3. UNIDADE NO S.I.
segundo
s
Ata 1967 definíase como a oitenta e seis mil cuatrocintosava
parte da duración que tivo o día solar medio entre os anos
1750 e 1890.
Actualmente defínese tomando como base o tempo atómico:
un segundo é a duración de 9.192.631.770 de oscilacións da
radiación emitida na transición entre os dous niveis
hiperfinos do estado fundamental do isótopo 133 do átomo
de cesio (133Cs), a una temperatura de 0 K.
4. OUTRAS UNIDADES:
1 minuto: 60 s
1 hora: 60 min, 3.600 s
Submúltiplos Múltiplos
Valor Símbolo Nome Valor Símbolo Nome
10−1 s ds decisegundo 101 s das decasegundo
10−2 s cs centisegundo 102 s hs hectosegundo
10−3 s ms millisegundo 103 s ks kilosegundo
10−6 s µs microsegundo 106 s Ms megasegundo
10−9 s ns nanosegundo 109 s Gs gigasegundo
10−12 s ps picosegundo 1012 s Ts terasegundo
10−15 s fs femtosegundo 1015 s Ps petasegundo
10−18 s as attosegundo 1018 s Es exasegundo
10−21 s zs zeptosegundo 1021 s Zs zettasegundo
10−24 s ys yoctosegundo 1024 s Ys yottasegundo
5. OUTRAS UNIDADES
EQUIVALENCIA
Día 24 horas
(duración da rotación da terra)
Mes 28 a 31 días
Ano 365 días 6 horas 9 minutos 9,76
(duración da traslación da terra) segundos (ano sideral)
Século 100 anos
Milenio 1.000 anos
6. A MEDIDA DO TEMPO
As formas e instrumentos para medir o tempo son de uso
moi antigo, e todas se basan na medición do movemento,
do cambio material dun obxecto a través do tempo, que é o
que pode medirse.
Nun comezo medíronse os movementos dos astros, especialmente o
movemento aparente do Sol, dando lugar ao tempo solar aparente. O
desenvolvemento da astronomía fixo que se fosen creando
instrumentos como os reloxos de sol, as clepsidras, os reloxos de area
ou os mecánicos. Nos últimos tempos perfeccionouse cos reloxos
electrónicos e atómicos.
7. Reloxo de Sol
Emprega a sombra dun gnomon para indicar a hora.
No hemisferio norte o gnomon apunta cara ao Polo
Norte e no hemisferio sur cara ao Polo Sur.
Os primeiros reloxos de sol
foron construídos polos
exipcios (1.500 a de C)
10. Comprobamos como varía a sombra (tamaño e posición)
durante unha xornada escolar (de 9 a 18 horas)
11.
12. merxet ou merkhet
Reloxo estelar utilizado para
medir as horas nocturnas no
tempo dos antigos exipcios.
Tratábase dun peso cun
mango de madeira co que se
ía facendo un seguemento da
aliñación das estrelas.
13. Reloxo de Auga (clepsidra)
Mide o tempo relacionandoo co que tarda unha
cantidade de auga en pasar dun recipiente a outro.
Os primeiros en construílos
foron os exipcios.
15. Reloxo de Area
Mide o tempo en base á caída de area pola forza da
gravedade entre a parte superior e a inferior dun recipiente
cunha zona estreita no medio.
Mide un tempo fixo que depende do tamaño do recipiente.
Representación de 1338
16. Tic-tac-tic-tac
reloxos mecánicos:
Os reloxos mecánicos teñen un
sistema de rodas dentadas conectadas
entre sí que son accionadas por un
resorte ou unhas pesas.
Todos os reloxos
modernos, desde a
invención do reloxo
mecánico, foron
construídos co mesmo
principio do "tic-tac-tic-
tac".
17.
18. reloxos analóxicos
Marcan a hora por medio de agullas nun disco
dividido en doce sectores (horas). Poden estar
conectados a sistemas mecánicos ou electrónicos.
19. Reloxo de torre
(Big Ben de
Londres)
Reloxo de peto
Reloxo de pulso Reloxo de péndulo
20. O reloxo máis grande do mundo está na Meca (Arabia Saudí), nun
edificio de 610 m. Mide 43 metros de lado e pódese ver desde 12 km
de distancia (17 km pola noite).
21. Cronómetro
É un reloxo que se emprega para medir fraccións
temporais, normalmente breves e precisas. Ten un
pulsador para marcar o inicio e o final. Algúns poden
medir varios tempos á vez ou son automáticos.
