SlideShare a Scribd company logo
1 of 44
Geographic Information System 
(GIS) in Library and Information 
Science (LIS)
GIS تعریف 
ابزار مبتنی بر کامپیوتر جهت وارد کردن، )GIS( • سیستم اطلاعات جغرافیایی 
.) ذخیره کردن، مدیریت، بازیابی، روزآمدسازی، آنالیز و خروجی اطلاعاتمی باشد) 1 
مجموعه ای سازمان یافته متشکل از سخت افزار، نرم افزار، داده های GIS • 
جغرافیایی و افراد می باشد که می تواند برای ایجاد یکپایگاه اطلاعاتی رابطه ای با 
یکدیگر ترکیب شوند، این پایگاه داده ای جهت بازیابی و آنالیز هر گونه اطلاعات با 
) یکمؤلفه ی مکانی به کار برده می شود) 2
:GIS مؤلفه های اصلی 
از چهار مؤلفه ی اساس ی تشکیل شده است: GIS ساختار 
1(سختافزار 
مورد استفاده قرار می گیرند که شامل: GIS سختافزارهای مختلفی در 
• سختافزار مربوطبه وارد کردن داده ها )صفحه کلید، دیجیتایزر، اسکنر(. 
• سختافزار مربوطبه مدیریتداده ها )موس(. 
• سختافزار مربوطبه خروجی داده ها )چاپگر، ابزارهای مربوطبه طراحی(.
2( نرم افزار 
نیاز به یک برنامه کامپیوتری جهت شروع به کار دارد. اکثر نرم GIS 
،Spans ،MapInfo ،ArcInfo افزارهای شناخته شده شامل 
می باشند که عملکردهای مختلفی جهت آنالیز مسائل و ArcView 
محاسبات آماری دارند و عموماً توسط شرکت های کامپیوتری بزرگ 
.) ساخته شده اند) 3
افراد می توانند داده ها را به وسیله ی موقعیت، GIS با استفاده از نرم افزار 
آشکار سازی الگوهای پنهان، روابط، و ویژگی هایی که در دیگر بسته های 
آماری یا صفحه گسترده های سنتی به راحتی یافت نمی شوند را نمایش دهند، 
جستجو و آنالیز کنند. با اینکه افراد می توانند نقشه های آماری با کیفیتی را به 
سیستم پویایی است که این امکان را به افراد می GIS ، تولید کنند GIS وسیله 
دهد که هرگونه مشخصه ای را روی نقشه انتخاب و حذف کنند. این قابلیت 
تغییر، آنالیز سریع متغیرهای مکانی را موجب می شود که بر یک سیستم یا 
مدل تأثیر می گذارد، و در نهایت به تصمیم گیری های پیچیده کمک می 
.) کند) 4
GIS software: 
ESRI Products 
• ArcView 3.x 
• ArcGIS 9.x 
• ArcIMS, ArcGIS Server 
• Many other extensions 
 Other 
• Desktop 
•Quantum GIS 
•UDig 
•GRASS 
•Manifold GIS 
• Web 
•MapServer 
•MapGuide 
•Manifold 
•OS Geo
ESRI (Economic and Social Research Institute) 
مؤسسه پژوهش های اجتماعی و اقتصادی، برجسته ترین تهیه کننده ی 
جهانی نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی و دیگر برنامه های 
.) کاربردی مدیریت پایگاه های اطلاعاتی جغرافیایی می باشد) 6
3( اطلاعات )داده های جغرافیایی( 
در حقیقت، اکثر فعالیت ها به اطلاعات اختصاص داده می شوند، به 
می باشد. کیفیت اطلاعات یکی از GIS خاطر اینکه اطلاعات قلب 
موضوعات مهم و قابل توجه می باشد که به طور مستقیم با درستی، 
دقت، اصول علمی، ساختار داده ها، آنالیز و مدل سازی مرتبط می 
.) باشد) 3 
اکثر داده ها شامل یک مؤلفه جغرافیایی از قبیل: کد پستی، ناحیه 
سرشماری، آدرس خیابان، کشور، یا مختصات طول و عرض 
.) جغرافیایی می باشد) 4
Types of Geographic Data
Vector 
Point Line Polygon
4( منابع انسانی و سازمانی 
هستند، به خاطر اینکه منابع انسانی و سازمانی GIS بخش اصلی 
را کنترل می کنند. بهترین نرم افزار و سخت افزار GIS عملیات 
بدون حمایت کارکنانی ماهر به طور مؤثری عمل نخواهند GIS 
کرد. سازماندهی کارکنانی کارا و توانمند نقش مهمی در اجرا، بهینه 
سازی، و نهایتاً هدایت سیستم ها که برای پیاده سازی موفقیت آمیز 
.) سیستم ضروری است ایفا می کند) 3
:GIS تاریخچه 
نقشه "تصویری از تمام یا بخشی از زمین یا سایر پدیده های جغرافیایی 
می باشد که به عنوان مجموعه ای از نمادها و در یک مقیاس کسری 
1995 (. اخیراً با تأثیر ،Clarke( " کمتر از 1:1 نمایش داده می شود 
فناوری های اطلاعاتی جدید بر روی ایجاد و توسعه نقشه ها، نقشه 
های دیجیتالی که شامل "نمادهای جغرافیایی کد گذاری شده و ذخیره 
شده به عنوان یک ساختار داده ای درون پایگاه اطلاعاتی نقشه" می 
باشد به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند. این امر به 
همراه می باشد. GIS خصوص با فناوری
در دهه 1950 ، ابتکاری مهم جهت توسعه تکنیک روی هم قرار دادن 
نقشه ها صورت گرفت که این ابتکار "روی هم قرار دادن نقشه های 
موضوعی متعدد، با مقیاس، برآورد، و دامنه های یکسان به گونه ای 
1995 (. همچنین ،Clarke( که نمای ترکیبی امکان پذیر شود" بود 
داشته است. از GIS اتوماسیون کامپیوتر تأثیر مهمی بر روی تاریخچه 
همانطوری که ابزارها و تکنیک های جدید GIS شروع به کارگیری 
نیز دچار تغییر می شد. به طور کلی سه GIS اضافه می شدند معانی 
به عنوان یک سیستم GIS : وجود دارد GIS تعریف مختلف از 
اطلاعاتی، به عنوان یک جعبه ابزار، و به عنوان رویکردی به علم.
را به عنوان یک نمونه GIS )1979( Dueker ، از دیدگاه سیستمی 
ی خاص از سیستم های اطلاعاتی تعریف می کند که در آن پایگاه 
داده ها شامل مشاهداتی راجع به مشخصه های توزیع شده ی 
مکانی، فعالیت ها یا وقایع می باشد که در فضا به عنوان نقاط، 
خطوط، یا نواحی قابل تعریف می باشند که در این تعریف کلید واژه 
ها شامل "سیستم اطلاعاتی" و "پایگاه داده" می باشد. با وجودیکه 
از پروسه های توسعه یک سیستم مدیریت پایگاه اطلاعاتی GIS 
مستقل می باشد، اما هنوز هم شامل تعداد بسیاری از مشخصه های 
سیستم های مدیریت پایگاه اطلاعاتی از قبیل اطلاعات ذخیره شده 
مشخصه ها، فعالیت ها، و وقایع؛ پرسش و پاسخ های صورت 
گرفته به طور غیر رسمی یا در مورد زمینه ای خاص؛ داده های 
جغرافیایی بازیابی شده؛ و راه حل های یافت شده می باشد.
با استفاده از مشخصه های پایگاه اطلاعاتی راه حل های GIS 
احتمالی را برای مسائل مکانی امتحان می کند. در این تعریف، یک 
این است که داده های مکانی با نقاط، GIS فرض مهم برای 
خطوط، یا نواحی که ارکان اصلی برای مجموعه داده های برداری 
هستند نمایش داده می شوند. این داده های مکانی در سیستم پایگاه 
این امکان را برای کاربر فراهم می GIS اطلاعاتی ذخیره شده و 
کند تا آنها را برای پاسخ به پرسش های غیر رسمی و نیز برای 
