Biểu hiện lâm sàng và tiêu chuẩn chẩn đoán phản vệ ở trẻ nhũ nhi

1. Biểu hiện lâm sàng và tiêu chuẩn chẩn đoán phản vệ ở trẻ nhũ nhi
Bs: Nhữ Thu Hà
Nguồn: UpToDate
Triệu chứng và dấu chứng phản vệ ở trẻ nhũ nhi*
Triệu chứng phản vệ mà trẻ không
thể mô tả
Những dấu hiệu phản vệ khả năng khó để giải thích ở trẻ
nhũ nhi và tại sao
Những dấu hiệu phản vệ ở trẻ nhũ nhi: rõ ràng
nhưng có thể không đặc hiệu
Tổng quát
Cảm thấy nóng, yếu, lo lắng,sợ hãi
, cảm giác như sắp chết
Những thay đổi về hành vi không đặc hiệu, như khóc không
ngừng,quấy, kích thích, hoảng sợ.
Da niêm mạc (Skin/mucus membranes)
Ngứa môi, lưỡi, khẩu cái, lưỡi gà,
tai, họng, mũi, mắt …, tê miệng
hoặc vị kim loại
Đỏ bừng mặt ( có thể cũng xảy ra với sốt, tăng thân nhiệt hoặc
khóc)
Mày đay xuất hiện nhanh ( khả năng khó để nhận thấy ở
trẻ với viêm da cơ địa cấp; như vậy gãi, bong da sẽ
không có ở trẻ nhỏ) ;phù mạch ( mặt, lưỡi, hầu-thanh
quản)
Hô hấp (Respiratory)
Ngẹt mũi, nuốt khó, nặng ngực và
khó thở (shortness of breath)
Khàn giọng, rối loạn giọng nói (dysphonia -thường sau một cơn
khóc), chảy dãi (drooling), tăng tiết ( thường gặp ở trẻ nhũ nhi)
Xuất hiện nhanh ho, nghẹt thở, thở rít, khò khè, khó thở
, ngừng thở, xanh tím.
Tiêu hóa(Gastrointestinal)
Khó nuốt (dysphagia), buồn nôn ,
đau bụng/ co thắt
Nôn trớ ( thường sau ăn), phân lỏng ( thường ở trẻ nhũ nhi, đặc
biệt nếu trẻ bú sữa mẹ); đau bụng quặn từng cơn (colicky
abdominal pain)
Nôn đột ngột, lượng lớn

2. Tim mạch (Cardiovascular)
Xỉu, tiền ngất, chóng mặt, lẫn lộn,
nhìn mờ, khó nghe , hồi hộp.
Huyết áp hạ, được đo bằng băng quấn huyết áp có kích thước
phù hợp, HATT thấp ở trẻ nhũ nhi được định nghĩa <70 mmHg
(1 tháng-1 tuổi ), <70mmHg+(2*tuổi) trong năm đầu và năm
thứ hai của cuộc đời; nhịp nhanh, được định nghĩa lớn hơn 120-
130 nhịp/phút từ 3 tháng- hết năm thứ 2 của cuộc sống, đại tiểu
tiện không tự chủ ( thường gặp ở trẻ nhũ nhi)
Mạch yếu, loạn nhịp, vã mồ hôi (diaphoresis/sweating),
nhợt nhạt, trụy mạch/ mất ý thức.
Hệ thống thần kinh TW(Central nervous system)
Đau đầu(Headache) Ngủ lơ mơ, ngủ gà ( thường gặp ở trẻ nhũ nhi sau khi ăn) Khởi phát nhanh với không đáp ứng,hôn mê, giảm
trương lực, co giật.
* có nhiều hơn một hệ thống cơ quan tham gia .
From: Simons FER. Anaphylaxis in infants: Can recognition and management be improved? J Allergy Clin Immunol 2007; 120:537. Table used
with the permission of Elsevier Inc. All rights reserved.
Graphic 64957 Version 7.0

3. Tiêu chuẩn chẩn đoán phản vệ (Diagnostic criteria for anaphylaxis)
Khả năng cao phản vệ khi có bất kì một trong ba tiêu chuẩn dưới đây thỏa mãn:
1.Khởi phát cấp ( vài phút đến vài giờ) biểu hiện ở da, niêm mạc hoặc cả hai ( ví dụ như: mày đay toàn thân, ngứa, bừng mặt,
sưng môi-lưỡi-lưỡi gà.
VÀ CÓ ÍT NHẤT MỘT TIÊU CHUẨN DƯỚI ĐÂY:
A. Tổn thương hệ hô hấp ( khó thở, khò khè-co thắt phế quản, thở rít, hạ oxy máu) .
B. Huyết áp giảm * hoặc những triệu chứng của suy chức năng cơ quan đích ( ví dụ: giảm trương lực, trụy mạch, ngất, đại tiểu tiện
không tự chủ)
2.HAI HOẶC NHIỀU TIÊU CHUẨN DƯỚI ĐÂY, xảy ra nhanh sau khi bệnh nhân tiếp xúc với 1 dị nguyên có thể ( vài phút tới
nhiều giờ)
A. Liên quan đến da niêm mạc( mày đay toàn thân, ngứa-bừng mặt, sưng môi-lưỡi-lưỡi gà)
B. Tổn thương hệ hô hấp( khó thở, khò khè-co thắt phế quản, giảm oxy máu)
C. Hạ huyết áp * hoặc những triệu chứng liên quan ( giảm trương lực, trụy mạch, ngất, đại tiểu tiện không tự chủ)
D. Những triệu chứng tiêu hóa tồn tại dai dẳng (đau bụng co thắt, nôn)
3. Huyết áp giảm * sau khi bệnh nhân tiếp xúc với dị nguyên đã biết( vài phút tới vài giờ):
A. Trẻ nhũ nhi và trẻ em - Huyết áp tâm thu thấp ( theo tuổi )* hoặc giảm >30% huyết áp tâm thu
B. Người trưởng thành - Huyết áp tâm thu <90mmHg hoặc giảm >30% huyết áp cơ bản.

4. *Huyết áp tâm thu thấp ở trẻ em được định nghĩa :
▪ Ít hơn 70 mmHg trẻ 1 tháng-1 tuổi .
▪ Ít hơn (70mmHg + 2*tuổi) từ 1 tuổi-10 tuổi.
▪ Ít hơn 90 mmHg trẻ từ 11 tuổi-17 tuổi.
Adapted with permission from: Sampson HA, Munoz-Furlong A, Campbell RL, et al. Second symposium on the definition and management of
anaphylaxis: summary report-Second National Institute of Allergy and Infectious Disease/Food Allergy and Anaphylaxis Network symposium. J
Allergy Clin Immunol 2006; 117:391. Copyright © 2006 The American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology.
Graphic 72225 Version 16.0