Tạp Chí Lean 6 Sigma Số 63. Xem thêm tại: http://www.iescl.com/tap-chi/lean-6-sigma-63/

1. 29
Tìm hieåu truyeàn thuyeát veà Gaø troáng
cuûa daân toäc ngöôøi Vieät Nam
Goïi teân
nhöõng “laøn gioù môùi”
Naêm 2017 taäp trung thaùo gôõ
nhöõng ñieåm ngheõn, raøo caûn phaùt trieån
Soá thaùng 1+2 naêm 201763 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3
Ngày Xuân

2. Trong huyeàn söû Vieät Nam, coù
truyeàn thuyeát cho raèng thôøi
vua An Döông Vöông Thuïc Phaùn
nöôùc AÂu Laïc, nhaø vua coá coâng xaây
thaønh ôû ñaát Vieät Thöôøng, nhöng
ñaép ñeán ñaâu thì ñaát lôû ñeán ñaáy.
Thuïc Phaùn caàu trôøi thì ñöôïc moät
con ruøa (Ruøa thaàn Kim Qui) ñeán
giuùp. Ruøa thaàn baùo cho nhaø vua
bieát ôû nuùi Thaát Dieäu coù moät con
gaø traéng soáng ñeán ngaøn naêm roài
hoùa thaønh yeâu tinh aån trong nuùi,
neáu dieät ñöôïc noù thì vieäc xaây thaønh
seõ thaønh coâng. Sau khi An Döông
Vöông gieát ñöôïc con gaø traéng thì
xaây ñöôïc thaønh. Tröôùc ñoù trong
truyeàn thuyeát Sôn Tinh - Thuûy
Tinh, gaø cuõng ñöôïc nhaéc ñeán vôùi
tö caùch laø moät trong ba leã vaät thaùch
cöôùi cuûa Vua Huøng ñeå gaû con gaùi
cuûa mình laø Mî Nöông goàm: Voi
chín ngaø, gaø chín cöïa, ngöïa chín
hoàng mao.
Theo caùch noùi cuûa “Vó thö”, gaø
troáng do sao Ngoïc Hoaøng treân trôøi
bieán thaønh, raát huyeàn bí. Coù saùch
coå laïi noùi gaø troáng coù naêm ñöùc
vaên, voõ, duõng, nhaân, tín, ñieàu naøy
cuõng coù chuùt hôïp lyù, ví duï trong
“Hoõa kinh” giaûi thích raèng: “Nguõ
ñöùc: Ñaàu ñoäi muõ laø vaên; böôùc ñi
nhanh laø voõ; gaëp ñòch daùm chieán
ñaáu laø duõng; coù mieáng aên laø bieát
goïi ñaøn laø nhaân; luoân canh gaùc ban
ñeâm laø tín”.
Gaø troáng laø vaät caùt töôøng, coù
taùc duïng ñeå traùnh taø. Ví duï moàng
1 thaùng gieâng gieát gaø, sau ñoù treo
treân cöûa, nghe noùi laø laøm nhö vaäy
coù theå traán aùp, xua ñuoåi caùi aùc.
Tröôùc ñaây coøn coù taäp tuïc gieát gaø
troáng khi coù ngöôøi cheát hoaëc maéc
beänh, goïi laø “keâ ñaàu trò coå” (ñaàu gaø
trò ñöôïc truøng ñoäc).
Taùc duïng traùnh taø caàu phuùc
cuûa gaø troáng coù lieân quan ñeán hai
khoaûng thôøi gian, ñoù laø ngaøy moàng
moät thaùng gieâng, vaø ngaøy moàng
moät thaùng hai. Tröôùc ñaây ngöôøi
ta goïi ngaøy moàng moät thaùng gieâng
laø keâ nhaät (ngaøy gaø), vì gaø laø vaät
döông tính, moàng moät thaùng moät
cuõng thuoäc döông, neân hai thöù ñaõ
lieân keát laïi laøm moät. Ngaøy moàng
moät thaùng hai coù lieân quan ñeán
gaø, ñieåm lieân keát cuõng ôû “döông” -
ngaøy moàng moät thaùng hai laø ngaøy
maët trôøi sinh ra. Vaøo ngaøy naøy, gaø
ñöôïc duøng ñeå trang trí cho baùnh
maët trôøi (coøn goïi laø baùnh tröùng maët
trôøi), yù nghóa cuûa loaïi baùnh naøy laø
ca tuïng maët trôøi.
Gaø troáng coøn laø bieåu töôïng cho
söï duõng maõnh cuûa caùc anh huøng.
Trong nguõ ñöùc coù voõ, vaø duõng, ñoù
laø minh chöùng roõ neùt cho ñieàu ñoù.
Trong “Ñöôøng thö” coù ghi laïi moät
maåu chuyeän cuûa Löu Vuõ Chu,
cuõng ñaõ lieân heä gaø troáng vôùi söï
maïnh meõ: Cha cuûa Löu Vuõ Chu
cuøng vôï laø Trieäu thò cuøng ngoài
trong saân vaøo moät buoåi toái, ñoät
nhieân thaáy gì ñoù troâng gioáng gaø
troáng, aùnh saùng loang loaùng, bay
vaøo buïng Trieäu thò, veùn aùo leân laïi
khoâng thaáy gì. Trieäu thò töø ñoù mang
thai, sau naøy sinh ra Löu Vuõ Chu.
Löu Vuõ Chu laø ngöôøi anh duõng, raát
gioûi cöôõi ngöïa baén teân.
Ngoaøi ra, gaø troáng gaùy baùo
saùng raát coù quy luaät, raát chuaån
xaùc, neân ñeá vöông tröôùc ñaây “dó
keâ vi haäu”, laáy gaø laøm tieâu chuaån
tính thôøi gian. Chieác maøo cuûa gaø
troáng cao thaúng, hôn nöõa “quan”
(maøo gaø) coøn ñoàng aâm vôùi “quan”
(quan laïi), neân cuõng ñöôïc coi laø
caùt töôøng.
Tìm hieåu truyeàn thuyeát veà Gaø troáng
cuûa daân toäc ngöôøi Vieät Nam
Gaø laø moät daáu tích cuûa vaên minh vaø vaên hoùa noâng nghieäp
ôû Vieät Nam. Treân maët troáng ñoàng Ñoâng Sôn, gaø vaø chim laø
nhöõng loaøi vaät ñöôïc theå hieän khaù nhieàu, gaø vaø ña soá ñöùng
döôùi ñaát laø loaøi chim nöôùc.
CAÄN CAÛNH CHUÙ GAØ 9 CÖÏA ÔÛ SAØI GOØN
Xaùc suaát ñeå coù theå coù moät con gaø ñuû 9 cöïa cöïc kyø hieám, 8 cöïa khoaûng
30% vaø 4 - 5 cöïa thì nhieàu. Chuyeän gaø 9 cöïa töôûng chæ coù trong chuyeän
coå tích ñaõ xuaát hieän ngoaøi ñôøi thöôøng do ngöôøi coù ñam meâ caùi khaùc laï
caát coâng tìm kieám.
Moät ngöôøi daân ôû huyeän Caàn Ñöôùc, tænh
Long An coù nuoâi ñöôïc gaø 9 cöïa. Khi
môùi sinh ra, chuù gaø naøy cuõng chæ coù
moät cöïa nhö bình thöôøng, theo thôøi
gian soá cöïa moïc daàn theâm. Ngoaøi
chieác cöïa chính thì coù theâm nhieàu
chieác cöïa nhoû hôn naèm xeáp cheùo
theo chaân gaø, troâng raát thuù vò.
NAÊM ÑINH DAÄU NOÙI CHUYEÄN GAØ

3. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
111
Kinh teá vó moâ oån ñònh,
laïm phaùt ñöôïc kieåm soaùt
Phaùt bieåu khai maïc hoäi nghò,
Thuû töôùng Nguyeãn Xuaân Phuùc
nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa
cuoäc hoïp cuoái naêm nhaèm phaân
tích, ñaùnh giaù tình hình kinh teá -
xaõ hoäi naêm 2016, cuøng baøn thaûo,
ñeà ra nhöõng giaûi phaùp lôùn, nhöõng
nhieäm vuï troïng taâm trieån khai trong
naêm 2017.
Nhìn laïi naêm 2016, naêm ñaàu
tieân thöïc hieän Nghò quyeát Ñaïi hoäi
Ñaûng 12, Thuû töôùng cho raèng, ñaát
nöôùc coù nhieàu khoù khaên, thaùch
thöùc. Trong nöôùc laø moät naêm nhaân
tai, thieân tai khoác lieät xaûy ra ôû moïi
mieàn ñaát nöôùc. Ngay taïi thôøi ñieåm
naøy, baõo luõ tieáp tuïc ñe doïa mieàn
Trung. Tình hình quoác teá khu vöïc
phöùc taïp khoù löôøng. Cuøng vôùi ñoù laø
nhieàu haïn cheá toàn taïi cuûa neàn kinh
teá nhö söùc caïnh tranh keùm, nhieàu
DNNN keùm hieäu quaû, thua loã. Moät
khaùch quan nöõa laø naêm 2016 trieån
khai nhieàu vaên baûn phaùp luaät môùi,
chính saùch môùi, baøn giao coâng
vieäc cuûa Chính phuû nhieäm kyø môùi...
neân cuõng aûnh höôûng ñeán coâng taùc
ñieàu haønh, chæ ñaïo.
Trong boái caûnh ñoù, Chính phuû
ñaõ chæ ñaïo, ñieàu haønh quyeát lieät
vôùi tinh thaàn xaây döïng Chính phuû
lieâm chính, kieán taïo vaø haønh ñoäng,
qua ñoù ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu keát quaû
ñaùng ghi nhaän veà KTXH. Cuï theå,
döï kieán naêm 2016, taêng tröôûng
GDP ñaït khoaûng 6,3%. Kinh teá vó
moâ oån ñònh, laïm phaùt ñöôïc kieåm
soaùt; caùc caân ñoái lôùn cuûa neàn kinh
teá ñöôïc baûo ñaûm. Thu ngaân saùch
taêng; maët baèng laõi suaát giaûm; thò
tröôøng ngoaïi teä, vaøng cô baûn oån
ñònh; döï tröõ ngoaïi hoái ñaït khoaûng
41 tyû USD, cao nhaát töø tröôùc tôùi
nay. Cô caáu laïi neàn kinh teá ñaït
keát quaû böôùc ñaàu. Trong boái caûnh
thöông maïi theá giôùi giaûm maïnh,
nhöng xuaát khaåu Vieät Nam vaãn
taêng khoaûng 8%, xuaát sieâu 2-3 tyû
USD. Huy ñoäng toång voán ñaàu tö
toaøn xaõ hoäi öôùc ñaït 32,5% GDP.
Voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi
(FDI) ñaït möùc cao kyû luïc, vôùi voán
thöïc hieän FDI ñaït gaàn 15,8 tyû USD
(taêng 9% so cuøng kyø) vaø voán FDI
ñaêng kyù môùi (bao goàm caû boå sung
taêng voán, voán mua coå phaàn) ñaït
24,4 tyû USD (taêng 7%). Naêm 2016,
laàn ñaàu tieân coù hôn 110.000 doanh
nghieäp ñöôïc thaønh laäp môùi...
Beân caïnh ñoù, coâng taùc an sinh
xaõ hoäi; theå thao thaønh tích cao;
coâng taùc xaây döïng phaùp luaät; taäp
trung phoøng choáng thieân tai, öùng
phoù bieán ñoåi khí haäu vaø baûo veä
moâi tröôøng; chæ ñaïo quyeát lieät xöû lyù
nhöõng vaán ñeà böùc xuùc... cuõng ñaït
ñöôïc nhieàu keát quaû noåi baät.
Thuû töôùng khaúng ñònh, Chính
phuû ñaõ chæ ñaïo ñieàu haønh khaù
quyeát lieät, quyeát taâm xaây döïng
Chính phuû kieán taïo, haønh ñoäng,
quyeát lieät ñeå phuïc vuï nhaân daân
vaø doanh nghieäp. Ñeán giôø phuùt
naøy ñaït keá hoaïch thu ngaân saùch
trung öông, trong ñoù coù nhieàu ñòa
phöông ñaït cao.
Tuy nhieân, nhöõng toàn taïi haïn
cheá 2016 cuõng ñöôïc Thuû töôùng
yeâu caàu thaûo luaän laøm roõ. Ngaønh
khai khoaùng giaûm maïnh, giaûm 1
trieäu taán, taùc ñoäng maïnh ñeán ngaân
saùch Nhaø nöôùc. Thieân tai hoaønh
haønh; söï coá moâi tröôøng Formosa
gaây haäu quûa nghieâm troïng, taùc
ñoäng ñeán taêng tröôûng; caùc döï
aùn ngaøn tyû thua loã, maát voán; caùc
ngaân haøng thöông maïi maát voán
ruûi ro cao, coù moät soá ngaân haøng
phaûi mua laïi 0 ñoàng; tai naïn giao
thoâng, chaùy noå nhieàu; nhieàu vuï aùn
nghieâm troïng dieãn ra; coù sai phaïm
trong coâng taùc caùn boä maø vuï Trònh
Xuaân Thanh laø ñieån hình; xeáp haïng
quoác teá chæ soá ñoåi môùi saùng taïo
giaûm 4 baäc.. trong khi moâi tröôøng
kinh doanh ñöôïc ñaùnh giaù laø coù
caûi thieän. Ñoù laø nhöõng yeáu keùm
phaûi laøm roõ.
Quyeát taâm trieån khai
nhieäm vuï naêm 2017 ngay
töø nhöõng ngaøy ñaàu thaùng
ñaàu
Noùi veà nhöõng vieäc ñaõ laøm
ñöôïc trong naêm 2016, Thuû töôùng
cho bieát, trong naêm 2016, caùc boä
ngaønh, ñòa phöông ñaõ ñaåy maïnh
vieäc hoaøn thieän theå cheá chính trò,
taïo ñieàu kieän cho doanh nghieäp
phaùt trieån. Caû heä thoáng chính trò
vaøo cuoäc phoøng choáng thieân tai,
öùng phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu.
Taäp trung cao ñoä ñeå xöû lyù söï coá
Naêm 2017 taäp trung thaùo gôõ
nhöõng ñieåm ngheõn, raøo caûn phaùt trieån
Saùng 28-12, döôùi söï chuû trì cuûa Thuû töôùng Nguyeãn Xuaân
Phuùc, Chính phuû toå chöùc hoäi nghò tröïc tuyeán vôùi caùc ñòa
phöông trieån khai nhieäm vuï keá hoaïch kinh teá - xaõ hoäi vaø
ngaân saùch nhaø nöôùc naêm 2017.

4. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
222
Formosa, baûo veä moâi tröôøng, baûo
ñaûm an toaøn thöïc phaåm. Cuøng vôùi
ñoù, theå hieän quyeát taâm xaây döïng
Chính phuû haønh ñoäng, phoøng
choáng tham nhuõng, laõng phí vaø
böôùc ñaàu coù hieäu quaû...
Thuû töôùng khaúng ñònh tinh
thaàn quyeát taâm xaây döïng Chính
phuû lieâm chính, kieán taïo, haønh
ñoäng, noùi ñi ñoâi vôùi laøm,... phuïc
vuï ngöôøi daân, doanh nghieäp. Thuû
töôùng yeâu caàu caùc boä ngaønh, ñòa
phöông thaûo luaän thaúng thaén ñeå
laøm roõ nhöõng haïn cheá yeáu keùm,
töø ñoù quyeát taâm trieån khai nhieäm
vuï naêm 2017 ngay töø nhöõng ngaøy
ñaàu thaùng ñaàu. Trong ñoù, caàn taäp
trung cao ñoä cho vieäc hoaøn thieän
theå cheá, thaùo gôõ nhöõng ñieåm
ngheõn, nhöõng raøo caûn ñoái vôùi söï
phaùt trieån ñeå thöïc hieän thaønh coâng
caùc Nghò quyeát cuûa Ñaûng, Quoác
hoäi, Chính phuû.
Moät vaán ñeà maø Thuû töôùng yeâu
caàu laøm roõ ñoù laø laøm sao ñeå coâng
taùc ñieàu haønh naêm 2017 - naêm
taêng cöôøng kyû luaät, kyû cöông haønh
chính, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá
- xaõ hoäi nhanh vaø beàn vöõng - ñaït
hieäu quaû cao nhaát.
Thuû töôùng yeâu caàu caùc boä
ngaønh, ñòa phöông quan taâm löïa
choïn, ñeà xuaát nhöõng ngaønh, lónh
vöïc öu tieân ñoät phaù, taïo ñoäng löïc
thuùc ñaåy taêng tröôûng. Ñaëc bieät, caùc
nhieäm vuï, giaûi phaùp ñeà ra phaûi treân
tinh thaàn ñoåi môùi, theå hieän ñöôïc
vai troø kieán taïo cuûa Chính phuû,
söï quyeát taâm xaây döïng heä thoáng
haønh chính Nhaø nöôùc lieâm chính,
haønh ñoäng quyeát lieät; xaây döïng
neàn haønh chính hieän ñaïi, chuyeân
nghieäp, naêng ñoäng, phuïc vuï toát
nhaát cho ngöôøi daân, doanh nghieäp.
Thuû töôùng cuõng yeâu caàu tröôùc
caùc vaán ñeà, kieán nghò, ñeà xuaát cuûa
caùc ñòa phöông, laõnh ñaïo caùc boä,
ngaønh tieán haønh giaûi trình, giaûi
ñaùp, laøm roõ “ngoïn nguoàn vaán ñeà”,
neâu roõ quan ñieåm, yù kieán, phöông
höôùng xöû lyù... ngay taïi hoäi nghò.
Taäp trung xöû lyù caùc vuï aùn
tham nhuõng lôùn
Cuõng taïi hoäi nghò, Phoù Thuû
töôùng Vöông Ñình Hueä ñaõ trình
baøy toùm taét döï thaûo Nghò quyeát cuûa
Chính phuû veà nhöõng nhieäm vuï, giaûi
phaùp chuû yeáu chæ ñaïo, ñieàu haønh
thöïc hieän Keá hoaïch phaùt trieån kinh
teá-xaõ hoäi vaø döï toaùn ngaân saùch
Nhaø nöôùc naêm 2017.
Phoù Thuû töôùng cho raèng, naêm
2016 ñaõ coù nhieàu khoù khaên, bieán
ñoäng (söï kieän Brexit, chöùng khoaùn
Trung Quoác, FED taêng laõi suaát,
ñieàu chænh chính saùch sau baàu
cöû ôû moät soá nöôùc...) vaø tình hình
naêm 2017 tieáp tuïc coù nhieàu döï baùo
khoù khaên. Vì theá, muïc tieâu 2017
laø baûo ñaûm oån ñònh kinh teá vó moâ
laøm neàn taûng cho söï phaùt trieån;
ñaåy maïnh taùi cô caáu kinh teá vôùi 3
ñoät phaù chieán löôïc; baûo ñaûm phaùt
trieån nhanh, beàn vöõng, ñaåy maïnh
caûi caùch haønh chính, taêng cöôøng
phoøng, choáng tham nhuõng laõng
phí, xaây döïng neàn haønh chính hieän
ñaïi phuïc vuï ngöôøi daân vaø doanh
nghieäp.
Döï thaûo Nghò quyeát neâu 3 chæ
tieâu quan troïng nhaát laø GDP taêng
6,7%, laïm phaùt bình quaân 4% vaø
ngaân saùch phaûi baûo ñaûm caû trung
öông vaø ñòa phöông. Ñeå ñaït tôùi
muïc tieâu naøy, Nghò quyeát neâu 10
nhoùm giaûi phaùp, nhieäm vuï chuû
yeáu. Cuï theå, veà oån ñònh kinh teá
vó moâ, kieåm soaùt laïm phaùt. Caùc
boä trong toå ñieàu haønh vó moâ phaûi
theo doõi saùt dieãn bieán, caäp nhaät
tình hình caùc ñoái taùc kinh teá lôùn ñeå
coù phaûn öùng chính saùch phuø hôïp.
Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñieàu haønh
chính saùch chuû ñoäng linh hoaït,
taêng tröôûng tín duïng gaén vôùi chaát
löôïng, löu yù keát caáu tín duïng, oån
ñònh laõi suaát naêm 2017, phaán ñaáu
giaûm laõi suaát trung daøi haïn, quaûn
lyù thò tröôøng ngoaïi teä, vaøng hieäu
quaû. Naêm 2017, döï kieán toång möùc
phaùt haønh traùi phieáu chính phuû laø
250.000 tyû, giaûm so vôùi 280.000 tyû
cuûa naêm 2016. Cô caáu traùi phieáu
chính phuû coù söï thay ñoåi tích cöïc
khi nguoàn voán töø ngaân haøng giaûm,
caùc toå chöùc taøi chính khaùc taêng, kyø
haïn taêng. Vì vaäy, yeâu caàu ñaët ra
theo Phoù Thuû töôùng nhaán maïnh
laø ñieàu haønh ngaân saùch caàn chuû
ñoäng chaët cheõ, haïn cheá toái ña
ban haønh chính saùch giaûm thu, tröø
nhöõng cam keát quoác teá, haïn cheá
ban haønh chính saùch taêng chi tröø
tröôøng hôïp ñaëc bieät. Tieát kieäm chi
tieâu ngaân saùch laø quoác saùch, taêng
cöôøng kyû luaät kyû cöông, kyû luaät
ngaân saùch, thu trong neàn kinh teá,
chi theo khaû naêng, vay trong khaû
naêng traû nôï. Trieån khai quyeát lieät
giaûi ngaân voán ñaàu tö ngaân saùch
ngay töø ñaàu naêm 2017. “Caùc ñòa
phöông phaûi giaûm chi thöôøng
xuyeân, chæ ñöôïc chi trong phaïm vi
thu, khoâng ñöôïc ñaåy leân TÖ”, Phoù
Thuû töôùng noùi.
Veà giaûi phaùp caûi thieän moâi
tröôøng ñaàu tö kinh doanh, khuyeán
khích khôûi nghieäp, naâng cao söùc
caïnh tranh cuûa neàn kinh teá, döï
thaûo Nghò quyeát yeâu caàu raø soaùt
ñoàng boä caùc quy ñònh caûi thieän moâi
tröôøng ñaàu tö kinh doanh trong
ñoù taäp trung hoã trôï tieáp caän voán
cho doanh nghieäp vöøa vaø nhoû,
doanh nghieäp sieâu nhoû, caùc hoä
kinh doanh caù theå chuyeån thaønh
doanh nghieäp, doanh nghieäp khôûi
nghieäp saùng taïo...
Caùc giaûi phaùp khaùc cuõng ñöôïc
nhaán maïnh nhö tieáp tuïc thöïc hieän
Nghò quyeát 19 veà caûi thieän moâi
tröôøng kinh doanh, naâng cao naêng
löïc caïnh tranh quoác gia tieáp caän
trình ñoä ASEAN-4; ñoåi môùi saùng

5. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
333
taïo vaø khoa hoïc coâng ngheä. “Khoa
hoïc coâng ngheä ñöôïc coi laø muõi
thöù tö ñeå taän duïng lôïi theá, cô hoäi
töø cuoäc caùch maïng coâng nghieäp
laàn thöù tö.
Ñoái vôùi giaûi phaùp taùi cô caáu
kinh teá, gaén vôùi taêng tröôûng, döï
thaûo Nghò quyeát neâu, ngay trong
quyù 1-2017, Chính phuû quyeát taâm
trình caùc ñeà aùn lieân quan ñeán taùi
cô caáu ñaàu tö coâng, taùi cô caáu vaø
ñoåi môùi DNNN, taùi cô caáu toå chöùc
tín duïng gaén xöû lyù nôï xaáu...
Trong thöïc hieän nhoùm giaûi
phaùp caûi caùch haønh chính, döï thaûo
nghò quyeát nhaán maïnh yeâu caàu
caùc boä, ngaønh, ñòa phöông phaûi
thöïc hieän nghieâm taêng cöôøng kyû
luaät kyû cöông, naâng cao hieäu quaû
trong phoøng choáng tham nhuõng,
laõng phí; taäp trung xöû lyù caùc vuï aùn
tham nhuõng lôùn, nghieâm troïng...
Ñoàng thôøi taêng cöôøng tieàm löïc
quoác phoøng, giöõ vöõng an ninh thöïc
hieän hieäu quaû chieán löôïc baûo veä
toå quoác trong tình hình môùi. Baûo
ñaûm traät töï an toaøn xaõ hoäi, giaûm
tai naïn giao thoâng treân 3 tieâu chí,
thöïc hieän chieán löôïc quoác gia
phoøng choáng toäi phaïm. Boä Quoác
phoøng, Coâng an saün saøng chuaån
bò löïc löôïng tham gia öùng phoù vôùi
thieân tai, baõo luõ.
Phoù Thuû töôùng Vöông Ñình
Hueä nhaán maïnh, khaâu yeáu
nhaát hieän nay laø toå chöùc thöïc
hieän. Vì vaäy laàn naøy Nghò quyeát
giao raát kyõ traùch nhieäm cuûa caùc
boä, ngaønh, ñòa phöông. Chính
phuû yeâu caàu ngay trong thaùng
1-2017, caùc boä, ngaønh, ñòa
phöông phaûi ban haønh keá hoaïch
haønh ñoäng, coù ñôn vò, cô quan
chuû trì cuï theå...
Phan Thaûo, http://www.sggp.org.vn
Phaùt bieåu chæ ñaïo Hoäi nghò, Boä
tröôûng Chu Ngoïc Anh (aûnh) ghi
nhaän vaø ñaùnh giaù cao keát quaû toaøn
dieän cuûa Toång cuïc, thaønh tích ñoù
xöùng ñaùng goùp phaàn cho söï phaùt
trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Boä
tröôûng cuõng nhaán maïnh ñeán nhöõng
nhieäm vuï trong naêm 2017 vaø nhöõng
naêm tieáp theo. Ñoù laø höôùng tôùi coâng
cuoäc ñoåi môùi vaø saùng taïo maø doanh
nghieäp laø trung taâm, trong ñoù Toång
cuïc ñoùng vai troø xung kích. Boä
tröôûng ñeà xuaát: Toång cuïc coù nhieäm
vuï giuùp Boä KH&CN ñònh vò nhöõng
hoaït ñoäng cuûa quaûn lyù Nhaø nöôùc veà
tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng,
nhaát laø moái quan heä ngang, doïc
giöõa caùc boä/ngaønh vaø ñòa phöông.
Xaùc ñònh vai troø cuûa Tieâu chuaån Ño
löôøng Chaát löôïng trong neàn kinh teá
thò tröôøng, xu höôùng ra sao vaø raø
soaùt, ñaùnh giaù töø thöïc tieãn boä maùy
nhaân löïc, tình traïng ñaàu tö hieän nay
xem vieäc gì toát thì phaùt huy, nhöõng
gì caàn söûa ñoåi boå sung cho phuø hôïp
vôùi tình hình chung.
Boä tröôûng cho raèng, vôùi caùc
nhieäm vuï troïng taâm, Toång cuïc
hoaøn thaønh xuaát saéc nhieäm vuï ñoái
vôùi Boä, vôùi Chính phuû, ñaëc bieät laø
trong ñieàu kieän nhö hieän nay. Hoaït
ñoäng TCÑLCL laø maët traän xung
kích, ñi ñaàu treân caùc maët traän. Nhìn
vaøo caùc hoaït ñoäng quan troïng nhaát
cuûa kinh teá -xaõ hoäi nhö caïnh tranh,
phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, nhöõng noäi
haøm cuûa caùc lónh vöïc ñeàu coù boùng
daùng cuûa coâng taùc TCÑLCL.
Thay maët laõnh ñaïo Boä, Boä
tröôûng ñaùnh giaù cao vaø bieåu döông
nhöõng keát quaû cuûa Toång cuïc
TCÑLCL. Boä tröôûng ñoàng tình vôùi
caùc nhieäm vuï troïng taâm cuûa Toång
cuïc TCÑLCL naêm 2017.
Phoù Thuû töôùng Vuõ Ñöùc Ñam
(thöù 2 töø beân phaûi) vaø laõnh ñaïo Boä
Khoa hoïc vaø Coâng ngheä thaêm vaø
laøm vieäc taïi Toång cuïc Tieâu chuaån Ño
löôøng Chaát löôïng. (thaùng 9/2016).
Vôùi tinh thaàn phaán ñaáu thi ñua
laäp thaønh tích chaøo möøng kyû nieäm
55 naêm thaønh laäp Toång cuïc vaøo
naêm 2017, taäp theå laõnh ñaïo Toång
cuïc, caùn boä coâng chöùc vieân chöùc
vaø ngöôøi lao ñoäng cuûa Toång cuïc
seõ noã löïc phaán ñaáu hoaøn thaønh
xuaát saéc nhieäm vuï cuûa mình treân
töøng vò trí coâng taùc, goùp phaàn ñoùng
goùp vaøo söï phaùt trieån KHCN, cuõng
nhö kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc
2017: 55 naêm ngaønh Tieâu chuaån Ño löôøng
Chaát löôïng Vieät Nam (1962 - 2017)
Toång cuïc TCÑLCL toå chöùc Hoäi nghò toång keát coâng taùc naêm
2016 vaø phöông höôùng nhieäm vuï naêm 2017. Tôùi döï vaø chæ
ñaïo Hoäi nghò coù Ñoàng chí Chu Ngoïc Anh - UÛy vieân Trung
öông Ñaûng, Boä tröôûng Boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä.
TOÅNG CUÏC TCÑLCL

6. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
444
trong naêm 2017 vôùi 10 nhieäm vuï
troïng taâm sau:
1. Nghieân cöùu, trieån khai ñeà
xuaát söûa ñoåi Luaät Tieâu chuaån vaø
Quy chuaån kyõ thuaät nhaèm ñaùp öùng
yeâu caàu hoäi nhaäp kinh teá quoác teá;
Hoaøn thaønh söûa ñoåi Nghò ñònh 127
höôùng daãn thöïc hieän Luaät Tieâu
chuaån vaø Quy chuaån kyõ thuaät.
2. Nghieân cöùu, trieån khai ñeà
xuaát söûa ñoåi Luaät Chaát löôïng Saûn
phaåm Haøng hoùa nhaèm ñaùp öùng
yeâu caàu hoäi nhaäp kinh teá quoác
teá; Hoaøn thaønh söûa ñoåi Nghò ñònh
132 höôùng daãn thöïc hieän Luaät
Chaát löôïng Saûn phaåm Haøng hoaù;
Thöïc hieän toát caùc nhieäm vuï thuoäc
Chöông trình Naâng cao naêng suaát
chaát löôïng saûn phaåm, haøng hoùa
cuûa Doanh nghieäp Vieät Nam naêm
2017 vaø giai ñoaïn 2017 - 2020.
3. Hoaøn thaønh Nghò ñònh söûa
ñoåi Nghò ñònh 80/2013/NÑ-CP
veà xöû phaït vi phaïm haønh chính
trong lónh vöïc tieâu chuaån ño
löôøng chaát löôïng; Nghò ñònh söûa
ñoåi, boå sung moät soá ñieàu Nghò
ñònh soá 213/2013/NÑ-CP ngaøy
20/12/2013 veà toå chöùc vaø hoaït
ñoäng cuûa thanh tra chuyeân ngaønh
khoa hoïc vaø coâng ngheä; Thoâng
tö 24/2013/TT-BKHCN cuûa Boä
KH&CN ngaøy 30/9/2013 Quy
ñònh veà hoaït ñoäng kieåm ñònh,
hieäu chuaån, thöû nghieäm phöông
tieän ño, chuaån ño löôøng; Thoâng
tö 23/2013/TT-BKHCN cuûa Boä
KH&CN ngaøy 26/9/2013 Quy ñònh
veà ño löôøng ñoái vôùi phöông tieän
ño nhoùm 2; Thoâng tö soá 28/2012/
TT-BKHCN quy ñònh veà coâng boá
hôïp chuaån, coâng boá hôïp quy vaø
phöông thöùc ñaùnh giaù söï phuø hôïp
vôùi tieâu chuaån quy chuaån kyõ thuaät;
Thoâng tö 27/2012/TT-BKHCN
ngaøy 12/12/2012 cuûa Boä KH&CN
quy ñònh vieäc kieåm tra nhaø nöôùc
veà chaát löôïng haøng hoùa nhaäp khaåu
thuoäc traùch nhieäm quaûn lyù cuûa Boä
KH&CN.
4. Thöïc hieän toát keá hoaïch ñaàu tö
naêm 2017 vaø keá hoaïch ñaàu tö trung
haïn giai ñoaïn 2016 - 2020, Trong
ñoù: hoaøn thaønh caùc Döï aùn: Trung
taâm Kyõ thuaät TCÑLCL 4 (Giai ñoaïn
1), Ñaàu tö chuaån ño löôøng Quoác gia
2015-2016; Trieån khai caùc Döï aùn:
Môû roäng dieän tích laøm vieäc caùc ñôn
vò tröïc thuoäc Toång cuïc TCÑCL, Ñaàu
tö chuaån ño löôøng Quoác gia 2016
- 2020), Trung taâm Ño löôøng Vieät
Nam (giai ñoaïn 2).
5. Ñaåy maïnh hoaït ñoäng thoâng
tin, tuyeân truyeàn veà TCÑLCL. Vaän
haønh coång thoâng tin doanh nghieäp,
trang tin thoâng tin, caûnh baùo veà
chaát löôïng saûn phaåm, haøng hoùa.
6. Toå chöùc toát caùc cuoäc hoïp
cuûa Tieåu ban veà Tieâu chuaån vaø
Ñaùnh giaù söï phuø hôïp cuûa APEC
(SCSC1, SCSC2) vaø caùc söï kieän
lieân quan trong khuoân khoå naêm
APEC 2017; Tieáp tuïc phaùt huy vai
troø cuûa Vieät Nam trong caùc dieãn
ñaøn quoác teá khu vöïc nhö ASEAN,
APEC, ISO (Toå chöùc Tieâu chuaån
hoùa Quoác teá), IEC (UÛy ban Kyõ
thuaät Ñieän Quoác teá), OIML (Toå
chöùc Ño löôøng Phaùp ñònh Quoác
teá), APO (Toå chöùc Naêng suaát chaâu
AÙ), GS1 (Toå chöùc Maõ soá Vaät phaåm
Quoác teá).
7. Hoaøn thieän Quyeát ñònh thay
theá QÑ 27/2014/QÑ-TTg veà chöùc
naêng nhieäm vuï cuûa Toång cuïc; Kieän
toaøn toå chöùc, hoaït ñoäng cuûa caùc
ñôn vò tröïc thuoäc Toång cuïc; Tieáp
tuïc trieån khai thöïc hieän toát Ñeà aùn
luaân chuyeån, ñieàu ñoäng, bieät phaùi
caùn boä, coâng chöùc, vieân chöùc
thuoäc Toång cuïc ñeå naâng cao hieäu
quaû quaûn lyù vaø ñieàu haønh.
8. Höôùng daãn, tuyeân truyeàn phoå
bieán Nghò ñònh 105/2016/NÑ-CP
quy ñònh veà ñieàu kieän hoaït ñoäng
cuûa toå chöùc kieåm ñònh, hieäu chuaån,
thöû nghieäm phöông tieän ño, chuaån
ño löôøng; Nghò ñònh thay theá Nghò
ñònh 89/2006/NÑ-CP veà nhaõn haøng
hoùa; Nghò ñònh 87/2016/NÑ-CP
Quy ñònh veà kinh doanh muõ baûo
hieåm cho ngöôøi ñi moâ toâ, xe maùy;
Nghò ñònh 107/2016/NÑ-CP veà dòch
vuï ñaùnh giaù söï phuø hôïp vaø caùc
vaên baûn quy phaïm phaùp luaät khaùc
thuoäc lónh vöïc tieâu chuaån ño löôøng
chaát löôïng.
9. Ñoåi môùi hoaït ñoäng thanh
tra chuyeân ngaønh vaø hoaøn thieän
heä thoáng thanh tra chuyeân ngaønh
TCÑLCL; Taêng cöôøng hoaït ñoäng
caûnh baùo vaø ñeà xuaát vôùi caùc Boä,
ngaønh xaây döïng caùc bieän phaùp
phoøng veä lieân quan tôùi haøng raøo
kyõ thuaät trong thöông maïi (TBT)
ñeå hoã trôï caùc doanh nghieäp trong
tieán trình hoäi nhaäp quoác teá.
10. Toå chöùc toát leã kyû nieäm 55
naêm ngaøy thaønh laäp Toång cuïc
TCÑLCL.
Trích töø http://www.tcvn.gov.vn
Phoù Thuû töôùng Vuõ Ñöùc Ñam (thöù 2 töø
beân phaûi) vaø laõnh ñaïo Boä Khoa hoïc vaø
Coâng ngheä thaêm vaø laøm vieäc taïi Toång
cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng.
(thaùng 9/2016).

7. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
55555555555555
Trong boái caûnh tình hình theá giôùi
coù nhieàu bieán ñoäng lôùn trong naêm
2016, böùc tranh chính trò Ñoâng Nam
AÙ cuõng khoaùc leân mình moät maøu saéc
rieâng. Naêm 2016 ñaùnh daáu söï chuyeån
giao quyeàn löïc taïi moät loaït quoác gia
trong khu vöïc.
Song haønh vôùi nhieàu kyø voïng ñaët
vaøo nhöõng “laøn gioù môùi” treân chính
tröôøng Ñoâng Nam AÙ laø caùc thaùch thöùc
khoâng nhoû caû ôû caáp ñoä quoác gia rieâng
leû laãn khu vöïc.
Seõ khoâng laø quaù lôøi khi cho raèng,
Philippines vaø Myanmar chính laø hai
ñieåm nhaán cuûa böùc tranh chính trò
Ñoâng Nam AÙ trong naêm 2016.
Ñoù laø moät Toång thoáng Philippines
vôùi xuaát thaân khieâm nhöôøng gioáng nhö
“laøn gioù môùi” thoåi vaøo moät xaõ hoäi ñang
coù nhieàu daáu hieäu chia reõ bôûi vai troø
chi phoái cuûa taàng lôùp thöôïng löu laõnh
ñaïo voán giaønh ñöôïc nhieàu ñaëc quyeàn
kinh teá. Tröôùc thöïc traïng tyû leä toäi phaïm
cao, heä thoáng phaùp lyù yeáu keùm, tham
nhuõng traøn lan, cô sôû haï taàng chaäm
phaùt trieån..., ngöôøi daân Philippines
ñaët nhieàu hy voïng vaøo Toång thoáng
Rodrigo Duterte, ngöôøi ñöôïc ví nhö
“Donald Trump cuûa phöông Ñoâng”
vì coù nhieàu phaùt ngoân maïnh meõ, taùo
baïo seõ taïo ra nhöõng thay ñoåi tích cöïc.
Nhìn sang Myanmar, naêm 2016
ñaùnh daáu laàn ñaàu tieân trong voøng
hôn 50 naêm qua, ñaát nöôùc naøy coù
moät chính phuû “phi quaân söï” ñöôïc
baàu choïn moät caùch daân chuû. “Laøn gioù
môùi” mang teân Lieân ñoaøn quoác gia vì
daân chuû (NLD)-chính ñaûng coøn non
nôùt kinh nghieäm trong ñieàu haønh ñaát
nöôùc-ñöôïc troâng ñôïi seõ ñem ñeán nhieàu
ñoäng löïc cho söï phaùt trieån cuûa quoác
gia Ñoâng Nam AÙ sau nhieàu naêm lieân
tuïc chìm trong caùc bieán coá chính trò,
xung ñoät saéc toäc vaø kinh teá khoù khaên.
Vaãn coøn laø quaù sôùm ñeå ñöa ra
ñaùnh giaù veà nhöõng “traùi ngoït” maø caùc
chính saùch ñoái noäi vaø ñoái ngoaïi coù theå
mang laïi khi nhöõng “laøn gioù môùi” nhö
Toång thoáng Rodrigo Duterte hay ñaûng
NLD môùi chính thöùc ñaûm nhieäm “gheá
noùng” chöa troøn moät naêm. Daãu vaäy,
coù moät ñieàu coù theå khaúng ñònh raèng
duø mang caùi teân naøo, Rodrigo Duterte
hay NLD, nhöõng “laøn gioù môùi” aáy vaãn
ñang noã löïc heát mình nhaèm hieän thöïc
hoùa nhöõng cam keát tranh cöû moät caùch
hieäu quaû ñeå mang laïi moät cuoäc soáng
toát ñeïp hôn cho ngöôøi daân, nhöõng
ngöôøi ñaõ ñaët troïn nieàm tin vaø hy voïng
qua nhöõng laù phieáu baàu.
Ñoù laø nhöõng “laøn gioù môùi” ôû caáp ñoä
quoác gia rieâng leû. Vaäy ñoái vôùi toaøn khu
vöïc thì theá naøo?
Trong nhöõng naêm qua, Ñoâng Nam
AÙ noåi leân laø moät trong nhöõng trung taâm
kinh teá, chính trò cuûa khu vöïc chaâu
AÙ-Thaùi Bình Döông vaø theá giôùi, laø maét
xích quan troïng ñoái vôùi chieán löôïc taêng
cöôøng vai troø quoác teá vaø gia taêng aûnh
höôûng toaøn caàu cuûa caùc cöôøng quoác.
Trong boái caûnh aáy, “laøn gioù môùi”
mang teân Coäng ñoàng ASEAN chính
thöùc ñöôïc thaønh laäp ngaøy 31-12-2015
ñaõ naâng cao vò theá vaø giaù trò chieán löôïc
cuûa ASEAN. Sau daáu moác lòch söû naøy,
2016 chính laø naêm ñaàu tieân ASEAN
baét ñaàu thöïc hieän caùc Keá hoaïch toång
theå trieån khai Taàm nhìn Coäng ñoàng
ASEAN 2025 treân 3 truï coät: Chính
trò-an ninh, kinh teá vaø vaên hoùa-xaõ hoäi.
Trong naêm qua, ASEAN tieáp tuïc
ñaït ñöôïc nhieàu thaønh coâng trong vieäc
thu huùt söï can döï chieán löôïc cuûa taát
caû caùc nöôùc lôùn vì lôïi ích chung laø hoøa
bình, oån ñònh vaø phaùt trieån ôû khu vöïc
vaø treân theá giôùi. Caùc ñoái taùc ñeàu coi
troïng vaø taêng cöôøng hôïp taùc nhieàu maët
vôùi ASEAN, hoã trôï ASEAN xaây döïng
coäng ñoàng vaø uûng hoä vai troø trung taâm
cuûa hieäp hoäi trong caáu truùc khu vöïc ña
cöïc, ña taàng naác ñang ñònh hình. Tuy
nhieân, hoà sô Ñoâng Nam AÙ trong naêm
2016 khoâng chæ laáp laùnh bôûi nhöõng “laøn
gioù môùi” cuøng nhöõng kyø voïng. ÔÛ chieàu
ngöôïc laïi, 2016 cuõng laø moät naêm noåi
coäm nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi khu vöïc.
Beân caïnh caùc vaán ñeà mang tính
noäi boä cuûa moät soá quoác gia voán laø
“dö aâm” cuûa nhöõng naêm tröôùc ñeå laïi,
Ñoâng Nam AÙ phaûi ñöông ñaàu vôùi hai
baøi toaùn khoù. Bieån Ñoâng laïi theâm moät
laàn nöõa trôû thaønh pheùp thöû ñoái vôùi söï
ñoaøn keát vaø tinh thaàn traùch nhieäm cuûa
ASEAN, khi maø khu vöïc naøy coù lieân heä
chaët cheõ vôùi baøi toaùn chuû quyeàn vaø lôïi
ích cuûa caùc quoác gia thaønh vieân trong
hieäp hoäi. Nhöõng dieãn bieán ñaùng quan
ngaïi trong khu vöïc vaø treân Bieån Ñoâng
ñaõ taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng
an ninh, coù nguy cô laøm xoùi moøn loøng
tin, aûnh höôûng ñeán tieán trình hôïp taùc
khu vöïc.
Khoâng nhöõng vaäy, neáu nhö tröôùc
ñaây, Ñoâng Nam AÙ töøng quan ngaïi veà
moái nguy tieàm taøng cuûa toå chöùc Nhaø
nöôùc Hoài giaùo töï xöng (IS), thì trong
naêm 2016 “voøi baïch tuoäc” cuûa IS ñaõ
thöïc söï vöôn tôùi “cöûa” khu vöïc naøy.
Treân thöïc teá, haøng nghìn phaàn
töû cöïc ñoan ôû Indonesa, Malaysia,
Thaùi Lan hay Philippines ñaõ tuyeân theä
trung thaønh vôùi IS thoâng qua internet.
Ñoù laø chöa keå nhieàu toå chöùc khuûng boá
vaø caùc nhoùm cöïc ñoan laïi hoaït ñoäng
maïnh trong khu vöïc nhö Abu Sayyaf
ôû Philippines. Taát caû ñaõ taïo ñieàu kieän
cho IS “beùn reã”, thöïc hieän haøng loaït
vuï taán coâng khuûng boá gaây thöông
vong taïi Indonesia, Malaysia hay aâm
möu taán coâng nhaèm vaøo Singapore
trong naêm vöøa qua.
Ñoâng Nam AÙ kheùp laïi naêm 2016 vôùi
nhöõng kyø voïng song haønh cuøng thaùch
thöùc. “Dö aâm” aáy seõ tieáp tuïc taïo ñoäng
löïcchokhuvöïctrongnaêm2017.Khoâng
nhöõng theá, haøng loaït söï kieän lôùn taïi khu
vöïc trong naêm 2017 nhö: Naêm APEC
taïi Vieät Nam, cuoäc baàu cöû Hoäi ñoàng xaõ/
phöôøng taïi Campuchia - tieàn ñeà cho
cuoäc baàu cöû quoác gia naêm 2018, hay
toång tuyeån cöû taïi Thaùi Lan - cuoäc baàu
cöû ñaàu tieân keå töø sau khi chính quyeàn
quaân söï leân naém quyeàn, cuõng seõ ñoùng
vai troø quan troïng goùp phaàn duy trì vò
theá cuûa Ñoâng Nam AÙ treân baûn ñoà chính
trò theá giôùi.
Theo Laâm Toaøn - Quaân ñoäi nhaân daân
Goïi teân nhöõng “laøn gioù môùi”
ÑOÂNG NAM AÙ 2016:

8. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
66
Toång thoáng môùi ñaéc cöû cuûa
Hoa Kyø - oâng Donald Trump
ñöôïc tö vaán laø neân toå chöùc
huaán luyeän vaø thueâ khoaûng
100.000 hacker, nhöõng
ngöôøi khoâng chæ ñöôïc söû
duïng vaøo caùc muïc ñích taán
coâng maø coøn coù nhieäm vuï
baûo veä ñaát nöôùc khoûi nhöõng
cuoäc taán coâng maïng töø
nöôùc ngoaøi.
Theo caùc chuyeân gia baûo maät
haøng ñaàu nhö cöïu Giaùm ñoác Cô
quan An ninh Quoác gia Hoa Kyø
(NSA) - oâng Keith Alexander vaø
CEO cuûa MasterCard - oâng Ajay
Banga, an ninh maïng phaûi laø vaán
ñeà öu tieân haøng ñaàu trong nhieäm kyø
cuûa oâng Donald Trump vôùi vai troø laø
ngöôøi caàm laùi con taøu Hoa Kyø, ñoàng
thôøi cuõng ñeà nghò Toång thoáng môùi
ñaéc cöû khoâng chæ toå chöùc ñaøo taïo
hacker chuyeân nghieäp maø coøn phaûi
coù nhöõng böôùc chuaån bò ñeå ñoái phoù
vôùi baát cöù moái ñe doïa khoâng gian
maïng naøo ñeán töø phöông Taây. Caùc
chuyeân gia cuõng ñöa ra ñeà xuaát
caùc tieâu chuaån quoác teá veà taán coâng
maïng nhaèm ñaûm baûo khaû naêng baûo
veä toát hôn.
An ninh maïng - vaán ñeà
öu tieân cuûa oâng Trump
UÛy ban veà taêng cöôøng An ninh
Maïng quoác gia ñaõ chæ ra raèng
Hoa Kyø caàn phaûi taêng cöôøng, noã
löïc hôn nöõa trong vieäc ñaøo taïo
caùc chuyeân gia baûo maät, nhöõng
ngöôøi maø sau naøy seõ phuïc vuï cho
ñaát nöôùc maø khoâng bao giôø ñöôïc
quyeàn töø boû nhieäm vuï vaø ñi theo
caùc toå chöùc beân ngoaøi Chính phuû.
Ñaây laø vaán ñeà ñöôïc cho laø raát quan
troïng trong vaøi naêm qua.
Ñöôïc bieát, tieàn löông maø caùc
toå chöùc beân ngoaøi traû cho chuyeân
gia baûo maät thöôøng cao hôn ñaùng
keå so vôùi nhöõng gì maø chính phuû
Myõ vaø oâng Trump ñöôïc khuyeân laø
neân giaûi quyeát vaán ñeà naøy ngay
trong naêm ñaàu tieân khi böôùc chaân
vaøo Nhaø Traéng.
Hôn nöõa, oâng Trump caàn phaûi
kieåm soaùt chaët cheõ caùc chöông
trình ñaøo taïo, vì caùc chöông trình
naøy coù theå coù chaát löôïng cuõng
nhö kyõ naêng chöa ñaït yeâu caàu vaø
vò Toång thoáng môùi ñaéc cöû cuûa Myõ
cuõng ñöôïc gôïi yù laø neân taïo ra moät
caùi goïi laø “chöông trình nhaân löïc
an ninh maïng quoác gia” ñeå ngaên
chaën caùc vaán ñeà treân.
Anonymous muoán John
McAfee trôû thaønh moät coá
vaán an ninh
Anonymous ñöôïc bieát ñeán laø
nhoùm hacker (tin taëc) kheùt tieáng
nhaát theá giôùi vôùi nhöõng con ngöôøi
taøi naêng nhöng laäp dò. Anonymous
ra ñôøi töø naêm 2003 thoâng qua moät
lôøi keâu goïi treân dieãn ñaøn 4chan.
Bieåu töôïng cuûa nhoùm laø ngöôøi ñaøn
oâng khoâng ñaàu vaø chieác maët naï vaø
nhoùm naøy ñaõ tung hoaønh khaép theá
giôùi, ñænh cao laø naêm 2011 vôùi 25
chieán dòch vaø naêm 2012 vôùi 31
chieán dòch. Cuõng trong naêm 2012,
taïp chí Time xeáp Anonymous ñöùng
thöù 36 trong soá 100 ngöôøi aûnh
höôûng nhaát theá giôùi.
Nhoùm naøy thöôøng taán coâng
theo caùc söï kieän nhaèm theå hieän
quan ñieåm chính trò naøo ñoù, nhö
ñaùnh saäp heä thoáng cuûa HBGary
Federal vì ñaõ hôïp taùc vôùi FBI; thaùch
thöùc PayPal, Visa, MasterCard vì
khoâng hoã trôï Julian Assange (oâng
chuû WikiLeaks) hay taán coâng
website cuûa chính phuû Thoå Nhó
Kyø ñeå phaûn ñoái luaät kieåm duyeät
Internet.
Anonymous cuõng ñaùnh saäp
caùc trang veà laïm duïng tình duïc
treû em tröïc tuyeán, caùc cô quan
baûo veä taùc quyeàn, Hieäp hoäi Phim
aûnh, Hieäp hoäi Coâng nghieäp thu aâm
cuûa Myõ, taäp ñoaøn Sony. Thaäm chí,
nhoùm ñaõ troäm haøng nghìn theû tín
duïng cuûa Apple, Löïc löôïng khoâng
quaân Myõ... roài chuyeån tieàn cho caùc
toå chöùc töø thieän vôùi muïc tieâu taëng 1
trieäu USD nhaân dòp giaùng sinh vaø
naêm môùi cho ngöôøi ngheøo.
Coøn John McAfee ñöôïc bieát
ñeán laø cha ñeû phaàn meàm dieät virus
thöông maïi ñaàu tieân treân theá giôùi
vaø naêm ngoaùi oâng naøy cuõng baøy
toû yù ñònh ra tranh cöû chöùc Toång
Thoáng thöù 45 cuûa Myõ.
Vì sao moät toå chöùc nhö
Anonymous laïi muoán John
McAfee trôû thaønh moät coá vaán an
ninh? Quay trôû laïi vaán ñeà cuûa Myõ.
OÂng Donald Trump cuõng ñaõ ñöôïc
khuyeân laø neân thueâ moät coá vaán an
ninh maïng vaø moät ñaïi söù khoâng
gian maïng ñeå laøm vieäc cuøng nhau
vì moät chieán löôïc an ninh maïng
quoác gia trong nhöõng thaùng ñaàu
tieân oâng ôû cöông vò Toång thoáng
Myõ, vaø ngöôøi ñoù khoâng chæ laø
chuyeân gia baûo maät hieän ñang laøm
vieäc cho caùc coâng ty lôùn nhaát maø
coøn laø giaùo sö, laø nhaø nghieân cöùu.
Khoâng gian maïng
Toång thoáng môùi ñaéc cöû Donald Trump
seõ thueâ 100.000 hacker ñeå baûo veä Myõ?

9. KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
77
Saûn xuaát tinh goïn hay saûn xuaát
tieát kieäm (tieáng Anh: Lean
manufacturing; vieát taét: Lean) laø
moät trong nhöõng phöông phaùp
quaûn trò hieän ñaïi nhaèm tinh goïn
hoùa saûn xuaát, giaûm thieåu laõng phí
trong doanh nghieäp, gia taêng hieäu
quaû kinh doanh nhôø ñoù giuùp caùc
toå chöùc, doanh nghieäp caûi tieán vaø
naâng cao naêng suaát chaát löôïng.
Saûn xuaát tinh goïn chính laø chieán
löôïc saûn xuaát döïa vaøo kó thuaät cuûa
heä thoáng saûn xuaát Toyota (Toyota
Production System). Chieán löôïc
saûn xuaát yeâu caàu ngöôøi lao ñoäng
tham gia vaøo caùc caûi tieán nhoû ñeå
loaïi boû hao phí, taêng chaát löôïng vaø
naâng cao hieäu quaû trong quaù trình
saûn xuaát. Chieán löôïc saûn xuaát tinh
goïn taäp trung vaøo nhu caàu cuûa
khaùch haøng veà chaát löôïng vaø thôøi
gian giao haøng.
Vôùi phöông chaâm “Saûn xuaát
ñuùng nhöõng gì khaùch haøng yeâu caàu,
vôùi soá löôïng vaø thôøi ñieåm khaùch
haøng yeâu caàu, vôùi chi phí thaáp nhaát
coù theå”, moät soá muïc tieâu cô baûn cuûa
Lean Manufacturing bao goàm:
Giaûm sai loãi vaø laõng phí
Giaûm thieåu sai loãi vaø caùc laõng
phí vaät chaát trong quaù trình saûn
xuaát/cung caáp dòch vuï cuûa doanh
nghieäp, bao goàm giaûm möùc söû
duïng nguyeân lieäu, caùc sai loãi coù
theå phoøng ngöøa ñöôïc, chi phí xöû
lyù saûn phaåm loãi, hình thaønh caùc
ñaëc tính cuûa saûn phaåm maø khaùch
haøng khoâng yeâu caàu.
Ruùt ngaén thôøi gian saûn
xuaát
Ruùt ngaén thôøi gian chôø ñaët
haøng (töø khi ñaët haøng ñeán khi giao
haøng), thôøi gian moät chu trình saûn
xuaát (töø nguyeân lieäu ñeán thaønh
phaåm). Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän
thoâng qua ruùt ngaén thôøi gian chôø
giöõa caùc coâng ñoaïn saûn xuaát, thôøi
gian chuaån bò saûn xuaát, thôøi gian
chuyeån ñoåi giöõa caùc ñôn haøng/
saûn phaåm.
Giaûm möùc toàn kho
Giaûm thieåu möùc toàn kho taïi moïi
coâng ñoaïn saûn xuaát, ñaëc bieät laø
Nhoùm Hacker Anonymous môùi
ñaây ñaõ coâng boá moät chieán dòch
coäng ñoàng nhaèm hoã trôï cho oâng
John McAfee trôû thaønh nhaân vieân
coá vaán an ninh maïng cho chính
quyeàn cuûa Toång thoáng Trump,
tuy nhieân caû oâng Trump laãn oâng
John McAfee ñeàu cho bieát khoâng
quan taâm ñeán ñoäng thaùi cuûa nhoùm
hacker noùi treân.
Cuõng trong thôøi gian naøy, Ban
Hoäi thaåm cuõng ñang tö vaán cho
oâng Trump ñöa ra caùc chính saùch
öu ñaõi cho caùc coâng ty nhaèm phaùt
trieån nhieàu hôn nöõa caùc saûn phaåm
baûo maät ôû Myõ, caùch laøm naøy laø
hoaøn toaùn traùi ngöôïc vôùi nhöõng gì
maø Toång thoáng môùi ñaéc cöû nhaém
ñeán trong suoát quaù trình vaän ñoäng
tranh cöû cuûa mình.
OÂng Trump ñaõ nhieàu laàn keâu
goïi Apple môû khoùa caùc thieát bò cuûa
mình ñeå trôï giuùp Cuïc ñieàu tra Lieân
Bang Myõ thu thaäp caùc baèng chöùng
phaïm toäi töø moät chieác iPhone,
nhöõng ñeà nghò nhö vaäy chæ ñöôïc
Muïc tieâu cuûa Lean trong hoaït ñoäng
naâng cao naêng suaát chaát löôïng
thöïc hieän khi Apple ñoàng yù cho caøi
phaàn meàm backdoor treân caùc thieát
bò. Baèng khoâng, thì caùc cô quan
chöùc naêng khoâng coù caùch naøo coù
theå xaâm nhaäp vaøo beân trong cô
sôû döõ lieäu cuûa caùc thieát bò Apple.
Hieän oâng Trump vaãn chöa ñöa
ra baát cöù bình luaän töø nhöõng lôøi ñeà
xuaát treân, nhöng chaéc chaén chính
quyeàn cuûa oâng naøy toán khoâng ít
coâng söùc trong vieäc taêng cöôøng
an ninh maïng ôû Myõ.
Hoaøng Thanh (theo Smedia)
Nhaân dòp ñaàu Xuaân Ñinh Daäu, Baûn tin xin trích moät soá thoâng tin LEAN ñeå giôùi
thieäu baïn ñoïc xem trong nhöõng ngaøy nghæ, ñöôïc trích töø VietQ.vn Chaát löôïng
Vieät Nam. Xin caùm ôn taùc giaû Hoøa Leâ vaø Trang thoâng tin http://vietq.vn/
Saûn xuaát tinh goïn (Lean
manufacturing) laø moät
trong nhöõng coâng cuï giuùp
toå chöùc, doanh nghieäp caûi
tieán vaø naâng cao naêng suaát
chaát löôïng.

10. 8
LEAN 6 SIGMA
toàn kho baùn thaønh phaåm giöõa caùc
coâng ñoaïn saûn xuaát. Giaûm möùc toàn
kho seõ coù ñoùng goùp ñaùng keå ñeán
vieäc giaûm nhu caàu vaø taêng hieäu
quaû söû duïng voán löu ñoäng.
Naâng cao naêng suaát lao
ñoäng
Naâng cao naêng suaát lao ñoäng
thoâng qua vieäc giaûm thieåu thôøi gian
chôø ñôïi, toái öu hoùa thao taùc (loaïi
boû caùc coâng ñoaïn thöøa vaø thao
taùc thöøa). Ñaây laø ñoäng löïc quan
troïng trong naâng cao giaù trò söùc
lao ñoäng, vì vaäy, khaû naêng taïo thu
nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng.
Söû duïng hieäu quaû cô sôû
haï taàng
Söû duïng hieäu quaû hôn nguoàn
löïc thieát bò vaø khoâng gian nhaø
xöôûng thoâng qua vieäc loaïi boû caùc
ñieåm “thaét coå chai” veà naêng löïc, toái
öu hoùa hieäu suaát söû duïng cuûa caùc
thieát bò hieän taïi vaø giaûm thôøi gian
döøng maùy. Ñieàu naøy moät maët naâng
cao naêng löïc saûn xuaát, maët khaùc
goùp phaàn giaûm chi phí khaáu hao
thieát bò, nhaø xöôûng treân moät ñôn
vò saûn phaåm.
Taêng cöôøng söï linh hoaït
Naâng cao khaû naêng linh hoaït
trong ñieàu chænh ñeå saûn xuaát caùc
saûn phaåm khaùc nhau vôùi chi phí vaø
thôøi gian thaáp nhaát cho chuyeån ñoåi
giöõa caùc ñôn haøng/saûn phaåm. Keát
quaû naøy cho pheùp doanh nghieäp
coù khaû naêng ñaùp öùng moät caùch toát
hôn xu höôùng ña daïng chuûng loaïi
saûn phaåm vaø quy moâ ñôn haøng
ngaøy caøng nhoû cuûa khaùch haøng.
Taêng naêng suaát chung
Thoâng qua vieäc ñaït ñöôïc caùc
muïc tieâu ôû treân, doanh nghieäp coù
theå naâng cao moät caùch ñaùng keå
naêng suaát chung treân cô sôû caùc
nguoàn löïc hieän coù.
Nguyeân taéc cô baûn khi aùp
duïng coâng cuï Lean trong
doanh nghieäp
Vieäc hieåu vaø vaän duïng ñuùng caùc
nguyeân lyù cuûa Lean Manufacturing
giuùp doanh nghieäp coù theå hieän
thöïc hoùa moät caùch toát nhaát caùc lôïi
ích vaø Lean coù theå mang laïi. Döôùi
ñaây laø 6 nguyeân taéc cô baûn khi aùp
duïng coâng cuï naøy.
Nguyeân lyù 1: Nhaän dieän
caùc laõng phí
Böôùc khôûi ñaàu vôùi Lean
Manufacturing laø vieäc nhaän bieát
caùc coâng ñoaïn/thao taùc taïo giaù trò
vaø khoâng taïo giaù trò döôùi goùc nhìn
cuûa khaùch haøng. Töø ñoù, taát caû caùc
nguyeân lieäu, quaù trình, ñaëc tính
khoâng caàn thieát cho vieäc taïo ra giaù
trò vôùi khaùch haøng caàn ñöôïc giaûm
thieåu vaø loaïi boû.
ÔÛ goùc ñoä taïo giaù trò, caùc hoaït
ñoäng cuûa doanh nghieäp coù theå
ñöôïc chia thaønh ba nhoùm, bao
goàm: Caùc hoaït ñoäng taïo giaù trò;
caùc hoaït ñoäng khoâng taïo giaù trò;
caùc hoaït ñoäng khoâng taïo giaù trò
nhöng caàn thieát.
Nguyeân lyù 2: Caùc quaù trình
tieâu chuaån
Vieäc trieån khai Lean Manufac-
turing yeâu caàu thieát laäp vaø aùp duïng
caùc höôùng daãn saûn xuaát coù ñoä
chi tieát cao. Caùc höôùng daãn naøy,
thöôøng ñöôïc goïi laø Coâng vieäc tieâu
chuaån, coù caùc noäi dung chính bao
goàm noäi dung, trình töï, thôøi gian
(ñònh möùc) thöïc hieän coâng vieäc
vaø caùc ñaàu ra töø hoaït ñoäng cuûa
coâng nhaân/nhaân vieân. Coâng vieäc
tieâu chuaån giuùp giaûm thieåu söï bieán
ñoäng trong caùch thöùc coâng vieäc
ñöôïc thöïc hieän, vaø vì vaäy giaûm
thieåu söï bieán ñoäng trong keát quaû
ñaït ñöôïc.
Nguyeân lyù 3: Doøng chaûy
lieân tuïc
Moät nguyeân lyù cô baûn cuûa Lean
Manufacturing laø trieån khai moät
doøng chaûy lieân tuïc cuûa coâng vieäc,
loaïi boû caùc ñieåm “thaét coå chai”, söï
giaùn ñoaïn, söï quay laïi hoaëc chôø
ñôïi xaûy ra trong thöïc hieän caùc coâng
ñoaïn. Ñieàu naøy ñaït ñöôïc treân cô sôû
keát hôïp moät caùch haøi hoøa caùc coâng
ñoaïn thuû coâng vaø thao taùc cuûa thieát
bò nhaèm ñaûm baûo, ôû ñieàu kieän lyù
töôûng, caùc baùn thaønh phaåm luoân
luoân ñöôïc thao taùc ôû hình thöùc
naøo ñoù maø khoâng bò döøng, chôø. Vôùi
ñieàu kieän saûn xuaát theo doøng chaûy
lieân tuïc, veà maët lyù thuyeát, thôøi gian
saûn xuaát coù theå ruùt ngaén xuoáng chæ
coøn töông ñöông 10% thôøi gian
saûn xuaát ban ñaàu vaø caùc laõng phí
chôø ñôïi cuûa ngöôøi, thieát bò vaø baùn
thaønh phaåm seõ ñöôïc loaïi boû.
Nguyeân lyù 4: Cô cheá keùo
trong saûn xuaát
Cô cheá keùo trong saûn xuaát,
coøn ñöôïc goïi vôùi teân khaùc laø Saûn
xuaát kòp thôøi (JIT), höôùng ñeán muïc
ñích chæ saûn xuaát nhöõng saûn phaåm
ñöôïc yeâu caàu vaø khi ñöôïc yeâu caàu.
Moãi coâng ñoaïn saûn xuaát ñeàu ñöôïc
“keùo” bôûi coâng ñoaïn sau, vaø vì vaäy
chæ saûn xuaát khi ñöôïc yeâu caàu bôûi
coâng ñoaïn sau. Cô cheá keùo trong
saûn xuaát coù vai troø quyeát ñònh
trong vieäc loaïi boû toàn kho khoâng
caàn thieát cuûa baùn thaønh phaåm giöõa
caùc coâng ñoaïn saûn xuaát, vaø nhôø
ñoù giaûm moät caùch ñaùng keå sai loãi
vaø laõng phí.
Nguyeân lyù 5: Chaát löôïng
trong quaù trình
Lean manufacturing theo ñuoåi
nguyeân taéc phaùt hieän vaø loaïi boû
caùc sai loãi ngay taïi nguoàn/ñieåm
phaùt sinh vaø vieäc kieåm tra chaát
löôïng ñöôïc thöïc hieän bôûi coâng
nhaân thao taùc nhö laø moät phaàn cuûa
quaù trình saûn xuaát.
Nguyeân lyù 6: Caûi tieán lieân
tuïc
Noã löïc cho söï hoaøn haûo laø moät
phaàn trong yeâu caàu cuûa Lean
manufacturing. Cuøng vôùi quaù trình
trieån khai caùc coâng cuï vaø phöông
phaùp, laõng phí ôû caùc khía caïnh vaø