آنالیز مکانی دستکاری کند.
به عنوان یک جعبه ابزار می تواند اینگونه تعریف شود "مجموعه GIS 
ی توانمندی از ابزارها جهت ذخیره و بازیابی اطلاعات، انتقال و نمایش 
داده های مکانی از دنیای واقعی برای یک مجموعه ی خاصی از اهداف 
با کمک اختراع GIS .)1986 ،Burrough( " به طور دلخواه می باشد 
تکنیک های جدید برای آنالیز مکانی شامل چندین ابزار جهت آنالیز 
آماری و تصویری داده های جغرافیایی ذخیره شده در پایگاه اطلاعاتی 
شامل ابزارهای GIS مکانی می باشد. در حقیقت، بسته ی نرم افزاری 
زیادی برای آنالیز جغرافیایی می باشد که با استفاده از نام های مختلفی از 
قبیل ابزار آنالیز مکانی، ابزار آنالیز شبکه ای، ابزار مدیریت داده ها و 
... طبقه بندی می گردند.
1992 ( واژه ی جدید، علم اطلاعات جغرافیایی، که چشم انداز متفاوتی ( Goodchild 
کهً ( GISc دارد را به کار برد، و GIS به 
ا 
معمول برای متمایز کردن علم اطلاعات 
جغرافیایی از سیستم های اطلاعات جغرافیایی به کار برده می شود( را اینگونه تعریف 
کرد: 
به طورً کلی علم اطلاعات به عنوان مطالعه ی نظام مند بر مبنای اصولً علمی ماهیت و 
زیر مجموعه ای از علم اطلاعات است GISc . ویژگی های اطلاعات می تواند تعریفشود 
که در مورد اطلاعاتجغرافیایی می باشد. 
GIS ویً بر رویکرد علمی جهت پرداختن به موضوعات اساس ی برخاسته از کاربردهای 
جهت تعریف دوباره، شکل دهی دوباره، و حل مسائل از پیش موجود تأکید می کند. 
مرتبط بودند، GIS برخلاف تعاریف دو دیدگاه قبلی که به ویژگی های کاربردی و عملی 
بر دیدگاه فلسفی و علمی متمرکز می باشد. GISc مفهوم
به سه دوره تکاملی تقسیم شده است: نقشه کش ی با استفاده از GIS تاریخچه 
کامپیوتر در دهه 1970 ، مدیریت پایگاه اطلاعاتی مکانی در دهه 1980 و آنالیز/مدل 
سازیً نقشه در دهه 1990 . با وجود اینکه در این دوره ها، موضوعات مرتبط با 
به طورً وسیعی در دیگر GIS تنها با تأکید بر جغرافیا بودند، اما اکنونً GIS 
علوم نیز پذیرفته شده است، از قبیل علوم اجتماعی جهت آنالیز پدیده های 
.) اجتماعی از دیدگاه مکانی) 5
در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS کاربردهای 
پیشرفت های صورت گرفته در فناوری تغییراتی را در هر جنبه از علم 
کتابداری ایجاد کرده است. یک حوزه از فناوری که تأثیر زیادی بر 
مجموعه و خدمات کتابخانه داشته است سیستم اطلاعات جغرافیایی می 
.) باشد) 4 
یکی از نخستین ابزارهای آنالیزی است که امکانات بالقوه ی فراوانی GIS 
را برای کمک به مدیران کتابخانه جهت ایجاد استراتژی بازاریابی مبتنی بر 
مطالعات کاربر فراهم می آورد. برای مثال، امکان آنالیز اینکه نزدیک ترین 
نقطه به نقطه دیگر کدام است )به عنوان مثال، نزدیک ترین کتابخانه به خانه 
ی یک کاربر بالقوه کدام است؟(؛ نزدیک ترین خط به یک نقطه خاص کدام 
است )به عنوان مثال، نزدیک ترین خط حمل و نقل به یک سایت کتابخانه 
کدام است؟(؛ نزدیک ترین نقاط خارج از یک ناحیه چند ضلعی خاص کدام 
است )به عنوان مثال، چه تعداد از افراد در یک ناحیه خدماتی کتابخانه
برای به تصویر کشیدن موقعیت ها بر روی یک نقشه که به خصوصمی تواند GIS 
جهت برنامه ریزیً برای بهبود استفاده از کتابخانه مفید باشد به کار گرًفته شود. 
را برای آنالیز در بافت GIS 1997 ( مزایای برنامه های کاربردی ( Ottensmann 
را در محیط کتابخانه GIS کتابخانه نشان داد. ویً چندین کاربرد امکان پذیر از 
را برای آنالیز داده های کاربران کتابخانه به کار برد. این کاربردها GIS فراهم کرد، و 
شامل: نقشه نمایی اثرگذاریً فاصله، شناسایی نواحی خدماتی، برنامه ریزیً جهت 
از Lee و Kinikin تسهیلات جدید، و ادغام اطلاعات جمعیت شناختی. همچنین 
و داده های کاربران کتابخانه جهت یافتن مکان های جدید و شناسایی نوًاحی GIS 
به برنامه ریزان و سیاست گذاران GIS خدماتی کتابخانه ها استفاده کردند. بنابراین 
کتابخانه جهت قضاوت راجع به محتوای مدیریتی و برنامه ریزیً کتابخانه کمک می 
کند.
در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS مزایای کاربرد 
را در آنالیز مکانی به این GIS 1993 ( فواید ( Thrall and Thrall 
صورت شرح می دهد: 
می تواند در توصیف، تشریح، پیش بینی، و قضاوت به کار رود. GIS 
ادغام مقادیر ،GIS این نوع آنالیزها ناشی از یکی از مزایای مهم 
زیادی از داده ها از قبیل داده های جغرافیایی و اطلاعات جمعیت 
پدیده های اجتماعی را بر روی نقشه های GIS . شناختی، می باشد 
جغرافیایی نمایش می دهد و ارتباطات مکانی بین وقایع اجتماعی یا 
انسان و وقایع را شرح می دهد. هر کتابخانه مقادیر زیادی از داده ها 
از قبیل مشخصه های جغرافیایی مثل اطلاعات جمعیت شناختی امانت 
گیرندگان کتابخانه و داده های بخش امانت کتابخانه را نگه داری می 
کند. این داده ها می توانند با داده های سرشماری که هر 10 سال یک 
بار جمع آوری شده، ادغام شوند و به منظور برنامه ریزی و مدیریت 
کتابخانه آنالیز گردند.
همانگونه که اطلاعات جمعیت شناختی با گذر زمان دچار تغییر می 
می تواند این تغییرات احتمالی را پیش بینی کند. برای GIS ، شوند 
مثال، از آنجائیکه سیاست های کتابخانه تابع تغییرات محیط کتابخانه 
می باشند؛ مدیران نیاز به پیش بینی این تغییرات دارند. از این نقطه 
یک ابزار مفید برای پیش بینی محیط های کتابخانه ای GIS ، نظر 
به مدیران کتابخانه در GIS ، می باشد. به واسطه این پروسه ها 
گرفتن چنین تصمیماتی که برای تغییر سیاست های خدمات و توسعه 
سیاست های جدید نیاز دارند کمک می کند. بنابراین، مطالعاتی که 
استفاده می کنند این فرصت را برای کارکنان کتابخانه GIS از 
فراهم می آورند که شناخت عمیق تری نسبت به کاربرانشان داشته 
باشند و خدمات مناسبی را برای آنها فراهم آورند.
می باشد. GIS مزیت دیگر راحت بودن گردآوری داده ها برای آنالیز 
این مزیت بار مسئولیت محققان جهت تولید نقشه و نیز گردآوری داده 
ها را کاهش می دهد. 
کارآمد بودن آن برای آنالیز الگوهای GIS در نهایت، مزیت مهم دیگر 
جغرافیایی در مجموعه ی داده ها و نیز در ارتباط بین مشخصه ها می 
باشد. این توابع شامل: مختصات جغرافیایی، تراکم، بافر، و روی هم 
قرار گرفتن می باشند؛ چنین توابعی غالباً در برنامه ریزی کتابخانه 
