1. Η «άλλη» άποψη για μάχη
Δραματοποίηση χαρακτήρων- γεγονότων
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΥΘΕΙΟΥ
Α΄ Λυκείου 2012 - 2013

2.  Άνδρες Λακεδαιμόνιοι, επιβιβαστείτε στα πλοία
& ετοιμαστείτε για ναυμαχία
 Μη μετακινηθεί όμως κανείς από την παράταξή
του
Εσείς, με τα ταχύπλοα ακολουθείστε τους
Αθηναίους & δείτε τι κάνουν, όταν αποβιβάζονται
στην ξηρά
Επιστρέψτε και σηκώστε ασπίδα στη μέση της
διαδρομής
Επιτεθείτε αιφνιδιαστικά στους Αθηναίους που
είναι διασκορπισμένοι 2

3.  Σύμμαχοί μας, πρέπει να αποφασίσουμε τι θα
γίνει με τους αιχμαλώτους
 Πρέπει να σεβαστούμε τον Αδείμαντο , γιατί
αυτός μόνος απ’ τους Λακεδαιμόνιους διαφώνησε
για το κόψιμο του χεριού
 Ποια τιμωρία αξίζει στο Φιλοκλή που έπνιξε τα
πληρώματα των δύο πλοίων, της Άνδρου & της
Κορίνθου ;
3

4. Εγώ , ο Αλκιβιάδης, πρώην στρατηγός των
Αθηναίων, αφού διώχθηκα από την πατρίδα μου,
προσπάθησα να λογικέψω τους Αθηναίους στους
Αιγός Ποταμούς, πείθοντάς τους να αλλάξουν το
αγκυροβόλιό τους από την αμμώδη παραλία σε
ένα μέρος όπου θα έχουν πρόσβαση σε λιμάνι και
σε τρόφιμα. Κι αυτό διότι οι Λακεδαιμόνιοι είχαν
αυτά τα πλεονεκτήματα. Οι τωρινοί όμως
στρατηγοί των Αθηναίων δε με άκουσαν και με
έδιωξαν θεωρώντας με αναξιόπιστο και προδότη
λέγοντάς μου ότι δεν είμαι πια στρατηγός τους. 4

5. Εγώ , ο Κόνωνας , έφευγα με εννέα πλοία,
γιατί κατάλαβα ότι οι Αθηναίοι είχαμε χάσει
τη μάχη κι είχαμε καταστραφεί. Έτσι
σκέφτηκα και πήγα στο ακρωτήριο της
Λαμψάκου όπου ήταν το αγκυροβόλιο των
Σπαρτιατών κι από εκεί πήρα τα μεγάλα
πανιά των πλοίων του Λυσάνδρου κι έτσι
έπλευσα με ασφάλεια προς την Κύπρο, ενώ
παράλληλα έστειλα την Πάραλο στην
Αθήνα να αναγγείλει τα γεγονότα.
5

6. 6

7. Αρχικά πλεύσαμε από τη Ρόδο προς
τον Ελλήσποντο με τη διαταγή του
Λυσάνδρου για να τιμωρήσουμε τις
πόλεις που είχαν αποστατήσει. Στη
συνέχεια πήγαμε στη Λάμψακο και
με το πεζικό μας ακολούθησε ο
Θώραξ. Με έφοδο την κυριεύσαμε,
τη λεηλατήσαμε, αλλά αφήσαμε
ελεύθερους τους πολίτες. Ο
Λύσανδρος την επόμενη νύκτα μας
έδωσε διαταγή να επιβιβαστούμε
στα πλοία και να προετοιμαστούμε
για ναυμαχία. Μας προειδοποίησε
όμως να μην ανοιχτούμε στο
πέλαγος. 7

8. Οι Αθηναίοι παρατάχθηκαν για
ναυμαχία, αλλά ο Λύσανδρος δε μας
άφησε να επιτεθούμε. Ετοιμοπόλεμοι
περιμέναμε να επιστρέψουν επί 4
ημέρες τα κατασκοπευτικά πλοία που
είχε στείλει για να καταγράψουν τις
κινήσεις των Αθηναίων. Την πέμπτη
ημέρα ο Λύσανδρος μας έδωσε εντολή
να ξεκινήσουμε ολοταχώς για να
περικυκλώσουμε τους Αθηναίους από
στεριά και θάλασσα. Τους
αιφνιδιάσαμε και τους συλλάβαμε
όλους χωρίς να προλάβουν να
αντιδράσουν εκτός από τον Κόνωνα
που μας ξέφυγε. 8

