3. EDİMSEL DÜZLEMDE ÇÖZÜMLEME
REKLAM İLETİSİNİN GENEL BETİMLEMESİ
• Bildirişim durumu.
• Üç Boyut: Alıcı, Verici ve Gönderge
• Metin, metnin oluşturucuları ve dinleyici-okuyucu arasındaki ilişkiler ele
alınır.
• 5 N + 1 K Modeli
(Nerede, Ne zaman, Niçin, Nasıl, Neden+ Kim)
• Metin-dışı düzlemle ilgili bilgi aktarımı
4. • Metnin Amacı/Niyeti:
• Metnin Bölümleri: Reklam iletisi, bir görüntü ve bir metin
bölümünden oluşmaktadır.
Dipyüzey (fon) var mı? İşlevi Nedir?
• Metnin Oluşturucuları nedir?
(Dilsel-Görsel iletilerde)
5. Metnin Oluşturucuları- Dilsel İletide
• Metin çengel tümce ve imza-savsöz (slogan)’den oluşmaktadır.
• Çengel tümce iki ayrı bölümde gerçekleştirilmiştir:
-Ana çengel tümce ve alt çengel tümce.
Alt çengel tümce, çengel tümceye bilgi ekleyerek tamamlama
işlevini taşımaktadır (Açıklayıcı matın-body copy)
Çengel tümcede, ürünün adı ve ürün üzerine bilgi
aktarılmaktadır.
• İmza-savsöz (logo-slogan), reklam görüntüsünün alt orta
bölümünde görülmektedir.
Metin ya da görüntüyü sonlar nitelikte konumlandırılan imza-
savsöz, iletinin ve ürünün hedef kitlenin aklında kalmasına
yardımcı olur.
6. Metnin Oluşturucuları- Görsel İletide
• Dilsel İleti Çözümlemesi
• Görsel İleti Çözümlemesi:
-Renk Açısından
-Biçimsel Özellikler Açısından
-Tasarım Açısından (tasarım ilkeleri – Köşeli/yuvarlaklık; Simetri; Oran;
Görsel Sıralama; Görsel Süreklilik; Görsel Bütünlük)
7. • REKLAMDA İKİ BÖLÜM
GÖZE ÇARPMAKTADIR;
GÖRÜNTÜ VE METİN
GÖRÜNTÜ; BLACK LABEL
VİSKİ ŞİŞESİ, PICASSO’NUN
DUVARDA ASILI RESMİ İLE
BİR DİZİ ANI FOTOĞRAFI,
RESİMLERİN ÖNÜNDE
KİTAPLAR, KİTAPLARIN
HEMEN ÖNÜNDE İSE ARA
GÜLER BULUNMAKTADIR.
8. • GÖRÜNTÜDE DİKKATİ ÇEKEN ARA GÜLER VE
JOHNNIE WALKER ŞİŞESİ.
• ŞİŞE KENDİ RENGİNDE; DİĞER GÖRSEL ÖĞELER
SİYAH-BEYAZ BETİMLENMİŞ.
• GÖRSEL ÖĞELER TOPLUMSAL DÜZEYİ
BELİRTMEDE KULLANILMIŞ.
• «J. WALKER» TANINMIŞ, İYİ KALİTE İSKOÇ
VİSKİSİ, ARA GÜLER ALANINDA ÇOK BAŞARILI BİR
SANATÇI
9. • ARA GÜLER’İN SKIRA YAYINEVİ
İÇİN PICASSO’NUN 90. YAŞ GÜNÜ
İÇİN YAYINLANAN ‘’PICASSO
METAMORPHOSE ET UNITE’’ ADLI
KİTABI İÇİN PICASSO’NUN FOTO-
RÖPÖRTAJINI YAPTIĞI VE BÜYÜK
OLASILIKLA BU RÖPÖRTAJDAN
ALINAN RESİM DUVARA ASILMIŞ.
