1. Гэр бүл төлөвлөлт,Гэр бүл төлөвлөлт,
жирэмслэлтээсжирэмслэлтээс
сэргийлэх аргуудсэргийлэх аргууд

2. Гэр бүл төлөвлөлтГэр бүл төлөвлөлт
 Гэр бүл төлөвлөлт гэдэг нь хувь хүн гэрГэр бүл төлөвлөлт гэдэг нь хувь хүн гэр
бүлийн хосуудын өөрсдийн эрүүл мэнд ,бүлийн хосуудын өөрсдийн эрүүл мэнд ,
эдийн засаг , амьдралын байдалдэдийн засаг , амьдралын байдалд
тохируулан хүссэн цагтаа жирэмсэлж ,тохируулан хүссэн цагтаа жирэмсэлж ,
хүссэн хүүхдээ төрүүдэх явдал юм. Гэрхүссэн хүүхдээ төрүүдэх явдал юм. Гэр
бүл төлөвлөт нь хүний үндсэнбүл төлөвлөт нь хүний үндсэн
эрхүүдийн нэг болох хувь хүмүүс,эрхүүдийн нэг болох хувь хүмүүс,
хосуудад хүүхдийн тоо , төрөлтхосуудад хүүхдийн тоо , төрөлт
хоорондын зайг зохицуулахад тусална.хоорондын зайг зохицуулахад тусална.

3. Гэр бүлээ төлөвлөх нь дараахГэр бүлээ төлөвлөх нь дараах
ач холбогдолтойач холбогдолтой
 Эмэгтэй хүн эх болоход биеийн болон сэтгэлЭмэгтэй хүн эх болоход биеийн болон сэтгэл
санааны бэлтгэлтэй байнасанааны бэлтгэлтэй байна
 Ирээдүйн ээж аав хоёð хүүхэдтэй болоходИрээдүйн ээж аав хоёð хүүхэдтэй болоход
бэлтгэж өөрсдийн эрүүл мэндийн байдалдбэлтгэж өөрсдийн эрүүл мэндийн байдалд
анхаарал тавьж , эрүүл зан үйлийг эрхэмлэжанхаарал тавьж , эрүүл зан үйлийг эрхэмлэж
эрүүл хүүхэд төрөх бололцоог нэмэгдүүлнэ.эрүүл хүүхэд төрөх бололцоог нэмэгдүүлнэ.
 Хүүхдээ өсгөн бойжуулахтай холбоотой эдийнХүүхдээ өсгөн бойжуулахтай холбоотой эдийн
засгийн болон орчны өөрчлөлтийг тооцожзасгийн болон орчны өөрчлөлтийг тооцож
хамтран шийдвэр гаргах боломж нээгдэнэ.хамтран шийдвэр гаргах боломж нээгдэнэ.

4. Анхаарах зүйл:Анхаарах зүйл:
 Гэр бүл төлөвлөлт нь зөвхөн эмэгтэй хүнийГэр бүл төлөвлөлт нь зөвхөн эмэгтэй хүний
асуудал гэж ойлгож болохгүйасуудал гэж ойлгож болохгүй
 Зөвхөн гэрлэсэн хосуудын асуудал бишЗөвхөн гэрлэсэн хосуудын асуудал биш
хүүхэдтэй болохыг хүсээгүй хэнч хэрэглэжхүүхэдтэй болохыг хүсээгүй хэнч хэрэглэж
болно.болно.
 Хосууд хоёулаа оролцож, хамтран шийдвэрХосууд хоёулаа оролцож, хамтран шийдвэр
гаргаж нэг нэгэндээ дэмжлэн үзүүлэнгаргаж нэг нэгэндээ дэмжлэн үзүүлэн
өөрсөддөө тохирох аргыг сонгосноор гэр бүлөөрсөддөө тохирох аргыг сонгосноор гэр бүл
төлөвлөлтийг зөв хэрэгжүүлж чаднатөлөвлөлтийг зөв хэрэгжүүлж чадна
 Гэр бүл төлөвлөлтөнд үр хөндөлт ордоггүйГэр бүл төлөвлөлтөнд үр хөндөлт ордоггүй

5.  Гэр бүл төлвлөлтийгГэр бүл төлвлөлтийг
хэрэгжүүлэхдээ жирэмслэлтээсхэрэгжүүлэхдээ жирэмслэлтээс
хамгаалах аргуудыг хэрэглэнэ.хамгаалах аргуудыг хэрэглэнэ.
Дараах төрлийн жирэмслэлтээсДараах төрлийн жирэмслэлтээс
хамгаалах аргууд байна. Үүнд:хамгаалах аргууд байна. Үүнд:

6. ЖирэмслэлтээсЖирэмслэлтээс
хамгаалах аргахамгаалах арга
хэрэгслийн хэрэглээхэрэгслийн хэрэглээ

7. Жирэмслэлтээс сэргийлэх аргынЖирэмслэлтээс сэргийлэх аргын
хэлбэрүүдхэлбэрүүд
1.1. Умайн хөндийн ерөндөгУмайн хөндийн ерөндөг
2.2. Яаралтай ууж жирэмслэлтээс хамгаалах эмЯаралтай ууж жирэмслэлтээс хамгаалах эм
3.3. Дааврын хавсарсан эм уухДааврын хавсарсан эм уух
4.4. Дааврын гаралтай тариа хийлгэхДааврын гаралтай тариа хийлгэх
5.5. Үтрээний гаралтай хамгаалалтҮтрээний гаралтай хамгаалалт
6.6. Бэлгэвч, хаалт хэрэглэхБэлгэвч, хаалт хэрэглэх
7.7. Үрийн хоолойг боохҮрийн хоолойг боох
8.8. Хуанлийн аргаХуанлийн арга
9.9. Хөхүүл үеийн биений юмгүйдэлХөхүүл үеийн биений юмгүйдэл

8. Умайн ерөндөгУмайн ерөндөг
 Хуванцар, жижигхэн уян хэрэгслийг ерөндөгХуванцар, жижигхэн уян хэрэгслийг ерөндөг
гэнэ.Үүнийг жирэмслэхээс хамгаалахгэнэ.Үүнийг жирэмслэхээс хамгаалах
зорилгоор эмэгтэйн умайн хөндийдзорилгоор эмэгтэйн умайн хөндийд
тавьдаг.Ерөндөг нь хэлбэр, хэмжээ, төрлийнтавьдаг.Ерөндөг нь хэлбэр, хэмжээ, төрлийн
хувьд олон янз байх бөгөөд манайд зэсээрхувьд олон янз байх бөгөөд манайд зэсээр
ороосон TCu-380A маркийн ерөндөгийг өргөнороосон TCu-380A маркийн ерөндөгийг өргөн
хэрэглэж байна.Ерөндөг ихэнхдээ утастайхэрэглэж байна.Ерөндөг ихэнхдээ утастай
байх ба умайн хөндийд тавьсан ерөндгийнбайх ба умайн хөндийд тавьсан ерөндгийн
утас нь эмэгтэйн үтрээнд сул унжиж байдаг.утас нь эмэгтэйн үтрээнд сул унжиж байдаг.

