ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

2.  Ορισμός: Ο όρος <<Εικονομαχία>> αναφέρεται στην
θεολογική και πολιτική διαμάχη που ξέσπασε
στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά το μεγαλύτερο μέρος
του 8ου και το πρώτο ήμισυ του 9ου αιώνα, αναφορικά με
τη λατρεία των χριστιανικών εικόνων.
 Κατα τη διάρκεια της Εικονομαχίας, οι κάτοικοι της
Αυτοκρατορίας διαχωρίστηκαν σε δύο μεγάλες
παρατάξεις: τους Εικονομάχους (επίσης αναφερόμενους
ως Εικονοκλάστες) και Εικονολάτρες (επίσης
αναφερόμενους ως Εικονόφιλους και Εικονόδουλους).
 Η εικονομαχία ξεκινά των εποχή των Ισαύρων,
αρχίζοντας το 726 και τελειώνοντας το 842, με
αποκατάσταση των εικόνων και περίλαμπρες τελετές.

3.  Πρωτεργάτες: Λέων Γ’ και Κωνσταντίνος Ε’ σε
συνεργασία με εκπροσώπους του ανώτερου κλήρου.
 Ιδεολογική Βάση του κινήματος:
 Οι ανεικονικές αντιλήψεις των κατοίκων των ανατολικών
επαρχιών
 Κύριο επιχείρημα : η απεικόνιση του θείου δε συμβιβάζεται
με τη Χριστιανική θρησκεία πνευματική θρησκεία
 Οι σοβαρές αντιδράσεις, ιδαιτέρως στις ευρωπαικές
επαρχίες, λόγω των υπερβολών ως προς την λατρεία των
εικόνων και των λειψάνων, η οποία έφτασε στα όρια της
δειδιδαιμονίας.

4.  Περίοδος Κρίσης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας:
 Βυζαντινές θάλασσες, νησιά, ακτές και πόλεις απειλούνται απο
Αραβικούς επιδρομείς (717).
 Σλάβοι και Βούλγαροι κατακλύζουν Βυζαντινές επαρχίες στη
Βαλκανική.
 Σωτηρία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας:
 Οι αγροτικοί πληθυσμοί της Μ.Ασίας αποτελούσαν τη μοναδική
σωτηρία για το Βυζαντινό Κράτος μέσα σε όλο αυτό το κλίμα κρίσης.
 Υποστηρικτές της Εικονομαχικής πολιτικής.
 Οι αυτοκράτορες της δυναστείας των Ισαύρωνν αποφασίζουν να
εφαρμόσουν την Εικονομαχική αυτη πολιτική. Στόχος: Η Συμφιλίωση
της Κεντρικής εξουσίας με τους αγροτικούς πληθυσμούς.

5. Αφορμή Εναρξης
Εικονομαχίας:
• 726: Ο καταστροφικός σεισμός
με επίκεντρο το θαλάσσιο χώρο
μεταξύ Θήρας και Θηρασίας
ερμηνεύτηκε ως θεϊκή οργή
για την ειδωλολατρική
προσκύνηση των εικόνων.

6.  Πρώτες Εκδηλώσεις της Εικονομαχίας:
 726: Η πρώτη εκδήλωση της εικονομάχιας έγινε με διαταγή
του Λέοντος Γ’ να απομακρύνει ο στρατός μία εικόνα του
Χριστού από τη Χαλκή Πύλη των Ανακτόρων  Ξεσπούν
αντιδράσεις που απλώνονται εώς τη Στερεά Ελλαδα – ο
θεματικός στόλος κινείται εναντίον του αυτοκράτορα αλλα
ηττείται κοντά στον Ελλήσποντο.
 730: το πρώτο επίσημο εικονομαχικό διάταγμα : κατά την
εφαρμογή του έχουμε βασανισμούς, διώξεις, δημεύσεις
περιουσιών των εικονολατρών.
 Αποτέλεσμα: Ο Πάπας αντιδρά στο διάταγμα και στρέφεται
πλέον προς τους Φράγκους – αρχίζει να γίνεται φανερή η
ρήξη Ανατολικής – Δυτικής Εκκλησίας

7. Η κορύφωση της Εικονομαχίας :πραγματοποίηθηκε την
περίοδο της Βασιλείας του Κωνσταντίνου του Ε’.
 Η κορύφωση αυτή έλαβε τις διαστάσεις μίας ανελέητης
εκστρατείας, εναντίον των μοναχών και των μοναστηριών
 προπύργια της εικονολατρίας.
 754: Νομιμοποίηση της εκστρατείας και των διώξεων απο
τη ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΙΕΡΕΙΑΣ
 787: Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος (επί Κωνσταντίνου ΣΤ’
και Ειρήνης) η εικονομαχία καταδικάζεται.

8.  ΑΝΑΖΩΠΥΡΩΣΗ: Οι αυτοκράτορες Λέοντας Ε’ και
Θεόφιλος προκαλούν την επανεμφάνιση της εικονομαχίας,
χωρίς εντούτοις να επιτυγχάνουν το φανατισμό της πρώτης
περιόδου.
 Μάρτης του 843: ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
 συγκαλείται απο τη μητέρα του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ’,
Θεοδώρα και τους συνεργάτες της, Βάρδα και Θεόκτιστο.
 ΤΕΛΙΚΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟΦΑΣΗ: Η ολική αποκατάσταση των
εικόνων
 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΕΙ ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΝΑ ΥΠΟΤΑΞΕΙ ΤΗΝ
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗΣΗ ΤΟΥ!!!

10.  Ο λαός πίστευε ότι οι εικόνες και τα ιερά
λείψανα είχαν θαυματουργές ιδιότητες.
Στην παραπάνω μικρογραφία πολεμιστές
παρακινούνται από κληρικό να αγγίξουν
γονατιστοί θήκη με τίμιο ξύλο, για να
εμψυχωθούν ξεκινώντας τη μάχη.

11.  Στη μικρογραφία εικονομάχοι παριστάνονται να
προσφέρουν στον Εσταυρωμένο Χριστό σπόγγο
και χολή με ξίδι. Στο κάτω μέρος εικονομάχοι
παριστάνονται να προσπαθούν να καλύψουν την
εικόνα του Χριστού με ασβέστη.