SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Улаанбаатарын Их Сургууль
Амьтны эволюци
Биологи-экологи 4
Э. Цолмон
2015 он
– “Evolutio” дээшлүүлэх, дэлгэрүүлэх гэсэн утгатай латин үгнээс
гаралтай.
– Эволюци нь нэг үеэс дараагийн үед шилжих удамших хувьсал
юм.
– Эволюцийн нэр томьёог анх 1762 онд Швейцарын эрдэмтэн
Шарль Бонне хэрэглэсэн.
– Эволюцийн онолыг анх 19-р зууны үед Английн эрдэмтэн
Чарльз Дарвин боловсруулсан юм.
• Амьтад бол олон эст эукариотууд бөгөөд эсүүд нь бие
биетэйгээ мембраны гадна байрлах уурагт бүтцээрээ
холбогдсон байдаг.
• Амьтад гетеротроф хооллолттой ба элдэв төрлийн тэжээлээр
хооллодог.
• Амьтныг ялгах гол онцлох шинж нь мэдрэлийн болон
булчингийн эд юм.
• Бластулын дараах гаструляцийн үе шатанд үр хөврөлийн давхарга (embryonic
layer) үүсдэг.
• Ихэнхи амьтдад биеийн хэлбэрийн ерөнхий хөгжлийг зохицуулах “НОХ”
(homeobox) гентэй байдаг. “НОХ” генүүд нь хувьслын явцад хамгаалагдсан
байдаг ба ерөнхий хэлбэрийг нөхцөлдүүлж мөн амьтдын морфологийн олон янз
байдлыг бий болгодог.
• 560 сая жилийн өмнөх (Precambrian era) Mawsonites spriggi
хэмээх далайн зөөлөн биет амьтны эрмэл үлдэгдэл.
• Эрмэл биохимийн нотлох баримт болон молекул биологийн
цагийн анализын үр дүн нь амьтад 700 сая жилийн өмнө
үүссэн болохыг харуулж байна.
• Chaonoflagellate нь чөлөөт амьдралтай нэг эст шилбүүртэн
эукариот юм.
• Chaonoflagellate-уудыг амьтадтай ойрын хамааралтай болохыг
геномын судалгаа харуулаад байна.
• Dr. Nicole King болон түүний хамт олны хийсэн Monosiga
brevicollis болон амьтны хоорондох харьцуулсан судалгааны үр
дүнгээр зөвхөн амьтанд тохиолддог 78 төрлийн уургийн
домэйн Monosiga brevicollis-оос илрүүлсэн.
• Domain гэдэг нь уургийн бүтэц үйл ажиллагааны хамгийн гол
хэсэг.
• Body plan гэдэг нь амьтны биеийн морфологийн хөгжлийн тухай судалдаг
өөрөөр хэлбэл түүний биеийн бүтцийн эволюци хөгжлийн тухай судалдаг юм.
• Амьтдын бие цацрагийн болон хоёр талын тэгш хэмтэй эсвэл тэгш хэмгүй ч
байж болно. Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдад нуруу болон хэвлийн хэсэг буюу
урд болон ард тал гэж байдаг.
• Eumetazoan-уудын хувьд үр хөврөл
diploblastic (хөврөлийн 2 давхарга),
эсвэл triploblastic (хөврөлийн 3
давхарга)-тай байдаг. 3 давхраат
амьтдын биеийн хөндий нь хуурамч
эсвэл жинхэнэ байж болно.
Амьтны филогенийн дүр зураг нь шинэ молекул
болон морфологийн өгөгдлүүдээр хэлбэржсээр
байна.
The diversification of animals
– Бүх амьтад нийтлэг өвгөөс гаралтай.
– Хөвөн биетэн бол суурин амьтад юм.
– Eumetazoa-нууд нь жинхэнэ эдтэй амьтдын клад юм.
– Ихэнхи амьтад хоёр талын тэгш хэмтэй амьтны хүрээнд
харъяалагддаг.
– Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдын хүрээнд Deuterostoma,
Lophotrochozoa, Ecdysozoa гэсэн 3 том клад багтана.
1. http://www.dls.ym.edu.tw/lesson/ani2004.pdf
2. http://www.slideshare.net/bolormaa87/
3. www.google.com

