SlideShare a Scribd company logo
1 of 27
Download to read offline
Y A R A T M A G İ R İ Ş İ M İG Ü V E N E K O N O M İ S İ
B L O C K C H A I N
Blockchain teknolojisi nedir? Sosyal,
ekonomik, yönetimsel ve felsefi
anlamlarda neleri değiştirebilir?
Blockchain teknolojisi ile neler
yapılabilir?
1. BÖLÜM
C R Y P T O C U R R E N C Y
Dijital para birimlerinin tarihi nedir
ve çalışma prensipleri nelerdir?
Dijital para birimleri güvenilir midir,
çeşitleri ve biçimleri nelerdir?
2. BÖLÜM
K O D A D I :
Türkiye’de crypto currency ortaya
koymak hangi fırsatları yanında
getirir? Türkiye’nin ve Türk yüksek
teknoloji ve finans sektörlerinin
neden bir dijital para birimine
ihtiyacı var?
3. BÖLÜM
Y O L H A R İ T A S I
Türk dijital para birimini ortaya
koymak için teknik, teknolojik,
yönetimsel, bütçesel, hukuki,
öğrenimsel anlamlarda nelere ihtiyç
vardır?
4. BÖLÜM
Gündem
Blockchain nedir?
Blok zinciri, ilk defa Bitcoin ile ortaya konulmuş olan, içerisinde
kayıtların birbirine kriptografik elementlerle bağlı olduğu, sürekli
büyüyen dağıtık bir veritabanıdır. Bu veritabanındaki kayıtlar bir blok
olarak paketlenmiş ve değişime karşı korunmak amacıyla kendinden
önce gelen blokların hash değerleriyle bağlanmıştır.
Bu dağıtık veritabanı fikrinin en bilinen uygulaması, kriptopara için
dağıtık bir şekilde tutulabilecek para aktarım ve kayıt defterinin
oluşturulmasıdır. Bu şekilde tutulan veri, gerçekte bir bankanın gelir-
gider defterine benzeyen bir şekilde zaman damgalarıyla beraber
tutulan bir yığın kayıttan oluşur. Bitcoin üzerinde herhangi bir yönetim
merkezi olmadığından, kullanıcılar peer-to-peer şeklinde izine gerek
olmaksızın bu platformdan faydalanabilirler.
D E T A Y L A R
Blockchain
M E R K E Z İ V E R İ D A Ğ I T I L M I Ş V E R İ
Facebook, Google,
Amazon, Uber, Airbnb
gibi iş modelleri
kendilerine ait
sunucularda bizim
bilgilerimizi tutarken,
bu veriler üzerinden
gelir elde etmektedir.
Verilerin tamamı bu
şirketlere aittir ve tüm
şifreler de onlardadır.
Hack’lenebilirler,
verileri kaybedebilirler,
hata yapabilirler.
Blockchain
network’une bağlı
tüm bilgisayarlar, aynı
Blockchain
veritabanına sahiptir.
Herkes geçmiş
işlemlere erişme
hakkına sahiptir.
Hiçbir taraf tek başına
veriyi veya bilgiyi
kontrol edemez. Her
bir taraf işlem
yapacağı tarafla ilgili
kayıtları doğrulayabilir
ve bunun için bir aracı
gerekmez.
Dağıtık veri tabanı anlayışı
Blockchain
P E E R T O P E E R
İletişim merkezi bir bağlantıdan değil
taraflar arasında doğrudan gerçekleşir.
Her bir nokta bilgiyi depolar ve diğer
noktalara iletir.
Uçtan uca iletim anlayışı
S E R V E R / C L I E N T
Y A P I A N L A Y I Ş I
D I S T R I B U T E D C L I E N T S
Y A P I A N L A Y I Ş I
Blockchain
A N O N İ M L İ K T E N G E L E N
Ş E F F A F L I K
Her bir işlem ve işleme atfedilen değer sisteme erişimi olan herkese açıktır.
Blockchain’deki her bir nokta veya kullanıcının kendisini tanımlayan 30 ve
üstü basamaklı bir alfa numerik adresi vardır. Kullanıcılar anonim kalmayı
veya kendilerini doğrulamayı tercih edebilir. İşlemler Blockchain adresleri
arasında gerçekleştirilir.
Şeffaflık anlayışı
Protokol Bir protokol olarak Blockchain
ZAYIF PROTOKOL
ŞİŞMAN
UYGULAMALAR
ZAYIF
UYGULAMALAR
ŞİŞMAN
PROTOKOL
Facebook, Google, Amazon gibi web uygulamaları
bazıları onyıllardır kullanılan web protokollerinden
faydalanmaktadırlar: TCP/IP, SMTP, FTP, v.b..
Bu protokoller, web standartları haline gelmişlerdir,
ancak protokolün kendisi sadece veri taşıma işi
yaptığından ve başka fonksiyonu olmadığından dolayı
değerli değildir. Bu yüzden de protokol olarak Zayıf
Protokol olarak isimlendirilirler.
Facebook gibi şirketler her ne kadar bu protokolleri
kullanıyor olsalar da, sahip oldukları onbinlerce server,
tamamı kendilerine ait olan milyonlarca satır kod,
uygulamalarını kullanan milyarlarca kullanıcı ve bu
uygulamaları kullanarak müşteri erişimi sağlayan
onbinlerce reklamveren, bu uygulamaları Zayıf
Protokol’leri kullanarak para kazanan Şişman
Uygulamalar haline getirmiştir.
Protokol Bir protokol olarak Blockchain
ZAYIF
UYGULAMALAR
ŞİŞMAN
PROTOKOL
Blockchain’de ‘değer’ paylaşılan protokol katmanında
konsantre olur ve bu değerin sadece çok küçük bir kısmı
kendine uygulama katmanında yer bulabilir.
Bu protokol, yeteri kadar parası olmadığı için banka hesabı
olmayan kişilerin bile ekonomik sistemin içerisine sadece
bilgisayarlarına bir uygulama yükleyerek girmelerini sağlar.
Bu sayede ortadaki ‘değer’ hiçbir devlete, kuruma veya
şirkete bağlı olmaz, dağıtılır. En küçük yatırımcı da, en
büyük yatırımcı da sisteme sağladıkları katkı kadar
sistemde pay sahibi olur. Bu paylar kayıt edilebilir, transfer
edilebilir, işlemlenebilir, işlenebilir, yönetilebilir.
Güven Protokolü Maddi değerler
Blockchain altyapısı,
tüm dünyada The
Trust Protocol adıyla
anılmaktadır.
Sözleşmeleri ortadan
kaldıran, güveni
sağlamlaştıran,
kayıtların
değiştirilemez olduğu,
uçtan uca
denetlenebilir,
şifrenin ötesinde
hiçbir kaydın meraklı
gözler tarafından
görüntülenemediği,
hack’lenemez bir
güven protokolü.
Blockchain(ler)
Depolama ve içerik
Akıllı kontratlar
dUygulamalar (dApps)
Sosyal
Varlık
Takibi
İtibar Kimlik İletişim
Açık kaynak projeler
(Maddi değeri yoktur)
Yüksek altyapı
yatırımları gerektirir
Akıllı kontrat şablonlama
platformları & Şifrelenmiş
depolama çözümleri
(Maddi değer yaratabilir)
Dağıtık ekonomi
(Maddi değer Token’lar ve
network kontrolü ile
yaratılabilir)
Kullanıcı deneyimi katmanı
(Maddi değer yaratılabilir,
ancak bu değer hafiftir)
Fikir Fikirin önemi
Sosyal
Varlık
Takibi
İtibar Kimlik İletişim
Amatör veya deneyimli
yatırımcıların Turkcoin’e
yatırım yapması, ancak ve
ancak onların güvenini
kazanmakla olabilir.
Bir ‘değer’e parasal değer
yüklenmesi, kolektif bir kabul
ediş ve değerin oluşturduğu
ekosisteme duyulan güven ile
sağlanabilir.
Bir Crypto Currency’nin
başarılı olabilmesi için
kullanıcılar arasındaki sosyal
bağları kişisel, profesyonel
veya finansal anlamlarda
güçlendirmesi gerekir
Başarılı bir Crypto
Currency’nin en temel
özelliği, kullanıcıların
kendilerine ait olan varlıkları
basit, hızlı ve güvenilir bir
şekilde takip etmelerine
olanak sağlamasıdır
İtibarlı bir Crypto
Currency’nin arkasında, ICO
döneminde atılan adımlar
vardır; ICO, Genesis olarak
adlandırılır ve ICO stratejisi
bir Coin’in başarısında bel
kemiğidir.
Bir Crypto Currency’nin, her
ne kadar fonksiyonellik veya
güven anlamında sorunu
olmasa da, sürekli iletişim
halinde olması ve
yatırımcıları pozisyon almaya
