Depression and suicide
•Download as PPT, PDF•
2 likes•1,273 views
โรคซึมเศร้าและการฆ่าตัวตาย
Recommended
More Related Content
Similar to Depression and suicide
Similar to Depression and suicide (20)
Depression and suicide
- 1. นพ.วจนะ เขมะวิชานุ รัตน์ กลุ่มงานจิตเวช โรง
- 2. Disability-Adjusted Life Years Death Birth 80 yr 40 yr 20 yr 0 yr Year lost due to premature death : YLL Year lived with diability: YLD ill
- 3. Year lived with disability : YLD (2003) male female Rank Disease % YLD Disease % YLD 1 Alcohol dependence 19.8 Depression 12.7 2 Depression 8.6 Osteoarthritis 7.7 3 Schizophrenia 6.7 Cataracts 7.3 4 Deafness 6.6 Deafness 7.3 5 Anemia 5.3 Anemia 7.2 6 Osteoarthritis 5.0 Schizophrenia 7.1 7 Asthma 4.9 Anxiety disorder 6.7 8 Diabetes 4.6 Diabetes 5.7 9 Cataracts 3.9 Dementia 5.3 10 COPD 3.7 Asthma 5.3
- 4. Disability-Adjusted Life Years : DAILY (2003) rank male female Disease %DAILY Disease %DAILY 1 HIV/AIDS 12.3 Stroke 7.7 2 Traffic accident 11.4 HIV/AIDS 7.5 3 Alcohol dependence 6.2 Stroke 6.9 4 Stroke 5.7 Depression 4.9 5 CA Liver 5.6 CA Liver 3.6 6 Ischemic heart 3.4 Traffic accident 3.5 7 COPD 3.2 Ischemic heart 3.0 8 Diabetes 2.6 Osteoarthritis 3.0 9 Depression 2.5 COPD 2.9 10 cirrhosis 2.3 Cataract 2.8
- 5. Lifetime Prevalence Rates of Depressive Disorders Type Life time prevalence(%) Major depressive episode Range 5-17 Average 12 Dysthymic disorder Range 3-6 Average 5 Minor depressive disorder Range 10 Average - Recurrent brief depressive disorder Range 16 Average - Full unipolar spectrum 20-25
- 6. ระบาดวิทยาของโรค ซึมเศร้า • พบในหญิง ชายประมาณ 2 เท่า • ความชุกชั่วชีวิต (lifetime prevalence) = 10-25% ของประชากรทวั่ไปที่เป็นหญงิ และ 5-12%ของ ประชากรทั่วไปที่เป็นชาย • พบมากในช่วงอายุ 25-40 ปี
- 7. ระบาดวิทยาใน ผลการสำารปวรจะเโทดศยไกทรยมสุขภาพจิต ปีพ.ศ.2546-2547 ประมาณการว่าประชากรไทยอายุ 15-59ปีจำานวน 1.2ล้านคนป่วยด้วย โรคซึมเศร้า 871,700 คน (ชาย 2.4% หญิง 3.98%) ป่วยเป็นโรคซึมเศร้าชนิด รุนแรง (major depressive di s3o2r1d,e3r0:M0 DคDน )(ชาย 0.77% หญิง 1.61%) ป่วยเป็นโรคซึมเศร้าเรื้อรัง (Dysthymic disorder)
- 8. ชาย พบมากที่สุดในช่วงอายุ 55-59 ปี ญิง พบมากที่สุดในช่วงอายุ 45-54 ปี ลุ่มผู้หญิงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วามชุกของโรคมากที่สุด ลงมาคือ ภาคเหนือ และภาคกลาง
- 10. สาเหตุและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง กับโรคซึมเศร้า ปัจจัยทาง กายภาพ 1. Abnormal metabolism of NT 2. Neuro-endocrine dysregulation 3. Neuro-immune dysregulation 4. Genetic cause 5. Brain pathology
- 11. ปัจจัยทางจิตวิทยา และพฤติกรรม 1. เพศ : เพศหญิงมีความเสยี่ง มากกว่าชาย 1.8เท่า 2. ปัจจัยเสี่ยง: อายุมากขึ้น, การ ศึกษาน้อย, ฐานะยากจน, ไม่มีงาน ทำา, รายได้น้อย, ไร้ที่อยู่อาศัย, ย้าย 3.ถิ่น Lฐiาfeน บev่อeยnt: การแยกจากบิดา มารดาก่อนอายุ11ปี, การสูญเสียคู่ สมรส, การฆ่าตัวตายสำาเร็จของคนใน ครบุอคบลิคกรัวภา, การหย่าร้าง, การตกงาน, 4. การคลอดบุพตรและกากา, รถูรกอทำาบรร้ามเลี้ยยในงดู วัย เด็ก
- 12. ลักษณะสำาคัญของ ภาวะซึมเศร้า • อารมณ์เปลี่ยนแปลง • ความคิดเปลี่ยนไป • สมาธิ ความจำา ลดลง • มีอาการทางกาย • ความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง เปลี่ยนไป • ประสิทธิภาพในการทำางานลดลง
- 13. อาการที่พบบ่อยในผู้ป่วย โรคซึมเศร้า อาการที่พบ ร้อยละของอาการที่ พบ ซึมเศร้า 95.4 วิตกกังวล 95.3 เบื่อหน่าย 94.3 อ่อนเพลีย 93.1 ไม่เพลิดเพลินใจ 87.4 หงุดหงิด 86 หลับๆตื่นๆ 83.7 ความจำาแย่ลง 83.7 เข้านอนแล้วหลับยาก 82.8
- 15. ชนิดของโรคซึม เศร้า Major Depressive Disorder (MDD) (with psychotic features, with catatonic features,with melancholic features , with atypical features,with postpartum onset ) Minor depressive disorder Mixed anxiety-depressive disorder (MADD) Dysthymic disorder Adjustment disorder with depressed mood
- 16. Premenstrual dysphoric disorder (PMDD) Seasonal affective disorder (SAD) Mood disorder due to a gen. med. con. (MDGMC) Substance-induced mood disorder (SIMD)
- 17. Major Depressive Disorder มีอาการต่อไปนี้ห้าอาการ(หรือมากกว่า)ร่วม กันอยู่นานกว่าสองสัปดาห์และแสดงถึงการ เปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆไปจากแต่ก่อน โดยมีอาการอย่างน้อยหนึ่งข้อของ (1) อารมณ์ซึมเศร้า (2) เบื่อหน่าย ไม่มีความ (ส1ขุ) มีอารมณ์ซมึเศร้าเปน็สว่นใหญ่ของวัน แทบทุกวันจากการบอกเล่าของผู้ป่วยหรือ จากการสังเกตของผู้อื่น