More Related Content

What's hot

эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал
Oidov Tungaa
 
Haraanii erhten togtoltsoo2 2
Haraanii erhten togtoltsoo2 2Haraanii erhten togtoltsoo2 2
Haraanii erhten togtoltsoo2 2
otgonburenubuns
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
Khishighuu Myanganbuu
 
Uurgiin niilegjilt
Uurgiin niilegjiltUurgiin niilegjilt
Uurgiin niilegjilt
Oidov Tungaa
 
карбон хүчил
карбон хүчилкарбон хүчил
карбон хүчил
davaa627
 
Хими - Спирт
Хими - СпиртХими - Спирт
Хими - Спирт
Gerlee IP
 
гэр бүл төлөвлөлт
гэр бүл төлөвлөлтгэр бүл төлөвлөлт
гэр бүл төлөвлөлт
Virgo Muujig
 
органик нэгдлийн изомери
органик нэгдлийн изомериорганик нэгдлийн изомери
органик нэгдлийн изомери
davaa627
 
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
saruul tungalag
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
Oidov Tungaa
 

What's hot (20)

хромосомын тоо
хромосомын тоохромосомын тоо
хромосомын тоо
 
эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал
 
Bio l 6
Bio l 6Bio l 6
Bio l 6
 
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилонтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
 
Haraanii erhten togtoltsoo2 2
Haraanii erhten togtoltsoo2 2Haraanii erhten togtoltsoo2 2
Haraanii erhten togtoltsoo2 2
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
 
Uurgiin niilegjilt
Uurgiin niilegjiltUurgiin niilegjilt
Uurgiin niilegjilt
 
Натурал тоо сэдэвтэй холбоотой бодлогууд
Натурал тоо сэдэвтэй холбоотой бодлогуудНатурал тоо сэдэвтэй холбоотой бодлогууд
Натурал тоо сэдэвтэй холбоотой бодлогууд
 
карбон хүчил
карбон хүчилкарбон хүчил
карбон хүчил
 
Хими - Спирт
Хими - СпиртХими - Спирт
Хими - Спирт
 
гэр бүл төлөвлөлт
гэр бүл төлөвлөлтгэр бүл төлөвлөлт
гэр бүл төлөвлөлт
 
органик нэгдлийн изомери
органик нэгдлийн изомериорганик нэгдлийн изомери
органик нэгдлийн изомери
 
Монголчуудын 1911 оны хувьсгалын ялалт, ач холбогдол
Монголчуудын 1911 оны хувьсгалын ялалт, ач холбогдолМонголчуудын 1911 оны хувьсгалын ялалт, ач холбогдол
Монголчуудын 1911 оны хувьсгалын ялалт, ач холбогдол
 
Chromosome
ChromosomeChromosome
Chromosome
 
Lekts 4
Lekts 4Lekts 4
Lekts 4
 
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
2. Овуляци, үр тогтолт ба үр хөврөл
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
 
Ooh tos
Ooh tosOoh tos
Ooh tos
 
тооны хуваагдах шинж
тооны хуваагдах шинжтооны хуваагдах шинж
тооны хуваагдах шинж
 
ялгаруулах эрхтэн тогтолцоо
ялгаруулах эрхтэн тогтолцооялгаруулах эрхтэн тогтолцоо
ялгаруулах эрхтэн тогтолцоо
 

Viewers also liked

Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
Tasos Lazaridis
 
MKOHL080516RESUME.2
MKOHL080516RESUME.2MKOHL080516RESUME.2
MKOHL080516RESUME.2
Michael Kohl
 
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και ΦουκοσιμαΤα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Tasos Lazaridis
 
EM Lab Team Pro presentation
EM Lab Team Pro presentationEM Lab Team Pro presentation
EM Lab Team Pro presentation
Tasos Lazaridis
 

Viewers also liked (20)

Taxonomía Bloom
Taxonomía BloomTaxonomía Bloom
Taxonomía Bloom
 
Los medios de enseñanza o materiales didácticos
Los medios de enseñanza o materiales didácticos Los medios de enseñanza o materiales didácticos
Los medios de enseñanza o materiales didácticos
 
L I C SILVA - CV
L I C SILVA - CVL I C SILVA - CV
L I C SILVA - CV
 
Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
Double Clamped and Cantilever Beam Theoretical Solution and Numerical Solutio...
 