9. Хэрхэн хамгаалдаг вэ?Хэрхэн хамгаалдаг вэ?
 Зэстэй ерөндөг нь умай болон үрЗэстэй ерөндөг нь умай болон үр
дамжуулах хоолойд эр бэлгийн эсийндамжуулах хоолойд эр бэлгийн эсийн
амьдрах ба хөдлөх орчныг өөрчилж,амьдрах ба хөдлөх орчныг өөрчилж,
улмаар үр тогтох явцыгулмаар үр тогтох явцыг
саатуулдаг.Умайн ханын салстсаатуулдаг.Умайн ханын салст
бүрхэвчийг цочроосноор тогтсон үрбүрхэвчийг цочроосноор тогтсон үр
хөврөлийг умайн хананд бэхлэгдэх,хөврөлийг умайн хананд бэхлэгдэх,
цаашид өсөж хөгжих явцыг саатуулдаг.цаашид өсөж хөгжих явцыг саатуулдаг.

10. 1.Умайн хөндийн ерөндөг1.Умайн хөндийн ерөндөг
Давуу тал:Давуу тал:
 Өндөр үр дүнтэйӨндөр үр дүнтэй
 Удаан хугацааны үйлчилгээтэйУдаан хугацааны үйлчилгээтэй((10 жил хүртэл10 жил хүртэл))
 Ерөндөгийг авсаны дараа жирэмслэх процесс хурданЕрөндөгийг авсаны дараа жирэмслэх процесс хурдан
сэргэнэ.сэргэнэ.
 Хөхүүл үед хэрэглэх боломжтойХөхүүл үед хэрэглэх боломжтой
 Бэлгийн харилцаанд сөрөг нөлөөгүйБэлгийн харилцаанд сөрөг нөлөөгүй
 Даавар бүхий ерөндөг нь биений юмны өвдөлтийгДаавар бүхий ерөндөг нь биений юмны өвдөлтийг
багасгах, умайн гаднах жирэмслэлт үүсэхбагасгах, умайн гаднах жирэмслэлт үүсэх

11. Сөрөг талСөрөг тал
 Сарын тэмдэг өвдөлттэй, их хэмжээгээр ирдэгСарын тэмдэг өвдөлттэй, их хэмжээгээр ирдэг
 Сарын тэмдгийн өмнө ба хойно цусархагСарын тэмдгийн өмнө ба хойно цусархаг
ялгадас гарнаялгадас гарна
 БЗХӨ-с сэргийлэх боломжгүйБЗХӨ-с сэргийлэх боломжгүй
 Умайн гаднах жирэмсэн болох боломжтойУмайн гаднах жирэмсэн болох боломжтой
 Умайн хөндий цоорох аюултайУмайн хөндий цоорох аюултай

12. Ерөндөг тавих эсрэг заалтЕрөндөг тавих эсрэг заалт
 Хурц үрэвсэлХурц үрэвсэл
 Шалтгаан тодорхойгүй умайн цус алдалтШалтгаан тодорхойгүй умайн цус алдалт
 Умайн хүзүү, үтрээний үрэвсэл шархлааУмайн хүзүү, үтрээний үрэвсэл шархлаа
 Төрсний дараах 48 цагаас 4 долоо хоногТөрсний дараах 48 цагаас 4 долоо хоног
хүртэлх хугацаандхүртэлх хугацаанд
 Өндгөвчийн болон умайн хавдарӨндгөвчийн болон умайн хавдар
 БЗХӨБЗХӨ
 ЖирэмсэнЖирэмсэн
 Бага аарцгийн эрхтний сүрьеэБага аарцгийн эрхтний сүрьеэ

13. Анхаарах зүйл:Анхаарах зүйл:
 Ерөндөг тавиулснаас хойш эхний сардЕрөндөг тавиулснаас хойш эхний сард
долоо хоногт 1 удаа, цаашид сард нэгдолоо хоногт 1 удаа, цаашид сард нэг
удаа сарын тэмдэг ирснээс хойш 5 дахьудаа сарын тэмдэг ирснээс хойш 5 дахь
хоног дээр шалгах хэрэгтэй.Шалгахдаахоног дээр шалгах хэрэгтэй.Шалгахдаа
гараа сайн угаагаад, дунд хуруугаагараа сайн угаагаад, дунд хуруугаа
үтрээндээ хийж ерөндгийн утсыгүтрээндээ хийж ерөндгийн утсыг
шалгана.шалгана.

14. Ерөндөг тавиулснаас хойшЕрөндөг тавиулснаас хойш
 Сарын тэмдэг хугацаандаа ирэхгүй саатах, эсвэлСарын тэмдэг хугацаандаа ирэхгүй саатах, эсвэл
ердийнхөөс олон хоногоор, их хэмжээтэй ирэхердийнхөөс олон хоногоор, их хэмжээтэй ирэх
 Хэвлийн доод хэсгээр хүчтэй өвдөх, ухаан балартах,Хэвлийн доод хэсгээр хүчтэй өвдөх, ухаан балартах,
сарын тэмдгийн хооронд цусархаг зүйл гарахсарын тэмдгийн хооронд цусархаг зүйл гарах
 Бэлгийн хавьтлын үед өвдөхБэлгийн хавьтлын үед өвдөх
 Үтрээнээс ялгадас гарч, халуурах, чичрэх зэргээрҮтрээнээс ялгадас гарч, халуурах, чичрэх зэргээр
халдварын шинж илрэххалдварын шинж илрэх
 Ерөндгийн утас нь тэмтрэгдэхгүй байх, утас ньЕрөндгийн утас нь тэмтрэгдэхгүй байх, утас нь
уртассан эсвэл богиноссон байх зэрэг шинжүүдийнуртассан эсвэл богиноссон байх зэрэг шинжүүдийн
аль нэг нь илэрсэн бол яаралтай эмчид үзүүлэхаль нэг нь илэрсэн бол яаралтай эмчид үзүүлэх
хэрэгтэй.хэрэгтэй.

15. ЕрөндөгЕрөндөг

16. Яаралтай ууж жирэмслэхээсЯаралтай ууж жирэмслэхээс
хамгаалах эм (ЯУЖХЭ)хамгаалах эм (ЯУЖХЭ)
 Жирэмслэхээс хамгаалах эмээ уухаа мартах,Жирэмслэхээс хамгаалах эмээ уухаа мартах,
жирэмслэж болох үед хамгаалтгүй бэлгийн хавьталджирэмслэж болох үед хамгаалтгүй бэлгийн хавьталд
орох, бэлгэвч цоорч урагдах, умайн ерөндөг унах,орох, бэлгэвч цоорч урагдах, умайн ерөндөг унах,
хүчиндүүлэх зэрэг санамсаргүй бөгөөд харамсалтайхүчиндүүлэх зэрэг санамсаргүй бөгөөд харамсалтай
явдлууд амьдралд тохиолддог.Ийм үедявдлууд амьдралд тохиолддог.Ийм үед
жирэмслэхээс хамгаалах зорилгоор уг аргыг хэрэглэжжирэмслэхээс хамгаалах зорилгоор уг аргыг хэрэглэж
болно.Сүүлийн хорь гаруй жилийн хугацаандболно.Сүүлийн хорь гаруй жилийн хугацаанд
дааврын эмийг өндөр тунгаар хэрэглэх замаардааврын эмийг өндөр тунгаар хэрэглэх замаар
жирэмслэхээс хамгаалах арга болгон хэрэглэжжирэмслэхээс хамгаалах арга болгон хэрэглэж
иржээ.Уг аргыг үр дүнтэй хэрэглэхийн тулдиржээ.Уг аргыг үр дүнтэй хэрэглэхийн тулд
хамгаалтгүй бэлгийн хавьталд орсны дараа, өндөрхамгаалтгүй бэлгийн хавьталд орсны дараа, өндөр
тунтай дааврын эмийг 72 цагийн дотор багтаж уухтунтай дааврын эмийг 72 цагийн дотор багтаж уух
ёстойёстой

