1. TESTI – I –
1.Llojet e detyrimeve sipas saktësimit të detyrimit (kuptimi - rëndësia e kësaj
ndarjeje)?
2. Trego rastet kur kushti penal nuk mund të kontraktohet ?
3. Kushtet për zbatimin e “clausula rebus sic stantibus” ?
4. Përgjegjësia për dëmin e shkaktuar në trafik ?
5. Formularë i kontratës për kredi ?
1. Llojet e detyrimeve sipas saktësimit të detyrimit (kuptimi - rëndësia e kësaj
ndarjeje)? Detyrimet individuale jane ato ne te cilat debitori ka borxh ta
permbush prestimin e caktuar ,dorezimin e sendit te caktuar ose kryerjen e
veprimit te caktuar Lende e detyrimit individual eshte sendi indivudalisht I
caktuar I cili eshte I pazakonshem ne qofte se sendi humb per shkak te
fuqise ,ose qarkullimit te tij do te ndalohej me norma imperative ligjore ku
debitori do te lirhet nga detyra .
2. Trego rastet kur kushti penal nuk mund të kontraktohet ?
Kushti penal nuk mund te kontraktohet per detyrimet me para per arsye se ne keto
detyrime mosekzekutimi ose vanesa ne ekzekutim si rregull krijon
obligimin e pagimit te kamates - per detyrimet qe rrjedhin nga akreditivi, ne
rast se kontrata eshte e ndaluar dhe jo morale.
3. Kushtet për zbatimin e “clausula rebus sic stantibus” ?
Kushtet për zbatimin e clausula rebus sic stantibus Për zbatimin e clausula rebus
siq stantibus duhet të plotësohen këto kushte: Rrethanat e ndryshuara
haptazi të rëndojë përmbushjen e detyrimit të njërës palë
kontraktuese,përkatësisht të shkaktojnë të parealizueshëm qëllimin e
kontratës. Rrethanat e ndryshuara duhet të jen të parashikuara dhe të
jashtëzakonshme. Rrethanat e ndryshuara duhet të paraqiten pas momentit
të lidhjes së kontratës. Rrethanat e ndryshuara duhet të paraqiten në
kontrata e dyanshme detyruese dhe pa fajin e palëve kontraktuese. Të
drejtat e palës së dëmtuar te clausula rebus sic stantibus Pala e dëmtuar
për shkak të paraqitjes së rrethanave të ndryshuara mund të kërkojë me
anë të padisë ose të kundërshtimit zgjidhjen e kontratës.
4. Përgjegjësia për dëmin e shkaktuar në trafik ?
Në trafikun automobilistik përgjegjsia është pa faj.Ndërmarrja që merret me
shërbime publike përgjigjet për dëmin që u shkaktohet udhëtarve të vet
dhe personave të tretë.Në trafikun hekurudhor,dëmi mund tu shkaktohet
udhëtarve,personave të tretë në aksidente të ndryshme.Për dëmin që u
shkaktohet udhëtarve në transport përgjigjen ndërmarrjet që japin
shërbime në trafikun hekurudhor.Për dëmin e shkaktuar në trafikun ajror,si
punëtorve ashtu edhe personave të tretë,përgjigje ndërmarrja për trafikun
ajror sipas bazës së përgjegjsisë për sendet e rrezikshme.Ku detari i anijes
për dëmin e shkaktuar për vdekje ose lëndim trupor udhëtarve, për shkak
të përmbytjes së anijes,eksplodimit,do të përgjigjet sipas parimit të fajit të
supozuar.
2. 5. Formularë i kontratës për kredi ?
TESTI II
1. Efektet juridike të ofertës?
2. Exceptio non rihte adimpleti contractus (kushtet e kundërshtimit) ?
3. Përgjegjësia deliktore dhe përgjegjësia penale (trego dallimet) ?
4. Kushtet e nevojshme për premtimin publik të shpërblimit ?
5. Formularë i padisë lidhur me dorëzaninë ?
1. Efektet juridike të ofertës?
Oferta është shprehje e njëanshme e vullnetit të ofertuesit , me anë të së cilës ai
propozon lidhjen e kontratës sipas kushteve të cilat i ka parashtruar në
ofertën e vet. Oferta nuk është kontratë. Që të bëhet kontratë , i ofertuari
duhet të pranojë ofertën. Këtu duhet dalluar ofertën e drejtuar personit të
pranishëm nga ajo që i ofrohet personit jo të pranishëm. Konsiderohet se
oferta i ofrohet personit të pranishëm jo vetëm kur palët gjenden në të
njëjtin local , po edhe kur gjenden në lidhje të drejtpërdrejtë me anën e
mjeteve teknike të informimit , nëpërmjet telefonit ose teleprinterit.
2. Exceptio non rihte adimpleti contractus (kushtet e kundërshtimit) ?
Kushtet kryesore qe kerkohet te permbushen per kete mjet juridik jane : te ekzistoj
kontrata e dyanshme detyruse me shperblim , qe nga ligji ,kontrata dhe
rrethanat e rastit nuk rrjedh se njera pale eshte e detyruar qe me pare te
permbush detyrimin e vet , qe njera pale deri ne paraqitjen e kundershtimit
nuk e ka permbushur detyrimin e vet , qe ana paditse nuk i ka dhene
deklarate te veten te paditurit se eshte e gatshme qe te permbush detyrimin
e vet . Kur plotesohen kushtet e permendura per kete kundershtim asnjera
pale nuk eshte e detyruar te permbush detyrimin e vete nga kjo rrjedh se
pala qe nuk e ka permbushur ose nuk eshte e gatshme ta permbushe
detyrimin e vet nuk ka te drejte te kerkoi nga pala tjeter permbushjen e
detyrimit ,prandaj edhe ka te drejte te kerkoi zgjidhjen e kontrates .
