η ζωγραφικη στον 20 αιωνα

1.  Γιούργα Ελευθερία
 Κοσμέρη Ευτυχία
 Λιόντος Σπυρίδων
 Μάλλιου Ηλιάνα
 Μάντης Χρήστος
 Μπάσα Τζενσίλα
 Μπλίζου Στεφανία
 Παντούλη Άννα
 Παπαγιάννη Ιωάννα
 Παππάς Βασίλης
 Παππάς Στάθης
 Σάρρα Ειρήνη
 Τζάλλα Φωτεινή
 Τζούμπα Μάρθα
 Τραχανάς Στέφανος
 Τρίγκη Αλεξία
Επόπτης Καθηγητής : Κα Αγγέλη
Σχ.Έτος: 2012-2013, (Α΄τετράμηνο)

3. ( 15ος – 20ος αι. )

4. • Ξεκίνησε κατά τον 15ο αιώνα, στη Φλωρεντία. Τα έργα έχουν θέματα
κυρίως από τη Βίβλο, την Ελληνική και Ρωμαϊκή μυθολογία, την
ιστορία, αλλά και τη σύγχρονη ζωή.
• Αποτελεί την απελευθέρωση από τις προκαταλήψεις και τις
νοοτροπίες του Μεσαίωνα.
• Χαρακτηρίζονται για τη λεπτομέρεια στο σχήμα και στο χρώμα και
δίνεται μεγάλη έμφαση στην προοπτική.
• Για πρώτη φορά το ανθρώπινο σώμα εκθειάζεται.
Κύριοι εκφραστές είναι οι :
Botticelli, Michelangelo, Leonardo da Vinci, El Greco.

5. Ο Μιχαήλ Αγγελος
δημιούργησε σε
διάστημα τεσσάρων
ετών (1508-1512),
περισσότερες από
300 βιβλικές φιγούρες
και άλλες
θρησκευτικές
παραστάσεις, όπως
σκηνές από την
Γένεση, την ιστορία
του Νώε ή τη Δευτέρα
Παρουσία για τη
διακόσμηση του
θόλου του Παπικού
Παρεκκλησίου
(Καπέλα Σιξτίνα),
στη Ρώμη.

7. Ο Βιτρούβιος Άνδρας, 1487Μόνα Λίζα, 1505

8. Η γέννηση της Αφροδίτης, 1486

9. • Καλλιτεχνικό ρεύμα που ξεκίνησε γύρω στα 1550.
• Οι καλλιτέχνες κάνουν στροφή στα αρχαία πρότυπα και
ιδανικά.
• Η λογική κυριαρχεί πάνω στο συναίσθημα και τη φαντασία.
• Επιδιώκεται η τελειότητα, η αρμονία και η ισορροπία. Προτείνει
συγκροτημένη κίνηση, απαλές αντιθέσεις και αυστηρά
περιγράμματα.
Οι κύριοι εκφραστές είναι:
Nicolas Poussin, Annibale Carracci, Claude Lorrain

10. Ντιάνα και Ενδυμίων, 1630

11. • Ξεκίνησε στις αρχές του 1600 στη
Ρώμη.
• Το μπαρόκ επιδιώκει να θαμπώσει με
τον όγκο, τα πολύπλοκα σχέδια και τη
φορτική πολυτέλεια της διακόσμησης,
το στήσιμο του έργου και το θεατρικό
ύφος.
• Η καθολική εκκλησία χρησιμοποίησε
την τεχνοτροπία του και το δραματικό
του ύφος για την αναπαράσταση
πολλών θρησκευτικών θεμάτων που
προκαλούσαν τη συναισθηματική
συμμετοχή του θεατή.
• H αριστοκρατία της εποχής ευνοήθηκε
από το επιβλητικό ύφος του μπαρόκ
για την κατασκευή ανάλογων κτιρίων
ή παλατιών που ενίσχυαν το κύρος
της. Από τα κυριότερα χαρακτηριστικά
του ρεύματος αυτού είναι η
εκμετάλλευση του φωτός και η
δημιουργία έντονων αντιθέσεων μέσω
έντονων φωτοσκιάσεων.
Από τους κύριους εκφραστές
είναι: Rubens, Anton van Dyck,
Caravaggio, Velázquez, Rembrandt,
Pietro da Cortona
Πορτραίτο κοριτσιού
Rubens (1618)
Μπαρόκ

12. • Γεννήθηκε ως αντίδραση στο μπαρόκ και στο ροκοκό, στα 1760, στη
Ρώμη.
• Παρατηρείται η υπεροχή του σχήματος αντί του χρώματος, τα κλειστά
περιγράμματα, το ευδιάκριτο σχέδιο και η αποφυγή των βίαιων
χρωματικών αντιθέσεων.
• Είναι πίνακες αυστηρών και συντηρητικών κανόνων και αναλογιών.
• Τα θέματα είναι παρμένα κυρίως από την αρχαία Ρώμη και την
Ελλάδα, με εξιδανίκευση του γυμνού ανθρώπινου σώματος, κυρίως σε
παγερές στάσεις. Είναι μια απόπειρα επιστροφής στην αρχαιότητα.
Κύριοι εκφραστές είναι:
Anton Raphael Mengs, Jacques-Louis David,
Σαβίνες
David,1785

13. • Καλλιτεχνικό ρεύμα που ξεκίνησε στη Γερμανία γύρω στο 1800.
• Χαρακτηρίζεται από έργα που έχουν πλούσια χρώματα,
αντιθετικά χρώματα και δεν ακολουθούνται πιστά τα
περιγράμματα.
• Οι ζωγράφοι αντλούν τα θέματά τους από τη σύγχρονη εποχή
και το περιβάλλον με μια ιδιαίτερη αγάπη για τα εξωτικά θέματα
και για τους αγώνες των λαών για την ελευθερία.
Από τους κύριους εκφραστές είναι:
Goya, Delacroix, Turner, David Friedric,

14. Η ελευθέρια οδηγεί το λαό, Delacroix (1830)