17. Хэрэглэх арга:Хэрэглэх арга:
Бэлгийн хаьцаанд орсноос 72 цагийн дотор 1 шир-г ууж,Бэлгийн хаьцаанд орсноос 72 цагийн дотор 1 шир-г ууж,
эхний ууснаас 12 цагийн дараа давтан 1 шир-г ууна.эхний ууснаас 12 цагийн дараа давтан 1 шир-г ууна.
 * Бага тунтай дааврын хавсарсан эм “Ригивидон”* Бага тунтай дааврын хавсарсан эм “Ригивидон”
юмуу “Нордети” эсвэл “Микрожинон” 4 ширхэгийг нэгюмуу “Нордети” эсвэл “Микрожинон” 4 ширхэгийг нэг
дор хамгаалалтгүй бэлгийн хавьталд орсноос хойшдор хамгаалалтгүй бэлгийн хавьталд орсноос хойш
72 цагийн дотор ууна. Хоёр дахь тун 4 ширхэг эмийг72 цагийн дотор ууна. Хоёр дахь тун 4 ширхэг эмийг
эхний тунг ууснаас хойш 12 цагийн дараа ууна.эхний тунг ууснаас хойш 12 цагийн дараа ууна.
 * Хэрэв стандарт тунтай дааврын эм Нордиол эсвэл* Хэрэв стандарт тунтай дааврын эм Нордиол эсвэл
Оврол уух гэж байгаа юм бол 2 ширхэгийг нэг дор уухОврол уух гэж байгаа юм бол 2 ширхэгийг нэг дор уух
ба 12 цагийн дараа дахин 2 ширхэгийг ууна.ба 12 цагийн дараа дахин 2 ширхэгийг ууна.
 * Хэрэв дан прогестин даавар агуулсан эм* Хэрэв дан прогестин даавар агуулсан эм
“Постинор” уух гэж байгаа юм бол, хамгаалалтгүй“Постинор” уух гэж байгаа юм бол, хамгаалалтгүй
бэлгийн хавьталд орсноос хойш 72 цагийн доторбэлгийн хавьталд орсноос хойш 72 цагийн дотор 11
ширхэгийг ууж, 12 цагийн дараа дахин нэг ширхэгийгширхэгийг ууж, 12 цагийн дараа дахин нэг ширхэгийг
ууна.ууна.

18. ЯУЖХЭ-ийг уухад анхаарахЯУЖХЭ-ийг уухад анхаарах
зүйлзүйл
 1. Хөх хөндүүрлэх, толгой өвдөх, дотор1. Хөх хөндүүрлэх, толгой өвдөх, дотор
эвгүйрэх, бөөлжис цутгах, ядрах зэрэг эмийнэвгүйрэх, бөөлжис цутгах, ядрах зэрэг эмийн
гаж нөлөөнүүд илэрч болно. Гэхдээ эдгээргаж нөлөөнүүд илэрч болно. Гэхдээ эдгээр
гаж нөлөөнүүд нь ихэнхдээ 24 цагийн доторгаж нөлөөнүүд нь ихэнхдээ 24 цагийн дотор
арилдаг.Толгой өвдөх, хөх хөндүүрлэх зэрэгарилдаг.Толгой өвдөх, хөх хөндүүрлэх зэрэг
зовиуруудыг багасгах зорилгоор аспиринзовиуруудыг багасгах зорилгоор аспирин
болон бусад өвчин намдаах эмийг хэрэглэжболон бусад өвчин намдаах эмийг хэрэглэж
болно.болно.
 2. Эмээ бага зэрэг сүү юмуу хоол идэж,2. Эмээ бага зэрэг сүү юмуу хоол идэж,
уусны дараа хэрэглэвэл бөөлжис цутгах ньуусны дараа хэрэглэвэл бөөлжис цутгах нь
багасна.багасна.
 тохиолдолд эмчид хандах хэрэгтэй.тохиолдолд эмчид хандах хэрэгтэй.

19.  3. Хэрэв эм ууснаас хойш 2 цагийн дотор бөөлжвөл3. Хэрэв эм ууснаас хойш 2 цагийн дотор бөөлжвөл
эмээ нөхөж уух хэрэгтэй. Хоёр дахь тунгаа сүүлдэмээ нөхөж уух хэрэгтэй. Хоёр дахь тунгаа сүүлд
уусан эмээс хойш 12 цагийн дараа ууна.Хэрэв хүндуусан эмээс хойш 12 цагийн дараа ууна.Хэрэв хүнд
хэлбэрийн бөөлжилт байвал шахмал эмийг үтрээгээрхэлбэрийн бөөлжилт байвал шахмал эмийг үтрээгээр
хэрэглэж болно.хэрэглэж болно.
 4. Эм ууснаас хойш зарим эмэгтэйчүүд цус үзэгдэж4. Эм ууснаас хойш зарим эмэгтэйчүүд цус үзэгдэж
болно. Гэхдээ ихэнх эмэгтэйчүүдийн сарын тэмдэгболно. Гэхдээ ихэнх эмэгтэйчүүдийн сарын тэмдэг
хугацаандаа эсвэл хугацаанаасаа өмнө ирнэ.Хэрэвхугацаандаа эсвэл хугацаанаасаа өмнө ирнэ.Хэрэв
сарын тэмдэг хугацаанаасаа 7 хоногоос илүүсарын тэмдэг хугацаанаасаа 7 хоногоос илүү
хугацаагаар хоцорч ирвэл, жирэмсэн эсэхээхугацаагаар хоцорч ирвэл, жирэмсэн эсэхээ
магадлуулах зорилгоор эмчид үзүүлэх хэрэгтэй.магадлуулах зорилгоор эмчид үзүүлэх хэрэгтэй.
 5. Хамгаалалтгүй бэлгийн хавьталд орсноос хойш5. Хамгаалалтгүй бэлгийн хавьталд орсноос хойш
72 цаг өнгөрвөл эм уух хэрэгггүй. Яагаад гэвэл энэ нь72 цаг өнгөрвөл эм уух хэрэгггүй. Яагаад гэвэл энэ нь
жирэмслэхээс хамгаалж чадахгүй.Иймжирэмслэхээс хамгаалж чадахгүй.Ийм