itmesi gerekmektedir.
Bir Crypto Currency elbette sadece fikir ile de ortaya çıkabilir, fikir tek başına önemli bir sorunu
çözüyorsa, Coin değerlenebilir. Ancak, bugün Coin rekabetinin artmış olmasından dolayı, bir
Coin’in arkasında itibarlı ikinci ve üçüncü partilerin bulunması gerekmektedir.
Blockchain
N O D E ’ L A R
Kayıtların geri alınamaması
T R A N S A C T I O N
Birine para göndermek
istiyorsunuz…
P2P network’ü her birine NODE
adı verilen bilgisayarlardan oluşur.
Onaylanma
Bilinen algoritmalar kullanılarak işlem
ve kullanıcının durumu onaylanır.
Onaylanmış bir işlem,
içerisinde kripto para,
sözleşme, kayıt veya başka
bilgiler bulundurabilir.
Kripto para
B L O C K ’ L A R
Onaylanan işlem, başka onaylı işlemlerle
birleşerek tüm Blockchain veri tabanına
bağlanan yeni bir Block oluşturur.
B L O C K C H A I N
Hazırlanan yeni Block, var olan
Blockchain’e, kalıcı ve
değiştirilemez bir şekilde eklenir
İşlem tamamlanır.
Kripto para blockchain üzerinde şifreleme teknikleri kullanılarak, elektronik olarak
oluşturulan ve kaydedilen, üzerinde oluşturulan finansal ürünleri kontrol etmek ve
sahipliklerin transferini onaylamak için kullanılan bir alış-veriş medyasıdır.
Fiziksel bir formu yoktur. Sadece
network üzerinde yer alır.
Tedariği bir banka tarafından
belirlenmez, network’un
tamamı dağıtıktır.
Blockchain Blok yapısı
B L O C K 9 8
B L O C K 9 9
B L O C K 1 0 0
B L O C K 1 0 1
versiyon bilgisi
nonce
önceki blok
zaman damgası
MERKLE
işlemin ID listesi
Proof-of-work
şifrelemesi (hash)
Merkle ağacı
şifrelemesi (hash)
Basitleştirilmiş blok yapısı
Merkle: Block’un içerdiği işlem kimliklerinin özeti
İşlemin ID listesi: Block’un Merkle ağacının içerdiği
işlemlerin kimlik bilgilerinin şifrelenmiş hali
Blockchain Blockchain elemanları
L E D G E R
K A Y I T D E F T E R İ
Tüm dünyadaki Blockchain ağına bağlı
bilgisayarların paylaştığı ve tüm işlem
bilgilerinin tutulduğu veritabanı
A K I L L I
K O N T R A T
Önceden belirlenmiş bir tetikleme ile
kendini çalıştıran, komutlara bağlı
mutabakat sistematikleri
K O N S E N S Ü S
A Ğ I
Blockchain network’undeki tüm
bilgisayarların oluşturduğu global
onaylama ve bilgi işleme ağı
K İ M L İ K
Tarafların her birini tanımlamak için
kullanılan, 30 alfanumerik karakterden
oluşan tanımlayıcı
O L A Y L A R
İşlemler, hash’ler ve Merkle’lerin
tamamı, event’ler
S İ S T E M
Y Ö N E T İ M İ
Sistem kaynaklarının etkin kullanılması
adına yapılan iyileştirici çalışmaların
tamamı
C Ü Z D A N
Kimlik tanımlayıcının arayüzü
S İ S T E M
E N T E G R A S Y O N U
Bitcoin Blockchain’ine bağlanabilen ve
Bitcoin’e yeni özellikler veya yetenekler
sağlayan programların bağlanma
arayüzü
Blockchain Bilgi işlem mantığı
Kayıt defterinin dijital doğası gereği blockchain işlemleri bilgi işlem
mantığına dayanır ve bir nevi programlanmışlardır. Bu nedenle
kullanıcılar bu bağlantılar arasında işlemlerin otomatik olarak
tetiklenmesini sağlayacak algoritmalar ve kurallar oluşturabilir.
P R O G R A M L A M A
T E T İ K L E M E
Son geçerlilik tarihi
veya üst fiyat gibi
önceden belirlenmiş
bir tetikleme
sayesinde
sözleşmedeki kod
otomatik çalışır ve
kodun gerekliliğini
yapar.
S Ö Z L E Ş M E
2 veya daha fazla taraf
arasında yapılacak
olan anlaşma,
program kodu olarak
Blockchain’e yazılır.
Taraflar anonimdir,
ancak opsiyonlu
sözleşme kayıt
defterinde açıktır.
D E N E T L E M E
Denetleyiciler
blockchain’i
kullanarak işlenen
sözleşmeyi tarafların
gizliliğini bozmadan
inceleyebilir.
Sol tarafta mantığı anlatılan Akıllı Kontratlar (Smart Contracts), 22
yaşında bir programcı olan Vitalik Buterin tarafından geliştirilen
Ethereum Blockchain’inin alamet-i farikasıdır.
Farklı şekillerde ve fikirlerle programlanabilen blockchain sayesinde
programcılar ve girişimciler, kendi fikirlerini blockchain veritabanı
ve network anlayışını kullanarak hayata geçirebilir ve bu fikirleri
halka açabilir —ICO.
Akıllı kontratlar Örnek özgün fikir
O T O N O M İ
Herhangi bir broker
veya avukata gerek
duymadan,
sözleşmeyi hazırlayan
kişiler sözleşmeyi
imzalayan kişilerdir.
G Ü V E N
Tüm dökümanlar
Kayıt Defteri’nde
(Ledger) şifrelenmiş
bir şekilde yer alır,
sözleşmeyi
imzalayanlardan
başkası göremez.
Y E D E K L E M E
Tüm dökümanlarınız,
blockchain üzerinde
milyonlarca
bilgisayarda
kopyalanmıştır.
T A S A R R U F
Aracı olmadığı için
akıllı kontratlar sizden
dramatik komisyonlar
götürmez, neredeyse
ücretsizdir.
K E S İ N L İ K
Akıllı kontratlar hızlı ve
ucuz olmasının
yanında, form
doldurma, kaydetme,
depolama gibi olası
hataların önüne geçer.
Dağıtılmış defter-i kebir (distributed ledger)
sayesinde denetim ve finansal raporlamanın
gerçek-zamanlı ve şeffaf hale getirilmesi
D E Ğ E R Y Ö N E T İ M İ
Uçtan uca finansal yaklaşım sayesinde, para
gönderiminden kar dağıtımına kadar geniş
yelpazede bir güven ekonomisi yaratılması
YAT I R I M V E
VA R L I K F O N L A M A S I
Şifreleme ile güçlendirilmiş, onaylanabilir ve sağlam kimlik denetimi
K İ M L İ K V E
D E Ğ E R D O Ğ R U L A M A
İtibar yönetimi sistemleri sayesinde değerin gerçeğe yaklaşan bir şekilde risk
analizinin yapılması ve sigorta için dağıtık veriye sahip marketlerin yaratılması
D E Ğ E R İ N S İ G O R TA L A N M A S I
V E R İ S K Y Ö N E T İ M İ
Çok büyük veya çok küçük miktarlarda ödemeyi neredeyse ücretsiz yapabilme yeteneği
D E Ğ E R İ TA Ş I M A K :
T R A N S F E R , Ö D E M E V E YA S AT I N A L M A
Mevduat ve faiz hesaplarının güvenilir bir şekilde
tutulması, dolayısıyla bildiğimiz bankacılık
sisteminin baştan yaratılması
D İ J İ TA L K A S A
Blockchain üzerinde borç oluşturulabilmesi,
ödenebilmesi, kredilendirilebilmesi sayesinde
sistemsel riskin azaltılması ve verimlilik yaratılması
K R E D İ , B O N O V E
M O R TG A G E Y Ö N E T İ M İ
Bir çeyrekte hedef kazanca ulaşan bir şirketin karının akıllı kontratlar kullanılarak
otomatik dağıtılması gibi uçtan uca yeni finansal modellerin ortaya çıkması
D E Ğ E R D E Ğ İ Ş TO K U Ş U ,
S P E K Ü L A S Y O N V E A R B İ T R A J
Mutabakat Finansal işlem mutabakatları
0 1 2 3 5 1 0 2 0 ( g ü n )
K U R U M S A L B O N O L A R
F İ N A N S A L Ü R Ü N L E R
( O TC D E R I VAT I V E S )
Ö Z S E R M AY E
S E N D İ K A S Y O N K R E D İ L E R İ
Ö Z E L B O R Ç L A R
Güncel durum Blockchain Kaynak: Accenture
Adaptasyon Blockchain’in geleceği
• Blockchain’in yeteneklerinin
keşfedilmesi ve uygulama
senaryolarının çıkarılması
• Kurumiçi mutabakat gibi erken
uyarlayıcı uygulamala geliştirmeler
2 0 1 5
KEŞFETME VE UYGULAMA
