийгмийн
хамгааллын
бүх хөтөлбөр
93,613.7 34,130.2 59,483.4 144,280.8 0.41
Хүүхдийн мөнгө 42,261.6 34,130.2 8,131.4 19,590.9 0.42
ХБИ-ний тэтгэвэр 42,955.4 34,130.2 8,825.2 19,174.1 0.46
2016 оны байдлаар Монгол Улсын нийт хүн амыг ядуурлаас гаргахад сард 34.1 тэрбум
төгрөг шаардлагатай байна.
Хэрэв нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрүүдээс нэг ч төгрөг олгоогүй бол нийт хүн амыг
ядуурлаас гаргахад сард 93.6 тэрбум төгрөг шаардлагатай байх байжээ.
Нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлснээр ядуурлын гүнзгийрэлтийг бууруулахад
сард 59.5 тэрбум төгрөгийн үр ашиг үзүүлсэн байна.
Нийт хүн ам нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрүүдээс нэг сард нийтдээ 144.3 тэрбум төгрөг
хүлээн авчээ.
Нийгмийн хамгааллын хөтөлбөрөөр олгогдсон нэг төгрөгт ногдох ядуурлын гүнзгийрэлтийг
бууруулж буй өртөг үр ашгийн харьцаа нь 0.41 байна. Энэ нь зарцуулсан 1 төгрөг тутамд
0.4 төгрөгөөр гүнзгийрэлтийг бууруулсан гэсэн үг.

47. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа.
47