- 18. (2) ความสนใจหรือความสุขในกิจกรรม ต่างๆทั้งหมดหรือแทบทั้งหมดลดลงอย่าง มากเป็นสว่นใหญ่ของวัน แทบทุกวัน (3) นำ้าหนักลดลงโดยไม่ได้เกิดจากการ ควบคุมอาหารหรือเพิ่มขึ้นอย่างมนีัยสำาคญั หรือมีอาการเบื่อหรือเจริญอาหารแทบทุก วัน (4) นอนไม่หลับหรือหลับมากเกินไปเกือบ ทุกวัน
- 19. (5) Psychomotor agitation หรือ Retardation แทบทุกวัน (6) อ่อนเพลีย หรือไร้เรี่ยวแรงแทบทุกวัน (7) รู้สกึตนเองไร้ค่า หรือรู้สกึผิดอย่าง ไม่เหมาะสมหรือมากเกินควรทุกวัน
- 20. (8) สมาธิหรือความสามารถในการคิด อ่านลดลงหรือตัดสินใจอะไรไม่ได้แทบ ทุกวัน (9) คดิถึงเรื่องการตายอยเู่รื่อยๆ คิด อยากตายอยู่เรื่อยๆโดยไม่ได้วางแผน แน่นอนหรือพยายามฆ่าตัวตายหรือมี แผนการฆ่าตัวตายไว้แน่นอน
- 21. Dysthymic Disorder A. มีอารมณ์ซึมเศร้าเป็นส่วนใหญ่ของ วัน มีวันที่เปน็มากกว่าวันปกติโดยจาก การบอกเล่าและการสังเกตของผู้อื่น Bน.า นในอชย่า่วงงนท้อี่ซยึม2เศปรี้ามีอาการดังต่อไป นี้อย่างน้อยสองอาการขึ้นไป
- 22. 1. เบื่ออาหาร หรือกินจุ 2. นอนไม่หลับหรือหลับมาก เกินไป 3. เรี่ยวแรงน้อยหรืออ่อนเพลีย 4. self-esteem ตำ่า 5. สมาธิไม่ดีหรือตัดสินใจยาก 6. รู้สึกหมดหวัง
- 23. C. ในช่วงสองปีของความผิดปกติ ผู้ปว่ย ไมมี่ช่วงเวลาที่ปราศจากอาการตามเกณฑ์ A หรือ B นานเกินกว่า 2 เดือนในแต่ละครั้ง
- 24. ภาวะการปรับตัวผิดปกติ (Adjustment Disorder) •อาการทางอารมณ์หรือ พฤติกรรมที่ตอบสนองต่อ เหตุการณ์ที่มากดดันภายใน เวลา 3 เดือน •รู้สึกทุกข์ทรมานอย่างมาก เกนิ กว่าที่คาดไว้ •กิจกรรม การงานบกพร่อง
- 25. โรคที่พบร่วมกับโรคซึม เศร้า(Coexisting Disorders) Anxiety Medical Conditions Alcohol Dependence Other Substance-Related Disorders
- 27. TWO QUESTIONS SCREENING 1. ในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา คุณรู้สึกไม่สบายใจ ซึมเศร้า หรือ ท้อแท้ หรือไม่ 2. ในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา คุณรู้สึกเบื่อ ทำาอะไรๆก็ไม่ เพลิดเพลิน หรือไม่
- 28. PATIENT HEALTH ในช่วง2สQัปดUาหE์ที่ผS่าTนมIาOท่าNนมNีAIRE ไม่ มีบา: งวัPHQ-น 9 อาการดังต่อไปนี้บ่อยแค่ไหน เลย ไม่บ่อย มีค่อนข้าง บ่อย มี เกือบ ทุก วัน 1.เบื่อ ทำาอะไรๆก็ไม่ เพลิดเพลิน 0 1 2 3 2.ไม่สบายใจ ซึมเศร้าหรือ ท้อแท้ 0 1 2 3 3.หลับยากหรือหลับๆตื่นๆหรือ หลับมากไป 0 1 2 3 4.เหนื่อยง่ายหรือไม่ค่อยมีแรง 0 1 2 3 5.เบื่ออาหารหรือกินมากเกิน 0 1 2 3 ไป 6.รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง รู้สึกตัว เองล้มเหลว หรือทำาให้ตัวเอง หรือครอบครัวผิดหวัง 0 1 2 3 7.สมาธิไม่ดีเวลาทำาอะไรเช่น 0 1 2 3
- 29. ถ้าท่านตอบว่ามีอาการ ไม่ว่าในข้อใด ก็ตาม อาการนนั้ๆทำาให้ท่านมีปัญหาใน การทำางาน การดูแลสงิ่ต่างๆในบ้านหรือ การเข้ากับผู้คนหรือไม่ ไม่มีปัญหา มีปัญหา มีปัญหา เลย บ้าง มาก มีปัญหา มากที่สุด จำานวนข้ออาการ รวม...................... คะแนน รวม............................. .....
- 31. ในช่วง2สัปดาห์ที่ผ่านมาท่านมี อาการดังต่อไปนี้บ่อยแค่ไหน ไม่เลย มีบางวัน ไม่บ่อย มีค่อนข้าง บ่อย มี เกือบ ทุกวัน 1.เบื่อ ทำาอะไรๆก็ไม่เพลิดเพลิน 0 1 2 3 2.ไม่สบายใจ ซึมเศร้าหรือท้อแท้0 1 2 3 3.หลับยากหรือหลับๆตื่นๆหรือ 0 1 2 3 หลับมากไป 4.เหนื่อยง่ายหรือไม่ค่อยมีแรง 0 1 2 3 5.เบื่ออาหารหรือกินมากเกินไป 0 1 2 3 6.รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง รู้สึกตัวเองล้ม 0 1 2 3 เหลว หรือทำาให้ตัวเองหรือ ครอบครัวผิดหวัง 7.สมาธิไม่ดีเวลาทำาอะไรเช่น ดู ทีวี ฟังวิทยุหรือทำางานที่ต้องใช้ ความตั้งใจ 0 1 2 3 8.พูดหรือทำาอะไรช้าจนผู้อื่นมอง เห็น หรือกระสับกระส่ายจนท่าน อยู่ไม่นิ่งเหมือนเคย 0 1 2 3 ไม่มีปัญหาเลย มีปัญหาบ้าง มีปัญหามาก มีปัญหามากที่สุด 9.คิดทำาร้ายตนเองหรือคิดว่าถ้า ตายๆไปเสียคงจะดี 0 1 2 3
- 32. ในช่วง2สัปดาห์ที่ผ่านมาท่านมี อาการดังต่อไปนี้บ่อยแค่ไหน ไม่เลย มีบางวัน ไม่บ่อย มีค่อนข้าง บ่อย มี เกือบ ทุกวัน 1.เบื่อ ทำาอะไรๆก็ไม่เพลิดเพลิน 0 1 2 3 2.ไม่สบายใจ ซึมเศร้าหรือท้อแท้0 1 2 3 3.หลับยากหรือหลับๆตื่นๆหรือ 0 1 2 3 หลับมากไป 4.เหนื่อยง่ายหรือไม่ค่อยมีแรง 0 1 2 3 5.เบื่ออาหารหรือกินมากเกินไป 0 1 2 3 6.รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง รู้สึกตัวเองล้ม 0 1 2 3 เหลว หรือทำาให้ตัวเองหรือ ครอบครัวผิดหวัง 7.สมาธิไม่ดีเวลาทำาอะไรเช่น ดู ทีวี ฟังวิทยุหรือทำางานที่ต้องใช้ ความตั้งใจ 0 1 2 3 8.พูดหรือทำาอะไรช้าจนผู้อื่นมอง เห็น หรือกระสับกระส่ายจนท่าน อยู่ไม่นิ่งเหมือนเคย 0 1 2 3 ไม่มีปัญหาเลย มีปัญหาบ้าง มีปัญหามาก มีปัญหามากที่สุด 9.คิดทำาร้ายตนเองหรือคิดว่าถ้า ตายๆไปเสียคงจะดี 0 1 2 3
