tka and tha

1. УКТЭ-ийн хэрх,үе судлал,
үе сэргээх төвд хийгдэж буй
Өвдөг ,түнхний үе бүтэн болон
хэсэгчилэн солих
мэс заслын тухай

2. 1.Тодорхойлолт
Үе мөчөнд нь эргэшгүй эмгэг өөрчлөлт
орж бүтэц, үйл ажиллагаа нь гүнзгий
алдагдсан,байнгын өвдөлт, зовиур
шаналгаатай болсон өвчтөний үндсэн үеийг
мэс заслын аргаар авч, өвчтөний үений
хэмжээг хадгалсан хиймэл үе /эндопротез /
оронд нь суулгах мэс заслыг артропласти
буюу хиймэл үе шилжүүлэн суулгах хагалгаа
гэнэ.

3. Артропласти мэс засал нь:
• Сүүлийн 45-н жилд дэлхийд энэ төрлийн хагалгаа
хурдацтай хөгжин, өндөр амжилтанд хүрсэн ба
эдгээрээс өвдөг, түнхий үе солих хагалгаа
илүүтэйгээр хийгддэг. Жишээлбэл АНУ-д нэг жилд
ойролцоогоор 773,000 удаа өвдөг түнхний үе солих
хагалгаа хийгддэг байна.
• Бид 2007-н оноос хойш УКТЭ-ийн мэс заслын тасагт
уг хагалгааг хийж эхэлсэн бөгөөд одоогоор 200
орчим хиймэл үе суулгах хагалгааг амжилттай
хийжээ мөн энэ хагалгааг хийх эмч мэргэжилтний
баг ч тус эмнэлэгт нэгэт бүрэлдсэн байна.

4. 2.Ямар тохиолдолд үе солих хагалгааг зөвлөх
Үе мөчөнд эргэшгүй эмгэг өөрчлөлт орж бүтэц үйл ажиллагаа нь гүнзгий
алдагдсан,байнгын өвдөлт, зовиур шаналгаатай үед дээрхи төрлийн мэс
заслыг ортопедик мэс засалчид санал болгодог.
1.Үений үрэвсэлт өвчин -Osteoarthritis (OA) - arthrosis
-Rheumatoid arthritis (RA)-arthrosis
- Post-traumatic osteoarthritis-arthrosis
2. Цусан хангамжийн дутлаас үүдэлтэй үений үхжил- Avascular necrosis (AVN) or
osteonecrosis (ON)
3.Төрөлхийн түнхий үений гажиг - Congenital dislocation of the hip joint (CDH)
- Hip dysplasia /DDH/
-Acetabular dysplasia (shallow hip socket)
4.Үений уут соривжин холбогч эдээр солигдоха-Frozen shoulder & adhesive
capsulitis
5. Үений тэнхлэгийн гажиг -Traumatized and malaligned joint
- Genum varus and valgus deformities
6. Үений хөшингөшил-Joint stiffness
60 доош насныханд уг хагалгааны талаар сайтар мэдээлэл өгч ,
хагалгааны асуудлыг шийдэнэ.

5. 4.Эрсдэл ба хүндрэл
1.Эрт үеийн эрсдэл
 Халдвар
 Үений мултралт
2.Дунд үений эрсдэл
 Мултрал
 Байнгын өвдөлт
 Зохих хөдөлгөөн хийх чадвар алдагдах
 Булчин сулрах
 Архаг идэвхигүй халдвар - Indolent infection
3.Хожуу үений эрсдэл
 Хиймэл үений бэрхэлгээ суларч үений бүрдэл хөдөлгөөнтэй болох /
Loosining/.
 Полиэтилений /хуванцар/ гаралтай синовит:

6. 5.Эсрэг заалт
• 5.1.Туйлын эсрэг заалт- Үений цочмог
халдварт үрэвсэл ,үеэр нугалах тэнийлгэх
хөдөлгөөний үйлийн гүнзгий алдагдал, тухайн
үе хөдөлгөгч булчингийн хатингаршил,
судасны цочмог өвчин, артродез хагалгааны
дараа.
• 5.2.Харьцангуй эсрэг заалт- Үе орчмын архаг
идээт үрэвсэл, тэр хэсгийн арьсны бүрэн бүтэн
байдал алдагдсан, харшил / psoriasis/, хэт
тарган байх , амьдралын амин чухал
эрхтнүүдийн дутагдалтай.

7. 6.Зонхилон хийгддэг үе солих хагалгаа
Өвдөгний
Түнхний
Мөрний
Шагайны
7. УКТЭ-ийн хэрх,үе судлал,үе сэргээх төвд хийгдэж буй
Өвдөгний
Түнхний

8. Өвдөг, Түнхний үе бүрэн солиход хэрэглэгдэх
эндопротезийн бүрдэл
A. Дунд чөмөгний хэсэг / Femoral compartment/
B. Жийргэвч полиэтилен /Plastic spacer /
С.Шилбэний хэсэг / Tibial compartment/
D.Тойгны хэсэг / Patella/
/3-н бүрдэл бүхий хиймэл үе /

9. 1.Сүүжний тогоонд суух хэсэг- Acetabular shell or cap
2.Хиймэл мөгөөрс - liner polyethylene or metal
3.Дунд чөмөгний бүрдэл - Femoral components 1. хүзүү /neck/
2. их бие / stem /
3. толгой / femoral head/
Зурагт : 1-хиймэл үеийг суулгасан загвар ,2- Рентгенд хагалгааны дараах байдал,

10. УКТЭ-т тавигдаж буй хиймэл үений бүрдэл, загвар

12. НИЙТ ЭМЧЛҮҮЛЭГЧДИЙН ТООГ ГРАФИКААР
ХАРУУЛАХАД
12
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2008 2009 2010 2011
Bilaterial
Unilaterial
THA
Total

13. Нийт эмчлүүлэгчдийн тоог хүснэгтээр
харуулахад
13
Date Bilaterial Unilaterial THA Total
2008 2 11 2 15
2009 7 13 2 22
2010 12 14 2 28
2011 25 25 19 69
46 63 25
134
181

14. СУДАЛГААНЫ ҮР ДҮН
14
11% Хүйсийн харьцаа
89%
эмэгтэй
эрэгтэй
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
нас

16. Өвдөгний үе солих хагалгаа

18. 18