21. Жирэмслэлтээс сэргийлэхЖирэмслэлтээс сэргийлэх уухуух
эмйинэмйин аргаргуудууд
 уух эмийн гол үйлчилгээ нь өндгөвчиндуух эмийн гол үйлчилгээ нь өндгөвчинд
өндгөн эс боловсрох үйл явцыг зогсоохынөндгөн эс боловсрох үйл явцыг зогсоохын
зэрэгцээ түүний найрлаганд байгаазэрэгцээ түүний найрлаганд байгаа
прогестерон нь умайн хүзүүний сувгын салиагпрогестерон нь умайн хүзүүний сувгын салиаг
өтгөрүүлж, эр бэлгийн эс умайд нэвтрэхөтгөрүүлж, эр бэлгийн эс умайд нэвтрэх
боломжийг багасгадаг. Түүнчлэн умайнболомжийг багасгадаг. Түүнчлэн умайн
салстыг өөрчилдөг бөгөөд энэ нь үр тогтсонсалстыг өөрчилдөг бөгөөд энэ нь үр тогтсон
өндгөн эсийг умайд бэхлэгдэх боломжгүйөндгөн эсийг умайд бэхлэгдэх боломжгүй
болгодог ба өөрөөр хэлбэл жирэмслэхээсболгодог ба өөрөөр хэлбэл жирэмслэхээс
сэргийлэх хамгийн өндөр үр дүнтэй аргынсэргийлэх хамгийн өндөр үр дүнтэй аргын
нэгд тооцогддог.нэгд тооцогддог.

22. Ашигтай тал нь:Ашигтай тал нь:
 Сарын тэмдэгийн үеийн өвдөлтийгСарын тэмдэгийн үеийн өвдөлтийг
багасганабагасгана
 Сарын тэмдэг их хэмжээтэй ирэхийгСарын тэмдэг их хэмжээтэй ирэхийг
багасганабагасгана
 Сарын тэмдгийн мөчлөгийг зохицуулнаСарын тэмдгийн мөчлөгийг зохицуулна
 Өндгөвчний болон умайн салстынӨндгөвчний болон умайн салстын
хавдараас сэргийлнэхавдараас сэргийлнэ
 Хөхний хорт хавдар үүсэх эрсдэлийгХөхний хорт хавдар үүсэх эрсдэлийг
бууруулнабууруулна

23. Гаж нөлөө:Гаж нөлөө:
 Эхний нэг, хоёр сард хөх чинэрэх,Эхний нэг, хоёр сард хөх чинэрэх,
 толгой өвдөхтолгой өвдөх
 бөөлжис цутгах зэрэг зовиур илрэх чбөөлжис цутгах зэрэг зовиур илрэх ч
аажимдаа арилна.аажимдаа арилна.
 сарын тэмдэгийн мөчлөгийн хоорондсарын тэмдэгийн мөчлөгийн хооронд
ялимгүй цусархаг зүйлялимгүй цусархаг зүйл
 жин нэмэхжин нэмэх
 Удаан хугацаагаар хэрэглэвэл даралтУдаан хугацаагаар хэрэглэвэл даралт
ихсэх, зүрх өвдөх, судасны бөглөрөлийнихсэх, зүрх өвдөх, судасны бөглөрөлийн
шинжүүд илэрч болзошгүй тул эмчидшинжүүд илэрч болзошгүй тул эмчид
үзүүлж зөвлөгөө авсаны дараа хэрэглэхийгүзүүлж зөвлөгөө авсаны дараа хэрэглэхийг
зөвлөж байна.зөвлөж байна.

24. Хэрхэн хэрэглэхХэрхэн хэрэглэх
 Эмийг сарын тэмдгийн 5 дах хоногоос 1 гэсэнЭмийг сарын тэмдгийн 5 дах хоногоос 1 гэсэн
тооноос эхлэн оройд нэг ширхэгээр хоолтооноос эхлэн оройд нэг ширхэгээр хоол
идсэний дараа сумны дагуу ууна.идсэний дараа сумны дагуу ууна.
 Эмийг уухаа мартсан бол санасан даруйд 1Эмийг уухаа мартсан бол санасан даруйд 1
ш-г ууж оройноос нь дахин үргэлжлүүлнэ. 2ш-г ууж оройноос нь дахин үргэлжлүүлнэ. 2
хоног уухаа мартсан тохиолдолд 2 –г цуг уужхоног уухаа мартсан тохиолдолд 2 –г цуг ууж
оройноос нь дахин үргэлжлүүлнэ.оройноос нь дахин үргэлжлүүлнэ.
 3-с дээш хоног мартсан тохиолдолд3-с дээш хоног мартсан тохиолдолд
хамгаалах чадвар байхгүй болнохамгаалах чадвар байхгүй болно

25. Хэрэглэж болохгүй эсрэг заалтХэрэглэж болохгүй эсрэг заалт
Туйлын эсрэг заалт:Туйлын эсрэг заалт:
 Хөхүүл бус үед төрсний дараах 6 долоо хоногХөхүүл бус үед төрсний дараах 6 долоо хоног
дотор,хөхүүл үед төрсний дараах 6 сар хүртэлдотор,хөхүүл үед төрсний дараах 6 сар хүртэл
 Жирэмсэн үедЖирэмсэн үед
 Зүрх судасны эмгэг өөрчлөлттэйЗүрх судасны эмгэг өөрчлөлттэй
 Тархины судасны эмгэгтэйТархины судасны эмгэгтэй
 Элэг , бөөрний хүнд эмгэгтэйЭлэг , бөөрний хүнд эмгэгтэй
 Даралт ихсэх өвчтэйДаралт ихсэх өвчтэй
 Биеийн жингийн хэт илүүдэлтэйБиеийн жингийн хэт илүүдэлтэй
 35 болон түүнээс дээш насны тамхи татдаг хүмүүс35 болон түүнээс дээш насны тамхи татдаг хүмүүс

26. Харьцангуй эсрэг заалт:Харьцангуй эсрэг заалт:
 Хүндрэлгүй чихрийн шижинХүндрэлгүй чихрийн шижин
 Даралт ихсэх хэлбэрийн хөнгөн хэлбэрДаралт ихсэх хэлбэрийн хөнгөн хэлбэр
 Хөхний хорт хавдраар өвчилж байсанХөхний хорт хавдраар өвчилж байсан
 Уналт, таталттайУналт, таталттай
 Бага хэмжээний биеийн жингийнБага хэмжээний биеийн жингийн
илүүдэлтэйилүүдэлтэй
 Наркотикийн бодис хэрэглэдэг хүмүүсНаркотикийн бодис хэрэглэдэг хүмүүс

27. Илэрч болох гаж нөлөөИлэрч болох гаж нөлөө
Хөнгөн хэлбэрийн гаж нөлөө:Хөнгөн хэлбэрийн гаж нөлөө:
 Сэтгэл гутралСэтгэл гутрал
 Жин нэмэгдэхЖин нэмэгдэх
 БатгашихБатгаших
 Дотор муухайрахДотор муухайрах
 Халуун оргихХалуун оргих
 Толгой өвдөхТолгой өвдөх
 Үтрээ хуурайшихҮтрээ хуурайших
 Хөхөөр хөндүүрлэхХөхөөр хөндүүрлэх

28. Хүнд хэлбэрийн гаж нөлөө:Хүнд хэлбэрийн гаж нөлөө:
 Аюулхай орчим хүчтэй өвдөхАюулхай орчим хүчтэй өвдөх
 Толгой хүчтэй удаан хугацаагаарТолгой хүчтэй удаан хугацаагаар
өвдөхөвдөх
 Ханиалгах, цэр гарах,Ханиалгах, цэр гарах,
 Хараа муудахХараа муудах
 ШарлахШарлах
 Даралт ихсэхДаралт ихсэх
 Арьсан дээгүүр тууралт гарахАрьсан дээгүүр тууралт гарах