- 33. ในช่วง2สัปดาห์ที่ผ่านมาท่านมี อาการดังต่อไปนี้บ่อยแค่ไหน ไม่เลย มีบางวัน ไม่บ่อย มีค่อนข้าง บ่อย มี เกือบ ทุกวัน 1.เบื่อ ทำาอะไรๆก็ไม่เพลิดเพลิน 0 1 2 3 2.ไม่สบายใจ ซึมเศร้าหรือท้อแท้0 1 2 3 3.หลับยากหรือหลับๆตื่นๆหรือ 0 1 2 3 หลับมากไป 4.เหนื่อยง่ายหรือไม่ค่อยมีแรง 0 1 2 3 5.เบื่ออาหารหรือกินมากเกินไป 0 1 2 3 6.รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง รู้สึกตัวเองล้ม 0 1 2 3 เหลว หรือทำาให้ตัวเองหรือ ครอบครัวผิดหวัง 7.สมาธิไม่ดีเวลาทำาอะไรเช่น ดู ทีวี ฟังวิทยุหรือทำางานที่ต้องใช้ ความตั้งใจ 0 1 2 3 8.พูดหรือทำาอะไรช้าจนผู้อื่นมอง เห็น หรือกระสับกระส่ายจนท่าน อยู่ไม่นิ่งเหมือนเคย 0 1 2 3 ไม่มีปัญหาเลย มีปัญหาบ้าง มีปัญหามาก มีปัญหามากที่สุด √ √ √ 9.คิดทำาร้ายตนเองหรือคิดว่าถ้า ตายๆไปเสียคงจะดี 0 1 2 3
- 34. อาการและความบกพร่องการ งาน คะแนน PHQ-9 วินิจฉัยเบื้องต้น 1-4 อาการและความบกพร่องการ งาน <7 Minimal symptoms 2-4 อาการ(ข้อ1 หรือ 2)และความ บกพร่องการงาน 7 -12 Minor depression ≥ 5อาการ(ข้อ1 หรือ 2)และความ บกพร่องการงาน 13 - 18 Major depression:mild ≥ 5อาการ(ข้อ1 หรือ 2)และความ บกพร่องการงาน > 19 Major depression:severe
- 36. หลักการดูแล ผู้ป่วย • สื่อสารให้ความเข้าใจเกี่ยวกับ การเจ็บป่วย • ให้การช่วยเหลือด้านจิตใจและ การปรับตัว • ชว่ยลดปญัหาด้านต่างๆ • ญาติมีส่วนสำาคัญในการช่วย เหลือ
- 37. การสื่อสารให้ความเข้าใจ เกี่ยวกับการเจ็บป่วย • บอกว่าผู้เป็นโรคซึมเศร้า โดยโรคนี้มีอาการ สำาคญัได้แก่ … • เป็นโรคที่พบได้ไม่น้อย และรักษาได้ผลดี สามารถหายได้ • เป็นโรคๆ หนึ่งที่มีความผิดปกติของสารเคมีใน สมอง ไม่ใช่เพราะผู้ป่วยเป็นคนอ่อนแอ คิดมาก • ไม่ใช่โรคจิต • เมื่อรักษา อาการจะค่อยๆ ดีขึ้น ไม่เห็นแบบผลทันตา • ยาที่ให้ไม่ทำาให้ติดยา
- 38. การให้การรักษาด้วย ยา ใช้ในโรคซึมเศร้าที่มีอาการปาน กลางขึ้นไป ใช้เวลา 1-2 สัปดาห์ อาการทาง อารมณ์จึงดีขึ้นชัด ไม่มีการติดยา ยาทุกชนิดมีประสิทธิภาพใกล้ เคียงกัน ปัญหาใหญ่คือการกินยาไม่ สมำ่าเสมอ
- 39. Treatment การรักษาระยะเฉียบพลัน: ยาที่ใช้บอ่ย คอื selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs เช่น fluoxetine) และ tricyclic antidepressants (TCAs เช่น imipramine, amitriptyline) 60-80% ของผู้ปว่ยตอบสนองต่อยา รักษาซึมเศร้า
- 40. การศึกษา meta-analysis พบว่าโดย รวมแล้ว มีความแตกต่างน้อยมากหรือแทบ จะไม่มีความแตกต่างในด้านประสิทธิผล ระหว่าง SSRIs กับ TCAs ถ้าใช้ยาตัวแรกไมไ่ด้ผล ควรเปลี่ยนเปน็ ยาอีกกลุ่มหนึ่งหรือให้ ยาเสริมเช่น lithium ร่วมด้วย และหากไม่ตอบสนอง ต่อยาควรทำาให้ผู้ปว่ยชักด้วยไฟฟา้ (ECT)
- 41. การรักษาต่อเนื่อง: ให้ยาที่ผู้ป่วยตอบ สนองในขนาดยาเท่าเดิมอีก 4-9 เดือน การรักษาแบบคงสภาพ: ให้ยาต่ออีก 3 ปี ในกรณีที่ผู้ปว่ยมกีารกลับเปน็ซำ้า 2 ครั้ง ผู้ป่วยที่มีอาการน้อยถึงปานกลางจะตอบ สนองต่อจิตบำาบัดได้ดีพอๆ กับการรักษา ด้วยยา จิตบำาบดัที่มีการศึกษาอย่างเป็นระบบ คอื cognitive therapy และ interpersonal psychotherapy
- 42. การรักษาด้วยยา ระยะยาว มีอาการของโรคตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไป มีอาการของโรค 2 ครั้ง ร่วมกับ มีประวัติโรค mood disorderในญาติ มีประวัติอาการกำาเริบภายใน 1 ปีหลังการ หยุดยาครั้งก่อน เริ่มมีอาการครั้งแรกขณะอายุน้อย (ก่อน 20 ปี) อาการแต่ละครั้งที่เป็นในช่วง 3 ปีก่อนนนั้ HHS Depression Guideline for Depression in Primary Care. 1993
- 43. การดำาเนินโรคและการ พยากรณ์โรค เริ่มป่วยเมื่ออายุเท่าไรก็ได้, โดยเฉลี่ยพบ ในช่วงอายุ 20-30 ปี 2/3 หายสนิท, 1/3 ดีขึ้นเพียงเล็กน้อยห รือไม่ ดีขึ้นเลย การมี MDD episode 1, 2, หรือ 3 ครั้ง จะมคีวามเสยี่งราว 50%, 70% และ 90% ที่จะมีครั้งต่อไป
- 44. กกาารฆฆ่า่า ตตัวัวตตาาย SSUUIICCIIDDEE BBEEHHAAVVIIOORR
- 45. พฤตติกิกรรมกกาารฆฆ่่าาตตััวตตาาย ((ssuuiicciiddaall bbeehhaavviioorr)) ปปััจจจุบุบันันมมีคีคววาามหมมาาย 11คค.. ร กออาาบรคคลลิดิดุมุมอถยยึงึงาากฆฆ่า่าตตััวตตาาย ((ssuuiicciiddaall iiddeeaattiioonn)) หมมาายถถึึงกกาารมมีีคววาามคคิิดอยยาาก ฆ22่่.า กตตัาัาวรตพพาายยาายยาามฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย ((ssuuiicciiddee aatttteemmppttss)) หรรือือปปััจจจุบุบันันนนิยิยมเเรรียียก ppaarraassuuiicciiddee หมมาายถถึงึง ผทู้ทูี้่พี่พยยาายยาามฆฆ่่าา ตตัวัวตตาาย แแตต่ใ่ในนทสี่สีุ่ดุดยยัังไไมม่ถ่ถึึงแแกก่่ชชีวีวิติต