3. Përgjegjësia deliktore dhe përgjegjësia penale (trego dallimet) ? Delikt
civil është qdo veprim i kundërligjshëm me anë të të cilit është shkaktuar
dëmi që krijon detyrën që dëmi i shkaktuar të shpërblehet. Vepra penale
është vepër e rrezikshme shoqërore, e cila është e paraparë sipas ligjit si
vepër penale dhe për të cilën është paraparë sanksioni penal. Ndërmjet
këtyre përgjegjësive ekzistojnë dallime të konsiderueshme: Vepra penale
është vepër e rrezikshme shoqërore, kurse rrezikshmëria e përgjegjësisë
deliktore civile është më e vogël se ajo e përgjegjësisë penale, prandaj
edhe dënimet për këtë përgjegjësi janë më të vogla sesa për vepra penale. -
Sanksioni i përgjegjësisë penale është personal, kurse sanksioni i
përgjegjësisë deliktore është sanksion pasuror. - Në përgjegjësinë penale,
përgjegjësia mund të ekzistojë edhe për tentim, kurse në përgjegjësinë
3. deliktore nuk mund të krijohet kjo përgjegjësi. - Lartësia e dënimit me para
me përgjegjësinë penale parashihet sipas ligjit, kurse në përgjegjësinë
deliktore gjykata e cakton shpërblimin me para duke pasur parasysh
rrethanat e caktuara.
4. Kushtet e nevojshme për premtimin publik të shpërblimit ? Premtimi
publik i shpërblimit është shprehje e njëanshme e vullnetit që i bëhet një
numri të pacaktuar subjektesh me anë të së cilës premtuesi merr detyrim
që t’ia paguajë shpërblimin e caktuar atij subjekti i cili do të kryente ndonjë
veprim ose do të realizonte rezultatin e caktuar. Premtimi publik i
shpërblimit p.sh. kur subjekti i caktuar i premton shpërblim nëpërmjet
shtypit atij që e gjen sendin e humbur.Kushtet e nevojshme për premtimin
publik të shpërblimit Që premtimi i shpërblimit të krijojë detyrim, duhet të
plotësohet këto kushte; a) që premtimi të jetë publik; b) premtimi t’i jetë
bërë një numri të pacaktuar njerëzish, c) të jetë i caktuar veprimi që duhet
të kryhet d) duhet të caktohet afati i kryerjes së veprimit, e) duhet të
caktohet shpërblimi. a)Premtimi mund të jetë person fizik ose juridik . b)
duhet që premtimi ti jetë bërë një numri të pacaktuar njerëzish. Premtimi
ekziston edhe nëse deklarata është bërë për një rreth të caktuar njerzish
p.sh kompozitoreve, arkitektëve,letrarëve etj. c) duhet të caktohet
saktësisht veprimi që duhet të kryhet. Kur me rastin e caktimit të veprimit
mund të paraqiten edhe kushtet si do ndahet shpërblimi vetëm për punën
më të mirë, ose për rezultatin më të mirë atëherë premtimi publik i
shpërblimit bëhet me anë të konkursit. d)shpërblimi për kryersin e veprimit
duhet të jetë i caktuar. Ky shpërblim mund të jetë shumë e caktuar në të
holla ose dhënia e ndonjë sendi tjetër,si ndarje e ndonjë
diplome,mirënjohje,medalje etj.
5. Formularë i padisë lidhur me dorëzaninë ?
4. TESTI III
1. Kontrata me fajde - kushtet?
2. Të drejtat e palës së dëmtuar në kontratën lesionare (laesio enormis) ?
3. Subjekti përgjegjës, te përgjegjësia për sendin e rrezikshëm dhe/ose
veprimtarinë e rrezikshme ?
4. Rastet kur nuk mund të shkaktohet konfondimi ?
5. Formularë i kontratës për shitjen e banesës ?
1. Kontrata me fajde - kushtet? Kontratë me fajde është ajo sipas së cilës
njëra palë kontraktuse fiton për vete ose për personin e tretë një dobi të
pamasë nga pala tjetër kontraktuese,duke shfrytëzuar nevojën, varësinë,
mendjelehtësinë ,papapërvojën e palës tjetër kontraktuese.Për të ekzistuar
kontrata me fajde duhet të plotësohen disa kushte:të jetë konrtata më
shpërbim, të ekzistojë nevoja e njërës palë kontraktuse,të ekzistojë
mendjelehtësia,papërvoja dhe të shkaktohet disproporcioni i prestimeve.
Këto kushte të cekura duhet të përmbushen në mënyrën kumulative.
2. Të drejtat e palës së dëmtuar në kontratën lesionare (laesio enormis) ?
Kur eshte lidhur kontrata me shperblimin me te cilin njera pale
kontraktuese eshte e demtuar pamase ajo ka te drejte te kerkoi anulimin e
kontrates ku kjo kerkes mund te realizohet ose me ane te ngritjes se padise
ose me ane te paraqitjes se kundershtimit .Ne rastin e anulimit te kontrates
konsiderohet sikur se te mos ishte lidhur fare ajo nese kontrata eshte
ekzekutuar secila pale kontraktuese eshte e detyruar qe te kthej ate qe e ka
marre prej pales tjeter por , ne cofte se eshte e pa mundur te behet kthimi
sendi eshte shitur ose veprimi eshte kryer atehere ne vend te kthimit te
sendit qe eshte marre paguhet barasvlera me para. E drejta qe te kerkohet
anulimi I kontrates shuhet me skadimin e afatit njevjeqar. Ky eshte nje afat
objektiv I cili fillon te rrjedh prej dites se pare nga dita kur lidhet kontrata .
3. Subjekti përgjegjës, te përgjegjësia për sendin e rrezikshëm dhe/ose
veprimtarinë e rrezikshme ?
Ne rast se demi shkaktohet nga sendi I rrezikshum pergjigjet pronari I sendit te
rrezikshem kurse per demin e shkaktuar nga veprimtaria e rrezikshme
pergjigjet subjekti qe merret me veprimtari te rrezikshme . Ne qoftse sendi I
5. rrezikshem eshte ne bashkepronsi ted y ose me shume subjekte atehere
solidarisht pergjigjen te gjith bashkepuntoret .Ne vend te pronarit te sendit
pergjigjet subjekti te cilit eshte besuar qe me ate send te sherbehet ose
subjekti I cili eshte I detyruar te mbykqyr ate send ndersa te ai nuk eshte ne
pune .