.) کاربرد دارند) 5
:GIS • به طور کلی، پنج مزیت مهم 
برای همه سازمان ها با هر اندازه ای مفید می باشد. آگاهی روبه رشدی GIS 
عموماً به پنج GIS وجود دارد. مزایای GIS راجع به ارزش اقتصادی و راهبردی 
مقوله اصلی تقسیم می شود: 
- صرفه جویی در هزینه ها و کارایی فزاینده 
- تصمیم گیری بهتر 
- ارتباطات ارتقاء یافته 
- نگه داری بهتر رکوردها 
- مدیریت از لحاظ جغرافیایی 
امکان مشاهده، شناخت، پرسش، تفسیر و به تصویر کشیدن داده ها را به GIS 
شیوه های مختلفی که ارتباطات، الگوها، و گرایشات را به شکل نقشه ها، 
.) گزارشات و نمودارها نشان می دهد، فراهم می کند) 6
در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS محدودیت های کاربرد 
محققان را قادر می سازد تا آنالیز معنی داری را از GIS با وجودیکه 
داده های مکانی استنباط کنند، اما چندین محدودیت برای استفاده از آن 
وجود دارد. 
می GIS اولا ، داده های مکانی نادرست محدودیت عمده ی کاربرد 
اصولاً بستگی به کیفیت داده های گردآوری GIS باشند. کیفیت آنالیز 
1995 ( به ویژه بر کیفیت داده ها در چهار باب تأکید ( Tim . شده دارد 
دارد: جدید و رایج بودن داده ها، جامعیت داده ها، اصالت داده ها، و 
نگه داری از داده ها.
به علاوه، ) 1( فقدان آمارهای رسمی، ) 2( تناقض یا ناهماهنگی مکانی 
در بین منابع، و ) 3( مقیاس های مکانی مختلف داده ها که با کیفیت 
داده ها مرتبط می باشند. داده های سرشماری که به طور وسیعی برای 
آنالیز ویژگی های جمعیت شناختی ثبت شده ی افراد با محیط های 
مکانی مختلف به کار می روند، همیشه تغییراتی را که در نتیجه داده 
های گرد آوری شده طی دوره 10 ساله می باشند منعکس نمی کنند. 
همچنین، تفاوت مقیاس های مکانی مشتق شده از منابع و آژانس های 
می باشد. GIS مختلف مانع دیگری جهت کاربرد گسترده
ثانیا ، در ارتباط با موضوع کیفیت داده ها، "مختصات جغرافیایی" 
ایجاد خطا در پروسه نقشه نمایی نقاط داده ای را در بر می گیرد؛ و 
مختصات طول و عرض جغرافیایی اشتباهی را برای هر یک از این 
نقاط اختصاص می دهد. 
نهایتا ، امنیت و محرمانگی اطلاعات خصوصی نگرانی دیگری است. 
تناقضی میان دسترسی آزاد و حفاظت از محرمانگی اطلاعات وجود 
دارد. محافظت کنندگان پیشینه های افراد مثل کتابداران لازم است که 
از این اطلاعات در برابر دستکاری و افشاگری های غیر مجاز و غیر 
ضروری محافظت کنند. 
بهترین ابزار برای آنالیز هر مسأله جغرافیایی GIS و در نهایت اینکه 
.) یا اجتماعی نمی باشد) 5
در کتابداری و اطلاع رسانی GIS کاربردهای 
توسطمحققان علوم کتابداریً و اطلاع رسانی جهتایجاد نقشه هایی به کار GIS 
برده می شود که آنالیزهایی را بر روی جمعیت های مشمولً خدمت کتابخانه، 
تسهیل موضوعات مربوط به مدیریت مکان، توزیع مکانی استفاده از منابع درون 
.) کتابخانه ای و ... را نمایشمی دهند) 7 
1( مکان یابی منابع کتابخانه 
2( مدیریت فضای کتابخانه 
3( مجموعه سازی
مکان یابی منابع کتابخانه 
2005 ( در پژوهش ی تحت عنوان" مکان یابی منابع کتابخانه با استفاده از ( Xia 
اظهار می دارد که یکی از مشکلات عمده در اکثر کتابخانه های "GIS فناوری 
آکادمیک به خاطر داشتن مجموعه ای بزرگ و قرار گرفته در قسمت های فیزیکی 
مختلف، مشکلاتمربوطبه کاربران در پیدا کردن منابع کتابخانه می باشد. در این 
مقاله پیشنهاد شده که یک سیستم نقشه نمایی می تواند به حل مشکل کاربران 
کمک کند؛ البته در صورتیکه این مشکلات، فقط ریشه در عدم درک کارًبران از 
برای GIS ساختار قفسه های کتابخانه یا رده بندی مجموعه باشند. فناوری 
ساخت چنین سیستمی به خاطر توانایی های بالقوه آن هم در آنالیز داده های 
مکانی موقعیت مجموعه کتابخانه و هم به خاطر اینکه به طورً پویا نتایج آنالیز 
شده را در قالبنقشه هایی با جزئیاتمختلفارائه می دهد، پیشنهاد شده است.
GIS item-locating ( GIS این سیستم موقعیت یابی منابع 
می تواند با سیستم فهرست نویسی آنلاین کتابخانه)اپک( )system 
ادغام شود، به گونه ای که کاربران نتایج جستجوهایشان را هم در 
نمایش متنی و هم در نمایش تصویری خواهند دید. برای توسعه 
چنین سیستمی سه مرحله وجود دارد: 1( تهیه نقشه هایی برای بخش 
های مختلف هر طبقه و برای هر ردیف از قفسه ها؛ 2( طراحی 
) پایگاه اطلاعاتی که شامل اطلاعات قفسه کتاب ها می باشد؛ 3 
ارتباط این پایگاه اطلاعاتی با پایگاه فهرست نویسی آنلاین کتابخانه. 
چنین سیستمی کاربران کتابخانه را به سمت جایگاه های درست 
منابع راهنمایی خواهد کرد، بنابراین موجب بهبود اثربخشی استفاده 
از مجموعه کتابخانه می شود.
دارای محدودیت هایی نیز می باشد از جمله )GIS( البته این سیستم 
اینکه هنگامیکه منابع کتابخانه ای اشتباهاً در قفسه های دیگر 
گذاشته شده باشند و یا اینکه توسط شخص دیگری در حال استفاده 
باشند، در این صورت از راهنمایی کاربران عاجز خواهد ماند. البته 
قرار دادن این سیستم در کنار فناوری هایی که قابلیت ردیابی منابع 
کمک کننده خواهد بود. با این وجود استفاده از RFID را دارند مثل 
با توجه به هزینه کم و پیشرفت آسان در )GIS( این تکنولوژی 
.) کتابخانه ها مفید خواهد بود) 8
نتیجه جًستجو دًر فًهرستآًنلاین یًککًتابخانه دًانشگاهی فًرض ی. موقعیتفًیزیکی آًیتمً 
جستجو شًده دًرنقشه نًشان دًاده شًده اًست
تصویری 3ً بعدی اًز چًندین قًفسه دًر مًجموعه کًتابخانه. آیتم جًستجو شًده دًر قًفسهً 
کتابها بًا رًنگی مًتفاوتنًشان دًادهشًده اًست
نمایی جًلویی اًز قًفسه کًتابها. آیتم جًستجو شًده بًا لًیه اًی کًه مًتعلق بًه آًن اًسترًنگً 
آمیزی شًده اًست
مدیریت فضای کتابخانه 
شرایط متفاوتی در عملکرد روزانه کتابخانه ها وجود دارد که باعث سازماندهی مجدد 
فضای آنها می شود. محققان دلیل نوآوری فضای کتابخانه را کشفکرده اند. برای مثال 
در سال 1990 چهار موقعیت که بر طبق آن بازسازیً فضای ،Anderson و Fraley 
کتابخانه ها برنامه ریزیً می شود را بیان کردند: 
1( کمبود فضا برای رشد و توسعه مجموعه 
2( کمبود فضا برای افراد 
3( تغییر در هدفو مأموریتسازمان 
4( ارائه خدماتجدید
برای کمک به مدیریت فضاهای ساختمانی و تجهیزات در سال GIS 
با داشتن قابلیت های ارائه GIS . های اخیر به کار برده شده است 