9. Αφού πανηγυρίσαμε δεόντως το
θρίαμβό μας, ο Λύσανδρος διέταξε
να μεταφέρουμε αιχμαλώτους και
λάφυρα στη Λάμψακο και στη
συνέχεια κάλεσε τους συμμάχους
μας να συναποφασίσουν για την
τύχη των αιχμαλώτων.
Αποφασίστηκε να εκτελεστούν
όλοι οι αιχμάλωτοι και
παραδειγματικά ο Φιλοκλής. Ο
μόνος που αφέθηκε, ήταν ο
Αδείμαντος, γιατί ήταν πιο δίκαιος
από τους Αθηναίους. 9

10. 10

11. Ο στρατός μας , αφού λεηλάτησε την περσική γη,
εξέλεξε 3 στρατηγούς, το Μέναδρο, τον Τυδέα και τον
Κηφισόδοτο. Οι εχθροί κατέλαβαν τη Λάμψακο, όμως
εμείς δεν πτοούμαστε. Έχοντας επίγνωση της δύναμής
μας ξέρουμε ότι η νίκη μας είναι σίγουρη. Δεν
ανησυχούμε. Έχοντας ήδη βρει νέο τόπο
ανεφοδιασμού ο στόλος μας ετοιμάζεται δυναμικά για
ναυμαχία. Ο Λύσανδρος όμως δε βγαίνει να
αντιμετωπίσει τα πλοία μας, φοβούμενος την ήττα και
μας αναγκάζει να περιμένουμε 4 ημέρες.
Προσπαθώντας να μας παραπλανήσει, στέλνει
μάλιστα τον προδότη Αλκιβιάδη να μας δώσει
συμβουλές. Όμως οι διορατικοί στρατηγοί μας τον
διώχνουν…. 11

12. Η ήττα του στόλου μας είναι γεγονός. Οι
Σπαρτιάτες μας αιφνιδίασαν τη στιγμή του
ανεφοδιασμού μας και δυστυχώς οι πολεμιστές
μας δεν κατάφεραν να αντιδράσουν.
Βρισκόμαστε σε περίοδο πένθους, καθώς όλοι οι
Αθηναίοι θρηνούν όχι μόνο για τους νεκρούς αλλά
και για τους ζωντανούς καθώς φοβούνται τι θα
τους συμβεί. Η αλήθεια είναι πως έχουμε κάνει
λάθη. Τον μόνο που δεν τιμώρησαν οι Σπαρτιάτες
είναι ο Αδείμαντος. Πώς να μη θεωρηθεί ότι
συνεργάστηκε μαζί τους ;
12

13. Οι στρατιώτες μας, που κρατούνταν αιχμάλωτοι,
κατηγορήθηκαν στη συνέλευση Σπαρτιατών και
συμμάχων για φρικτά εγκλήματα πολέμου. Ότι
τάχα είχε αποφασιστεί, αν νικούσαν οι Αθηναίοι,
να έκοβαν το δεξί χέρι των ζωντανών αιχμαλώτων
και ότι τάχα ο Φιλοκλής είχε αιχμαλωτήσει 2
τριήρεις και πέταξε τα πληρώματά τους στη
θάλασσα. Έτσι ο βάναυσος Λύσανδρος εκτέλεσε
το Φιλοκλή και εξόντωσε όλους τους
αιχμαλώτους. Μπορεί στρατός και στόλος των
Αθηναίων να μην είναι στην καλύτερη φάση τους
αλλά δεν πρέπει να χάνουμε τις ελπίδες μας και να
εμψυχώσουμε τους στρατιώτες μας για να
αναπτερωθεί το ηθικό τους. 13

14. Οι αντίπαλοί μας, οι Αθηναίοι με ορμητήριο τη
Σάμο έπλευσαν εναντίον της Χίου & της Εφέσου
και εξέλεξαν στρατηγούς το Μένανδρο, τον Τυδέα
& τον Κηφισόδοτο. Ο σοφός και ορμητικός
αρχηγός μας, Λύσανδρος, μαζί με γενναίους
άντρες έφυγαν απ’τη Ρόδο προς τον Ελλήσποντο.
Εκεί διέταξε τους άνδρες μας να καταλάβουν τη
Λάμψακο, την οποία κυριεύσαμε με έφοδο και οι
γενναίοι στρατιώτες μας τη λεηλάτησαν , επειδή
ήταν πλούσια και γεμάτη τρόφιμα, κρασί και
άλλα. Όμως ο δίκαιος Λύσανδρος άφησε
ελεύθερους τους πολίτες.
14