22. Reloxo dixital
Expresa a hora mediante números dixitais. Indica a hora
con dous números separados por dous puntos. O
primeiro é dende 0 ata 24 (horas) e o segundo dende 00
ata 59. O seu creador foi Josef Pallweber en 1956.
23. Reloxo atómico
É un tipo de reloxo que utiliza unha frecuencia de resonacia
atómica normal para alimentar o seu contador. Os primeiros
reloxos atómicos tomaban a referencia dun Máser.
O primeiro foi construido en 1948 , por Willard Frank Libby
A idea de utilizar a vibración atómica para medir o tempo
propúxoa por primeira vez Lord Kelwin en 1878.
Louis Essen e J. V. L. Parry
cun antigo reloxo de cesio
24. O reloxo atómico está calibrado para contar 9.192.631.770 vibracións do
átomo de Cesio para logo facer un "tic“ (un segundo).
25. O reloxo máis preciso do
mundo é o reloxo atómico do
National Physical Laboratory
(NPL) de Inglaterra.
Desaxústase arredor dun
segundo en 138 millóns de
anos.
26. CALENDARIOS
A palabra calendario ven do latín calenda.
Úsase para medir o tempo de forma organizada.
As "calendas" eran os primeiros días de cada mes e o
calendario o rexistro das calendas para un ano.
27. Antigamente os calendarios estaban basados nos ciclos
da lúa. Máis tarde combinaban a observación do Sol e
outros astros, como Venus.
Na actualidade hai uns cuarenta calendarios.
TIPO ANTIGOS ACTUAIS
LUNAR -romano -musulmán
-turco
SOLAR -exipcio -persa
-grego -bahahí ou badí
-xuliano
LUNISOLAR -helénico -gregoriano
-ático (Atenas) -hebreo
-inca -budista
-mexica (azteca) -chinés
-celta -hindú
-inca
-maia
-xaponés
28. ALGÚNS CALENDARIOS ANTIGOS
CALENDARIO CREADOR VIXENCIA CICLO ANO BISESTO
EXIPCIO ? desde o III milenio a.C. -ano solar de 365 días, con 12 debían transcurrir 1461 anos exipcios
meses de 30 días, máis 5 días para volver a coincidir o ciclo solar
(epagómenos) real
MAIA ¿? 13-8-3114 a.C. -ano civil (Haab) ciclo de 13 meses de 20 días, máis 5
de meditación
AZTECA Olmecas século XII a.C. -ano civil (Xihuitl) ciclo de 365 días con 4 horas
ROMANO Numa Pompilio desde o século VIII a.C. -ano lunar, primeiro de 10 meses cambios irregulares
e despois de 12
GREGO Solón século VII a.C. -ano solar ciclo de 8 anos solares de 2922 días,
cun día bisesto
BABILÓNICO ¿? século VI a.C. tres anos gregorianos
HELÉNICO Metón 432 a.C. -ano lunar-solar ciclo de 19 anos con 235 mees
lunares. Son bisestos os anos 3, 5,
8,11 ,13 ,16 e 19 de cada ciclo
HELÉNICO Calipos 330 a.C. -ano lunar-solar ciclo de Metón perfeccionado, de 76
anos (en catro deles diminuíase 1 día)
EXIPCIO Sosíxenes 238 a.C. non prosperou -ano solar de 165 días e seis Reforma de Cánope, cun día máis
(imitado máis tarde por horas cada catro anos
Xulio César)
XULIANO Xulio César desde o 46 a.C. -ano solar de 165 días e 6 horas cada 4 anos un día bisesto
INCA Mayta Cápac ¿? rexistrado polos -ano lunar-solar ciclo de 12 meses de 30 días
cronistas a partir do
século XVI
TURCO ¿? ¿? anterior ao musulmán -ano lunar de 354 días ciclop de 8 anos, os anos 2,5 e 7
teñen 355 días.
TURCO ¿? a partir de 1677 -ano solar
29. Calendario exipcio
Aparece a comezos o 3000 a.C.
É o primeiro calendario solar coñecido na historia.
O papiro Rhind é o primeiro texto exipcio que menciona os 365 días do ano
civil exipcio. Estaba dividido en 12 meses de 30 días cada un, organizados
en tres periodos de 10 días. Ao final do último mes de cada ano engadíanse
os cinco días (epagómenos) que faltaban para completar o ano solar.
30. Calendario maia
(13-8-3114 a.C.)