اطلاعات در شکل های بصری و تحلیل روابط مکانی می تواند در 
تحقیقات و در عملکرد محبوبیت هایی را کسب کند؛ که مزایای زیر را 
در بر می گیرد: 
دارای قابلیت اجرای تحلیل مکانی است. با در نظر گرفتن هر GIS - 
بخشی از کتابخانه به عنوان یک واحد، و جمع آوری اطلاعات در 
به طور پویا GIS ، مورد عملکرد کتابخانه، در ارتباط با آن واحد 
به بررسی و تحلیل مکانی می پردازد.
قادر است با طبقه بندی و قرار دادن هر مورد در زمینه ای GIS - 
جداگانه با موارد به طور متفاوت برخورد نماید، با پوشش زمینه های 
مختلف با یکدیگر، بررسی متقابل مکانی یک امر ساده و راحت می 
شود. 
پایگاه اطلاعات مکانی ،GIS - به عنوان بخشی از بسته نرم افزاری 
قادر است تا داده های مربوط به هر مورد را ذخیره نموده و با نمایش 
بصری آن در ارتباط باشد. بررسی داده های مکانی و نمایش بصری 
یک سیستم هماهنگ و منسجم شده است. 
می تواند مدیریت تأسیسات زیربنایی را در سطح بسیار جامع GIS - 
مثلاً سالن مطالعه، میز یا صندلی اجرا نماید. توانایی اجرای طرح 
های سالن و ساختمان کتابخانه به لحاظ جغرافیایی در یک برنامه آسان 
است.
- اجرای سیستم به صورت آنلاین ممکن است؛ بنابراین فعال کردن آن ساده 
بوده و از راه دور کنترل می شود. این مورد نگهداری از سیستم را ارزان 
تر می سازد. 
- توسعه چنین سیستمی تقریباً هیچ هزینه ای ندارد. در صورتی که کتابخانه 
باشند، هیچ سرمایه گذاری دیگری برای نرم GIS ها دارای نرم افزار 
افزار و سخت افزار کامپیوتر مورد نیاز نمی باشد. هر یک از ابزارهای 
،ArcGIS ،ArcInfo ،ArcView که قابل دسترس باشند مثل GIS 
مناسب می باشند. هزینه توسعه سیستم به IDRISI و همچنین MapInfo 
دلیل سادگی فرآیند توسعه نسبتاً کم است. هزینه نگهداری سیستم نیز در 
کتابخانه های مختلف فرق می کند. 
به منظور مدیریت فضا در کتابخانه GIS دو فعالیت عمده جهت توسعه سیستم 
ها لازم است: یکی ترسیم نقشه ساختمان و سالن کتابخانه و دیگری طراحی 
.) پایگاه اطلاعاتی) 9
مجموعه سازی 
( در پژوهش ی تحت عنوان "استفاده از جهت GIS 2004 ( LaRue 
ایجاد مجموعه بهداشت و سلامت برای کاربران کتابخانه عمومی" خاطر نشان می 
ا 
کند که برای ایجاد یک مجموعه ای کارآمد، کتابداران بایستیً 
دقیقا جمعیت 
های مشمولً خدمت کتابخانه را که در مناطق ساکن هستند، به منظورً نشان 
دادن ویژگی های جمعیت شناختی )مثل نژاد، زبان گفتاری، سطح تحصیلی و 
گروه های سنی(، مشخص نمایند. روش های مختلفی برای کتابداران بخش 
مجموعه سازیً جهتجمع آوری اطلاعات جمعیتشناختی وجود دارد، از قبیل: 
ملاقات فیزیکی با جوامع، انجام یک مصاحبه غیر رسمی با کاربران کتابخانه، و 
استفاده از اطلاعاتسرشماریً.
روشی که برای به تصویر کشیدن داده های سرشماری وجود دارد 
می باشد. با پیشرفت جوامع مسئولیت توجه به GIS استفاده از 
سلامت، بیشتر بر دوش افراد جامعه گذاشته می شود. در این مسیر 
کتابخانه های عمومی می توانند با تهیه مجموعه مناسب و مرتبط با 
ویژگی های جمعیت خدمت گیرنده در ارتقای سلامت افراد جامعه 
جهت GIS تاثیرگذار باشند. این مقاله مراحلی را که با استفاده از 
کمک به سیستم کتابخانه های عمومی بزرگ پایتخت نشین به 
منظور اجرای این تصمیم که آیا مجموعه بهداشت و سلامت 
اختصاصی برای حمایت از جامعه کتابخانه احداث شود یا خیر، 
گزارش می کند. بعد از مقایسه این سیستم ها در مناطق پایتخت 
نشین)شیکاگو، لس آنجلس، و نیویورک سیتی(، شیکاگو به عنوان 
به خاطر اندازه، GIS یک نمونه مناسب برای ایجاد نقشه توسط 
تعداد کتابخانه های عمومی، توزیع جمعیتی در مناطق شهری، و 
دسترسی راحت به داده ها، انتخاب شد.
می تواند برای بهبود توسعه GIS هدف، تعیین این موضوع بود که آیا 
مجموعه بکار رود. به منظور به تصویر کشیدن اطلاعات جمعیت 
ArcView GIS شناختی مناطق مورد نظر، برنامه کامپیوتری 
جهت ایجاد نقشه ها به کار گرفته شد. داده های مناطق از 
سرشماری سالانه سازمان سرشماری ایالت متحده بدست آمد و 
آدرس کتابخانه ها نیز از طریق پایگاه های اطلاع رسانی رایگان 
نقشه هایی ArcView GIS گردآوری شدند. یافته ها نشان داد که 
را برای نمایش کتابخانه های عمومی و اطلاعات جمعیت شناختی 
مورد نظر تولید کرده است. بعد از مشاهده نقشه ها کتابداران بخش 
مجموعه سازی می توانند دقیقاً ببینند که چه جمعیت هایی مشمول 
خدمات کتابخانه ها هستند و سپس بر این اساس راجع به مجموعه 
می تواند ArcView GIS کتابخانه قضاوت کنند. و در نتیجه اینکه 
به عنوان ابزاری مفید به کتابداران بخش مجموعه سازی در توجیه 
کردن خریدهایشان برای مجموعه بهداشت و سلامت یا در کل هر 
.) مجموعه دیگری، کمک نماید) 10
منابع 
1. Bishop BW, Mandel LH, McClure CR. Geographic Information Systems 
(GIS) in Public Library Assessment. LIBRES Library and Information 
Science Research Electronic Journal. 2011;21(1). 
2. Hyland NC. GIS AND DATA SHARING IN LIBRARIES: 
CONSIDERATIONS FOR DIGITAL LIBRARIES. INSPEL. 
2002;36(3):207-15. 
3. Sedighi M. Use of geographical information system (GIS) in the cataloging 
of documents: A case study of earthquake documents collections. Library 
Hi tech. 2008;26(3):445-65. 
4. Sweetkind-Singer J, Williams M. Supporting the information needs of 
Geographic Information Systems (GIS) users in an academic library. 
Science & Technology Libraries. 2001;21(3-4):175-90. 
5. Park SJ. The Physical Accessibility of Public Libraries to Users: A GIS 
Study 2011. 
6. Available at: www.GIS.com
7. Mandel LH. Geographic information systems: tools for displaying in-library 
use data. Information technology and libraries. 2010;29(1):47-52. 
8. Xia J. Locating library items by GIS technology. Collection management. 
2005;30(1):63-72. 
9. Xia J. Library space management: a GIS proposal. Library Hi Tech. 
2004;22(4):375-82. 
10. LaRue EM. Using GIS to establish a public library consumer health 
collection. Biomedical Digital Libraries. 2004;3(1).