15. • Γεννήθηκε στη Γαλλία γύρω στα 1840.
• Είναι η ζωγραφική της πραγματικότητας.
• Τα έργα χαρακτηρίζονται από την έλλειψη καλλωπισμού
καθώς παρουσιάζουν το θέμα όπως πραγματικά είναι
χωρίς να το ωραιοποιούν.
• Δίνουν θέση πρωταγωνιστή ακόμη και στα κατώτερα
κοινωνικά στρώματα.
• Ζωντανά χρώματα, πράγματα, ζώα και άνθρωποι
ρεαλιστικά αποτυπωμένα.
• Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του ρεαλισμού είχε και η
εφεύρεση της φωτογραφικής μηχανής.
Κύριοι εκφραστές είναι:
Gustave Courbet, Édouard Manet, Edgar Degas

16. “New Orleans Cotton Exchange”
Degas (1873)

17. • Ξεκίνησε στη Γαλλία γύρω στα
1860 από μια ομάδα
ζωγράφων, που
προσπαθούσαν να έρθουν σε
μια πιο κοντινή επαφή με τη
φύση.
Ο όρος προέρχεται από τη
λατινική λέξη “natura” που
σημαίνει η φύση.
• Οι νατουραλιστές ζωγραφίζουν
κυρίως τοπία αλλά και
ανθρώπους ψυχρά, αμέτοχα,
όπως ένα αντικείμενο.
• Έχει περιγραφικό χαρακτήρα
και καταγράφει τα πράγματα
πιστά, με συνθέσεις και
χρωματικούς τόνους
καλοδουλεμένους.
Κύριοι εκφραστές είναι:
Théodore Rousseau, Camille
Corot
“Λιβάδι με δέντρα”
Corot (1870)

18. • Αναπτύχθηκε γύρω στα
1870, στη Γαλλία
• Προέρχεται από τη λέξη
“Impressionism” που
σημαίνει “εντύπωση”.
• Ζωντανά χρώματα, κυρίως
με χρήση των βασικών
χρωμάτων, έμφαση στην
αναπαράσταση του φωτός,
σπάνια χρήση του μαύρου
χρώματος και για πρώτη
φορά η ζωγραφική σε
ανοιχτούς χώρους .
Κύριοι εκφραστές είναι: Corot,
Monet, Sisley, Renoir,
Pissarro“Η κα Μονέ”
Monet (1875)

19. “Οι χαρτοπαίχτες”
Cézanne (1892)

20. • Εμφανίστηκε γύρω στα 1885.
• Στα έργα αυτά κυριαρχεί η σύνθεση και η
προσπάθεια της έκφρασης ιδεών μέσω σχημάτων.
Μέσα από τα μάτια της ψυχής και της φαντασίας
ζωγραφίζουν θέματα με συμβατικό χαρακτήρα.
“Ο φτωχός
ψαράς”
Puvis de
Chavannes
(1881)

21. • Ένα βασικό
χαρακτηριστικό γνώρισμα
των έργων είναι η
επιτήδευση της μορφής.
• Οι καλλιτέχνες
χρησιμοποιούν συχνά
διακοσμητικά σχήματα,
μοτίβα λουλουδιών,
αραβικά και γραμμικά
ελικοειδή σχήματα.
• Σημαντικός καλλιτέχνης
της Αρ Νουβό, είναι ο
καταλανός αρχιτέκτονας
Antoniο Gaudí.
Κύριοι εκφραστές είναι:
Alfons Mucha, Gustav Klimt “Τα φρούτα”
Mucha (1897)

25. • Ο εξπρεσιονισμός
• Ο φωβισμός
• Ο κυβισμός
• Ο ντανταϊσμός
• Ο υπερρεαλισμός ή σουρεαλισμός
• Το Μπαχάους
• Ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός
• Η ποπ αρτ
• Η οπ αρτ

26. Μετα-ιμπρεσιονισμός
Αποτελείται από διάφορα καλλιτεχνικά ρεύματα που ξεκίνησαν
γύρω στα 1880 και αποτελούν επέκταση του ιμπρεσιονισμού.
Οι μετα-ϊμπρεσιονιστές ζωγράφοι εξακολουθούν να διατηρούν τα
χαρακτηριστικά του ιμπρεσιονισμού, ωστόσο επιδιώκουν να
προσδώσουν μεγαλύτερο συναισθηματισμό στα έργα τους, χωρίς
όμως να αποτελούν μια ομάδα με κοινά χαρακτηριστικά.
Έτσι εμφανίζονται μεμονωμένοι καλλιτέχνες με δικό τους στυλ
ζωγραφικής.

27. Αποτέλεσε τον κορυφαίο εκπρόσωπο
της αποκαλούμενης και μετα-
ιμπρεσσιονιστικής περιόδου.
Προσπάθησε να αποδώσει την
ουσία των πραγμάτων μέσα από την
έρευνα και την ενδελεχή
παρατήρηση της φύσης.
Ο Σεζάν επηρεάστηκε σημαντικά
από τους ιμπρεσιονιστές
ζωγράφους, ωστόσο πρόσθεσε και
προσωπικά χαρακτηριστικά στους
πίνακες του. Ήθελε να μετατρέψει
τον ιμπρεσιονισμό "σε κάτι στέρεο
που διαρκεί όσο και η τέχνη που
εκτίθεται στα μουσεία". Η
μεγαλύτερη συνεισφορά του στον
ιμπρεσιονισμό θεωρείται η
πρόσθεση καθαρών γεωμετρικών
στοιχείων που αργότερα επηρέασαν
και το κίνημα του κυβισμού.

28. Ο Βίνσετ Βαν Γκογκ
ανακαλύπτει ένα δικό του
τρόπο έκφρασης, ένα είδος
εξπρεσιονισμού με τον οποίο
ολοκάθαρα χρώματα
τοποθετούνται στον καμβά με
γοργές κυματιστές πινελιές.
Δουλεύει με μολύβι, πενάκι,
σινική μελάνη, ακουαρέλα και
κάρβουνο και οι γραμμές του
είναι σκληρές, τα πρόσωπα
έχουν αδρά χαρακτηριστικά.
Στις προσωπογραφίες
αναδεικνύει το χαρακτήρα
των μοντέλων του

29. Ο Paul Gauguin αντιμετώπισε μεγάλη φτώχεια. Μετά από
πολλές περιπέτειες θα καταλήξει στην Ταϊτή.
Στο εξωτικό τοπίο βρίσκει τα ζωηρά χρώματα, η φύση τον
μαγεύει. Προτιμά τη μαγεία των πρωτόγονων έργων.
Ζωγραφίζει τους ιθαγενείς και τα καλλίγραμμα γυναικεία
κορμιά, αλλά προσπαθώντας να εισχωρήσει στην ψυχή των
ανθρώπων. Δημιούργησε ένα δικό του στυλ, τον Κλουαζονισμό
ζωγραφίζοντας στα νησιά του Ειρηνικού, με τη χαρακτηριστική
επιπεδοποίηση του χώρου και τα πλακάτα αντιθετικά του
χρώματα που περικλείονται με χοντρές γραμμές.

