1. 3. Η ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑα. Ο αγώνας κατά των αιρέσεωνΤσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας
Σελ. 13
http://xtsat.blogspot.gr/

2. Στόχοι του μαθήματος
Αιρέσεις (Ορισμός)
Οι κυριότερες αιρέσειςΣχέσεις κράτους –εκκλησίαςΜέτρα κατά της αρχαίας θρησκείαςΣχέσεις Χριστιανισμού –Ελληνισμού Η στάση των Μεγάλων Πατέρων της εκκλησίας

3. Τι ήταν οι αιρέσεις;

4. Αιρέσεις
Οι παρεκκλίσειςαπό την ορθή χριστιανική διδασκαλία (Ορθοδοξία), όπως αυτή διατυπώθηκε από την Εκκλησία, με τη βοήθεια του Κράτους, στις Οικουμενικές Συνόδους.

6. Γιατί το κράτος προσπάθησε να επιβάλλει στους χριστιανούς υπηκόους του την Ορθοδοξία;

7. Πολλές φορές πίσω από τις δογματικές διαμάχες κρύβονταν τοπικές και πολιτιστικές διαφορές και η προσπάθεια κάποιων λαών να απαλλαγούν από την κεντρική εξουσία της Κωνσταντινούπολης.

8. Πώς χαρακτήριζε η αυτοκρατορική εξουσία ( Θεοδόσιος Α΄) τους αιρετικούς; Πώς τους αντιμετώπιζε;
Οι αιρετικοί χαρακτηρίζονται «ανόητοι και μανιώδεις». Η κεντρική εξουσία τους αντιμετωπίζει με βαναυσότητα: τους απαγορεύει να ονομάζουν εκκλησίες τους ναούς τους και να ασκούν λατρευτικά καθήκοντα, τους επιβάλλει ποινές και τέλος, εύχεται και προβλέπει την τιμωρία τους κι από το Θεό θεωρώντας πως δεν είναι τέκνα του.
Σελ. 13

9. Ποιες ήταν οι αιρέσεις του 4ουκαι 5ουαιώνα; Τι δίδασκαν; Από ποιες Οικουμενικές Συνόδους καταδικάστηκαν;

10. (Χριστός = )
Ο Χριστός δεν ήταν Θεός αλλά του Θεού
Α΄ Οικουμενική Σύνοδος
Β΄ Οικουμενική
Νίκαια
Κων/πολη
325
381
(Χριστός = )
Ο Χριστός είχε δύο φύσεις, αλλά η υπερίσχυσε της Θείας
Γ’ Οικουμενική
Έφεσος
431
(Χριστός = )
Η φύση του Χριστού απορρόφησε την ανθρώπινη
Δ’ Οικουμενική
Χαλκηδόνα
451

11. Ποιες ήταν οι επιπτώσεις των αιρέσεων στις ανατολικές επαρχίες του βυζαντινού κράτους;

12. Οι Μονοφυσίτες κυριάρχησαν στις ανατολικές επαρχίες (Συρία, Παλαιστίνη, Αίγυπτος)
Οι Μονοφυσίτες βίωσαν καταπίεση από το βυζαντινό κράτος και αποδέχθηκαν την κυριαρχία των Αράβων.

13. Γιατί οι Μονοφυσίτες είδαν τους Άραβες ως ελευθερωτές;
Το κείμενο αυτό αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι πληθυσμοί των ανατολικών επαρχιών της αυτοκρατορίας την πολιτική του Ηρακλείου απέναντί τους. Θεωρούσαν τους εαυτούς τους ορθόδοξους και τους Βυζαντινούς διώκτες της ορθής πίστης. Μάλιστα ο συντάκτης του κειμένου κατακρίνει την επιμονή του αυτοκράτορα να μη δέχεται σε ακρόαση τους μονοφυσίτες εκπροσώπους των ανατολικών επαρχιών που ήθελαν να παραπονεθούν για την κατάσχεση των εκκλησιών τους. Γι’ αυτό και όταν εμφανίστηκαν οι Άραβες, οι μονοφυσιτικοί πληθυσμοί τους είδαν ως ελευθερωτές που θα τους απάλλασσαν από τη σκληρή καταπίεση της κεντρικής εξουσίας της Κωνσταντινούπολης.
Σελ. 14

14. 3. Η ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑβ. Μέτρα κατά της αρχαίας θρησκείαςΤσατσούρηςΧρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας
Σελ. 14

15. Τι μέτρα πήρε ο Ιουλιανός υπέρ της αρχαίας θρησκείας; Γιατί απέτυχαν;

16. Προτιμούσε τους χριστιανούςστις δημόσιες θέσεις και το στρατό.
Βαπτίστηκεκαι ο ίδιος Χριστιανός, λίγο πριν το θάνατό του (337μ.Χ.).
Το Διάταγμα των Μεδιολάνων και ο ΚωνσταντίνοςΑ΄ βοήθησαν στην εξάπλωση του χριστιανισμού.