4. Rastet kur nuk mund të shkaktohet konfondimi ? Edhe pse behet
bashkimi I kerkesave per arsye te caktuara juridike konfidimi nuk mund te
shkaktohet ne keto raste : Kur dorezani behet kreditor detyra e dorzanit
nuk shuhet , Detyra e rexhistruar ne librin public nuk shuhet me konfidim
kur behet rexhistrimi I fshirjes , Konfidimi nuk mund te sjell shurjen e
detyrimit nese me te do te cenohen te drejtat e personave te trete e drejta e
pengut e drejta e gezimit te fruteve .Konfidimi nuk shuhet kur letra e prursit
gjendet ne duart e dhensit te saj botusit e drejta per letren nuk mund te
realizohet derisa ajo te gjendet ne duart e botusit . Nuk mund te shkaktohet
konfidimi kur kreditoret e trashë gimlensit kerkojn ndarjen e pasurise se
trashigimlensit nga pasuria e trashigimtarit m crast kreditoret e
trashigimlensit e rezervojn per vete te drejten qe ata se pari te paguhen nga
trashigimia e ne rast se pas tyre ngel dicka te paguhen kreditoret e
trashigimtarit. Konfidimi nuk shkaktohet edhe ne rastin kur marrsi I sendit
te ngarkuar me hipotek paguan kreditorin te hipotekuar ne ate rast
hipoteka do te ekzistoi edhe me tutje por tani ne llogari te tij .
5. Formularë i kontratës për shitjen e banesës ?
6. TESTI IV
1. Kushtet për zgjidhjen e kontratës për shkak të mosekzekutimit ?
2. Teoritë juridike mbi lidhjen kauzale ?
3. Trashëgimi i së drejtës për shpërblimin e dëmit jomaterial ?
4. Gjerimi i palejueshëm i punëve të huaja pa porosi (negotiorum gestio
utilis) ?
5. Padi për vërtetimin e të drejtës së pengut ?
1. Kushtet për zgjidhjen e kontratës për shkak të mosekzekutimit ?
Kushtet per zgjedhjen e kontrates per shkak te mos ekzekutimit jane : qe te ekzistoi
kontrata me shperblim ,qe kontrata te mos jete ekzekutuar pjesrisht as
tersisht qe debitori te jete fajtor per mos ekzekutimin e kontrates dhe qe
kreditori ta caktoi afatin plotesues .Qe kontrata e dyanshme dhe me
shperblim te jete detyruese eshte kusht themelor per kete menyre te
shurjes se kontratave Ne kontratat e dyanshme ,kur njera pale nuk e
permbush detyrimin e vet pala tjeter ka te drejte te kerkoi zgjidhjen e
kontrates . Duhet te kete mos ekzekutimin nga njera pale kontraktuese
msekzekutimi ekziston kur detyrimi nuk permbushet tersisht nga ana e
debitorit . Mosekzekutimi mund te jete I plote dhe i pjeserishem Mos
ekzekutimi eshte I plote kur debitori nuk nderrmerr asgje qe te permbushe
detyrimin e vete kontraktor .
2. Teoritë juridike mbi lidhjen kauzale ?
Se kur ekziston lidhja kauzale midis veprimit te kunderligjshem dhe demit
te shkaktuar lidhur me kete qeshtje ekzistojn keto teori : teoria e kushtit
teoria e kauzalitetit te drejteperdrejt dhe teoria e kauzalitetit adekuat. Sipas
teuris se kushtit veprimi I demshum paraqet njerin prej shkaqeve te demit
pa te cilin nuk do te shkaktohshin pasojat demtuese , sipas kesaj teurie ne
7. qoft se nje subject e pengon subjektin tjeter te udhetoj me airoplan dhe aj
udheton me airoplanin tjeter dhe ne te peson fatekeqsi sipas kesaj teorie
ka per tu pergjigjur subjekti I cili ka penguar te demtuarin te udhetoi. Sipas
teorise se kauzalitetit te drejteperdrejt cdo kusht nuk eshte shkak I demit
por vetem ai I cili eshte I drejteperdrejt ,sipas kesaj teorie per lendimin
trupor qe peson udhetari ne fatekeqsin e trafikut do te pergjigjen
organizatat hekurudhore e jo subjekti qe ka penguar udhetarin. Sipas
teorise se kauzalitetit adekuat merret si shkak demi I vetem ajo ngjarje ai
veprim qe eshte adekuat per demin .Kjo teori kerkon nga gjykata qe te
vlersoi qe a eshte lidhja kauzale tipike adekuate .
3. Trashëgimi i së drejtës për shpërblimin e dëmit jomaterial ?
Kerkesa per shperblimin e demit jomatrial u kalon trashigimtarve nese
eshte pranuar me vendim te forms se prere ose me marrveshje me
shkrim .Ne kete rast ligji eshte nisur nga funksioni I shperblimit te demit
jomatrial i cili manifestohet ne sakrificionin qe realizohet ne personalitetin
e te demtuarit . Gjate vlersimit te ekzistimit te ketij demi gjykata mban
llogari mbi kohezgjatjen dhe intenzitetin e e dhembjeve fizike vujtjeve
psikike mbaron llogari mbi rendsin e te mirave te cenuara dhe qellimin te
cilin duhet realizuar. Nga kjo mund te perfundohet se kjo e drejte nuk mund
te trashegohet e as te bartet perjashtimisht nese ajo eshte pranuar me
vendim te forms se pre rose me marrveshje me shkrim.
