More Related Content
Similar to eCommerce StartUP (20)
More from Electronic Transactions Development Agency (12)
eCommerce StartUP
- 1. ETDA : e-Commerce Pocket Series
จุดประกาย
เถ้าแก่ออนไลน์
เส้นทางของเถ้าแก่ยุคใหม่
สู่ธุรกิจออนไลน์ที่มาแรง
ในยุคดิจิทัล ไม่ยากอย่างที่คิด
คุณก็ท�ำได้แค่รู้วิธี
สู่...
- 3. 1 ใน ETDA e-Commerce Pocket Series
เราปั้นหนังสือเล่มนี้เพื่อ “เถ้าแก่ยุคไอที นักธุรกิจหน้าใหม่ SMEs/OTOP”
เลขมาตรฐานสากลประจ�ำหนังสือ ISBN 978-616-91910-7-0
สงวนลิขสิทธิ์หนังสือเล่มนี้ ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ 2527
ห้ามคัดลอกเนื้อหา ภาพประกอบก่อนได้รับอนุญาต
รวมทั้งดัดแปลงเป็นแถบบันทึกเสียง วิดีโอ โทรทัศน์ และสื่ออื่นๆ
พิมพ์ครั้งแรก : กันยายน 2557
สร้างสรรค์โดย
ส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน)
กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
อาคารเดอะไนท์ ทาวเวอร์ เลขที่ 33/4 ตึก B ชั้น 21
ถนนพระรามเก้า แขวงห้วยขวาง เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310
โทรศัพท์ 0-2123-1234 โทรสาร 0-2123-1200
www.etda.or.th
จุดประกาย
เถ้าแก่ออนไลน์สู่...
- 4. ก�ำหนดทิศทาง & แนะน�ำ สุรางคณา วายุภาพ (แอน)
ก�ำกับดูแล อรุณรุ่ง ธีระศักดิ์ (เอ)
สรสิช เนตรนิล (กอล์ฟ)
สรรค์สร้างเนื้อหา พายัพ ขาวเหลือง (ตั้ม)
ปริญญา สุวรรณชินกุล (เก่ง)
ทศพร โขมพัตร (โจ)
ดูประเด็นกฎหมาย พิชญลักษณ์ ค�ำทองสุก (หยี)
ดูแลกราฟิก ณัฐพงศ์ วรพิวุฒิ (เอ)
นภดล อุษณบุญศิริ (เฟรม)
ณัฐนัย รวดเร็ว (ฮอลล์)
ร่วมแรงกันท�ำ
สุรางคณา วายุภาพ
ผอ.สพธอ.
อรุณรุ่ง ธีระศักดิ์
ผู้อ�ำนวยการ
ส�ำนักส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์
สรสิช เนตรนิล
ผู้ช่วยผู้อ�ำนวยการ
ส�ำนักส่งเสริมธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์
พายัพ ขาวเหลือง
ผู้จัดการ
ทีม e-Marketing
ปริญญา สุวรรณชินกุล
ผู้จัดการ
ทีมพัฒนาธุรกิจ
ทศพร โขมพัตร
Creative Content
ทีมกราฟิก
- 6. “จุดประกาย สู่...เถ้าแก่ออนไลน์ e-Commerce
StartUP!” เป็น 1 ใน 3 ของหนังสือชุด ETDA e-Commerce Pocket Series
ภายใต้โครงการเพิ่มศักยภาพการท�ำธุรกรรมออนไลน์เน้นกลุ่มผู้ประกอบการSMEs/OTOP
ของส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) (สพธอ.) หรือ
ETDA (เอ็ทด้า) ที่จัดท�ำขึ้นเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจด้านอีคอมเมิร์ซ ความส�ำคัญ
ของการมีมาตรฐาน (Standard) และความมั่นคงปลอดภัย (Security) เพื่อให้ผู้ที่สนใจ
โดยเฉพาะผู้ประกอบการ SMEs ทั้งกลุ่มที่ท�ำอยู่แล้วและกลุ่มที่คิดจะเริ่มต้น
ได้น�ำไปเป็นแนวทางเข้าสู่ระบบการค้าออนไลน์ที่สามารถเพิ่มยอดขายหรือสร้างรายได้
ให้แก่ธุรกิจได้มากขึ้น หรือแม้แต่นักศึกษาที่ต้องการประกอบอาชีพอิสระ ก็สามารถ
น�ำไปประกอบธุรกิจของตนเองได้ ซึ่งทั้งหมดนี้จะช่วยเพิ่มรายได้ให้แก่ประเทศมากขึ้น
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนในปี2558ซึ่งจะท�ำให้ผู้ประกอบการ
มีโอกาสขยายฐานลูกค้าได้เพิ่มขึ้นถึง 600 ล้านคน หากสามารถแสวงหาโอกาสจาก
ช่องทางออนไลน์นี้
หนังสือเล่มนี้นอกจากจะน�ำเสนอตัวอย่างแห่งความส�ำเร็จของเถ้าแก่ออนไลน์ผู้ใช้
ช่องทางอีคอมเมิร์ซได้อย่างมีประสิทธิผลแล้วยังเล่าถึงความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับอีคอมเมิร์ซ
เพื่อปูพื้นฐานความเข้าใจในหลักการที่ถูกต้องวิธีการท�ำที่เหมาะสมกับสินค้า/บริการของตน
การสื่อสารการตลาดออนไลน์เพื่อเพิ่มยอดขายและท�ำให้ธุรกิจเป็นที่รู้จักในวงกว้างอีกทั้ง
ยังสอดแทรกเรื่องจรรยาบรรณของพ่อค้าแม่ขายออนไลน์เพื่อให้ธุรกิจประสบความส�ำเร็จ
ได้อย่างยั่งยืนอีกด้วยนับเป็นเรื่องราวส�ำคัญของการใช้ช่องทางอีคอมเมิร์ซในการสร้างธุรกิจ
ส�ำหรับเถ้าแก่ยุคไอทีรุ่นใหม่นั่นเอง
สุรางคณา วายุภาพ
ผู้อ�ำนวยการ
ส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์
(องค์การมหาชน)
- 7. Contents
บทที่ 1 : อีคอมเมิร์ซ…ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา 8
1.1 LomoKen.com…ธุรกิจกล้องโลโม่ เรียนด้วยก็รวยได้ 12
1.2 nauschadaporn.tarad.com…ชุดลิเกก็ยังขายออนไลน์ได้ 16