11. 9
LEAN 6 SIGMA
lôùp khaùc nhau laàn löôït ñöôïc phaùt
hieän vaø loaïi boû. Ñieàu naøy ñöôïc
ñaûm baûo thoâng qua moät cô cheá
caûi tieán lieân tuïc/kaizen vôùi söï tham
gia chuû ñoäng vaø ñaày ñuû cuûa nhöõng
ngöôøi tröïc tieáp thöïc hieän coâng vieäc.
Caùc coâng cuï cuûa Lean
trong hoaït ñoäng naâng cao
naêng suaát chaát löôïng.
Caùc coâng cuï cuûa Lean bao
goàm:
Thöù nhaát laø 5S vaø toå chöùc
nôi laøm vieäc: 5S laø moät trieát lyù
vaø phöông phaùp quaûn lyù cô baûn
nhaèm caûi tieán moâi tröôøng laøm
vieäc, moät moâi tröôøng laøm vieäc
thöôøng tröïc trong toå chöùc. Xuaát
phaùt töø quan ñieåm, neáu laøm vieäc
trong moâi tröôøng laønh maïnh, saïch
seõ vaø khoa hoïc thì tinh thaàn, theå
traïng ñöôïc thoaûi maùi, naêng suaát
lao ñoäng ñöôïc naâng cao. 5S laø
moät phöông phaùp caûi tieán raát ñôn
giaûn nhöng mang laïi hieäu quaû
trong thöïc teá.
Thöù hai laø chuaån hoùa coâng
vieäc: Chuaån hoùa coâng vieäc hay
chuaån hoùa quy trình laøm vieäc coù
nghóa laø caùc quy trình vaø höôùng
daãn saûn xuaát ñöôïc quy ñònh vaø
truyeàn ñaït roõ raøng ñeán möùc chi
tieát nhaèm traùnh söï thieáu nhaát quaùn
vaø töï suy dieãn veà caùch thöïc hieän
coâng vieäc.
Thöù ba laø löu ñoà chuoãi giaù trò:
Sô ñoà chuoãi giaù trò VSM laø coâng cuï
quan troïng vaø cô baûn trong Lean
nhaèm nhaän dieän vaán ñeà caàn caûi
tieán. Sô ñoà chuoãi giaù trò laø coâng
cuï söû duïng giaáy vaø buùt chì, giuùp
chuùng ta thaáy ñöôïc doøng thoâng
tin vaø nguyeân vaät lieäu cuûa quaù
trình, nhö laø quaù trình ra saûn phaåm
(ví duï: mua haøng, ñaët haøng, baùn
haøng, giao haøng vaø saûn xuaát...) laø
caùch maø quaù trình ñi qua theå hieän
döôùi daïng chuoãi giaù trò. Muïc ñích
cuûa coâng cuï naøy laø xaùc ñònh caùc
hoaït ñoäng laøm taêng giaù trò vaø caùc
hoaït ñoäng khoâng laøm giaù trò trong
quaù trình.
Thöù tö laø duy trì hieäu suaát
toång theå: Duy trì hieäu suaát thieát bò
toång theå - TPM (Total Productive
Maintenance) laø moät phöông phaùp
quaûn lyù ñöôïc aùp duïng ñaàu tieân taïi
Nhaät Baûn. Coát loõi vieäc thöïc hieän
TPM laø nhaèm toái ña hoùa hieäu suaát
thieát bò, naâng cao naêng suaát vôùi
moät heä thoáng baûo trì ñöôïc thöïc
hieän trong suoát voøng ñôøi cuûa thieát
bò, ñoàng thôøi naâng cao yù thöùc vaø
söï haøi loøng vôùi coâng vieäc cuûa ngöôøi
lao ñoäng.
Thöù naêm laø Kaizen: Kaizen laø
moät coâng cuï trong quaûn lyù ñöôïc aùp
duïng nhaèm thuùc ñaåy hoaït ñoäng caûi
tieán lieân tuïc vôùi söï tham gia cuûa
moïi ngöôøi nhaèm caûi thieän khoâng
ngöøng moâi tröôøng laøm vieäc, cuoäc
soáng moãi caù nhaân, moãi gia ñình.
Thöù saùu laø caân baèng chuyeàn
vaø ñuùng thôøi ñieåm (Heijunka vaø
Jit): Muïc tieâu chính cuûa Jit laø
kieåm soaùt toàn kho ôû möùc toái thieåu
caàn thieát. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy,
moãi coâng ñoaïn cuûa quy trình saûn
xuaát seõ ñöôïc hoaïch ñònh ñeå laøm
ra moät soá löôïng baùn thaønh phaåm,
thaønh phaåm ñuùng baèng soá löôïng
maø coâng ñoaïn saûn xuaát tieáp theo
seõ caàn tôùi.
Thöù baûy laø chuyeån ñoåi nhanh:
Ñaây chính laø phöông phaùp thöïc
haønh vieäc giaûm thôøi gian thay ñoåi
moät daây chuyeàn saûn xuaát hay maùy
moùc töø saûn phaåm naøy sang saûn
phaåm khaùc.
Thöù taùm laø ngaên ngöøa loãi vaø
hoûng: Ngaên ngöøa loãi vaø hoûng
phöông phaùp neân ñöôïc aùp duïng
cho moïi toå chöùc, doanh nghieäp
keå caû caù nhaân. Vieäc naøy giuùp laøm
giaûm ñöôïc caùc laõng phí do vieäc laøm
laïi, hoaëc loaïi boû, giuùp caùc thao taùc
trôû neân ñôn giaûn hôn...
Thöù chín laø Kanban: Ñaây laø moät
coâng cuï ñeå vaän haønh heä thoáng JIT.
Ñoù moät chieác nhaõn, thöôøng ñöôïc
boïc beân trong moät bao bì nhöïa.
Treân Kanban, thöôøng chöùa nhöõng
thoâng tin sau: Teân chi tieát, saûn
phaåm ñöôïc saûn xuaát. Söùc chöùa
container. Ñòa chæ, kyù hieäu cuûa
quy trình laøm vieäc tröôùc. Ñòa chæ,
kyù hieäu cuûa quy trình sau.
Thöù möôøi laø 5W ( 5 caâu hoûi taïi
sao): Ñaây laø moät kyõ thuaät ñieàu tra
thöôøng ñöôïc duøng ñeå tìm nguyeân
nhaân goác reã cuûa vaán ñeà. Maëc duø
coâng cuï naøy khaù ñôn giaûn nhöng
laïi mang laïi hieäu quaû raát lôùn.
Caùc böôùc trieån khai Lean
manufacturing trong
doanh nghieäp
Coù theå thaáy, thôøi gian gaàn ñaây,
caùc doanh nghieäp coâng nghieäp
vaø nhaát laø caùc coâng ty dòch vuï coù
nhieàu yeâu caàu ñoøi hoûi aùp duïng
tö duy Lean trong caùc hoaït ñoäng
cuûa hoï. Treân thöïc teá, coù raát nhieàu
doanh nghieäp aùp duïng coâng cuï
Lean nhöng laïi raát ít doanh nghieäp
gaët haùi ñöôïc nhöõng lôïi ích maø
Toyota vaø raát nhieàu ñôn vò khaùc
ñaõ ñaït ñöôïc. Vaäy caàn laøm gì ñeå
aùp duïng Lean hieäu quaû? Döôùi ñaây
laø moät soá caùc böôùc trieån khai, aùp
duïng coâng cuï Lean trong doanh
nghieäp.
Böôùc thöù nhaát laø xaùc ñònh
giaù trò ñoái vôùi khaùch haøng. Böôùc
naøy caàn xaùc ñònh yeâu caàu vaø
hôïp ñoàng hay thoûa thuaän ñoái vôùi
khaùch haøng.

12. 10
LEAN 6 SIGMA
Böôùc thöù hai laø veõ sô ñoà chuoãi
giaù trò. Böôùc naøy goàm: Sô ñoà chuoãi
giaù trò, phaân tích doøng chaûy quaù
trình vaø phaân tích, ño löôøng caùc
keát quaû hoaït ñoäng hieän taïi.
Böôùc thöù ba laø nhaän bieát vaø loaïi
boû caùc laõng phí. Goàm: Phaân tích
caùc laõng phí; phaân tích nhaân quaû;
thöïc haønh 5s; quaûn lyù tröïc quan;
töï baûo trì vaø chuyeån ñoåi nhanh.
Böôùc thöù tö laø taïo doøng chaûy
coâng vieäc vaø thöïc haønh saûn xuaát
Keùo (PULL). Böôùc naøy goàm:
Chuaån hoùa coâng vieäc; phoøng ngöøa
sai loãi; caân baèng saûn xuaát; boá trí laïi
nhaø xöôûng; thöïc haønh doøng chaûy
moät saûn phaåm...
Böôùc thöù naêm laø höôùng ñeán
muïc tieâu hoaøn thieän vaø duy trì.
Goàm: Thuû tuïc vaän haønh chuaån;
keá hoaïch kieåm soaùt; öùng duïng kyõ
thuaät thoáng keâ kieåm soaùt quaù trình.
Caùc hoaït ñoäng cuûa duy
trì hieäu suaát toång theå
trong Lean
Lean Manufacturing coù raát
nhieàu caùc coâng cuï ñeå hoã trôï doanh
nghieäp thaønh coâng trong hoaït
ñoäng caûi tieán, naâng cao naêng suaát
chaát löôïng. Moät trong nhöõng coâng
cuï quan troïng ñoù laø: “Duy trì hieäu
suaát toång theå”.
Planned Maitenance: Baûo trì coù
keá hoaïch, nhaèm thöïc hieän phöông
chaâm “phoøng beänh hôn chöõa beänh”
ñeå traùnh döøng maùy, traùnh caùc loãi
laëp laïi, taêng tuoåi thoï maùy, giaûm thôøi
gian söûa chöõa vaø chi phí cho coâng
taùc baûo trì. Ñoàng thôøi coù keá hoaïch
söû duïng thích hôïp cho nhöõng maùy
moùc thieát bò môùi ngay töø khi baét ñaàu
ñöa vaøo hoaït ñoäng.
Quality Maintenance (Hinshisu
Hozen): Baûo trì chaát löôïng, nhaèm
xaây döïng, duy trì vaø quaûn lyù moät
heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng toát,
kieåm soaùt chaát löôïng töø khaâu ñaàu
tieân ñeán khaâu phaân phoái vaø haäu
maõi, coù heä thoáng khaéc phuïc vaø
phoøng ngöøa. Ñoàng thôøi phaân tích
quaù trình saûn xuaát ñeå tìm ra caùc
ñieåm deã xaûy ra loãi vaø tieán haønh
khaéc phuïc thích hôïp.
Training: Ñaøo taïo, neáu khoâng
coù quaù trình ñaøo taïo thích hôïp vaø
chuaån hoùa, TPM vaø heä thoáng baûo
trì noùi chung, seõ khoâng thaønh hieän
thöïc. Vieäc ñaøo taïo phaûi ñaûm baûo
chaát löôïng, hieäu quaû.
Office TPM: hoaït ñoäng TPM
caùc phoøng ban giaùn tieáp hoã trôï
cho boä phaän saûn xuaát... nhieäm vuï
cuûa hoï laø thu thaäp, xöû lyù, cung caáp
thoâng tin, phuïc vuï caùc nhu caàu
khaùc cuûa saûn xuaát.
Sefety,HealthandEnvironment
(SHE): An toaøn, söùc khoûe vaø moâi
tröôøng, höôùng tôùi khoâng coù tai
naïn lao ñoäng, khoâng coù beänh
ngheà nghieäp, khoâng taùc ñoäng xaáu
ñeánmoâi tröôøng. Ñaëc bieät nhaán
maïnh ñeán an toaøn, söùc khoûe vaø
moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân
vaän haønh thieát bò.
Duy trì hieäu suaát toång theå
höôùng nhieàu vaøo phaàn cöùng cuûa
heä thoáng saûn xuaát trong moät toå
chöùc, neân caùc ñoái töôïng thích hôïp
nhaát laø caùc toå chöùc/doanh nghieäp
coù hoaït ñoäng saûn xuaát. Trong
ñoù, phaàn maùy moùc thieát bò tham
gia ñoùng goùp lôùn cho vieäc taïo ra
saûn phaåm cuõng nhö ñoùng vai troø
quan troïng taïo neân chaát löôïng saûn
phaåm ñoù.
Caùc giai ñoaïn thöïc hieän
duy trì hieäu suaát toång theå
trong Lean
Duy trì hieäu suaát thieát bò toång
theå - TPM (Total Productive
Maintenance) laø moät phöông
phaùp quaûn lyù ñöôïc aùp duïng ñaàu
tieân taïi Nhaät Baûn, sau ñoù ñöôïc phoå
bieán, aùp duïng roäng raõi trong caùc
ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp treân
toaøn theá giôùi. TPM ñöôïc giôùi thieäu
vaøo nhöõng naêm 1950, khi caùc nhaø
maùy taïi Nhaät Baûn du nhaäp, nghieân
cöùu, aùp duïng phöông phaùp baûo
döôõng phoøng ngöøa (Preventive
Maintenance - PM) töø Myõ. Thöïc
hieän TPM bao goàm 4 giai ñoaïn:
Giai ñoaïn 1: Chuaån bò
Thôøi gian töø 3 ñeán 6 thaùng,
goàm caùc böôùc: Laõnh ñaïo cao nhaát
giôùi thieäu TPM; Ñaøo taïo vaø giôùi
thieäu TPM; hoaïch ñònh caùch thöùc
toå chöùc tieán haønh thöïc hieän TPM;
thieát laäp caùc chính saùch cô baûn vaø
caùc muïc tieâu cuûa TPM; trình baøy
keá hoaïch phaùt trieån TPM
Giai ñoaïn 2: Giôùi thieäu TPM
Baét ñaàu TPM (hoaïch ñònh vaø
thöïc hieän).
Giai ñoaïn 3: Thöïc hieän
Bao goàm caùc böôùc: Caûi tieán
hieäu suaát cuûa moãi thieát bò trong
daây chuyeàn saûn xuaát; toå chöùc
coâng vieäc baûo trì; thöïc hieän coâng
vieäc baûo trì coù keá hoaïch trong boä
phaän baûo trì; ñaøo taïo ñeå naâng cao
caùc kyõ naêng baûo trì vaø vaän haønh;
toå chöùc coâng vieäc quaûn lyù thieát bò.
Giai ñoaïn 4: Cuûng coá, duy trì
Giai ñoaïn naøy chính laø vieäc
thöïc hieän hoaøn chænh TPM ôû möùc
ñoä cao hôn. Ñeå thöïc hieän thaønh
coâng TPM, chi phí ñaàu tö cho caùc
hoaït ñoäng naøy khoâng quaù lôùn ñoàng
thôøi coù theå hoaøn toaøn ñöôïc buø ñaép
baèng nhöõng thaønh quaû ngay trong
quaù trình thöïc hieän. Tuy nhieân caùc
toå chöùc caàn coù söï noã löïc kieân trì
vaø laâu daøi.
Thoâng thöôøng, tuøy quy moâ vaø
neàn taûng, caùc toå chöùc caàn töø 3 - 5
naêm ñeå hoaøn thieän caùc giai ñoaïn
treân. Caùc toå chöùc coù saün moät soá
neàn taûng veà thöïc hieän caùc heä thoáng
quaûn lyù ISO hay caùc coâng cuï nhö
5S, Kaizen, QCC, QC Tools... thì
coù lôïi theá hôn.