4. Gjerimi i palejueshëm i punëve të huaja pa porosi (negotiorum gestio
utilis) ? Ky rast eshte kur gjeruesi ndermerr ndonje veprim
per te zotin e punes dhe pse ekziston ndalimi nga I zoti punes qe te mos
kryhet ajo pune Ne kete rast faktin qensor e paraqet ekzistimi I ndalimit per
perzierjen ne pune te huaja Gjerimi I punve te huaja pa porosi ,kur dikush I
ofron mbajtje edhe pse nuk eshte I detyruar sipas ligjit per te mbajtur ne
qoft se ekziston ky rast per te zotin e punes nuk krijohen kurrfar detyrash .
5. Padi për vërtetimin e të drejtës së pengut ?
8. TESTI V
1. Përmbajtja e parimit të lirisë së kontraktimit ?
2. Kushtet për lidhjen e kontratës në dobi të personit të tretë ?
3. Përgjegjësia për dëmin e shkaktuar nga kafshët ?
4. Pagimi sipas bazës që ka dështuar më vonë (conditio ob causam finitam)
?
5. Formularë i kontratës për autorizim ?
1. Përmbajtja e parimit të lirisë së kontraktimit ?
Liria e kontraktimit eshte njeri nder parimet themelore te se drejtes
kontraktore parimi I lirise se kontraktimit paraqet mundsi per pjesemarrsit
ne marrdhenjet e detyrimit qe me vullnetin e tyre te lire te rregullojn
marrdheniet reciproke juridike te detyrimeve me hoolsisht parimi I lirise se
kontraktimit do te thote . Qe cdo subject I se drejtes te vendos lirisht te lid
hose te mos lidhe kontraten e caktuar. Qe cdo subject I se drejtes te zgjedh
lirisht personin me te cilin do te lidhe kontrate . Qe subjektet e se drejtes te
caktojn lirisht permbajtjen e kontrates formen dhe menyren e lidhjes se
saj .Qe subjektet e se drejtes te vendosin lirisht mbi nderrimin dhe menyrat
e shuarjes se kontrates .
9. 2. Kushtet për lidhjen e kontratës në dobi të personit të tretë ?
Te jene te plotefuqishme duhet te permbushen kushtet e caktuara keto
kushte vlejn si per stipulentin promitentin ashtu edhe per
benificiarin.Stipulenti dhe promitenti duhet ti permbushin kushtet qe vlejn
per te gjitha kontratat e detyrimeve keto kushte te pergjithshme jane
:aftesia punuese e palve kontraktuese ,pajtimi I vullnetit ,lenda dhe baza e
kontrates .Nese perpermbushjen e kontrates qe lidhet kerkohet
permbushja e formes se caktuar atehere klauzola ,dobia e te tretit duhet
gjithsesi te shprehet neforme perkatse kjo dobi a inters eshte matrial por
mund te jete edhe interes moral.
3. Përgjegjësia për dëmin e shkaktuar nga kafshët ?
Ne praktike shpeshher qe demin ta shkaktoi kafsha duke cenuar
integritetin fizik trupor te njeriut ose pasuris se tij .pergjegjsia qe paraqitet
me demin e shkaktuar nga kafsha eshte nje rast I veqant per sendet e
rrezikshme .Baza e pergjegjesise ne kete rast nuk eshte unike disa kode
civile si baze te pergjegjesise e parashohin fajin e supozuar.Per demin e
shkaktuar nga kafshet pergjigjet pronari ose poseduesi I kafshes ,per
demin e shkaktuar nga kafshet ne kopshtin zoolegjik pergjigjet organizata
qe e organizon ate ose komuna ku ndodhet kopshti zoologjik.Ndersa nese
kafsha I jepet dikujt tjeter per ta rujtur ,mbajtur de te ai shkaktohet demi
pergjigjet shfrytzuesi i kafshes.
4. Pagimi sipas bazës që ka dështuar më vonë (conditio ob causam finitam)
? Rasti i trete I pasurimit te pabaze eshte pagimi sipas bazes qe
ka deshtuar me vone ky rast I pasurimit te pa baze ekziston kur dikush
paguan per te cilen ne castin e pagimit ka ekzistuar baza mirepo kjo baze
me vone ka deshtuar .Me se shpeshti ky rast ndodh kur kontrata e lidhur
nga palet kontraktuese anulohet me vone ose kur dhuratdhensi e revukon
dhuraten ose kur qiramarrsi e paguan perpara qiran prej shfrytzimit te
banese prej nje viti ,ndersa jepet doreheqja prej tete muajve pala tjeter ka
per tia kthyer shperblimin prej kater muajve sepse ka deshtuar baza per
ndaljen e kesaj shume te parave,me ane te padise qe I takon paguesit kur
baza ka deshtuar me vone.
5. Formularë i kontratës për autorizim ?
TESTI VI
1. Rregullat plotësuese të interpretimit të kontratës ?
2. Pendimi (multa poenitentialis) ?
3. Aftësia deliktore ?
4. Mënyrat e kompensimit ?
5. Formularë i padisë për revokimin e dhuratës ?
1.Rregullat plotësuese të interpretimit të kontratës ?
Perveq rregullave te pergjithshme te interpretimit te kontrates ekzistojn edhe rregulla
plotesuese keto jane : -Gjate interpretimit te kontrates nuk duhet tue permbahemi
10. domethenjeve bukfale te shprehjeve te perdorura por duhet te vertetohen qellimi I
perbashket I palve kontraktuese . Nese ndonje kontrate ose ndonje dispozite e saj eshte e
pa kuptimt duhet bere perpjekje qe kontrata te ngel ne fuqi dhe qe kur interpretohet te kete
ndonje kuptim . Interpretimi duhet te jete i till qe ti pergjigjet permbajtjes natyres ,lendes
dhe karakteristikave te kontrates . Nese dispozitat e kontrates perbehen nga fjalet te cilat
mund te kene kuptimin e ngushte ose te gjere dhe nuk dihet me siguri se cilin kuptim palet
e kane pasur parasysh ,kontrata duhet te interpretohet ne kuptimin e ngusht .- Ne qofte se
interpretohet kontrata me shperblim ajo duhet te interpretohet me synimin qe te
rregullohen rregullat e drejteshmerise ne dhenjet reciproke te palve ne interpretimin e
kontratave pa shperblim kontratat duhet te interpretohen ne ate aspect qe detyrimi te jete
me pak i rend per debitorin .- Ne rast se kontrata eshte lidhur sipas permbajtjes qe me
perpara te shtypur ose ,kur kontrata ka qene e pregaditur ne ndonje menyre tjeter dhe e
propuzuar nga ndonje pale tjeter kontraktuese dispozitat e paqarta do te interpretohen ne
llogari te pales tjeter.