More Related Content

Viewers also liked

Le duc vintage & luxury beachwear
Le duc vintage & luxury beachwearLe duc vintage & luxury beachwear
Le duc vintage & luxury beachwearMaria Bocina
 
Peanuts story
Peanuts story Peanuts story
Peanuts story Solv AS
 
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cards
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cardsதமிழ் அட்டைகள் - Tamil cards
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cardsexpectkids
 
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it Effectively
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it EffectivelySelecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it Effectively
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it EffectivelyNorman Reiss
 
How to attract and retain Gen Z?
How to attract and retain Gen Z?How to attract and retain Gen Z?
How to attract and retain Gen Z?ERDA
 
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...Sani Leino
 
Kontrak bisnis
Kontrak bisnisKontrak bisnis
Kontrak bisnisrizkysays
 

Viewers also liked (10)

Le duc vintage & luxury beachwear
Le duc vintage & luxury beachwearLe duc vintage & luxury beachwear
Le duc vintage & luxury beachwear
 
Peanuts story
Peanuts story Peanuts story
Peanuts story
 
Presentatie persuasion
Presentatie persuasionPresentatie persuasion
Presentatie persuasion
 
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cards
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cardsதமிழ் அட்டைகள் - Tamil cards
தமிழ் அட்டைகள் - Tamil cards
 
Naturalismo
Naturalismo Naturalismo
Naturalismo
 
Edwar
EdwarEdwar
Edwar
 
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it Effectively
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it EffectivelySelecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it Effectively
Selecting the Right CRM - and Making Sure Staff Use it Effectively
 
How to attract and retain Gen Z?
How to attract and retain Gen Z?How to attract and retain Gen Z?
How to attract and retain Gen Z?
 
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...
Myynnin henkinen puoli - Sani Leino - DNA Yritysmyynti - Myynti ja Menestys -...
 