10. • GÖRÜNTÜDE ARA GÜLER’İN PICASSO, DALI GİBİ ÜNLÜ
SANATÇILARLA ÇALIŞMIŞ OLDUĞU BELİRTİLİYOR VE BİR
DEĞER EŞİTLEMESİ YAPILARAK J. WALKER ŞİŞESİNİN SANKİ BİR
SAHNE GÖSTERİSİNİN BAŞ AKTÖRÜ GİBİ ÖNDE SUNULMUŞ
FOTOĞRAFI DA ÇEKİLİYOR.
• RESİME BAKARKEN SANKİ İKİ AYRI METİN VE İKİ AYRI GÖRSEL
ÖĞE BİRLEŞTİRİLMİŞ OLARAK GÖRÜRÜZ.
• SAYFAYI KESTİĞİMİZDE (Sanal) ANLAM KAYMASI OLMAZ,
KATLADIĞIMIZDA GÖRSEL ÖĞELER TAM BİR SİMETRİ VE
SÜREKLİLİK OLUŞTURUR.
11. Renkler
• REKLAM
GÖRÜNTÜSÜNDE
SİYAH’IN GİZEMİNİN
YANI SIRA ANILARIN,
YILLARIN GELENEKLERİN
VE ALANINDA EN İYİ
OLANLARIN BİR BÜTÜN
OLUŞTURULARAK EN İYİ
ŞEKİLDE AKTARILDIĞI
GÖRÜLMEKTEDİR.
12. DİLSEL BETİMLEME
• AÇIKLAYICI METİN; SAYFANIN ORTALARINA DOĞRU ANCAK
SAĞ TARAFTA. ‘’HAYAT, SANA VERİLMİŞ BOŞ BİR FİLM ŞERİDİ
GİBİDİR. HER KARESİNİ, MÜKEMMELİ YAKALAYARAK
DOLDUR!’’ ,
‘’ARA GÜLER FOTO MUHABİRİ’’
14. • İMZA (MARKA): SOL ALT
KÖŞEDE İSE EL YAZISI İLE
JOHNNIE WALKER MARKANIN
İMZASI YER ALMAKTADIR.
• AMBLEM VE SLOGAN: ‘’KEEP
WALKING’’ İNGİLİZCE KOD
SİSTEMİ KULLANILMIŞ,
TÜRKÇE KARŞILIĞI YÜRÜMEYE
DEVAM ET.
AMBLEM İSE SAĞA DÖNÜK,
YÜRÜYEN BİR İSKOÇ.
GELECEĞE DOĞRU İLERLİYOR.
15. • SOLDAKİ İMZANIN, SOLDA BULUNAN SLOGANA DOĞRU BİR
ÇİZGİYLE BİRLEŞTİRİLMESİ MARKAYA VE SLOGANA DİKKAT
ÇEKMEK İÇİN UYGULANMIŞ.
• GÖNDERENİN İÇERİĞİ İSE “GELENEKSELLEŞEN” J. WALKER’IN
“GÜNÜMÜZ VE GELECEKTE DE YİNE BİZİM GÖZDE VİSKİMİZ
OLMA YOLUNDA İLERLEMEYE DEVAM EDECEĞİNİN”
GÖSTERMEKTEDİR.
16. Anlamsal Düzlemde
Çözümleme
• Anlam göstergelere bağlı değişiklik gösterir.
• Ayrıca metni okuyanın yorumuna bağlı değişir.
• Roland Barthes’a göre, anlamsal düzlem iki boyutta
incelenir:
-Yananlam
-Düzanlam düzeyleri
• Ayrıca, anlamsal düzlem çözümlemesinde karşıtlık-
benzerlik ilişkisini ortaya koyan eşanlam ve
karşıtanlamlı anlambirim/sözlükbirimlerin de
incelenmesi söz konusudur.