2. Pendimi (multa poenitentialis) ?Pendimi eshte mjet I sigurimit personal per
ekzekutimin e kontrates si dhe eshte kontrate akcesore sepse lidhet prane dhe ndane fatin
e kontrates kryesore me marrveshje e paleve kontraktuese mund te autorizohet njera ose
te dy palet qe te terhiqen nga kontrata duke dhene pendimin .Pendimi kontraktohet me
klauzole te veqante ne kontrata ose si kontrate e veqant pran kontrates kryesore. Pendimi
eshte premtim I shumes se caktuar ne te holla ose ndonje vlere pasurore te cilen do ta
paguaj njera ose ted y palet ne rast se heq dore nga kontrata e lidhur efektet e pendimit
shprehen ne faktin se pala qe ka premtuar pendimin ka te drejten e opcionit qe te
permbushe kontraten ose ta paguaj pendimin.
3. Aftësia deliktore ? Afesia deliktore eshte kusht I pergjithshum I pergjegjesise deliktore
civile aftesia deliktore ose pergjegjesise eshte aftesi e nje subjekti qe I kuptojn veprimet e
veta .Per personat fizik aftesia e pergjegjesise per demin e shkaktuar mvaret prej moshes
dhe zhvillimit mendor te tij ku ekziston kategorizimi i personave sipas moshen : gjer ne
moshen 7 vjeqare jane femije, prej moshes 7 deri ne 14 vjeqar eshte kategoria e te
miturve te rinje ,prej 14 deri ne 18 jane te mitur te vjeter kurse prej moshes 18 vjeqar jane
madhor.Sipas ligjit I mituri deri ne moshen 7 vjeqare nuk pergjigjet per demin e shkaktuar,
deri ne moshen 14 vjeqar nuk pergjigjet per demin perveq neqoft se vertetohet se gjate
shkaktimit ka qene I afte per gjykim dhe I mituri mbi moshen 14 vjeqar pergjigjet sipas
rregullave te pergjithshme te pergjegjesise per demin e shkaktuar.
4. Mënyrat e kompensimit ? Kompenzimi I kerkesave mund te behet ne tri menyra :
menyra vullnetare te palve ,ne baze te ligjit dhe ne baze te vendimit gjyqsore .Varsisht nga
menyra e krijimit ekziston kompenzimi kontraktor ,ligjor dhe gjyqsor .Kompenzimi
kontraktor eshte kur debitori dhe kreditori lidhin kontrate me te cilen merren vesh per
kompenzimin e kerkesave te tyre reciproke . Kompenzimi Ligjor eshte ai kompenzim ne
situata kur kompenzimi behet automatikisht ne ate menyre kur dy kerkesa qe gjenden
njera ndaj tjetres I plotesojn kushtet e parapara ligjore. Kompenzimi ligjor konsiderohet si
mjet dhune per inkasimin e borqit ky kompenzim behet pa njoherit e kreditorit dhe te
debitorit. Kompenzimi gjyqesor eshte kur ne kontest para gjykates I padituri nuk e mohon
borqin ndaj kreditorit thekson se edhe aj ka kerkese te caktuar ndaj paditesit duke
paraqitur kundershtimin per kompenzim I cili eshte me karakter procedural juridik.
5. Formularë i padisë për revokimin e dhuratës ?
11. TESTI VII
1. Kushtet e ofertës ?
2. Numëro rastet e kontratave të ndaluara ?
3. Kriteret për caktimin e lartësisë së shpërblimit me para të dëmit material ?
4. Efektet e asignacionit ?
5. Formularë i kontratës për depozitin ?
1. Kushtet e ofertës ?
Qe te jete dhene nga personi I cili ka per qellim te lidhe kontraten ( ofertuesi ) ose nga
personi i autorizuar I tij autorizuesi I ofertuesit . –Ti permbaje elementet thelbsore per
12. lidhjen e kontrates te cilen deshironj ta lidhin .- Te permbaj qarte dhe seriozisht vullnetin e
shprehur te propuzuesit qe deshiron te lidhe kontrate ne baze te kushteve te
propuzuara .Nese personi qe bene propozimin deklaron se ofron dicka pa obligim kjo nuk
paraqet ofert por thirrje e anes tjeter qe te beje ofert. – Oferta duhet te behet ne forme me
shkrim nese lidhet kontrata formale .
2. Numëro rastet e kontratave të ndaluara ?
Rastet më të shpeshta të kontratave të ndaluara që paraqiten në praktikë janë:është e
ndaluar kontrata që lidhet midis avokatit dhe klientit me të cilën avokati,për shërbimet që
ofron merr më tepër shpërblim,se që parashihet me tarifën e paraparë që nxirret nga oda
e avokatëve. Sipas një rregulle të vjetër dhe tradicionale,merret se kontrata është e
ndaluar kur lidhet midis avokatëve dhe klientit,në të cilën avokatit i premtohet ti paguhet
njëra pjesë e shumës të cilën pala e realizon nga ky kontest(pactum de quata litis).E
ndaluar është kontrata me anë të së cilës një subjekt i premton tjetrit ndonjë dobi pasurore
që pala tjetër të lidhë kurorë. Është e ndaluar kontrata e lidhur midis personave fizikë dhe
personave juridikë civilë,e cila ka për lëndë të kontratës sendet në përdorim të
përgjithshëm p.sh rrugët,liqejt,sheshet,mineralet etj. Është e ndaluar kontrata midis palëve
kontraktuese kur njëra palë merr detyrim nga pala tjetër që të kryejë vepër penale.
