2. AURKIBIDEA
1. Sarrera
2. Definizioa:Bikiak
– Monozigotikoak
– Dizigotikoak
– Bakoitzaren ezaugarriak
3. Biki monozigotikoak
– Desberdintasunak
– Motak
– Biki siamdarrak
4. Adibideak eta esperientziak
– Hensel ahizpak
– Nire lehengusuak
5. Bikiak eta telebista
6. Bideo interesgarriak
7. Bibliografia eta webgrafia
3. SARRERA
Ia bereizezinak diren bi ume kalean
ikusteak jada ez gaitu batere harritzen,
hala ere,badakigu ez dela batere ohikoa,
izan ere, gutxi gora behera, 1000
jaiotzetik 4 bakarrik dira biki
monozigotikoak (%0,4).
4. BIKIAK
Bikiak haurdunaldi bakarrean jaiotako
bi ume dira.
•Bikiak monozigotikoak
direnean, zigoto eta obulu
beretik sortuak dira. Kasu
hauetan,espermatozoide batek
obulu bat ernaltzen du, eta
enbrioi bat sortzen da. Une jakin
batean, enbrioi hori bitan
zatitzen da eta emaitza bi ume
izango dira, genetikoki guztiz
berdinak.
5. • Biki dizigotikoak bi obozito
ezberdinen eta bi
espermatozoide ezberdinen
elkarketaren ondorioz sortzen
dira.
Biki guztien 2/3 osatzen dute
6. Biki monozigotikoak Biki dizigotikoak
•Genetikoki guztiz berdinak •Genotipo ezberdina
•Sexu berekoak •Ez dute zertan sexu berekoak izan
•Anai-arreben arruntek bezalako
http://teknopolis.elhuyar.org/erreportaiak/bi antzekotasuna izan dezakete.
kiak/?lang=eu
7. Biki monozigotikoak
• Biki hauek kanpotik ia
bereiziezinak diren arren,
badituzte desberdintasunak,
inguruneak eragindakoak:
1. Hatz-markak: azalpean sortzen
diren gandorren ondorio dira,
eta gandorren forma geneek eta
hatzen inguruan gertatzen diren
indarrek determinatzen dute:
likido amniotikoak eragiten duen
indarra, fetuaren mugimendua,
gorputzaren beste zatiekiko
kontaktua eta abar.
8. 2.Ahots-tinbrea eta orinak ere desberdinak izan daitezke kanpo
inguruneak eraginda.
3.Gorpuzkera: elikadurak eta bizi-ohiturek eragin handia dute
4.Izaera ere desberdina izan ohi da.
9. Motak
Segun eta banaketa ze garaitan gertatzen den, 3 mota bereiz daitezke:
1. Banaketa blastomero garaian: Bi zigotoak bere kabuz garatuko dira.
Bakoitzak bere trofoblasto eta enbrioblastoa edukiko du. Ondorioz,
karena, korion eta amnios barrunbe propioak edukiko dituzte.
Independenteki habiratu eta garatzen diren arren, batzuetan korion biak
fusiona daitezke.
2. Banaketa blastozisto garaian: Kasurik arruntena .Enbrioblastoa da
banatzen dena. Enbrioi biek karena eta barrunbe korioniko bera dute,
baina amnios barrunbe ezberdinak dituzte.
Batera habiratuko dira eta batzuetan bien odol hodiak anastomosa
daitezke karenan. Honek trasfusio sindromea izeneko arazoa sor dezake.
Sindrome honen ondorioz, bikietako bat txikiagoa eta anemiarekin jaioko
da, bestea handiagoa eta polizitemiarekin jaiotzen den bitartean.
10. 3. Banaketa lerro primitibo garaian:
kasu hau gutxitan ematen da, eta
banaketa disko bilaminar garaian
gauzatuko da.
Marra primitiboa eratu baino lehen edo
ostean. Ostean emanez gero, biki
siamdarrak sor daitezke. Mota honetako
bikiek karena, korion eta amnios
barrunbea partekatuko dituzte.
11. Biki siamdarrak
Gorputz atalen bat elkarri loturik dutela jaiotzen direnak. Bi bikien arteko
simetriarik ez badago, bietako bat ondo garaturik jaioko da,eta
bestea bizkarroi moduan bizirik iraungo du. Lerroen kokapenaren arabera
biki mota daude, elkarbanatzen dituzten organoen arabera.
12. Adibideak:
1.Hensel ahizpak
• http://zientzia.net/artikuluak/lo
turarik-intimoena/
Arazorik gabe
bizi diren bi
ahizpa siamdar.
13. Bikiak eta telebista
• Asko dira biki monozigotikoak publizitate edo pelikula eta telesailetarako
erabiltzen dituztenak. Gaur egun, umeen grabaketa oso zorrotza da, epe
laburretan deskantsuak egitera behartuta bait daude, horregatik bikia
edukitzea abantaila da.Adibide batzuk:
• 1. Ashley & Mary Kate Olsen
• 2. James & Oliver Phelps
• 3. Aaron & Shawn Ashmore
• 4.Nicholas & Kelly Brendon
• 5.Tia and Tamera Mowry
• 6.Dylan & Cole Sprouse
