1. Гоо сайхан байхын нууц

2. Египтэд МЭӨ-4500 жилийн тэртээ ахуйн заслыг
/ битовой гри/ хэрэглэж эхэлсэн байна. Энэ засал
нь зөвхөн дээдсийн хүрээнд хийгдэж байсан ба
Үүнд: Нүүр цайруулах, хацарт энгэсэг
тавих, арьсыг өнгөлөг болгох зэрэг ажилбарыг
чадамгай хийдэг байжээ. Мөн ахуйн заслыг
анагаах аргатай хослуулан төрөл бүрийн эмийн
зүйлүүд ашиглан гоо сайхны элдэв гажгийг
засахыг оролдож байсан байна. Косметика гэдэг
үг нь грек үгнээс гаралтай гоѐх чимэх гэсэн
утгатай үг юм.

3. Гоо сайханы түүхэн хөгжил
Сэргэн мандалтын үе
Уналт, задралын үе
Шашинтны үе
Анагаах ухааны үе
Орчин цагийн үе

4. Орчин цагийн үеийн гоо сайхны
шинжлэх ухааныг :
Арьс арчилгаа
Нүүр Гоо Хумс
будалт сайхан засал
Иллэг засал

5. Арьс арчилгаа
• Хүн бүр л арьсаа булбарай цагаан, уян хатан
байлгах үзэсгэлэн төгөлдөр харагдах хүсэл
эрмэлзлэл өнгөрсөн үед ч одоо цагт ч
байсаар байгаа бөгөөд элдэв төрлийн арга
хэрэглэсээр байна. Арьс арчилгаа нь биенээс
ялгарах эвгүй үнэрийг дарах зорилгоор
хэрэглэсэн түрхлэгээс эхлэлтэй. Үүнээс үүдэн
савангийн хэрэглээ өргөжин тарж улмаар
цацлага, түрхлэг үнэрт тоснууд ар араасаа
нэмэгдэн гарсаар өдөр тутмын хэрэглээ
болон хөгжсөн байна.

6. Арьсны шинж чанарын
өөрчлөлтийг 2 хэсэгт ангилна
Өнгөний
Гүний

7. Энэ 2 төрлийн өөрчлөлтөөс өнгөц
хэлбэрийн өөрчлөлтөнд дараах
өөрчлөлтүүд багтана

8. Арьс тодорхойлох аргууд:

9. Арьс өөрчлөгдсөн хэв шинжээс үүдэн
арьсыг дараах байдлаар ангилна.
• Хэвийн
• Хуурай
• Тослог
• Холимог гэж 4 ангилна.

10. Хэвийн арьс
• Арьс бага зэрэг ягаавтар
өнгөтэй, өнгөлөг, булчингийн
үйл ажиллагаа
жигд, булчингийн тонус
чанга, хацар эрүү хэсгээр
бага зэрэг гялгар боловч
тосорхог биш байна.

11. Хуурай арьс
• Арьсны гадаргуу
холцруутан, эсвэл
хорссон, өнгө муутай
бага зэрэг зэвхийдүү
өнгөтэй тэжээл
дутагдсан байдалтай

12. Тослог арьс
• Арьсны гадаргуу тос
гялтгансан нүхжирэлт
ихтэй . Арьс
тэлсэн, үрчлээсгүй, гадны
нөлөөнд
мэдрэмтгий, барзгар
ширхэгтэй мэт харагддаг

13. Холимог арьс
• Арьс ерөнхийдөө
өнгөлөг, нүүрний гол хэсэг
тослог хажуу гадаргуу
хуурай, зовхины арьс
суларсан, нүдний ойр орчимд
үрчлээс үүсэх нь элбэг, нүүрэн
дээр гарсан батга бусад зүйлс
амархан үрэвсдэг, нүүрний төв
хэсэг арчилгаа шаарддаг

14. Арьсаа байнга арчлах
нь хөгшрөлтөөс
хамгаална
• Гэрийн нөхцөлд арьсаа
хэрхэн арчлах талаар
энгийн зөвлөгөө өгье.
• Арьс арчилгаа гэж
ярихын өмнө хамгийн
түрүүнд арьсны төрөл
онцлогоо зөв
тодорхойлсон байх нь
зүйтэй. Нүүрний арьс
арчилгаанд өдөр тутам
хийх үндсэн дөрвөн
алхам байдаг

15. Эхлээд арьсыг маш сайн цэвэрлэх
шаардлагатай.
• Энэ шатанд арьсыг
төрөл бүрийн
бохирдол, будгаас
төгс цэвэрлэж өгнө.
Хэрвээ арьсаа сайн
цэвэрлээгүй л бол
ямар ч
үйлчилгээтэй, үнэтэй
сайн бүтээгдэхүүн
хэрэглээд үр дүнгээ
өгөхгүй.