- 46. ศศัพัพทท์อ์อีกีกคคำาำา หนนึ่งึ่งทที่ใี่ใกกลล้้เเคคีียงกกัันคคืือ ddeelliibbeerraattee sseellff hhaarrmm ซซึ่งึ่งหมมาายถถึึงผผูู้้ ทที่ที่ทำาำา รร้า้ายตนเเอองโโดดยเเจจตนนาา ไไมม่่วว่า่าจจะะ ททำาำา ไไปปเเพพื่อื่อตต้อ้องกกาารตตาายหรรือือไไมม่่ 33.. กกาารฆฆ่่าาตตััวตตาายสสำาำาเเรร็จ็จ ((ccoommpplleetteedd ssuuiicciiddee)) หมมาายถถึึงผผู้ทู้ทีี่่ เเสสีียชชีีววิิตจจาากกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย
- 47. • ในปีหนึ่งจะมมีผีผู้ฆู้ฆ่่าาตตัวัวตตาายสสำาำาเเรร็จ็จเเปป็็น จจำาำานวนมมาากกวว่า่า 11 ลล้า้านคน คคิิดเเฉฉลลี่ยี่ยตต่อ่อเเววลลาาจจะะพบวว่่าามมีผีผู้ฆู้ฆ่่าาตตัวัวตตาาย ส•ำาำา กเเรราา็จ็จร ฆ11่่าา คตนนัวัว ต ททาาุุกย ย44ััง00สส วว่ง่งินินผผาาลทกกีี รระะทบตต่อ่อจจิติตใใจจ ของพพ่่อแแมม่่พพี่นี่น้อ้องสสาามมีภีภรรยยาาแแลละะเเพพื่อื่อนๆๆ ของผตู้ตู้าายออีกีกปรระะมมาาณ 55--1100 ลล้้าานคน • โโดดยเเฉฉลลี่ยี่ยแแลล้ว้วกกาารเเสสีียชชีีววิติตจจาากกกาาร ฆฆ่่าาตตััวตตาายแแตต่่ลละะครรั้งั้งมมีี ผลกรระะทบตต่อ่อคนใใกกลล้เ้เคคียียงอยย่่าางนน้อ้อย 66 คน • กกาารฆฆ่่าาตตััวตตาายตติิด 1100 ออันันดดับับแแรรกของ สสาาเเหหตตุุกกาารตตาายของปรระะชชาากรโโลลก แแลละะ ตติิดออันันดดับับททีี่่ 33 ของสสาาเเหหตตุกุกาารตตาาย สสำาำาหรรับับปรระะชชาากรววััย 1155--3355 ปปีี
- 48. • ปรระะเเททศไไททย แแตต่่ลละะปปีจีจะะมมีผีผู้เู้เสสีียชชีวีวิติต จจาากกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาายปรระะมมาาณ 44,,550000-- 55,,000000 คน ซซึ่งึ่งมมาากกวว่า่ากกาารฆฆ่่าากกันันตตาาย ททีี่่ มมีีปรระะมมาาณ ปปีลีละะ 33,,000000--33,,880000 รราาย ((สสำาำานนักักนโโยยบบาายแแลละะยยุุทธศศาาสตรร์์,, 22554466)) • ถถ้้าานนับับจจำาำานวนผผู้ทู้ที่ที่ทำาำารร้า้านตนเเออง ททั้งั้งหมด ททั้งั้งทที่เี่เสสียียชชีวีวิติตแแลละะไไมม่เ่เสสีียชชีีววิติตจจะะ พบวว่า่ามมีีจจำาำานวนรวมสสูงูงถถึึง 2255,,000000-- 2277,,000000 รราายตต่่อปปีี ((อภภิชิชัยัย มงคล แแลละะ คณณะะ,, 22554466))
- 49. • ตตััวเเลลขลล่า่าสสุดุด ออััตรราากกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาายใในน ปรระะเเททศไไททยอยทู่ทูี่ี่่ 55..9966 คน ตต่อ่อปรระะชชาากร 11 แแสสนคน ซซึ่งึ่งเเมมื่อื่อเเททียียบกกับับตต่า่างปรระะเเททศ ยยัังถถืือเเปป็็นตตัวัวเเลลขทที่ตี่ตำ่าำ่าวว่่าาออีีกหลลาาปรระะเเททศ • ปรระะเเททศญญี่ปี่ปนุ่ มมีอีอััตรราากกาารฆฆ่า่าตตัวัวตตาาย 2233..77 คนตต่่อปรระะชชาากรแแสสนคน •ปรระะเเททศเเกกาาหลลีใีใตต้้ มมีีออัตัตรราากกาารฆฆ่า่าตตััวตตาาย 2211..99 คนตต่อ่อปรระะชชาากรแแสสนคน •ปรระะเเททศศรรีีลลัังกกาามมีีออัตัตรราากกาารฆฆ่า่าตตัวัวตตาาย 2211..66 คนตต่่อปรระะชชาากรแแสสนคน •ปรระะเเททศจจีนีน((ฮฮ่่องกง))มมีีออัตัตรราากกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย 1177..44 คนตต่อ่อปรระะชชาากรแแสสนคน •ปรระะเเททศสหรรัฐัฐอเเมมรริกิกาา มมีีออัตัตรราากกาารฆฆ่า่าตตัวัวตตาาย 1100..55 คนตต่อ่อปรระะชชาากรแแสสนคน
- 51. • กกาารศศึึกษษาาตตาามภภาาคพบวว่่าา ออัตัตรราากกาาร ททำาำารร้า้ายตนเเอองไไมม่เ่เสสีียชชีวีวิติตของปรระะชชาากร ภภาาคกลลาางสสูงูงสสุุด รองลงมมาาภภาาคเเหหนนือือ ภภาาค ออีสีสาาน แแลละะภภาาคใใตต้้ ตตาามลลำาำาดดับับ ผลกกาาร ศศึกึกษษาายยัังพบวว่า่าสสัดัดสส่ว่วนกกาารททำาำารร้า้ายตนเเออง นนั้นั้น เเปป็็นเเพพศหญญิงิงมมาากวว่า่าเเพพศชชาาย คคิิดเเปป็น็น รร้อ้อยลละะ 6666 แแลละะ 3344 ตตาามลลำาำาดดัับ • รระะบบาาดววิทิทยยาาของผทู้ทูี้่ที่ทำาำารร้า้ายตนเเอองจน เเสสีียชชีีววิติต พบวว่า่า สส่ว่วนใใหหญญ่เ่เปป็็นเเพพศชชาาย มมาากกวว่า่าเเพพศหญญิิง ใในนชช่ว่วงออาายยุุกลลุ่มุ่มววัยัย ผผู้ใู้ใหหญญ่ต่ตอนตต้้น ((ออาายยุุรระะหวว่า่าง 3300--4400 ปปีี)) แแลละะกลลุ่มุ่มผผู้สู้สููงออาายยุุ ((ออาายยุุมมาากกวว่า่า 6600 ปปีี)) พบวว่า่ามมาากทที่สี่สุุด ใในนขณณะะทที่รี่ราายงงาานกกาาร ททำาำารร้า้ายตนเเอองทที่เี่เสสีียชชีวีวิติตตตาามภภาาค จจะะพบ วว่า่าภภาาคเเหหนนือือมมีสีสููงสสุดุด
- 53. 8.2 7.7 7.1 6.9 6.4 5.7 5.96 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 อัตราการฆ่าตัวตายสำาเร็จของ ประเทศไทย(ต่อแสนประชากร)
- 54. 18.04 17.98 ระนอง ลำาปาง อัตราการฆ่าตัวตายสำาเร็จปี 16 12 15.77 18 15 12.92 12.28 11.75 11.26 10.16 10.03 0 2 4 6 8 10 14 20 ลำาพูน เชียงใหม่ ระยอง เชียงราย พะเยา แพร่ ชลบุรี แม่ฮ่องสอน 2548
- 55. 17.76 15.33 อุตรดิตถ์ อัตรำกำรฆ่ำตัวตำยสำำเร็จปี 14 12.14 13.33 13.15 10.95 10.89 10.21 9.48 9.2 0 2 4 6 8 10 12 16 18 20 ลำำพูน เชียงใหม่ เชียงรำย พะเยำ แม่ฮ่องสอน ระยอง น่ำน ตำก กำำแพงเพชร 2549
- 56. 16.26 13.58 12.41 11.88 ตำก ชลบุรี น่ำน อัตรำกำรฆ่ำตัวตำยสำำเร็จปี 12 10 11.07 10.7 10.66 9.83 9.8 9.63 0 2 4 6 8 14 16 18 ลำำพูน เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน จันทบุรี พะเยำ เชียงรำย ระยอง 2550