Kontrak bisnis
Kontrak bisnisKontrak bisnis
Kontrak bisnis
 

Geographic information system (gis) in library

  • 1. Geographic Information System (GIS) in Library and Information Science (LIS)
  • 2. GIS تعریف ابزار مبتنی بر کامپیوتر جهت وارد کردن، )GIS( • سیستم اطلاعات جغرافیایی .) ذخیره کردن، مدیریت، بازیابی، روزآمدسازی، آنالیز و خروجی اطلاعاتمی باشد) 1 مجموعه ای سازمان یافته متشکل از سخت افزار، نرم افزار، داده های GIS • جغرافیایی و افراد می باشد که می تواند برای ایجاد یکپایگاه اطلاعاتی رابطه ای با یکدیگر ترکیب شوند، این پایگاه داده ای جهت بازیابی و آنالیز هر گونه اطلاعات با ) یکمؤلفه ی مکانی به کار برده می شود) 2
  • 3. :GIS مؤلفه های اصلی از چهار مؤلفه ی اساس ی تشکیل شده است: GIS ساختار 1(سختافزار مورد استفاده قرار می گیرند که شامل: GIS سختافزارهای مختلفی در • سختافزار مربوطبه وارد کردن داده ها )صفحه کلید، دیجیتایزر، اسکنر(. • سختافزار مربوطبه مدیریتداده ها )موس(. • سختافزار مربوطبه خروجی داده ها )چاپگر، ابزارهای مربوطبه طراحی(.
  • 4. 2( نرم افزار نیاز به یک برنامه کامپیوتری جهت شروع به کار دارد. اکثر نرم GIS ،Spans ،MapInfo ،ArcInfo افزارهای شناخته شده شامل می باشند که عملکردهای مختلفی جهت آنالیز مسائل و ArcView محاسبات آماری دارند و عموماً توسط شرکت های کامپیوتری بزرگ .) ساخته شده اند) 3
  • 5. افراد می توانند داده ها را به وسیله ی موقعیت، GIS با استفاده از نرم افزار آشکار سازی الگوهای پنهان، روابط، و ویژگی هایی که در دیگر بسته های آماری یا صفحه گسترده های سنتی به راحتی یافت نمی شوند را نمایش دهند، جستجو و آنالیز کنند. با اینکه افراد می توانند نقشه های آماری با کیفیتی را به سیستم پویایی است که این امکان را به افراد می GIS ، تولید کنند GIS وسیله دهد که هرگونه مشخصه ای را روی نقشه انتخاب و حذف کنند. این قابلیت تغییر، آنالیز سریع متغیرهای مکانی را موجب می شود که بر یک سیستم یا مدل تأثیر می گذارد، و در نهایت به تصمیم گیری های پیچیده کمک می .) کند) 4
  • 6. GIS software: ESRI Products • ArcView 3.x • ArcGIS 9.x • ArcIMS, ArcGIS Server • Many other extensions  Other • Desktop •Quantum GIS •UDig •GRASS •Manifold GIS • Web •MapServer •MapGuide •Manifold •OS Geo
  • 7. ESRI (Economic and Social Research Institute) مؤسسه پژوهش های اجتماعی و اقتصادی، برجسته ترین تهیه کننده ی جهانی نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی و دیگر برنامه های .) کاربردی مدیریت پایگاه های اطلاعاتی جغرافیایی می باشد) 6
  • 8. 3( اطلاعات )داده های جغرافیایی( در حقیقت، اکثر فعالیت ها به اطلاعات اختصاص داده می شوند، به می باشد. کیفیت اطلاعات یکی از GIS خاطر اینکه اطلاعات قلب موضوعات مهم و قابل توجه می باشد که به طور مستقیم با درستی، دقت، اصول علمی، ساختار داده ها، آنالیز و مدل سازی مرتبط می .) باشد) 3 اکثر داده ها شامل یک مؤلفه جغرافیایی از قبیل: کد پستی، ناحیه سرشماری، آدرس خیابان، کشور، یا مختصات طول و عرض .) جغرافیایی می باشد) 4
  • 10. Vector Point Line Polygon
  • 11.
  • 12. 4( منابع انسانی و سازمانی هستند، به خاطر اینکه منابع انسانی و سازمانی GIS بخش اصلی را کنترل می کنند. بهترین نرم افزار و سخت افزار GIS عملیات بدون حمایت کارکنانی ماهر به طور مؤثری عمل نخواهند GIS کرد. سازماندهی کارکنانی کارا و توانمند نقش مهمی در اجرا، بهینه سازی، و نهایتاً هدایت سیستم ها که برای پیاده سازی موفقیت آمیز .) سیستم ضروری است ایفا می کند) 3
  • 13. :GIS تاریخچه نقشه "تصویری از تمام یا بخشی از زمین یا سایر پدیده های جغرافیایی می باشد که به عنوان مجموعه ای از نمادها و در یک مقیاس کسری 1995 (. اخیراً با تأثیر ،Clarke( " کمتر از 1:1 نمایش داده می شود فناوری های اطلاعاتی جدید بر روی ایجاد و توسعه نقشه ها، نقشه های دیجیتالی که شامل "نمادهای جغرافیایی کد گذاری شده و ذخیره شده به عنوان یک ساختار داده ای درون پایگاه اطلاعاتی نقشه" می باشد به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند. این امر به همراه می باشد. GIS خصوص با فناوری
  • 14. در دهه 1950 ، ابتکاری مهم جهت توسعه تکنیک روی هم قرار دادن نقشه ها صورت گرفت که این ابتکار "روی هم قرار دادن نقشه های موضوعی متعدد، با مقیاس، برآورد، و دامنه های یکسان به گونه ای 1995 (. همچنین ،Clarke( که نمای ترکیبی امکان پذیر شود" بود داشته است. از GIS اتوماسیون کامپیوتر تأثیر مهمی بر روی تاریخچه همانطوری که ابزارها و تکنیک های جدید GIS شروع به کارگیری نیز دچار تغییر می شد. به طور کلی سه GIS اضافه می شدند معانی به عنوان یک سیستم GIS : وجود دارد GIS تعریف مختلف از اطلاعاتی، به عنوان یک جعبه ابزار، و به عنوان رویکردی به علم.
  • 15. را به عنوان یک نمونه GIS )1979( Dueker ، از دیدگاه سیستمی ی خاص از سیستم های اطلاعاتی تعریف می کند که در آن پایگاه داده ها شامل مشاهداتی راجع به مشخصه های توزیع شده ی مکانی، فعالیت ها یا وقایع می باشد که در فضا به عنوان نقاط، خطوط، یا نواحی قابل تعریف می باشند که در این تعریف کلید واژه ها شامل "سیستم اطلاعاتی" و "پایگاه داده" می باشد. با وجودیکه از پروسه های توسعه یک سیستم مدیریت پایگاه اطلاعاتی GIS مستقل می باشد، اما هنوز هم شامل تعداد بسیاری از مشخصه های سیستم های مدیریت پایگاه اطلاعاتی از قبیل اطلاعات ذخیره شده مشخصه ها، فعالیت ها، و وقایع؛ پرسش و پاسخ های صورت گرفته به طور غیر رسمی یا در مورد زمینه ای خاص؛ داده های جغرافیایی بازیابی شده؛ و راه حل های یافت شده می باشد.
  • 16. با استفاده از مشخصه های پایگاه اطلاعاتی راه حل های GIS احتمالی را برای مسائل مکانی امتحان می کند. در این تعریف، یک این است که داده های مکانی با نقاط، GIS فرض مهم برای خطوط، یا نواحی که ارکان اصلی برای مجموعه داده های برداری هستند نمایش داده می شوند. این داده های مکانی در سیستم پایگاه این امکان را برای کاربر فراهم می GIS اطلاعاتی ذخیره شده و کند تا آنها را برای پاسخ به پرسش های غیر رسمی و نیز برای آنالیز مکانی دستکاری کند.
  • 17. به عنوان یک جعبه ابزار می تواند اینگونه تعریف شود "مجموعه GIS ی توانمندی از ابزارها جهت ذخیره و بازیابی اطلاعات، انتقال و نمایش داده های مکانی از دنیای واقعی برای یک مجموعه ی خاصی از اهداف با کمک اختراع GIS .)1986 ،Burrough( " به طور دلخواه می باشد تکنیک های جدید برای آنالیز مکانی شامل چندین ابزار جهت آنالیز آماری و تصویری داده های جغرافیایی ذخیره شده در پایگاه اطلاعاتی شامل ابزارهای GIS مکانی می باشد. در حقیقت، بسته ی نرم افزاری زیادی برای آنالیز جغرافیایی می باشد که با استفاده از نام های مختلفی از قبیل ابزار آنالیز مکانی، ابزار آنالیز شبکه ای، ابزار مدیریت داده ها و ... طبقه بندی می گردند.
  • 18. 1992 ( واژه ی جدید، علم اطلاعات جغرافیایی، که چشم انداز متفاوتی ( Goodchild کهً ( GISc دارد را به کار برد، و GIS به ا معمول برای متمایز کردن علم اطلاعات جغرافیایی از سیستم های اطلاعات جغرافیایی به کار برده می شود( را اینگونه تعریف کرد: به طورً کلی علم اطلاعات به عنوان مطالعه ی نظام مند بر مبنای اصولً علمی ماهیت و زیر مجموعه ای از علم اطلاعات است GISc . ویژگی های اطلاعات می تواند تعریفشود که در مورد اطلاعاتجغرافیایی می باشد. GIS ویً بر رویکرد علمی جهت پرداختن به موضوعات اساس ی برخاسته از کاربردهای جهت تعریف دوباره، شکل دهی دوباره، و حل مسائل از پیش موجود تأکید می کند. مرتبط بودند، GIS برخلاف تعاریف دو دیدگاه قبلی که به ویژگی های کاربردی و عملی بر دیدگاه فلسفی و علمی متمرکز می باشد. GISc مفهوم
  • 19. به سه دوره تکاملی تقسیم شده است: نقشه کش ی با استفاده از GIS تاریخچه کامپیوتر در دهه 1970 ، مدیریت پایگاه اطلاعاتی مکانی در دهه 1980 و آنالیز/مدل سازیً نقشه در دهه 1990 . با وجود اینکه در این دوره ها، موضوعات مرتبط با به طورً وسیعی در دیگر GIS تنها با تأکید بر جغرافیا بودند، اما اکنونً GIS علوم نیز پذیرفته شده است، از قبیل علوم اجتماعی جهت آنالیز پدیده های .) اجتماعی از دیدگاه مکانی) 5