16. Дараа нь арьсаа сэргээн
чийгшүүлэх шаардлагатай
Энэ шат нь арьсны
нүх сүвийг
агшаан, арьсыг
чийгшүүлж өгдөг
ба ингэснээр арьс
уян хатан өнгөлөг
толигор байдлаа
хадгалдаг

17. Хамгаалах, тэжээх
• Хамгаалах. Арьсыг
өдрийн турш
нар, салхи гаднын
үйлчлэлээс
• хамгаалах
• Тэжээл өгөх. Арьсыг
амрааж, чийгшүүлэх.

18. • Арьс арчилгаанд гол анхаарах зүйл бол
биеийн болон арьсны эрүүл ахуй, ариун
цэврийг байнга сахих явдал байдаг.
Тэгэхээр байнгын арчилгаа тордлогоо нь
хөгшрөлт, үрчлээ үүсэхээс сэргийлдэг ба
ингэснээр хожимдсон хойно нь
эмчлэх, үрчлээтсэн хойноо үнэтэй
бүтээгдэхүүн, үнэтэй салон хайж явахаас
хавьгүй ач тустай бөгөөд амар зүйл шүү
гэдгийг хүн бүрт хэлэхэд илүүдэхгүй
байх.

19. Таны арьс хэвийн, эсвэл
хуурай, тослог, холимог гэсэн төрлийн аль
нь болохыг тодорхойлсны дараа ямар хэв
шинжийн арьстай болохоос шалтгаалан
дараах аргаар арьсаа арчилбал ямар ч
өндөр үнэтэй тосноос дутахгүй үр дүн
үзүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Ингээд та
туршаад үзээрэй.

20. Орой арьсыг
сайтар цэвэрлэх
шаардлагатай
бөгөөд нүүрний
будгаа
арилгалгүй хэзээ
ч унтаж болохгүй
шүү.

21. • 2. Өглөөний
цэвэрлэгээг юуны
түрүүнд зөөлрүүлсэн
бүлээн усаар угаах
юм уу, эсвэл сүүн
шингэнээр
цэвэрлээд, дараа нь
хамгаалах
тос, энгэсэг тавих
хэрэгтэй.

22. • -Хэвийнарьстай
бол хүйтэн бүлээн
усанд
глицерин, сод хийж
угаах юм
уу, мөсөөр
арьсныхаа
шугамын дагуу
үрж, алчуураар
хөнгөн дарж
арчина.

23. • Гэрийн нөхцөлд 80
гр шинэ өргөст
хэмхийг үрж
жижиглэн, 20 гр
архитай хольж шүүж
авсан шингэнээр нь
арьсаа цэвэрлэхэд
арьс төгс
цэвэрлэгдэхээс
гадна гайхалтай
зөөлөн болдог.

24. • -Хэвийн арьсанд тэжээл
өгөхдөө түүхий өндөгний
шарыг ялгаж аваад нэг
хоолны халбага
глицеринтэй хольж сайтар
хутгана. Ингээд 15 минут
болсны дараа хүйтэн
усаар угаана. Мөн нухсан
алим, гүзээлзгэнэ, чавга
зэрэг аминдэмээр баялаг
жимсийг цөцгийтэй хольж
түрхэх нь ямар ч тосноос
илүү тэжээл өгч арьсыг
тань цайруулдаг

25. • -Хуурай арьстай
бол нүүрээ аль
болох цөөн
угааж, уураар
утаж, зөөлрүүлсэн
ус, тослог ихтэй
сүүн шингэнээр
цэвэрлэж байх
шаардлагатай.

26. • Мөн тослог ихтэй тосоор нүүрний шугамын
дагуу иллэг хийн, 15-20 минут байлгаад
бүлээн бигнуүр тавих нь хуурайшуулахгүй
байх маш сайн үр дүнтэй.
• -Тослог арьстай нүүрийг өдөр бүр хэт шүлтлэг
биш савангаар угааж байх шаардлагатай.
Гэрийн нөхцөлд нүүр цэвэрлэгчийг бэлтгэхдээ
нэг ширхэг нимбэгийг 200 гр архинд хийж 3-4
хонуулаад, шингэнээр нь арьсаа цэвэрлэх нь
арьсыг төгс цэвэрлэхээс гадна өнгөлөг
толигор болгодог.

27. • Гоо сайхны мэргэжилтнүүдийн зөвлөж
байгаагаар хэт эцэнхий байхаас
татгалзаж, өөртөө тохирсон махтай байх
тал дээр анхаарах хэрэгтэй. Долоо
хоногийнхоо нэг өдрийг зөвхөн жимс
жимсгэнэ, шүүс, ногоо, зуушаар хооллоход
зориулаарай.
Нойр бол эрүүл энхийн нэгэн үндэс болохоос
гадна гоо сайхан байхын нэг илрэл учраас
ханатлаа унтаж амарч байгаарай.

28. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа