แนวคิดและการพัฒนาสำนักงานศึกษาธิการภาค 1-13 สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ

1. แนวคิดและการพัฒนา
สานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
(Regional Education Office No. 1-13
Office of the Permanent Secretary Ministry of Education)
ดร.วรัท พฤกษากุลนันท์
ผู้อานวยการสานักงานศึกษาธิการภาค 13 (กรุงเทพมหานคร)
สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ

2. เอกสารการวิเคราะห์และสังเคราะห์เพื่อจัดทาหลักการและแนวคิดการจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
• รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 มาตรา 78 (2)
• พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 7) พ.ศ.2550
• พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2556 (มาตรา 24)
• พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ พ.ศ.2551
• กฏกระทรวงแบ่งส่วนราชการสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2548 (ข้อ 2)
• ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการการศึกษา พ.ศ. 2552 ลงวันที่ 22 เมษายน 2552
• ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการบริหารข้อมูลสารสนเทศด้านการศึกษา พ.ศ. 2554
• ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการตรวจ ติดตาม ประเมินผลและนิเทศการศึกษา พ.ศ. 2549
• ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง จัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13 สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ลงวันที่ 27 กันยายน 2555
• ประกาศสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ตั้งสานักบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการการศึกษา 1-12 เป็นเครือข่ายการพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศึกษาของสถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และบุคลากรทางการศึกษา ลงวันที่ 2 กันยายน 2554
• ประกาศสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง จัดตั้งศูนย์เสมารักษ์ ประจาสานักบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการการศึกษา 1-12 ลงวันที่ 16
กันยายน 2552
• คาสั่งสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ที่ 1907/2555 เรื่อง มอบหมายภารกิจสนับสนุนการตรวจราชการ ลงวันที่ 12 พฤศจิกายน 2555
• หนังสือสานักงาน ก.พ.ร.ที่ นร 1200/ว18 เรื่องแนวทางการจัดส่วนราชการในภูมิภาค
• แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555–2559)
• คาแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี
• แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ. 2552 – 2559)
• แผนการบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2555–2558 (รัฐบาล นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี)
• กรอบยุทธศาสตร์การพัฒนาภาค สานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
• แผนปฏิบัติราชการ 4 ปี พ.ศ. 2556-2559 ของกระทรวงศึกษาธิการ
• แผนปฏิบัติราชการ 4 ปี (พ.ศ.2556-2559) ของสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
• แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 – พ.ศ. 2561
• แนวคิดการบริหารยุทธศาสตร์ และแนวคิดการพัฒนาองค์กรที่มีขีดสมรรถนะสูง
• รายงานการวิจัยต่างๆที่เกี่ยวข้อง

3. พ.ศ. 2452 ข้าหลวงธรรมการมณฑล/ธรรมการมณฑล
พ.ศ. 2458 ข้าหลวงตรวจการประจาภาค
พ.ศ. 2462 ศึกษาธิการมณฑล
พ.ศ. 2476 ธรรมการมณฑล
พ.ศ. 2476 ข้าหลวงตรวจการธรรมการ
พ.ศ. 2484 ข้าหลวงตรวจการศึกษาภาค
พ.ศ. 2495 ศึกษาธิการภาค
พ.ศ. 2500 ผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ
พ.ศ. 2504 ผู้ตรวจการศึกษา
พ.ศ. 2516 สานักงานศึกษาธิการเขต 1-12
พ.ศ. 2520 สานักงานศึกษาธิการเขต 1-12 และ
กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2526 สานักงานศึกษาธิการเขต เขตการศึกษา 1–12
และกรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2535 สานักพัฒนาการศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 1-
12
พ.ศ. 2546 สานักผู้ตรวจราชการประจาเขตตรวจราชการที่ 1-
12
และกรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2551 สานักผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการที่ 1-13
และกรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2551 สานักบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการการศึกษาที่
1-12
และกรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2555 สานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
ย้อนอดีตความเป็ นมา ศธภ.
ยุคก่อนการปฏิรูปการศึกษา 2542 ยุคหลังการปฏิรูปการศึกษา 2542

4. การบริหารงานของกระทรวงศึกษาธิการ
ในปัจจุบัน

5. วิทยาลัย วิทยาลัยสานักงาน
กศน.จังหวัด/
กทม./อาเภอ
โรงเรียน
สถาบันพัฒนา
การศึกษานอก
ระบบและ
การศึกษาตาม
อัธยาศัยภาค
สานักงาน
ศึกษาธิการภาค
1-13
กศน.
คกก.
สช.
คกก.
ก.ค.ศ.
คกก.
สถานศึกษา
ในสังกัด
กศน.
สานักงานการศึกษาเอกชน
จังหวัด/อาเภอ (เฉพาะ จชต.
ภาคใต้)
ปส.กช.
โรงเรียน/
สถานศึกษา
โรงเรียน โรงเรียน
ศูนย์การศึกษา
พิเศษเขต
การศึกษา
สพป.
(183 เขต)
สพม.
(42 เขต)
ศูนย์การศึกษาพิเศษ
ประจาจังหวัด
วิทยาลัยชุมชนมหาวิทยาลัย/
สถาบัน
การบริหารงานของกระทรวงศึกษาธิการในปัจจุบัน
องค์การมหาชน: สถาบันระหว่างประเทศเพื่อการค้าและการพัฒนา (องค์การมหาชน) (สคพ.),
โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์, สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (สทศ.) สถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ (สคช.)
หน่วยงานในกากับ: สานักงานเลขาธิการคุรุสภา, สานักงานส่งเสริมสวัสดิการครูและบุคลากรทางการศึกษา
(สกสค.), สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.), สานักงานลูกเสือแห่งชาติ (สลช.)
สานักงานรัฐมนตรี
ระเบียบบริหารราชการใน
สถานศึกษาของรัฐที่จัดการศึกษา
ระดับปริญญาที่เป็นนิติบุคคล
ระเบียบบริหารราชการใน
ส่วนกลาง
ระเบียบบริหารราชการเขตพื้นที่
การศึกษา
กลุ่มจังหวัด
สานักงานปลัดกระทรวง
สานักงาน
เลขาธิการสภา
การศึกษา
สานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน
สานักงานคณะกรรมการ
การอุดมศึกษา
สานักงานคณะกรรมการ
การอาชีวศึกษา
คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ
กระทรวงศึกษาธิการ
สถาบันการอาชีวศึกษา
19 สถาบัน
สานักบริหารการศึกษา
พิเศษ
คกก.

6. ก.ค.ศ.
กศน.
สช.
สานักอานวยการ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และ
บุคลากรทางการศึกษา
สานักความสัมพันธ์ต่างประเทศ
สานักนโยบายและยุทธศาสตร์
สานักตรวจราชการและติดตาม
ประเมินผล
สานักนิติการ
สานักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการ
นักเรียน
กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร
กลุ่มตรวจสอบภายใน
กระทรวงศึกษาธิการ
ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริต
กระทรวงศึกษาธิการ
สานักส่งเสริมกิจการการศึกษา
สานักประสานงานและบูรณา
การศึกษาจังหวัดชายแดน
ภาคใต้
สานักงานประสานงาน
คณะรัฐมนตรีและรัฐสภา
กระทรวงศึกษาธิการ
สานักงานเลขานุการกองทุน
พัฒนาเทคโนโลยีเพื่อ
การศึกษา
สานักงานศึกษาธิการภาค 1-
13
แผนภูมิการแบ่งส่วนราชการของสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการในปัจจุบัน
สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
กลุ่มตรวจสอบภายใน สป.
กลุ่มงานคุ้มครองจริยธรรม
ประจา
สานักงานปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ

7. ปัญหาอุปสรรคของการบริหารราชการของกระทรวงศึกษาธิการตามโครงสร้างกลไกการบริหาร
ปัจจุบัน
• จุดเน้นและยุทธศาสตร์ที่ปรับเปลี่ยนไปตามรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการทาให้ขาดความต่อเนื่อง รวมทั้งระบบการ
ติดตามประเมินผลยังไม่สามารถดาเนินการตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 มาตรา
20 ที่กาหนดให้มีคณะกรรมการติดตามตรวจสอบและประเมินผลการจัดการศึกษาทั้งระดับกระทรวงและระดับเขตพื้นที่
การศึกษา ซึ่งผู้บริหารและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องยังให้ความสาคัญและบทบาทด้านการติดตามประเมินผลน้อยมาก
• การบริหารงานแบบแยกส่วน (Fragmentation) เป็นอุปสรรคในการนานโยบายและยุทธศาสตร์ไปสู่การปฏิบัติ ส่วน
ราชการต่างๆ ยังไม่ให้ความสาคัญกับการกาหนดเป้ าหมายร่วมกันและจัดกลไกการปฏิบัติงานให้มีความสัมพันธ์กัน ทาให้การ
ปฏิบัติงานเกิดความซ้าซ้อน ขาดการบูรณาการแนวราบในระดับพื้นที่ที่มีความแตกต่างกันทั้งในด้านการศึกษา เศรษฐกิจ
สังคมและวัฒนธรรม
• การบริหารราชการของกระทรวงในการบูรณาการทั้ง 5 องค์กรหลัก ในทางปฏิบัติยังขาดหน่วยงานกลางที่ทาหน้าที่ประสาน
และเป็นผู้แทนกระทรวงที่จะเชื่อมโยงกับกระทรวงและส่วนราชการอื่นทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคตามระเบียบบริหาร
ราชการแผ่นดิน (ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ท้องถิ่น) เพราะทุกองค์กรหลักขึ้นตรงต่อรัฐมนตรี โดยเฉพาะการเชื่อมโยงในระดับ
พื้นที่ยังไม่เป็นเอกภาพเพราะทุกหน่วยงานต่างรายงานตรงต้นสังกัด ไม่มีผู้แทนของกระทรวงที่แท้จริงในการดาเนินงานร่วมกับ
ส่วนราชการอื่นในจังหวัดและกลุ่มจังหวัด

8. • ระดับกลุ่มจังหวัด แม้ว่าในจะมีสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13 ทาหน้าที่เป็นผู้แทนกระทรวงในระดับกลุ่มจังหวัด แต่ด้วย
สถานะของหน่วยงานที่จัดตั้งเป็นการภายในตามประกาศกระทรวง ทาให้มีอุปสรรคในการปฏิบัติงานในพื้นที่และมีข้อจากัดใน
การขอและบริหารงบประมาณ ซึ่งปัจจุบันได้รับอย่างจากัดมาก (โดยเฉพาะบาง ศธภ.ที่ต้องรับผิดชอบ 2 กลุ่มจังหวัด) ส่งผล
ให้การดาเนินงานตามภารกิจไม่เป็นไปตามตัวชี้วัดและเป้ าหมายที่วางไว้ได้
• ในระดับจังหวัด แม้ว่ากระทรวงศึกษาธิการได้มอบหมายให้สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 เป็นผู้แทน
กระทรวงศึกษาธิการในระดับจังหวัดและอาเภอก็ตาม (คาสั่งกระทรวงศึกษาธิการ ที่ สป 32/2546 เรื่อง แต่งตั้งให้
ผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 และผู้อานวยการสานักงานเขต
พื้นที่การศึกษาอื่นๆ เป็นผู้แทนกระทรวงศึกษาธิการในระดับจังหวัด/เขต/อาเภอ ลงวันที่ 17 กรกฏาคม 2546 (นายปอง
พล อดิเรกสาร) แต่ด้วยภารกิจในการส่งเสริมและจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานในพื้นที่ที่รับผิดชอบมีเป็นจานวนมาก จึงส่งผลให้ไม่
สามารถปฏิบัติภารกิจเป็นผู้แทนในระดับจังหวัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัญหาอุปสรรคของการบริหารราชการของกระทรวงศึกษาธิการตามโครงสร้างกลไกการบริหาร
ปัจจุบัน
• การปรับโครงสร้างกระทรวงศึกษาธิการ ยังมีปัญหาหลายประการ มีการเรียกร้องให้มีปรับปรุงโครงสร้างใหม่ อาทิ สานักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สานักงาน
คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน สานักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา และสานัก
บริหารงานการศึกษาพิเศษ รวมทั้งการขอแยกการบริหารระดับเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเพิ่มขึ้น เป็นต้น
-รายงานรายงานการสัมมนา เรื่อง 6 ปี กับการปฏิรูปการศึกษากรุงเทพฯ : สกศ. 2548 .บริษัท พริกหวานกราฟิค จากัด
-สรุปผลการดาเนินงาน 9 ปี ของการปฎิรูปการศึกษา (พ.ศ.2542- 2551) :กรุงเทพฯ2552 72หน้า .สานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.ห้างหุ่นส่วนจากัดวี.ที.ซี. คอมมิวนิ
เคชั่น)
-คาสั่งกระทรวงศึกษาธิการที่ สป 32/2546 เรื่อง แต่งตั้งให้ผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเขต 1 และผู้อานวยการสานักงานเขต
พื้นที่การศึกษาอื่นๆเป็นผู้แทนกระทรวงศึกษาธิการในระดับจัหวัด/เขต/อาเภอลงวันที่ 17 กรกฏาคม 2546 (นายปองพล อดิเรกสาร)

9. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
หลักการและแนวคิดการ
จัดตั้ง
สานักงานศึกษาธิการภาค 1-
13

10. ภาคเอกชน
(Private
Sector)
ภาคประชาสังคม
(CivilSociety)
หน่วยงานภาครัฐ
(The State)
หน่วยงานสังกัด ศธ./
สป.(MOE/OPS)แนวคิดการบริหารและพัฒนา
การศึกษาโดยยึดพื้นที่เป็ นหลัก
(Cluster/Area Based
Approach)
แนวคิดการบริหารยุทธศาสตร์
และขับเคลื่อนเชื่อมโยงสู่การ
ปฏิบัติ
(Strategy
Management :SM)
แนวคิดการบริหารกิจการ
บ้านเมืองแบบร่วมมือบูรณาการ
กันทุกฝ่าย
(Collaborative &
Integration
Governance)
แนวคิดการพัฒนาองค์กรที่มี
ขีดสมรรถนะสูง
(High Performance
Organization :HPO)
ศธภ.
หลักการและแนวคิดการจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13 (ศธภ. 1-13)
หลักการ
ความสัมพันธ์ใน
เชิงกฎหมาย
หลักการบริหาร
ราชการแบบ
เครือข่าย
หลักการ
ความสัมพันธ์ใน
เชิงยุทธศาสตร์
ระหว่างส่วนกลาง
กับพื้นที่
หลักการบริหาร
ราชการแนวใหม่
และหลักการ
บริหารจัดการ
บ้านเมืองที่ดี

11. การบริหารราชการแนวใหม่
และหลักการบริหารจัดการ
บ้านเมืองที่ดีเน้นในเรื่องของ
ขนาดขององค์การที่เหมาะสม
ความคุ้มค่าของการใช้
ทรัพยากรทางการบริหารการมี
ประสิทธิภาพและประสิทธิผล
ของการปฏิบัติราชการและการ
บริหารจัดการโดยยึด
ประชาชนเป็นศูนย์กลาง
ความสัมพันธ์ในเชิงกฎหมาย
ระหว่างพระราชบัญญัติระเบียบ
บริหารราชการ
กระทรวงศึกษาธิการ (บริหาร
ราชการในส่วนกลาง บริหาร
ราชการเขตพื้นที่การศึกษา และ
บริหารราชการในสถานศึกษา
ของรัฐที่จัดการศึกษาระดับ
ปริญญาที่เป็นนิติบุคคล) และ
พระราชบัญญัติระเบียบบริหาร
ราชการแผ่นดิน (ราชการบริหาร
ส่วนกลาง ราชการบริหารส่วน
ภูมิภาค และราชการบริหารส่วน
ท้องถิ่น) ที่มีความแตกต่างใน
โครงสร้างและกลไกการบริหาร
ราชการที่จะต้องเชื่อมโยงและ
ประสานให้เกิดการบูรณาการใน
ภารกิจ
ความสัมพันธ์ในเชิงยุทธศาสตร์
ระหว่างส่วนกลางกับพื้นที่ โดย
ส่วนกลางจะเป็นหน่วยกาหนด
ยุทธศาสตร์พัฒนานโยบายและชี้นา
เป้ าหมายการพัฒนารวมทั้งการเป็นผู้
กาหนดแนวทางหลักเกณฑ์มาตรการ
และกากับดูแลให้เป็นไปตามที่
กาหนด ส่วนพื้นที่จะนาแผนงานตาม
ภารกิจของรัฐบาลและกระทรวงมา
ปฏิบัติภายในเขตกลุ่มจังหวัดและ
จังหวัดให้เกิดเป็นรูปธรรม รวมทั้งการ
ประสานให้ความช่วยเหลือองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นภาคประชาชน
และชุมชนในการตอบสนอง
ยุทธศาสตร์รัฐบาลและกระทรวงและ
แก้ไขปัญหาเฉพาะของพื้นที่
การสร้างเครือข่ายหรือการสร้าง
พันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์ในทุก
ภาคส่วนให้เข้ามามีส่วนร่วมใน
การดาเนินงาน
1) หลักการบริหารราชการ
แนวใหม่และหลักการบริหาร
จัดการบ้านเมืองที่ดี
2) หลักความสัมพันธ์
ในเชิงกฎหมาย
3) หลักความสัมพันธ์ในเชิง
ยุทธศาสตร์ระหว่างส่วนกลาง
กับพื้นที่
4) หลักการบริหารราชการ
แบบเครือข่าย
หลักการ (Principles) จัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13

12. • พัฒนารูปแบบและวิธีการทางานในระดับต่าง ๆ (Multi-Level Governance) ระหว่างส่วนกลาง ระดับภาค ระดับ
กลุ่มจังหวัด และระดับเขตพื้นที่การศึกษาที่สอดคล้องกับราชการบริหารส่วนกลาง ส่วนภูมิภาคและส่วนท้องถิ่น โดยใช้หลัก
ความสัมพันธ์ในเชิงกฎหมายระหว่างพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการและพระราชบัญญัติระเบียบ
บริหารราชการแผ่นดินที่มีความแตกต่างในโครงสร้างและกลไกการบริหารราชการ
• เชื่อมโยงและประสานให้เกิดการบูรณาการในภารกิจโดยเน้นการยึดพื้นที่เป็นหลัก เพื่อให้เกิดความร่วมมือประสานสัมพันธ์กัน
ในการปฏิบัติงานและการใช้ทรัพยากรให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ เกิดความคุ้มค่าและไม่เกิดความซ้าซ้อน
• พัฒนากลไกหรือเครื่องมือในการสนับสนุนให้เกิดการบูรณาการความร่วมมือในการพัฒนาพื้นที่ของจังหวัด/กลุ่มจังหวัดให้
สามารถพัฒนาศักยภาพที่สอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาของประเทศ (Growth Center) และยุทธศาสตร์ประเทศ
(Country Strategy) ที่เชื่อมโยงการศึกษากับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมและการพัฒนาด้านอื่นๆ ของจังหวัดและ
กลุ่มจังหวัดเพื่อยกระดับการเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันให้สูงขึ้น
• พัฒนาการศึกษาที่คานึงถึงความต้องการในพื้นที่และประโยชน์ที่ผู้เรียนและประชาชนได้รับเป็นสาคัญรวมทั้งมุ่งเน้นสภาพ
ปัญหา ความต้องการและความเร่งด่วนของจังหวัดและกลุ่มจังหวัดโดยความร่วมมือของทุกภาคส่วนทั้งหน่วยงานในสังกัด
กระทรวงศึกษาธิการและนอกกระทรวงภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• มุ่งเน้นการพัฒนาหน่วยงานสู่องค์การแห่งความเป็นเลิศ มีความทันสมัย มีขนาดองค์การกะทัดรัด มีระบบการทางานที่คล่องตัว
รวดเร็ว
• มีวิธีการทางานที่มีขีดสมรรถนะสูงและมีความทันสมัย ปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ในการทางาน เน้นการคิดริเริ่มสร้างสรรค์
(Creativity) พัฒนาขีดสมรรถนะของบุคลากรในองค์การที่เน้นการทางานที่มีประสิทธิภาพ
• สร้างนวัตกรรมและนาเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาประยุกต์ใช้ในการดาเนินงานเพื่อปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง
• เสริมสร้างวัฒนธรรมการบริการที่เป็นเลิศและสามารถให้บริการประชาชนได้อย่างต่อเนื่องในทุกสถานการณ์
• ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ประหยัดค่าใช้จ่ายในการดาเนินงานต่างๆ และสร้างความรับผิดชอบต่อสังคม
แนวคิด (Concept) การจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
การพัฒนาองค์กรที่
มีขีดสมรรถนะสูง
(High
Performance
Organizatio
n)
การบริหารและ
พัฒนาการศึกษา
โดยยึดพื้นที่เป็ น
หลัก
(Cluster/Are
a Based
Approach)

13. • พัฒนารูปแบบและแนวทางการบริหารงานแบบเครือข่าย (Networked Governance) ระหว่างส่วนกลาง ระดับ
ภาค ระดับกลุ่มจังหวัด และระดับเขตพื้นที่การศึกษา โดยการปรับเปลี่ยนบทบาท และกระบวนการทางานให้สามารถเชื่อมโยง
การทางานและทรัพยากรต่าง ๆ ของหน่วยงาน ทั้งในภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ให้เกิดการพึ่งพากันในรูปแบบ
พันธมิตร
• มีการบริหารงานแบบยืดหยุ่น เกิดนวัตกรรมใหม่ ๆ มีการตัดสินใจที่รวดเร็ว ทันต่อสถานการณ์ เชื่อมโยงระบบการทางาน
ระหว่างองค์กรได้ด้วยความสะดวกและรวดเร็ว
• ส่งเสริมการทางานร่วมกันเพื่อแก้ปัญหาการแยกส่วนในการปฏิบัติงานระหว่างหน่วยงานในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการในพื้นที่
วางระบบความสัมพันธ์และประสานความร่วมมือในรูปแบบของการประสานความร่วมมือที่หลากหลายโดยให้ความสาคัญต่อ
การมีส่วนร่วมของประชาชน และสร้างความร่วมมือหรือความเป็นภาคีหุ้นส่วน (Partnership) ระหว่างภาครัฐและภาค
ส่วนอื่น
• ส่งเสริมการสร้างความร่วมมือในรูปภาคีหุ้นส่วนระหว่างภาครัฐกับเอกชน (Public-Private-Partnership :
PPP) เพื่อให้การพัฒนาการศึกษาในด้านต่างๆ ด้วยความชัดเจน โปร่งใส และเกิดการบูรณาการอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อ
• เป็นเจ้าภาพในการเชื่อมโยงและขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ในระดับต่างๆ ของกระทรวงศึกษาธิการและสานักงานปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการไปสู่การปฏิบัติให้บังเกิดผลเป็นแนวเดียวกันโดยการเชื่อมโยงและประสานยุทธศาสตร์ของหน่วยงานต่างๆ ทั้งใน
และนอกกระทรวงลงสู่การปฏิบัติในกลุ่มจังหวัดและจังหวัดให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน (Organization
Alignment)
• ทบทวนและวิเคราะห์ศักยภาพสภาพทั่วไปและสภาพด้านการศึกษาของกลุ่มจังหวัดและจังหวัด (Strategic
Analysis) กาหนดยุทธศาสตร์และจัดลาดับความสาคัญของการพัฒนาการศึกษา
• ส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างความเข้าใจในนโยบายและยุทธศาสตร์ (Strategy Communication) ที่ลดหลั่น
ลงไป (Cascading)
• ติดตามและประเมินผลการดาเนินงาน ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในกลุ่มจังหวัด ตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของรัฐบาลและ
กระทรวงศึกษาธิการ (Strategic Measurement and Evaluation) แล้วนาเสนอรายงานผลการติดตาม
และประเมินผลต่อคณะกรรมการที่เกี่ยวข้อง
• จัดทาข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายให้ผู้บริหารระดับสูงทราบเพื่อการปรับเปลี่ยนหรือทบทวนนโยบายและยุทธศาสตร์ให้
สอดคล้องกับสถานการณ์ได้ตลอดเวลา (Strategy Reviews)
แนวคิด (Concept) การจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
การบริหาร
ยุทธศาสตร์และ
ขับเคลื่อนเชื่อมโยง
สู่การปฏิบัติ
(Strategy
Managemen
t)
การบริหารกิจการ
บ้านเมืองแบบ
ร่วมมือบูรณาการ
กันทุกฝ่าย
(Collaborativ
e &
Integration
Governance)

14. พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดินพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546
ดัดแปลจาก : ดร.ทศพร ศิริสัมพันธ์ เลขาธิการก.พ.ร. แนวทางการบูรณาการแผนพัฒนาจังหวัด/กลุ่มจังหวัด และแผนปฏิบัติราชการประจาปีของจังหวัด/กลุ่มจังหวัด ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2556
•การกระจายอานาจ (Decentralized) การมอบอานาจให้กับ ศธภ. ดาเนินการแทนส่วนกลาง (การเอาอานาจออกไปจากส่วนกลาง)
•การมอบให้ทาหน้าที่แทน(Delegate) การมอบหมายให้ ศธภ. ให้เป็นผู้แทนหรือทาหน้าที่แทนในการดาเนินงานตามที่ได้รับมอบหมาย
Vertical(Multi-level)Governance
Decentralized/Delegate
Horizontal Governance
Promoting + Supporting + Directing + Developing
การบริหารและพัฒนาการศึกษาโดยยึด
พื้นที่เป็นหลัก
(Cluster/Area Based
Approach)
การบริหารกิจการบ้านเมืองแบบร่วมมือ
บูรณาการกันทุกฝ่าย
(Collaborative &
Integration Governance)
การบริหารยุทธศาสตร์และขับเคลื่อน
เชื่อมโยงสู่การปฏิบัติ
(Strategy Management
:SM)
การพัฒนาองค์กรที่มีขีดสมรรถนะสูง
(High Performance
Organization :HPO)
ศธภ.1-
13
กลุ่มจังหวัด จังหวัด
(ภาค) •หน่วยงาน
ภาครัฐ
•ภาคประชา
สังคม
•ภาคเอกชน
หน่วยงานสังกัด
ศธ.
การเชื่อมโยงหลักการ แนวคิด และความสัมพันธ์ในเชิงกฎหมาย
บริหารราชการใน
สถานศึกษาของรัฐที่จัด
การศึกษาระดับปริญญา
ที่เป็ นนิติบุคคล
บริหารราชการ
เขตพื้นที่
การศึกษา
บริหารราชการ
ในส่วนกลาง
ราชการบริหาร
ส่วนท้องถิ่น
ราชการบริหาร
ส่วนภูมิภาค
ราชการบริหาร
ส่วนกลาง

15. สพป.
สพม.
ก.พิเศษ
กศน.
สช.
อศจ. หน่วยงานใน
กากับ
มหาวิทยาลัย
อปท.
ชุมชน
ท้องถิ่น
ประชาสังคม
เอกชน
ส่วนราชการ/หน่วยงานรัฐ
อื่น
สถานศึกษานอก
สังกัด ศธ.
สถานศึกษาสังกัด
ศธ.
กลุ่มจังหวัด/เขตตรวจราชการ
นโยบาย เป้ าหมาย ศธ./บริหารจัดการ/ให้บริการ หน่วยงานในพื้นที่ => เทคนิค มาตรฐาน /
บริการ
บริหารราชการเขตพื้นที่การศึกษา
• ผู้ตรวจราชการกระทรวง
• ผู้แทนส่วนราชการสังกัด ศธ.
ในจังหวัดและกลุ่มจังหวัด/ภาค
• ผู้แทนส่วนราชการอื่นในจังหวัด
และกลุ่มจังหวัด/ภาค
• ผู้แทนภาคประชาชน
• ผู้แทนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• ผู้แทนสถาบันศาสนา
• ผู้ทรงคุณวุฒิ
ติดตามและประเมินผลและสนับสนุนการตรวจราชการ
ยุทธศาสตร์และแผนพัฒนาการศึกษากลุ่มจังหวัดและจังหวัด
จัดทาและบริหารข้อมูลสารสนเทศด้านการศึกษา
ฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาในพื้นที่
วิจัยและพัฒนา ติดตามรายงานสภาวการณ์และภาวะวิกฤตทางการศึกษา
ส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษาและกิจกรรมทางการ
ศึกษา
องค์กรหลัก => คุณภาพ มาตรฐาน หลักสูตร ทรัพยากร สป. => กากับ ติดตาม ประเมิน ประสานและบริหารจัดการ
บริหารราชการในส่วนกลาง
กระทรวงศึกษาธิการ
หน่วยงานส่วนกลาง
ในสังกัดสานักงานปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ
สกศ. สพฐ. สอศ. สกอ. หน่วยงานในกากับและ
องค์การมหาชน
สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาเขต 1
กลไกการบริหารงานของสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
สานักงานศึกษาธิการ
ภาค 1-13
(Mini Ministry)

16. กระทรวงศึกษาธิการ
สป. มีภารกิจเกี่ยวกับการพัฒนายุทธศาสตร์ การแปลงนโยบายของกระทรวงเป็นแผนปฏิบัติ ดาเนินการเกี่ยวกับ
กฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ จัดทางบประมาณและบริหารราชการประจาทั่วไปของกระทรวงเพื่อการบรรลุ
เป้ าหมายและเกิดผลสัมฤทธิ์ตามภารกิจของกระทรวง
ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
นโยบายรัฐบาล /แผนบริหารราชการแผ่นดิน
(National / Agenda Based)สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
กรอบแนวทางการจัดการศึกษาของชาติ
•รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550
•พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
•แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ. 2552 – 2559)
•แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11
•นโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ
กลุ่มจังหวัด/เขตตรวจราชการ
ส่วนราชการ/หน่วยงานรัฐอื่นระดับ
จังหวัด
เอกชน ประชาสังคม อื่นๆอปท.ชุมชน/ท้องถิ่น
สถาบันพัฒนาการศึกษานอกระบบ
และการศึกษาตามอัธยาศัยภาค
ศูนย์การศึกษาพิเศษเขต
การศึกษา
สถาบันการอาชีวศึกษา
19 สถาบัน
สกศ.
สพฐ.
สกอ.
สอศ.
องค์การมหาชน
หน่วยงานในกากับ
จังหวัด
สพป./สพ
ม.
วิทยาลัยชุมชนมหาวิทยาลัย/
สถาบัน
ศูนย์การศึกษาพิเศษ
ประจาจังหวัด
สานักงาน กศน.
จังหวัด/กทม.
สถานศึกษาใน
สังกัดสานักงาน
กศน.
สถานศึกษาสานักงานการศึกษาเอกชน
จังหวัด/อาเภอ(เฉพาะ จชต.
ภาคใต้)
สานักงานศึกษาธิการภาค 1-13 (ศธภ. 1-13)
สานักอานวยการ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และบุคลากรทางการศึกษา
สานักความสัมพันธ์ต่างประเทศ
สานักนโยบายและยุทธศาสตร์
สานักตรวจราชการและติดตามประเมินผล
สานักนิติการ
สานักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน
สานักงาน ก.ค.ศ.
สานักงาน กศน.
สช.
กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร
กลุ่มตรวจสอบภายใน
กระทรวงศึกษาธิการ
ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการ
ทุจริต กระทรวงศึกษาธิการ
หน่วยตรวจสอบภายใน สป.
สานักส่งเสริมกิจการการศึกษา
สานักประสานงานและบูรณา
การศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต้
สานักงานประสานงานคณะรัฐมนตรี
และรัฐสภา กระทรวงศึกษาธิการ
สานักงานเลขานุการกองทุนพัฒนา
เทคโนโลยีเพื่อการศึกษา
กลุ่มงานคุ้มครองจริยธรรม
ระบบและการเชื่อมโยงกระบวนการทางานของ ศธภ.1-13 ตามบทบาทภารกิจและโครงสร้างสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการกลไกแผนงบประมาณ/ติดตามประเมินผลรายงาน/บริหารจัดการ/ICT
หลักการจัดระบบโครงสร้างและกระบวนการจัดการศึกษาตามกฏหมายการศึกษา

17. สกศ. สพฐ. สกอ. สอศ.สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
การกระจายอานาจ (Decentralized)
การมอบอานาจให้กับ ศธภ. ดาเนินการแทนส่วนกลาง
การมอบให้ทาหน้าที่แทน (Delegate)
การมอบหมายให้ ศธภ. ให้เป็นผู้แทนหรือทาหน้าที่แทน
ในการดาเนินงานตามที่ได้รับมอบหมาย
ภารกิจของแต่ละหน่วยงานในสังกัด
สป. ที่จะให้ ศธภ.ดาเนินการ
จังหวัด จังหวัด จังหวัด กทม.
กระทรวงศึกษาธิการ
• ยุทธศาสตร์ แผนงาน โครงการและงบประมาณ
• ติดตามและประเมินผลตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวง
• สนับสนุนการตรวจราชการ
• จัดทาและพัฒนาข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษา
• งานวิชาการในการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษา
• ศึกษา วิเคราะห์ และรายงานสภาวการณ์ทางการศึกษา
• ดาเนินกิจกรรมทางการศึกษา และส่งเสริมการประสาน
กิจกรรมทางการศาสนา ศิลปวัฒนธรรมและการกีฬาเพื่อ
การศึกษา
• หน่วยฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา
• ผู้แทนกระทรวงศึกษาธิการในระดับกลุ่มจังหวัด
ภารกิจของ ศธภ. เป็นหน่วยงานกลางในการส่งเสริม สนับสนุน
อานวยการ และพัฒนาการศึกษาแบบร่วมมือและบูรณาการ
สานักงานศึกษาธิการภาค1-
12
สานักงานศึกษาธิการภาค13
(Focal point)
แนวทางการมอบหมายและกระจายอานาจให้สานักงานศึกษาธิการภาคดาเนินการ
สานักอานวยการ
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สถาบันพัฒนาครู คณาจารย์และบุคลากรทางการศึกษา
สานักความสัมพันธ์ต่างประเทศ
สานักนโยบายและยุทธศาสตร์
สานักตรวจราชการและติดตามประเมินผล
สานักนิติการ
สานักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน
สานักงาน ก.ค.ศ.
สานักงาน กศน.
สช.
กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร
กลุ่มตรวจสอบภายใน
กระทรวงศึกษาธิการ
ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการ
ทุจริต กระทรวงศึกษาธิการ
หน่วยตรวจสอบภายใน สป.
สานักส่งเสริมกิจการการศึกษา
สานักประสานงานและบูรณา
การศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต้
สานักงานประสานงานคณะรัฐมนตรี
และรัฐสภา กระทรวงศึกษาธิการ
สานักงานเลขานุการกองทุนพัฒนา
เทคโนโลยีเพื่อการศึกษา
กลุ่มงานคุ้มครองจริยธรรม