15. Οι Αθηναίοι δε φάνηκε να συγκινήθηκαν και
δεν αντέδρασαν, όταν έχασαν τη Λάμψακο.
Την επόμενη νύκτα ο αρχηγός μας διέταξε τα
πληρώματα να ετοιμαστούν για ναυμαχία. Ο
διορατικός Λύσανδρος είχε σχέδιο κι έτσι δε
βγήκε να αντιμετωπίσει τους Αθηναίους. Αυτό
ανάγκασε τους αντιπάλους να γυρίσουν στη
βάση τους. Όμως ο Λύσανδρος διέταξε τα
ταχύπλοα να τους κατασκοπεύσουν. Αυτό
γινόταν επί 4 ημέρες.
15

16. Έτσι τους πιάσαμε στον ύπνο, όταν τους
επιτεθήκαν οι στρατιώτες μας, τη στιγμή που οι
Αθηναίοι είχαν σκορπίσει για να προμηθευτούν
τρόφιμα. Τα πλοία τους ήταν άδεια και έτσι ήταν
εύκολο για τους Σπαρτιάτες να τους συλλάβουν.
Μόνο ο Κόνων με 8 πλοία μας ξέφυγε. Ο
Λύσανδρος μετέφερε στη Λάμψακο πλοία και
αιχμαλώτους κι έστειλε στη Σπάρτη το
Θεόπομπο να αναγγείλει το θρίαμβό του.
16

17. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες στη
συνέλευση που συγκάλεσε ο Λύσανδρος με τους
συμμάχους μας, έθεσε ως θέμα την τύχη των
αιχμαλώτων. Εκεί αποφασίστηκε να τιμωρηθεί
παραδειγματικά ο Φιλοκλής που βύθισε τα
πληρώματα 2 πλοίων , ενός απ’ την Κόρινθο κι
ενός απ’ την Άνδρο. Χάρισαν όμως τη ζωή στον
Αδείμαντο, που ήταν ο μόνος Αθηναίος που
διαφώνησε με την πρόθεσή τους να κόψουν το
δεξί χέρι των αιχμαλώτων σε περίπτωση που οι
Αθηναίοι θα κέρδιζαν τη ναυμαχία.
17

18. Τα μάθατε, γυναίκες, τα νέα από τους
Σπαρτιάτες μας ;
Τα άκουσα, τα άκουσα και δεν ανησυχώ
καθόλου για τον άντρα μου. Είμαι σίγουρη
γι’αυτόν.
Ούτε κι εγώ για τον αδελφό μου. Άκουσα πως
ο Λύσανδρος κατευθύνθηκε προς τον
Ελλήσποντο και αργότερα κατέλαβε τη
Λάμψακο. Ήταν μια θριαμβευτική νίκη και μια
σημαντική κατάκτηση για το στρατό μας.
Συγχαρητήρια στα παλικάρια μας.
18

19. Μπράβο ,
Σπαρτιάτες
μας !
19

20. Ο Λύσανδρος όμως δεν έμεινε εκεί. Σαν έμπειρος
στρατηγός με σωστή στρατηγική αποφάσισε να
κάνει ψυχολογικό πόλεμο στους Αθηναίους.
Έβγαζε επί 4 ημέρες τα πλοία μας για ναυμαχία,
αλλά δεν έκανε τίποτα.
Παράλληλα όμως άκουσα ότι εφάρμοζε κι άλλη
τακτική. Διέταξε να ακολουθούν τους Αθηναίους
το βράδυ και αφού βλέπουν τι κάνουν, όταν
αποβιβάζονται, να του το ανακοινώνουν. Έτσι
κατάφερε να αιφνιδιάσει τους Αθηναίους και να
τους νικήσουμε. Μόνο ο Κόνωνας κατάφερε να
ξεφύγει. Αποδειχτήκαμε καλύτεροι !
20

21. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά είμαστε και δίκαιοι. Γιατί
μετά δεν αποφασίσαμε μόνοι μας για τους
αιχμαλώτους, αλλά συγκαλέσαμε συνέλευση με τους
συμμάχους μας. Και η απόφαση πάρθηκε
δημοκρατικά μετά από διάλογο. Δεν τιμωρήσαμε
όλους τους Αθηναίους. Άκουσα ότι δε σκότωσαν τον
Αδείμαντο από τους Αθηναίους,γιατί αυτός
διαφώνησε στην απόφασή τους να κόψουν το δεξί
χέρι των αιχμαλώτων. Εκείνον που σκότωσαν ήταν ο
Φιλοκλής.
Γιατί αυτόν ;
21

22.  Γιατί αυτός απ’τους Αθηναίους άρχισε να
παρανομεί. Ενώ δε γινόταν μάχη, αυτός συνέλαβε 2
τριήρεις, μία Κορινθιακή και μία απ’την Άνδρο και
έριξε στη θάλασσα τα πληρώματά τους. Έτσι
αποφασίστηκε κι αυτός να σφαγιαστεί. Ωστόσο τον
ρώτησαν πρώτα τι του αξίζει να πάθει για αυτή του
την πράξη.
Καλά του έκαναν!
Με το καλό να επιστρέψουν οι νικητές μας για να
τους υποδεχτούμε , όπως τους αξίζει!
22