30. Ένας από τους
σημαντικότερους
εκπροσώπους του κινήματος
του ιμπρεσιονισμού.
Ενδιαφέρεται για την καθαρή
και φωτεινή χρωµατικότητα και
τις ζωντανές διαβαθµίσεις, ενώ
η ζωγραφική απόδοση, που
γίνεται µε ταχύτητα,
προκειµένου να συλληφθεί η
φωτεινή χρωµατική στιγµή,
δίνει την εντύπωση ότι ο
ζωγράφος δεν ενδιαφέρεται
για τη µορφή των
αντικειµένων. Παραθέτει τα
καθαρά χρώµατα κατευθείαν
πάνω στην εικονιστική
επιφάνεια χωρίς να τα
ανακατεύει στην παλέτα, και
έτσι οι χρωµατικές
αντανακλάσεις συνθέτουν την
εικόνα στο µάτι του θεατή και
από µια κάποια απόσταση.

31. Ο Εξπρεσιονισμός αποτελεί
καλλιτεχνικό κίνημα της μοντέρνας
τέχνης που αναπτύχθηκε στις αρχές του
20ου αιώνα, περίπου την περίοδο 1905-
1940 και κυρίως στο χώρο της
ζωγραφικής. Βασικό χαρακτηριστικό
των εξπρεσιονιστών καλλιτεχνών ήταν η
τάση να παραμορφώνουν την
πραγματικότητα στα έργα τους,
αδιαφορώντας απέναντι σε μια πιστή
και αντικειμενική αναπαράσταση της.
Συχνά ο εξπρεσιονισμός διακρίνεται και
από μια έντονη συναισθηματική αγωνία,
χαρακτηριστικά μάλιστα μπορούμε να
πούμε πως ελάχιστα εξπρεσιονιστικά
έργα έχουν χαρούμενη διάθεση.
Εξπρεσιονισμός

32. Ο όρος εξπρεσιονισμός (expressionism, από τον λατινικό όρο
expressio, -onis δηλαδή έκφραση) αποδίδεται στον Τσέχο
ιστορικό τέχνης Antonin Matějček το 1910, ο οποίος
χρησιμοποίησε τον όρο αυτό περισσότερο για να δηλώσει μια
τάση αντίθετη στον Ιμπρεσιονισμό. Χαρακτηριστικά αναφέρει
"...ένας Εξπρεσιονιστής επιθυμεί πάνω από όλα να εκφράσει τον
εαυτό του". Αυτή η στάση του εξπρεσιονισμού ήταν ασφαλώς
αντίθεση στις αξίες των ιμπρεσιονιστών, οι οποίοι επεδίωκαν μια
αντικειμενική αναπαράσταση της πραγματικότητας.
Τον όρο «Εξπρεσιονισμός» χρησιμοποιούμε πολύ συχνά για
να χαρακτηρίσουμε την προσπάθεια έκφρασης έντονων
συναισθημάτων ή ψυχικών καταστάσεων σε έργα τέχνης
διάφορων εποχών

33. Πέρα από τη ζωγραφική, ο εξπρεσιονισμός θεωρείται πως μπορεί
να παρατηρηθεί και σε άλλες μορφές της τέχνης. Στη λογοτεχνία, τα
μυθιστορήματα του Φραντς Κάφκα συχνά χαρακτηρίζονται
εξπρεσιονιστικά, ενώ και στο γερμανικό θέατρο υπήρξε ένα
εξπρεσιονιστικό κίνημα στις αρχές του 20ου αιώνα καθοδηγούμενο
κυρίως από τους Georg Kaiser και Ernst Toller.
Υπεύθυνη για τη δριμεία και δυναμική μορφή του Γερμανικού
Εξπρεσιονισμού είναι η λεγόμενη ομάδα της «Γέφυρας» που
συγκεντρώνει καλλιτέχνες, που ζωγραφίζουν παραμορφωμένες
φιγούρες και άλλες φόρμες με έντονα αντιθετικά χρώματα,
απλωμένα σε κηλίδες με ωμά χρώματα δίχως πλάσιμο, προοπτική ή
ιδεαλισμό.
Η άλλη ομάδα, αυτή του «Γαλάζιου Καβαλάρη», με εκπροσώπους
όπως τους Βασίλι Καντίνσκι και Φρανζ Μαρκ διαφέρει πολύ από την
προηγούμενη, γιατί τα έργα έχουν μια κλασική αίσθηση.
Πραγματεύονται τη ζωγραφική πιο πλαστικά, πιο νοητικά, aφού
χρησιμοποιούν το χρώμα και τις μορφές, για να εκφράσουν κάποια
ψυχική εγρήγορση όχι όμως ψυχικές διαταραχές σοβαρής μορφής.

34. Για τους Εξπρεσιονιστές, το χρώμα αποτελούσε ένα
σημαντικό μέσο έκφρασης από μόνο του, χωρίς απαραίτητα την
ανάγκη ενός αντικειμένου. Ο Καντίνσκυ ήταν από τις ηγετικές
μορφές του Εξπρεσιονισμού που στήριξαν αυτή τη θέση και
οδήγησαν σταδιακά στη διαμόρφωση της σύγχρονης αφηρημένης
τέχνης.
ΒΑΣΙΛΙ ΚΑΝΤΙΝΣΙ

35. Η σφραγίδα του στην τέχνη του 20ού αιώνα είναι αναμφισβήτητη,
μολονότι συχνά γνωρίζουμε την καινοτόμο παρέμβασή του μέσα
από το έργο ζωγράφων τους οποίους επηρέασε παρά μέσα από το
δικό του ιδιότυπο, ιδιοσυγκρασιακό, άνισο αλλά κάποιες φορές
μεγαλειώδες έργο.