17. • 2.1. DİLSEL İLETİNİN ÇÖZÜMLENMESİ: METİNDE TÜRKÇE VE
İNGİLİZCE KODLAR KULLANILMIŞTIR MARKA İNGİLİZ OLDUĞU
İÇİN
• AÇIKLAYICI METİN: ‘’HAYAT, SANA VERİLMİŞ BOŞ BİR FİLM
ŞERDİ GİBİDİR. HER KARESİNİ , MÜKEMMELİ YAKALAYARAK
DOLDUR!’’ , ‘’ARA GÜLER FOTO MUHABİRİ’’
18. • HEDEF KİTLEYE HAYATIN
ARMAĞAN OLARAK
VERİLDİĞİNİ GÖSTERİYOR VE
‘’MÜKEMMELİ’’ GÖSTERGESİ
BİZİ “KALİTEYE”, “ZEVKE”,
“TUTKUYA”, “EN İYİ OLANA
YÖNELMEMİZ” İÇİN
GÜDÜLÜYOR.
• BURADA ASLINDA BOŞ BİR
FİLM ŞERİDİYLE YAŞAMA
GÖNDERME YAPIYOR. J.
WALKERLA YAŞAMI
DOLDURMASINI GÜDÜLÜYOR
19. ‘’ARA GÜLER FOTO MUHABİRİ’’ KENDİSİNİN YAŞAM FELSEFESİNİ
YANSITARAK ONA YAKIN HEDEF KİTLEYE GÖNDERMEDE
BULUNUYOR.
YARDIMCI AÇIKLAYICI METİN: ‘’EXTRA 12 SPECIAL’’ 12 YILLIK EKSTRA
ÖZELLİKTE YILLANDIRILMIŞ, FIÇILANDIRILMIŞ OLAN ÜRÜNÜN BU
ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ GÖZDEN KAÇMAMASI İÇİN AÇIKLAYICI METİNDEN
AYRI BELİRTİLMİŞTİR.
20. • ÜRÜNÜN AMBALAJI:
BURADA KIZIL ŞİŞENİN ÜZERİNDE SARI
ÇERÇEVEYLE BELİRGİNLEŞTİRİLEN SİYAH ETİKET
İSE BİZE ÜRÜNÜN LOGOSUNU, AMBLEMİNİ VE
MARKANIN ADINI SUNUYOR AYRICA ‘’OLD
SCOTCH WHISKY’’ DİLSEL İLETİSİ ESKİ
(geleneksellik çağrışımı)İSKOÇ VİSKİSİ OLDUĞU
VURGULANIYOR.
21. • REKLAMDA EN İYİLER KULLANILMIŞ; PICASSO, ARA GÜLER
• GELENEKSEL OLARAK ETKİLERİNİ GEÇMİŞTEN GELEREK
GÜNÜMÜZDE DE SÜRDÜRÜYORLAR. ÜRÜNÜN DE GÜDÜLEME
YÖNÜ EN İYİSİ OLDUĞU YÖNÜNDEDİR.
• HAZZA YÖNELİK GÜDÜLEME OLDUĞUDA SÖYLENEBİLİR.
22. ÇÖZÜMLEME SONUCU
• DERGİ REKLAMIMIZ GÖRÜNTÜ VE METİN BÖLÜMLERİNDEN
OLUŞMAKTADIR. GÖRÜNTÜDE RESİM BULUNUYOR VE DİLSEL
İLETİLERİ RESİMLE GÜÇLENDİRİP TAMAMLAMIŞ.
• REKLAMIN İLK BAKIŞTA SİYAH-BEYAZ OLMASI DİKKAT ÇEKİCİ
BİR ÖZELLİK OLARAK UYGULANMIŞTIR ÇÜNKÜ;
• GÖRÜNTÜDE SADECE J. WALKER ŞİŞESİ ASIL RENGİNDE KIZIL
BETİMLENMİŞ LÜKS SEMBOLÜ OLUP DİKKATLERİ ÜZERİNE
ÇEKMEKTEDİR. ÜST BÖLÜMDE BULUNAN ARA GÜLER VE
RESİMLER İSE ASLINDA KALİTENİN VE TEKLİĞİN BİR BAŞKA
ŞEKİLDE VURGULANMASI DİYEBİLİRİZ.