3. Kriteret për caktimin e lartësisë së shpërblimit me para të dëmit material ?
Nder kriteret me te rendesishme qe I merr parasyesh gjykata me rastin e caktimit te
lartesise se shperblimit te demit matrial jane : lartesia e demit shkalla e fajit ,gjendja
matriale e demtuesit dhe e te demtuarit . Vellimi I demit eshte kriter dhe rrethana
vendimtare qe merren parasysh gjykatat me rastin e caktimit te shperblimit me par ate
demit matrial .Lartesia e demit caktohet duke pasur parasysh kriterin objektiv dhe subjektiv
.Per kriterin objektiv merret parasysh vlera objective e sendit te demtuar te asgjesuar
,kurse per per kriterin subjektiv vlersimi I demit behet sipas vleres se posaqme individuale.
4. Efektet e asignacionit ?
a) Marrëdhënia e asignantit dhe asignatit – Prej kësaj marrëdhënje kuptohet arsyeja pse
asignanti duhet t’i kryejë ndonjë veprim asignatarit.
b) Marrëdhënia e asignantit dhe asignatarit – Nga kjo marrëdhënie kuptohet pse
asignatarit i kryhet pagesa nga ana e asignantit nëpërmjet asignatit. Asignanti është
debitor i asignatarit dhe me dhënien e dërgimit i lirohet prej borxhit ndaj tij.
Marrëdhënia midis asignantit dhe asignatarit quhet marrëdhënie e valutës, sepse me
ndihmën e marrëdhënies së mbulimit shuhet kjo marrëdhënie.
c) Marrëdhënia e asignatit dhe asignatarit – Në këtë marrëdhënie me rëndësi është ajo se
a është asignati debitor asignantit ose nuk është.
5. Formularë i kontratës për depozitin ?
13. TESTI VII
1. Kushtet e ofertës ?
2. Numëro rastet e kontratave të ndaluara ?
3. Kriteret për caktimin e lartësisë së shpërblimit me para të dëmit material ?
4. Efektet e asignacionit ?
5. Formularë i kontratës për depozitin ?
1. Kushtet e ofertës ?
Qe te jete dhene nga personi I cili ka per qellim te lidhe kontraten ( ofertuesi ) ose nga
personi i autorizuar I tij autorizuesi I ofertuesit . –Ti permbaje elementet thelbsore per
lidhjen e kontrates te cilen deshironj ta lidhin .- Te permbaj qarte dhe seriozisht vullnetin e
shprehur te propuzuesit qe deshiron te lidhe kontrate ne baze te kushteve te
propuzuara .Nese personi qe bene propozimin deklaron se ofron dicka pa obligim kjo nuk
paraqet ofert por thirrje e anes tjeter qe te beje ofert. – Oferta duhet te behet ne forme me
shkrim nese lidhet kontrata formale .
14. 2. Numëro rastet e kontratave të ndaluara ?
Rastet më të shpeshta të kontratave të ndaluara që paraqiten në praktikë janë:është e
ndaluar kontrata që lidhet midis avokatit dhe klientit me të cilën avokati,për shërbimet që
ofron merr më tepër shpërblim,se që parashihet me tarifën e paraparë që nxirret nga oda
e avokatëve. Sipas një rregulle të vjetër dhe tradicionale,merret se kontrata është e
ndaluar kur lidhet midis avokatëve dhe klientit,në të cilën avokatit i premtohet ti paguhet
njëra pjesë e shumës të cilën pala e realizon nga ky kontest(pactum de quata litis).E
ndaluar është kontrata me anë të së cilës një subjekt i premton tjetrit ndonjë dobi pasurore
që pala tjetër të lidhë kurorë. Është e ndaluar kontrata e lidhur midis personave fizikë dhe
personave juridikë civilë,e cila ka për lëndë të kontratës sendet në përdorim të
përgjithshëm p.sh rrugët,liqejt,sheshet,mineralet etj. Është e ndaluar kontrata midis palëve
kontraktuese kur njëra palë merr detyrim nga pala tjetër që të kryejë vepër penale.
3. Kriteret për caktimin e lartësisë së shpërblimit me para të dëmit material ?
Nder kriteret me te rendesishme qe I merr parasyesh gjykata me rastin e caktimit te
lartesise se shperblimit te demit matrial jane : lartesia e demit shkalla e fajit ,gjendja
matriale e demtuesit dhe e te demtuarit . Vellimi I demit eshte kriter dhe rrethana
vendimtare qe merren parasysh gjykatat me rastin e caktimit te shperblimit me par ate
demit matrial .Lartesia e demit caktohet duke pasur parasysh kriterin objektiv dhe subjektiv
.Per kriterin objektiv merret parasysh vlera objective e sendit te demtuar te asgjesuar
,kurse per per kriterin subjektiv vlersimi I demit behet sipas vleres se posaqme individuale.
4. Efektet e asignacionit ?
a) Marrëdhënia e asignantit dhe asignatit – Prej kësaj marrëdhënje kuptohet arsyeja pse
asignanti duhet t’i kryejë ndonjë veprim asignatarit. b) Marrëdhënia e asignantit dhe
asignatarit – Nga kjo marrëdhënie kuptohet pse asignatarit i kryhet pagesa nga ana e
asignantit nëpërmjet asignatit. Asignanti është debitor i asignatarit dhe me dhënien e
dërgimit i lirohet prej borxhit ndaj tij. Marrëdhënia midis asignantit dhe asignatarit quhet
marrëdhënie e valutës, sepse me ndihmën e marrëdhënies së mbulimit shuhet kjo
marrëdhënie. c) Marrëdhënia e asignatit dhe asignatarit – Në këtë marrëdhënie me
rëndësi është ajo se a është asignati debitor asignantit ose nuk është.
