2. • Tayo ay maraming salaysay ng kabayanihan ang iba’t ibang
tribu sa ating bansa.Ito ay mahabang patulang pasalaysay ng
kabayanihan ng tribu o ng isang tao sa tribu. Ang tawag ditto
ay epiko. Ang Biag ni Lam-ang ay epiko ng Ilokos. Sa malayo
at tahimik na Lambak ng Nulbuan naninirahan ang magasawang Namongan at Don Juan. Ang Lambak ng Nalbuan
ay nasa baybayin ng Ilog Naguilian sa Ilokos.
• Si Don Juan ay ang pinuno ng kanyang tribu sa
Nalbuan.Nilusob ng ilang masasamang tao mula sa tribu sa
kabundukan ng Cordillera ang mga tauhan ni Don Juan.
Marami ang nasawing tauhan nito. Nagalit siya at nais niyang
ipaghiganti ang kanyang mga tauhan.
• Ayaw sanang payagan ni Namongan ang asawa na umalis
pagkat siya ay buntis at malapit nang magsilang ng sanggol.
Ngunit hindi napigil si Don Juan dahil ibig niya’ng ipaghiganti
ang mga tauhan niya.
• Hindi na nakabalik pa si Don Juan. Samantala, nagsilang ng
sanggol na lalaki si Namongan. Pinangalanan anng sanggol
ng Lam-ang. Sanggol pa lamanng si Lam-ang ay kumpleto
na ang kanyang ngipin at matatas na sa pagsasalita.
3. • Itinanong ni Lam-ang sa ina kung nasaan ang
kanyang ama.Walang nagawa angn ina kundi ang
ipagtapat ang malungkot na sinapit ni Don Juan.
• ‘’Sinugod ang iyong ama ang tribu na lumusob ditto
sa atin at pinagpapatay ang mga tauhan. Mula noon
ay hindi na nakauwi ang iyong ama,’’ ang sagot ng ina
ni Lam-ang.
• Nalungkot si Lam-ang. Ibig niyang hanapin ang
kanyag ama. Nagpaalam siya sa ina upang hanapin
ang kanyang ama.
• Naglakad nang mag-isa so mga lambak, gulod,
bundok, at karapangan si Lam-ang hanggang sa
maratin niya ang tribu na nagging kaaway ng kanyang
ama.
• Nakita niya roon ang ulo ng kanyang ama.
Sinasayawan ng kabilang tribu nang paikut-ikot. Sila’y
nagsasaya. Nagalit si Lam-ang. Ubos lakas siyang
sumigaw. Umalingawngaw ang tinig ni Lam-ang sa
nnga lambak at bundok.
4. • Nagulat ang mga nagsasayang tribu. Nang malaman nila
na nag-iisa lamang si Lam-ang, sila ay nagtawanan at
pinauuwi na nila si Lam-ang. Ngunit sumigaw muli si Lamang.‘’Ibalik niyo ang buhay ng aking ama,’’ ang sigaw niya.
‘’Hinahamon ko ang inyong buong tribu.’’
• Kaya’t nagkaroon na ng labanan. Mag-isa si Lam-ang
laban sa maraming tauhan ng tribu. Galit nag alit si Lamang sa nakita niya. Nag-ibayo pa nag kanyang lakas, bilis
at tapang.
• Nagapi ni Lam-ang ang tribu. Kinuha niya ang bangklay ng
kanyang ama. Ibinaon niya ito nang maayos. Umuwi na si
Lam-ang. Ganap nang binata si Lam-ang nang makabalik
siya sa nayon nila. Kasama niya’ng lagi ang kanyang
dalawang alaga, isang mahiwagang aso at isang
mahiwagang tandang. Matagal na panahong naglakbay si
Lam-ang at ang kanyang mga alaga.