29. Дараах тохиолдолд эмийгДараах тохиолдолд эмийг
хэрэглэхээс өмнө заавал эмчийнхэрэглэхээс өмнө заавал эмчийн
зөвлөгөө аваарайзөвлөгөө аваарай
 Толгой таллаж өвддөгТолгой таллаж өвддөг
 Татаж унадагТатаж унадаг
 Арьсны хүнд хэлбэрийн харшилтай эсвэлАрьсны хүнд хэлбэрийн харшилтай эсвэл
багтраа өвчтэйбагтраа өвчтэй
 Тамхи байнга татдагТамхи байнга татдаг

31. 4. Тариа4. Тариа
 Депо-провераДепо-провера
 Депо-провера – депот-Депо-провера – депот-
медроксипрогестерон ацетат /ДМПАмедроксипрогестерон ацетат /ДМПА
150 мг/ нь жирэмслэлтээс хамгаалах150 мг/ нь жирэмслэлтээс хамгаалах
дан прогестерон хэмээх даавардан прогестерон хэмээх даавар
агуулсан жирэмслэхээс хамгаалахагуулсан жирэмслэхээс хамгаалах
өндөр үр дүнтэй тариа юм. Тариулснасөндөр үр дүнтэй тариа юм. Тариулснас
хойш биед 3 сарын турш бага тунгаархойш биед 3 сарын турш бага тунгаар
прогестерон ялгаруулж жирэмслэхээспрогестерон ялгаруулж жирэмслэхээс
хамгаална.хамгаална.

32. тарианы гол үйлчилгээтарианы гол үйлчилгээ
 өндгөвчинд өндгөн эс боловсрох үйл явцыгөндгөвчинд өндгөн эс боловсрох үйл явцыг
зогсоохын зэрэгцээ түүний найрлаганд байгаазогсоохын зэрэгцээ түүний найрлаганд байгаа
прогестерон нь умайн хүзүүний сувгын салиагпрогестерон нь умайн хүзүүний сувгын салиаг
өтгөрүүлж, эр бэлгийн эс умайд нэвтрэхөтгөрүүлж, эр бэлгийн эс умайд нэвтрэх
боломжийг багасгадаг. Түүнчлэн умайнболомжийг багасгадаг. Түүнчлэн умайн
салстыг өөрчилдөг бөгөөд энэ нь үр тогтсонсалстыг өөрчилдөг бөгөөд энэ нь үр тогтсон
өндгөн эсийг умайд бэхлэгдэх боломжгүйөндгөн эсийг умайд бэхлэгдэх боломжгүй
болгодог ба өөрөөр хэлбэл жирэмслэхээсболгодог ба өөрөөр хэлбэл жирэмслэхээс
сэргийлэх хамгийн өндөр үр дүнтэй аргынсэргийлэх хамгийн өндөр үр дүнтэй аргын
нэгд тооцогддог.нэгд тооцогддог.

33. Давуу талДавуу тал
 Хамгаалах үр дүн өндөртэйХамгаалах үр дүн өндөртэй
 3 сард нэг удаа тариулна3 сард нэг удаа тариулна
 Хөхүүл үед хөхний сүүний гаралтыг ихэсгэнэХөхүүл үед хөхний сүүний гаралтыг ихэсгэнэ
 Цус багадалтаас сэргийлнэЦус багадалтаас сэргийлнэ
 Умайн хавдраас сэргийлнэУмайн хавдраас сэргийлнэ
 Уналт, таталттай хүн хэрэглэхэд таталтУналт, таталттай хүн хэрэглэхэд таталт
буурдагбуурдаг
 Өндгөвчийн гаралтай өвдөлт, сарын тэмдгийнӨндгөвчийн гаралтай өвдөлт, сарын тэмдгийн
хямралыг арилганахямралыг арилгана

34. Дутагдалтай талДутагдалтай тал
 БЗХӨ-с сэргийлж чадахгүйБЗХӨ-с сэргийлж чадахгүй
 Тарианы дараа үйлдэл шууд эхэлдэггүйТарианы дараа үйлдэл шууд эхэлдэггүй
 Сарын тэмдгийн мөчлөг алдагдана.Сарын тэмдгийн мөчлөг алдагдана.
Цусархаг ялгадас үргэлжлэн гарахЦусархаг ялгадас үргэлжлэн гарах
эсвэл удаан хугацаагаар биений юмэсвэл удаан хугацаагаар биений юм
ирдэггүйирдэггүй
 Тарианы хугацаа дууссан ч жирэмслэхТарианы хугацаа дууссан ч жирэмслэх
чадвар удаан сэргэдэгчадвар удаан сэргэдэг
 Биеийн жин өөрчлөгддөгБиеийн жин өөрчлөгддөг
 Толгой өвдөхТолгой өвдөх

35. Хэрэглэж болохгүй тохиолдолХэрэглэж болохгүй тохиолдол
 Хөхүүл бус үед төрсний дараах 6 долооХөхүүл бус үед төрсний дараах 6 долоо
хоног дотор,хөхүүл үед төрсний дараах 6хоног дотор,хөхүүл үед төрсний дараах 6
сар хүртэлсар хүртэл
 Жирэмсэн үедЖирэмсэн үед
 Зүрх судасны эмгэг өөрчлөлттэйЗүрх судасны эмгэг өөрчлөлттэй
 Тархины судасны эмгэгтэйТархины судасны эмгэгтэй
 Элэг , бөөрний хүнд эмгэгтэйЭлэг , бөөрний хүнд эмгэгтэй
 Даралт ихсэх өвчтэйДаралт ихсэх өвчтэй
 Биеийн жингийн хэт илүүдэлтэйБиеийн жингийн хэт илүүдэлтэй
 Хөхний эмгэгХөхний эмгэг
 Чихрийн шижинЧихрийн шижин

37. 5.Үтрээний арга5.Үтрээний арга
Хэсэг газрын үйлчилгээтэй лаа,Хэсэг газрын үйлчилгээтэй лаа,
шахмал,тос, хаалт хэлбэрээршахмал,тос, хаалт хэлбэрээр
тохиолдоно.тохиолдоно.
Хэрэглэх заалт:Хэрэглэх заалт:
 Хөхүүл болон төрсний дараах үедХөхүүл болон төрсний дараах үед
 Дааврын гаралтай ЖХЭ хэрэглэхгүй үедДааврын гаралтай ЖХЭ хэрэглэхгүй үед
 Ямарч насны хүмүүс хэрэглэж болноЯмарч насны хүмүүс хэрэглэж болно