1.3 jehjong.com…เจ๊จงหมูทอดทวิตเตอร์ 19
1.4 Jekmeng-noodle.com...การตลาดออนไลน์กับร้านก๋วยเตี๋ยว
ไม่น่าเชื่อแต่ก็เป็นไปแล้ว 21
บทที่ 2 : อีคอมเมิร์ซ...ฝันให้ไกลไปให้ถึง 24
2.1 รู้จักมักจี่ “อีคอมเมิร์ซ” 27
2.2 ลัดเลาะแวดวงอีคอมเมิร์ซไทย 31
2.3 พลิกเกมการตลาดผ่านช่องทางออนไลน์ 33
บทที่ 3 : ธุรกิจรุ่งถ้ามุ่ง...อีคอมเมิร์ซ 36
3.1 องค์ประกอบของอีคอมเมิร์ซ 39
3.2 Start UP! อีคอมเมิร์ซ...ง่ายนิดเดียว 42
3.3 โมบายคอมเมิร์ซ...เทรนด์รุ่งพุ่งแรง 52
3.4 คุยเฟื่องเรื่องภาษีอีคอมเมิร์ซ 55
- 8. Contents
บทที่ 4 : เคล็ด (ไม่) ลับ...การตลาดออนไลน์ 58
4.1 รู้เรา…สเต็ปเทพวางแผนการตลาดออนไลน์ 61
4.2 รู้เขา...ศึกษาคู่แข่งออนไลน์ท�ำได้แค่คลิก 76
4.3 รู้รอบ…เทคนิคค้าขายออนไลน์ 79
4.4 รู้มั้ย? เอสเอ็มอีก็โกอินเตอร์ได้ 90
บทที่ 5 : อีคอมเมิร์ซกับยุคเว็บ 3.0 92
5.1 วิธีการสื่อสารให้สินค้าน่าบอกต่อ 95
5.2 โหนกระแสสื่อสู่สาธารณะ 96
5.3 จุดประกายคิดธุรกิจใหม่ 97
5.4 ใส่ใจลูกค้าตลอดเวลา 99
บทที่ 6 : จรรยาบรรณเถ้าแก่ออนไลน์ 100
6.1 ข้อมูลลูกค้า…รักษายิ่งชีพ 102
6.2 ทรัพย์สินทางปัญญา…สมบัติล�้ำค่าที่ต้องรักษา 105
6.3 กลโกงออนไลน์…รู้หลบเป็นหลีก 106
6.4 ภัยคุกคามไซเบอร์…รู้รอดก็มั่นคงปลอดภัย 109
เส้นทางสู่...เถ้าแก่ออนไลน์ e-Commerce StartUP! 111
เกี่ยวกับ ETDA 112
- 12. บทที่1อีคอมเมิร์ซ...ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา
11
...เสียงนาฬิกาปลุก ผ่านสมาร์ตโฟน
ที่ตั้งเวลาไว้ดังขึ้นเป็นจังหวะ เพื่อบอกให้เจ้าของลุกขึ้น
จากที่นอนนุ่มๆ ผ้าห่มอันแสนอบอุ่น และพร้อมเริ่มต้น
สู่การท�ำงานวันใหม่ แต่แล้ว! ก็เอื้อมมือกดปิดโทรศัพท์
และคลุมโปงนอนต่อ *_*
นี่คงเป็นอาการทั่วไปของเหล่ามดงานที่ต้องตื่นแต่เช้าฝ่ารถติด
ไปท�ำงานมีเวลาพักกลางวันครั้งละ1ชั่วโมงกลับมาท�ำงานต่อเพื่อรอ
เวลากลับบ้านไปพบกับครอบครัวอันเป็นที่รักในตอนเย็นจะมีเวลาบ้าง
ก็เฉพาะวันหยุดเสาร์-อาทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ท�ำให้ไม่แปลกเลย
ที่ผู้คนเหล่านี้มักปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะหลุดพ้นจากพันธนาการนี้
และก้าวข้ามไปสู่อิสรภาพของชีวิตด้วยการมีธุรกิจเป็นของตนเอง
แต่นั่นก็ใช่ว่าทุกคนจะท�ำได้เสมอไป...
เพราะการลงทุนคือความเสี่ยง ไหนจะค่าเช่าที่ ค่าจ้างพนักงาน ค่าน�้ำ ค่าไฟ
ต้นทุนสินค้า และอีกจิปาถะ ค�ำถามต่อมาคือ…
ต้องท�ำอย่างไรจึงจะลดความเสี่ยงเหล่านี้ลงได้?
“e-Commerce” จึงเป็นหนึ่งในค�ำตอบสุดท้ายที่ใครหลายคนอาจอยาก
จะลองท�ำกันดูสักตั้ง ดังเช่นเจ้าของธุรกิจตัวอย่างที่น�ำมาเล่าสู่กันฟัง ก็เป็นผู้มี
ความสามารถในการใช้ช่องทางนี้ไปสู่ความส�ำเร็จลองมาติดตามเรื่องราวที่ตื่นเต้น
ของพวกเขาเหล่านี้เพื่อจุดประกายไอเดียใหม่ๆ กันได้จากบรรทัดนี้เป็นต้นไป
- 13. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
12
“การท�ำการค้าออนไลน์ไม่ต้องคิดหนักเลยค่ะ เพราะแทบไม่มีความเสี่ยงเลย
แค่มีความตั้งใจและท�ำในสิ่งที่ชอบ รับรองว่าประสบความส�ำเร็จได้ไม่ยาก
มีคนอีกมากที่คิดจะท�ำการค้าออนไลน์ หากเริ่มวันนี้ก็จะน�ำคนอื่นหนึ่งก้าวเสมอ”
คุณกรณิกา จิตรประมุท เจ้าของเว็บไซต์ LomoKen.com
1.1 LomoKen.com...
ธุรกิจกล้องโลโม่ เรียนด้วยก็รวยได้
นักธุรกิจที่ประสบความส�ำเร็จทุกคนมีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกันคือ ความกล้าที่จะ
เริ่มต้น ยิ่งเริ่มต้นได้เร็วเท่าไหร่โอกาสที่ผู้คนจะจดจ�ำและรับรู้ในสิ่งที่ท�ำก็ยิ่งเพิ่มมากขึ้น
เท่านั้น โดยเฉพาะทุกวันนี้ที่อินเทอร์เน็ตได้มีบทบาทในธุรกิจอย่างมาก เนื่องจาก
เป็นสื่อที่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ง่ายและรวดเร็วที่สุด หากต้องการประสบความส�ำเร็จ
จ�ำเป็นต้องอาศัยความกล้าที่จะเริ่มต้นเพราะถ้ามัวแต่คิดว่า“เดี๋ยวจะท�ำ”อย่างไรก็ไม่ส�ำเร็จ
อยู่ดี เพราะระหว่างค�ำว่า “เดี๋ยวจะท�ำ” กับ “ลงมือท�ำ” ย่อมให้ผลลัพธ์ที่ต่างกันสิ้นเชิง
เหมือนกับตัวอย่างของผู้กล้าที่ก้าวเข้ามาในวงการ e-Commerce ทั้งๆ ที่ยังเป็นแค่
นิสิตนักศึกษา แต่ก็สามารถสร้างรายได้ช่วยเหลือครอบครัว และประสบความส�ำเร็จ