  • 20. در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS کاربردهای پیشرفت های صورت گرفته در فناوری تغییراتی را در هر جنبه از علم کتابداری ایجاد کرده است. یک حوزه از فناوری که تأثیر زیادی بر مجموعه و خدمات کتابخانه داشته است سیستم اطلاعات جغرافیایی می .) باشد) 4 یکی از نخستین ابزارهای آنالیزی است که امکانات بالقوه ی فراوانی GIS را برای کمک به مدیران کتابخانه جهت ایجاد استراتژی بازاریابی مبتنی بر مطالعات کاربر فراهم می آورد. برای مثال، امکان آنالیز اینکه نزدیک ترین نقطه به نقطه دیگر کدام است )به عنوان مثال، نزدیک ترین کتابخانه به خانه ی یک کاربر بالقوه کدام است؟(؛ نزدیک ترین خط به یک نقطه خاص کدام است )به عنوان مثال، نزدیک ترین خط حمل و نقل به یک سایت کتابخانه کدام است؟(؛ نزدیک ترین نقاط خارج از یک ناحیه چند ضلعی خاص کدام است )به عنوان مثال، چه تعداد از افراد در یک ناحیه خدماتی کتابخانه
  • 21. برای به تصویر کشیدن موقعیت ها بر روی یک نقشه که به خصوصمی تواند GIS جهت برنامه ریزیً برای بهبود استفاده از کتابخانه مفید باشد به کار گرًفته شود. را برای آنالیز در بافت GIS 1997 ( مزایای برنامه های کاربردی ( Ottensmann را در محیط کتابخانه GIS کتابخانه نشان داد. ویً چندین کاربرد امکان پذیر از را برای آنالیز داده های کاربران کتابخانه به کار برد. این کاربردها GIS فراهم کرد، و شامل: نقشه نمایی اثرگذاریً فاصله، شناسایی نواحی خدماتی، برنامه ریزیً جهت از Lee و Kinikin تسهیلات جدید، و ادغام اطلاعات جمعیت شناختی. همچنین و داده های کاربران کتابخانه جهت یافتن مکان های جدید و شناسایی نوًاحی GIS به برنامه ریزان و سیاست گذاران GIS خدماتی کتابخانه ها استفاده کردند. بنابراین کتابخانه جهت قضاوت راجع به محتوای مدیریتی و برنامه ریزیً کتابخانه کمک می کند.
  • 22. در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS مزایای کاربرد را در آنالیز مکانی به این GIS 1993 ( فواید ( Thrall and Thrall صورت شرح می دهد: می تواند در توصیف، تشریح، پیش بینی، و قضاوت به کار رود. GIS ادغام مقادیر ،GIS این نوع آنالیزها ناشی از یکی از مزایای مهم زیادی از داده ها از قبیل داده های جغرافیایی و اطلاعات جمعیت پدیده های اجتماعی را بر روی نقشه های GIS . شناختی، می باشد جغرافیایی نمایش می دهد و ارتباطات مکانی بین وقایع اجتماعی یا انسان و وقایع را شرح می دهد. هر کتابخانه مقادیر زیادی از داده ها از قبیل مشخصه های جغرافیایی مثل اطلاعات جمعیت شناختی امانت گیرندگان کتابخانه و داده های بخش امانت کتابخانه را نگه داری می کند. این داده ها می توانند با داده های سرشماری که هر 10 سال یک بار جمع آوری شده، ادغام شوند و به منظور برنامه ریزی و مدیریت کتابخانه آنالیز گردند.
  • 23. همانگونه که اطلاعات جمعیت شناختی با گذر زمان دچار تغییر می می تواند این تغییرات احتمالی را پیش بینی کند. برای GIS ، شوند مثال، از آنجائیکه سیاست های کتابخانه تابع تغییرات محیط کتابخانه می باشند؛ مدیران نیاز به پیش بینی این تغییرات دارند. از این نقطه یک ابزار مفید برای پیش بینی محیط های کتابخانه ای GIS ، نظر به مدیران کتابخانه در GIS ، می باشد. به واسطه این پروسه ها گرفتن چنین تصمیماتی که برای تغییر سیاست های خدمات و توسعه سیاست های جدید نیاز دارند کمک می کند. بنابراین، مطالعاتی که استفاده می کنند این فرصت را برای کارکنان کتابخانه GIS از فراهم می آورند که شناخت عمیق تری نسبت به کاربرانشان داشته باشند و خدمات مناسبی را برای آنها فراهم آورند.
  • 24. می باشد. GIS مزیت دیگر راحت بودن گردآوری داده ها برای آنالیز این مزیت بار مسئولیت محققان جهت تولید نقشه و نیز گردآوری داده ها را کاهش می دهد. کارآمد بودن آن برای آنالیز الگوهای GIS در نهایت، مزیت مهم دیگر جغرافیایی در مجموعه ی داده ها و نیز در ارتباط بین مشخصه ها می باشد. این توابع شامل: مختصات جغرافیایی، تراکم، بافر، و روی هم قرار گرفتن می باشند؛ چنین توابعی غالباً در برنامه ریزی کتابخانه .) کاربرد دارند) 5
  • 25. :GIS • به طور کلی، پنج مزیت مهم برای همه سازمان ها با هر اندازه ای مفید می باشد. آگاهی روبه رشدی GIS عموماً به پنج GIS وجود دارد. مزایای GIS راجع به ارزش اقتصادی و راهبردی مقوله اصلی تقسیم می شود: - صرفه جویی در هزینه ها و کارایی فزاینده - تصمیم گیری بهتر - ارتباطات ارتقاء یافته - نگه داری بهتر رکوردها - مدیریت از لحاظ جغرافیایی امکان مشاهده، شناخت، پرسش، تفسیر و به تصویر کشیدن داده ها را به GIS شیوه های مختلفی که ارتباطات، الگوها، و گرایشات را به شکل نقشه ها، .) گزارشات و نمودارها نشان می دهد، فراهم می کند) 6
  • 26. در علوم کتابداری و اطلاع رسانی: GIS محدودیت های کاربرد محققان را قادر می سازد تا آنالیز معنی داری را از GIS با وجودیکه داده های مکانی استنباط کنند، اما چندین محدودیت برای استفاده از آن وجود دارد. می GIS اولا ، داده های مکانی نادرست محدودیت عمده ی کاربرد اصولاً بستگی به کیفیت داده های گردآوری GIS باشند. کیفیت آنالیز 1995 ( به ویژه بر کیفیت داده ها در چهار باب تأکید ( Tim . شده دارد دارد: جدید و رایج بودن داده ها، جامعیت داده ها، اصالت داده ها، و نگه داری از داده ها.
  • 27. به علاوه، ) 1( فقدان آمارهای رسمی، ) 2( تناقض یا ناهماهنگی مکانی در بین منابع، و ) 3( مقیاس های مکانی مختلف داده ها که با کیفیت داده ها مرتبط می باشند. داده های سرشماری که به طور وسیعی برای آنالیز ویژگی های جمعیت شناختی ثبت شده ی افراد با محیط های مکانی مختلف به کار می روند، همیشه تغییراتی را که در نتیجه داده های گرد آوری شده طی دوره 10 ساله می باشند منعکس نمی کنند. همچنین، تفاوت مقیاس های مکانی مشتق شده از منابع و آژانس های می باشد. GIS مختلف مانع دیگری جهت کاربرد گسترده
  • 28. ثانیا ، در ارتباط با موضوع کیفیت داده ها، "مختصات جغرافیایی" ایجاد خطا در پروسه نقشه نمایی نقاط داده ای را در بر می گیرد؛ و مختصات طول و عرض جغرافیایی اشتباهی را برای هر یک از این نقاط اختصاص می دهد. نهایتا ، امنیت و محرمانگی اطلاعات خصوصی نگرانی دیگری است. تناقضی میان دسترسی آزاد و حفاظت از محرمانگی اطلاعات وجود دارد. محافظت کنندگان پیشینه های افراد مثل کتابداران لازم است که از این اطلاعات در برابر دستکاری و افشاگری های غیر مجاز و غیر ضروری محافظت کنند. بهترین ابزار برای آنالیز هر مسأله جغرافیایی GIS و در نهایت اینکه .) یا اجتماعی نمی باشد) 5
  • 29. در کتابداری و اطلاع رسانی GIS کاربردهای توسطمحققان علوم کتابداریً و اطلاع رسانی جهتایجاد نقشه هایی به کار GIS برده می شود که آنالیزهایی را بر روی جمعیت های مشمولً خدمت کتابخانه، تسهیل موضوعات مربوط به مدیریت مکان، توزیع مکانی استفاده از منابع درون .) کتابخانه ای و ... را نمایشمی دهند) 7 1( مکان یابی منابع کتابخانه 2( مدیریت فضای کتابخانه 3( مجموعه سازی
  • 30. مکان یابی منابع کتابخانه 2005 ( در پژوهش ی تحت عنوان" مکان یابی منابع کتابخانه با استفاده از ( Xia اظهار می دارد که یکی از مشکلات عمده در اکثر کتابخانه های "GIS فناوری آکادمیک به خاطر داشتن مجموعه ای بزرگ و قرار گرفته در قسمت های فیزیکی مختلف، مشکلاتمربوطبه کاربران در پیدا کردن منابع کتابخانه می باشد. در این مقاله پیشنهاد شده که یک سیستم نقشه نمایی می تواند به حل مشکل کاربران کمک کند؛ البته در صورتیکه این مشکلات، فقط ریشه در عدم درک کارًبران از برای GIS ساختار قفسه های کتابخانه یا رده بندی مجموعه باشند. فناوری ساخت چنین سیستمی به خاطر توانایی های بالقوه آن هم در آنالیز داده های مکانی موقعیت مجموعه کتابخانه و هم به خاطر اینکه به طورً پویا نتایج آنالیز شده را در قالبنقشه هایی با جزئیاتمختلفارائه می دهد، پیشنهاد شده است.