• Önde gelen bankaların Blockchain’in
değerini görmesi ve bu sisteme özel
iki taraflı alınıp satılabilen varlık
ürünleri oluşturması
• Regülasyonun kesinliğine dayalı dış
kullanımların önünün açılması
• Regülasyon otoritelerinin
Blockchain’in denetim ve
uyumluluğunu görmesi, yasa
yapımının başlaması
2 0 1 6 - 2 0 1 7
ERKEN UYARLAMA
• Bankaların erken uyarlacılarının
deneyimlerinden doğan
kazançları görmeye başlaması ve
network etkisinin doğuşu
• Yeni servis sağlayıcıların ve yeni iş
modellerinin doğuşu
• Birçok varlık sınıfının viral etkiyle
yayılması
• Yeni ürün ve servislerin ortaya
çıkması; eskiden kalma oranların
kenara atılması
2 0 1 8 - 2 0 2 4
BÜYÜME
• Blockchain adaptasyonunun ana
akım haline gelmesi ve sermaye
piyasaları ekosisteminin ayrılmaz
bir parçası olması
2 0 2 5
OLGUNLUK
Kaynak: Accenture
Blockchain Kullanım alanları
•Sahipliği kanıtlamaya dayalı iş modelleri
•Dijital içerik depolama ve dağıtımı konularında sahipliği
kanıtlamaya dayalı iş modelleri
•Puan toplamaya dayalı değer transferi ile araç paylaşım
servisleri
•Dijital varlık ticaret, sahipliği ve transferine dayalı iş
modelleri
•Sözleşme ve dökümanları dijitize etme ve paylaşma ve
imzalamaya dayalı iş modelleri
•Dağıtık yapı ile kurgulanmış dosya depolama servisleri
•Şeylerin Interneti’nin dağıtık modellendiği işler
•Müşteri gizliliğini korumak için dijital kimlik oluşturmaya
dayalı iş modelleri
•Yediemin servisleri (Escrow/Custodian)
•E-ticaret ve üretimde sipariş icrasına dayalı IT portal iş
modelleri
•Dijital varlıkların satışına dair pazar yeri iş modelleri
(decentralized eBay)
•İnceleme ve önerme ya da çalışan değerlendirmeye dayalı
iş modelleri
•Politika, para piyasaları gibi konularda dağıtık tahminleme
platformu iş modelleri
•Dağıtık hasta kaydı yönetimine dayalı iş modelleri
•Dijital içerik sahipliğine dayalı iş modelleri
•Sahte ürün veya dijital varlık/ürün kontrolünü güçlendirme
mekanizmaları
•Evlere ve işyerlerine dağıtık modellenmiş internet ve
bilgiişlem kaynakları sağlamaya dayalı iş modelleri
•Şirket hisse devirleri, sahiplikleri ve yönetimine dayalı iş
modelleri
Yatırımlar Blockchain vs. VC yatırımları
Kümülatif
Blockchain
yatırımları
Teknolojinin küçük tarihinde ilk defa Blockchain girişimleri
diğer risk sermayesi yatırımlarını geçti (2017 ilk 6 ay)
2017’nin ilk 6 ayında, Inıtial Coin Offering yöntemi ile
toplanan toplam fon 327m$ olurken, alışılagelmiş
yöntemlerle alışılagelmiş teknoloji girişimlerine yapılan
yatırımlar 297m$’da kaldı. Toplam Blockchain yatırımlarının
büyük kısmı 2017’nin ikinci çeyreğinde yapıldı.
2016’nın ilk 6 ayında bu rakamlar VC yatırımları için 500m$
iken, ICO için 130m$ civarında gerçekleşti.
Yatırımlar Blockchain vs. VC yatırımları
Blockchain
Initial Coin Offering
yatırımları
Bir endüstri haline gelmesine ramak kalan Blockchain için
erken dönem ana fonlama kaynağı olan ICO geçtiğimiz yıla
göre 3 kattan fazla artış gösterdi.
Brave, Civic, Kik gibi omurgası Blockchain olan bazı girişimler
ise hem ICO hem de standart VC yatırımları ile fon toplamayı
başardılar.
Pazar büyüklüğü
2015’in başından bugüne Bitcoin ve alt-coin’lerin toplam
pazar büyüklüğü 13 kat arttı.
Bugün pazarda aktif 746 alt-coin işlem görüyor.
Günlük ortalama ticari hacim 3 milyar$’a yaklaşıyor.
Crypto Currency nedir?
Geleceğin parası —the money of the future.
Kripto Para Birimi, en basit tanımı ile, “spesifik şartlar yerine
getirilmeden kimse tarafından değiştirilemeyen limitlenmiş
girdilere sahip bir veri tabanıdır”.
Para da birilerinin hesabında, mevduatında veya işlemlerinde
kullandığı veri tabanlarındaki onaylanmış girdilerdir. İnsanlar bu
tanımı güvenilir bulduğu için Bitcoin gibi crypto currency’ler parasal
değere sahiptir.
D E T A Y L A R
Y Ö N E T İ L E M E Z
Tüm devlet kontrollerinden uzaktır,
kripto para ekonomisi uçtan uca
(peer to peer) izlenen bir internet
protokolüdür.
Ş İ F R E L İ D İ R
Kripto para 1 birim dijital paranın
belirlenmesi için şifrelenmiş bir dizi
veriden oluşur.
K O D İ Ç E R İ R
Crypto currency kodlardan oluşan
sanal paraya denir.
Crypto Currency
Crypto-Currency
G E R İ A L I N A M A Z
Bir işlemin onayı geri
alınamaz. Hiç kimse, hiçbir
şekilde onaylı bir işlemi
geri alamaz. Birine para
gönderirseniz, göndermiş
olursunuz, o size geri
göndermediği sürece geri
alamazsınız.
G İ Z L İ D İ R
Alıcı veya satıcı gerçek
dünyada kişiliklere bağlı
değildir.Her satıcının ve
alıcının 30 karakter civarında
Bitcoin adresleri vardır ancak
kişiler kendi cüzdanlarını
paylaşmadıkları sürece
gizlidirler.
H I Z L I V E K Ü R E S E L D İ R
İşlemler network üzerinde
neredeyse anında yer
almaya başlar ve birkaç
dakika içinde onaylanır.
Network’deki tüm
bilgisayarlar dünyanın
çeşitli yerlerinde olduğu
için, yan komşunuza da
para gönderseniz, onay
beklersiniz.
G Ü V E N L İ D İ R
Tüm cüzdanlar bir
kriptografi sistemi ile
kilitlidir. Özel anahtarı bilen
kişiler, o özel anahtar hangi
cüzdanı açıyorsa, ancak o
cüzdanı görebilirler. Bir
Bitcoin adresi, Amerikan
Federal Reserve’den daha
güvenlidir.
İ Z İ N G E R E K T İ R M E Z
Crypto currency kullanmak
için kimseden izin almanıza
gerek yoktur. Bu bir
yazılımdır, isteyen herkes
bilgisayarına indirebilir ve
kullanabilir. Kapıları tutan
kimse yoktur, kimse sizi
engelleyemez.
Proof of Work Bitcoin madenciliği
NODE
B L O C K C H A I N
İşlem 1
İşlem 5
İşlem 34
İşlem 54
İşlem 65
M e m p o o l
İşlem 1
İşlem 5
İşlem 34
İşlem 54
İşlem 65
T r a n s a c t i o n L i s t
Block Hash’i (Block ID)
Önceki Block ID
İşlemler Hash'i
(Merkle Kökü)
Toplam İşlem Sayısı
BITCOIN BLOCK
Bekleyen işlemler
getirilir
Block ve çözme kanıtı
Node’a gönderilir
1
3
Proof of
Work
hesaplanır
(yaklaşık 10
dakika)
2
Blockchain güncellenir ve
güncelleme yayınlanır4
Proof of Work / Proof of Stake
Bitcoin madenciliği, çözülmesi
büyük bilgisayar gücü gerektiren —
dolayısıyla pahalı— bir işlemdir.
Proof of Work gerekliliği, bu pahalı
işlemi ödüllendirme üzerine
kuruludur. Her bir Block’daki
matematik problemini çözen ilk
bilgisayar Bitcoin ile ödüllendirilir.
Ağdaki madenciler problemi çözen
ilk bilgisayar olmak için yarışırlar.
Yeni bir Block’un oluşturulmasına
sıra geldiğinde, bu Block’u kimin
oluşturacağı, o bilgisayarın
sistemdeki payına göre belirlenir.
Proof of Stake sisteminde yeni
oluşan Block için bir ödül yoktur,
dolayısıyla madenciler, bir işlem
komisyonu alır: 0.0001 BTC.
PoS, PoW’ye göre yatırım/performans
anlamında 1000 kat daha verimlidir.
Proof of Work Proof of Stake
vs.

