Usability introduction presented at Dni Wolnego Programowania 2011 in Bielsko-Biała, Poland
Note: Slide no. 20 (Nawigacja - co jest ważne?) includes outdated information about optimal number of information people can perceive (known as Miller's law). Please consult the following pages:
http://en.wikipedia.org/wiki/The_Magical_Number_Seven,_Plus_or_Minus_Two
http://drdobbs.com/web-development/184412300
1. Usability
Usability
Co to jest i jak generuje zysk?
IV Edycja Dni Wolnego Oprogramowania
Mikołaj Pastuszko
5.03.2011
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 1/42
2. Agenda
Wstęp
Czym jest usability?
Kwestie nazewnicze
Nauki pokrewne
Zagadnienia kluczowe
Użytkownicy
Rola konwencji i standardów
Układ strony i jej elementów
Nawigacja, kategoryzowanie i wyszukiwanie informacji
Formularze
Komunikaty błędów
Dostępność
Metody prototypowania
Metody badań
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 2/42
6. Czym jest usability?
http://www.workableweb.com/images/_images_these/tespot_unusable.jpg
http://www.grannysteacozies.com/images/products/tea_pots/amsterdam/green_teapot.jpg
http://www.usernomics.com/images/unusable.gif http://studioogrodow.pl/img/p/12-73-large.jpg
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 6/42
7. Czym jest usability?
http://streemo.pl/Image/559172_m.jpg
http://futureblog.pl/wp-content/uploads/2010/11/pushpulldoor.jpg
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 7/42
9. Kwestie nazewnicze
Usability
Usable:
1. available or convenient for use.
2. capable of being used
Dictionary.com Unabridged
Użyteczność czy używalność?
Użyteczny
1. przynoszący pożytek, potrzebny do czegoś
2. pomagający komuś w czymś
Używalność
1. przydatność do tego, żeby być używanym
2. możność korzystania z czegoś
Słownik Języka Polskiego PWN
Funkcjonalny?
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 9/42
10. Nauki pokrewne
User Experience (UX)
Termin opisujący całość wrażeń jakich
doświadcza użytkownik podczas
korzystania z produktu interaktywnego.
Wikipedia
User Experience Design
Projektowanie produktów interaktywnych ze
szczególnym zwróceniem uwagi na to, aby
interakcja z nimi dostarczała użytkownikom
pozytywnych doświadczeń.
Wikipedia
User Centered Design (UCD)
Web Usability
http://www.montparnas.com/articles/wp-content/uploads/2006/10/user%20experience%20design%20explained.gif
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 10/42
11. Użytkownicy
… nie chcą myśleć.
Pierwsze prawo Kruga: Nie każ mi myśleć!
… kierują się intuicją.
… nie zastanawiają się jak coś działa. Chcą po prostu przebrnąć.
… nie lubią instrukcji (szczególnie długich).
… nie wybierają tego co optymalne, ale to co satysfakcjonujące.
… są niecierpliwi.
91% osób poddaje się po maksymalnie 3 nieudanych próbach wykonania
czynności na stronie WWW.
Badania firmy Empirix, 2006
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 11/42
12. Użytkownicy
… nie czytają stron. Użytkownicy skanują je wzrokiem.
… nie skanują wszystkiego, tylko niektóre elementy strony.
… nie widzą reklam, szczególnie jeśli te migają/hałasują/pląsają!
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 12/42
13. Użytkownicy
… mają konkretne zadania i intencje.
Logiczny Emocjonalny
Szybki Konkurencyjny Spontaniczny
Wolny Metodyczny Humanistyczny
Get Elastic Blog, www.getelastic.com
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 13/42
14. Rola konwencji i standardów
Internetowe konwencje są często starsze niż Internet.
Prasa, bibliotekoznawstwo, typografia, telewizja...
Konwencje i standardy pozwalają użytkownikowi nie myśleć.
Czyli to co lubi najbardziej :)
Ułatwiają szybkie poruszanie się w Internecie.
Zwiększają zadowolenie użytkownika.
Mogą być celowo łamane
Ale tylko przy pełnej świadomości konwekwencji!
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 14/42
15. Układ strony - rodzaje
http://desizntech.info/wp-content/uploads/2009/08/04_layout.jpg
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 15/42
16. Elementy strony
Logo
Zwykle w lewym górnym rogu
Nawigacja
U góry
W lewej kolumnie
W prawej kolumnie
Narzędzia (koszyk, mapa strony, kontakt, pomoc itp.)
W prawym górnym rogu
Wyszukiwarka
Zwykle w prawym górnym rogu, pod narzędziami
Czasem u góry na środku
Panel logowania (lub link do strony logowania)
Zwykle w prawym górnym rogu
Czasem z lewej strony
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 16/42
17. Jak znajdujemy?
Nawigujemy Wyszukujemy
ang. browse ang. search
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 17/42
18. Nawigacja
… pozwala znaleźć poszukiwaną treść.
… informuje gdzie jesteśmy.
… informuje gdzie możemy iść.
… informuje gdzie byliśmy.
… pozwala wrócić do wcześniej odwiedzonego miejsca.
… daje poczucie stabilności i orientacji w strukturze serwisu.