  • 31. GIS item-locating ( GIS این سیستم موقعیت یابی منابع می تواند با سیستم فهرست نویسی آنلاین کتابخانه)اپک( )system ادغام شود، به گونه ای که کاربران نتایج جستجوهایشان را هم در نمایش متنی و هم در نمایش تصویری خواهند دید. برای توسعه چنین سیستمی سه مرحله وجود دارد: 1( تهیه نقشه هایی برای بخش های مختلف هر طبقه و برای هر ردیف از قفسه ها؛ 2( طراحی ) پایگاه اطلاعاتی که شامل اطلاعات قفسه کتاب ها می باشد؛ 3 ارتباط این پایگاه اطلاعاتی با پایگاه فهرست نویسی آنلاین کتابخانه. چنین سیستمی کاربران کتابخانه را به سمت جایگاه های درست منابع راهنمایی خواهد کرد، بنابراین موجب بهبود اثربخشی استفاده از مجموعه کتابخانه می شود.
  • 32. دارای محدودیت هایی نیز می باشد از جمله )GIS( البته این سیستم اینکه هنگامیکه منابع کتابخانه ای اشتباهاً در قفسه های دیگر گذاشته شده باشند و یا اینکه توسط شخص دیگری در حال استفاده باشند، در این صورت از راهنمایی کاربران عاجز خواهد ماند. البته قرار دادن این سیستم در کنار فناوری هایی که قابلیت ردیابی منابع کمک کننده خواهد بود. با این وجود استفاده از RFID را دارند مثل با توجه به هزینه کم و پیشرفت آسان در )GIS( این تکنولوژی .) کتابخانه ها مفید خواهد بود) 8
  • 33. نتیجه جًستجو دًر فًهرستآًنلاین یًککًتابخانه دًانشگاهی فًرض ی. موقعیتفًیزیکی آًیتمً جستجو شًده دًرنقشه نًشان دًاده شًده اًست
  • 34. تصویری 3ً بعدی اًز چًندین قًفسه دًر مًجموعه کًتابخانه. آیتم جًستجو شًده دًر قًفسهً کتابها بًا رًنگی مًتفاوتنًشان دًادهشًده اًست
  • 35. نمایی جًلویی اًز قًفسه کًتابها. آیتم جًستجو شًده بًا لًیه اًی کًه مًتعلق بًه آًن اًسترًنگً آمیزی شًده اًست
  • 36. مدیریت فضای کتابخانه شرایط متفاوتی در عملکرد روزانه کتابخانه ها وجود دارد که باعث سازماندهی مجدد فضای آنها می شود. محققان دلیل نوآوری فضای کتابخانه را کشفکرده اند. برای مثال در سال 1990 چهار موقعیت که بر طبق آن بازسازیً فضای ،Anderson و Fraley کتابخانه ها برنامه ریزیً می شود را بیان کردند: 1( کمبود فضا برای رشد و توسعه مجموعه 2( کمبود فضا برای افراد 3( تغییر در هدفو مأموریتسازمان 4( ارائه خدماتجدید
  • 37. برای کمک به مدیریت فضاهای ساختمانی و تجهیزات در سال GIS با داشتن قابلیت های ارائه GIS . های اخیر به کار برده شده است اطلاعات در شکل های بصری و تحلیل روابط مکانی می تواند در تحقیقات و در عملکرد محبوبیت هایی را کسب کند؛ که مزایای زیر را در بر می گیرد: دارای قابلیت اجرای تحلیل مکانی است. با در نظر گرفتن هر GIS - بخشی از کتابخانه به عنوان یک واحد، و جمع آوری اطلاعات در به طور پویا GIS ، مورد عملکرد کتابخانه، در ارتباط با آن واحد به بررسی و تحلیل مکانی می پردازد.
  • 38. قادر است با طبقه بندی و قرار دادن هر مورد در زمینه ای GIS - جداگانه با موارد به طور متفاوت برخورد نماید، با پوشش زمینه های مختلف با یکدیگر، بررسی متقابل مکانی یک امر ساده و راحت می شود. پایگاه اطلاعات مکانی ،GIS - به عنوان بخشی از بسته نرم افزاری قادر است تا داده های مربوط به هر مورد را ذخیره نموده و با نمایش بصری آن در ارتباط باشد. بررسی داده های مکانی و نمایش بصری یک سیستم هماهنگ و منسجم شده است. می تواند مدیریت تأسیسات زیربنایی را در سطح بسیار جامع GIS - مثلاً سالن مطالعه، میز یا صندلی اجرا نماید. توانایی اجرای طرح های سالن و ساختمان کتابخانه به لحاظ جغرافیایی در یک برنامه آسان است.
  • 39. - اجرای سیستم به صورت آنلاین ممکن است؛ بنابراین فعال کردن آن ساده بوده و از راه دور کنترل می شود. این مورد نگهداری از سیستم را ارزان تر می سازد. - توسعه چنین سیستمی تقریباً هیچ هزینه ای ندارد. در صورتی که کتابخانه باشند، هیچ سرمایه گذاری دیگری برای نرم GIS ها دارای نرم افزار افزار و سخت افزار کامپیوتر مورد نیاز نمی باشد. هر یک از ابزارهای ،ArcGIS ،ArcInfo ،ArcView که قابل دسترس باشند مثل GIS مناسب می باشند. هزینه توسعه سیستم به IDRISI و همچنین MapInfo دلیل سادگی فرآیند توسعه نسبتاً کم است. هزینه نگهداری سیستم نیز در کتابخانه های مختلف فرق می کند. به منظور مدیریت فضا در کتابخانه GIS دو فعالیت عمده جهت توسعه سیستم ها لازم است: یکی ترسیم نقشه ساختمان و سالن کتابخانه و دیگری طراحی .) پایگاه اطلاعاتی) 9
  • 40. مجموعه سازی ( در پژوهش ی تحت عنوان "استفاده از جهت GIS 2004 ( LaRue ایجاد مجموعه بهداشت و سلامت برای کاربران کتابخانه عمومی" خاطر نشان می ا کند که برای ایجاد یک مجموعه ای کارآمد، کتابداران بایستیً دقیقا جمعیت های مشمولً خدمت کتابخانه را که در مناطق ساکن هستند، به منظورً نشان دادن ویژگی های جمعیت شناختی )مثل نژاد، زبان گفتاری، سطح تحصیلی و گروه های سنی(، مشخص نمایند. روش های مختلفی برای کتابداران بخش مجموعه سازیً جهتجمع آوری اطلاعات جمعیتشناختی وجود دارد، از قبیل: ملاقات فیزیکی با جوامع، انجام یک مصاحبه غیر رسمی با کاربران کتابخانه، و استفاده از اطلاعاتسرشماریً.
  • 41. روشی که برای به تصویر کشیدن داده های سرشماری وجود دارد می باشد. با پیشرفت جوامع مسئولیت توجه به GIS استفاده از سلامت، بیشتر بر دوش افراد جامعه گذاشته می شود. در این مسیر کتابخانه های عمومی می توانند با تهیه مجموعه مناسب و مرتبط با ویژگی های جمعیت خدمت گیرنده در ارتقای سلامت افراد جامعه جهت GIS تاثیرگذار باشند. این مقاله مراحلی را که با استفاده از کمک به سیستم کتابخانه های عمومی بزرگ پایتخت نشین به منظور اجرای این تصمیم که آیا مجموعه بهداشت و سلامت اختصاصی برای حمایت از جامعه کتابخانه احداث شود یا خیر، گزارش می کند. بعد از مقایسه این سیستم ها در مناطق پایتخت نشین)شیکاگو، لس آنجلس، و نیویورک سیتی(، شیکاگو به عنوان به خاطر اندازه، GIS یک نمونه مناسب برای ایجاد نقشه توسط تعداد کتابخانه های عمومی، توزیع جمعیتی در مناطق شهری، و دسترسی راحت به داده ها، انتخاب شد.
  • 42. می تواند برای بهبود توسعه GIS هدف، تعیین این موضوع بود که آیا مجموعه بکار رود. به منظور به تصویر کشیدن اطلاعات جمعیت ArcView GIS شناختی مناطق مورد نظر، برنامه کامپیوتری جهت ایجاد نقشه ها به کار گرفته شد. داده های مناطق از سرشماری سالانه سازمان سرشماری ایالت متحده بدست آمد و آدرس کتابخانه ها نیز از طریق پایگاه های اطلاع رسانی رایگان نقشه هایی ArcView GIS گردآوری شدند. یافته ها نشان داد که را برای نمایش کتابخانه های عمومی و اطلاعات جمعیت شناختی مورد نظر تولید کرده است. بعد از مشاهده نقشه ها کتابداران بخش مجموعه سازی می توانند دقیقاً ببینند که چه جمعیت هایی مشمول خدمات کتابخانه ها هستند و سپس بر این اساس راجع به مجموعه می تواند ArcView GIS کتابخانه قضاوت کنند. و در نتیجه اینکه به عنوان ابزاری مفید به کتابداران بخش مجموعه سازی در توجیه کردن خریدهایشان برای مجموعه بهداشت و سلامت یا در کل هر .) مجموعه دیگری، کمک نماید) 10
  • 43. منابع 1. Bishop BW, Mandel LH, McClure CR. Geographic Information Systems (GIS) in Public Library Assessment. LIBRES Library and Information Science Research Electronic Journal. 2011;21(1). 2. Hyland NC. GIS AND DATA SHARING IN LIBRARIES: CONSIDERATIONS FOR DIGITAL LIBRARIES. INSPEL. 2002;36(3):207-15. 3. Sedighi M. Use of geographical information system (GIS) in the cataloging of documents: A case study of earthquake documents collections. Library Hi tech. 2008;26(3):445-65. 4. Sweetkind-Singer J, Williams M. Supporting the information needs of Geographic Information Systems (GIS) users in an academic library. Science & Technology Libraries. 2001;21(3-4):175-90. 5. Park SJ. The Physical Accessibility of Public Libraries to Users: A GIS Study 2011. 6. Available at: www.GIS.com
  • 44. 7. Mandel LH. Geographic information systems: tools for displaying in-library use data. Information technology and libraries. 2010;29(1):47-52. 8. Xia J. Locating library items by GIS technology. Collection management. 2005;30(1):63-72. 9. Xia J. Library space management: a GIS proposal. Library Hi Tech. 2004;22(4):375-82. 10. LaRue EM. Using GIS to establish a public library consumer health collection. Biomedical Digital Libraries. 2004;3(1).