ในการสร้างธุรกิจที่ตัวเองรัก
- 14. บทที่1อีคอมเมิร์ซ...ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา
13
คุณกรณิกา จิตรประมุท หรือคุณเอม ศิษย์เก่าคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เจ้าของธุรกิจกล้องโลโม่ ที่เริ่มจากการสั่งซื้อกล้องทาง
ออนไลน์มาใช้เองในวิชาที่เรียน เล่าว่า “ตอนปี 3 มีโอกาสได้เรียนวิชาถ่ายภาพ
ล้างฟิล์ม จึงหาซื้อกล้องฟิล์มเพื่อใช้ในการเรียน ตอนนั้นเพื่อนๆ ใช้กล้องโลโม่กัน
ก็ไม่ค่อยรู้จัก จึงลองหาข้อมูลตามเว็บไซต์ต่างๆ และได้เจอร้านขายกล้องโลโม่
บนอินเทอร์เน็ตจึงลองซื้อมาใช้ดู 1 ตัว หลังจากนั้นก็เริ่มสนใจเข้าดูเว็บไซต์ทุกวัน
เพื่อมองหากล้องตัวที่ 2 วันหนึ่งมีคนน�ำกล้องโลโม่มาขายแบบลดราคา แบบว่า
ถูกมากๆ แค่ 2 ตัวเท่านั้น ก็เลยเหมามาหมด แล้วน�ำมาขายต่อบนเว็บไซต์ ลองไป
โพสต์ตามกระทู้ต่างๆ ไม่ถึงอาทิตย์ก็ขายได้หมด มีลูกค้าทั้งจากกรุงเทพฯ และ
ต่างจังหวัดจากนั้นก็เริ่มน�ำเข้ากล้องโลโม่จากต่างประเทศและลงมือเปิดร้านค้าออนไลน์
อย่างจริงจังภายใต้เว็บไซต์ที่ชื่อ www.LomoKen.com”
e-Commerce เป็นการท�ำธุรกิจที่ใช้เงินลงทุนน้อย แต่สามารถเปิดร้าน
ได้ตลอด 24 ชั่วโมง ด้วยความที่คุณเอมยังเป็นนิสิตอยู่ในขณะนั้น ท�ำให้ไม่มีเวลา
และมีทุนไม่มากนักจึงตัดสินใจใช้สื่อออนไลน์เป็นช่องทางเข้าถึงลูกค้า“ตอนนั้นยัง
เรียนอยู่เลยไม่มีเวลาที่จะเปิดหน้าร้านร้านค้าออนไลน์จึงเป็นอีกทางเลือกที่เหมาะ
กับเราที่ไม่ค่อยมีเวลาและมีเงินลงทุนไม่มาก ตอนลองขายครั้งแรกก็มีลูกค้า
ต่างจังหวัดด้วย มันก็เป็นข้อดีเพราะลูกค้าทั่วประเทศ
จะสั่งซื้อสินค้าจากร้านค้าเราได้ แล้วร้านก็เปิดได้
24ชั่วโมงลูกค้าจะเข้าถึงร้านเราได้ทุกที่ทุกเวลา
แต่เราไม่ต้องเฝ้าร้านอยู่ตลอดเวลา”
- 15. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
14
เมื่อเปิดร้านค้าออนไลน์ใหม่ๆเป็นธรรมดาที่ยอดขายยังมีไม่มากเพราะลูกค้า
ยังไม่เชื่อมั่น แต่คุณเอมก็มีวิธีที่ท�ำให้ลูกค้าเชื่อถือได้อย่างรวดเร็ว “ยอมรับเลยว่า
ช่วงแรกยอดขายยังไม่มาก ร้านเรายังใหม่ลูกค้ายังไม่วางใจเรา กลัวว่าจะโดนโกงบ้าง
หรือสินค้าไม่ได้คุณภาพบ้าง ก็พยายามสร้างความน่าเชื่อถือโดยเอาใจใส่ลูกค้า
ตอบอีเมลเร็ว อัพเดตร้านทุกวัน ท�ำให้ลูกค้ารู้สึกเชื่อถือและตัดสินใจซื้อสินค้ากับร้าน
ยิ่งมีผลตอบรับดี ยอดขายก็เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ท�ำให้ร้านเราเป็นที่รู้จักกันมากขึ้นค่ะ”
ในธุรกิจทุกประเภทต้องมีส่วนที่ยาก
แต่คุณเอมก็ผ่านจุดนี้ไปได้ด้วยความตั้งใจ
“ส่วนที่ยากส�ำหรับการขายของออนไลน์คือ
จะท�ำอย่างไรให้คนเขาเชื่อใจและไว้ใจเราให้เขา
มั่นใจได้ว่าสั่งสินค้ากับเราได้ของแน่ๆ ไม่มีการ
โกง เพราะต้องยอมรับว่าคนไทยจ�ำนวนมาก
ยังไม่ไว้ใจและไม่คุ้นเคยกับการซื้อสินค้าแบบ
ออนไลน์ ส�ำหรับงานส่วนอื่นๆ เป็นสิ่งที่ไม่ยาก
แต่ต้องอาศัยความอดทนและตั้งใจกับร้านค้า
ออนไลน์ของเราค่ะ”
หัวใจส�ำคัญที่เป็นจุดเริ่มต้นแห่งความ
ไว้วางใจคือ “การส่งมอบสินค้า” คุณเอมได้
แก้ปัญหาอย่างตรงจุด แถมยังช่วยสร้างความ
ไว้วางใจให้แก่ลูกค้าเก่าและใหม่โดย “ก่อนส่ง
สินค้า ทางร้านจะแจ้ง Tracking Number
ไว้ที่หน้าเว็บบอร์ดทุกครั้ง เพื่อให้ลูกค้าเข้ามา
ตรวจสอบสถานะการจัดส่งสินค้าของตัวเองได้
และยังท�ำให้ลูกค้าใหม่ที่จะตัดสินใจซื้อสินค้า
พอเข้ามาเห็นตรงจุดนี้ ก็รู้สึกว่าเราโปร่งใสและ
ซื่อสัตย์ ท�ำให้ตัดสินใจซื้อได้ง่ายขึ้น”
- 17. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
16
ย้อนกลับไปหลายปีก่อนที่เมืองโคราช
คุณณัฐชฎาภรณ์ เนาว์วัฒน์ หรือป้าซิ้มซึ่งจบเพียง
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 กับสามีที่มีอาชีพรับตัดชุด
การแสดงชุดนักร้องชุดหางเครื่องหรือแม้แต่ชุดลิเก…
ในเวลานั้นมีแค่จักรเย็บผ้าเพียงตัวเดียว คอยเที่ยว
เดินเร่ขายชุดการแสดงตามโรงเรียนต่างๆและรับงาน
ตัดชุดการแสดงจากร้านค้าต่างๆ อีกที หากร้าน
เหล่านั้นมีงานที่ล้นหรือท�ำไม่ทันณเวลานั้นเรียกได้ว่า
เป็นอาชีพที่ไม่ได้ท�ำเงินอะไรมากนัก และมีรายได้
ไม่พอใช้จ่าย จนกระทั่งเมื่อปี 2550 สามีของป้าซิ้ม
เริ่มมีโอกาสรู้จักกับการขายสินค้าผ่านอินเทอร์เน็ต
1.2 nauschadaporn.tarad.com...