38. Эсрэг заалтЭсрэг заалт
 Эмийн бэлдмэлд хэт мэдрэг хүмүүсЭмийн бэлдмэлд хэт мэдрэг хүмүүс
 Эмийг хэрэглэх заавар:Эмийг хэрэглэх заавар:
Бэлгийн хаьцаанд орохоос 5-10 мин өмнөБэлгийн хаьцаанд орохоос 5-10 мин өмнө
үтрээнд бэлдмэлийг хийнэ. Нэг шир-г зөвхөнүтрээнд бэлдмэлийг хийнэ. Нэг шир-г зөвхөн
нэг л удаагийн хавьталд хэрэглэнэ.нэг л удаагийн хавьталд хэрэглэнэ.
 Бэлгийн харьцаанд орохоос 2 цагийн өмнөБэлгийн харьцаанд орохоос 2 цагийн өмнө
болон бэлгийн харьцаанд орсны 2 цагийнболон бэлгийн харьцаанд орсны 2 цагийн
дараа угаалга хийхгүйдараа угаалга хийхгүй

39. Үтрээний шахмалын хэлбэрүүдҮтрээний шахмалын хэлбэрүүд

40. Эрэгтэй бэлгэвчЭрэгтэй бэлгэвч::
 Бэлгэвч нь маш нимгэн, уян резинэнБэлгэвч нь маш нимгэн, уян резинэн
материалаар хийгдсэн, хавьтлын өмнөматериалаар хийгдсэн, хавьтлын өмнө
эрэгтэй хүн хөвчирсөн бэлэг эрхтэндэээрэгтэй хүн хөвчирсөн бэлэг эрхтэндээ
углаж, эмэгтэйг жирэмслүүлэхээсуглаж, эмэгтэйг жирэмслүүлэхээс
хамгаалах зорилгоор хэрэглэдэгхамгаалах зорилгоор хэрэглэдэг
хэрэгсэл юм.Бэлгэвчийг мөн бэлгийнхэрэгсэл юм.Бэлгэвчийг мөн бэлгийн
замын халдвар, ХДХВ/ДОХ авах базамын халдвар, ХДХВ/ДОХ авах ба
халдвар тараахаас сэргийлэх зорилгоорхалдвар тараахаас сэргийлэх зорилгоор
хэрэглэдэг.хэрэглэдэг.

41. Хэрхэн хамгаалдаг вэ?Хэрхэн хамгаалдаг вэ?
 Бэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйнБэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйн
шодойноос ялгарсан үрийн шингэнийгшодойноос ялгарсан үрийн шингэнийг
бэлгэвчинд хуримтлуулж, үтрээндбэлгэвчинд хуримтлуулж, үтрээнд
оруулахгүй саатуулснаар жирэмслэхээсоруулахгүй саатуулснаар жирэмслэхээс
хамгаалахаас гадна үрийн шингэндхамгаалахаас гадна үрийн шингэнд
байгаа бэлгийн замаар халдах өвчнийбайгаа бэлгийн замаар халдах өвчний
нянг эмэгтэйд дамжуулж халдаах, эсвэлнянг эмэгтэйд дамжуулж халдаах, эсвэл
өөрөө эмэгтэйгээс халдвар авахаасөөрөө эмэгтэйгээс халдвар авахаас
хамгаалдаг.хамгаалдаг.

42. Үр дүн:Үр дүн:
 Бэлгэвч нь 86-97%-ийн үр дүнтэй.Бэлгэвчийг тогтмолБэлгэвч нь 86-97%-ийн үр дүнтэй.Бэлгэвчийг тогтмол
биш хэрэглэдэг 100 эмэгтэй тутмаас 14 ньбиш хэрэглэдэг 100 эмэгтэй тутмаас 14 нь
хэрэглээний эхний жилд жирэмслэххэрэглээний эхний жилд жирэмслэх
магадлалтай.Харин тогтмол, зөв хэрэглэвэл 100магадлалтай.Харин тогтмол, зөв хэрэглэвэл 100
эмэгтэй тутмаас 3 нь хэрэглээний эхний жилдэмэгтэй тутмаас 3 нь хэрэглээний эхний жилд
жирэмслэх магадлалтай.Бэлгэвчийг зөв хэрэглэсэнжирэмслэх магадлалтай.Бэлгэвчийг зөв хэрэглэсэн
тохиолдолд ДОХ, заг хүйтэн, тэмбүү, хламид,тохиолдолд ДОХ, заг хүйтэн, тэмбүү, хламид,
трихомониаз зэрэг өвчний халдвараас 80-90% хүртэлтрихомониаз зэрэг өвчний халдвараас 80-90% хүртэл
хамгаална.Зарим тохиолдолд гадна бэлэг эрхтнийхамгаална.Зарим тохиолдолд гадна бэлэг эрхтний
цэврүүтэл, үү болон вирусын гаралтай бусад өвчнөөсцэврүүтэл, үү болон вирусын гаралтай бусад өвчнөөс
хамгаална.хамгаална.

43. Давуу талуудДавуу талууд
 Зөв хэрэглэвэл жирэмслэлт, БЗХ/ХДХВ/ДОХ-ын халдварын альЗөв хэрэглэвэл жирэмслэлт, БЗХ/ХДХВ/ДОХ-ын халдварын аль
алинаас нь хамгаална.алинаас нь хамгаална.
 БЗХ-ын гаралтай эмэгтэйчүүдийн үрэвсэлт өвчнүүд, умайнБЗХ-ын гаралтай эмэгтэйчүүдийн үрэвсэлт өвчнүүд, умайн
гадуурх жирэмслэлт, умайн хүзүүний хорт хавдар, үргүйдлээсгадуурх жирэмслэлт, умайн хүзүүний хорт хавдар, үргүйдлээс
хамгаалахад тусална.хамгаалахад тусална.
 Жирэмсний хожуу үед ураг хавийн усанд халдвар орж дутууЖирэмсний хожуу үед ураг хавийн усанд халдвар орж дутуу
төрөх, төрсөн нярайн амь эрсдэхээс сэргийлнэ.төрөх, төрсөн нярайн амь эрсдэхээс сэргийлнэ.
 Амаржсны болон үр хөндүүлсний дараа шууд хэрэглэж болно.Амаржсны болон үр хөндүүлсний дараа шууд хэрэглэж болно.
 Хэрэглэхэд хялбар, аюулгүйХэрэглэхэд хялбар, аюулгүй
 Авч явахад авсаарханАвч явахад авсаархан
 Олдоц сайтай, хямд үнэтэйОлдоц сайтай, хямд үнэтэй
 Хүссэн цагтаа хэрэглэхээ больж болно.Хүссэн цагтаа хэрэглэхээ больж болно.
 Ямарч насны эрэгтэй хүн хэрэглэж болноЯмарч насны эрэгтэй хүн хэрэглэж болно

44. Сул талууд:Сул талууд:
 Резинэн нийлэг эдэд харшилтай хүмүүсРезинэн нийлэг эдэд харшилтай хүмүүс
хэрэглэхэд улайж загатнана.хэрэглэхэд улайж загатнана.
 Буруу хэрэглэснээс мултрах, цоорох зэргээсБуруу хэрэглэснээс мултрах, цоорох зэргээс
үрийн шингэн асгарч болно.үрийн шингэн асгарч болно.
 Буруу хадгалснаас чанар нь алдагдах эсвэлБуруу хадгалснаас чанар нь алдагдах эсвэл
хэрэглэх үед зориулалтын бус тос түрхсэнээсхэрэглэх үед зориулалтын бус тос түрхсэнээс
урагдаж болно.урагдаж болно.
 Зарим хүмүүс худалдан авах, хэрэглэхийгЗарим хүмүүс худалдан авах, хэрэглэхийг
санал болгох, биедээ авч явах зэргээс санаасанал болгох, биедээ авч явах зэргээс санаа
зовдог.зовдог.