Użytkownik czuje się bardziej spokojny.
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 18/42
19. Typy nawigacji
Sekcje, podsekcje
Zakładki
Menu poziome
Menu pionowe
Menu kaskadowe
Nawigacja okruszkowa ang. breadcrumbs
Dynamiczna
Statyczna
Tagi, chmury tagów
Hiperłącza (linki)
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 19/42
20. Nawigacja – co jest ważne?
Architektura informacji
Liczba Millera - maksymalna liczba informacji jaką człowiek jest w stanie
rozróżnić bezpośrednio (Wikipedia).
7±2
Intuicyjne nazwy kategorii
Znacznik Tu jesteś
Np. strzałka, trójkącik, pogrubienie, kolor...
Znak oddzielający kategorie
Np. nowa linia, |, »
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 20/42
21. Wyszukiwanie
… pozwala znaleźć poszukiwaną treść.
… powinno być szybkie.
… powinno dawać trafne rezultaty.
Trafne z perspektywy użytkownika, a nie naszej bazy danych!
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 21/42
22. Wyszukiwanie – co jest ważne?
Określenie zakresu wyszukiwania
Aktualna kategoria
Cała witryna
Intuicyjne etykiety
Umiejscowienie: Z lewej, ponad, na przycisku...
Unikać niepotrzebnych słów, np. Wyszukaj słowa kluczowe
Prostota wyszukiwarki
Jak najmniej pól
Krótkie listy rozwijalne
Wyszukiwanie zaawansowane
Nie zawsze potrzebne
Można pokazać przy wynikach wyszkiwania → filtrowanie wyników
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 22/42
23. Formularze – co jest ważne?
Ilość pól, elementów list, pól typu checkbox i radio button
Jak najmniej...
Jeżeli dużo, to:
Grupowanie
Podział procesu na kroki
Pola obowiązkowe
Czy naprawdę potrzebujemy Twój rozmiar buta?
Obsługa nieprawidłowych danych
Jak, kiedy i gdzie informować użytkownika?
Rozmiary pól
Graficzne wyrównanie pól i ich opisów (etykiet) → czytelność
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 23/42
24. Komunikaty błędów
Widoczność
Wyróżnienie ramką, kolorem, ikoną
Zazwyczaj u góry strony
Odpowiedzi na pytania:
Co się stało?
Jak należy dalej postąpić?
Treść
Zrozumiała dla użytkownika
Jak najkrótsza
Życzliwa
Użytkownik nie może poczuć się winny bądź wystraszony sytuacją!
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 24/42
26. Metody prototypowania
Sortowanie kart
Makiety papierowe
Prototypy komputerowe
Persony
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 26/42
27. Sortowanie kart
http://www.useit.com/papers/sun/cardsort.gif
http://kognitywna.nazwa.pl/blox/040.png
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 27/42
28. Makiety papierowe
http://3.bp.blogspot.com/_tsuzO7Ymydg/TSztbfYyXNI/AAAAAAAAACE/P5uDxoEfz1w/s1600/lmf_paper_prototype.gif
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 28/42
29. Prototypy komputerowe
Programy graficzne
Programy do tworzenia prezentacji
Hiperłącza do odpowiednich slajdów
HTML
Programy specjalistyczne
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 29/42
30. Persony
Reprezentują typowe grupy użytkowników
Charakterystyka persony
Zdjęcie
Imię i nazwisko
Wiek, płeć, wykształcenie itp.
Cechy charakteru
Sytuacja życiowa
Warunki materialne (sprzęt itp.)
Motywacja
Cele interakcji
Wzorce zachowań, sposób korzystania ze strony
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 30/42
31. Metody badań
Analiza statystyk strony
Click tracking
Testy z użytkownikami
Wywiad indywidualny
Zogniskowane wywiady grupowe ang. focus group
Okulografia ang. eye tracking
Testy on-line
Testy A/B
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 31/42
37. Testy on-line
http://www.windowsrenew.com/images/gallery/fullsize/home_computer_user.jpg
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 37/42
38. Testy A/B
http://www.sitedoublers.com/img/a-b-split-test.jpg
http://www.clickvalue.com/images/site_optimisation_ab_testing.jpg
http://blog.mindvalleylabs.com/files/2006/06/message2_image2_split_test1.gif
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 38/42
39. Po co to wszystko?
Zadowolenie użytkowników
Użytkownik zadowolony = użytkownik chętny do:
Zakupów
Korzystania z usług
Polecania serisu znajomym
Użytkownik niezadowolony ucieka do konkurencji
Aby projektować systemy dla człowieka, musimy na nie
spoglądać jego oczami na każdym etapie procesu ich
powstawania.
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 39/42
41. Inne źródła
WebAudit Blog: Robert Drózd
http://www.webaudit.pl/blog/
UI Design: Marek Kasperski
http://ui.blox.pl/
Usability On Air: Krzysztof Piwowar
http://www.usability-onair.com/
What Is User Experience Design
http://www.montparnas.com/articles/what-is-user-experience-design/
Wikipedia
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 41/42
42. Dziękuję
Pytania?
Mikołaj Pastuszko
mikolaj.pastuszko@gmail.com
5.03.2011 Mikołaj Pastuszko 42/42