ชุดลิเกก็ยังขายออนไลน์ได้
และได้น�ำชุดการแสดงไปโชว์ใน nauschadaporn.tarad.com โดยในช่วงแรกๆ มีคน
สั่งซื้อทีละชุดสองชุด ซึ่งเป็นลูกค้าจากจังหวัดล�ำปาง ป้าซิ้มกับสามีก็ดีใจมากแล้ว
- 18. บทที่1อีคอมเมิร์ซ...ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา
17
หลังจากนั้นก็เริ่มมีลูกค้าติดต่อผ่านหน้าเว็บไซต์เข้ามามากขึ้น
เรื่อยๆ โดยส่วนใหญ่จะเห็นภาพชุดการแสดงของป้าซิ้มจากเว็บไซต์
และราคาค่าชุดที่ค่อนข้างถูกมากเพียงแค่ 400 บาทต่อชุด และลูกค้า
บางส่วนก็โทร.มาหาป้าโดยตรง บ้างก็มีการน�ำภาพชุดการแสดงที่
ต้องการให้ป้าตัดโพสต์ลงในเว็บบอร์ดเพื่อให้ตีราคา ซึ่งป้าก็ตอบลูกค้า
ผ่านทางเว็บบอร์ดและอีเมลหากลูกค้าพอใจในราคาซึ่งส่วนใหญ่ก็พอใจมาก
เพราะชุดการแสดงของป้าราคาถูกจริงๆ ลูกค้าก็จะโอนเงินให้ และป้า
ก็จะเริ่มตัดชุดตามแบบที่ลูกค้าแจ้งมา และส่งไปให้ทางไปรษณีย์
หลังจากเปิดหน้าเว็บไซต์มาเพียงไม่กี่เดือน ลูกค้าก็เพิ่มมากขึ้น
รายได้ก็เพิ่มขึ้นตามมาจนตอนนี้มีลูกค้าเกือบทุกจังหวัดที่เคยสั่งซื้อไปแล้ว
ผ่านอินเทอร์เน็ต รวมถึงยังมีลูกค้าที่เป็นคนไทยในต่างประเทศ เช่น
สวีเดน เยอรมนี หรือแม้แต่บาห์เรน ติดต่อสั่งซื้อชุดการแสดงของป้าซิ้ม
ผ่านเว็บไซต์อีกด้วย
ป้าซิ้มเล่าว่า “สิ่งที่ลูกค้าประทับใจในการบริการคือ ความ
ซื่อสัตย์และตรงเวลา” และลูกค้าหลายๆ คนมักจะเขียนชมป้าใน
เว็บบอร์ดท�ำให้ลูกค้าใหม่ๆที่เห็นค�ำชมเกิดความมั่นใจในการใช้บริการ
ตัดชุดการแสดงของป้าซิ้มทันทีป้าซิ้มเล่าต่อว่า“ยังเคยมีลูกค้าจากเว็บไซต์
โอนเงินมาให้เป็นตัวเลขหลายหลัก โดยที่ไม่เคยเห็นหน้ากันมาก่อนเลย”
- 19. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
18
แต่เชื่อหรือไม่ ป้าซิ้มไม่เคยใช้คอมพิวเตอร์ เปิดก็ยังไม่เป็น แต่ป้าสามารถ
ใช้เว็บไซต์ขายสินค้าออกไปทั่วโลกได้อย่างไรเบื้องหลังก็คือป้าให้สามีสร้างเว็บไซต์
ให้สามีพิมพ์ตอบเว็บบอร์ดและอีเมลทุกฉบับ โดยป้านั่งตอบอยู่ข้างๆ ช่างเป็น
สามีที่น่ารักจริงๆ
สิ่งที่ท�ำให้ป้าซิ้มประสบความส�ำเร็จได้ เกิดจาก...
(1) มีเว็บไซต์เป็นของตนเองในการน�ำเสนอข้อมูลสินค้าให้
คนทั่วประเทศและทั่วโลกดูได้
(2) ใช้ Google ในค�ำค้นหาว่า “ชุดลิเก” “ชุดการแสดง” ได้
ท�ำให้มีคนเข้ามาที่เว็บไซต์เป็นจ�ำนวนมาก
(3) พูดถึงกันในโลกอินเทอร์เน็ตมากมายส่วนใหญ่เป็นค�ำชม
ท�ำให้คนกล้าและมั่นใจในการสั่งสินค้าทางเว็บไซต์ของป้า
มากขึ้น
(4) มีราคาชุดที่ถูกถึงถูกมากๆ จนท�ำให้คนพูดถึงและบอกต่อ
เพื่อนๆ และคนรอบข้าง
จากตัวอย่างการท�ำ e-Commerce ของ
ป้าซิ้มท�ำให้รู้ว่าแม้เราจะใช้คอมพิวเตอร์ไม่คล่อง
แต่ก็ไม่ใช่ข้ออ้างหรือข้อจ�ำกัดว่าจะไม่ประสบ
ความส�ำเร็จในการค้าขายออนไลน์ ความกล้าใน
การทดลองและเริ่มต้นสิ่งใหม่ต่างหาก จะช่วยให้
เราพบกับความส�ำเร็จได้อย่างไม่ยากเลย
- 20. บทที่1อีคอมเมิร์ซ...ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา
19
ร้านหมูทอดเจ๊จง
เป็นร้านขายอาหารในลักษณะSMEs
ที่ประยุกต์ใช้ Social Network
เช่นFacebook,Twitterจนประสบ
ความส�ำเร็จ นอกจากจะมีหมูทอด
ที่รสชาติอร่อยแล้ว ยังมีบริการ
“เติมข้าวฟรีไม่อั้น”เพื่อเอาใจลูกค้า
ที่ส�ำคัญคือราคาถูกมากเมื่อเทียบกับ
ร้านอื่นๆ จากราคาเริ่มต้นส�ำหรับ
ขายเป็นถุงเป็นข้าวสวยพร้อมหมูทอด
เพียง 17 บาทเท่านั้น
1.3 jehjong.com...
เจ๊จงหมูทอดทวิตเตอร์
กลยุทธ์ฟรีไม่อั้นของเจ๊จงอาจจะดูเหมือนไม่มีก�ำไร หรือท�ำก�ำไร
ได้น้อยแต่หากลองคิดดูดีๆจะพบว่าลูกค้าเหล่านี้จะมาอุดหนุนเจ๊จงแทบทุกวันและ
ยังบอกต่อๆกันไปในเรื่องของรสชาติดีและความคุ้มค่าจึงไม่ต้องแปลกใจว่าหากเราไป
ที่ร้านเจ๊จงจะพบว่ามีลูกค้ามาต่อคิวยาวเหยียด เพื่อซื้ออาหารทั้งกินในร้านและ
กลับไปกินที่บ้านก�ำไรที่คิดว่าน้อยจึงไม่น้อยอีกต่อไปเนื่องจากลูกค้าซื้อซ�้ำอย่างสม�่ำเสมอ
แม้มีลูกค้าเยอะอยู่แล้ว เจ๊จงก็ไม่หยุดคิดพัฒนากลยุทธ์การขาย โดยเพิ่ม
บริการส่งถึงที่ (เดลิเวอรี่) โดยเฉพาะกับลูกค้าที่สั่งอาหารเป็นจ�ำนวนมาก ต้องการ
ความคุ้มค่า รวมถึงรสชาติที่อร่อยเหมือนมากินที่ร้าน
หรือการขยายพื้นที่ร้านเพื่อรองรับลูกค้าทั้งกลุ่มเดิม
และกลุ่มใหม่ให้สามารถนั่งในร้านได้มากขึ้นจะเห็นได้ว่า
เจ๊จงได้ใช้เทคนิคทางการตลาดอย่างเต็มที่แม้ไม่เคย
ได้ศึกษาอย่างจริงจัง แต่เรียกได้ว่าเจ๊จงมีสายเลือด
แห่งความเป็นผู้ประกอบการขนานแท้เลยทีเดียว
- 24. บทที่1อีคอมเมิร์ซ...ส�ำเร็จได้ด้วยมือเรา
23
และหากลูกค้ากลับถึงบ้านแล้วมีภาพถ่ายที่ร้านเจ๊กเม้งก็สามารถส่งภาพให้ร้าน
ทางอีเมลเพื่อพิมพ์ภาพมาใส่ในอัลบั้มและวางโชว์อยู่ภายในร้าน นับได้ว่าเป็นกลยุทธ์
ที่สร้างการบอกต่อ และท�ำให้ลูกค้ารู้สึกเป็นกันเอง มีส่วนร่วมกับร้านอีกด้วย
จากการสื่อสารง่ายๆ ทั้งหมดที่บอกมา เป็นเครื่องมือที่คนไทยส่วนใหญ่นิยม
ใช้กัน แต่ความเจ๋งของคุณไอซ์ คือสามารถน�ำมาประยุกต์กับธุรกิจของครอบครัวได้
เจ๋งเป้งไปเลย!ทุกท่านก็อาจเป็นอีกคนที่ใช้สื่ออินเทอร์เน็ตอยู่แล้วอย่างพวกFacebook,
Twitter และ “หลายๆ คนก็อาจจะใช้เวลาอยู่กับพวกเครื่องมือเหล่านี้ โดยไม่เกิด
ประโยชน์กับตัวเองหรือธุรกิจ” ลองหันมามองดูตัวอย่างของร้านก๋วยเตี๋ยวเจ๊กเม้ง
ที่คุณไอซ์เด็กหนุ่มคนหนึ่งเขาก็ใช้สิ่งเหล่านี้เหมือนกัน แต่สามารถประยุกต์ใช้
เพิ่มรายได้ และมูลค่าให้กับธุรกิจของครอบครัวได้อย่างยอดเยี่ยม
เมื่ออ่านมาถึงบรรทัดนี้แล้วเชื่อว่าคงได้ไอเดียอะไรบางอย่าง ทีนี้ก็ถึงตาคุณ
แล้วล่ะว่า “จะน�ำเอาเทคโนโลยีต่างๆ ที่พวกเราใช้อยู่ในปัจจุบันมาประยุกต์กับธุรกิจ
ของตนเองได้อย่างไร?” ให้เวลาคิด 10 วินาทีแล้วค่อยอ่านบรรทัดถัดไป
(เอ้า! อย่ามัวแต่อ่านสิ ให้คิดไม่ได้ให้อ่านนะจ๊ะ)
คิดๆๆๆๆ เพราะหากไม่คิดเรื่องราวเหล่านี้จะไม่เกิดประโยชน์กับตัวคุณเลย!