Tiña dous ciclos. O ciclo longo
coincidía co ano solar (365 días).
Cada 52 anos producíase a coíncidencia
dos dous ciclos e iniciaban un ciclo novo,
de forma semellante ao que significa
para nós un cambio de século.
Ademais facían unha “Conta longa” que duraba 5.125 anos
na que rexistraban sucesos importantes. Ao final de cada
conta longa prodúcese a destrución e a rexeración da
Terra. O remate da conta longa actual coincide co 21 de
decembro de 2012, no que se producirán violentos
terremotos, erupcións volcánicas e furacáns.
31. O calendario maia represéntase cun círculo
que consta de 200 días e ten 20 meses. Os
ciclos relaciónanse con diferentes deuses e
eventos cósmicos .
32. Calendario romano
Tiña dez meses. O ano
comezaba o 1 de marzo e
duraba 304 días. No 700
a.C. engadíronselle dous
meses e duraba 355 días.
No 45 a.C. Xulio César
encargoulle a Sosíxenes a
reforma do calendario
quedando con 365 días e
seis horas, cun erro de só
11 minutos e nove
segundos.
33. Calendario
Celta
Tenta conciliar os ciclos da Lúa e do Sol. Considera as
fases de Lúa como base de cálculo e todos os meses
comezan coa mesma fase lunar.
O máis coñecido é o
calendario Galo
descuberto en Coligny
(Francia), gravado
nunha placa de bronce.
Está exposto no museo
do Pazo das Artes
Galo-Romanas de Lyon.
34. ALGÚNS CALENDARIOS ACTUAIS
CALENDARIO CREADOR VIXENCIA CICLO ANO BISESTO
GREGORIANO Papa -Países católicos: desde o -ano solar de ciclo cada 28 anos,
Gregorio XIII 15-10-1582. 365 días con anos bisestos
-Alemania protestante: desde cada 4 anos, nos
1-3-1700 anos múltiplos de
-Inglaterra: desde 1752 4 (agás dos anos
-Suecia: desde 1753 seculares non
Xapón: desde 1873 múltiplos de 400)
Bulgaria e Turquía: desde 1916
Antiga URSS: desde 1918
-Rumanía: desde 1919
-Grecia: desde 1923
China: desde 1949
MUSULMÁN Mahoma desde o 16 de xullo de 622 -ano lunar de ciclo de 30 anos,
(Hégira) 354 e 355 días nos que hai 11
-o día comeza anos cun día máis.
cando se pon
o sol
HEBREO Hilel II desde 359 -ano lunar- ciclo de 19 anos,
solar en 7 engádese 1
mes.
CHINÉS Huang Di 2637 a.C -ano solar- intercalan un mes
lunar cada 2 ou 3 anos
35. Calendario chinés
Toma como referencia o nacemento do primeiro
emperador da dinastía Chin, Huang Di, o dez de marzo do
ano 2637 a.C.
O ano chinés ordinario tiña 12 lunacións ou meses
lunares (entre 353 e 355 días). Cada certo tiempo (aprox.
cada tres anos) intercálase un ano embolismal (con 13
meses lunares) de entre 383 e 385 días.
Medían o ano polo retorno do
solsticio de inverno usando un
gnomon, co que calibraban a
lonxitude das sombras a
mediodía.
36. Desde a introducción do budismo en China cada ano, además do
seu número, ten o nome dun signo do zodiaco, alternativamente:
Shu (Rata), Niu (Touro), Hu (Tigre), Tu (Coello), Long (Dragón), She
(Serpe), Ma (Cabalo), Yang (Cabra), Hou (Mono), Ji (Galo), Gou (Can)
e Zhu (Porco). O ano comeza cando o sol entra en Piscis, coa
primeira lúa nova.
Os meses están compostos por tres semanas de 10 días.
O 23 de xaneiro de 2012
comezou o ano 4710,
Ano do Dragón.
37. Calendario xudeu ou
Toma como referencia ohebreo
ano da creación do mundo, que
estiman, sumando todas as xeracions da Biblia, no ano
3761 a.C. do calendario gregoriano.
O ano novo (5773) comeza este ano o 16 de setembro.
