3. Το Μεσολόγγι πολιορκήθηκε τρεις φορές από τους Τούρκους. Η Τρίτη
πολιορκία του ήταν ένα από τα σημαντικότερα πολεμικά γεγονότα της
Ελληνικής Επανάστασης. Έγινε από τις 25 Απριλίου 1825 έως τις 10
Απριλίου του 1826 οπότε και τερματίστηκε με την ηρωική έξοδο του
Μεσολογγίου. Πόσους μήνες έμειναν πολιορκημένοι οι Μεσολογγίτες;
4. Οι κάτοικοι έμειναν πολύ καιρό κλεισμένοι μέσα στην πόλη χωρίς να
μπορέσει ο Μιαούλης να λύσει και αυτή τη φορά τον αποκλεισμό.
5. Η πείνα πλέον ήταν τόσο μεγάλη που αναγκάστηκαν να τρώνει σκυλιά,
γάτες και ποντίκια, προκειμένου να αποφύγουν τον θάνατο.
6. Οι δυσβάστακτες συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων (λιμός, αρρώστιες
κλπ.) καθώς και η νέα αποτυχία του Μιαούλη να προσεγγίσει το Μεσολόγγι
προκάλεσαν απελπιστική κατάσταση μεταξύ των πολιορκημένων, οι οποίοι
δεν έβλεπαν πια άλλη λύση από την Έξοδο.
7. Έτσι τη νύχτα της 10ης Απριλίου 1826 οργάνωσαν τις δυνάμεις τους
σε τρία σώματα, υπό την αρχηγία του Νότη Μπότσαρη, Δημήτριου
Μακρή και Κίτσου Τζαβέλα· στο μέσο του τριγώνου που θα σχημάτιζαν
αυτές οι δυνάμεις, τοποθετήθηκαν τα γυναικόπαιδα.
8. Οι Τούρκοι όμως πληροφορήθηκαν τα σχέδιά τους και όταν οι
Μεσολογγίτες ξεκίνησαν στις δύο τα μεσάνυχτα την Έξοδο,
αιφνιδιάστηκαν. Κάποιοι κατάφεραν να γλιτώσουν.
9. Πολλοί αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην πόλη και εκεί
σφαγιάστηκαν ενώ άλλοι ανατινάχτηκαν στις πυριτιδαποθήκες.
10. Υπολογίζεται ότι εκείνη την ημέρα- Κυριακή των Βαΐων- πυρπολήθηκαν
2.000, άλλοι 3.000 σκοτώθηκαν από τους Τούρκους και άλλοι χίλιοι
αιχμαλωτίσθηκαν.
11. Η πολιορκία του Μεσολογγίου έδωσε έμπνευση στον Διονύσιο Σολωμό
να γράψει τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους". «Οι ελεύθεροι
πολιορκημένοι» είναι ένα από τα σημαντικότερα ποιητικά έργα του
12. Στο κομμάτι που θα διαβάσουμε παρακάτω περιγράφεται η τραγική θέση
των πολιορκημένων στο Μεσολόγγι, την ώρα που το φυσικό περιβάλλον
βρίσκεται στην καλύτερη ώρα του. Είναι άνοιξη, η ομορφιά κυριαρχεί
παντού, ο τόπος σφύζει από ζωή. Ο πόνος κάτω από τέτοιες συνθήκες
είναι αβάσταχτος.
Δεν είναι μόνο οι Τούρκοι που αντιμάχονται τους σκελετωμένους ήρωες·
και αυτή ακόμη η φύση, με την ονειρεμένη ομορφιά της, τους κάνει να
αμφιταλαντεύονται: να μείνουν και να πέσουν, εκτελώντας το χρέος τους, ή
να προσπαθήσουν να φύγουν, για να χαρούν τη γλύκα της ζωής;
13. Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
κι όσ' άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ' άρματα σε κλειούνε.
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
π' ολονυχτίς εσύσμιξε με τ' ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ' έφθασε μ' ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·
το σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη·
η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Σας θυμίζει κάτι η τελευταία πρόταση;
Ποιο τραγικό δίλημμα βασανίζει τους
πολιορκημένους; Γνωρίζοντας από την ιστορία
την έξοδο και το μαρτυρικό τέλος τους, πώς
κρίνετε την επιλογή τους;
Ευγένιου Ντελακρουά, Η
Ελλάδα στα ερείπια του
Μεσολογγίου (Μουσείο
Καλών Τεχνών, Μπορντώ,
Γαλλία)