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Blockchain Essentials and Blockchain on Azure
Blockchain Essentials and Blockchain on AzureBlockchain Essentials and Blockchain on Azure
Blockchain Essentials and Blockchain on Azure
 
Blockchain
BlockchainBlockchain
Blockchain
 
Blockchain in Banking, Business and Beyond
Blockchain in Banking, Business and BeyondBlockchain in Banking, Business and Beyond
Blockchain in Banking, Business and Beyond
 
Blockchain Powerpoint Presentation Slides
Blockchain Powerpoint Presentation SlidesBlockchain Powerpoint Presentation Slides
Blockchain Powerpoint Presentation Slides
 
Kripto para sunum
Kripto para sunumKripto para sunum
Kripto para sunum
 
Blockchain 101 | Blockchain Tutorial | Blockchain Smart Contracts | Blockchai...
Blockchain 101 | Blockchain Tutorial | Blockchain Smart Contracts | Blockchai...Blockchain 101 | Blockchain Tutorial | Blockchain Smart Contracts | Blockchai...
Blockchain 101 | Blockchain Tutorial | Blockchain Smart Contracts | Blockchai...
 
Blockchain technology
Blockchain technologyBlockchain technology
Blockchain technology
 
Introduction to Blockchain
Introduction to BlockchainIntroduction to Blockchain
Introduction to Blockchain
 
Bitcoin
BitcoinBitcoin
Bitcoin
 
Block chain technology
Block chain technologyBlock chain technology
Block chain technology
 
Bitcoin Nedir ?
Bitcoin Nedir ?Bitcoin Nedir ?
Bitcoin Nedir ?
 
Blockchain Technology
Blockchain TechnologyBlockchain Technology
Blockchain Technology
 
The Blockchain and the Future of Cybersecurity
The Blockchain and the Future of CybersecurityThe Blockchain and the Future of Cybersecurity
The Blockchain and the Future of Cybersecurity
 
Blockchain
Blockchain Blockchain
Blockchain
 
Applying Blockchain to the Energy Industry
Applying Blockchain to the Energy IndustryApplying Blockchain to the Energy Industry
Applying Blockchain to the Energy Industry
 
Blockchain based e voting recording system design
Blockchain based e voting recording system designBlockchain based e voting recording system design
Blockchain based e voting recording system design
 
Blockchain concepts
Blockchain conceptsBlockchain concepts
Blockchain concepts
 
Blockchain use cases
Blockchain use casesBlockchain use cases
Blockchain use cases
 
Smart contracts
Smart contractsSmart contracts
Smart contracts
 
Bitcoin
BitcoinBitcoin
Bitcoin
 

Similar to Blockchain ve Kripto-Paralar

Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım AlanlarıDünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
alpaslankarabulut2
 
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
sitist
 

Similar to Blockchain ve Kripto-Paralar (20)

Blockchain Temelleri1.pptx
Blockchain Temelleri1.pptxBlockchain Temelleri1.pptx
Blockchain Temelleri1.pptx
 
blockchain2.pptx
blockchain2.pptxblockchain2.pptx
blockchain2.pptx
 
Prof. Dr. Mehmet Emin DALKILIÇ, MSc. Ü. Cihan YILMAZ - Blok Zinciri Teknoloji...
Prof. Dr. Mehmet Emin DALKILIÇ, MSc. Ü. Cihan YILMAZ - Blok Zinciri Teknoloji...Prof. Dr. Mehmet Emin DALKILIÇ, MSc. Ü. Cihan YILMAZ - Blok Zinciri Teknoloji...
Prof. Dr. Mehmet Emin DALKILIÇ, MSc. Ü. Cihan YILMAZ - Blok Zinciri Teknoloji...
 