5. Formularë i kontratës për depozitin ?
15. TESTI VIII
1 .Exeptio non Rihte adimpleti contraktus ( nocioni dhe kushtet )
2.Kushtet per lidhjen e kontrates ne dobi te personit te trete ?
3.Konvalidimi I kontratave relativisht te pavleshme ?
4. Trashigimi I se drejtes per shperblimin e demit
1 .Exeptio non Rihte adimpleti contraktus ( nocioni dhe kushtet )?
Kundershtimi per permbushjen te pasigurte te kontrates eshte nje mjet
juridik ne marrdhenjet kontraktore me ane te ketij kundershtimi i pales se
ndergjegjshme I ofrohet mundesia qe te shtyhet permbushja e kontrates
,derisa pala tjeter te mos permbushe detyrimin e vet ose kur nuk ofron
sigurim te mjaftueshem se do ta permbush kontraten . Qe tem und te
paraqitet kundershtimi per permbushje te pasigurt te kontrates duhet te
plotesohen keto kushte : -Duhet te jete e lidhur kontrata e dyanshem
detyruse me shperblim . –Te rrjedh nga kontrata se njera pale kontraktuese
duhet e para ta permbushe kontraten. – Se pas lidhjes se kontrates gjendja
16. matriale e pales tjeter kontraktuese qe duhet te permbush kontraten eshte
keqsuar ne ate mase sa qe eshte e pasigurt se a mund ta permbushe
detyrimin e vet . – Kjo gjendje matriale e pales tjeter duhet te jete e veshtire
serioze dhe e rende . –Ana tjeter mund te mos I kete keto rrethana e as qe
ka qene e detyruar qe ta dije ,kur te permbushen keto kushte pala e
ndergjegjshme ka te drejte te prolongoi permbushjen e detyrimit te vet.
2. Stipulatio poene (kushti penal)
Kushti penal është mjet personal i sigurimit të ekzekutimit të kontratës. Ai
ekziston kur debitor dhe kreditori merren vesh që debitori të paguajë
shumën e parave ose dhënien e ndonjë vlere pasurore,në rast se nuk e
ekzekuton detyrimin e vet në tërësi ose atë e përmbush në mënyrë të
parregullt. Kushti penal caktohet në shumë të caktuar të të hollave në
përqindje të caktuar ose për qdo ditë vonesë.
3.Konvalidimi I kontratave relativisht te pavleshme ?
Konvalidimi eshte fuqizimi I kontrates qe gjen shprehje te vetme per
kontratat relativisht te pavleshme efektet kryesore te konvalidimit shprehet
ne ate qe kontrata relativisht te pavleshme behet e vleshme .Efektet e
konvalidimit jane retroactive dhe rrjedhin prej fillimit te krijimit te kontrates
se fuqizuar . Kontrata relativisht te pavleshme jane ato me ane te cilave
cenohen interest individuale te pales kontraktuese kontrata eshet
relativisht e pa vleshme kur lidhet nga personi I mitur me aftesi te kufizuar
punuese pa lejen e prindit ose te kujdestarit ,kur kontrata lidhet me
kercenim me ,lajthim ,me mashtrim ,kur lidhet kontrata fictive .Vendimi
gjyqsor per keto kontrata ka karakter konstituiv anulimin e ketyre
kontratave ka te drejte ta beje pala e demtuar trashigimtaret e saj si dhe
personi I trete qe ka interest e kjo kontrat te shpallet e pavleshme.
4. Trashigimi I se drejtes per shperblimin e demit jomatrial ?
Trashëgimi i së drejtës për shpërblimin e dëmit jomaterial Kërkesa për
shpëblimin e dëmit jomaterial u kalon trashëgimtarëve vetëm nëse është
pranuar me vendim të formës së prerë, ose me marrëveshje me shkrim. Kjo
e drejtë nuk mund të trashëgohet as të bartet, përjashtimisht nëse ajo
është pranuar me vendim të formës së prer pse me marrëveshje me
shkrim.
5.PADIA PER ZVOGLIMIN E QMIMIT NE MUNGES TE SENDIT MATERIAL
TESTI IX
1.Nocioni i asignacionit ?
Me ane te delegimit ( asignacionit ) ne marredheniet e detyrimeve behet
ndrrimi i debitorit ,asignacioni paraqet deklaraten e nje subjekti qe quhet
asignati me te cilen dergon dhe autorizon personin tjeter qe quhet asignati
qe ne llogari te asignatit t’ia përmbush prestimet e caktuar personit te trete
qe quhet asignatori .Lende e asignacionit mund te jene parate ,letrat me
vlere kambiali qeku ,letra e kredise. Asignacioni eshte mjet kredie sepse
me ane te tij asignati mund ti siguroi hua asignatorit ose per vete ne barre
te asignatit .Asignati eshte mjet i pagimit te terthort sepse nje pagese
17. mund te shuhen dy marrdhenie detyrimi.
2.cedimi-nocioni –kushtet
Me anë të cedimit bëhet ndërrimi i kreditorit,me q’rast në vend të tij
paraqitet kreditori i ri në bazë të marrëveshjes mbi cedimin” të lidhur midis
kreditorit të vjetër dhe personit të tretë, me anë të së cilit kërkesa
ekzistuese i bartet atij subjekti” dhe ai subjekt bëhet kreditor në
marrdhënien e njëjtë të detyrimit. Bartësi i kërkesës quhet kreditori i vjetër-
cedenti, kurse marrësi i kërkesës quhet kreditori i ri-cesionari. Debitori në
këtë marrëdhënie quhet cesus, të cilit i mbetet detyrimi pa u ndryshuar.
Kontratën mbi bartjen e kërkesës e lidh cedenti dhe cesionari.