36.  Ο εκπατρισμένος Ισπανός ζωγράφος,
γλύπτης, χαράκτης, κεραμίστας και
σκηνογράφος Πάμπλο Πικάσο (Pablo
Picasso) γεννήθηκε στην Μάλαγα της
Ισπανίας στις 25 Οκτωβρίου του 1881 και
πέθανε στο Μουζέν της Γαλλίας στις 8
Απριλίου του 1973. Υπήρξε ένας από
τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του
20ου αιώνα και δημιουργός (μαζί με τον
Ζωρζ Μπράκ) του Κυβισμού. Το τεράστιο
σε όγκο έργο του παραμένει ολοζώντανο
και ο θρύλος επιζεί –φόρος τιμής στη
ζωτικότητα του «ανήσυχου» Ισπανού με
τα «σκοτεινά... διαπεραστικά» μάτια που
πίστευε στην πρόληψη ότι η δουλειά θα
τον κρατούσε ζωντανό. Για 80 περίπου,
από τα 91 χρόνια του, ο Πικάσο
αφοσιώθηκε σε μια καλλιτεχνική
παραγωγή που υπήρξε παράλληλη και
συνέβαλε σημαντικά στην όλη ανάπτυξη
της μοντέρνας τέχνης κατά τον
20ο αιώνα.

37.  Ο Πάμπλο Πικάσο ήταν γιός του Χοσέ Ρουίθ
Μπλάσκο, καθηγητή του σχεδίου, και της
Μαρίας Πικάσο Λόπεθ. Η εξαιρετική
επιδεξιότητά του στο σχέδιο άρχισε να
εκδηλώνεται νωρίς, στην ηλικία των 10 περίπου
χρόνων, όταν έγινε μαθητής του πατέρα του
στην Λα Κορούνια, όπου εγκαταστάθηκε η
οικογένειά του το 1891. Ο πατέρας του μετέθεσε
στον γιό του τις προσωπικές φιλοδοξίες του,
παρέχοντάς του μοντέλα και υποστήριξη για την
πρώτη έκθεσή του εκεί σε ηλικία 13 χρόνων.
Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Βαρκελώνη
το φθινόπωρο του 1895, και ο Πάμπλο έγινε
δεκτός στην τοπική Ακαδημία Καλών Τεχνών
(La liotja), όπου είχε προσληφθεί και ο πατέρας
του ως καθηγητής του σχεδίου. Η οικογένεια
ήλπιζε ότι ο γιός της θα σημείωνε επιτυχία ως
ακαδημαϊκός ζωγράφος, και το 1897 η
μελλοντική φήμη του στην Ισπανία φαινόταν
εξασφαλισμένη. Τον ίδιο χρόνο το έργο του
«Επιστήμη και Συμπόνια», όπου για το
πρόσωπο του γιατρού είχε ποζάρει ο πατέρας
του, έτυχε διακρίσεως στην Έκθεση Καλών
Τεχνών της Μαδρίτης.
Επιστήμη και Συμπόνια

38.  Ο Πάμπλο έφυγε για την Μαδρίτη το φθινόπωρο του 1897
και έγινε δεκτός στην Βασιλική Ακαδημία του Σαν
Φερνάντο. Βρίσκοντας όμως τη διδασκαλία εκεί χωρίς
κανένα νόημα, περνούσε όλο και περισσότερο τον καιρό
του αποτυπώνοντας τη ζωή γύρω του, στα καφενεία, στους
δρόμους, στα πορνεία και στο Πράδο, όπου ανακάλυψε την
ισπανική ζωγραφική. Έγραψε: «Το Μουσείο Ζωγραφικής
είναι πολύ ωραίο. Ο Βελάσκεθ πρώτης κατηγορίας, ο Ελ
Γκρέκο έχει ζωγραφίσει μερικά υπέροχα κεφάλια, ο
Μουρίλο δεν με πείθει σε όλα τα έργα του». Τα έργα αυτών
και άλλων καλλιτεχνών, όπως λ.χ., του Γκόγια, θα
αιχμαλωτίσουν τη φαντασία του Πικάσο σε διάφορες
περιόδους της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του.
Ο Πικάσο αρρώστησε την άνοιξη του 1989 και πέρασε την
υπόλοιπη χρονιά αναρρώνοντας στο κατελανικό χωριό
Όρτα νε Έμπρο με συντροφιά το φίλο του από τη
Βαρκελώνη Μανουέλ Παλάρες. Όταν ο Πικάσο επέστρεψε
στη Βαρκελώνη στις αρχές του 1899, ήταν άλλος
άνθρωπος, είχε παχύνει, είχε μάθει να ζει μόνος του στην
ύπαιθρο, μιλούσε Καταλανικά, και το σπουδαιότερο, είχε
πάρει την απόφαση να διακόψει την καλλιτεχνική του
εκπαίδευση σε σχολές ζωγραφικής και να αγνοήσει τα
σχέδια της οικογένειάς του για το μέλλον του. Άρχισε ακόμη
να δείχνει σαφή προτίμηση στο επίθετο της μητέρας του
και υπέγραφε πιο συχνά τα έργα του ως Π. Ρ. Πικάσο (από
τα τέλη του 1901 εγκατέλειψε εντελώς το επίθετο Ρουίθ).