Presentación LPL
Presentación LPLPresentación LPL
Presentación LPL
 
Presentación Derecho
Presentación DerechoPresentación Derecho
Presentación Derecho
 
MKOHL080516RESUME.2
MKOHL080516RESUME.2MKOHL080516RESUME.2
MKOHL080516RESUME.2
 
Como instalar ubuntu (linux) en virtualbox
Como instalar ubuntu (linux) en virtualboxComo instalar ubuntu (linux) en virtualbox
Como instalar ubuntu (linux) en virtualbox
 
Políticas del estado
Políticas del estadoPolíticas del estado
Políticas del estado
 
Album animales
Album animalesAlbum animales
Album animales
 
Clean login websitecreationhub.com
Clean login  websitecreationhub.comClean login  websitecreationhub.com
Clean login websitecreationhub.com
 
Presentación Boot camp
Presentación Boot campPresentación Boot camp
Presentación Boot camp
 
Instalacion de ubuntu en virtualbox
Instalacion de ubuntu en virtualboxInstalacion de ubuntu en virtualbox
Instalacion de ubuntu en virtualbox
 
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και ΦουκοσιμαΤα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
 
áLbum de fotografías
áLbum de fotografíasáLbum de fotografías
áLbum de fotografías
 
Como instalar y manejar filezilla
Como instalar y manejar filezillaComo instalar y manejar filezilla
Como instalar y manejar filezilla
 
EM Lab Team Pro presentation
EM Lab Team Pro presentationEM Lab Team Pro presentation
EM Lab Team Pro presentation
 
Actividades del libro de análisis económico y puntos extras
Actividades del libro de análisis económico y puntos extrasActividades del libro de análisis económico y puntos extras
Actividades del libro de análisis económico y puntos extras
 
Filezilla
FilezillaFilezilla
Filezilla
 
Protocolo FTP.
Protocolo FTP.Protocolo FTP.
Protocolo FTP.
 

Similar to Evolution

амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
Oyuka Oyu
 
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүхургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
swsaraa
 
эволюци ба популяци
эволюци ба популяциэволюци ба популяци
эволюци ба популяци
bolormaa87
 
популяци
популяципопуляци
популяци
davaa627
 
удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?
Maa Enkh
 

Similar to Evolution (20)

Амьтны аймгийн олон янз байдал
Амьтны аймгийн олон янз байдалАмьтны аймгийн олон янз байдал
Амьтны аймгийн олон янз байдал
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
 
Эволюцийн онол
Эволюцийн онолЭволюцийн онол
Эволюцийн онол
 
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүхургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
 
эсийн судалгаа
эсийн судалгааэсийн судалгаа
эсийн судалгаа
 
Biol l 1
Biol l 1Biol l 1
Biol l 1
 
2 lekts
2 lekts2 lekts
2 lekts
 
эволюци ба популяци
эволюци ба популяциэволюци ба популяци
эволюци ба популяци
 
Sem2
Sem2Sem2
Sem2
 
популяци
популяципопуляци
популяци
 
Lects4
Lects4Lects4
Lects4
 
удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?
 