18. กระทรวง
ศึกษาธิกา
ร
รัฐบาลกลุ่ม
จังหวัด
จังหวัดยุทธศาสตร์
ประเทศ
แผนบริหารราชการ
แผ่นดิน /นโยบายรัฐบาล
(คาแถลงนโยบายของ
คณะรัฐมนตรี ที่แถลงต่อ
รัฐสภา
ยุทธศาสตร์ประเทศ
(Country
Strategy)
นโยบาย "2556 ปีแห่ง
การรวมพลังยกระดับ
คุณภาพการศึกษา"
ยุทธศาสตร์การพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัด
(Cluster
Planing)
ยุทธศาสตร์การพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัด
(Area Planing)
ยุทธศาสตร์และแผนพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัดและจังหวัด
ติดตามและประเมินผลและ
สนับสนุนการตรวจราชการ
จัดทาและบริหารข้อมูลสารสนเทศ
ด้านการศึกษา
ส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาคุณภาพ
มาตรฐานการศึกษาและกิจกรรม
ทางการศึกษา
วิจัยและพัฒนา ติดตามรายงาน
สภาวการณ์และภาวะวิกฤตทาง
การศึกษา
ฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศึกษาในพื้นที่
1.โครงการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การศึกษาสู่การดาเนินงานเชิงบูรณาการในพื้นที่
2.โครงการจัดทายุทธศาสตร์การศึกษาสู่การพัฒนาการศึกษาเชิงบูรณาการในพื้นที่
3.โครงการจัดทาแผนพัฒนาการศึกษากลุ่มจังหวัดแบบการบูรณาการอย่างมีส่วนร่วม
4.โครงการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ของกระทรวงศึกษาธิการเพื่อการเข้าสู่ของประชาคมอาเซียนใน
พื้นที่
5.โครงการติดตาม ประเมินผลการดาเนินงานตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวงศึกษาธิการในพื้นที่
6.โครงการบูรณาการและพัฒนาเครือข่ายการตรวจราชการในพื้นที่แบบมีส่วนร่วม
7.โครงการพัฒนารูปแบบการตรวจราชการระบบออนไลน์ของสานักงานศึกษาธิการภาค 1–13
8.โครงการจัดทาและพัฒนาข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษาในพื้นที่
9.โครงการจัดทาระบบฐานข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษาระดับกลุ่มจังหวัดเพื่อบูรณาการ
การศึกษารองรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
10.โครงการส่งเสริม สนับสนุนการพัฒนาเครือข่ายและคุณภาพการศึกษาในพื้นที่
11.โครงการประกวดสุดยอดนวัตกรรมการเรียนการสอนสู่การเรียนรู้ยุคใหม่ กระทรวงศึกษาธิการ
12.โครงการส่งเสริมการยกระดับคุณภาพการศึกษา
13.โครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมในสถานศึกษาเพื่อการปฏิรูปการเรียนรู้
14.โครงการค่ายคุณธรรมนาเยาวชนไทยห่างไกลยาเสพติด
15.โครงการเยาวชนแกนนาจิตอาสาพัฒนาชุมชน
16.โครงการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการพัฒนานักวิจัยน้อยร้อยปัญญา
สานักงานศึกษาธิการภาค1-13
17. โครงการแนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาสาหรับสถานศึกษาที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
(o-net) ในระดับที่ต้องพัฒนา ในพื้นที่กลุ่มจังหวัด
18.โครงการศึกษา วิเคราะห์ สภาวการณ์ทางการศึกษาตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของกระทรวง
เพื่อเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในพื้นที่กลุ่มจังหวัด
19.โครงการฝึกอบรมบุคลากรวางแผนการศึกษาจังหวัด/กลุ่มจังหวัด สานักงานปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ
พัฒนา ศธภ. สู่องค์กรที่มีขีด
สมรรถนะสูง
20.โครงการพัฒนาองค์กรตามหลักธรรมาภิบาล
21.โครงการพัฒนาศักยภาพบุคลากรสู่ประชาคมอาเซียนของ ศธภ.1-13
22.โครงการสัมมนาวิชาการสานักงานศึกษาธิการภาค 1–13 สู่องค์การที่มีขีดสมรรถนะสูง
23.โครงการการเพิ่มประสิทธิภาพสมรรถนะการปฏิบัติงานตามบทบาทภารกิจของสานักงาน
ศึกษาธิการภาค 1 – 13 ด้านการบูรณาการและขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การศึกษาสู่การปฏิบัติ
ในภูมิภาค
24.โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านการวางแผนยุทธศาสตร์การศึกษาเพื่อการเข้าสู่ประชาคม
อาเซียน +3
25.โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านการติดตามประเมินผลและพัฒนาคุณภาพการศึกษาเพื่อการ
เข้าสู่ประชาคมอาเซียน +3
26.โครงการฝึกอบรมภาษาอาเซียนสาหรับการปฏิบัติงาน
27.โครงการทดสอบการใช้ทักษะภาษาอาเซียนเพื่อการสื่อสาร
นโยบายและยุทธศาสตร์ ภารกิจ ศธภ. โครงการที่ขอรับงบประมาณดาเนินการ
การขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติ : โครงการประจาปี งบประมาณ

