2. Gorbeiak
Gorbeiako
natura parkea
araba eta
bizkaia arteko
Gorbeia
mendiak
(1.481)
menderatzen
duen 20.016
Hektareako
lurraldea da.
3. Gorbeiak klima.
0 Bere gailurra 1.482 metrotan dago. Goian, 18 metroko
gurutze ezaguna dauka. 1901an jatorrizkoa eraiki zuten,
33,33 metrokoa. Ekaitz batzuen ondoren erori zen. 1903an
22 metroko gurutze berria eraiki eta hilabete gutxi batzuk
geroago haize eta elur bortitzek lurrera botatzen dute. Gaur
egun dagoena 18 metro inguru ditu eta mende bat baino
gehiago darama gailur honetan.
4. Ibaiak.
Ibai-ertzeetako basoak hedadura
gutxikoak izan arren, garrantzia
handikoak dira ibaien aniztasuna
mantentzeko. Gorbeian ondo
zaindutako ibaien adibide ugari
ditugu: Arratia, Arnauri, Baias,
Arralde, Ugalde...
5. Aita santua
1899an Leon XIII.a aita santuak herrialde kristauetako mendirik
altuenetan gurutzeak paratzeko agindu zuen, XX. mendea hastear
zegoenez. Horretarako, euskal batzordea eratu zuten Zeanuriko
abadea zen Juan Bartolomé de Alcibar eta Zigoitiko José María de
Urratxak, beste batzuen artean. Casto de Zabala arkitektoari
enkargatu zioten lana, eta honek lau egitasmo egin zituen.
Aurrekontua 50.000 pezetakoa izan zen, eta gurutzea bera Lutxana
(Barakaldo) auzoan egin zuten Serapio Goikoetxearen lantegian,
orduan udalerri hartako alkatea zenean. Handik trenez Izarraraino
garraiatu eta hortik gurdietan Zarateko bizilagunek igo zuten
goraino 14 ordu luzatu zen bidaian. Azkenik inaugurazioa 1901eko
azaroaren 12an izan zen.
Bigarren gurutze bat eraiki behar izan zuten bi urte geroago ekaitza
bat zela-eta, baina hura ere haizeteak lurrera eraman zuen.
Hirugarrena gaur egungoa da, Lutxanako toki berean egindakoa eta
gutxienez 1912koa dena. 17 metro baino zertxobait gehiago dauka
gurutzeak, aurrekoak baino apalagoa, eta ondorengo urteetan
orientazio mahaia (1931) Gasteizko mendi talde batek bertan ipini
zuen, eta 1963an Begoñako Andra Mariren irudia Baskonia mendi
taldeak gehitu zuen azkenean.
Azkenik, berriztapen batzuk ere egin izan dituzte azken
hamarkadotan.