Lojistik ve Dis Ticaret de Blockchain
Lojistik ve Dis Ticaret de BlockchainLojistik ve Dis Ticaret de Blockchain
Lojistik ve Dis Ticaret de Blockchain
 
Blockchain -Bankacılık ve Finansal Piyasalar
Blockchain -Bankacılık ve Finansal PiyasalarBlockchain -Bankacılık ve Finansal Piyasalar
Blockchain -Bankacılık ve Finansal Piyasalar
 
Bi̇tcoi̇n1
Bi̇tcoi̇n1Bi̇tcoi̇n1
Bi̇tcoi̇n1
 
Bi̇tcoi̇n
Bi̇tcoi̇nBi̇tcoi̇n
Bi̇tcoi̇n
 
Blockchain ve Tedari̇k Zi̇nci̇ri̇ Yöneti̇mi̇
Blockchain ve Tedari̇k Zi̇nci̇ri̇ Yöneti̇mi̇Blockchain ve Tedari̇k Zi̇nci̇ri̇ Yöneti̇mi̇
Blockchain ve Tedari̇k Zi̇nci̇ri̇ Yöneti̇mi̇
 
Octabase & QNB Finansbank - Introduction to Enterprise Blockchain
Octabase & QNB Finansbank - Introduction to Enterprise BlockchainOctabase & QNB Finansbank - Introduction to Enterprise Blockchain
Octabase & QNB Finansbank - Introduction to Enterprise Blockchain
 
Yapay zeka, Büyük Veri, Bulut Bilişim, Blok Zinciri kısa kısa...
Yapay zeka, Büyük Veri, Bulut Bilişim, Blok Zinciri kısa kısa...Yapay zeka, Büyük Veri, Bulut Bilişim, Blok Zinciri kısa kısa...
Yapay zeka, Büyük Veri, Bulut Bilişim, Blok Zinciri kısa kısa...
 
Bi̇tconi̇ (btc) nedi̇r ahmet selim
Bi̇tconi̇ (btc) nedi̇r ahmet selimBi̇tconi̇ (btc) nedi̇r ahmet selim
Bi̇tconi̇ (btc) nedi̇r ahmet selim
 
v3 Şubat itibariyle üretilen BTC: 16.143.025 adet
v3 Şubat itibariyle üretilen BTC: 16.143.025 adetv3 Şubat itibariyle üretilen BTC: 16.143.025 adet
v3 Şubat itibariyle üretilen BTC: 16.143.025 adet
 
Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım AlanlarıDünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
Dünya’da ve Türkiye’de Bitcoin Kulanım Alanları
 
Bitcoins
BitcoinsBitcoins
Bitcoins
 
ZetaChain Türkçe WhitePaper
ZetaChain Türkçe WhitePaperZetaChain Türkçe WhitePaper
ZetaChain Türkçe WhitePaper
 
Blockchain ile Yeni Internet
Blockchain ile Yeni InternetBlockchain ile Yeni Internet
Blockchain ile Yeni Internet
 
Akıllı Sözleşmeler
Akıllı SözleşmelerAkıllı Sözleşmeler
Akıllı Sözleşmeler
 
Fintech Farkındalığı
Fintech FarkındalığıFintech Farkındalığı
Fintech Farkındalığı
 
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
SITIST 2018 Part 2 - Hyperledger Fabric Blockchain Development
 
Yazılım Dünyayı Yemeye Devam Ediyor - Güven'in Yeni Teknolojisi
Yazılım Dünyayı Yemeye Devam Ediyor - Güven'in Yeni TeknolojisiYazılım Dünyayı Yemeye Devam Ediyor - Güven'in Yeni Teknolojisi
Yazılım Dünyayı Yemeye Devam Ediyor - Güven'in Yeni Teknolojisi
 