- 57. อตัรำกำรฆำ่ตวัตำยตอ่แสนประชำกร อ.เมือง 12.44 22.51 41.69 65.42 13.7 9.31 21.49 16.51 61.61 48.8 30.09 41.12 70 60 50 40 30 20 10 0 2546 2547 2548 2549 2550 2551
- 58. 70 60 50 40 30 20 10 0 ผู้ฆ่ำตัวตำยสำำเร็จแยกตำมสำเหตุ 2547 2548 2549 2550 2551 โรคทำงจติเวช ตดิสรุำ นอ้ยใจ โรคเรอื้รงั
- 59. ร้อยละของผู้ฆ่ำตัวตำยสำำเร็จแยกตำมช่วงอำ50 40 30 20 10 0 < 15 ปี 15-24 ปี 25-34 ปี 35-44 ปี 45-54 ปี 55-64 ปี 65 ปีขึ้นไป ปี2548 ปี2549 ป2ี550 ป2ี551
- 60. ร้อยละของผู้พยำยำมฆ่ำตัวตำยแยกตำมช่วงอำ50 40 30 20 10 0 < 15 ปี 15-24 ปี 25-34 ปี 35-44 ปี 45-54 ปี 55-64 ปี 65 ปีขึ้นไป ปี2548 ปี2549 ป2ี550
- 61. ผู้พยำยำมฆำ่ตวัตำยแยกตำมสำเหตุ ปี 2550 22.95 9.8 1.64 4.92 29.51 6.56 8.2 11.48 ทะเลำะกบัคนใกลช้ดิ นอ้ยใจ ผดิหวงัในควำมรกั เศรษฐกจิ โรคจติ สรุำ สญูเสยีคนรกั โรคเรอื้รงั
- 62. ผู้ใชบ้ริกำรแยกตำมกลมุ่โรค 4 อันดับแรก 50 40 30 20 10 0 2546 2547 2548 2549 2550 Psychosis Depression Anxiety Alcoholic induce psychic problem
- 63. ปปัจัจจจััยทที่เี่เปป็็นสสำำเเหหตตุุกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำย ((EEttiioollooggyy)) จจััยททำำงชชีวีวภภำำพ ((BBiioollooggiiccaall ffaaccttoorrss)) ออััตรรำำกกำำรฆฆ่่ำำตตััวตตำำยสสำำำำเเรร็จ็จรร่ว่วมกกััน ((ccoonnccoorrddaannccee ccoommpplleettee ssuuiicciiddee rraattee))ของคแู่ฝดชนนิดิดไไขข่่ใใบบเเดดียียวกกัันมมีี คค่่ำำสสููงกวว่ำ่ำคคู่แู่แฝฝดชนนิดิดไไขข่ค่คนลละะใใบบ ผผู้ปู้ป่่วยซซึมึมเเศศรร้ำ้ำทที่มี่มีคีคววำำมผผิดิดปกตติใิในน รระะบบ sseerroottoonniinn ตตำ่ำำ่ำ (( รระะดดับับ CCSSFF 55--HHIIAAAA ตตำ่ำำ่ำ))มมีแีแนนวโโนน้้มฆฆ่่ำำตตััว ตตำำยสสููงกวว่ำ่ำผผู้ไู้ไมม่ม่มีคีคววำำมผผิดิดปกตติดิดังัง กลล่ำ่ำว
- 65. ยัยททำำงจจิิตใใจจ ((PPssyycchhoollooggiiccaall ffaaccttoorrss)) โโรรคททำำงจจิิตเเววช รรู้สู้สึึกหมดหววังัง คววำำมกก้้ำำวรร้้ำำว คววำำมออับับออำำย คววำำรร่ว่วมปรระะสสำำน ((rreeuunniioonn)),, กกำำรเเกกิิด ใใหหมม่่((rreebbiirrtthh)) ,, กกำำรแแยยกจจำำกทที่เี่เปป็็นกกำำร ตอบโโตต้้((rreettaalliiaattiioonn aabbaannddoonnmmeenntt)) ,, คววำำมหมมำำยของกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำย
- 66. ปปัจัจจจัยัยททำำงสสัังคม ((SSoocciiaall ffaaccttoorrss)) ออัตัตรรำำกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำยพบสสููงใในน เเมมือืองใใหหญญ่่ ออำำศศััยอยคู่นเเดดียียว ขขำำดคววำำมชช่ว่วย เเหหลลือือ จจำำกครอบครรัวัวหรรือือผผู้อู้อื่นื่น เเหหตตุกุกำำรณณ์ก์ก่่อใใหห้เ้เกกิิดคววำำมเเคครรียียด ssttrreessssffuull eevveenntt)) มมำำก กกำำรไไดด้ร้รัับขข่ำ่ำวสสำำรเเกกี่ยี่ยวกกัับ รฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำยบบ่่อยๆๆ
- 67. ปปััจจจััยเเสสี่ยี่ยงตต่อ่อกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำย (( RRiisskk FFaaccttoorrss)) 11.. กกำำรววินินิิจฉฉัยัยททำำงจจิิตเเววช คววำำมเเจจ็บ็บปป่่วยททำำงดด้้ำำนจจิติตเเววชเเปป็็น ตตัวัวพยยำำกรณณ์ท์ที่สี่สำำำำคคัญัญ แแลละะเเกกี่ยี่ยวขข้อ้อง กกัับกกำำรปรระะเเมมิินกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำยมมำำก ทที่สี่ส มมุุดดำำกกวว่ำ่ำรร้อ้อยลละะ 9900 ของผผู้ฆู้ฆ่่ำำตตััว ตตำำยสสำำำำเเรร็จ็จไไดด้ร้รับับกกำำรววินิจิจฉฉััย เเปป็็นโโรรคททำำงจจิิตเเววช สส่่วนใใหหญญ่่ คคืือ โโรรคซซึมึมเเศศรร้ำ้ำ หรรือือ กกำำรใใชช้แ้แออลกอฮอลล์ห์หรรือือททั้งั้งสองอยย่่ำำง
- 69. 11..11 โโรรคซซึมึมเเศศรร้ำ้ำ • ปรระะมมำำณรร้อ้อยลละะ 2200--3355 ของผผู้ทู้ที่ฆี่ฆ่่ำำ ตตัวัวตตำำยมมีสีสำำเเหหตตุมุมำำจจำำกโโรรคซซึมึมเเศศรร้ำ้ำ • พบวว่ำ่ำผปู้ปู้่ว่วยโโรรคซซึมึมเเศศรร้้ำำทที่มี่มีี ลลักักษณณะะททำำงคลลิินนิกิกดดัังตต่อ่อไไปปนนีี้้ จจะะมมีคีคววำำมเเสสยี่งตต่อ่อกกำำรฆฆ่ำ่ำตตััวตตำำยเเพพิ่มิ่ม ขมมึ้นึ้นีีออำำกกำำรนอนไไมม่ห่หลลับับอยตู่ลอด ลละะเเลลย ไไมม่่สนใใจจตนเเออง ออำำกกำำรรรุนุนแแรรงโโดดยเเฉฉพพำำะะหหำำกมมีอีอำำกกำำร โโรรคจจิติตรร่ว่วมดด้ว้วย มมีีปปัญัหหำำดด้ำ้ำนคววำำมจจำำำำ มมีอีอำำกกำำร
- 71. 1.2 โรคจิตเภท ปัจจจัยัยสสำำำำคคัญัญทที่พี่พบใในนผผู้ปู้ป่่วย โโรรคจจิิตเเภภททที่ฆี่ฆ่่ำำตตัวัวตตำำย ไไดด้แ้แกก่่ กกำำรมมีอีอำำรมณณ์เ์เศศรร้ำ้ำ หมดกกำำำำลลังังใใจจ แแลละะมมีปีปรระะววัตัติกิกำำรพยยำำยยำำมฆฆ่่ำำตตัวัว ตตำำยโโดดยววิธิธีีทที่รี่รุนุนแแรรง ผผู้ปู้ป่่วยกลลุ่มุ่มนนี้มี้มัักจจะะมมีลีลักักษณณะะ เเปป็็น ผชู้ชู้ำำย ออำำยยุุนน้้อย วว่ำ่ำงงงำำน อยคู่น เเดดียียว มมีปีปรระะววััตติดิดื่มื่มสสุุรรำำหรรือือใใชช้ส้สำำร เเสสพยย์์ตติดิด มมีอีอำำกกำำรกกำำำำเเรริบิบบบ่่อยๆๆ มมีี คววำำมกลลัวัววว่ำ่ำออำำกกำำรจจะะแแยย่่ลงโโดดย