ส�ำหรับคนที่คิดได้แล้วจะขอบอกว่าขั้นตอนที่ยากและท้าท้ายที่สุดก็คือ “การ
ลงมือท�ำมันจริงๆ”ดังนั้นอย่ามัวคิดให้ปักลงไปเลยว่าจะเริ่มต้นท�ำมันวันไหน?หรือถ้า
ง่ายที่สุด“ก็ท�ำมันซะเลยสิเดี๋ยวนี้”จะรอให้คนอื่นน�ำสิ่งที่เราคิดไปท�ำก่อนหรืออย่างไร
...ลงมือท�ำเลย!
อัลบั้มรูปลูกค้าแบบออฟไลน์ อัลบั้มรูปลูกค้าแบบออนไลน์ผ่านเฟซบุ๊ก
10...9...8...7...6...5...4...3...2...1...
- 25. 1 ใน 8 คู่แต่งงานในอเมริกาพบกันทางอินเทอร์เน็ต
106 พันล้าน การค้นหาผ่านทางกูเกิลทุกเดือนเทียบกับปี 2006 แค่ 2.7 พันล้าน
เฟซบุ๊กมีสมาชิก 1,000 ล้านคน
เทียบได้กับประเทศใหญ่อันดับ 3 ของโลก รองจากจีนและอินเดีย
จำ�นวนปีที่สื่อเข้าถึงคนได้ 50 ล้านคน วิทยุ 38 ปี ทีวี 13 ปี
อินเทอร์เน็ต 4 ปี ไอพอด 3 ปี และเฟซบุ๊กเพียง 2 ปี
จำ�นวนอุปกรณ์ที่ต่ออินเทอร์เน็ตแต่ละปีคือ ปี 1984 จำ�นวน 1,000 ชิ้น
ปี 1992 จำ�นวน 1,000,000 ชิ้น ปี 2008 สูงถึง 1,000,000,000 ชิ้น
ทราบหรือไม่ ว่า...
วิทยา หงส์พิทักษ์พงศ์
กับทุกวันบนโลกออนไลน์ @ ETDA
- 27. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
26
ทุกวันนี้โลกออนไลน์ได้รับการพัฒนาไปมาก
ท�ำให้มีบทบาทมากขึ้นกับหลายๆ กลุ่มผู้ใช้ ส�ำหรับ
ผู้ท�ำธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หรือ SMEs ก็ได้
รับประโยชน์จากการพัฒนาขึ้นมาของเทคโนโลยี
อินเทอร์เน็ตนี้ เนื่องจากผู้ประกอบการสามารถใช้
อินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางในการประชาสัมพันธ์สินค้า
และธุรกิจรวมทั้งการค้าขายกับลูกค้าผ่านทางเครือข่าย
อินเทอร์เน็ตที่เรียกว่า “e-Commerce”
e-Commerce หรือพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือ
การขายของออนไลน์ซึ่งเป็นแนวทางการท�ำธุรกิจยุคใหม่ที่สร้างโอกาสแห่งความส�ำเร็จ
อย่างมาก โดยเฉพาะส�ำหรับธุรกิจ SMEs อย่างกลุ่มแม่บ้านที่ท�ำสินค้าหัตถกรรม
ตามหมู่บ้านห่างไกล แม้สินค้าเหล่านั้นจะสวยงามและมีคุณภาพขนาดไหน ก็เป็น
เรื่องยากที่จะน�ำสินค้าไปให้ถึงกลุ่มลูกค้าไกลๆ ได้ คงจะมีแต่ผู้ที่แวะเวียนมายังที่
หมู่บ้านเท่านั้น แต่ถ้าหากกลุ่มแม่บ้านนั้นมีความรู้ในการขายของออนไลน์ ก็จะ
สามารถน�ำสินค้าเหล่านั้นไปยังกลุ่มลูกค้าได้ทั่วโลก และลูกค้าก็สามารถสั่งซื้อ
สินค้าได้ทุกที่ทุกเวลาผ่านระบบอินเทอร์เน็ตจึงถือได้ว่าการขายของออนไลน์นั้น
มีคุณประโยชน์กับทั้งผู้ซื้อและผู้ขายเลยทีเดียว
- 28. บทที่2อีคอมเมิร์ซ...ฝันให้ไกลไปให้ถึง
27
2.1 รู้จักมักจี่ “อีคอมเมิร์ซ”
“e-Commerce” คือการท�ำธุรกิจผ่านช่องทาง
ระบบอินเทอร์เน็ต และด้วยการพัฒนาของระบบอินเทอร์เน็ตนี้เอง ท�ำให้
ผู้ประกอบการสามารถท�ำธุรกิจได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการขายสินค้าปกติ หรือ
สินค้าและบริการแบบสื่ออิเล็กทรอนิกส์อย่างการขายe-Bookปัจจุบันนี้e-Commerce
ในไทยก�ำลังเจริญเติบโตอย่างต่อเนื่องผู้ซื้อส่วนใหญ่หันมาให้ความสนใจกับการซื้อขาย
ออนไลน์มากขึ้นด้วยเหตุผลต่างๆ เช่น ความสะดวกสบายในการซื้อ การที่สามารถ
เข้าถึงรายละเอียดสินค้าได้ง่าย ร้านค้าออนไลน์มักจะมีสินค้าให้เลือกครบถ้วน ท�ำให้
ไม่ต้องเดินทางออกไปนอกบ้านด้วยตนเอง
ย้อนไปเมื่อปี พ.ศ. 2513 e-Commerce ได้เกิดขึ้นครั้งแรกบนโลกหลังจากที่
เริ่มใช้ระบบโอนเงินทางอิเล็กทรอนิกส์หรืออีเอฟที(ElectronicFundTransfer:EFT)
ซึ่งในขณะนั้นมีเพียงบริษัทขนาดใหญ่และสถาบันการเงินเท่านั้นที่ใช้งานระบบ EFT
ต่อมาอีกไม่นานก็เกิดระบบการส่งเอกสารทางอิเล็กทรอนิกส์ หรืออีดีไอ (Electronic
Data Interchange : EDI) ซึ่งช่วยขยายการส่งข้อมูลจากเดิมที่เป็นข้อมูลทางการเงิน
อย่างเดียวเป็นการส่งข้อมูลแบบอื่นเพิ่มขึ้นเช่นการส่งข้อมูลระหว่างสถาบันการเงินกับ
ผู้ผลิตหรือผู้ค้าส่งกับผู้ค้าปลีกหลังจากนั้นก็มีระบบสื่อสารรวมถึงโปรแกรมอื่นๆเกิดขึ้น
มากมาย ตั้งแต่ระบบที่ใช้ในการซื้อขายหุ้น เรื่อยไปจนถึงระบบที่ช่วยในการส�ำรอง
ที่พักท�ำให้รูปแบบของธุรกิจที่สามารถซื้อขายผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์มีจ�ำนวนมากขึ้น
และเมื่อยุคของอินเทอร์เน็ตมาถึงในปี พ.ศ. 2533 จ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตก็เพิ่มขึ้น
อย่างรวดเร็ว e-Commerce ผ่านช่องทางอินเทอร์เน็ตก็ได้เกิดขึ้น
- 29. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
28
เหตุผลหนึ่งที่ท�ำให้ e-Commerce เติบโตอย่างรวดเร็วคือ โปรแกรมสนับสนุน
การค้าอิเล็กทรอนิกส์ได้พัฒนาขึ้นมามากมาย เช่น ระบบการช�ำระเงินผ่านช่องทาง
อิเล็กทรอนิกส์ การสื่อสารในรูปแบบภาพเคลื่อนไหว ภาพนิ่งที่มีคุณภาพสูง รวมถึงระบบ