Blockchain ve Kripto-Paralar

  • 1. Y A R A T M A G İ R İ Ş İ M İG Ü V E N E K O N O M İ S İ
  • 2. B L O C K C H A I N Blockchain teknolojisi nedir? Sosyal, ekonomik, yönetimsel ve felsefi anlamlarda neleri değiştirebilir? Blockchain teknolojisi ile neler yapılabilir? 1. BÖLÜM C R Y P T O C U R R E N C Y Dijital para birimlerinin tarihi nedir ve çalışma prensipleri nelerdir? Dijital para birimleri güvenilir midir, çeşitleri ve biçimleri nelerdir? 2. BÖLÜM K O D A D I : Türkiye’de crypto currency ortaya koymak hangi fırsatları yanında getirir? Türkiye’nin ve Türk yüksek teknoloji ve finans sektörlerinin neden bir dijital para birimine ihtiyacı var? 3. BÖLÜM Y O L H A R İ T A S I Türk dijital para birimini ortaya koymak için teknik, teknolojik, yönetimsel, bütçesel, hukuki, öğrenimsel anlamlarda nelere ihtiyç vardır? 4. BÖLÜM Gündem
  • 3. Blockchain nedir? Blok zinciri, ilk defa Bitcoin ile ortaya konulmuş olan, içerisinde kayıtların birbirine kriptografik elementlerle bağlı olduğu, sürekli büyüyen dağıtık bir veritabanıdır. Bu veritabanındaki kayıtlar bir blok olarak paketlenmiş ve değişime karşı korunmak amacıyla kendinden önce gelen blokların hash değerleriyle bağlanmıştır. Bu dağıtık veritabanı fikrinin en bilinen uygulaması, kriptopara için dağıtık bir şekilde tutulabilecek para aktarım ve kayıt defterinin oluşturulmasıdır. Bu şekilde tutulan veri, gerçekte bir bankanın gelir- gider defterine benzeyen bir şekilde zaman damgalarıyla beraber tutulan bir yığın kayıttan oluşur. Bitcoin üzerinde herhangi bir yönetim merkezi olmadığından, kullanıcılar peer-to-peer şeklinde izine gerek olmaksızın bu platformdan faydalanabilirler. D E T A Y L A R
  • 4. Blockchain M E R K E Z İ V E R İ D A Ğ I T I L M I Ş V E R İ Facebook, Google, Amazon, Uber, Airbnb gibi iş modelleri kendilerine ait sunucularda bizim bilgilerimizi tutarken, bu veriler üzerinden gelir elde etmektedir. Verilerin tamamı bu şirketlere aittir ve tüm şifreler de onlardadır. Hack’lenebilirler, verileri kaybedebilirler, hata yapabilirler. Blockchain network’une bağlı tüm bilgisayarlar, aynı Blockchain veritabanına sahiptir. Herkes geçmiş işlemlere erişme hakkına sahiptir. Hiçbir taraf tek başına veriyi veya bilgiyi kontrol edemez. Her bir taraf işlem yapacağı tarafla ilgili kayıtları doğrulayabilir ve bunun için bir aracı gerekmez. Dağıtık veri tabanı anlayışı
  • 5. Blockchain P E E R T O P E E R İletişim merkezi bir bağlantıdan değil taraflar arasında doğrudan gerçekleşir. Her bir nokta bilgiyi depolar ve diğer noktalara iletir. Uçtan uca iletim anlayışı S E R V E R / C L I E N T Y A P I A N L A Y I Ş I D I S T R I B U T E D C L I E N T S Y A P I A N L A Y I Ş I
  • 6. Blockchain A N O N İ M L İ K T E N G E L E N Ş E F F A F L I K Her bir işlem ve işleme atfedilen değer sisteme erişimi olan herkese açıktır. Blockchain’deki her bir nokta veya kullanıcının kendisini tanımlayan 30 ve üstü basamaklı bir alfa numerik adresi vardır. Kullanıcılar anonim kalmayı veya kendilerini doğrulamayı tercih edebilir. İşlemler Blockchain adresleri arasında gerçekleştirilir. Şeffaflık anlayışı
  • 7. Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF PROTOKOL ŞİŞMAN UYGULAMALAR ZAYIF UYGULAMALAR ŞİŞMAN PROTOKOL Facebook, Google, Amazon gibi web uygulamaları bazıları onyıllardır kullanılan web protokollerinden faydalanmaktadırlar: TCP/IP, SMTP, FTP, v.b.. Bu protokoller, web standartları haline gelmişlerdir, ancak protokolün kendisi sadece veri taşıma işi yaptığından ve başka fonksiyonu olmadığından dolayı değerli değildir. Bu yüzden de protokol olarak Zayıf Protokol olarak isimlendirilirler. Facebook gibi şirketler her ne kadar bu protokolleri kullanıyor olsalar da, sahip oldukları onbinlerce server, tamamı kendilerine ait olan milyonlarca satır kod, uygulamalarını kullanan milyarlarca kullanıcı ve bu uygulamaları kullanarak müşteri erişimi sağlayan onbinlerce reklamveren, bu uygulamaları Zayıf Protokol’leri kullanarak para kazanan Şişman Uygulamalar haline getirmiştir.
  • 8. Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF UYGULAMALAR ŞİŞMAN PROTOKOL Blockchain’de ‘değer’ paylaşılan protokol katmanında konsantre olur ve bu değerin sadece çok küçük bir kısmı kendine uygulama katmanında yer bulabilir. Bu protokol, yeteri kadar parası olmadığı için banka hesabı olmayan kişilerin bile ekonomik sistemin içerisine sadece bilgisayarlarına bir uygulama yükleyerek girmelerini sağlar. Bu sayede ortadaki ‘değer’ hiçbir devlete, kuruma veya şirkete bağlı olmaz, dağıtılır. En küçük yatırımcı da, en büyük yatırımcı da sisteme sağladıkları katkı kadar sistemde pay sahibi olur. Bu paylar kayıt edilebilir, transfer edilebilir, işlemlenebilir, işlenebilir, yönetilebilir.
  • 9. Güven Protokolü Maddi değerler Blockchain altyapısı, tüm dünyada The Trust Protocol adıyla anılmaktadır. Sözleşmeleri ortadan kaldıran, güveni sağlamlaştıran, kayıtların değiştirilemez olduğu, uçtan uca denetlenebilir, şifrenin ötesinde hiçbir kaydın meraklı gözler tarafından görüntülenemediği, hack’lenemez bir güven protokolü. Blockchain(ler) Depolama ve içerik Akıllı kontratlar dUygulamalar (dApps) Sosyal Varlık Takibi İtibar Kimlik İletişim Açık kaynak projeler (Maddi değeri yoktur) Yüksek altyapı yatırımları gerektirir Akıllı kontrat şablonlama platformları & Şifrelenmiş depolama çözümleri (Maddi değer yaratabilir) Dağıtık ekonomi (Maddi değer Token’lar ve network kontrolü ile yaratılabilir) Kullanıcı deneyimi katmanı (Maddi değer yaratılabilir, ancak bu değer hafiftir)
  • 10. Fikir Fikirin önemi Sosyal Varlık Takibi İtibar Kimlik İletişim Amatör veya deneyimli yatırımcıların Turkcoin’e yatırım yapması, ancak ve ancak onların güvenini kazanmakla olabilir. Bir ‘değer’e parasal değer yüklenmesi, kolektif bir kabul ediş ve değerin oluşturduğu ekosisteme duyulan güven ile sağlanabilir. Bir Crypto Currency’nin başarılı olabilmesi için kullanıcılar arasındaki sosyal bağları kişisel, profesyonel veya finansal anlamlarda güçlendirmesi gerekir Başarılı bir Crypto Currency’nin en temel özelliği, kullanıcıların kendilerine ait olan varlıkları basit, hızlı ve güvenilir bir şekilde takip etmelerine olanak sağlamasıdır İtibarlı bir Crypto Currency’nin arkasında, ICO döneminde atılan adımlar vardır; ICO, Genesis olarak adlandırılır ve ICO stratejisi bir Coin’in başarısında bel kemiğidir. Bir Crypto Currency’nin, her ne kadar fonksiyonellik veya güven anlamında sorunu olmasa da, sürekli iletişim halinde olması ve yatırımcıları pozisyon almaya itmesi gerekmektedir. Bir Crypto Currency elbette sadece fikir ile de ortaya çıkabilir, fikir tek başına önemli bir sorunu çözüyorsa, Coin değerlenebilir. Ancak, bugün Coin rekabetinin artmış olmasından dolayı, bir Coin’in arkasında itibarlı ikinci ve üçüncü partilerin bulunması gerekmektedir.