23. Τέσσερις απ’ τις γυναίκες της Αθήνας
έμαθαν τα νέα της ήττας των Αθηναίων
στους Αιγός Ποταμούς & με δάκρυα
συζητούν …..
23

24. Κορίτσια, ακούσατε τι έγινε ; Οι δικοί μας, οι
Αθηναίοι, έχασαν τη Λάμψακο. Οι Σπαρτιάτες την
κατέλαβαν ολοκληρωτικά.
Αχ, συμφορά, που μας βρήκε! Ο αδελφός μου
ήταν εκεί.
Τους κατοίκους όμως τους άφησαν ελεύθερους.
Πέρασε η Ισμήνη χθες και μου τα είπε. Έμαθα και
για το Λύσανδρο. Ξεγέλασε κανονικά τον
αθηναϊκό στόλο.
Για πες μας. Τι συνέβη ;
Απ’ ό,τι μου είπαν ο Λύσανδρος επί τέσσερις
ημέρες έβγαζε τα πλοία σαν να ετοιμαζόταν για
ναυμαχία & οι δικοί μας στρατιώτες το ίδιο. 24

25. Και γιατί τους ξεγέλασε ;
Μη βιάζεσαι… Όταν νύχτωνε, γυρνούσαν οι δικοί
μας πίσω, αλλά ο Λύσανδρος έστελνε μερικά απ’τα
πλοία του και έλεγχε τι κάνουν οι δικοί μας μόλις
αποβιβάζονταν.
Απ’ ό,τι γνωρίζω οι δικοί μας είχαν
αγκυροβολήσει μακριά απ’το λιμάνι. Κι έτσι ήταν
δύσκολο να εφοδιαστούν.
Ακριβώς. Ο Λύσανδρος το έμαθε αυτό κι έτσι την
5η ημέρα καθώς γύρισαν πίσω οι δικοί μας, οι
Σπαρτιάτες τους επιτέθηκαν τη στιγμή που είχαν
διασκορπιστεί για να μεταφέρουν τρόφιμα.
25

26. Αχ, συμφορά ! Αυτό σημαίνει ότι τους κατατρόπωσαν ;
Μίλα ! Μη μας κρατάς σε αγωνία . Τι έγινε μετά ;
Έγινε αυτό που φοβόμασταν . Οι Σπαρτιάτες νίκησαν.
Τι κακό μας βρήκε ! Πάει ο άντρας μου! Πες μας
λεπτομέρειες , ξέρεις ;
Μόλις το ανακοίνωσε η Πάραλος. Δυστυχώς ήταν
αναμενόμενο. Έτσι διασκορπισμένοι που ήταν οι δικοί
μας, δεν πρόλαβαν να επιβιβαστούν έγκαιρα στα πλοία
με αποτέλεσμα μόνο το πλοίο του Κόνωνα κι άλλα
επτά να είναι ετοιμοπόλεμα. .. Καταλαβαίνετε τι
επακολούθησε…
26

27.  Πάνε οι άντρες μας ! Πάνε τα αδέλφια μας! Πάνε τα
παιδιά μας! Συμφορά που μας βρήκε!
 Οι Σπαρτιάτες θα σκοτώσουν και τους αιχμαλώτους.
Μόνο τον Αδείμαντο δε θα σκοτώσουν.
 Γιατί όχι εκείνον ;
 Θα σου πω εγώ. Οι δικοί μας , σίγουροι για τη νίκη
τους, είχαν ανακοινώσει πως, αν νικούσαν, θα έκοβαν
το δεξί χέρι των ζωντανών αιχμαλώτων. Ο Αδείμαντος
όμως διαφώνησε σε αυτό.
 Ήταν ο μόνος συνετός. Τι θα απογίνουμε εμείς ; Πώς
θα μεγαλώσουμε τα παιδιά μας ;
 Άσχημο πράγματα ο πόλεμος, γυναίκες! Δεν υπάρχουν
νικητές και ηττημένοι…
27

28. 28

29. 29

30. 30

31. 31

32. Σχολικό Εγχειρίδιο
«Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι» ,
Α΄ τάξη Ενιαίου Λυκείου
Οπτικό υλικό – φωτογραφίες από εικόνες του
google.com
Υπό την εποπτεία της διδάσκουσας φιλολόγου
Ξανθάκου Ελένης
Δεκέμβριος - Ιανουάριος 2013
32