Ιστορία Ε΄ δημοτικού ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ

1. 16. Το βυζαντινό κράτος μεγαλώνει και φτάνει στα παλιά
σύνορα της αυτοκρατορίας

2. Ο Ιουστινιανός κλείνει συνθήκες ειρήνης στην Ανατολή και στρέφεται κατά
των κατακτητών της Δύσης. Η αυτοκρατορία φτάνει στα παλιά της σύνορα.
Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι εξαντλούν το κράτος και το εκθέτουν σε νέους
κινδύνους.

3. Αφού έκανε την Πόλη καλύτερη και τακτοποίησε τα εσωτερικά
προβλήματα του κράτους, τι θα κάνει τώρα ο αυτοκράτορας;
1. Θα πάει διακοπές.
2. Θα πάει να προσευχηθεί στην Αγία Σοφία.
3. Θα πραγματοποιήσει το όνειρό του.
4. Θα κάνει πολλά παιδιά.
5. Θα γίνει ακόμα πιο πλούσιος.

4. Μετά την τακτοποίηση των εσωτερικών προβλημάτων ο Ιουστινιανός
στράφηκε στην αντιμετώπιση των εξωτερικών κινδύνων. Ποιοι μπορεί
να ήταν αυτοί;
Βυζαντινό χρυσό μετάλλιο. Ο έφιππος Ιουστινιανός
με στρατιωτική στολή ακολουθεί τη Νίκη, που κρατά
δάφνη. (Αθήνα, Νομισματικό Μουσείο)

5. Yπέγραψε συνθήκες ειρήνης με τους γείτονες λαούς στο Δούναβη και
με τους Πέρσες στην Ανατολή, δίνοντάς τους πολλά χρήματα. Γιατί το
έκανε αυτό; Δεν τα λυπήθηκε τα λεφτουδάκια του;

6. ΜΠΑ!

7. Γιατί είχε σχέδιο!
Ποιο;

8. Ήσυχος από τους λαούς του Δούναβη και ήσυχος από τους Πέρσες στην
ανατολή, στράφηκε προς τη δύση και έκανε σκληρούς πολέμους με τους
Γότθους και τους Βανδάλους, που είχαν κατακτήσει τις δυτικές επαρχίες.
Θα καταφέρει να τους νικήσει;

9. Και βέβαια! Μάλιστα διέλυσε τα κράτη τους και ανέκτησε τα χαμένα
εδάφη της Δύσης και της Αφρικής. Τι κατάφερε ο Ιουστινιανός;

10. Στους πολέμους αυτούς, που κράτησαν είκοσι περίπου χρόνια,
διακρίθηκαν ιδιαίτερα οι στρατηγοί Βελισάριος και Ναρσής. Οι νίκες και
οι κατακτήσεις τους τι αποτελέσματα πιστεύετε ότι θα είχαν;
Στρατηγός Βελισάριος Στρατηγός Ναρσής

11. Έδωσαν δόξα στον αυτοκράτορα και αύξησαν το γόητρο του βυζαντινού κράτους.

12. Έφτασαν την αυτοκρατορία στα παλαιά της σύνορα και έκαναν τη
Μεσόγειο «βυζαντινή λίμνη».

13. Άνοιξαν τους δρόμους του εμπορίου και της ναυτικής επικοινωνίας με τη Δύση.

14. Βοήθησαν να γίνουν στις
δυτικές επαρχίες σπουδαία
έργα ισάξια με εκείνα της
Πόλης και της Ανατολής.

15. Η αυτοκρατορία λοιπόν έφτασε στα παλιά της σύνορα και όπως είδαμε
αυτό είχε θετικά αποτελέσματα. Μπορεί όμως το ίδιο πράγμα να είχε
και αρνητικά αποτελέσματα;

16. Η επέκταση αυτή είχε και τις
αρνητικές πλευρές της. Οι
πόλεμοι με τους Γότθους και
τους Βανδάλους στη Δύση
ήταν μακροχρόνιοι (κράτησαν
είκοσι περίπου χρόνια) και
κούρασαν τις στρατιωτικές
δυνάμεις και αποδυνάμωσαν
τις φρουρές των συνόρων στο
Δούναβη και την Ανατολή.

17. Εξάντλησαν οικονομικά την αυτοκρατορία και δυσαρέστησαν τους
πολίτες, που πλήρωναν το κόστος τους.
Ο Ιουστινιανός έλεγε: «Οι στρατιωτικές δαπάνες και ο αγώνας κατά των
εχθρών χρειάζονται μεγάλη φροντίδα και χωρίς χρήματα αυτά τα
πράγματα δεν είναι δυνατόν να γίνουν. Ξαναπήραμε όλη την Αφρική,
υποδουλώσαμε τους Βανδάλους και ελπίζουμε να δώσει ο Θεός να
πετύχουμε πολλά ακόμη και σπουδαιότερα από αυτά. Γι’ αυτό πρέπει να
εισπράττονται οι φόροι τακτικά και πρόθυμα και στις ορισμένες
προθεσμίες».

