8. - Una niyang isinulat ang Noli sa edad
na 26 noong 1884, sa Madrid,
Espanya
- Kalahati nito ay natapos niya bago
siya umalis ng Paris
-Natapos niya ito noong Pebrero 21,
1887 sa Berlin, Alemanya
- Tinustusan ito ni Dr. Maximo
Viola
- Una itong nailimbag noong
Marso 29, 1887
- 2000 sipi ng akda
9. Uncle Tom’s
Cabin
ni Harriet Beacher
Stowe
( pumapaksa sa kasaysayan ng mga
aliping negro na nakaranas ng
pagmamalupit kamay ng mga puti )
- Naging inspirasyon ni
Rizal sa pagsusulat ng
Akda
10. Kab. 25- Elias
at Salome
- Nawawalang kabanata ng
Nobela
- Hindi isinama sa unang
imprenta dahil sa
kakulangan ng salapi
12. - Sa umpisa ay binalak niyang
magpatulong sa kanyang mga
kaibigan sa pagsulat ng Nobela,
subalit puro pag-inom at
pambabae ang inaatupag ng
mga ito
- Kaya minabuti na lamang
niyang sarilinin ang pagsulat
nito
13. Isinulat ang Noli:
1. Matugunan ang paninirang
puri na ipinaratang ng mga
Kastila sa mga pilipino at sa
bansa.
2. Maiulat ang kalagayang
panlipunan, uri ng
pamumuhay, paniniwala, pag-
asa, mithiin, adhikain,
karaingan at kalungkutan.
14. Isinulat ang Noli:
3. Maihayag ang maling paggamit ng
relihiyon na ginagawang sangkalan
sa paggawa ng masama.
4. Mailantad ang kasamaang
nagkukubli sa karingalan ng
pamahalaan.
5. Mailarawan ang kamalian,
masasamang hilig, kapintasan at
kahirapan sa buhay.
16. Juan Crisostomo
Ibarra y
Magsalin
- Bugtong na anak ni Don Rafael
- Nag-aral sa Europa ng 7 taon
- Kasintahan ni Maria Clara
- Nangarap na makapagpatayo
ng paaralan upang matiyak ang
kinabukasan ng mga kabataan
sa San Diego
17. Maria Clara de
los Santos y Alba
- Anak nina Donya Pia at
Kapitan Tiago
- Matapat na kasintahan ni
Ibarra
18. Elias
- Mahiwagang bangkero na
nagligtas kay Ibarra sa mga
kapahamakan
- May napakalungkot na
kahapon
- Kasintahan ni Salome
19. Padre Damaso
Verdolagas
- Dating kura sa San Diego
- Siya ang susi ng mahiwagang
pagkatao ni Maria Clara at ng
kabiguan ni Crisostomo Ibarra
20. Padre Bernardo
Salvi
- Paring Pransiskano
- May lihim na pagtatangi kay
Maria Clara
- Nasa kaniya ang mga liham na
maglalantad sa tunay sa
pagkatao ni Maria Clara na
siya naming ginamit upang
sirain ang pag-iibigan nila ni
Ibarra.
21. Kapitan Tiago/ Don
Santiago de los
Santos
- Kinikilalang ama ni Maria Clara
- Kilala sa San Diego
- Iniisip na ang sarili na isa na
ring Kastila
28. Don Tiburcio de
Espadaña
- Nagpapanggap na isang
doctor, pilay at bungal at
kakatwang Espanyol
- Asawa ni Donya Victorina
29. Tiya Isabel
- Hipag ni Kapitan Tiyago
- Butihing tiyahin ni Maria Clara
- Maalalahanin at tagapayo ng
pamangkin na itinuring na
niyang sariling anak
31. Basilio
- Panganay ni Sisa
- Sa kanyang bisig namatay ang
ina
- Nakita rin nito ang mahiwaga
at bayaning pagkamatay ni
Elias sa bundok ng mga ibarra
32. Crispin
- Nakababatang kapatid ni
Basilio
- Pinagbintangan ng kura na
nagnakaw at may pahiwatig na
namatay sa loob ng kumbento
34. Bruno at Tarsilo
- Magkapatid na nahikayat
sumama sa paghihimagsik
upang maipaghiganti ang
pagkamatay ng kanilang ama
sa kamay ng mga Kastila
35. Kapitan Pablo
- Inapi ng mga Kastila ang
pamilya at namundok para
makaganti sa pagkamatay ng
mga anak
36. Lucas
- Kapatid ng taong madilaw na
ginamit ng mga lihim na
kaaway ni Ibarra para patayin
sa pagbabasbas ng paarang
ibig ipatayo ni Ibarra sa San
Diego
- Isang indio
37. Padre Sibyla
- Paring Dominikano, bata pa,
dating propesor at kura sa
Binondo
- Kabaligtaran ng pagkatao ni
Padre Damaso na isang
Pransiskano
38. Guro
- Taong magtataguyod ng
edukasyon ng mga bata na
tutulong kay Ibarra sa
ipatatayong paaralan.
- Makabago ang istilo ng
pagtuturo
40. Don Filipo
- Isa sa mga nasangkot sa
paghihimagsik sa ibinintang
kay Ibarra
- Sunud-sunuran sa mga Kastila
41. Kapitana Maria
- Ina ng kambal na nabilanggo,
kasama ni Ibarra
- Siya ang babae na buo ang
loob upang harapin nang
buong tapang ang naging
kapalaran ng kanyang mga
anak
- Babaeng makabayan
53. Kumakatawan sa mga
Tauhan sa totoong buhay
1. Leonor Rivera- mahinhin at
malapit sa Diyos
( Maria Clara)
2. Jose Rizal- nag-aral sa ibang
bansa at humingi ng payo sa
mga pagpapasiya
(Crisostomo Ibarra)
54. Kumakatawan sa mga
Tauhan sa totoong buhay
3. Paciano – nakatatandang
kapatid ni Rizal, ang madalas
niyang hingan ng payo
(Pilosopong Tasyo)
4. Padre Antonio Piernavieja-
kinapopootang paring Agustino
sa Cavite na napatay ng mga
rebolusyunaryo
(Padre Damaso/ Padre Salvi)
55. Kumakatawan sa mga
Tauhan sa totoong buhay
5. Kapitan Hilario Sunico- isang
Pilipinong nagpasakop sa mga
Espanyol at walang sariling
desisyon
(Don Filipo)
6. Donya Agustina Medel de Coca-
mayamang nagmamay-ari ng
Teatro Zorilla at mga lupain, ayaw
niyang tanggapin ang kanyang
pagkapilipina.
(Donya Victorina)
56. Kumakatawan sa mga
Tauhan sa totoong buhay
7. Magkapatid na Crisostomo- sila’y
taga-Hagonoy, namuhay nang
puno ng pagdurusa
(Basilio at Crispin)
8. Mga Paring Pransiskano-
mapanghamak at mapagmalupit
lalo sa mga Pilipino
(Mga Prayle)
57. Kumakatawan sa mga
Tauhan sa totoong buhay
9. Ang pagkabaliw ni Sisa ay
kumakatawan sa pagkaluray ng
Inang Bayan sa kamay ng mga
kastila
10. Ang marubdob na pagmamahal
ni Ibarra kay Maria Clara ay
sumisimbolo sa pagmamahal ni
Rizal sa Inang Bayan
11. Elias- ang katangian ni Elias ay
sinasabing katangian ng
Makabagong Rizal