เครือข่ายที่มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นด้วย จนกระทั่งช่วงปี พ.ศ.2537–2548 ก็ถือได้ว่า
ระบบ e-Commerce เป็นที่ยอมรับและได้รับความนิยมอย่างมากและรวดเร็ว เห็นได้จาก
การที่มีบริษัทต่างๆ ในสหรัฐอเมริกา หันมาท�ำธุรกิจผ่าน e-Commerce อย่างมากมาย
และเริ่มขยายออกไปยังประเทศอื่นๆ ทั่วโลกจนถึงทุกวันนี้
ส�ำหรับในประเทศไทยจ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเติบโตอย่างต่อเนื่องทั้งในส่วนการใช้
อีเมล การค้นหาข้อมูลผ่านอินเทอร์เน็ต ท�ำให้ธุรกิจต่างๆ มีการโฆษณาประชาสัมพันธ์
เว็บไซต์ของตนเองมากขึ้น การพัฒนาระบบอีคอมเมิร์ซถือเป็นการเปิดตลาดไปสู่ผู้ซื้อ
หลายล้านคนทั่วโลกด้วยเหตุนี้ท�ำให้ผู้ท�ำธุรกิจในไทยต้องเตรียมการเพื่อที่จะแข่งขันกับ
ประเทศอื่นๆ โดยสามารถแบ่งได้เป็น 5 ประเภทตามรูปแบบของกลุ่มหรือองค์กรที่ท�ำการ
ซื้อขายระหว่างกัน ได้แก่
1. การค้าขายออนไลน์ระหว่างผู้ขายกับผู้ซื้อทั่วไป หรือบีทูซี (Business-to-
Consumer : B-to-C) คือประเภทที่ผู้ซื้อใช้อินเทอร์เน็ตในการซื้อสินค้าจากธุรกิจ
ที่ด�ำเนินกิจการซื้อขายบนอินเทอร์เน็ต
2. การค้าขายออนไลน์ระหว่างผู้ขายด้วยกัน หรือบีทูบี (Business-to-Business :
B-to-B) คือ ประเภทที่ผู้ประกอบการธุรกิจติดต่อซื้อขายสินค้าระหว่างกันผ่าน
ระบบอินเทอร์เน็ต
3. การค้าขายออนไลน์ระหว่างผู้ขายกับรัฐบาล หรือบีทูจี (Business-to-
Government : B-to-G)คือประเภทที่ผู้ประกอบการติดต่อกับหน่วยงานราชการ
เพื่อท�ำการซื้อขายสินค้าผ่านทางระบบอินเทอร์เน็ต
4. การค้าขายออนไลน์ระหว่างรัฐบาลกับรัฐบาล หรือจีทูจี (Government-to-
Government:G-to-G)คือประเภทที่หน่วยงานรัฐบาลหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง
ติดต่อกับหน่วยงานรัฐบาลอีกหน่วยงานหนึ่งเพื่อท�ำการซื้อขายสินค้ากัน
ผ่านทางระบบอินเทอร์เน็ต
5.การค้าขายออนไลน์ระหว่างผู้ซื้อกับผู้ซื้อหรือซีทูซี(Consumer-to-Consumer:
C-to-C) คือ ประเภทที่ผู้ซื้อประกาศขายสินค้าผ่านทางอินเทอร์เน็ตเพื่อท�ำการ
ขายสินค้าให้แก่ผู้ซื้ออีกรายหนึ่ง เช่น การซื้อขายผ่าน www.ebay.com,
www.dealfish.com เป็นต้น
- 30. บทที่2อีคอมเมิร์ซ...ฝันให้ไกลไปให้ถึง
29
เนื่องจากองค์ประกอบของe-Commerce
คือ ผู้ซื้อ ผู้ขาย และตัวสินค้า ดังนั้น ปัจจัยที่
ส่งผลให้ e-Commerce ประสบความส�ำเร็จคือ
การที่ผู้ซื้อสามารถเข้าถึงสินค้าของผู้ขายได้ และ
ผู้ซื้อต้องไว้วางใจผู้ขาย
การท�ำการตลาดเป็นแนวทางหนึ่งที่จะท�ำให้ผู้ซื้อสามารถเข้าถึงข้อมูล
สินค้าของผู้ขายได้ ปัจจัยส�ำคัญที่ท�ำให้การตลาดประสบผลส�ำเร็จคือ การ
ก�ำหนดกลุ่มเป้าหมายการค�ำนึงถึงสภาวะแวดล้อมของตลาดสินค้าและบริการ
การประชาสัมพันธ์และการส่งเสริมการขายการก�ำหนดราคาการส่งมอบสินค้า
และเทคโนโลยีที่เหมาะสมส�ำหรับ e-Commerce นั้น การท�ำการตลาดที่
เหมาะสมควรเป็นรูปแบบการตลาดออนไลน์หรือe-Marketingซึ่งเป็นส่วนผสม
แนวความคิดทางการตลาดและทางเทคนิครวมเข้าไว้ด้วยกัน ทั้งด้านการ
ออกแบบ (Design) การพัฒนา (Development) การโฆษณาและการขาย
(Advertising and Sales) เป็นต้น
ตัวอย่างกิจกรรมการตลาดออนไลน์เช่นSearchEngineMarketing,
e-MailMarketing,AffiliateMarketing,ViralMarketingเพื่อที่จะสร้าง
มูลค่าเพิ่มให้แก่ธุรกิจและลูกค้า เนื่องจากระบบทางอิเล็กทรอนิกส์สามารถ
สนับสนุนการร้องขอข้อมูลของลูกค้า การจัดเก็บประวัติ และพฤติกรรม
ของลูกค้าเอาไว้ รวมถึงการสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าได้ส่งผลต่อการเพิ่ม
และรักษาฐานลูกค้า (Customer Acquisition and Retention) และอ�ำนวย
ประโยชน์ในการประกอบธุรกิจอย่างครบถ้วน
- 32. บทที่2อีคอมเมิร์ซ...ฝันให้ไกลไปให้ถึง
31
จากการส�ำรวจพฤติกรรมผู้ใช้อินเทอร์เน็ตของคนไทยปี 2557
ซึ่งจัดท�ำโดย ETDA หรือส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์
(องค์การมหาชน) พบว่า การใช้อินเทอร์เน็ตของคนไทยนั้นเปลี่ยนไป
จากแต่ก่อนมาก โดยคนไทยมีการใช้งานอินเทอร์เน็ตมากขึ้นถึงกว่า
ร้อยละ70และประมาณร้อยละ10ใช้งานอินเทอร์เน็ตมากกว่า100ชั่วโมง
ต่อสัปดาห์ นอกจากนี้ กว่าครึ่งหนึ่งของกลุ่มตัวอย่างเคยซื้อสินค้าและ
บริการผ่านอินเทอร์เน็ต ตัวเลขนี้คงพอท�ำให้มองเห็นถึงอนาคตของ
การท�ำ e-Commerce ว่าจะได้รับความนิยมจากผู้ซื้อเพิ่มมากขึ้น
อย่างแน่นอน เนื่องจากจุดเด่นที่ส�ำคัญคือ การที่สามารถท�ำการ
ค้าขายได้ตลอดเวลา อีกทั้งลูกค้าก็ยังสามารถเลือกซื้อสินค้า
ได้ตลอดเวลาด้วยเช่นกัน โดยเมื่อท�ำการวิเคราะห์จุดแข็งและ
จุดอ่อน e-Commerce โดยใช้เทคนิค SWOT (Strength-
Weakness-Opportunity-Threat) สามารถสรุปได้ ดังนี้