18. Διευκόλυναν τους Πέρσες να
παραβαίνουν συχνά τις
συνθήκες ειρήνης, ζητώντας
κάθε φορά περισσότερα
χρήματα, και τους βόρειους
γείτονες να παραβιάζουν τα
σύνορα και να λεηλατούν τα
βυζαντινά εδάφη.

19. Όλα αυτά έφεραν σε δύσκολη θέση τον αυτοκράτορα. Τι πιστεύετε ότι
θα κάνει τώρα;
1. Θα ξεκινήσει πάλι τους πολέμους.
2. Μπα. Αυτή τη φορά θα πάει σίγουρα
διακοπές.
3. Θα γυρίσει και θα κλειστεί στο παλάτι του.
Είναι πολύ κουρασμένος πια.

20. Όλα αυτά ανάγκασαν τον αυτοκράτορα να στραφεί ξανά στην Ανατολή και ν’
αφήσει εκτεθειμένες σε νέους κινδύνους τις δυτικές επαρχίες, που με πολλές
θυσίες είχε ανακτήσει. Μετά από συνεχείς πολέμους με τους γείτονες λαούς
τελικά ο Ιουστινιανός πεθαίνει το 565 μ. Χ.
Τι θα συμβεί τώρα στην αυτοκρατορία;

21. Μετά την τακτοποίηση των εσωτερικών προβλημάτων ο Ιουστινιανός
στράφηκε στην αντιμετώπιση των εξωτερικών κινδύνων:
Yπέγραψε συνθήκες ειρήνης με τους γείτονες λαούς στο Δούναβη και
με τους Πέρσες στην Ανατολή, δίνοντάς τους πολλά χρήματα.
Έκανε σκληρούς πολέμους με τους Γότθους και τους Βανδάλους, που
είχαν κατακτήσει τις δυτικές επαρχίες, διέλυσε τα κράτη τους και
ανέκτησε τα χαμένα εδάφη της Δύσης και της Αφρικής.

22. Στους πολέμους αυτούς, που κράτησαν είκοσι περίπου χρόνια,
διακρίθηκαν ιδιαίτερα οι στρατηγοί Βελισάριος και Ναρσής. Οι νίκες και οι
κατακτήσεις τους έφεραν τα παρακάτω αποτελέσματα:
 Έδωσαν δόξα στον αυτοκράτορα και αύξησαν το γόητρο του βυζαντινού
κράτους.
 Έφτασαν την αυτοκρατορία στα παλαιά της σύνορα και έκαναν τη
Μεσόγειο «βυζαντινή λίμνη».
 Άνοιξαν τους δρόμους του εμπορίου και της ναυτικής επικοινωνίας με τη
Δύση.
 Βοήθησαν να γίνουν στις δυτικές επαρχίες έργα ισάξια με εκείνα της
Πόλης και της Ανατολής.

23. Ηεπέκταση αυτή όμως είχε και τις αρνητικές πλευρές της. Οι πόλεμοι
με τους Γότθους και τους Βανδάλους στη Δύση ήταν μακροχρόνιοι
(κράτησαν είκοσι περίπου χρόνια) και:
 Κούρασαν τις στρατιωτικές δυνάμεις και αποδυνάμωσαν τις φρουρές
των συνόρων στο Δούναβη και την Ανατολή.
 Εξάντλησαν οικονομικά την αυτοκρατορία και δυσαρέστησαν τους
πολίτες, που πλήρωναν το κόστος τους.
 Διευκόλυναν τους Πέρσες να παραβαίνουν συχνά τις συνθήκες ειρήνης,
ζητώντας κάθε φορά περισσότερα χρήματα, και τους βόρειους γείτονες να
παραβιάζουν τα σύνορα και να λεηλατούν τα βυζαντινά εδάφη.

24. Όλα αυτά ανάγκασαν τον αυτοκράτορα να στραφεί ξανά στην
Ανατολή και ν’ αφήσει εκτεθειμένες σε νέους κινδύνους τις δυτικές
επαρχίες, που με πολλές θυσίες είχε ανακτήσει.

28. Ας θυμηθούμε:
Ο Ιουστινιανός έκλεισε συνθήκες ειρήνης στην Ανατολή και στράφηκε
κατά των Γότθων και των Βανδάλων στη Δύση. Η αυτοκρατορία έφτασε
στα παλιά της σύνορα και το όνειρό του πραγματοποιήθηκε. Οι
μακροχρόνιοι πόλεμοι όμως εξάντλησαν το κράτος και το έβαλαν σε
νέους κινδύνους.
Ο Ιουστινιανός πέθανε το 565 μ. Χ. Τι θα γίνει με την αυτοκρατορία;
Ο Δικέφαλος αετός της βυζαντινής
αυτοκρατορίας. Η αριστερή κεφαλή (που είναι
στραμμένη προς την δύση) συμβολίζει τη Ρώμη,
ενώ η δεξιά (ανατολή) συμβολίζει την
Κωνσταντινούπολη. Ο σταυρός και η σφαίρα στα
νύχια συμβολίζουν την πνευματική και κοσμική
εξουσία αντίστοιχα. Ο αετός στέκει επάνω σε
δάφνινο στεφάνι.