- 72. จจะะพบกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำยบบ่อ่อยใในนชช่ว่วงตต้น้นๆๆ ของกกำำรเเจจ็็บปป่ว่วย ทที่มี่มีอีอำำกกำำรกกำำำำเเรริบิบ หรรือือ ชช่่วงทที่หี่หำำยใใหหมม่ๆ่ๆ(( ppaarraaddooxxiiccaall ssuu ปiiccัจัจiiจจddัยัยeeเ)เ)สยี่งใในนรระะยยะะฉฉัับพลลันันไไดด้แ้แกก่่ กกำำรมมีอีอำำกกำำรหหูแูแวว่ว่วเเสสี่ยี่ยงสสั่งั่งใใหห้้ ททำำำำรร้้ำำยตนเเออง มมีภีภำำววะะ aaggiiaattiioonn หรรือือมมีคีคววำำมรรู้สู้สึึกททุกุกขข์ท์ทรมมำำนออัันเเปป็็น ผลจจำำกคววำำม หลงผผิดิดของตน
- 73. 33 ภภำำววะะตติดิดสสุุรรำำหรรือือสสำำรเเสสพยย์์ตติดิด • ปรระะมมำำณวว่ำ่ำรร้อ้อยลละะ 5500 ของกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัว ตตำำยมมีคีคววำำมเเกกี่ยี่ยวขข้อ้อง กกัับกกำำรใใชช้ส้สำำรใในนททำำงทที่ผี่ผิดิด ((ssuubbssttaannccee aabbuussee)) พบปรระะววัตัติิภภำำววะะซซึมึมเเศศรร้ำ้ำใในนกลลุ่มุ่มทที่ใี่ใชช้ส้สำำรเเสสพตติดิด • กกำำรดดื่มื่มสสุรุรำำหรรือือสสำำรเเสสพยย์์ตติิดจจะะททำำำำใใหห้้ คววำำมยยัับยงั้ชชั่งั่งใใจจลดลง
- 74. • ผผู้ปู้ป่ว่วยตติิดสสุรุรำำแแลละะสสำำรเเสสพยย์์ตติดิดทที่มี่มีี คววำำมเเสสี่ยี่ยงตต่่อกกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำยสสููงพบ มมีลีลักักษณณะะดดังังตต่อ่อไไปปนนีี้้ มมีีปปัจัจจจัยัยกดดดันันใในนชช่่วงกก่่อนหนน้ำ้ำนนีี้้ โโดดยเเฉฉพพำำะะใในนแแงง่่ของกกำำรสสูญูญเเสสีีย สหสุุขรรือือภภำำกกำำพรทททะะรรุดุดเเลโโทลำำะะทรเเบม บำำะะแแลละะ แแวว้ง้งบบุุคคลใใกกลล้้ ชชิิด มมีภีภำำปววะะรระะซซึสสิทิมึทมเเศธธิิศภภำำรร้ำ้ำ พใในนกกำำรททำำำำงงำำนตตำ่ำำ่ำ
- 75. 11..44 ลลักักษณณะะบบุคุคลลิกิกภภำำพ คลลิกิกภภำำพแแบบบหหุุนหหันันพลลันันแแลล่น่น iimmppuullssiivviittyy)) • BBoorrddeerrlliinnee ppeerrssoonnaalliittyy ddiissoorrddeerr AAnnttiissoocciiaall ppeerrssoonnaalliittyy ddiissoorrddeerr
- 76. ผผู้ทู้ที่มี่มีกีกำำรววินินิิจฉฉัยัย 22 โโรรครร่ว่วมกกััน • คววำำมเเสสยี่งจจะะเเพพิ่มิ่มสสูงูงขขึ้นึ้นใในนผผู้ทู้ที่มี่มีี กกำำรววินินิิจฉฉัยัย 22 โโรรครร่ว่วมกกััน ((โโccดดooยยmmเเฉoฉorrพพbbำำiiะdะdโโiittรรyyคค))ซซึึมเเศศรร้ำ้ำกกัับกกำำร ตติดิดสสำำรเเสสพตติดิด หรรือือโโรรคซซึมึมเเศศรร้้ำำ กกัับ บบุุคลลิกิกภภำำพผผิดิดปกตติิ
- 77. ปปััจจจััยกรระะตตุ้นุ้นใใหห้ผ้ผู้ปู้ป่่วยคคิิดฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำย • ปปัญัญหหำำหรรือือคววำำมกดดดันันใในนกกำำรดดำำำำ เเนนินินชชีวีวิิต มมักักจจะะเเกกิดิดขขึ้นึ้นกก่่อน กกำำรฆฆ่่ำำตตััวตตำำย • พบวว่ำ่ำใในนชช่ว่วงรระะยยะะ 66 สสััปดดำำหห์์กก่่อน กกำำรฆฆ่่ำำตตัวัวตตำำย บบุคุคลเเหหลล่ำ่ำนนี้มี้มักักจจะะมมีี ปปััญหหำำววิกิกฤตใในนชชีวีวิติตเเกกิิดขนึ้ • เเชช่น่นปปัญัญหหำำใในนเเรรื่อื่องของคววำำม สสััมพพัันธธ์ก์กัับบบุคุคลใใกกลล้ช้ชิดิด คววำำมกกัังวล ตต่อ่อกกำำรยยุุตติคิคววำำมสสัมัมพพัันธธ์์ หรรือือปปัญัญหหำำ เเศศรษฐกกิิจ
- 78. ลักษณะ psychopathology วำำมเเสสยี่งสสููงใในนผผู้ปู้ป่่วยทที่มี่มีลีลักักษณณะะ มมีี ppssyycchhoollooggiiccaall • ซซึมึมเเศศรร้ำ้ำมมำำก ทท้อ้อแแทท้้ หมดหววััง หรรือือ รรู้สู้สึึกวว่ำ่ำหมดหนททำำงใในนชชีวีวิติต • มมีอีอำำกกำำรววิิตกกกังังวลรรุนุนแแรรง มมีี พฤตติกิกรรมหหุนุนหหัันพลลันันแแลล่น่น ใในนชช่ว่วงเเรร็ว็วๆๆ นนีี้้ แแลละะมมีอีอำำกกำำรนอนไไมม่่ หลลับับรรุนุนแแรรง
- 79. ลลัักษณณะะพฤตติกิกรรมกกำำรฆฆ่่ำำตตััวตตำำย • ปรระะววัตัติิกกำำรพยยำำยยำำมฆฆ่่ำำตตััวตตำำย ชช่ว่วงปปีแีแรรกของกกำำรพยยำำยยำำมฆฆ่่ำำตตัวัว ตตำำยพบวว่ำ่ำบบุุคคลนนั้นั้นมมีคีคววำำมเเสสยี่งสสููง เเปป็็น 110000 เเทท่ำ่ำของปรระะชชำำกรททั่วั่วไไปป พบวว่ำ่ำรร้อ้อยลละะ 1177 ของผผู้ทู้ที่ฆี่ฆ่่ำำตตัวัว ตตำำยสสำำำำเเรร็จ็จ เเคคยมมีปีปรระะววัตัติิกกำำรททำำำำรร้ำ้ำย ตนเเอองมมำำกก่่อน((ปรระะเเววช ตตันันตติิพพิิววัฒัฒน สกกุุลแแลละะคณณะะ)) กกำำรศศึกึกษษำำใในนตต่ำ่ำงปรระะเเททศพบ ปรระะมมำำณรร้อ้อยลละะ 3300
- 80. • คววำำมคคิิดอยยำำกตตำำย วำำมตตั้งั้งใใจจ สงิ่ทผี่ผีู่้ปู้ป่ว่วยหววังังผลจจำำกกกำำรกรระะททำำำำ • แแผผนกกำำร มมีตีตั้งั้งแแตต่แ่แผผนกกำำรไไมม่่ ชชััดเเจจน ไไมม่ร่รุนุนแแรรง ไไปปจนถถึึง แแผผนกกำำรทที่ใี่ใชช้้รรุนุนแแรรง มมีสีสงิ่ทที่จี่จะะใใชช้้ ก•ร ผผะะทู้ททำำี่มำำี่มออีคีคยววู่ใู่ใำำกมลเเสส้้ตยี่ยีั่วัวงสสููงคคืือผผู้ทู้ที่คี่คิิดตตั้งั้งใใจจ ตตำำย มมีแีแผผนกกำำรทที่ชี่ชัดัดเเจจน รรุนุนแแรรง แแลละะเเลลี่ยี่ยงกกำำรใใหห้ผ้ผอู้อูื้่นื่นชช่่วย