19. กระทรวง
ศึกษาธิกา
ร
รัฐบาลกลุ่ม
จังหวัด
จังหวัดยุทธศาสตร์
ประเทศ
แผนบริหารราชการ
แผ่นดิน /นโยบายรัฐบาล
(คาแถลงนโยบายของ
คณะรัฐมนตรี ที่แถลงต่อ
รัฐสภา
ยุทธศาสตร์ประเทศ
(Country
Strategy)
นโยบาย "2556 ปีแห่ง
การรวมพลังยกระดับ
คุณภาพการศึกษา"
ยุทธศาสตร์การพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัด
(Cluster
Planing)
ยุทธศาสตร์การพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัด
(Area Planing)
สานักงานศึกษาธิการภาค1-13
นโยบายและยุทธศาสตร์ ภารกิจ ศธภ.
การขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติ : โครงการประจาปี งบประมาณ
ผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
ระดับกระทรวง
1) องค์กรหลัก
2) ผู้บริหารระดับสูง3) หน่วยงานใน สป.
4) คณะกรรมการบริหารข้อมูลสารสนเทศด้านการศึกษาระดับกลุ่มจังหวัด/จังหวัด
ระดับกลุ่มจังหวัด/ภาค
1) สานักบริหารยุทธศาสตร์ มท.
2) สถาบันการอาชีวศึกษา
3) สถาบันการพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยภาค
4) ศูนย์การศึกษาภาคพิเศษเขตการศึกษา
5) สานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
ระดับจังหวัด
1) สานักงาน กศน.จังหวัด/กทม.
2) สพป./สพม.
3) มหาวิทยาลัย/สถาบัน
4) วิทยาลัยชุมชน
5) ศูนย์การศึกษาพิเศษประจาจังหวัด
6) สช.
7) สถานศึกษา
นอก ศธ.
1) ส่วนราชการ/หน่วยงานรัฐอื่นระดับจังหวัด
2) อปท.
3) ภาคเอกชน
4) ภาคประชาสังคม
5) ชุมชน/ท้องถิ่น
5) ภาคีเครือข่ายอื่นๆ
ยุทธศาสตร์และแผนพัฒนา
การศึกษากลุ่มจังหวัดและจังหวัด
ติดตามและประเมินผลและ
สนับสนุนการตรวจราชการ
จัดทาและบริหารข้อมูลสารสนเทศ
ด้านการศึกษา
ส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาคุณภาพ
มาตรฐานการศึกษาและกิจกรรม
ทางการศึกษา
วิจัยและพัฒนา ติดตามรายงาน
สภาวการณ์และภาวะวิกฤตทาง
การศึกษา
ฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศึกษาในพื้นที่
พัฒนา ศธภ. สู่องค์กรที่มีขีด
สมรรถนะสูง

20. หลักการ
1) หลักการบริหาร
ราชการแนวใหม่และ
หลักการบริหารจัดการ
บ้านเมืองที่ดี
2) หลักความสัมพันธ์ใน
เชิงกฎหมาย
3) หลักความสัมพันธ์ใน
เชิงยุทธศาสตร์ระหว่าง
ส่วนกลางกับพื้นที่
4) หลักการบริหาร
ราชการแบบเครือข่าย
แนวคิด
1) แนวคิดการบริหาร
กิจการบ้านเมืองแบบ
ร่วมมือบูรณาการกันทุก
ฝ่าย
2) แนวคิดการบริหาร
ยุทธศาสตร์และ
ขับเคลื่อนเชื่อมโยงสู่การ
ปฏิบัติ
3) แนวคิดการบริหาร
และพัฒนาการศึกษาโดย
ยึดพื้นที่เป็นหลัก
4) แนวคิดการพัฒนา
องค์กรที่มีขีดสมรรถนะสูง
หลักการ
แนวคิด
สถานะ
องค์กร
ภารกิจ อานาจ
หน้าที่
งาน
จัดตั้งตามประกาศ
กระทรวงศึกษาธิการ
เรื่อง จัดตั้งสานักงาน
ศึกษาธิการภาค 1-
13 สานักงาน
ปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ ลงวันที่
27 กันยายน 2555
เป็นหน่วยงานภายในที่
มีฐานะเทียบเท่าสานัก
สังกัดสานักงาน
ปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ
เป้ าหมาย : เป็น
หน่วยงานตามกฏ
กระทรวงแบ่งส่วน
ราชการสานักงาน
ปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ พ.ศ....
เป็นหน่วยงานกลาง
ในการส่งเสริม
สนับสนุน อานวยการ
และพัฒนาการศึกษา
แบบร่วมมือและ
บูรณาการกับ
หน่วยงานในสังกัด
กระทรวงศึกษาธิการ
และหน่วยงานอื่นหรือ
ภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
ในพื้นที่กลุ่มจังหวัด
จังหวัด และเขตตรวจ
ราชการ
1) จัดทายุทธศาสตร์
แผนงาน โครงการและ
งบประมาณให้สอดคล้องกับ
นโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวงและบริบทของพื้นที่
2) ติดตามและประเมินผล
การดาเนินงานตามนโยบาย
และยุทธศาสตร์ของกระทรวง
3) จัดทาและพัฒนาข้อมูล
สารสนเทศทางการศึกษา
4) ดาเนินการเกี่ยวกับงาน
วิชาการในการพัฒนาคุณภาพ
มาตรฐานการศึกษา
5) ศึกษา วิเคราะห์
สภาวการณ์ทางการศึกษา
ตามนโยบายและยุทธศาสตร์
ของกระทรวง
6) ดาเนินการเกี่ยวกับ
กิจกรรมทางการศึกษา และ
ส่งเสริมการประสานกิจกรรม
ทางการศาสนา
ศิลปวัฒนธรรมและการกีฬา
เพื่อการศึกษา
7) ดาเนินการในฐานะเป็น
หน่วยฝึกอบรมและพัฒนาครู
และบุคลากรทางการศึกษา
8) เป็นผู้แทน
กระทรวงศึกษาธิการในระดับ
กลุ่มจังหวัด
9) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือ
สนับสนุนการปฏิบัติงานของ
หน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่
ได้รับมอบหมาย
1) งานบริหารจัดการองค์กรและพัฒนาองค์กรที่มีขีดสมรรถนะสูง
2) งานประสานการดาเนินงานของสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
3) งานจัดทายุทธศาสตร์และแผนพัฒนาการศึกษา
4) งานจัดทาแผนปฏิบัติราชการขององค์กร
5) งานบูรณาการการจัดการศึกษาในพื้นที่
6) งานติดตามและประเมินผลการดาเนินการตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวงศึกษาธิการ
7) งานสนับสนุนการตรวจราชการของผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการและ
ประสานเครือข่ายการตรวจราชการ
8) งานพัฒนาข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษา
9) งานให้บริการและเผยแพร่ข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษา
10) งานให้คาปรึกษา คาแนะนาด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของ
องค์กร
11) งานส่งเสริมงานวิชาการด้านการศึกษาแก่หน่วยงานทั้งในและนอกสังกัด
กระทรวงศึกษาธิการ
12) งานส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาคุณภาพ มาตรฐานการศึกษา
13) งานศึกษา วิเคราะห์ วิจัยตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวงศึกษาธิการ
14) งานเฝ้ าระวังภัยพิบัติและรองรับภาวะวิกฤตและรายงานสภาวการณ์
ทางการศึกษา
15) งานส่งเสริมและดาเนินกิจกรรมทางการศึกษา รวมทั้งการส่งเสริมและ
ประสานกิจกรรมทางการศาสนา วัฒนธรรม และการกีฬาเพื่อการศึกษาแบบ
บูรณาการ
16) งานส่งเสริมการมีส่วนร่วมระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคประชา
สังคมในการพัฒนาการศึกษา
17) งานฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาของกระทรวงใน
พื้นที่
18) งานสนับสนุนและดาเนินการตามที่มอบหมาย
19) งานเลขานุการคณะกรรมการ
ขั้นตอนการออกแบบ การจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13
โครงสร้าง
และ
อัตรากาลั
ง
1) กลุ่มอานวยการ
2) กลุ่มยุทธศาสตร์และ
แผน
3) กลุ่มติดตามและ
ประเมินผล
4) กลุ่มพัฒนาคุณภาพ
การศึกษา
5) กลุ่มข้อมูลและ
สารสนเทศ
อัตรากาลัง (ข้าราชการ +
ลูกจ้างประจา + พนักงาน
ราชการ + ลูกจ้างเหมา
บริการ) รวม 299 อัตรา