  • 11. Blockchain N O D E ’ L A R Kayıtların geri alınamaması T R A N S A C T I O N Birine para göndermek istiyorsunuz… P2P network’ü her birine NODE adı verilen bilgisayarlardan oluşur. Onaylanma Bilinen algoritmalar kullanılarak işlem ve kullanıcının durumu onaylanır. Onaylanmış bir işlem, içerisinde kripto para, sözleşme, kayıt veya başka bilgiler bulundurabilir. Kripto para B L O C K ’ L A R Onaylanan işlem, başka onaylı işlemlerle birleşerek tüm Blockchain veri tabanına bağlanan yeni bir Block oluşturur. B L O C K C H A I N Hazırlanan yeni Block, var olan Blockchain’e, kalıcı ve değiştirilemez bir şekilde eklenir İşlem tamamlanır. Kripto para blockchain üzerinde şifreleme teknikleri kullanılarak, elektronik olarak oluşturulan ve kaydedilen, üzerinde oluşturulan finansal ürünleri kontrol etmek ve sahipliklerin transferini onaylamak için kullanılan bir alış-veriş medyasıdır. Fiziksel bir formu yoktur. Sadece network üzerinde yer alır. Tedariği bir banka tarafından belirlenmez, network’un tamamı dağıtıktır.
  • 12. Blockchain Blok yapısı B L O C K 9 8 B L O C K 9 9 B L O C K 1 0 0 B L O C K 1 0 1 versiyon bilgisi nonce önceki blok zaman damgası MERKLE işlemin ID listesi Proof-of-work şifrelemesi (hash) Merkle ağacı şifrelemesi (hash) Basitleştirilmiş blok yapısı Merkle: Block’un içerdiği işlem kimliklerinin özeti İşlemin ID listesi: Block’un Merkle ağacının içerdiği işlemlerin kimlik bilgilerinin şifrelenmiş hali
  • 13. Blockchain Blockchain elemanları L E D G E R K A Y I T D E F T E R İ Tüm dünyadaki Blockchain ağına bağlı bilgisayarların paylaştığı ve tüm işlem bilgilerinin tutulduğu veritabanı A K I L L I K O N T R A T Önceden belirlenmiş bir tetikleme ile kendini çalıştıran, komutlara bağlı mutabakat sistematikleri K O N S E N S Ü S A Ğ I Blockchain network’undeki tüm bilgisayarların oluşturduğu global onaylama ve bilgi işleme ağı K İ M L İ K Tarafların her birini tanımlamak için kullanılan, 30 alfanumerik karakterden oluşan tanımlayıcı O L A Y L A R İşlemler, hash’ler ve Merkle’lerin tamamı, event’ler S İ S T E M Y Ö N E T İ M İ Sistem kaynaklarının etkin kullanılması adına yapılan iyileştirici çalışmaların tamamı C Ü Z D A N Kimlik tanımlayıcının arayüzü S İ S T E M E N T E G R A S Y O N U Bitcoin Blockchain’ine bağlanabilen ve Bitcoin’e yeni özellikler veya yetenekler sağlayan programların bağlanma arayüzü
  • 14. Blockchain Bilgi işlem mantığı Kayıt defterinin dijital doğası gereği blockchain işlemleri bilgi işlem mantığına dayanır ve bir nevi programlanmışlardır. Bu nedenle kullanıcılar bu bağlantılar arasında işlemlerin otomatik olarak tetiklenmesini sağlayacak algoritmalar ve kurallar oluşturabilir. P R O G R A M L A M A T E T İ K L E M E Son geçerlilik tarihi veya üst fiyat gibi önceden belirlenmiş bir tetikleme sayesinde sözleşmedeki kod otomatik çalışır ve kodun gerekliliğini yapar. S Ö Z L E Ş M E 2 veya daha fazla taraf arasında yapılacak olan anlaşma, program kodu olarak Blockchain’e yazılır. Taraflar anonimdir, ancak opsiyonlu sözleşme kayıt defterinde açıktır. D E N E T L E M E Denetleyiciler blockchain’i kullanarak işlenen sözleşmeyi tarafların gizliliğini bozmadan inceleyebilir. Sol tarafta mantığı anlatılan Akıllı Kontratlar (Smart Contracts), 22 yaşında bir programcı olan Vitalik Buterin tarafından geliştirilen Ethereum Blockchain’inin alamet-i farikasıdır. Farklı şekillerde ve fikirlerle programlanabilen blockchain sayesinde programcılar ve girişimciler, kendi fikirlerini blockchain veritabanı ve network anlayışını kullanarak hayata geçirebilir ve bu fikirleri halka açabilir —ICO.
  • 15. Akıllı kontratlar Örnek özgün fikir O T O N O M İ Herhangi bir broker veya avukata gerek duymadan, sözleşmeyi hazırlayan kişiler sözleşmeyi imzalayan kişilerdir. G Ü V E N Tüm dökümanlar Kayıt Defteri’nde (Ledger) şifrelenmiş bir şekilde yer alır, sözleşmeyi imzalayanlardan başkası göremez. Y E D E K L E M E Tüm dökümanlarınız, blockchain üzerinde milyonlarca bilgisayarda kopyalanmıştır. T A S A R R U F Aracı olmadığı için akıllı kontratlar sizden dramatik komisyonlar götürmez, neredeyse ücretsizdir. K E S İ N L İ K Akıllı kontratlar hızlı ve ucuz olmasının yanında, form doldurma, kaydetme, depolama gibi olası hataların önüne geçer.
  • 16. Dağıtılmış defter-i kebir (distributed ledger) sayesinde denetim ve finansal raporlamanın gerçek-zamanlı ve şeffaf hale getirilmesi D E Ğ E R Y Ö N E T İ M İ Uçtan uca finansal yaklaşım sayesinde, para gönderiminden kar dağıtımına kadar geniş yelpazede bir güven ekonomisi yaratılması YAT I R I M V E VA R L I K F O N L A M A S I Şifreleme ile güçlendirilmiş, onaylanabilir ve sağlam kimlik denetimi K İ M L İ K V E D E Ğ E R D O Ğ R U L A M A İtibar yönetimi sistemleri sayesinde değerin gerçeğe yaklaşan bir şekilde risk analizinin yapılması ve sigorta için dağıtık veriye sahip marketlerin yaratılması D E Ğ E R İ N S İ G O R TA L A N M A S I V E R İ S K Y Ö N E T İ M İ Çok büyük veya çok küçük miktarlarda ödemeyi neredeyse ücretsiz yapabilme yeteneği D E Ğ E R İ TA Ş I M A K : T R A N S F E R , Ö D E M E V E YA S AT I N A L M A Mevduat ve faiz hesaplarının güvenilir bir şekilde tutulması, dolayısıyla bildiğimiz bankacılık sisteminin baştan yaratılması D İ J İ TA L K A S A Blockchain üzerinde borç oluşturulabilmesi, ödenebilmesi, kredilendirilebilmesi sayesinde sistemsel riskin azaltılması ve verimlilik yaratılması K R E D İ , B O N O V E M O R TG A G E Y Ö N E T İ M İ Bir çeyrekte hedef kazanca ulaşan bir şirketin karının akıllı kontratlar kullanılarak otomatik dağıtılması gibi uçtan uca yeni finansal modellerin ortaya çıkması D E Ğ E R D E Ğ İ Ş TO K U Ş U , S P E K Ü L A S Y O N V E A R B İ T R A J
  • 17. Mutabakat Finansal işlem mutabakatları 0 1 2 3 5 1 0 2 0 ( g ü n ) K U R U M S A L B O N O L A R F İ N A N S A L Ü R Ü N L E R ( O TC D E R I VAT I V E S ) Ö Z S E R M AY E S E N D İ K A S Y O N K R E D İ L E R İ Ö Z E L B O R Ç L A R Güncel durum Blockchain Kaynak: Accenture