Enkhbold populyatse
Enkhbold populyatseEnkhbold populyatse
Enkhbold populyatse
 
Biologi(2) (1)
Biologi(2) (1)Biologi(2) (1)
Biologi(2) (1)
 

Evolution

  • 1. Улаанбаатарын Их Сургууль Амьтны эволюци Биологи-экологи 4 Э. Цолмон 2015 он
  • 2. – “Evolutio” дээшлүүлэх, дэлгэрүүлэх гэсэн утгатай латин үгнээс гаралтай. – Эволюци нь нэг үеэс дараагийн үед шилжих удамших хувьсал юм. – Эволюцийн нэр томьёог анх 1762 онд Швейцарын эрдэмтэн Шарль Бонне хэрэглэсэн. – Эволюцийн онолыг анх 19-р зууны үед Английн эрдэмтэн Чарльз Дарвин боловсруулсан юм.
  • 3. • Амьтад бол олон эст эукариотууд бөгөөд эсүүд нь бие биетэйгээ мембраны гадна байрлах уурагт бүтцээрээ холбогдсон байдаг. • Амьтад гетеротроф хооллолттой ба элдэв төрлийн тэжээлээр хооллодог. • Амьтныг ялгах гол онцлох шинж нь мэдрэлийн болон булчингийн эд юм.
  • 4. • Бластулын дараах гаструляцийн үе шатанд үр хөврөлийн давхарга (embryonic layer) үүсдэг. • Ихэнхи амьтдад биеийн хэлбэрийн ерөнхий хөгжлийг зохицуулах “НОХ” (homeobox) гентэй байдаг. “НОХ” генүүд нь хувьслын явцад хамгаалагдсан байдаг ба ерөнхий хэлбэрийг нөхцөлдүүлж мөн амьтдын морфологийн олон янз байдлыг бий болгодог.
  • 5. • 560 сая жилийн өмнөх (Precambrian era) Mawsonites spriggi хэмээх далайн зөөлөн биет амьтны эрмэл үлдэгдэл.
  • 6. • Эрмэл биохимийн нотлох баримт болон молекул биологийн цагийн анализын үр дүн нь амьтад 700 сая жилийн өмнө үүссэн болохыг харуулж байна.
  • 7. • Chaonoflagellate нь чөлөөт амьдралтай нэг эст шилбүүртэн эукариот юм. • Chaonoflagellate-уудыг амьтадтай ойрын хамааралтай болохыг геномын судалгаа харуулаад байна.
  • 8. • Dr. Nicole King болон түүний хамт олны хийсэн Monosiga brevicollis болон амьтны хоорондох харьцуулсан судалгааны үр дүнгээр зөвхөн амьтанд тохиолддог 78 төрлийн уургийн домэйн Monosiga brevicollis-оос илрүүлсэн. • Domain гэдэг нь уургийн бүтэц үйл ажиллагааны хамгийн гол хэсэг.
  • 9. • Body plan гэдэг нь амьтны биеийн морфологийн хөгжлийн тухай судалдаг өөрөөр хэлбэл түүний биеийн бүтцийн эволюци хөгжлийн тухай судалдаг юм. • Амьтдын бие цацрагийн болон хоёр талын тэгш хэмтэй эсвэл тэгш хэмгүй ч байж болно. Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдад нуруу болон хэвлийн хэсэг буюу урд болон ард тал гэж байдаг.
  • 10. • Eumetazoan-уудын хувьд үр хөврөл diploblastic (хөврөлийн 2 давхарга), эсвэл triploblastic (хөврөлийн 3 давхарга)-тай байдаг. 3 давхраат амьтдын биеийн хөндий нь хуурамч эсвэл жинхэнэ байж болно.
  • 11. Амьтны филогенийн дүр зураг нь шинэ молекул болон морфологийн өгөгдлүүдээр хэлбэржсээр байна. The diversification of animals – Бүх амьтад нийтлэг өвгөөс гаралтай. – Хөвөн биетэн бол суурин амьтад юм. – Eumetazoa-нууд нь жинхэнэ эдтэй амьтдын клад юм. – Ихэнхи амьтад хоёр талын тэгш хэмтэй амьтны хүрээнд харъяалагддаг. – Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдын хүрээнд Deuterostoma, Lophotrochozoa, Ecdysozoa гэсэн 3 том клад багтана.
  • 12.