3.Dhenia per përmbushje
4.Kushtet e prëtërirjes ? Që te behet përtrirja duhet te plotësohen keto
kushte qe te ekzistoj detyrimi i vjeter i vlershëm qe te krijohet detyrimi i ri i
vlershem qe te ekzistoj dallimi midis detyrimit te vjeter dhe te ri dhe te
ekzistoj qellimi i palve per ta kryer përteritjen . –Qe te ekzistoje detyrimi i
vjeter i vlershem nuk mund te pertrihet nje detyrim i pavlershem ne qofte
se detyrimi i pare eshte i pavleshem atehere edhe detyrimi i ri qe lind me
pertrirje eshte i pa vlershem . – Krijimi i detyrimit te ri te plotefuqishem ky
eshte kushti i dyte me rendsi per pertrirje i cili e shuan detyrimin e vjeter.
Ne qoftse detyrimi i ri eshte i pavleshem ,atehere pertrija nuk eshte e
vleshme dhe detyrimi i vjeter nuk eshte shuar ai vazhdon te ekzistoi.Shurja
e detyrimit te vjeter dhe krijimi i detyrimit te ri eshte proces i lidhur
reciprokisht.
5.Padia pauliana ?
Testi X
1.Humbja e te drejtave te pergjegjsis per mungesat e sendeve ? Humbja e
te drejtave marrsi i sendit me mungesa materiale duhet ti realizoje te drejtat
e veta ne afat te caktuar te drejtat e blersit i cili me kohe e ka njoftuar
shitsin per mungesat e sendeve ,shuhen pas skadimit te nje viti te drejtat e
18. marrsit sipas bazes se pergjegjesise per mungesat materiale te sendeve
parashkruhen prej 3 vjeteve.
2. Shurja e Dorezanise ? Dorezania shuhet : - Kur shuhet kontrata kryesore - Kur
kreditori ia fal borxhin e dorëzanit - me ndrrimin e e debitorit ( me marrjen e
borxhit ) – me konfidim .
3. Parashkrimi ? Me parashkrimin e e detyrimit te debitorit kryesor parashkruhet
edhe detyrimi i dorëzanit ,kjo rregull ka karakter te pergjithshem dhe eshte
parapare me ligj . Nje rregull tjeter specifike per kontraten mbi dorëzanin
eshte kur afati i parashkrimit te detyrimit kryesor eshte me i gjate se dy vjet
,detyrimi i dorëzanit parashkruhet pas skadimit te dy vjeteve prej
arritshmerise se detyrimit te debitorit kryesor .
4. E drejt e ndoresis -nocioni-kushtet ? Me te drejten e ndaljes nënkuptohet
e drejta e kreditorit qe ndonje send te lujteshem te debitorit qe ka ne
posedim te vet e qe i perket debitorit tia ndale derisa te mos realizohet
kërkesa e arritur e debitorit pa marre parasysh se nga cila marredhenie
juridike buron kërkesa e tij ,nga delikti ,kontrata ,sinalagmatikeose
marrdheniet e tjera te detyrimeve. E drejta e ndaljes eshte e njohur qe nga
e drejta romake ne te cilen detenetori i sendit te huaj qe ka bere shpenzime
per riparimin e tij eshte bere kreditor i pronarit te atij sendi. Kushtet per te
ekzistimin e se drejtes se ndaljes duhet te plotësohen keto kushte :
kërkesa e debitorit duhet te jete arritur per ekzistimin e drejta e ndaljes
duhet te realizohet ne kërkesat e me para dhe ndaj sendit te caktuar
.Kerkesa e debitorit duhet te jete arritur per përmbushje ky eshte kusht
kryesor per te drejten e ndaljes.
5.Formulare per revokimin e dhurates ?
TESTI 1 – E drejta e detyrimeve SHTATOR 2012
19. 1.Cedimi nocioni dhe kushtet?
1.Me anë të Cedimit bëhet ndrrimi i kreditorit, me ç’rast në vend të tij
paraqitet kreditori i ri në bazë të marrëveshjes mbi cedimin (pactum de
cedendo) të lidhur midis kreditorit të vjetër dhe personit të tretë, me anë të
së cilit kërkesa ekziztuese I bartet atij subjekti (neni 553 par.1) dhe ai
subjekt bëhet kreditor në marrëdhënien e njejtë të detyrimit.Kushtet:- duhet
te lidhet kontrata ndermjet kreditorit te vjeter dhe atij te ri (cedentit dhe
cesionarit),- per kontraten e lidhur duhet te njoftohet (cesusi),- kerkesa
duhet te jete e bartshme (me para ose me ndonje berje).
2.Edrejta e ndorësis?
2.Me te drejten e ndaljes (ndoresise) nenkuptohet e drejta e kreditorit qe
ndonje send te luajtshem te debitorit qe e ka ne posedim te vet, e qe I
perket debitorit t’ia ndale derisa te mos realizohet kerkesa e arritur e
debitorit, pa marre parasysh se nga cila marredhenie juridike buron
kerkesa e tij (nga delikti, kontrata sinalagmatike ose marredheniet e tjera te
detyrimeve).Kushtet:- kerkesa e debitorit duhet te jete arritur per
permbushje,- e drejta e ndaljes duhet te realizohet ne sendet e caktuara
dhe ne kerkesat me para.
3.Humbja e te drejtave per mungesat e sendeve?
3.Ligji i marredhenieve te detyrimeve ka parapare afatin 1 vjecar te
humbjes se te drejtes se marresit te sendit per realizimin e ketyreve te
drejtave. Afati per realizimin e te drejtave te marresit te sendit eshte
prekluziv, sepse ketu nuk ekzizton as nderprerja e as ndalja e rregullave te
parashkrimit. Prandaj marresi Brenda afatit 1 vjecar duhet te ushtroj padine
dhe te kerkoj te drejten qe pretendon ta realizoje.
4.LLojet e përgjegjësisë për të tjerët?
Pergjegjesia e prinderve per femije, pergjegjesia e kujdestarit per te miturin
(kujdesurin), pergjegjesia e punedhenesit per punetoret e vet, pergjegjesia
e ndermarrjes ekonomike per punetoret e vet, pergjegjesia e shtetit per
demin e shkaktuar nga punetoret ne sherbim te shtetit.
5.Formularë për revokimin e dhuratës?