39.  Μια από τις κύριες καλλιτεχνικές
ανακαλύψεις του Πικάσο στο ταξίδι του
αυτό (Οκτώβριος-Δεκέμβριος) ήταν το
χρώμα-όχι τα μουντά χρώματα της
ισπανικής παλέτας, αλλά το λαμπερό
χρώμα- το χρώμα του Βαν Γκογκ, το
καινούργιο, μιας πόλης που γιόρταζε μια
παγκόσμια έκθεση. Χρησιμοποιώντας
κάρβουνο, παστέλ, νερομπογιές και
λάδια, ο Πικάσο αποτύπωσε την ζωή στη
γαλλική πρωτεύουσα (Εραστές στο
δρόμο, 1900). Στο έργο του Μουλέν ντε
λα Γκαλέτ (1900), απότισε φόρο τιμής σε
Γάλλους καλλιτέχνες, όπως στον
Τουλούζ Λωτρέκ και στον Σταινλέν,
καθώς και στον Καταλανό συμπατριώτη
του Ραμόν Κάζας.
Μουλέν ντε λα Γκαλέτ
(1900)
Ο Θάνατος του
Κασαχέμας (1901)

40.  Μεταξύ του 1901 και των μέσων του 1904,
όταν το γαλάζιο χρώμα κυριαρχούσε στους
πίνακές του, ο Πικάσο πηγαινοερχόταν
μεταξύ Βαρκελώνης και Παρισιού. Οι
επισκέψεις του στις γυναικείες φυλακές του
Σαιν-Λαζάρ στο Παρίσι το 1901-1902, που
του πρόσφεραν διαθέσιμα μοντέλα και
εντυπωσιακά θέματα (Η σούπα, 1902),
αντικατοπτρίζονταν στις απεικονίσεις του
των ανθρώπων στους δρόμους της
Βαρκελώνης- τυφλών ή μοναχικών ζητιάνων
και απόκληρων της κοινωνίας-το 1902-1903
(Κουλουριασμένη γυναίκα, 1902. Το φαγητό
του τυφλού 1903. Ο γέρος Εβραίος και το
παιδί, 1903). Το θέμα της μητρότητας το
εμπνεύστηκε από τις φυλακισμένες που
επιτρεπόταν να έχουν κοντά -στη φυλακή- τα
μωρά τους, σε μια εποχή, που έψαχνε για
υλικό, το οποίο θα εξέφραζε καλύτερα τα
παραδοσιακά θέματα της ιστορίας της
τέχνης σε συνάρτηση με τα καλλιτεχνικά
μέσα του 20ου αιώνα.
Ο Γέρος Τυφλός Κιθαριστής
(1903)
Ο γέρος Εβραίος και το παιδί,
1903

41. Η Σούπα (1903)
Το Γεύμα του Τυφλού (1903)
Η ζωή (1903)

42.  Την άνοιξη του 1904, ο Πικάσο πήρε την
απόφαση να εγκατασταθεί μόνιμα στο
Παρίσι και το έργο του αντικατοπτρίζει μια
αλλαγή πνευματικής και καλλιτεχνικής
πορείας. Οι άνθρωποι του τσίρκου και οι
σαλτιμπάγκοι έγιναν ένα θέμα που
συμμεριζόταν με το νέο και σημαντικό φίλο
του, τον ποιητή Γκιγιώμ Απολιναίρ. Για τον
ποιητή όσο και για τον ζωγράφο, αυτοί οι
ξεριζωμένοι περιπλανώμενοι θεατρίνοι
(Κορίτσι που ισορροπεί σε μπάλα, 1905. Ο
ηθοποιός, 1905) θύμιζαν -κατά κάποιο
τρόπο- τη θέση του καλλιτέχνη στη
σύγχρονη κοινωνία. Ο Πικάσο έκανε ειδικά
αυτή την ταύτιση στο έργο του «Οικογένεια
σαλτιμπάγκων» (1905), όπου ο ίδιος
ενσαρκώνει τον αρλεκίνο και ο Απολιναίρ
τον παλικαρά (σύμφωνα με τη μαρτυρία του
κοινού φίλου τους Αντρέ Σαλμόν). ΟΙ ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΟΙ 1905

43. ΟΙ ΑΚΡΟΒΑΤΕΣ 1905
ΘΕΑΤΡΙΝΟΣ 1904

44.  Το χρώμα δεν «πήγαινε»
ποτέ εύκολα στον Πικάσο,
που επέστρεψε σε μια
γενικά πιο ισπανική
(δηλαδή μονοχρωματική)
παλέτα. Οι τόνοι της
Γαλάζιας Περιόδου
αντικαταστάθηκαν από τα
τέλη του 1904 ως το 1906-
κατά τη λεγόμενη Ρόδινη
Περίοδο- από τα κεραμικά
χρώματα, τις αποχρώσεις
της σάρκας και τους
γήινους τόνους (Το χαρέμι,
1906
(Το χαρέμι, 1906)

45.  Γύρω στα τέλη του 1906 ο Πικάσο άρχισε να
δουλεύει σε μια μεγάλη σύνθεση που κατέληξε
στις «Δεσποινίδες της Αβινιόν» (1907). Η βίαιη
απόδοση του γυναικείου σώματος και τα
ζωγραφισμένα σα μάσκες πρόσωπα
(επηρεασμένα από την σπουδή της
αφρικανικής τέχνης) έχουν προκαλέσει πολλές
συζητήσεις. Μολαταύτα, το έργο βασιζόταν
σταθερά στην παράδοση της ιστορίας της
τέχνης: ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για τον Ελ
Γκρέκο συνέβαλε στη διάσπαση του χώρου και
στις εκφραστικές χειρονομίες των μορφών, ενώ
η όλη σύνθεση όφειλε πολλά στις «Λουόμενες
του Σεζάν», όσο και στις σκηνές από χαρέμια
του Ενγκρ. Οι «δεσποινίδες», όπου οι ναύτες
έβρισκαν λαϊκά πορνεία- θεωρήθηκαν ως
σκανδαλώδεις και άμεση προσβολή: οι
γυναίκες δεν ήταν συμβατικές απεικονίσεις της
ομορφιάς, αλλά πόρνες που προκαλούσαν
αυτή ακριβώς την ιστορική παράδοση που τις
είχε γεννήσει.
Δεσποινίδες της Αβινιόν (1907)

46. Φρουτιέρα και Ψωμί Πάνω σε Τραπέζι (1908)

47.  Οι πρώιμοι κυβιστικοί πίνακες είχαν συχνά
παρεξηγηθεί από κριτικούς και θεατές γιατί τους
θεωρούσαν απλώς και μόνο γεωμετρική τέχνη.
Εν τούτοις, οι ίδιοι οι ζωγράφοι πίστευαν ότι
απεικόνιζαν ένα νέο είδος πραγματικότητας
που έσπαζε τους δεσμούς με την
αναγεννησιακή παράδοση, ιδιαίτερα στους
τομείς της προοπτικής και της οπτικής απάτης.
Έδειχναν, για παράδειγμα, πολλαπλές όψεις
ενός αντικειμένου στον ίδιο πίνακα, για να
δώσουν περισσότερες πληροφορίες από όσες
θα μπορούσαν να περιληφθούν σε μία
μοναδική, περιορισμένη ιλουζιονιστική άποψη
(ψευδαισθητισμός).
Γυναίκα με Μαντολίνο (1910)
Ο αναλυτικός κυβισμός πήρε το ονομά
του από την επιθυμία ανάλυσης του όγκου
των σωμάτων στα στοιχεία του και
επίδειξης της εσωτερικής δομής των
αντικειμένων.