23. • REKLAMDA KULLANILAN DİLSEL VE GÖRSEL ÖĞELER,
ALANLARINDA 1 NUMARA OLAN PICASSO VE ARA GÜLER
ESKİDEN BERİ SÜRE GELEN GÜNÜMÜZDE DE HALA ETKİLERİ
DEVAM EDEN VE HERZAMAN BAŞARILARIYLA GELECEĞE DE
İMZA ATMIŞ OLMALARINI J. WALKER’A ANLAM OLARAK
YÜKLEMİŞTİR.
• ASLINDA GÖRSEL OLARAK DEĞERLENDİRİRKEN DİKKAT ÇEKEN
BİR ÖĞE DE ARA GÜLER’İN ELİNDE BULUNAN YİNE ANTİKA
DEĞERİ TAŞIYAN LEICA MARKA FOTOĞRAF MAKİNASI İLE
J.WALKER ŞİŞESİNİN FOTOĞRAFINI ÇEKMEK ÜZERE
OLDUĞUDUR BU GÖSTEREN BİZDE 12 YILLIK İÇKİNİN DEĞERİNİ
BİR KEZ DAHA VURGULUYOR.
24. • TEKNİK ÖĞELER AÇISINDAN BAKILDIĞINDA İSE;
IŞIĞIN VE OBJEKTİFİN YANSIMASININ
MARKANIN ÜZERİNE ÇEVRİLMİŞ OLDUĞUNUN
FARKINA VARILIR. 12 SENELİK EKSTRA ÖZEL
OLARAK TASARLANMIŞ OLAN BLACK LABEL
İÇKİSİ KENDİSİNE ÇEVRİLMİŞ OLAN FOTOĞRAF
MAKİNASININ VİZÖRÜNDEN BAKILDIĞINDA
GÖRÜLEN OBJEKTİF ODAĞI BU YANSIMANIN TA
KENDİSİDİR.
25. • ASLINDA ÜRÜNÜN MASLOW’UN KURAMINA
BAKILDIĞINDA EN ÜST SEVİYEDE KENDİNİ
GERÇEKLEŞTİRME AŞAMASINDAKİ LÜKS
OLARAK BULUNDUĞUNU GÖREBİLİRİZ.
• TÜM İHTİYAÇLARINI KARŞILAMIŞ BİR KİŞİNİN
MADDİ PROBLEMLERİNİ ÇOKTAN AŞTIĞINI VE
GELİR DÜZEYİNİN YÜKSEK HEDEF KİTLENİNBU
ÜRÜNE SEÇİLDİĞİ GÖRÜLMEKTEDİR.
27. «DOĞA/DOĞADAN» VE «SAĞLIK»
gösterilenine bağlı gösteren dizelgesi
“doğa/doğadan” gösterilenleri
-“Rafın atık kağıtla kaplanmış
olması”
- “Kutu üzerindeki logolarda
kahverenginin kullanımı”
-“Logoda yeşil kullanımı”
“sağlıklı” gösterilenleri
-“Ürün ambalajlarının karton
oluşu”
- “Görüntüye altın sarısı ve sarı
tonları rengin egemen oluşu”
28. “lüks” gösterilenine bağlı gösteren
dizelgesi:
- “Ürün kutuların ambalajlarının şık
ve güzelduyusal düzenlenişi”
- “Çikolataların türlerinin fazlalığı”
- “Yazıların eğik ve elyazısı
görünümünün olması”
- “Çikolata türlerinin kaliteli oluşu
(badem, ceviz, fındık gibi
maddelerle hazırlanması)”
- “Kutuların kurdelelerinin özel,
logo baskılı oluşu”
- “Dipyüzeye egemen olan kızıl
ton”