21. ผลผลิต ผลลัพธ์ ผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
• กระทรวงศึกษาธิการมีหน่วยงานที่รับผิดชอบหลักในการขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวข้องไปสู่
การปฏิบัติในพื้นที่กลุ่มจังหวัดและจังหวัดอย่างเป็นรูปธรรม
• หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา และภาคส่วนต่างๆ มียุทธศาสตร์การจัดการศึกษาที่สอดคล้องกับ
นโยบายและยุทธศาสตร์ของกระทรวงศึกษาธิการ และบริบทการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆในพื้นที่
• การตรวจราชการของผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการในพื้นที่มีประสิทธิภาพ หน่วยสนับสนุนการตรวจ
ราชการและหน่วยงานรับตรวจ รวมทั้งเครือข่ายการตรวจเกิดการประสานและทางานร่วมกันอย่างมี
ประสิทธิภาพและประสิทธิผล
• มีรายงานผลการติดตาม ประเมินผล และทบทวนการดาเนินงานตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ
กระทรวงศึกษาธิการ รายงานผลการวิจัยทางการศึกษาและการติดตามสภาวการณ์และภาวะวิกฤตทาง
การศึกษา ตลอดจนรายงานผลการดาเนินงานเสนอผู้บริหารระดับสูงเป็นระยะเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการ
ทบทวนนโยบายยุทธศาสตร์อย่างต่อเนื่อง
• หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา ได้รับการส่งเสริม สนับสนุนหี้มีนวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ
และการสื่อสาร มีฐานข้อมูลที่สามารถตอบสนองความต้องการในระดับพื้นที่ที่ทันสมัย สามารถให้บริการ
และเข้าถึงได้สะดวกและง่าย
• หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา ได้รับการส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษา
และงานวิชาการด้านการศึกษาแก่หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา และหน่วยงานหรือองค์กรอื่นที่จัด
การศึกษา ตลอดจนมีการริเริ่มคิดค้นหรือพัฒนาเครื่องมือทางการบริหารเพื่อสนับสนุนการดาเนินงานของ
หน่วยงานและสถานศึกษา
• ผู้บริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษาได้รับการฝึกอบรมเพื่อเพิ่มศักยภาพ
• มีรายงานการศึกษา วิเคราะห์ วิจัย และติดตามสภาวการณ์ทางการศึกษาในบริบทของพื้นที่ ซึ่งจะช่วยให้
หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา ภาคส่วนต่างๆ และประชาชน ใช้ประโยชน์ในการดาเนินงานและการ
บริหารจัดการเชิงพื้นที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
• หน่วยงานทางการศึกษา สถานศึกษา และภาคส่วนต่างๆ ได้รับการส่งเสริม สนับสนุนและดาเนินการ
เกี่ยวกับกิจกรรมทางการศึกษา และส่งเสริมการประสานกิจกรรมทางการศาสนา ศิลปวัฒนธรรมและการ
กีฬาเพื่อการศึกษา รวมทั้งการแสวงหาและประสานเครือข่ายความร่วมมือในการพัฒนาการศึกษากับ
หน่วยงานและสถานศึกษาทั้งในและนอกสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ภาค
ประชาสังคม องค์กรชุมชน องค์กรภาคเอกชน ประชาชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ
และประสิทธิผล
• กระทรวงศึกษาธิการ มีผู้แทนที่ทาหน้าที่ในการประสานงานกับหน่วยงานต่างๆทั้งในและนอกกระทรวงใน
ระดับกลุ่มจังหวัด และจังหวัด
• กระทรวงศึกษาธิการและสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ มีหน่วยงานที่รองรับการดาเนินงานในพื้นที่
ระดับกลุ่มจังหวัด จังหวัด ตามที่ได้รับมอบหมาย
1.ระดับกระทรวง
1) ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
2) รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
3) ผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ
4) คณะกรรมการบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการการศึกษา
กระทรวงศึกษาธิการ
5) องค์กรหลัก
2.หน่วยงานสังกัด สป.
1) บุคลากร ศธภ.
2) สอ.สป.
3) กพร.สป.
4) หน่วยงานในสังกัด สป.
3.ระดับกลุ่มจังหวัด/ภาค
1) สานักบริหารยุทธศาสตร์ มท.
2) สถาบันการอาชีวศึกษา
3) สถาบันพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
อัธยาศัยภาค
4) ศูนย์การศึกษาพิเศษเขตการศึกษา
4.ระดับจังหวัด
1) สานักงาน กศน.จังหวัด/กทม.
2) สพป./สพม.
3) มหาวิทยาลัย/สถาบัน
4) วิทยาลัยชุมชน
5) ศูนย์การศึกษาพิเศษประจาจังหวัด
6) สช.
7) สถานศึกษา
5.นอกสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ
1) ส่วนราชการ/หน่วยงานรัฐอื่นระดับจังหวัด
2) อปท.
3) ภาคเอกชน
4) ภาคประชาสังคม
5) ชุมชน/ท้องถิ่น
6) ภาคีเครือข่ายอื่นๆ
7) ประชาชน
กระบวนการ
•กระบวนการหลัก
•กระบวนการย่อย
กระบวนการหลัก/กระบวนการสร้าง
คุณค่า
1. การจัดทายุทธศาสตร์พัฒนาการศึกษาใน
พื้นที่
2. การจัดทาแผนพัฒนาการศึกษาในพื้นที่
3. การจัดทาแผนปฏิบัติราชการขององค์กร
4. การติดตามและประเมินผลการดาเนินงาน
ตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของกระทรวง
5. การสนับสนุนการตรวจราชการของผู้ตรวจ
ราชการ
6. การบริหารจัดการข้อมูลสารสนเทศทาง
การศึกษาระดับกลุ่มจังหวัด
7. การส่งเสริมสนับสนุนและดาเนินการ
พัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษา
8. การส่งเสริมงานวิชาการด้านการศึกษา
ด้านการศึกษาแก่หน่วยงานทั้งในและนอก
สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ
9. การศึกษา วิเคราะห์สภาวการณ์ทาง
การศึกษาตามนโยบายและยุทธศาสตร์
กระทรวงศึกษาธิการ
10. การวิจัยตามนโยบายและยุทธศาสตร์
ของกระทรวงศึกษาธิการ
11. การส่งเสริมและดาเนินกิจกรรมทาง
การศึกษา ส่งเสริมการประสานกิจกรรม
ทางการศาสนา ศิลปวัฒนธรรมและการ
กีฬาเพื่อการศึกษา
12. การฝึกอบรมและพัฒนาครูและบุคลากร
ทางการศึกษาในพื้นที่
ขั้นตอนการออกแบบ การจัดตั้งสานักงานศึกษาธิการภาค 1-13