48. Προσωπογραφία Βολάρ (1910)
Προσωπογραφία του Κανβάιλερ (1910)

49. Η Κιθάρα 1913
Νεκρή Φύση με Ψάθινη Καρέκλα (1912)
Αρλεκίνος (1915)

50.  Η «Παρέλαση»

51. Λουόμενες (1918)
Η Ιταλίδα (1917)

52. Η Σταύρωση (1930)

53. Νέα στον καθρέφτη (1932)

54. Αυτός ο τεράστιος καμβάς (3,54x7,82μ.) περιγράφει την
απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου.
Ήταν παραγγελία της δημοκρατικής κυβέρνησης
της Ισπανίας για τη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού το 1937

56. Το Οστεοφυλάκιο (1945) Τα περιστέρια (1957)

57. Ο Φωβισμός (ή και Φοβισμός) αποτελεί
καλλιτεχνικό ρεύμα της μοντέρνας τέχνης,
στη ζωγραφική. Τοποθετείται χρονικά την
περίοδο1905-1908. Το κίνημα του φωβισμού
αναπτύχθηκε στη Γαλλία και ενώ είχε πολύ
μικρή διάρκεια ζωής, θεωρείται ένα από τα
πρώτα επαναστατικά κινήματα στη
ζωγραφική και με σημαντικό αντίκτυπο στην
εξέλιξη της τέχνης του 20ου αιώνα.
Η έννοια φωβισμός προέρχεται από τη
γαλλική λέξη -fauve που μπορεί να
μεταφραστεί άγριο θηρίο (χρησιμοποιείται
πολλές φορές για να δηλώσει και τα
αιλουροειδή) και δεν θα έπρεπε να συγχέεται
με την ελληνική λέξη -φόβος.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά
το 1905στην πρώτη έκθεση της ομάδας των
φωβιστών στο Παρίσι.

58. .
Περισσότερο από κίνημα, είναι η συνάντηση
ταλαντούχων ζωγράφων που, μετά από μία
ιδιαίτερη φάση της δημιουργικής τους
πορείας, προσέγγισαν ο ένας τον άλλο,
εξαιτίας των κοινών εκφραστικών τους
μέσων και της αρνητικής θέσης που πήραν
προς κάθε ακαδημαϊκή σύμβαση.
Με τους Φωβιστές και κυρίως με τον Matisse,
γεννιέται η καθαρή ζωγραφική, που αποτελεί
κόπο. Είναι μια ζωγραφική παράφορη μες
στην ευτυχία της ακαταπίεστης ύπαρξής της
και υποκείμενη μόνο όχι στους
επιστημονικούς αλλά στους ενστικτώδεις
νόμους της αρμονίας των χρωμάτων μέσα
στη σύνθεση του πίνακα.

59. Ο Ματίς γεννήθηκε στην επαρχία Λε
Κατώ-Καμπρεζί (Le Cateau-Cambrésis)
της βόρειας Γαλλίας ενώ μεγάλωσε στην
περιοχή Μποέν-εν Βερμαντουά (Bohain-
en-Vermandois). Σπούδασε νομικά
στο Παρίσι όπου μετακόμισε το 1887 και
αφού απέκτησε την δικηγορική άδεια
εργάστηκε για ένα διάστημα ως
συμβολαιογράφος στην γενέτειρά του.
Το 1891 προσβλήθηκε από ασθένεια και
κατά το στάδιο της ανάρρωσής του ήρθε
για πρώτη φορά σε επαφή με τη
ζωγραφική. Την ίδια χρονιά επιστρέφει
στο Παρίσι όπου σπουδάζει στην
ακαδημία τεχνών Julian, μαθητής του
Οντιλόν Ρεντόν (Odilon Redon) και
του Γκυστάβ Μορώ.

60. Η πρώτη ομαδική έκθεση στην οποία
συμμετείχε πραγματοποιήθηκε το 1901 ενώ η
πρώτη ατομική του έκθεση
πραγματοποιήθηκε το 1904. Τα επόμενα
χρόνια, ταξιδεύει σε πολλές πόλεις
της Ευρώπης. Την περίοδο 1908-1912 εκθέτει
επίσης πολλά έργα του
σε Μόσχα, Βερολίνο, Μόναχο και Λονδίνο.
Αν και το κίνημα των φωβιστών, του οποίου
αποτελεί ηγετική μορφή, χάνει την αίγλη του
μετά το 1906, ο ίδιος ο Ματίς γνωρίζει
σημαντική καλλιτεχνική αναγνώριση με τα
έργα που παράγει την περίοδο 1906-1917 τα
οποία ξεφεύγουν από τα όρια του
φωβισμού.
Ο Ματίς συνδέθηκε φιλικά με τον Πάμπλο
Πικάσο αν και μεταξύ τους υπήρχε πάντα και
το στοιχείο του ανταγωνισμού.

61. Από το 1917 μέχρι την ημερομηνία του
θανάτου του, ο Ματίς έζησε στην πόλη Σιμιέ
(Cimiez), σημερινό προάστιο της Νις (Nice). Το
1941 διαγνώστηκε πως πάσχει
από καρκίνο και ένα μέρος των τελευταίων
χρόνων της ζωής του αναγκάστηκε να το
περάσει σε αναπηρική καρέκλα. Παρά το
γεγονός αυτό, δεν εγκατέλειψε το έργο του,
αντιθέτως ασχολήθηκε ενεργά με την τεχνική
του κολάζ, μέσω της οποίας κατάφερε να
παράγει μερικά από τα ιδιαίτερα
αναγνωρίσιμα σήμερα έργα του.