- 81. 55.. ปปััจจจััยเเสสี่ยี่ยงออื่นื่นๆๆ • กกำำรชช่ว่วยเเหหลลืือคคำำ้ำำ้จจุนุนจจำำกครอบครรัวัว หรรือือคววำำมใใกกลล้ช้ชิดิดกกัับผผู้อู้อื่นื่น ผผู้ปู้ป่่วยททีี่่ ญญำำตติดิดูแูแลลชช่ว่วยเเหหลลือือดดีมีมักักททำำำำ ใใหห้้ สถถำำนกกำำรณณ์ท์ที่รี่รุนุนแแรรงใในนชช่ว่วงกก่่อนหนน้ำ้ำ นนั้นั้นคลลี่คี่คลลำำยลง • คววำำมเเจจ็็บปป่่วยททำำงกกำำย กกำำรเเจจ็็บปป่ว่วยดด้ว้วยโโรรคททำำงกกำำยเเรรื้อื้อรรังัง ททุุ พลภภำำพสสููง เเชช่่น กกำำร บบำำดเเจจ็บ็บบรริเิเววณไไขขสสันันหลลังัง คววำำมเเจจ็บ็บ ปวดรรุนุนแแรรงจจำำกตตัวัวโโรรค
- 82. ในผู้ป่วยโโรรคททาางกกาายเเรรื้อื้อรรังังนนั้นั้นจจะะมมีี คววาามเเสสยี่งสสููง ใในนชช่ว่วงทที่อี่อาากกาารของโโรรคกกำาำาเเรริบิบหรรือือมมีี คววาามททุกุกขข์์ทรมมาาน มมีคีคววาามเเจจ็บ็บปวดจจาาก ตตััวโโรรคมมาาก ใในนผผู้ตู้ติดิดเเชชื้อื้อ HHIIVV นนั้นั้นมมีคีคววาามเเสสี่ยี่ยง สสูงูงใในนรระะยยะะแแรรกทที่ที่ทรราาบวว่า่าตนตติดิด เเชชอื้ กกัับใในนรระะยยะะทท้า้ายของโโรรค
- 83. • ออาายยุุ อาายยุุเเปป็น็นกลลุ่มุ่มทที่มี่มีคีคววาามเเสสยี่งตต่อ่อกกาารฆฆ่่าาตตััวตตาายสสููง • เเเเพพพศศชชาายมมีคีคววาามเเสสี่ยี่ยงสสูงูงกวว่า่าเเพพศ หญญิงิงใในนกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาายสสำาำาเเรร็จ็จ
- 84. แบบปรระะเเมมินินคววาามเเสสี่ยี่ยงตต่อ่อกกาารฆฆ่า่าตตัวัวตตาาย รายการประเมิน ไม่ใ ช่ ใช่ 1. ในเดือนที่ผ่านมาท่านคิดอยากตายหรือคิดว่าตายไปจะดี กว่า 0 1 2. ในเดือนที่ผ่านมาท่านอยากทำาร้ายตัวเองหรือทำาให้ตัว เองบาดเจ็บ 0 2 3. ในเดือนที่ผ่านมาท่านคิดเกี่ยวกับการฆ่าตัวตาย 0 6 (ถ้าตอบว่าใช่ให้ถามต่อดังนี้) ท่านสามารถควบคุมความ ได้ อยากฆ่าตัวตายที่ท่านคิดอยู่นั้นได้หรือไม่หรือบอกได้ไหม 0 ว่าคงจะไม่ทำาตามความคิดนั้นในขณะนี้ ไม่ ได้ 8 4. ในเดือนที่ผ่านมาท่านมีแผนการที่จะฆ่าตัวตาย 0 8 5. ในเดือนที่ผ่านมาท่านได้เตรียมการที่จะทำาร้ายตนเอง 0 9 หรือเตรียมการที่จะฆ่าตัวตายโดยตั้งใจว่าจะให้ตายจริงๆ 6. ในเดือนที่ผ่านมาท่านได้ทำาให้ตนเองบาดเจ็บแต่ไม่ตั้งใจ ที่จะทำาให้เสียชีวิต 0 4
- 85. คะแนนรวม 1-8 แนวโน้มที่จะ ฆ่าตัวตายในปัจจุบัน ระดับน้อย คะแนนรวม 9-16 แนวโน้มที่ จะฆ่าตัวตายในปัจจุบัน ระดับปานกลาง คะแนนรวม ≥ 17 แนวโน้มที่ จะฆ่าตัวตายในปัจจุบัน ระดับสูง
- 87. การให้ความช่ว ยเเหหลลือือดด้า้านจจิติตใใจจแแลละะสสังังคม ควรสสัมัมภภาาษณณ์์เเพพอื่จจะะไไดด้เ้เขข้า้าใใจจชชัดัดถถึงึง ปปััญหหาาของผผู้ปู้ป่่วย กก่่อนใใหห้ก้กาารชช่ว่วยเเหหลลืือ
- 88. เพื่อรสัมภาษณ์เพอื่ววาางแแผผนใในนกกาารชช่่วยเเหหลลืือ ยสสาาเเหหตตุอุอะะไไรรผผู้ปู้ป่ว่วยจจึงึงลงมมือือททำาำาใในนครรั้งั้งนนีี้้ ปู้่ว่วยมองเเหหตตุกุกาารณณ์ท์ที่เี่เกกิิดขนึ้อยย่่าางไไรร ททั้งั้งใในนดด้า้านเเหหตตุกุกรระะตตุ้นุ้นแแลละะกกาารททำาำา รร้า้าย ตนเเออง ผลกรระะทบตต่อ่อชชีีววิติตของผปู้ปู้่่วยแแลละะ คนรอบขข้า้างอยย่า่างไไรร ผปู้ปู้่ว่วยมมีนีนิสิสััยกกาารแแกก้ป้ปัญัญหหาาอยย่่าางไไรร
- 89. แแหหลล่ง่งใใหห้้คววาามชช่ว่วยเเหหลลืือทที่มี่มีีเเปป็็นอยย่่าางไไรร ยมมีปีปััญหหาาอนื่ๆๆ ใในนชชีีววิติตทที่รี่รบกวนเเขขาาอยยู่ใู่ในนขณณะะนนี้จจจัยัยออะะไไรรบบ้า้างทที่ที่ทำำาาใใหห้ผ้ผู้ปู้ป่่วยยยัังอยยาากมมีชีชีีววิิตอยยูู่่ ภภาาพเเดดิมิมของผผู้ปู้ป่่วยใในนกกาารแแกก้้ปปััญหหาาเเปป็น็นอยย่่าางไไร
- 90. 88.. ผผู้ปู้ป่่วยมมีคีคววาามเเจจ็็บปป่ว่วยททาางจจิติตเเววชททีี่่ รรุุนแแรรงแแลละะรบกวนกกาารแแกก้้ปปััญหหาาของเเขขาา หรรือือไไมม่่ 99.. มมีีปปัญัญหหาาเเรร่ง่งดด่ว่วนทที่ตี่ต้อ้องแแกก้้ไไขขเเพพื่อื่อ ปป้อ้องกกัันไไมม่ใ่ใหห้ส้สถถาานกกาารณณ์แ์แยย่่ลงหรรือือ ออาาจเเปป็็นออัันตรราายตต่่อชชีวีวิิตของผผู้ปู้ป่่วย แแลละะผผู้เู้เกกี่ยี่ยวขข้อ้องหรรือือไไมม่่
- 92. องผผู้ปู้ป่่วยฆฆ่า่าตตััวตตาายทที่เี่เปป็น็นปรระะเเดด็น็นสสำาำาคคััญใในนกกาาร11.. AAmmbbiivvaalleennccee จะะมมีีคววาามรรู้สู้สึึกสองจจิติตสองใใจจอยยู่ตู่ตลอดแแมม้ข้ขณณะะกก่อ่อนกรระะ22.. คววาามหหุนุนหหันันพลลันันแแลล่่น กกาารชช่่วยเเหหลลือือแแกก้ไ้ไขขปปััญหหาาใในนชช่่วงทที่มี่มีี กกาารกรระะตตุ้นุ้น ภภาาววะะววิกิกฤตติกิก็อ็อาาจลดลง 33.. คววาามไไมม่่ยยืืดหยยุ่นุ่น ผทู้ทูี้่คี่คิิด ฆฆ่า่าตตัวัวตตาาย มมักักมมีีแแนนวคคิิดหรรือือกกาารมอง ปปััญหหาาแแบบบแแคคบๆๆ ไไมม่ย่ยืืดหยยุ่นุ่น
- 93. แนวทางการช่วยเหลือทางจิตสังคมในผู้ป่วยที่มี ความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย • มทีศันคติที่เป็นกลาง ตั้งใจช่วยเหลือ สร้างสัมพันธ์ทดีี่ • ช่วยเหลือแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าเกี่ยวกับชีวิตประจำาวัน • เสริมความคาดหวังทางบวก ปรับมมุมองในการแก้ปัญหา ใหเ้ห็นว่าแก้ไขได้ แต่ไม่ปลอบโยนหรือใหค้วามหวังที่เป็น ไปไม่ได้ • เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยขอความช่วยเหลือได้ในภาวะฉุกเฉิน • ลดการทำาร้ายตนเองแบบหุนหันพลันแล่น เช่นให้รับปากว่า จะไม่ทำาร้ายตนเองในระยะเวลาการรักษา • ให้ครอบครัวมีส่วนร่วมในการช่วยเหลือและดึงความช่วย เหลือจากเครือข่ายสังคม