  • 18. Adaptasyon Blockchain’in geleceği • Blockchain’in yeteneklerinin keşfedilmesi ve uygulama senaryolarının çıkarılması • Kurumiçi mutabakat gibi erken uyarlayıcı uygulamala geliştirmeler 2 0 1 5 KEŞFETME VE UYGULAMA • Önde gelen bankaların Blockchain’in değerini görmesi ve bu sisteme özel iki taraflı alınıp satılabilen varlık ürünleri oluşturması • Regülasyonun kesinliğine dayalı dış kullanımların önünün açılması • Regülasyon otoritelerinin Blockchain’in denetim ve uyumluluğunu görmesi, yasa yapımının başlaması 2 0 1 6 - 2 0 1 7 ERKEN UYARLAMA • Bankaların erken uyarlacılarının deneyimlerinden doğan kazançları görmeye başlaması ve network etkisinin doğuşu • Yeni servis sağlayıcıların ve yeni iş modellerinin doğuşu • Birçok varlık sınıfının viral etkiyle yayılması • Yeni ürün ve servislerin ortaya çıkması; eskiden kalma oranların kenara atılması 2 0 1 8 - 2 0 2 4 BÜYÜME • Blockchain adaptasyonunun ana akım haline gelmesi ve sermaye piyasaları ekosisteminin ayrılmaz bir parçası olması 2 0 2 5 OLGUNLUK Kaynak: Accenture
  • 19. Blockchain Kullanım alanları •Sahipliği kanıtlamaya dayalı iş modelleri •Dijital içerik depolama ve dağıtımı konularında sahipliği kanıtlamaya dayalı iş modelleri •Puan toplamaya dayalı değer transferi ile araç paylaşım servisleri •Dijital varlık ticaret, sahipliği ve transferine dayalı iş modelleri •Sözleşme ve dökümanları dijitize etme ve paylaşma ve imzalamaya dayalı iş modelleri •Dağıtık yapı ile kurgulanmış dosya depolama servisleri •Şeylerin Interneti’nin dağıtık modellendiği işler •Müşteri gizliliğini korumak için dijital kimlik oluşturmaya dayalı iş modelleri •Yediemin servisleri (Escrow/Custodian) •E-ticaret ve üretimde sipariş icrasına dayalı IT portal iş modelleri •Dijital varlıkların satışına dair pazar yeri iş modelleri (decentralized eBay) •İnceleme ve önerme ya da çalışan değerlendirmeye dayalı iş modelleri •Politika, para piyasaları gibi konularda dağıtık tahminleme platformu iş modelleri •Dağıtık hasta kaydı yönetimine dayalı iş modelleri •Dijital içerik sahipliğine dayalı iş modelleri •Sahte ürün veya dijital varlık/ürün kontrolünü güçlendirme mekanizmaları •Evlere ve işyerlerine dağıtık modellenmiş internet ve bilgiişlem kaynakları sağlamaya dayalı iş modelleri •Şirket hisse devirleri, sahiplikleri ve yönetimine dayalı iş modelleri
  • 20. Yatırımlar Blockchain vs. VC yatırımları Kümülatif Blockchain yatırımları Teknolojinin küçük tarihinde ilk defa Blockchain girişimleri diğer risk sermayesi yatırımlarını geçti (2017 ilk 6 ay) 2017’nin ilk 6 ayında, Inıtial Coin Offering yöntemi ile toplanan toplam fon 327m$ olurken, alışılagelmiş yöntemlerle alışılagelmiş teknoloji girişimlerine yapılan yatırımlar 297m$’da kaldı. Toplam Blockchain yatırımlarının büyük kısmı 2017’nin ikinci çeyreğinde yapıldı. 2016’nın ilk 6 ayında bu rakamlar VC yatırımları için 500m$ iken, ICO için 130m$ civarında gerçekleşti.
  • 21. Yatırımlar Blockchain vs. VC yatırımları Blockchain Initial Coin Offering yatırımları Bir endüstri haline gelmesine ramak kalan Blockchain için erken dönem ana fonlama kaynağı olan ICO geçtiğimiz yıla göre 3 kattan fazla artış gösterdi. Brave, Civic, Kik gibi omurgası Blockchain olan bazı girişimler ise hem ICO hem de standart VC yatırımları ile fon toplamayı başardılar.
  • 22. Pazar büyüklüğü 2015’in başından bugüne Bitcoin ve alt-coin’lerin toplam pazar büyüklüğü 13 kat arttı. Bugün pazarda aktif 746 alt-coin işlem görüyor. Günlük ortalama ticari hacim 3 milyar$’a yaklaşıyor.
  • 23. Crypto Currency nedir? Geleceğin parası —the money of the future. Kripto Para Birimi, en basit tanımı ile, “spesifik şartlar yerine getirilmeden kimse tarafından değiştirilemeyen limitlenmiş girdilere sahip bir veri tabanıdır”. Para da birilerinin hesabında, mevduatında veya işlemlerinde kullandığı veri tabanlarındaki onaylanmış girdilerdir. İnsanlar bu tanımı güvenilir bulduğu için Bitcoin gibi crypto currency’ler parasal değere sahiptir. D E T A Y L A R
  • 24. Y Ö N E T İ L E M E Z Tüm devlet kontrollerinden uzaktır, kripto para ekonomisi uçtan uca (peer to peer) izlenen bir internet protokolüdür. Ş İ F R E L İ D İ R Kripto para 1 birim dijital paranın belirlenmesi için şifrelenmiş bir dizi veriden oluşur. K O D İ Ç E R İ R Crypto currency kodlardan oluşan sanal paraya denir. Crypto Currency
  • 25. Crypto-Currency G E R İ A L I N A M A Z Bir işlemin onayı geri alınamaz. Hiç kimse, hiçbir şekilde onaylı bir işlemi geri alamaz. Birine para gönderirseniz, göndermiş olursunuz, o size geri göndermediği sürece geri alamazsınız. G İ Z L İ D İ R Alıcı veya satıcı gerçek dünyada kişiliklere bağlı değildir.Her satıcının ve alıcının 30 karakter civarında Bitcoin adresleri vardır ancak kişiler kendi cüzdanlarını paylaşmadıkları sürece gizlidirler. H I Z L I V E K Ü R E S E L D İ R İşlemler network üzerinde neredeyse anında yer almaya başlar ve birkaç dakika içinde onaylanır. Network’deki tüm bilgisayarlar dünyanın çeşitli yerlerinde olduğu için, yan komşunuza da para gönderseniz, onay beklersiniz. G Ü V E N L İ D İ R Tüm cüzdanlar bir kriptografi sistemi ile kilitlidir. Özel anahtarı bilen kişiler, o özel anahtar hangi cüzdanı açıyorsa, ancak o cüzdanı görebilirler. Bir Bitcoin adresi, Amerikan Federal Reserve’den daha güvenlidir. İ Z İ N G E R E K T İ R M E Z Crypto currency kullanmak için kimseden izin almanıza gerek yoktur. Bu bir yazılımdır, isteyen herkes bilgisayarına indirebilir ve kullanabilir. Kapıları tutan kimse yoktur, kimse sizi engelleyemez.
  • 26. Proof of Work Bitcoin madenciliği NODE B L O C K C H A I N İşlem 1 İşlem 5 İşlem 34 İşlem 54 İşlem 65 M e m p o o l İşlem 1 İşlem 5 İşlem 34 İşlem 54 İşlem 65 T r a n s a c t i o n L i s t Block Hash’i (Block ID) Önceki Block ID İşlemler Hash'i (Merkle Kökü) Toplam İşlem Sayısı BITCOIN BLOCK Bekleyen işlemler getirilir Block ve çözme kanıtı Node’a gönderilir 1 3 Proof of Work hesaplanır (yaklaşık 10 dakika) 2 Blockchain güncellenir ve güncelleme yayınlanır4
  • 27. Proof of Work / Proof of Stake Bitcoin madenciliği, çözülmesi büyük bilgisayar gücü gerektiren — dolayısıyla pahalı— bir işlemdir. Proof of Work gerekliliği, bu pahalı işlemi ödüllendirme üzerine kuruludur. Her bir Block’daki matematik problemini çözen ilk bilgisayar Bitcoin ile ödüllendirilir. Ağdaki madenciler problemi çözen ilk bilgisayar olmak için yarışırlar. Yeni bir Block’un oluşturulmasına sıra geldiğinde, bu Block’u kimin oluşturacağı, o bilgisayarın sistemdeki payına göre belirlenir. Proof of Stake sisteminde yeni oluşan Block için bir ödül yoktur, dolayısıyla madenciler, bir işlem komisyonu alır: 0.0001 BTC. PoS, PoW’ye göre yatırım/performans anlamında 1000 kat daha verimlidir. Proof of Work Proof of Stake vs.