62. (Dada) είναι ένα καλλιτεχνικό
κίνημα που αναπτύχθηκε μετά τον
Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στις
εικαστικές τέχνες καθώς και στη
λογοτεχνία (κυρίως στην ποίηση),
το θέατρο και την γραφιστική.
Μεταξύ άλλων, το κίνημα ήταν και
μια διαμαρτυρία ενάντια στη
βαρβαρότητα του πολέμου και
αυτού που οι Ντανταϊστές
πίστευαν ότι ήταν μια
καταπιεστική διανοητική
αγκύλωση, τόσο στην τέχνη όσο
και στην καθημερινότητα. Ο
Ντανταϊσμός χαρακτηρίζεται από
εσκεμμένο παραλογισμό και
απόρριψη των κυρίαρχων

64. Κύριο χαρακτηριστικό
των καλλιτεχνών αυτών ήταν η
εξερεύνηση της «αυτόματης»
γραφής και της ποίησης του
«μαγικού». Ακόμη
ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για
τον κόσμο των ονείρων και
μελέτησαν τις θεωρίες του
Φρόυντ για το υποσυνείδητο.

66.  Η Ποπ Αρτ γεννήθηκε
ως μια αντίδραση στη
σοβαρότητα του
κινήματος του
αφηρημένου
εξπρεσιονισμού,
προβάλλοντας κατά
κύριο λόγο σύμβολα του
καταναλωτισμού, απλά
αντικείμενα που
ανάγονταν σε έργα
τέχνης αλλά και θέματα
δανεισμένα από την
κουλτούρα των κόμικς

69. ΓΚΟΥΕΡΝΙΚΑ

70. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ
ΓΚΟΥΕΡΝΙΚΑ
Ο ΠΙΝΑΚΑΣ
ΑΡΧΙΖΕΙ
ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΜΕ
ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ
Π ΚΡΑΤΑ ΤΑ
ΝΕΚΡΟ ΠΑΙΔΙ
ΤΗΣ ΣΤΗΝ
ΑΓΚΑΛΙΑ ΕΝΏ
ΠΑΝΩ ΚΑΙ
ΚΟΝΤΑ ΤΗΣ
ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΤ
ΑΙ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ
ΕΝΌΣ ΤΑΥΡΟΥ
ΣΥΜΦΩΝΑ
ΜΕ ΤΟΝ
ΠΙΚΑΣΟ Ο
ΤΑΥΡΟΣ
ΑΝΤΙΠΡΩΣΟ
ΠΕΥΕΙ ΤΗ
ΒΙΑ ,ΤΟΝ
ΠΟΛΕΜΟ
ΚΑΙ ΤΟ
ΣΚΟΤΑΔΙ

71. Ο ΠΙΚΑΣΟ ΜΕ
ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ
ΑΥΤΉ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ
ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΝΑ
ΜΟΙΑΖΕΙ ΜΕ
ΚΡΑΥΓΗ
ΛΙΓΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΑΠΌ ΤΗΝ
ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ
ΕΝΌΣ ΝΕΚΡΟΥ
ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟΥ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗ
.Ο ΠΙΚΑΣΟ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΕ
ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΏΣΤΕ ΝΑ
ΘΥΜΙΖΕΙ ΤΗΝ ΣΤΑΥΡΩΣΗ.
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ
ΤΟΝ ΠΙΚΑΣΟ ΤΟ
ΑΛΟΓΟ
ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΟΝ
ΛΑΟ ΠΟΥ
ΦΩΝΑΖΕΙ
ΖΗΤΩΝΤΑΣ
ΒΟΗΘΕΙΑ

72. ΠΡΟΣ ΤΑ ΔΕΞΙΑ
ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ
ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΥ
ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ
ΓΛΥΤΩΣΟΥΝ
ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΔΕΞΙΑ ΠΑΡΙΣΤΑΝΕΤΑΙ
ΕΝΑΣ ΑΝΤΡΑΣ ΠΡΙΝ ΠΕΣΕΙ ΝΕΚΡΟΣ

73. Ο ΠΙΚΑΣΟ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΜΗ ΦΥΣΙΚΟΥ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΜΑΣ
ΔΕΙΞΕΙ ΌΤΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ
ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΥΝ ΈΝΑΝ
ΚΟΣΜΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ

74. ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΟΥ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΟΥΝ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ
ΠΟΛΕΜΟ

79. ΛΗΞΗ ΤΟΥ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

81. ΠΩΣ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΤΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΄21 ΣΤΟΝ
ΚΑΜΒΑ

82. Ευγ. Ντελακρουά,
Σκηνή από τις
σφαγές στη Χίο.
1824. Λούβρο-
Παρίσι.
Στον πίνακα, που
έχει ύψος τέσσερα
μέτρα, δεν υπάρχει
ούτε μία "ηρωική"
μορφή και φυσικά
ούτε ίχνος φωτός
και ελπίδας...

83. Ευγ.
Ντελακρουά, Η
Ελλάδα στα
ερείπια του
Μεσολογγίου. 18
26. Πινακοθήκη
του Μουσείου
Καλών Τεχνών
στο Μπορντώ

86. Η ιστορία της δημόσιας γραφής είναι τόσο παλιά όσο και η
ιστορία του ανθρώπου. Ήδη από τις σπηλιές, με τις
αρχέγονες αναπαραστάσεις ανθρώπων και ζώων, αργότερα
στην αρχαία πόλη, με την γραφή στα κτίρια, μέχρι και σήμερα
στην σύγχρονη μεγαλούπολη, με τα graffiti, υπάρχουν ίχνη
που αποδεικνύουν την έμφυτη τάση του ανθρώπου να
επεμβαίνει στο περιβάλλον του.

87. Εικόνες με προϊστορικές αναπαραστάσεις από σπήλαια, όπως
αυτές του Chauvet στην Γαλλία, που θεωρείται και το
αρχαιότερο, ή αυτές του σπηλαίου Altamira στην Ισπανία,
αποτελούν τα πρώτα σημάδια δημόσιας (επι)γραφής. Ακόμη
επιγραφές στην αρχαία πόλη της Εφέσου στη Μικρά Ασία ,σε
σπίτια που βρέθηκαν στην Πομπηία ,η αναγραφή συνθημάτων σε
τοίχους της Αρχαίας Ρώμης ,επιγραφές στο Σινικό τείχος .