- 94. กกาารรรักักษษาาดด้้วยยยาา 11.. ผผู้ปู้ป่่วยโโรรคซซึึมเเศศรร้า้า • ยยาาแแกก้้ซซึมึมเเศศรร้า้าใในนขนนาาดทที่เี่เหหมมาาะะ สมพบวว่า่าชช่ว่วยลดคววาามเเสสี่ยี่ยงตต่่อกกาาร ฆฆ่่าาตตัวัวตตาายไไดด้้ ผลทไี่ดด้อ้อาาจเเปป็็นจจาาก ฤทธลิ์ดกกาารซซึึมเเศศรร้า้ามมาากกวว่า่าฤทธธิ์ิ์ ร•ระะ ผงงััู้ปบู้บ่่วคยวซามมึมคเเศศิิดรออ้า้ายททาาี่มี่มกกีภีภตตาาาาวยยะะววิิตกกกังังวล สสููงพบมมีคีคววาามเเสสี่ยี่ยงตต่่อกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย ไไดด้้ กกาารใใหห้้ยยาาคลลาายกกัังวลเเพพอื่ลด ภภาาววะะววิติตกกกังังวลออาาจชช่ว่วยลดคววาาม เเสสยี่งตต่อ่อกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาายไไดด้้
- 95. • ท ในกรณีที่เี่เปป็น็นผผู้ปู้ป่่วยนอกกกาารใใหห้้ยยาา ตต้้องคคำาำา นนึงึงถถึึงคววาามเเสสี่ยี่ยงทที่ผี่ผู้ปู้ป่่วยจจะะกกิิน ยยาาทที่ใี่ใหห้เ้เพพื่อื่อฆฆ่่าาตตััวตตาาย ซซึ่งึ่งยยาากลลุ่มุ่มใใหหมม่่ จจะะ มมีคีคววาามปลอดภภัยัยกวว่า่ายยาากลลุ่มุ่ม ttrriiccyycclliicc
- 96. 22.. โโรรคจจิติตเเภภท • กกาารใใหห้ย้ยาารรักักษษาาโโรรคจจิิตใในนขนนาาดททีี่่ เเหหมมาาะะสม ชช่ว่วยใในนกกาารลดคววาามเเสสยี่ง ตต่อ่อกกาารฆฆ่่าาตตััวตตาาย • ควรรระะววังังออาากกาารขข้า้างเเคคีียงจจาากยยาา โโดดยเเฉฉพพาาะะ aakkaatthhiissiiaa ซซึ่งึ่งเเปป็็น ออาากกาารทที่ผี่ผู้ปู้ป่่วยทรมมาานจนคคิิดฆฆ่่าาตตัวัว บบุุคลลิกติตภายยาาพผผิดิดปกตติิแแบบบ bboorrddeerrlliinnee • มมีหีหลลาายรราายงงาานพบวว่า่ากกาารใใหห้้ยยาา รรักักษษาาโโรรคจจิติตมมีสีส่่วนชช่ว่วยลดคววาาม เเสสยี่งตต่อ่อกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย
- 97. กกาารรรักักษษาาดด้ว้วย EECCTT EECCTT เเปป็็นกกาารรรักักษษาาททาางชชีีวภภาาพททีี่่ ไไดด้ผ้ผลกวว่า่าววิธิธีอีอื่นื่นใในนกกาารรรรักักษษาาผผูู้้ ปป่ว่วยทที่เี่เสสยี่งตต่่อกกาารฆฆ่่าาตตััวตตาาย โโดดย เเฉฉพพาาะะใในนผผู้ปู้ป่่วยโโรรคซซึมึมเเศศรร้า้า
- 98. การรับ เเปป็น็นผผู้ปู้ป่่วยใในนโโรรงพยยาาบบาาล ปป้อ้องกกัันผผู้ปู้ป่่วยจจาากกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาาย แแยยกผผู้ปู้ป่่วยออกจจาากสภภาาพแแววดลล้อ้อมทที่เี่เปป็็นปปััญหหาา • ใใหห้ส้สาามมาารถปรระะเเมมินินผผู้ปู้ป่่วยไไดด้้อยย่่าาง ครบถถ้้วน โโดดยเเฉฉพพาาะะใในนกรณณีทีที่ยี่ยัังไไดด้้ ขข้อ้อมมูลูลไไมม่เ่เพพีียงพอหรรือือไไมม่่ครบถถ้้วน • ใใหห้ก้กาารรรักักษษาาทที่เี่เหหมมาาะะสมททั้งั้ง ปปััญหหาาททาางจจิิตเเววช ปปััญหหาากดดดัันตต่อ่อ จจิติตใใจจ รวมถถึึงกกาารสรร้า้าง สสััมพพันันธภภาาพใในนกกาารรรักักษษาา
- 100. SSAADDPPEERRSSOONN SSCCAALLEE • SS SSeexx ((mmaallee)) • AA AAggee ((eellddeerrllyy oorr aaddoolleesscceenntt << 1199 oorr >>4455)) • DD DDeepprreessssiioonn • PP PPrreevviioouuss ssuuiicciiddee aatttteemmppttss • EE EEtthaannooll aabbuussee • RR RRaattiioonnaall tthiinnkiinngg lloossss ((ppssyycchoossiiss)) • SS SSoocciiaall ssuuppppoorrttss llaacckiinngg • OO OOrrggaanniizzeedd ppllaann ttoo ccoommmmiitt ssuuiicciiddee • NN NNoo ssppoouussee ((ddiivvoorrcceedd >> wwiiddoowweedd >> ssiinnggllee)) • SS SSiiccknneessss ((pphyyssiiccaall iillllnneessss)) Adapted from Patterson et al 0 -3 close follow up consider admit, 4 -5 consider admit, >5 admit
- 102. งผู้ป่วยจำาหนน่า่ายออกจจาากโโรรงพยยาาบบาาล • ผผู้ปู้ป่่วยจจิติตเเววชทที่เี่เพพิ่งิ่งจจำาำาหนน่า่ายออกจจาาก โโรรงพยยาาบบาาลกก็็ยยัังคงมมีคีคววาามเเสสี่ยี่ยงทที่จี่จะะ ฆฆ่่าาตตััวตตาาย •โโดดยเเฉฉพพาาะะอยย่่าางยงิ่ ผผู้ปู้ป่่วยใในนกลลุ่มุ่มททีี่่ ววินิจิจฉฉัยัย aallccoohhoolliicc ddeeppeennddeennccee,, ssuubbssttaannccee aabbuussee,, ddeepprreessssiivvee nneeuurroossiiss แแลละะโโรรคจจิิตเเภภท
- 103. กกาารรรัักษษาาแแบบบผผู้ปู้ป่ว่วยนอก ณณีมีคีคววาามเเสสยี่งตตำ่าำ่าตต่อ่อกกาารฆฆ่่าาตตัวัวตตาายสสำาำาเเรร็จ็จ • ททำาำาขข้อ้อตกลงกกับับผผู้ปู้ป่่วย ((eessttaabblliisshhiinngg aa ccoonnttrraacctt)) โโดดย ใใหห้ผ้ผู้ปู้ป่่วยสสััญญญาาวว่า่าจจะะไไมม่ฆ่ฆ่่าาตตัวัวตตาาย ก•่่อ หนนาามกกาามพพีคีคบวแแาาพมทคยยิดิด์์คฆรร่า่าั้งั้งตตตััวว่อ่อตไไาาปย รรุนุนแแรรง ใใหห้ก้กลลับับมมาากก่่อนนนัดัด หรรืือมมีชีช่อ่องททาาง ฉฉุกุกเเฉฉินิน
- 104. มมาาชชิกิกใในนครอบครรัวัวตต้อ้องดดูแูแลล งใใกกลล้ช้ชิดิด • สงั่ยยาาใในนปรริมิมาาณทที่ไี่ไมม่่ มมาากพอทที่จี่จะะททำาำาใใหห้ผ้ผูู้้ ปป่ว่วยเเสสีียชชีวีวิติตจจาากกกาาร ก•ิิน ทยยำาำาาาจเเิิกตตินบิบำาขำาขบนนัดัดาาแแดดบบ ปรระะคคัับปรระะคอง