1. [FILIPINO 10 NOTES]
* Kasaysayan ng Noli Me Tangere
Pinag-alayan: Inang bayan  Pilipinas
Mga Pook kung saan isinulat ang nobela: Madrid, Espanya
Paris, Pransya
Berlin, Alemanya
Taong tumulong sa pagpapalimbag: Dr. Maximo Viola
Saan natapos/nailimbag: Berlin, Alemanya (Marso 29, 1887)
Katumbas sa wikang Ingles: “The Social Cancer” (Mga Sakit sa Lipunan)
Katumbas sa wikang Filipino: “Huwag Mo Akong Salingin”
Nilalaman: Tumatalakay sa pamumuhay, pag-uugali at mga sakit ng mamamayan noon.
-Sinulat at inilathala ang nobelang Noli Me Tangere noong 1887 sa Europa, na orihinal na nakasulat sa wikang
Latin, na may katumbas na “Huwag Mo AKong Salingin” sa wikang Filipino. Hinango ni Rizal sa Ebanghelyo ni
Juan 20:13-17 sa bibliya. Sa wikang Ingles ito ay “The Social Cancer”. Ang pinaniniwalaang karugtong ng Noli
Me Tangere ay ang El Filibusterismo.
-Ito ang kanyang kauna-unahang nobela na isinulat niya sa edad na 24. Naitala sa kasaysayan ng Pilipinas ang
aklat bilang paraan ng pagkakaisa ng mga Pilipino upang matamo ang pambansang pagkakakilanlan. Malaki
ang nagawang impluwensya nito sa pagnanais ng rebolusyon ng mga Pilipino, ngunit mismong si Rizal ay
naniniwala sa mapayapang pagkilos laban sa mga Kastila.
Madrid, Espanya- sinimulang isulat
Paris- natapos ang kalahati
Berlin- natapos ang buong nobela
Vicente Blasco Ibañez (kilalang manunulat) - tagapayo at tagabasa
Maximo Viola- nagpahiram ng P300 kay Rizal
Pagpapalimbag – Imprenta Lette, Berlin
Paciano (kapatid ni Rizal) – nagpadala ng P1000
-lumikha ng kontrobersya ang nobela
Gobernador Heneral Torres
-nakatanggap ng ulat ukol sa libro/nobela
-kumilos ang simbahan upang idiin si Rizal (maging ekskomunikado sa relihiyong Katoliko)
-Espiya ng Aleman -Mason
-Protestante -Salamangkero

2. *Mga Tauhan ng Noli Me Tangere
1. Crisostomo Ibarra
-binatang nagaaral sa Europa; nangarap na makapagtayo ng paaralan upang mabigyan ng magandang
kinabukasan ng mga kabataan sa San Diego.
2. Elias
-piloto (bangkero) at magsasakang tumulong kay Ibarra para makilala ang kanyang bayan at ang mga
suliranin nito.
3. Kapitan Tiago
-mangangalakal na taga Binondo; ama ni Maria Clara (ampon)
-distributor  OPIUM
-kasal kay Doña Pia
4. Padre Damaso
-isang kurang Pransiskano na napalapit ng ibang parokya matapos maglingkod ng matagal na panahon
sa San Diego.
5. Maria Clara
-mayuming kasintahan ni Crisostomo; mutya ng San Diego.
6. Pilosopo Tasyo
-ang matandang tagapayo ng marurunong na mamamayan.
7. Sisa
-isang masintahing ina na ang tanging kasalanan ay ang pagkakaroon ng asawang pabaya at malupit.
8. Basilio at Crispin
-mga anak ni Sisa; sacristan at taga tugtog ng kampana sa simbahan.
9. Alperes (Mayor)
-matalik na kaagaw ng kura sa kapangyarihan sa bayan ng San Diego
10. Donya Consolacion
-napangasawa ng alperes’ dating labandera na may malaswang pananalita at ugali.
11. Donya Victorina
-babaing nagpapanggap na mestisang Kastila kaya abut-abot ang kolorete sa mukha at maling
pagsasalita.

3. 12. Don Tiberio de Espadaña
-pilay at bungal na kastilang napadpad sa Pilipinas sa paghahanap ng magandang kapalaran; asawa ni
Donya Victorina.
13. Linares
-malayong pamangkin ni Don Tiburcio at pinsan ng inaanak ni Padre Damaso na napili niya para
mapangasawa ni Maria Clara.
14. Don Filipo
-Tinyente Mayor na mahilig sa mga gawain sa pagpapatayo ng mga paaralan.
15. Nol Juan
-namamahala sa mga gawain sa pagpapatayo ng mga paaralan.
16. Lucas
-taong madilaw (albino) na gumagawa ng kalong ginamit sa di-natuloy na pagpatay kay Ibarra.