88. Στην Ελλάδα το graffiti ξεκινά παράλληλα με την
άφιξη του hip-hop, γύρω στα μέσα προς τέλη της
δεκαετίας του ’80,με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη
να αποτελούν τους κυριότερους πυρήνεςδράσης85.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το Λονδίνο, το
Παρίσι και το Βερολίνο θεωρούνται οι πόλεις στις
οποίες εξελίχθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή
το post-graffiti, το λεγόμενο street art.

89.  Το graffiti βασίζεται κυρίως στα ονόματα,
δηλαδή στις λέξεις και τα γράμματα. Για την
ακρίβεια, είναι η τέχνη της λέξης. Το graffiti,
εν συντομία, ως τέχνη και γλώσσα, παρουσιάζει
δικό του στυλ και δική του διάλεκτο.Το graffiti
είναι τέχνη και τα μηνύματα του graffiti
προέρχονται από την γλώσσα αλλά τα
καλλιτεχνικά στοιχεία, η εμπρόθετη οπτική
επένδυση της γλώσσας, είναι αυτά που δίνουν
την δυνατότητα στο graffiti να επικοινωνεί την
γλώσσα με τους όρους που θέτουν οι writers.

90. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ GRAFFITI
Μιλώντας για το graffiti, μια ετυμολογική αναζήτηση
του όρου μοιάζει αναγκαία, αφού είναι πιθανόν να μας
δώσει κάποιες πληροφορίες αρκετά χρήσιμες. Ο όρος
«graffiti» είναι ο πληθυντικός της ιταλικής λέξης
«graffito», που αποτελεί το ουσιαστικό του ρήματος
«graffiare», που σημαίνει χαράζω.Tο graffiare
προέρχεται από το λατινικό «graphium» το οποίο με
την σειρά του προέρχεται από την αρχαία ελληνική
λέξη «γραφείον», που υπήρξε στην αρχαιότητα όργανο
γραφής.

91. Η περίοδος 1971-1974 αναφέρεται ως μία "πρωτοποριακή εποχή", κατά την
οποία τα γκράφιτι υποβλήθηκαν σε ένα κύμα στις μορφές και τη δημοτικότητα.
Σύντομα μετά από τη μετανάστευση στη Νέα Υόρκη, το Μπρονξ (Μανχάταν)
παρήγαγε έναν από τους πρώτους καλλιτέχνες γκράφιτι για να κερδίσει την
προσοχή των μέσων στη Νέα Υόρκη. Ο TAKI 183ήταν ένας ελληνοαμερικάνος
από την Ουάσιγκτον που χρησιμοποίησε ένα μίγμα του ονόματός του dimitris,
TAKI, και τον αριθμό της οδού του, 183rd ως tag.Ο TAKI 183 έγινε ο πρώτος
που αναγνωρίστηκε από την κοινωνία έξω από την υποομάδα γκράφιτι.
Graffiti-δημιουργία

92. Μερικά από τα είδη γκράφιτι που παρουσιάζονται σήμερα
είναι:
•Σε εξωτερικούς τοίχους (συνήθως σε τοίχους στους
δρόμους).
• Συνθήματα
•Ζωγραφική (φαινόμενο προερχόμενο από την Αμερική –
ΗΠΑ)
•Διαμαρτυρία (για παράδειγμα στην Βόρεια Ιρλανδία, με
τα murals που απαθανατίζουν νεκρούς και θέματα από τις
συγκρούσεις με τους Βρετανούς)
•Σε εσωτερικούς τοίχους και επιφάνειες (συνήθως μικρού
μεγέθους), π.χ. τουαλέτες, σκοπιές, θρανία
•Αυτοσχέδια ποιήματα

93. ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ GRAFFITI
Οι καλλιτέχνες σε αυτή την κατηγορία απευθύνονται σε
γκράφιτι για να διατυπώσουν τη γνώμη τους σχετικά με
πολιτιστικά σημαντική κατάσταση που αισθάνονται έντονα
περίπου.Παραδείγματα αυτού περιλαμβάνουν αντιπολεμικές
τοιχογραφίες, πορτρέτα λατρεύονται στοιχεία, ή εκφράσεις του
περιφρόνηση για την εξουσία.Καλλιτέχνες σε αυτή την
κατηγορία μπορεί επίσης να στραφούν σε γκράφιτι, λόγω της
πλήξη, εν μέρει επειδή αισθάνονται εξοστρακίζονται από την
κοινωνία ή την ελίτ καλλιτεχνική σκηνή.Λιγότερο συχνά
πληρώματα θα graffiti tag σε μια συγκεκριμένη περιοχή για
να οριοθετούν την περιοχή, ώστε να αφήσει το κοινό γνωρίζει
ότι "δική" ένα συγκεκριμένο μπλοκ ή δρομάκι.

94. Τα Banksy είναι γεμάτα από συμπαραδηλωτικές έννοιες, οι
οποίες είναι όλες οι κοινωνικές, πολιτιστικές και ιστορικές
έννοιες που είναι ενσωματωμένες στην κυριολεκτική έννοια
ενός σημείου.Χρησιμοποιεί τέτοια πράγματα, όπως ο
πόλεμος, και η αύξηση της επιτήρησης, καθώς και πολλά
άλλα κοινωνικά ζητήματα, και βασίζει γκράφιτι του γύρω
από τα θέματα αυτά, προκειμένου να επιτευχθεί η
κοινωνική συνειδητοποίηση των γεγονότων που συμβαίνουν
σε όλο τον κόσμο.

105. Το 3D street graffiti, είτε είναι με κιμωλία ή με
χρώμα, σε τοίχους ή στο δρόμο, αντιπροσωπεύει
έναν νέο τρόπο συνδυασμού της μαεστρίας των
τεχνικών της Αναγεννησιακής τέχνης και των
εφήμερων στοιχείων της καταπληκτικής τέχνης
του δρόμου. Αυτοί οι καλλιτέχνες του δρόμου
δίνουν στο graffiti μια εντελώς καινούρια
σημασία, που παρεκκλίνει από τη συμβατική
ερμηνεία του graffiti ως βανδαλισμό με τη μορφή
κακογραμμένων εικόνων και λέξεων σε δημόσια
περιουσία.

128. ΤΕΛΟΣ