2.2 ลัดเลาะแวดวง
อีคอมเมิร์ซไทย
- 33. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
32
จากการวิเคราะห์ข้างต้น ท�ำให้เห็น
ได้ว่า e-Commerce ได้สร้างโอกาสแก่ผู้ขาย
รวมทั้งส่งผลดีต่อระบบเศรษฐกิจและสังคม
แต่ถ้าหากพิจารณาถึงจุดอ่อนแล้ว e-Commerce
ก็ยังมีข้อจ�ำกัดที่ส�ำคัญคือการโต้ตอบระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายยังมีน้อยอยู่ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นการ
ท�ำธุรกิจในลักษณะที่ผู้ซื้อเลือกซื้อสินค้าผ่านเว็บไซต์และจ่ายเงินผ่านอินเทอร์เน็ตโดยไม่มี
โอกาสได้แสดงความคิดเห็นหรือโต้ตอบกับเจ้าของร้านได้เลยในทางตรงกันข้ามเจ้าของร้านเอง
ก็ไม่สามารถถามถึงความคิดเห็นใดๆด้วยดังนั้นแนวโน้มการพัฒนาในอนาคตจะเป็นการท�ำ
e-Commerce ที่ผู้ซื้อและผู้ขายสามารถติดต่อโต้ตอบกันได้ อย่างการท�ำ e-Commerce
ผ่านโซเชียลเน็ตเวิร์กต่างๆ ซึ่งช่วยเพิ่มโอกาสในการสื่อสารระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย และ
เพิ่มโอกาสการตรวจสอบและร้องเรียนปัญหาจากผู้ซื้อถึงผู้ขายและผู้ซื้อคนอื่นๆด้วย ท�ำให้
การท�ำ e-Commerce ในอนาคตจะต้องไม่มีการคดโกงใดๆ เพื่อที่ผู้ซื้อจะชี้แจงและเผยแพร่
ข้อมูลไปยังผู้ซื้อคนอื่นๆ ได้ง่ายขึ้น
จะเห็นได้ว่าแนวโน้มการพัฒนาของ e-Commerce ในอนาคตจะต้องเกิดขึ้น
อย่างแน่นอน และจะเป็นการค้าขายที่มีการโต้ตอบมากขึ้น ซึ่งจะท�ำให้การซื้อสินค้า
บนอินเทอร์เน็ตไม่แตกต่างจากการซื้อสินค้าที่มีหน้าร้านค้าแต่อย่างใด
Weakness (จุดอ่อน)
• การโต้ตอบระหว่างผู้ขายกับผู้ซื้อมีน้อย
• ผู้ซื้อไม่สามารถทดลองหรือสัมผัสสินค้าจริงได้
• อัตราค่าขนส่งสูงในบางพื้นที่ เช่น การส่งสินค้า
ระหว่างประเทศ
Strength (จุดแข็ง)
• สามารถด�ำเนินธุรกิจได้ 24 ชั่วโมงตลอด 7 วัน
• สามารถด�ำเนินธุรกิจได้จากทุกพื้นที่
• ผู้ซื้อสามารถเข้าถึงสินค้าได้รวดเร็วและ
มีประสิทธิภาพ
• สามารถลดต้นทุนในการด�ำเนินธุรกิจได้
• สามารถลดจ�ำนวนพนักงานลงไปได้
• สามารถเริ่มต้นธุรกิจได้ง่าย
Threat (อุปสรรค)
• การตรวจสอบการด�ำเนินธุรกิจท�ำได้ยาก ท�ำให้
มีโอกาสที่ผู้ขายรวมทั้งผู้ซื้ออาจจะท�ำธุรกรรม
อย่างไม่ซื่อสัตย์หรือผิดกฎหมายได้
Opportunity (โอกาส)
• จ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดย
จ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อซื้อสินค้าในประเทศไทย
มีถึง 10.2% ในปี พ.ศ. 2556
• เทคโนโลยีด้านความมั่นคงปลอดภัยมีการพัฒนา
ปรับปรุงดีขึ้นเรื่อยๆ ท�ำให้ลูกค้ามีความมั่นใจ
มากยิ่งขึ้น
• ภาครัฐส่งเสริมให้ประชาชนได้ใช้งานอินเทอร์เน็ต
เช่น โครงการ Free-WiFi ท�ำให้ลูกค้าสามารถ
เข้าถึงอินเทอร์เน็ตเพื่อซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้น
- 34. บทที่2อีคอมเมิร์ซ...ฝันให้ไกลไปให้ถึง
33
แม้ว่าปัจจุบันระบบอินเทอร์เน็ตของไทย
อาจยังไม่สามารถเข้าถึงได้จากทุกพื้นที่ แต่ด้วย
การสนับสนุนที่ดีของหน่วยงานภาครัฐท�ำให้ระบบ
อินเทอร์เน็ตได้รับการพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลถึง
โอกาสในการเติบโตขึ้นของ e-Commerce ไทย
นอกจากการพัฒนาของระบบอินเทอร์เน็ตแล้ว
การเกิดขึ้นของเทคโนโลยีต่างๆก็ส่งผลต่อโอกาสที่ดี
ของการเติบโตและพัฒนาของe-Commerceเช่นกัน
2.3 พลิกเกมการตลาด
ผ่านช่องทางออนไลน์
สังเกตสัญลักษณ์ https เพื่อเกิดความ
มั่นใจในการเข้ารหัสข้อมูลบนเว็บไซต์
อย่างเช่นการพัฒนาระบบDigitalSignatureหรือเทคโนโลยีSSLที่ช่วยในการเข้ารหัสข้อมูล
อย่างมั่นคงปลอดภัยท�ำให้ไม่ถูกขโมยข้อมูลโดยผู้ไม่หวังดีจากการท�ำธุรกรรมบนอินเทอร์เน็ต
ส่งผลต่อความมั่นใจในการซื้อขายสินค้าบนอินเทอร์เน็ตของผู้ซื้อได้และท�ำให้จ�ำนวนของผู้ซื้อ
บนอินเทอร์เน็ตมากขึ้นตามไปด้วย
โซเชียลเน็ตเวิร์ก หรือสังคมออนไลน์เป็นช่องทางหนึ่งที่ได้รับการพัฒนาขึ้น
และเป็นที่นิยมจากผู้ใช้มหาศาลเพราะช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลในสิ่งที่สนใจร่วมกันได้
เพราะทุกคนสามารถเสนอและแสดงความคิดเห็น แลกเปลี่ยนความรู้ หรือตั้งค�ำถามในเรื่อง
ต่างๆ เพื่อให้คนที่สนใจหรือมีค�ำตอบได้ช่วยกันตอบค�ำถามหรือเสนอความคิดเห็น ซึ่งจาก
การส�ำรวจพฤติกรรมผู้ใช้อินเทอร์เน็ตของไทยปี2556โดยETDAพบว่ามากกว่าร้อยละ20*
เคยใช้โซเชียลเน็ตเวิร์กในการซื้อสินค้า ชี้ให้เห็นได้ว่าเป็นช่องทางส�ำคัญที่ท�ำให้ผู้ขายสามารถ
เข้าถึงผู้ซื้อได้
พฤติกรรมการใช้โซเชียลเน็ตเวิร์ก
ของไทย พ.ศ. 2556
*อ้างอิงข้อมูลจากรายงานผลการส�ำรวจพฤติกรรมการใช้อินเทอร์เน็ตใน
ประเทศไทย พ.ศ. 2556 โดยส�ำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การ
มหาชน) หรือ สพธอ.