13. 11
LEAN 6 SIGMA
Chuaån hoùa coâng vieäc
trong Lean Manufacturing
Lean Manufacturing coù raát
nhieàu caùc coâng cuï ñeå hoã trôï doanh
nghieäp thaønh coâng trong hoaït
ñoäng caûi tieán, naâng cao naêng
suaát chaát löôïng. Moät trong
nhöõng coâng cuï quan troïng ñoù
laø: “Chuaån hoùa coâng vieäc”.
Chuaån hoùa coâng vieäc hay
chuaån hoùa quy trình laøm vieäc coù
nghóa laø caùc quy trình vaø höôùng
daãn saûn xuaát ñöôïc quy ñònh vaø
truyeàn ñaït roõ raøng ñeán möùc chi
tieát nhaèm traùnh söï thieáu nhaát quaùn
vaø töï suy dieãn veà caùch thöïc hieän
coâng vieäc.
Chuaån hoùa coâng vieäc nhaèm
thöïc hieän thoáng nhaát caùc hoaït
ñoäng saûn xuaát, ngoaïi tröø tröôøng
hôïp quy trình saûn xuaát caàn ñöôïc
ñieàu chænh moät caùch coù chuû yù.
Chuaån hoùa coâng vieäc giuùp toå
chöùc vaø doanh nghieäp ñaït ñöôïc
keát quaû ñaàu ra moät caùch oån ñònh
vaø giaûm caùc giao ñoäng do ngöôøi
thöïc hieän taùc ñoäng khoâng mong
muoán vaøo. Khi thuû tuïc quy trình
chöa ñöôïc chuaån hoùa ôû möùc cao,
ngöôøi thöïc hieän coù theå saùng taïo ra
caùc caùch laøm vieäc theo yù hoï, ñieàu
naøy deã ñöa ñeán caùc suy dieãn vaø
keát quaû sai.
Möùc ñoä chuaån hoùa coâng vieäc
cao cho pheùp toå chöùc vaø doanh
nghieäp kieåm soaùt ñöôïc tieán ñoä
coâng vieäc, traùnh ñöôïc söï giaùn
ñoaïn. Noù ñoàng thôøi toå chöùc vaø
doanh nghieäp coù khaû naêng môû
roäng saûn xuaát deã daøng hôn, thuaän
lôïi khi höôùng daãn ngöôøi môùi baét
ñaàu tieáp caän coâng vieäc.
Ñeå xaây döïng moät chuaån hoùa
coâng vieäc caàn thöïc hieän theo caùc
böôùc sau ñaây:
- Böôùc 1: Lieät keâ trình töï coâng vieäc.
- Böôùc 2: Thieát keá thôøi gian chuaån.
- Böôùc 3: Xaùc ñònh möùc toàn kho
chuaån trong quy trình.
- Böôùc 4: Truyeàn ñaït quy trình
chuaån cho nhaân vieân.
- Böôùc 5: Caäp nhaät vaø söûa ñoåi.
Ngaên ngöøa loãi vaø hoûng
trong naâng cao naêng
suaát chaát löôïng Doanh
nghieäp
Lean Manufacturing coù raát
nhieàu caùc coâng cuï ñeå hoã trôï doanh
nghieäp thaønh coâng trong hoaït
ñoäng caûi tieán, naâng cao naêng suaát
chaát löôïng. Moät trong nhöõng coâng
cuï quan troïng ñoù laø: “Ngaên ngöøa
loãi vaø hoûng”.
Ngaên ngöøa loãi vaø hoûng phöông
phaùp neân ñöôïc aùp duïng cho moïi
toå chöùc, doanh nghieäp keå caû caù
nhaân. Vieäc naøy giuùp laøm giaûm
ñöôïc caùc laõng phí do vieäc laøm laïi,
hoaëc loaïi boû, giuùp caùc thao taùc trôû
neân ñôn giaûn hôn... Caùch söû duïng
trình töï coâng vieäc caàn laøm bao goàm
caùc böôùc:
Thöù nhaát laø xaùc ñònh caùc loãi coù
theå xaûy ra ngay caû khi coù caùc haønh
ñoäng phoøng ngöøa. Xem xeùt laïi moãi
böôùc trong quaù trình ñang laøm
ñoàng thôøi ñaët ra caâu hoûi “Trong
böôùc naøy, loãi naøo coù khaû naêng
xaûy ra nhaát, loãi con ngöôøi hay do
loãi thieát bò?”.
Thöù hai laø quyeát ñònh moät
phöông thöùc phaùt hieän ra moät soá
loãi hay söï coá maùy moùc coù theå xaûy
ra hoaëc saép xaûy ra. Ví duï: moät
ñeøn baùo trong oâ toâ cuûa baïn coù theå
cho bieát lieäu baïn ñaõ thaét daây an
toaøn chöa? Trong moät daây chuyeàn
laép raùp; khay giöõ caùc phuï kieän seõ
giuùp cho coâng nhaân phaùt hieän lieäu
coù phaàn naøo bò thieáu hay khoâng?
Thöù ba laø xaùc ñònh vaø löïa choïn
haønh ñoäng phuø hôïp khi sai loãi bò
phaùt hieän. “Thieát bò choáng sai loãi”
bao goàm caùc cô caáu cô baûn sau:
Kieåm soaùt: moät hoaït ñoäng coù theå
töï khaéc phuïc loãi quaù trình, nhö thieát
bò töï ñoäng chænh loãi vaø ñaùnh daáu
loãi chính taû. Döøng heä thoáng: moät
quaù trình hoaëc thieát bò ngaên chaën
hoaëc chaám döùt quaù trình khi coù loãi
xaûy ra. Caûnh baùo: baùo ñoäng cho
nhöõng ngöôøi lieân quan ñeán coâng
vieäc khi coù moät sai loãi xaûy ra.
Khoù khaên doanh nghieäp
Vieät thöôøng gaëp khi aùp
duïng coâng cuï Lean
Taïi Vieät Nam, nhöõng naêm trôû
laïi ñaây chöùng kieán vieäc caùc doanh
nghieäp cuøng nhau thöïc hieän Lean,
tuøy vaøo tieàm löïc vaø moâ hình doanh
nghieäp. Treân thöïc teá, coù raát nhieàu
tröôøng hôïp thaønh coâng, song beân
caïnh ñoù cuõng khoâng ít toå chöùc,
doanh nghieäp gaëp khoù khaên,
thaát baïi.
ÔÛ baát cöù ngaønh saûn xuaát - kinh
doanh naøo, chi phí aån (Shadow
costs of production - caùc chi phí
phaùt sinh do loãi trong heä thoáng
trong caùc hoaït ñoäng töø ñaàu vaøo,
saûn xuaát, ñeán ñaàu ra) luoân gaây
tieâu toán ñaùng keå chi phí saûn xuaát.
Taïi caùc nöôùc chaâu AÂu, chi phí aån
thöôøng chieám töø 20 - 25% toång
doanh thu, taïi Myõ laø töø 25 - 30%
toång doanh thu.

14. 12
LEAN 6 SIGMA
Taïi Vieät Nam, chi phí aån vaø laõng
phí trong vaän haønh doanh nghieäp
coù theå chieám tôùi 40% toång doanh
thu. Saûn xuaát tinh goïn Lean ñöôïc
xem laø caùch giaûm thieåu chi phí aån
hieäu quaû, neân 20 naêm qua, caùc
doanh nghieäp öùng duïng roäng raõi
trong lónh vöïc saûn xuaát laãn dòch
vuï nhö dòch vuï chaêm soùc söùc
khoûe, dòch vuï ngaân haøng, haønh
chính - vaên phoøng, dòch vuï cung
öùng kho vaän...
Theo oâng Pieter Pennings -
Giaùm ñoác Phuï traùch Chöông trình
hoã trôï Doanh nghieäp vöøa - nhoû Vieät
Nam taïi Vietnam Supply Chain, ña
phaàn doanh nghieäp taïi Vieät Nam
vaãn coøn ñang loay hoay trong caáp
ñoä ñaàu tieân cuûa öùng duïng “Saûn
xuaát tinh giaûn”, raát ít doanh nghieäp
ôû Vieät Nam tieán ñeán giai ñoaïn
“Doanh nghieäp tinh goïn” hoaëc “Tö
duy tinh goïn”.
Thöïc teá, khoâng ít chuû doanh
nghieäp suy nghó hieåu laàm raèng
Lean laø tinh goïn, nghóa laø bao goàm
caû tinh giaûn nhaân söï. Trong thöïc
teá thì Lean khoâng ñeà caäp ñeán tinh
giaûn nhaân söï maø laø tìm ra phöông
thöùc hoaït ñoäng hieäu quaû nhaát,
nhanh nhaát, chaát löôïng nhaát cho
quaù trình lieân quan ñeán caùc nhaân
söï ñang phuï traùch.
Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñaõ
trieån khai Lean thaønh coâng, hoï söû
duïng nhaân söï dö ra sau khi toái öu
quaù trình ñeå thöïc hieän caùc troïng
traùch lôùn hôn nhieàu, ñoù laø lieân tuïc
caûi tieán taïi nôi mình laøm vieäc.
Tröôøng hôïp khoâng ñaàu tö ngöôøi
cho coâng vieäc caûi tieán lieân tuïc toaøn
thôøi gian thì seõ phaùt sinh theâm moät
hieåu laàm nöõa laø, vieäc trieån khai
Lean khieán nhaân vieân phaûi laøm
vieäc nhieàu hôn.
OÂng Pieter Pennings noùi theâm:
“Doanh nghieäp haàu nhö chöa thaät
söï naém baét tö duy, baûn chaát cuûa
Lean neân khi trieån khai chæ mang
tính hình thöùc, thieáu chuaån bò trong
vieäc quaûn trò hoaëc chæ taäp trung vaøo
vieäc tinh giaûn chi phí baèng vieäc caét
giaûm nhaân söï. Khaù phoå bieán ôû Vieät
Nam laø vieäc doanh nghieäp öùng
duïng Lean theo phong traøo neân
vieäc trieån khai chöa tôùi nôi tôùi choán
hoaëc sao cheùp moät caùch maùy moùc
töø doanh nghieäp khaùc maø khoâng
thay ñoåi cho phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm
tình hình doanh nghieäp mình”.
OÂng Ñaëng Hoaøng Vuõ - Quaûn
lyù ñieàu haønh taïi Spiral Consulting
vôùi hôn 10 naêm kinh nghieäm öùng
duïng moâ hình naøy noùi: “Nhaéc tôùi
Lean, haàu heát caùc coâng ty ñeàu
mong muoán veà moät moâi tröôøng môùi
ñeïp hôn, hieäu quaû hôn. Tuy nhieân,
treân thöïc teá trieån khai, hieäu quaû laïi
khoâng nhö mong ñôïi do yeáu toá chuû
quan laãn khaùch quan.
Khoâng ít doanh nghieäp thieáu
söï kieân trì, khoâng ñaët ra muïc tieâu
töøng giai ñoaïn neân khoâng ñaït keát
quaû. Ñoâi khi doanh nghieäp coù ñaët
ra muïc tieâu nhöng khoâng cuï theå,
thieáu söï cam keát, söï quyeát taâm töø
ban laõnh ñaïo doanh nghieäp. Moät
soá doanh nghieäp thì ñoäi nguõ trieån
khai moûng veà soá löôïng vaø yeáu
chuyeân moân, phöông phaùp trieån
khai mang naëng tính lyù thuyeát”.
Nguyeân nhaân nhieàu
doanh nghieäp Vieät thaát
baïi trong vieäc aùp duïng
Lean
Taïi Vieät Nam, nhöõng naêm trôû
laïi ñaây chöùng kieán vieäc caùc doanh
nghieäp cuøng nhau thöïc hieän Lean,
tuøy vaøo tieàm löïc vaø moâ hình doanh
nghieäp. Treân thöïc teá, coù raát nhieàu
tröôøng hôïp thaønh coâng, song beân
caïnh ñoù cuõng khoâng ít toå chöùc,
doanh nghieäp gaëp khoù khaên, thaát
baïi.
Lyù giaûi veà ñieàu naøy, caùc chuyeân
gia cho raèng, nguyeân nhaân cuûa vieäc
coù ít doanh nghieäp Vieät Nam thaønh
coâng khi aùp duïng moâ hình quaûn lyù
saûn xuaát tinh goïn laø do ña phaàn caùc
coâng ty ñeàu söû duïng nhöng khoâng
bieát caùch keát hôïp thaønh moät heä
thoáng. Caùc doanh nghieäp thöôøng
taäp trung quaù nhieàu vaøo nhöõng thay
ñoåi vaät chaát, sao cheùp moät vaøi coâng
cuï vaø nhöõng phöông phaùp cuûa heä
thoáng maø khoâng hieåu raèng, ñeå aùp
duïng thaønh coâng phaûi coù söï ñaàu tö
nghieâm tuùc vaø xuaát phaùt töø chính
nhu caàu cuûa doanh nghieäp.
Beân caïnh ñoù, khoâng ít doanh
nghieäp hieåu sai leäch raèng, sa thaûi
nhaân vieân laø caùch tieát kieäm chi phí.
Song, treân thöïc teá thì Lean khoâng
ñeà caäp ñeán tinh giaûn nhaân söï maø
laø tìm ra phöông thöùc hoaït ñoäng
hieäu quaû nhaát, nhanh nhaát, chaát
löôïng nhaát cho quaù trình lieân quan
ñeán caùc nhaân söï ñang phuï traùch.
Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñaõ
trieån khai Lean thaønh coâng, hoï söû
duïng nhaân söï dö ra sau khi toái öu
quaù trình ñeå thöïc hieän caùc troïng
traùch lôùn hôn nhieàu, ñoù laø lieân tuïc
caûi tieán taïi nôi mình laøm vieäc.
Nhöõng doanh nghieäp naøo
seõ ñöôïc lôïi töø Lean?
Lean ñöôïc söû duïng roäng raõi
nhaát trong caùc ngaønh coâng nghieäp
thieân veà laép raùp hoaëc coù quy trình
nhaân coâng laëp ñi laëp laïi. Trong
nhöõng ngaønh coâng nghieäp naøy,
tính hieäu quaû vaø khaû naêng chuù taâm
vaøo chi tieát cuûa coâng nhaân khi laøm
vieäc vôùi caùc coâng cuï thuû coâng hoaëc
vaän haønh maùy moùc coù aûnh höôûng
lôùn ñeán naêng suaát.