45. Бэлгэвчийг гэмтэж,Бэлгэвчийг гэмтэж,
урагдахаас яаж сэргийлэх вэ?урагдахаас яаж сэргийлэх вэ?
 Бэлгэвчийг сэрүүн, харанхуй газар хадгалах хэрэгтэй. Нарны гэрэлд,Бэлгэвчийг сэрүүн, харанхуй газар хадгалах хэрэгтэй. Нарны гэрэлд,
чийглэг, халуун орчинд хадгалсан бэлгэвч амархан гэмтэж урагддаг.чийглэг, халуун орчинд хадгалсан бэлгэвч амархан гэмтэж урагддаг.
 Ус, агаар орохгүй, гэрэл нэвтрэхгүй гялгар ууттай, тосолгоотойУс, агаар орохгүй, гэрэл нэвтрэхгүй гялгар ууттай, тосолгоотой
бэлгэвчийг сонгон авна.бэлгэвчийг сонгон авна.
 Бэлгэвчний уутыг задлахдаа хумс, бөгжөөр гэмтээхээс болгоомжлохБэлгэвчний уутыг задлахдаа хумс, бөгжөөр гэмтээхээс болгоомжлох
хэрэгтэй.хэрэгтэй.
 Бэлгэвчний уутыг хайч, хутгаар задалж болохгүй.Бэлгэвчний уутыг хайч, хутгаар задалж болохгүй.
 Бэлгэвчийг тослох шаардлага гарвал зөвхөн усан суурьтайБэлгэвчийг тослох шаардлага гарвал зөвхөн усан суурьтай
зориулалтын тос хэрэглэнэ. Вазелин, ургамлын болон амьтны гаралтайзориулалтын тос хэрэглэнэ. Вазелин, ургамлын болон амьтны гаралтай
бүх төрлийн тос хэрэглэх нь бэлгэвчийг урагдахад хүргэдэг.бүх төрлийн тос хэрэглэх нь бэлгэвчийг урагдахад хүргэдэг.
 Бэлгэвчийн зөвхөн гадна талыг тослоно. Бэлэг эрхтэнг тосолболБэлгэвчийн зөвхөн гадна талыг тослоно. Бэлэг эрхтэнг тосолбол
бэлгэвч сугарч унана.бэлгэвч сугарч унана.
 Бэлгэвчийг хэрэглэхээс өмнө эрчлээсийг тэнийлгэж болохгүй. ТэнийсэнБэлгэвчийг хэрэглэхээс өмнө эрчлээсийг тэнийлгэж болохгүй. Тэнийсэн
бэлгэвчийг бэлэг эрхтэнд углахад бэрхшээлтэй учир урагдаж гэмтдэг.бэлгэвчийг бэлэг эрхтэнд углахад бэрхшээлтэй учир урагдаж гэмтдэг.

46. Эмэгтэй бэлгэвчЭмэгтэй бэлгэвч
Хэрхэн хамгаалдаг вэ?Хэрхэн хамгаалдаг вэ?
 Бэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйн шодойноосБэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйн шодойноос
ялгарсан үрийн шингэнийг бэлгэвчиндялгарсан үрийн шингэнийг бэлгэвчинд
хуримтлуулж, үтрээнд оруулахгүйхуримтлуулж, үтрээнд оруулахгүй
саатуулснаар жирэмслэхээс хамгаалахаассаатуулснаар жирэмслэхээс хамгаалахаас
гадна үтрээний шүүрэлд байгаа бэлгийнгадна үтрээний шүүрэлд байгаа бэлгийн
замаар халдах өвчний нянг эрэгтэйдзамаар халдах өвчний нянг эрэгтэйд
дамжуулж халдаах, эсвэл өөрөө эрэгтэйгээсдамжуулж халдаах, эсвэл өөрөө эрэгтэйгээс
халдвар авахаас хамгаалдаг.халдвар авахаас хамгаалдаг.

47. Хэрэглэх арга:Хэрэглэх арга:
 Бэлгийн хавьталд орохын өмнө бэлгэвчийг доорхБэлгийн хавьталд орохын өмнө бэлгэвчийг доорх
зааврын дагуу өөрөө үтрээндээ хийнэ. Үүнд.зааврын дагуу өөрөө үтрээндээ хийнэ. Үүнд.
 Уутыг болгоомжтой нээнэ.Уутыг болгоомжтой нээнэ.
 Бэлгэвчийн битүү хэсгийн дотор цагиргийг олно.Бэлгэвчийн битүү хэсгийн дотор цагиргийг олно.
 Дотоод цагиргийг 2 талаас нь чимхэж барина.Дотоод цагиргийг 2 талаас нь чимхэж барина.
 Үтрээ рүү чимхэж барьсан дотоод цагиргийг хийнэ.Үтрээ рүү чимхэж барьсан дотоод цагиргийг хийнэ.
 Хуруугаа үтрээ рүү хийж цагиргийг дээш нь түлхэнэ.Хуруугаа үтрээ рүү хийж цагиргийг дээш нь түлхэнэ.
Энэ үед гаднах цагираг нь үтрээний гадна үлдэнэ.Энэ үед гаднах цагираг нь үтрээний гадна үлдэнэ.

Бэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйн шБэлгийн хавьтлын үед эрэгтэйн шодойг гаднаодойг гадна
цагиргийн дундуур оруулнацагиргийн дундуур оруулна..

48. Сул талууд:Сул талууд:
 Хэрэглэхэд хүндрэлтэйХэрэглэхэд хүндрэлтэй
 Олдоц муутайОлдоц муутай
 Харьцангуй үнэтэйХарьцангуй үнэтэй
 Бэлгийн хавьтлын үед гадна талынБэлгийн хавьтлын үед гадна талын
цагирагийг мэдэрдэг учир тийм чцагирагийг мэдэрдэг учир тийм ч
тааламжтай бус санагддагтааламжтай бус санагддаг

49. Эмэгтэй бэлгэвчЭмэгтэй бэлгэвч

51. 7. Үрийн хоолой боох7. Үрийн хоолой боох
Давуу тал:Давуу тал:
 Байнгын аргаБайнгын арга
 Өндөр үр дүнтэйӨндөр үр дүнтэй
 Хурдан үйлчилдэгХурдан үйлчилдэг
 Хөхүүл үед ямар нэгэн сөрөг нөлөөгүйХөхүүл үед ямар нэгэн сөрөг нөлөөгүй
 Ямар нэгэн гаж нөлөөгүйЯмар нэгэн гаж нөлөөгүй
 Бэлгийн харьцаанд сөргөөр нөлөөлөхгүйБэлгийн харьцаанд сөргөөр нөлөөлөхгүй
 Өндгөвчний хавдар үүсэх эрсдэлийгӨндгөвчний хавдар үүсэх эрсдэлийг
бууруулнабууруулна
 Мэс заслын хүндрэлгүйМэс заслын хүндрэлгүй

52.  Хэн хэрэглэж болох вэ:Хэн хэрэглэж болох вэ:
35-с дээш насны хоёр болон түүнээс35-с дээш насны хоёр болон түүнээс
хүүхэдтэй дахин төрөх хүсэлгүйхүүхэдтэй дахин төрөх хүсэлгүй
эмэгтэйчүүд хийлгэж болно.эмэгтэйчүүд хийлгэж болно.
 Хэзээ хийлгэж болох вэ:Хэзээ хийлгэж болох вэ:
Төрсний дараах 2 цагийн дотор,Төрсний дараах 2 цагийн дотор,
кесарево хагалгаагаар төрөх үед эсвэлкесарево хагалгаагаар төрөх үед эсвэл
төрснөөс хойш хийлгэж болно.төрснөөс хойш хийлгэж болно.