NOME DOS MESES EN HEBREOS E DURACIÓN:
Numero 1 nissán/nissan (30 dias)
Numero 2 Liar dura 29 dias
Numero 3 siván dura 30 dias
Numero 4 Tamuz dura 29 dias
Numero 5 Ab dura 30 dias
Numero 6 Elul dura 29 dias
Numero 7 Tishrei dura 30 dias
Numero 8 Queshvan dura 29 ou 30 dias
Numero 9 quilev dura 29 30 dias
Numero 10 Tevet dura 29 30 dias
Os meses hebreos teñen un Numero 11 Shevat dura 30 dias
número en vez de un nome. Hai Numero 12 Adar1 dura 30 dias
trece meses, en total. Numero 13 Adar 2 dura 30 ou 29 dias
38. O ano novo xudío (Rosh Hashaná) celébrase no mes de
tishrei (setembro-outubro), por consideralo o mes en
que Deus creou o mundo.
39. Calendario gregoriano
Tamén chamado calendario cristiá: toma o nacemento de
Cristo como referencia para numerar os anos.
Actualmente estamos no 2012.
É o máis empregado no mundo.
Substituiu en 1582 ao calendario xuliano. CALENDARIO GREGORIANO
Nº MES DÍAS
1 xaneiro 31
2 febreiro 28 ó 29
3 marzo 31
4 abril 30
5 maio 31
6 xuño 30
7 xullo 31
Christopher Clavius, 8 agosto 31
un dos que 9 setembro 30
elaboraron o
calendario 10 outubro 31
Gregoriano. O cráter 11 novembro 30
máis grande da Lúa 12 decembro 31
leva o seu nome.
40.
41. Calendario musulmán
Toma como referencia a
Héxira, momento da fuga de
Mahoma desde A Meca a
Medina, o 20 de setembro do
ano 622 do calendario cristiá.
Básase en ciclos lunares de
30 años (360 lunacións): 19
anos de 354 días e 11 anos de
355 días. Cada 33 anos
musulmáns equivalen a 32
anos gregorianos.
O ano novo (1434) comeza o 15 de
novembro de 2012.
42. Calendario persa
É un calendario solar que comeza co equinocio de primavera
(21 de Marzo). Considerase máis preciso que o calendario
Gregoriano dado que o Gregoriano ten un fallo nun día cada
3.320 e o persa cada 3,8 millóns de anos.
O 21 de marzo entraron no ano 1391.
Shanbeh ( شنبهen Persa): Sábado
Yekshanbeh (.یکشنبهDomingo :(
Doshanbeh (.دوشنبهLuns :(
Seshanbeh (.سه شنبهMartes :(
Chaharshanbeh (چهارشنبهMércores :(
Panjshanbeh (.پنجشنبهXoves :(
Jom'eh ( )جمعهou Adineh (آدینهVenres:(.
43. ALGUNHAS CURIOSIDADES
A luz do Sol tarda aproximadamente
8 minutos e 20 segundos en chegar á Terra.
44. TEMPO QUE TARDA EN TEMPO QUE TARDA EN DAR
DAR UNHA VOLTA UNHA VOLTA ARREDOR DO SEU
ARREDOR DO SOL EIXO
(anos terrestres) (días terrestres)
MERCURIO 0,24 58,6
VENUS 0,615 243
TERRA 1,00 1,00
MARTE 1,88 1,03
XÚPITER 11,86 0,414
SATURNO 29,46 0,426
URANO 84,01 0,718
NEPTUNO 164,79 0,6745
47. Record de inmersión en
apnea estática:
Masculino:
17 min 28 s / Tom
Sietas, en Madrid /
30-12-2008
Femenino: 8 min 23 s /
Natalia Molchanova en
Aarhus (Dinamarca) /
21-8-2009
48. A película que máis longa da historia é
"Modern Times Forever" . Dura 240 horas (10 días) e
amosa o deterioro que causa o paso do tempo nun
edificio. Proxectouse no Festival de Arte
Contemporáneo de Helsinki.
49. Records deportivos: 100 m lisos
Masculino: : 9.58 s, Usain Bolt (Xamaica)
Feminino: 10,49 s , Florence Griffith (U.S.A)
51. A muller máis vella do mundo:
Hamida Musulmani , unha
libanesa que naceu en 1877.
O home más vello do
mundo: Kimura,
naceu o 19 de abril
de 1897 na provincia
de Kioto (Xapón).
52. OS ANIMAIS QUE MAÍS TEMPO VIVEN:
-Ameixa (Arctica Islandica ): ata 410 anos
-Ourizo vermello: 150 a 200 anos
-Balea boreal: ata 200 anos
-Tartaruga xigante: ata 200 anos
-Aguia real: 80 anos
53. D e p artam e nto d e C ie ncias
1 º ESO B
m aio 201 2