• Maruming-marumi na si Lam-ang at kailangan niyang
maligo sa Ilog Amburayan. Pinaliguan siya ng may
sandaang dalaga. Dahil sa matinding dumi ni Lam-ang,
nagsiahon sa ilog. Iyong mga hindi nakaahon ay
nangamatay.
5. • Nagulat ang mga nagsasayang tribu. Nang malaman nila na
nag-iisa lamang si Lam-ang, sila ay nagtawanan at pinauuwi
na nila si Lam-ang. Ngunit sumigaw muli si Lam-ang.‘’Ibalik
niyo ang buhay ng aking ama,’’ ang sigaw niya. ‘’Hinahamon ko
ang inyong buong tribu.’’
• Kaya’t nagkaroon na ng labanan. Mag-isa si Lam-ang laban sa
maraming tauhan ng tribu. Galit nag alit si Lam-ang sa nakita
niya. Nag-ibayo pa nag kanyang lakas, bilis at tapang.
• Nagapi ni Lam-ang ang tribu. Kinuha niya ang bangklay ng
kanyang ama. Ibinaon niya ito nang maayos. Umuwi na si Lamang. Ganap nang binata si Lam-ang nang makabalik siya sa
nayon nila. Kasama niya’ng lagi ang kanyang dalawang alaga,
isang mahiwagang aso at isang mahiwagang tandang. Matagal
na panahong naglakbay si Lam-ang at ang kanyang mga alaga.
• Maruming-marumi na si Lam-ang at kailangan niyang maligo sa
Ilog Amburayan. Pinaliguan siya ng may sandaang dalaga.
Dahil sa matinding dumi ni Lam-ang, nagsiahon sa ilog. Iyong
mga hindi nakaahon ay nangamatay.
6. Bumalik si Lam-ang sa kabundukan ng
Kalanutian upang manligaw sa dalagang
kanyang napupusuan. Siya’y si Ines Kannoyan.
Kasama ni lam-ang ang kanyang mahiwagang
tandang at mahiwagang aso.
Nasalubong ni Lam-ang ang higanteng si
Sumarang. Sila ay naglaban. Pinahipan ni Lamang ang kalaban sa hangin. Sinalipadpad ito sa
ikapitong bundok.
Nang dumating si Lam-ang sa bahay nina Ines,
hindi siya napansin ng mga tao. Tumahol ang
mahiwagang aso. Nabuwal ang katabing maliit
na bahay. Napansin ng lahat si Lam-ang.
7. • Nagpadala naman si Lam-ang ng kanyang bigay-kaya sa kasal
ila ni Ines- dalawang malaking barkong puno ng ginto.
Marangyang ikinasal ang dalawa.
• Pagkatapos ng kasal,kailangan tuparin ang kaugalian sa
Kalanutian. Dapat manghuli si Lam-ang ng isdang raring.
Parang nakikita ni Lam-ang na may mangyayari sa kanya sa
ilalim ng dagat. Siya ay makakain ng pating na berkakan.
Ipinagbilin ni Lam-ang kay Ines ang dapat nitong gawin.
• Nagkatotoo nga ang hinala ni Lam-ang. Kinain siya ng pating
na berkakan. Tinupad ni Ines ang bilin ni Lam-ang. Ipinatipon
niya ang mga buto ni Lam-ang, inaayos ang mga ito at tinakpan
ni Ines ng kanyang saya at tapis. Inukit-ukitan ng mahiwagang
aso at mahiwagang tandang. Tahol nang tahol ang aso. Tilaok
nang tilaok ang tandang.
• Walang anu-ano’y kumilos ang nga butong mag tapik.Nabuhay
si Lam-ang. Agad itong bumangon na parang nanggaling sa
mahabang pagkakatulog. Nagyakap sina Lam-ang at Ines.
Niyakap nila ang mahiwagang aso at mahiwagang tandang at
sila’y nagdasal ng pasasalamat sa Poong Bathala. At namuhay
silang maligaya sa mahabang panahon.