53. Сул талуудСул талууд
 Тусгай шаардлага хангасан мэс заслынТусгай шаардлага хангасан мэс заслын
өрөөнд заавал мэргэжлийн эмч хийхөрөөнд заавал мэргэжлийн эмч хийх
шаардлагатай.шаардлагатай.
 Мэс засал ба мэдээ алдуулалттай холбоотойМэс засал ба мэдээ алдуулалттай холбоотой
хүндрэлүүд гарч болох талтай.хүндрэлүүд гарч болох талтай.
 Жирэмслэхийг хүссэн үед үрийн хоолойнЖирэмслэхийг хүссэн үед үрийн хоолойн
дамжуулах чадварыг дахин сэргээх боломждамжуулах чадварыг дахин сэргээх боломж
хязгаарлагдмал байдаг.хязгаарлагдмал байдаг.
 Цөөн боловч умайн гаднах жирэмслэлт болохЦөөн боловч умайн гаднах жирэмслэлт болох
тохиолдол гардаг.тохиолдол гардаг.
 Бэлгийн замын халдваруудаас хамгаалдаггүй.Бэлгийн замын халдваруудаас хамгаалдаггүй.

54. Анхаарах зүйл.Анхаарах зүйл.
 Уг мэс заслыг зөвхөн сайн дурын үндсэн дээрУг мэс заслыг зөвхөн сайн дурын үндсэн дээр
хийнэ.хийнэ.
 Хожмоо гаргасан шийдвэртээ харамсажХожмоо гаргасан шийдвэртээ харамсаж
болох хүмүүст энэ аргыг сонгох үед нь сайтарболох хүмүүст энэ аргыг сонгох үед нь сайтар
тайлбарлах хэрэгтэй байдаг.тайлбарлах хэрэгтэй байдаг.
 нас залуу болон гэрлээгүй эмэгтэйчүүднас залуу болон гэрлээгүй эмэгтэйчүүд
 хүүхэдгүй эсвэл хүүхэд цөөнтэйхүүхэдгүй эсвэл хүүхэд цөөнтэй
 нөхөртэйгөө энэ талаар ярилцаагүйнөхөртэйгөө энэ талаар ярилцаагүй
 гэр бүлийн түр зуурын маргаантай байгаагэр бүлийн түр зуурын маргаантай байгаа
 сэтгэл санааны хямралтай байгаасэтгэл санааны хямралтай байгаа

55. Эрэгтэй хүний үрийн сувгийгЭрэгтэй хүний үрийн сувгийг
боох арга:боох арга:
Төмсгөнд боловсорч гүйцсэн эр бэлгийнТөмсгөнд боловсорч гүйцсэн эр бэлгийн
эсүүдийг дамжуулах үүрэгтэй үрийнэсүүдийг дамжуулах үүрэгтэй үрийн
сувгийг мэс заслын аргаар тасалдаг.сувгийг мэс заслын аргаар тасалдаг.
Ингэснээр эр бэлгийн эсүүд нь түрүүИнгэснээр эр бэлгийн эсүүд нь түрүү
булчирхай ба үрийн цэврүүнээсбулчирхай ба үрийн цэврүүнээс
ялгарсан үрийн шингэнд орохялгарсан үрийн шингэнд орох
боломжгүй болно. Энэ ажилбарыг хэсэгболомжгүй болно. Энэ ажилбарыг хэсэг
газрын мэдээ алдуулалтын дор 15-20газрын мэдээ алдуулалтын дор 15-20
минутын хугацаанд хийдэг.минутын хугацаанд хийдэг.

56. Давуутай тал:Давуутай тал:
 Үр дүн сайтайҮр дүн сайтай
 Аюулгүй бөгөөд амьдралынх нь туршидАюулгүй бөгөөд амьдралынх нь туршид
байнга үр дүнтэй байдагбайнга үр дүнтэй байдаг
 Бэлгийн чадавхи ба бэлгийн таашаалБэлгийн чадавхи ба бэлгийн таашаал
авахад ямар ч муу нөлөө үзүүлдэггүйавахад ямар ч муу нөлөө үзүүлдэггүй
 Хэрэглэхэд хялбарХэрэглэхэд хялбар
 Өртөг багатайӨртөг багатай
 Үр дүнг нь шалгахад хялбарҮр дүнг нь шалгахад хялбар

57. Сул талууд:Сул талууд:
 Мэс заслын дараа 2-3 хоног хуухнаг орчим эвгүйМэс заслын дараа 2-3 хоног хуухнаг орчим эвгүй
оргихоргих
 Мэс засалтай холбоотой хүндрэл гарч болох талтайМэс засалтай холбоотой хүндрэл гарч болох талтай
 Мэс заслыг эмнэлгийн нөхцөлд, мэргэжлийн эмчээрМэс заслыг эмнэлгийн нөхцөлд, мэргэжлийн эмчээр
хийлгэх шаадлагатайхийлгэх шаадлагатай
 Мэс заслын дараах 3 сарын хугацаанд үрийнМэс заслын дараах 3 сарын хугацаанд үрийн
шингэнд эр бэлгийн эс агуулагдаж болох тул өөр аргашингэнд эр бэлгийн эс агуулагдаж болох тул өөр арга
хэрэглэх шаардлагатай байдагхэрэглэх шаардлагатай байдаг
 Мэс заслын дараа хүүхэдтэй болохыг хүссэн үедМэс заслын дараа хүүхэдтэй болохыг хүссэн үед
үрийн сувгийн дамжуулах чадварыг дахин сэргээхүрийн сувгийн дамжуулах чадварыг дахин сэргээх
боломж хязгаарлагдмал байдаг.боломж хязгаарлагдмал байдаг.
 Бэлгийн замын халдваруудаас хамгаалдаггүй.Бэлгийн замын халдваруудаас хамгаалдаггүй.

58. 8. Хуанлийн арга8. Хуанлийн арга
Сарын тэмдгийн мөчлөг тогтмол хүмүүсСарын тэмдгийн мөчлөг тогтмол хүмүүс
хэрэглэж болно.хэрэглэж болно.
Давуу тал:Давуу тал:
1.1. Хэрэглэхэд хялбарХэрэглэхэд хялбар
2.2. Эсрэг заалт байхгүйЭсрэг заалт байхгүй
Дутагдалтай тал:Дутагдалтай тал:
1.1. БЗХӨ-с хамгаалахгүйБЗХӨ-с хамгаалахгүй
2.2. 100% хамгаалахгүй100% хамгаалахгүй

60. Хуанлийн арга.Хуанлийн арга.