พูดคุย แบ่งปันความรู้
อัพเดตข้อมูลข่าวสาร
อัพโหลด แชร์รูปภาพ/วิดีโอ
หาเพื่อนใหม่/เก่า
ร้อยละ
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
85.7
64.6
60.2
21.8
19.7
3.6อื่นๆ
ซื้อสินค้า/บริการ
- 35. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
34
คุณสมบัติที่ดีของโซเชียลเน็ตเวิร์กนี้เอง ส่งผล
ต่อโอกาสอันดีของอีคอมเมิร์ซทั้งในส่วนของผู้ซื้อและ
ผู้ขายผู้ซื้อสามารถใช้ช่องทางนี้เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น
เกี่ยวกับสินค้าและบริการ รวมทั้งพฤติกรรมของผู้ขาย ซึ่ง
ข้อมูลที่เกิดจากการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นนี้จะส่งผลให้
ผู้ซื้อสามารถตัดสินใจซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้นรวมทั้งยังสามารถ
เพิ่มความมั่นใจให้แก่ผู้ซื้อได้มากขึ้นด้วย ในส่วนของผู้ขาย
สามารถใช้โซเชียลเน็ตเวิร์กเช่นFacebook,Twitterหรือ
Instagramเพื่อเปิดตลาดการค้าออนไลน์ได้ทันทีเนื่องจาก
สามารถสมัครและใช้งานได้ทันทีโดยไม่ต้องมีความรู้ทาง
ด้านอินเทอร์เน็ตมากนัก นับเป็นช่องทางส�ำคัญที่จะช่วย
ให้ผู้ประกอบการที่ปกติท�ำธุรกิจแบบออฟไลน์ (Offline)
ได้เปิดตลาดออนไลน์ได้นอกจากนี้การเกิดขึ้นของโซเชียล
เน็ตเวิร์กส่งผลให้สามารถท�ำการตลาดในรูปแบบใหม่หรือ
การตลาดยุค 3.0 หรือยุค Values-driven Marketing
ที่มุ่งเน้นการขับเคลื่อนด้วยค่านิยมไม่ได้มองผู้ซื้อเป็นเป้านิ่ง
ที่ถูกถาโถมด้วยสื่อการตลาดแต่มองในฐานะคนที่มีความคิด
จิตใจและจิตวิญญาณ ทั้งนี้ผู้ซื้อไม่เพียงเป็นฝ่ายตั้งรับ
ในการสื่อสารทางการตลาด แต่สามารถแสดงออกถึง
ความคิดเห็น (Two-Way Communication) ของตน
ตลอดจนมีส่วนร่วมไม้ร่วมมือด้วยจิตอาสาในการพัฒนา
สินค้าหรือบริการให้ตอบสนองความต้องการของตนให้ดี
ยิ่งขึ้น ซึ่งมีความแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับยุคเว็บก่อนหน้า
ที่เป็นการสื่อสารทางเดียว(One-WayCommunication)
- 39. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
38
ก่อนที่จะเริ่มต้นท�ำ e-Commerce ต้องเข้าใจถึง
องค์ประกอบต่างๆ ที่จ�ำเป็น เพื่อที่จะได้เตรียมความพร้อมส�ำหรับ
การท�ำธุรกิจต่อมาคือการเข้าใจถึงขั้นตอนต่างๆในการด�ำเนินงาน
เพื่อจะได้วางแผนงานให้ดีก่อนที่จะเริ่มต้นท�ำธุรกิจ สิ่งส�ำคัญในการ
วางแผนงานคือ การท�ำความเข้าใจกับลูกค้าว่าลูกค้าต้องการอะไร
เพื่อหาวิธีการที่จะตอบสนองความต้องการด้วยการตั้งค�ำถาม 6
ข้อ (5W+1H) ซึ่งถ้าตอบค�ำถามทั้งหมดได้ และสามารถวางแผน
ประมาณการด้านรายได้ รายจ่าย และก�ำไรขาดทุนของธุรกิจ
ในแต่ละเดือนและทั้งปีออกมาได้แล้วข้อมูลทั้งหมดนี้จะยิ่งช่วยให้
ตัดสินใจได้ว่า ธุรกิจอีคอมเมิร์ซที่เราจะเริ่มต้นมีความเป็นไปได้
มากน้อยแค่ไหน
- 41. จุดประกายสู่...เถ้าแก่ออนไลน์
40
ตะกร้าสินค้า (Shopping Cart) เป็นระบบที่ให้ลูกค้าคลิก
เพื่อซื้อสินค้าบนหน้าเว็บ ซึ่งระบบตะกร้าสินค้าจะบันทึกข้อมูลสินค้า
และจ�ำนวนสินค้าที่เราเลือกทั้งหมดไว้ก่อนจะท�ำการจ่ายค่าสินค้า
เปรียบเหมือนตะกร้าจริงที่ใช้ใส่สินค้าทั้งหมดที่เลือกในร้านก่อนจะ
จ่ายค่าสินค้านั่นเอง
ระบบรักษาความมั่นคงปลอดภัยในการรับช�ำระเงิน เป็น
ระบบค�ำนวณเงินและจ่ายค่าสินค้าที่มั่นคงปลอดภัย โดยส่วนใหญ่
จะเป็นการรับจ่ายเงินด้วยบัตรเครดิต อย่างไรก็ตาม ควรจัดเตรียม
รูปแบบการรับช�ำระเงินที่หลากหลายเพื่อตอบสนองต่อความต้องการ
ของลูกค้าแต่ละกลุ่มเป้าหมาย เช่น การจ่ายเงินผ่านระบบธนาคาร
อิเล็กทรอนิกส์ การโอนเงินผ่านตู้ ATM เป็นต้น
ระบบการจัดส่งสินค้า เป็นการจัดส่งสินค้าให้ลูกค้าหลังช�ำระเงิน
เรียบร้อยแล้วซึ่งควรจะให้ข้อมูลที่ครบถ้วนเพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้แก่
ลูกค้าในการสั่งซื้อสินค้าว่าจะได้รับสินค้าอย่างแน่นอนเช่นมีระบบที่
ช่วยให้ลูกค้าติดตามสถานะของสินค้าว่าอยู่ที่ใดแล้ว และจะส่งถึงมือ
ลูกค้าตรงเวลาหรือไม่
ระบบ Track & Trace ของไปรษณีย์ไทย