Eğitimde Bilişim Teknolojileri dersim için hazırlamış olduğum sunumudur.Sınıfta çeşitli disiplinlerde öğrenciler bulunduğu için teknik detay içermeyen bir sunumdur.
3. Algoritma sözcüğü nereden gelir?
İlk algoritma, el Harezmi tarafından
"Hisab el-cebir ve el-mukabala" kitabında
sunulmuştur. Algoritma sözcüğü de El
Harizmi'nin isminin Avrupalılarca
telaffuzundan doğmuştur.
Alimin ismini telaffuz edemeyen
Avrupalılar “Algorizm” sözcüğünü “sayıları
kullanarak aritmetik problemler çözme
kuralları”anlamında kullanırlar. Bu sözcük
daha sonra “Algoritma” ya dönüşür ve
yaygın olarak kullanılır.
4. Algoritma sözcüğü, Özbekistan'ın Harezm, bugünkü
Türkmenistan'ın Hive kentinde doğmuş olan Ebu
Abdullah Muhammed İbn Musa el Harezmi'den gelir.
Bu alim 9. yüzyılda cebir alanındaki algoritmik
çalışmalarını kitaba dökerek matematiğe çok büyük
bir katkı sağlamıştır. "Hisab el-cebir ve el-mukabala”
kitabı dünyanın ilk cebir kitabı ve aynı zamanda ilk
algoritma koleksiyonunu oluşturur.
5.
6. Önemli algoritma türleri
Arama algoritmaları
Bellek yönetimi algoritmaları
Bilgisayar grafiği algoritmaları
Birleşimsel algoritmalar
Çizge algoritmaları
Evrimsel algoritmalar
Genetik algoritmalar
Kripto algoritmaları
Kök bulma algoritmaları
Optimizasyon algoritmaları
Sıralama algoritmaları
Veri sıkıştırma algoritmaları
11. Teknik olarak bir algoritma nasıl
değerlendirilir-seçilir ?
1. algoritmaların bellek kullanım miktarı dikkate alınır
2. algoritmaların hesaplama yapmak için harcadığı
süre dikkate alınır
Mesela yazdığınız bir algoritma aynı işi yapan diğer
bir algoritmadan daha hızlı çalışmasına rağmen çoğu
bilgisayar için bellek aşımı gerçekleştiriyorsa bu pek
uygun olmayacaktır.
13. algoritma karmaşıklığı hesaplayalım…
Sabit zamanlı ifadeler O(1) ile gösterilirler.
Örnek, atama işlemleri.
if - else ifadelerinde ; ifadenin if veya else bloğundaki
hangi ifade karmaşıklık olarak daha büyükse
( O ) fonksiyonu o değeri döndürür.
Yani Maks (if ifadesinin çalışma zamanı, else ifadesinin çalışma zamanı)
14. Örnek
O(logn) Logaritmik
n değerinin büyüyen değerlerine karşın algoritmanız
çok daha az yavaşlıyorsa logaritmik bir durum söz
konusudur. Örneğin, binary search ile sıralı bir dizide
değer aramak
O(n) Lineer
n değerinin büyümesine karşılık algoritmanın lineer
bir şekilde yavaşlaması söz konusudur. Örnek, sırasız
bir listeden bir değeri bulmak.
16. Baloncuk sıralaması ( Bubble Sort )
Neden kullanılır ?
Verinin hafızada sıralı tutulması için
geliştirilen sıralama algoritmalarından (sorting
algorithms) bir tanesidir.
Basitçe ardışık duran iki hafıza bloğunun birbirine
nispetle sıralanması ve bu işlemin sürekli
tekrarlanması sayesinde sıralar.
Ardışık iki hafıza bloğuna bakmasından dolayı
baloncuk ismini almıştır. Çünkü bu bakma işlemi bir
baloncuğun (buble) hareket etmesi gibi sayıların
üzerinde hareket etmektedir.
20. PageRank nasıl bir algoritma ?
Arama motorlarında hangi sayfaların daha üstte yer
alacağını sitelerin bir birlerine verdikleri bağlantılara göre
karar veren algoritmadır.
PageRank algoritması Stanford üniversitesinde ortaya
çıkmış Google ile harmanlanmış bir algoritmadır.
Google’da sayfaların hangisinin daha önce yer alacağını
PageRank algoritmaları sayesinde karar verir.
o Tabiki günümüzde sadece sitelerin bir birine verdikleri
bağlantılar değil buna farklı etkenlerde eklenmiştir. gibi
daha birçok etmen sitelerin sıralamasını etkiler.
o Örneğin sitenin güncellenme sıklığı,responsive
tasarım,bilginin kopya veya gerçek olması gibi daha birçok
etmen sitelerin sıralamasını etkiler.
22. Ancak sadece site içerisinde bir birine link veren sayfaların puanı
aynıdır
23. Bu sistemde, bir site dışarıdan çok link alıyorsa bu
sitenin içeriği iyidir düşüncesi ile site pagerank değeri
alır.
Pagerank değeri yüksek olan siteden link almak
pagerank değeri düşük olan siteden link almaktan çok
daha iyidir
24. PageRank algoritması aşağıdaki formul ile gerçekleştirilir
Burada bulunan “d” bir kişinin her adımda bir sonraki
sayfaya da tıklama olasılığı anlamına gelmektedir
Genel olarak 0.85 kabul edilip işlem yapılır. Parantez içerisindeki
işlemler ise A’nın link verdiği diğer sayfaların PRleri bölü link
verdikleri bağlantı adedidir
25. PageRank teorisindeki “d” değerini açıklamak için bir
örnek verelim. İnternette gezinen ve sayfalara rastgele
tıklayan ve en sonunda tıklamaktan vazgeçen birini
düşünelim. Bu kişinin her adımda bir sonraki sayfaya
da tıklama olasılığını veren “d”dir. Uzun hesaplamalar
ve araştırmalar sonunda 0.85 değeri kabul edilmiştir.
Azaltan katsayı (damping factor) 1 den çıkartılarak
sayfa değeri değerine eklenir.
26. Pagerank değeri yüksek olan site daha üst sıralarda
çıkar
Pagerank değerinin yüksek olmasıyla birlikte siteniz
daha çok ziyaretçi çeker.
Betül’ün cevabı = Veriler donanımsal ve sistemsel değişikliklerden dolayı bilimsel olmaz. Bu durumda matematiksel olarak ifade edebileceğimiz, donanımsal ve sistemsel bağımlılığı olmayan bir yönteme ihtiyacımız olacaktır der.