17. Το 361 μ.Χ. έγινε αυτοκράτορας ο ανιψιός του Κωνσταντίνου, Ιουλιανός.
Ο Ιουλιανός είχε σπουδάσει αρχαία ελληνική φιλοσοφία στην Αθήνα και την Αντιόχεια.
Προσπάθησε να επαναφέρει τη λατρεία των θεών του Ολύμπου
Να περιορίσει το δικαίωμα των Χριστιανών να διδάσκουν σε μη χριστιανικά σχολεία
Απέτυχε γιατί οι ιδέες του ήταν ανεδαφικές για την εποχή του

18. Ο Ιουλιανός σκοτώθηκετο 363 μ.Χ. πολεμώντας τους Πέρσες.
Η προσπάθειά του απέτυχε.Δημιούργησε όμως αρκετά προβλήματα στην αυτοκρατορία, αφού ξέσπασαν διαμάχες ανάμεσα στους πιστούς των δύο θρησκειών.

19. Τι μέτρα πήρε ο Θεοδόσιος Α΄ κατά της αρχαίας θρησκείας; Ποια ήταν η σημασία αυτών των μέτρων;

20. Τον Ιουλιανό διαδέχτηκεο Θεοδόσιος.
Ο Θεοδόσιος έδωσε το οριστικό πλήγμα στην αρχαία θρησκεία αφού κήρυξε το Χριστιανισμό επίσημη θρησκείατης αυτοκρατορίας.

21. Έκλεισετους αρχαίους ναούς, απαγόρευσετη λατρεία των αρχαίων θεών και επέβαλε βαρύτατες ποινές στους παραβάτες.

22. Απαγόρευσετους Ολυμπιακούς αγώνες, τα Ελευσίνια μυστήρια και έκλεισετο Μαντείο των Δελφών.

23. Επέτρεψε την καταστροφήκαι τη λεηλασίααρχαίων ναών, μνημείων και έργων τέχνης από φανατικούς χριστιανούς.

24. Σελ. 14
Πώς αντιμετωπίζονταν οι αρχαίες θρησκείες από το ΘεοδοσιανόΚώδικα;
Το αυτοκρατορικό διάταγμα του 392 μ.Χ. στρεφόταν κατά των οπαδών της αρχαίας θρησκείας, στους οποίους απαγόρευε τις θυσίες ζώων και τη μαντική. Οι δράστες θα θεωρούνταν ένοχοι εσχάτης προδοσίας και θα καταδικάζονταν σαν να είχαν επιβουλευθεί τη ζωή των ηγεμόνων τους.
Πρόκειται για ένα ακόμη από τα αυστηρά μέτρα του Θεοδόσιου Α΄ εναντίον της αρχαίας θρησκείας.
Η σημασία του διατάγματος είναι ολοφάνερη. Αποτέλεσε τη χαριστική βολή κατά της αρχαίας θρησκείας. Η Ορθοδοξία γίνεται κρατική θρησκεία και εξασφαλίζει με αυτό το διάταγμα μονοπωλιακή θέση στο Βυζαντινό κράτος.

25. 3. Η ΠΑΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑγ. Η σχέση Χριστιανισμού –Ελληνισμού. Από τη σύγκρουση στη σύνθεσηΤσατσούρηςΧρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας
Σελ. 14

26. Ποια στάση υιοθέτησαν οι Χριστιανοί στη διάρκεια του 4ουκαι 5ουαι. απέναντι στους οπαδούς της αρχαίας θρησκείας;

27. Στα τέλη του 4ου και στις αρχές του 5ου αιώνα ξέσπασε ένα κύμα βίαςαπό φανατικούς χριστιανούς κατά:
των μνημείων του αρχαίου κόσμου
•(γκρέμιζαν ή μετέβαλαν σε εκκλησίες τους αρχαίους ναούς και κατέστρεφαν τα γυμνά αγάλματα)
των οπαδών της αρχαίας θρησκείας
•(υπήρχαν και ανθρώπινα θύματα όπως η φιλόσοφος Υπατία από την Αλεξάνδρεια)
Σχέσεις Χριστιανισμού –Ελληνισμού

28. Πώς αντιμετώπιζαν οι Χριστιανοί κληρικοί τους πιστούς των άλλων θρησκειών;
Σελ. 14
Ο Λιβάνιοςισχυρίζεται στην επιστολή του στο Θεοδόσιο πως οι φανατικοί Χριστιανοί ενεργούν αυθαίρετα προσπαθώντας να φέρει τους Χριστιανούς σε αντίθεση με τον αυτοκράτορα.

29. Η στάση των Μεγάλων Πατέρων της εκκλησίαςΜέγας Βασίλειος -Γρηγόριος ΝύσσηςΓρηγόριος Ναζιανζηνός-Ιωάννης Χρυσόστομος
•Είχαν σπουδάσει στις φημισμένες σχολές της Αθήνας και των άλλων κέντρων του Ελληνισμού.
•Ωστόσοστράφηκαν κατά της αρχαίας ελληνικής θρησκείας.
•Παράλληλααξιοποίησαν την αρχαία ελληνική φιλοσοφία για την αντιμετώπιση των αιρέσεων και πρότειναν την επιλεκτική αξιοποίηση των κλασικών κειμένων.

32. ΤΕΛΟΣ