15. 13
LEAN 6 SIGMA
ÔÛ caùc coâng ty naøy, heä thoáng
ñöôïc caûi tieán coù theå loaïi boû nhieàu
laõng phí hoaëc baát hôïp lyù. Vôùi ñaëc
thuø naøy, coù moät soá ngaønh cuï theå
bao goàm xöû lyù goã, may maëc, laép
raùp xe, laép raùp ñieän töû vaø saûn xuaát
thieát bò.
Vì Lean loaïi boû nhieàu vaán ñeà
lieân quan ñeán lòch söû saûn xuaát vaø
caân baèng chuyeàn keùm neân Lean
ñaëc bieät thích hôïp cho caùc coâng
ty chöa coù heä thoáng hoaïch ñònh
nguoàn löïc doanh nghieäp (ERP)
hoaëc chöa coù heä thoáng ñeå hoaïch
ñònh yeâu caàu vaät tö (MRP), lòch saûn
xuaát hay ñieàu phoái saûn xuaát. Ñieàu
naøy ñaëc bieät quan troïng ôû Vieät Nam
vì treân thöïc teá, nhieàu coâng ty tö
nhaân ôû Vieät Nam ñang hoaït ñoäng
döôùi möùc coâng suaát khaù ñaùng keå,
hoaëc thöôøng giao haøng khoâng ñuùng
heïn do caùc vaán ñeà trong heä thoáng
quaûn lyù vaø leân lòch saûn xuaát.
Lean cuõng thích hôïp cho caùc
ngaønh coù chieán löôïc öu tieân vieäc
ruùt ngaén thôøi gian chu kyø saûn xuaát
tôùi möùc toái thieåu ñeå taïo ñöôïc theá
maïnh trong caïnh tranh cho coâng
ty. Gaàn ñaây moät vaøi doanh nghieäp
trong nöôùc ñaõ chuû ñoäng tieán haønh
ñaøo taïo vaø aùp duïng caùc phöông
phaùp Lean nhaèm loaïi tröø nhöõng
baát hôïp lyù trong hoaït ñoäng kinh
doanh daãn ñeán vieäc caûi thieän thôøi
gian quy trình saûn xuaát vaø dòch vuï.
Chaúng haïn, Toyota Beán Thaønh
qua quaù trình aùp duïng Lean ñaõ
giaûm thieåu ñaùng keå quy trình dòch
vuï baûo trì xe töø 240 phuùt xuoáng chæ
coøn 40 - 50 phuùt cho moãi xe.
Nhöõng lôïi ích khi aùp
duïng saûn xuaát tinh goïn
Lean cho doanh nghieäp
Nhìn chung laïi, nhöõng lôïi ích
maø caùc toå chöùc, doanh nghieäp ñaït
ñöôïc khi aùp duïng Lean goàm:
Giaûm chi phí toàn kho
Caùc doanh nghieäp söû duïng
chieán löôïc naøy seõ giaûm thieåu chi
phí toàn kho cuûa caùc nguyeân lieäu
thoâ ñaàu vaøo, baùn thaønh phaåm vaø
thaønh phaåm. Theâm vaøo ñoù, khi
mua ít nguyeân lieäu thoâ, doanh
nghieäp seõ chi ít tieàn hôn ñeå thueâ
nhaø kho, ít nhaân coâng ñeå quaûn lí.
Ngöôïc laïi nhöõng doanh nghieäp
khoâng söû duïng chieán löôïc saûn xuaát
tinh goïn seõ mua nguyeân lieäu döïa
vaøo khaû naêng döï ñoaùn nhu caàu
cuûa khaùch haøng, töø ñoù gaây neân
hao phí vaø taêng chi phí toàn kho.
Taêng naêng suaát vaø tính linh
hoaït
Trong caùc doanh nghieäp öùng
duïng Lean, coâng nhaân seõ di
chuyeån töøng chi tieát/ linh kieän ngay
khi hoaøn thaønh thay vì chôø chuyeån
töøng loâ. Daây chuyeàn di chuyeån
töøng boä phaän (single piece flow)
nhö vaäy giuùp gia taêng naêng suaát
vaø tính linh hoaït trong quy trình
saûn xuaát. Ngoaøi ra coøn giuùp doanh
nghieäp giaûm thieåu thôøi gian saûn
xuaát ñeå nhanh choùng ñaùp öùng nhu
caàu cuûa khaùch haøng.
Loaïi boû hao phí
Phöông phaùp saûn xuaát tinh goïn
tìm caùch loaïi boû hao phí döôùi moïi
hình thöùc, chaúng haïn nhö chuyeån
ñoäng thöøa, haøng toàn kho vaø thôøi
gian chôø. Daây chuyeàn saûn xuaát
ñöôïc xaây döïng ñeå giaûm thieåu soá
löôïng di chuyeån thöøa giöõa caùc
quaù trình vaø daây chuyeàn di chuyeån
töøng boä phaän giaûm thôøi gian chôø
ñôïi giöõa caùc böôùc trong saûn xuaát.
Phöông phaùp tinh goïn giuùp loaïi boû
caùc nuùt thaét gaây laõng phí thôøi gian
trong daây chuyeàn saûn xuaát.
Saûn xuaát tinh goïn loaïi boû
hao phí baèng caùch caûi thieän chaát
löôïng saûn phaåm vaø giaûm thieåu soá
löôïng saûn phaåm loãi. Daây chuyeàn
di chuyeån töøng boä phaän cho pheùp
coâng nhaân xaùc ñònh nhöõng boä
phaän/ linh kieän loãi tröôùc khi soá
löôïng lôùn saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát.
Coâng nhaân ñöôïc trao quyeàn ñeå
ngöøng saûn xuaát vaø khaéc phuïc neáu
hoï phaùt hieän ra moät loãi chaát löôïng
trong quaù trình saûn xuaát. Phöông
phaùp saûn xuaát tinh goïn ñöa ra quy
trình saûn xuaát theo moâ hình work
cell, coù nghóa laø hoaøn thaønh taát caû
caùc hoaït ñoäng saûn xuaát moät saûn
phaåm trong moät khu vöïc. Moâ hình
naøy khuyeán khích ngöôøi lao ñoäng
giaùm saùt chaát löôïng cuûa saûn phaåm
khi noù di chuyeån trong daây chuyeàn.
Ñoäng vieân tinh thaàn laøm
vieäc cuûa nhaân vieân
Theo Ñaïi hoïc Berkeley ôû
California cho bieát, khi öùng duïng
chieán löôïc saûn xuaát tinh goïn thaønh
coâng, ngöôøi lao ñoäng seõ ñöôïc trao
quyeàn tham gia vaøo caûi tieán chaát
löôïng saûn phaåm, ñieàu ñoù thuùc
ñaåy tinh thaàn coáng hieán trong hoï.
Ngöôïc laïi coâng nhaân laøm vieäc thieáu
tinh thaàn daãn ñeán naêng suaát thaáp,
chi phí nhaân coâng cao vaø gia taêng
soá ngaøy nghæ. Giaûm naêng suaát
chaát löôïng vaø doanh thu coù theå
laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa moät doanh
nghieäp saûn xuaát.
Hoøa Leâ- http://vietq.vn/

16. 14
LEAN 6 SIGMA
HULS Club ñöôïc thaønh laäp
töø giöõa naêm 2014 bôûi söï noã
löïc vaø taâm huyeát cuûa caùc Thaày,
chuyeân gia trong lónh vöïc naêng
suaát chaát löôïng vôùi mong muoán
ñöa caùc kieán thöùc veà naêng suaát
chaát löôïng tôùi ñoái töôïng laø sinh
vieân tröôøng Ñaïi hoïc Baùch Khoa
Haø Noäi nhaèm trang bò ñaày ñuû nhaát
haønh trang cho sinh vieân böôùc
vaøo thôøi kì coâng nghieäp hoùa. Traûi
qua gaàn 3 naêm hoaït ñoäng, cho tôùi
nay CLB ñaõ hoã trôï ñöôïc 4 khoùa
sinh vieân vôùi khoaûng 70 sinh vieân
ñöôïc tieáp caän vôùi chöông trình
hoïc taäp. Trong naêm 2016, CLB
ñaõ toå chöùc tuyeån choïn vaø höôùng
daãn 20 thaønh vieân khoùa 3 ñeán töø
caùc chöông trình ñaøo taïo khaùc
nhau trong tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch
Khoa Haø Noäi.
Töø kinh nghieäm phaùt trieån noäi
dung hoaït ñoäng cuûa caùc khoùa
tröôùc, hoaït ñoäng troïng taâm cuûa
Khoùa 3 laø caùc buoåi baùo caùo toå
chöùc haøng tuaàn theo chuû ñeà -
caùc coâng cuï söû duïng trong Lean
vaø Six Sigma nhö: 5S, Kaizen,
PDCA, DMAIC, JIT, TPM... bao
goàm vieäc töï nghieân cöùu, laøm vieäc
nhoùm, thuyeát trình, thaûo luaän vaø
Caâu laïc boä Lean Six Sigma
Baùch Khoa - Nôi öôm maàm theá heä
nhaø naêng suaát chaát löôïng treû
phaûn bieän, döôùi söï höôùng daãn vaø
kieåm soaùt chuyeân moân cuûa Ban
Coá Vaán. Thoâng qua hoaït ñoäng
baùo caùo, ngoaøi muïc ñích taêng
cöôøng kieán thöùc, ñaây cuõng laø dòp
ñeå caùc thaønh vieân ñöôïc reøn luyeän
caùc kó naêng caàn thieát nhö: giao
tieáp, thuyeát trình, laøm vieäc nhoùm,...
Naêm 2016, song haønh cuøng quaù
trình xaây döïng heä thoáng hôn 40
ñeà taøi nghieân cöùu veà Lean - TPM
- Six Sigma, CLB ñaõ hoaøn thaønh
vieäc nghieân cöùu cô baûn veà Lean
Manufacturing vaø chia seû tôùi coäng
Laàn ñaàu ñöôïc giôùi thieäu tôùi coäng ñoàng Lean Six Sigma
qua baûn tin chaøo xuaân 2015 soá 49 cho tôùi nay, CLB Lean
Six Sigma Baùch Khoa (HULS) ñöôïc coäng ñoàng chaøo ñoùn
vaø bieát tôùi nhö laø moät moâi tröôøng kieåu maãu daønh cho sinh
vieân hoïc taäp caùc kieán thöùc veà Naêng suaát Chaát löôïng.

17. 15
LEAN 6 SIGMA
tinh thaàn vaø mong muoán truyeàn baù
kieán thöùc Lean Six Sigma tôùi ñoâng
ñaûo caùc caù nhaân vaø toå chöùc quan
taâm. Nhöõng taøi lieäu töông töï nhö
cuoán saùch naøy seõ ñöôïc ñöa ñeán
taän tay caùc kó sö, nhaø saûn xuaát ñeå
ñaåy maïnh vieäc aùp duïng hieäu quaû
Lean Six Sigma trong thöïc teá .
Song song caùc hoaït ñoäng
thuyeát trình baùo caùo, tham quan
nhaø maùy cuõng nhö hoïc caùc khoùa
hoïc phaùt trieån caù nhaân, CLB luoân
noã löïc chia seû kieán thöùc roäng raõi
tôùi coäng ñoàng sinh vieân thoâng qua
hoaït ñoäng truyeàn thoâng vaø söï kieän.
Hieän taïi Fanpage HULS coù gaàn
1500 löôït like, döï kieán trong naêm
hoïc 2017 seõ ñaït moác 3000 like
vaø CLB seõ chia seû hieåu bieát veà
Lean Six Sigma cho 5000 ngöôøi
qua nhieàu keânh. Döï kieán ñeán naêm
2020, qua coâng taùc truyeàn thoâng,
caùc hoaït ñoäng vaø chia seû tích cöïc
cuûa HuLS, 20.000 ngöôøi seõ ñöôïc
tieáp caän vôùi Lean Six Sigma.
Noái tieáp thaønh coâng cuûa Khoùa
3, trong naêm 2017 CLB döï kieán seõ
toå chöùc cho 02 khoùa sinh vieân môùi
vôùi khoaûng 40 sinh vieân ñöôïc tieáp
caän caùc coâng cuï vaø phöông phaùp
naâng cao naêng suaát chaát löôïng
cuõng nhö khoâng ngöøng môû roäng
vaø laøm phong phuù hôn chöông
trình hoïc taäp.
Vaên Minh, Tröôûng nhoùm HULS khoùa 3
Huyønh Minh Anh, Tröôûng nhoùm HULS
khoùa 2 (Trích töø baøi toång keát hoaït ñoäng
naêm 2016 - HULS Club)
ñoàng 11 baøi giaûng caùc coâng cuï -
trieát lyù LEAN.
Ngoaøi hoaït ñoäng nghieân cöùu lyù
thuyeát, 2016 cuõng laø naêm HULS
thöôøng xuyeân toå chöùc cho thaønh
vieân tham quan thöïc teá taïi nhieàu
ñôn vò nhö coâng ty Naêng Löïc Vieät,
Coâng ty coå phaàn coát sôïi Polyme
Vieät Nam,... Vaø ñaëc bieät, 06/2016,
CLB ñaõ toå chöùc cho caùc thaønh vieân
thöïc taäp trong caùc xöôûng saûn xuaát
taïi Long Bieân - Haø Noäi. Qua traûi
nghieäm laøm vieäc 8 tieáng 1 ngaøy
nhö moät ngöôøi coâng nhaân thöïc thuï
trong suoát 2 tuaàn, caùc baïn coù cô
hoäi hoïc hoûi, quan saùt, phaân tích
vaø ñeà xuaát phöông aùn caûi tieán caùc
khu vöïc nhaø xöôûng baèng caùc coâng
cuï Lean Six Sigma ñaõ nghieân cöùu.
Sau nhöõng chuyeán tham quan
tìm hieåu doanh nghieäp cuõng nhö
thöïc taäp xöôûng, HuLS nhaän thaáy
Lean Six Sigma chöa ñöôïc aùp
duïng phoå bieán vaø hieäu quaû taïi
caùc nhaø maùy, xí nghieäp. Nguyeân
nhaân xuaát phaùt töø nhieàu vaán ñeà,
moät trong soá ñoù laø do nguoàn taøi
lieäu tieáng Vieät chuyeân saâu chöa
ñöôïc phong phuù. Vì vaäy, CLB trieån
khai chöông trình toång hôïp, nghieân
cöùu bieân dòch caùc cuoán saùch uy
tín veà Lean Six Sigma. Ñieån hình
trong 08/2016, HULS ñaõ hoaøn
thaønh baûn thaûo dòch thuaät cuoán
saùch “Lean Manufacturing That
Works - Bill Carreira” vôùi ñuùng

18. TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
16
Xaây döïng boä chæ soá ño löôøng KPI
cho doanh nghieäp nhoû
heä thoáng quaûn lyù theo tieâu chuaån
ISO thì cuõng seõ coù nhöõng boä chæ
soá caàn thieát ñeå ño löôøng roài, tuy
nhieân noù laø boä chæ soá chung maø
baát kì doanh nghieäp naøo laøm ISO
thì cuõng ñeàu coù theå ñöôïc aùp duïng
noù, ñieàu maø toâi muoán neâu ra ôû baøi
vieát naøy laø caùch maø chuùng ta xaây
döïng nhöõng boä chæ soá maø thöïc söï
phuø hôïp vôùi coâng ty cuûa caùc baïn.
Thöù hai, ñeå hieåu moät caùch ñôn
giaûn chæ soá ño löôøng hieäu suaát laø gì
vaø taàm quan troïng cuûa caùc chæ soá
naøy tôùi doanh nghieäp nhö theá naøo
thì chuùng ta coù theå hình dung nhö
vieäc chuùng ta giao cho nhaân vieân
coâng vieäc nhö ñöùng maùy CNC thì
chuùng ta phaûi ño löôøng hieäu quaû
coâng vieäc cuûa hoï thöïc hieän nhö tyû
leä loãi cuûa hoï taïo ra, naêng suaát laøm
ñöôïc trong ngaøy... Phaùt bieåu ngaén
goïn thì boä chæ soá ño löôøng laø taäp
hôïp nhöõng thöôùc ño höôùng tröïc
tieáp vaøo hieäu quaû cuûa töøng ngöôøi,
töøng phoøng ban boä phaän ñeå ño
löôøng möùc ñoä hieäu quaû (theo muïc
tieâu kinh doanh chung) trong quaù
trình vaän haønh doanh nghieäp.
Thöù ba, baøi vieát naøy chæ höôùng
daãn caùch xaây döïng caùc chæ soá ño
löôøng döïa treân muïc tieâu, chieán löôïc
kinh doanh chöù khoâng höôùng daãn
trieån khai chöông trình KPI cho
doanh nghieäp maø coù maët caû chæ soá
keát quaû (KRI), chæ soá hieäu suaát (PI),
chæ soá hieäu suaát chính yeáu (KPI) vì
trong khuoân khoå baøi vieát taïp chí seõ
raát daøi vaø neáu chæ ñoïc khoâng thoâi
seõ khoâng theå aùp duïng ñöôïc.
Baây giôø, toâi seõ höôùng daãn chi
tieát töøng böôùc caùch chuùng ta phaùt
trieån 1 boä chæ soá ño löôøng cho
doanh nghieäp vôùi 6 böôùc nhö sau.
Böôùc 1: Xaây döïng vaø laøm roõ
chieán löôïc kinh doanh (Baïn ñoïc
coù theå tham khaûo theâm veà xaây
döïng chieán löôïc kinh doanh theo
theû ñieåm caân baèng, toâi khoâng ñöa
vaøo vì coù nhieàu khaùi nieäm seõ gaây
khoù hieåu).
Caâu hoûi ñeå baét ñaàu cho laõnh
ñaïo doanh nghieäp laø:
Vôùi muïc tieâu doanh thu vaø lôïi
nhuaän cho naêm 2017 nhö vaäy thì
chieán löôïc veà taøi chính naøo ñeå
chuùng ta ñaït ñöôïc muïc tieâu? Caâu
traû lôøi coù theå laø: Doanh thu taêng
20% vaø giaûm toái ña chi phí saûn
xuaát coøn 15% so vôùi naêm 2016.
Vôùi muïc tieâu nhö treân, chuùng
ta ñaõ coù ngay 2 chæ soá ño löôøng laø:
+ F1: Doanh thu.
+ F2: Chi phí saûn xuaát (khoâng
bao goàm caùc chi phí ko naèm trong
muïc chi phí saûn xuaát).
Töông töï nhö vaäy chuùng ta haõy
duøng 1 tôø giaáy ñeå vieát ra theo maãu
sau, haõy vieát taát caû nhöõng chieán
löôïc baïn cho laø caàn thieát ñeå coù theå
phaùt trieån doanh nghieäp cuûa mình.
Ñöøng voäi phaùn xeùt tính khaû thi cuûa
caùc chieán löôïc naøy.
Trong quaù trình tö vaán giaûi
phaùp toång theå cho caùc doanh
nghieäp, chuùng toâi nhaän thaáy raèng
phaàn ña doanh nghieäp nhoû chöa
thöïc söï quan taâm tôùi caùc chæ soá ño
löôøng hieäu suaát ñeå coù theå giuùp cho
töøng boä phaän, phoøng ban vaø caù
nhaân trong coâng ty bieát coâng vieäc
cuûa hoï keát noái nhö theá naøo vôùi muïc
tieâu kinh doanh. Maëc duø vôùi moät
doanh nghieäp nhoû, vieäc phaùt trieån
caùc chæ soá naøy ñöôïc nhìn nhaän laø
chöa caàn thieát, nhöng ñeå coù theå
phaùt trieån leân moät caáp ñoä môùi trong
hoaït ñoäng quaûn trò vaø kinh doanh
thì doanh nghieäp khoâng theå boû qua
quaù trình xaây döïng caùc boä chæ soá
ño löôøng cho doanh nghieäp cuûa
mình. Trong baøi vieát naøy toâi muoán
giôùi thieäu vôùi baïn ñoïc laø nhöõng
quaûn lyù, laõnh ñaïo cuûa caùc doanh
nghieäp nhoû caùch ñeå phaùt trieån moät
boä chæ soá cho doanh nghieäp mình.
Ñaàu tieân, neáu doanh nghieäp
cuûa baïn ñaõ hoaëc ñang öùng duïng
Xuaân veà, cuõng laø luùc chuû
doanh nghieäp göûi gaém
nhöõng mong muoán veà
doanh thu vaø lôïi nhuaän
cho moät naêm môùi thaønh
coâng hôn. Nhöng ñoâi khi,
chuùng ta chæ quaù quan taâm
ñeán caùc chæ soá keát quaû nhö
doanh thu hoaëc lôïi nhuaän
maø queân raèng, doanh
nghieäp cuõng caàn coù nhöõng
kì voïng khaùc ñeå vaän haønh
oån ñònh hôn.

19. TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
17
Böôùc 2: Löïa choïn nhöõng chieán
löôïc toát nhaát.
Nhìn vaøo baûng ñaõ lieät keâ ñeå traû
lôøi caùc caâu hoûi sau ñaây:
Caùc chieán löôïc naøo coù theå gom
laïi thaønh 1 nhoùm? Trong nhoùm ñoù
thì chieán löôïc naøo coù aûnh höôûng
lôùn nhaát tôùi keát quaû ñaàu ra?
Sau khi traû lôøi caâu hoûi ñoù,
chuùng ta seõ löïa choïn ñöôïc caùc
chieán löôïc quan troïng, noù coù theå
laø taát caû hoaëc 1 nöûa hoaëc 1/3 soá
löôïng ban ñaàu lieät keâ tuøy vaøo soá
löôïng caùc chieán löôïc maø baïn ñaõ
lieät keâ.
Ñeå ño löôøng chieán löôïc ñoù, coù
nhöõng chieán löôïc naøo raát khoù ñeå
ño löôøng hoaëc maát raát nhieàu coâng
söùc ñeå ño löôøng.
Sau khi coù caâu traû lôøi, chuùng
ta seõ coù theå loïc ra ñöôïc caùc chieán
löôïc vöøa ñôn giaûn ñeå ño vöøa
coù aûnh höôûng lôùn tôùi chieán löôïc
chung.
Chuù yù: Tuy nhieân neáu chieán
löôïc ñoù raát quan troïng thì haõy caân
nhaéc ñeå laïi vaø coá gaéng ñeå ño.
Böôùc 3: Thaûo luaän vôùi caùc
tröôûng boä phaän.
Böôùc naøy cöïc kì quan troïng,
neáu coù ñôn vò tö vaán thì böôùc naøy
seõ ñeå laøm böôùc thöù 2 sau böôùc
ñaøo taïo. Coøn vôùi doanh nghieäp töï
trieån khai, theo kinh nghieäm cuûa
toâi thì laõnh ñaïo doanh nghieäp neân
laø ngöôøi tieân phong vaø chuû ñoäng
trong vieäc truyeàn ñaït tri thöùc. Ñeå coù
boä döõ lieäu tin caäy thì toaøn boä nhöõng
tröôûng boä phaän phaûi laø ngöôøi thaáu
hieåu nhaát veà caùc chieán löôïc naøy.
Noäi dung buoåi thaûo luaän goàm
nhöõng gì?
Haõy giaûi thích veà chieán löôïc
trong naêm tôùi vaø laéng nghe söï goùp
yù boå sung, chænh söûa cho chieán
löôïc vaø muïc tieâu.
Giaûi thích veà caùc chæ soá maø
laõnh ñaïo caàn ñeå ño, phaûi ñaûm
baûo raèng taát caû nhöõng tröôûng boä
phaän hieåu veà yù nghóa vaø caùch ño
chæ soá ñoù.
Giao caùc chæ soá ñoù cho töøng boä
phaän vaø yeâu caàu thieát keá caùc bieåu
maãu phuø hôïp ñeå ghi nhaän ñöôïc.
Haõy chaéc chaén raèng caùc tröôûng
boä phaän seõ phaân coâng cho nhaân
vieân cuûa boä phaän ñoù ghi nhaän caùc
chæ soá naøy.
Ñeå keát thuùc buoåi thaûo luaän,
nhoùm phaûi ñieàn ñaày ñuû thoâng tin
vaøo baûng sau.
CHIEÁN LÖÔÏC MUÏC TIEÂU CHÆ SOÁ DUØNG ÑEÅ ÑO LÖÔØNG TAÀN SUAÁT ÑO LÖÔØNG PHOØNG BAN PHUÏ TRAÙCH
VD1: Giaûm tyû leä loãi 1% Tyû leä loãi final Ño haèng ngaøy QC
VD2: Giaûm tyû leä nghæ vieäc
cuûa nhaân vieân ñöùng maùy
Giaûm 50% so vôùi
2016
Tyû leä nghæ vieäc Ño haèng thaùng Nhaân söï/haønh chính
VD3: Taêng tyû leä giao haøng
ñuùng haïn
Giao haøng ñuùng
haïn 98%
Tyû leä ñuùng heïn giao haøng Ño haèng tuaàn Kinh doanh/saûn xuaát
VD4: Taêng naêng suaát lao
ñoäng ñôn vò
Gaáp 1,5 laàn so
vôùi naêm 2016
Tyû leä Doanh thu treân soá lao
ñoäng
Ño haèng quyù Saûn xuaát
... ... ... ... ...

20. TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
18
Caùch hoaøn thaønh bieåu maãu
Ñieàn chieán löôïc vaøo coät Chieán
löôïc töông öùng
Ñieàn chæ soá ño löôøng vaøo coät
Chæ soá ño löôøng töông öùng
Coät coâng thöùc ño haõy vieát chi
tieát caùch maø chuùng ta ño ñöôïc chæ
soá ño löôøng
Chu kì baùo caùo laø thôøi ñieåm
caàn thieát ñeå baùo caùo (thöôøng chia
theo Tuaàn, thaùng, quyù, nöûa naêm,
moät naêm)
Traùch nhieäm baùo caùo seõ chæ ra
ai laø ngöôøi chòu traùch nhieäm baùo
caùo chæ soá ñoù trong cuoäc hoïp
Muïc tieâu ñöôïc chia theo töøng
thaùng, quyù, naêm ñeå bieát thaùng naøo
muïc tieâu chieán löôïc ñaët ra laø bao
nhieâu ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naêm
Chöông trình caûi tieán: khi moät
chæ soá naøo ñoù coù keát quaû thöïc hieän
chöa töông xöùng vôùi muïc tieâu hoaëc
khaû naêng ñaït ñöôïc thì seõ caàn phaûi
coù chöông trình caûi tieán ñeå ñaït
muïc tieâu.
Böôùc 4: Tieán haønh ño löôøng
caùc chæ soá
ÔÛ böôùc naøy ñeå chaéc chaén caùc
chæ soá ñoù coù theå ñöôïc vaän haønh
toát thì chuùng ta neân ño löôøng maãu
tröôùc khoaûng 1-2 thaùng tröôùc khi
ñaùnh giaù laïi caùc chæ soá.
Böôùc 5: Ñieàu chænh vaø thoáng
nhaát
ÔÛ böôùc 4, Trong quaù trình ño
löôøng seõ phaùt sinh theâm vieäc cho
nhaân vieân nhaäp lieäu vaø töø söï thay
ñoåi ñoù khieán cho döõ lieäu chöa thöïc
söï tin caäy. Neáu coù ñieàu naøy xaûy
ra, ngöôøi laõnh ñaïo caàn thaùo gôõ
cho nhaân vieân cuûa mình ñeå ñaûm
baûo moïi chæ soá ñöôïc ño tin caäy
nhaát coù theå.
Böôùc 6: Ñieàu chænh laïi muïc tieâu
Böôùc naøy seõ ñöôïc trieån khai
khi coù döõ lieäu lòch söû (khoaûng 6
thaùng keå töø thôøi ñieåm ño löôøng) ñeå
so saùnh vôùi muïc tieâu ñaët ra, neáu
khoâng coù thaùng naøo ñaït ñöôïc thì
chuùng ta neân thay ñoåi muïc tieâu ñeå
khaû thi hôn.
Coù leõ toâi seõ chæ döøng laïi ôû böôùc
6, vì tôùi ñaây laø doanh nghieäp ñaõ coù
theå hieåu yù nghóa cuûa caùc chæ soá ño
löôøng vaø hoaøn toaøn laøm chuû ñöôïc
caùc chæ soá trong doanh nghieäp cuûa
mình roài. Tuy nhieân neáu chæ döøng
laïi ôû vieäc ño löôøng thì chöa theå
khai thaùc ñöôïc heát yù nghóa cuûa caùc
chæ soá, ñeå caùc chæ soá thöïc söï coù yù
nghóa, chuùng ta neân ban haønh moät
khung baùo caùo caùc chæ soá ñaõ ño,
tröôøng hôïp keát quaû khoâng ñaït ñöôïc
nhö muïc tieâu cuûa chæ soá naøo thì
caàn xaây döïng chöông trình haønh
ñoäng ñeå caûi tieán chæ soá ñoù.
Moät ñieàu cuoái cuøng muoán chuù yù
vôùi baïn ñoïc coù yù ñònh trieån khai caùc
boä chæ soá naøy cho doanh nghieäp
cuûa mình laø coù theå chuùng ta caàn
maát 1 naêm ñaàu ñeå ño döõ lieäu chính
xaùc vaø ñeå laáy döõ lieäu lòch söû, cuõng
nhö ñeå phoøng ban thöïc söï quen
vôùi caùc chæ soá ño löôøng. Sang naêm
thöù 2 trôû ñi chuùng ta seõ thaáy taùc
duïng cuûa vieäc ño löôøng caùc chæ soá
naøy trong hoaït ñoäng .
Chia seû vôùi baïn ñoïc moät soá
cuoán saùch hay ñeå hoã trôï xaây döïng
caùc boä chæ soá vaø quaûn trò ñieàu haønh
doanh nghieäp
KPI-Caùc chæ soá ño löôøng hieäu
suaát: NXB Toång hôïp TP.HCM, taùc
giaû David Parmenter
Baûn ñoà chieán löôïc: NXB Treû,
taùc giaû Robert S.Kaplan&David
P.Norton
Theû ñieåm caân baèng: NXB Treû,
taùc giaû Robert S.Kaplan&David
P.Norton
Cuoái cuøng, xin kính chuùc baïn
ñoïc moät naêm môùi gaët haùi nhieàu
thaéng lôïi vaø xaây döïng ñöôïc boä chæ
soá cho rieâng doanh nghieäp mình.
Löu Nhaân Khaûi
Coâng ty tö vaán caûi tieán lieân tuïc CiCC

21. TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
19
ÑAÀU NAÊM NOÙI CHUYEÄN CAÂN ÑONG ÑO ÑEÁM
Truyeàn chuaån ñôn vò kilogram môùi:
Moät thí ñieåm quoác teá
quaû chuaån khoái löôïng kilogam töø
caân watt sang moät chieác xe nhoû,
duøng ñeå mang quaû chuaån (vaãn an
toaøn trong chaân khoâng) ñeán thieát
bò Caân chuaån so saùnh daïng töø
treo (Magnetic Suspension Mass
Comparator).
Ghi chuù: Trong video, naép
chaân khoâng ñöôïc thaùo khoûi caân
watt ñeå deã nhìn. Ña phaàn caùc clip
ñöôïc chieáu vôùi vaän toác gaáp 5 laàn.
Hieäu öùng aâm thanh ñöôïc theâm vaøo
video; thöïc ra quaù trình dieãn tieán
tuyeät ñoái yeân tónh.
Vieän Caân ño Quoác teá (Interna-
tional Bureau of Weights and
Measures - BIPM), moät toå chöùc
lieân chính phuû hieän ñang löu giöõ
chuaån khoái löôïng kilogam chính
thöùc hieän nay, ñaõ yeâu caàu moät soá
Vieän Ño löôøng Quoác gia tieán haønh
thí ñieåm caùc phöông phaùp ñeà xuaát
veà truyeàn chuaån khoái löôïng, nhö
moät nghieân cöùu thí ñieåm nhaèm
ñaûm baûo caùc döï kieán luaân chuyeån
cho ñònh nghóa môùi laø khaû thi.
Vieän Chuaån vaø Coâng ngheä Quoác
gia Hoa Kyø (US National Institute
of Standards and Technology -
NIST) vöøa môùi hoaøn taát ñôït khaûo
saùt thí ñieåm trong thaùng naøy
(11/2016).
Patrick Abbot, thuoäc nhoùm
Khoái löôïng vaø Löïc cuûa Phoøng
Ño löôøng Vaät lyù taïi NIST cho bieát
“Trong nghieân cöùu thí ñieåm naøy,
moãi Vieän Ño löôøng Quoác gia phaûi
“hieän thöïc hoùa” tröôùc tieân ñôn vò
kilogam baèng phöông phaùp caân
watt hoaëc quaû caàu silicon. YÙ töôûng
cuûa nghieân cöùu sô boä nhaèm xaùc
ñònh chuùng ta coù theå ‘hieän thöïc
hoùa’ vaø truyeàn chuaån toát ñeán möùc
naøo”.
Taïi thôøi ñieåm naøy, chuaån khoái
löôïng kilogam cuûa Hoa Kyø laø moät
Naêm 2018, kilogam - ñôn vò
khoái löôïng cô baûn cuûa theá giôùi - seõ
mang ñònh nghóa môùi, khoâng phuï
thuoäc vaøo moät vaät theå nhaân taïo
höõu hình nöõa maø seõ phuï thuoäc vaøo
moät haèng soá töï nhieân. Tuy nhieân,
caùc nhaø nghieân cöùu vaãn caàn phaûi
“hieän thöïc hoùa” ñònh nghóa môùi,
nghóa laø chuyeån taûi vaøo moät vaät
theå höõu hình, ñeå coù theå phaân phoái
chuaån môùi ñeán caùc PTN vaø caùc
ngaønh coâng nghieäp coù nhu caàu. Caû
hai phöông phaùp “hieän thöïc hoùa”
ñang caïnh tranh nhau - caân watt
(watt balance) vaø quaû caàu baèng
silic (silicon sphere) - ñeàu caàn vaän
duïng nhöõng pheùp ño tinh teá trong
chaân khoâng.
Tuy nhieân, haàu heát caùc pheùp ño
khoái löôïng haøng ngaøy ñeàu dieãn ra
trong khoâng khí. Ñieàu ñoù coù nghóa
laø, ñeå phoå bieán ñôn vò kilogam
môùi, caùc nhaø nghieân cöùu caàn tìm
caùc bieän phaùp tin caäy ñeå so saùnh
keát quaû ño khoái löôïng trong chaân
khoâng vaø trong khoâng khí.
Caùc Vieän Ño löôøng Quoác gia
(NMI) treân theá giôùi ñang xaây döïng
caùc quy trình rieâng ñeå aùp duïng
taïi quoác gia hoï. Tuy nhieân, caàn
coù ai ñoù kieåm chöùng ñeå ñaûm baûo
caùc phöông phaùp khaùc nhau ñoù
hoaït ñoäng toát vaø coù keát quaû töông
ñöông.
Sau naøy, caùc chuaån maø khoái
löôïng ñöôïc xaùc ñònh bôûi caân watt
NIST - 4 seõ ñöôïc löu tröõ vónh vieãn
trong chaân khoâng, ñeå traùnh caùc
baát oån ñònh xaûy ra khi chuaån tieáp
xuùc vôùi khoâng khí. Trong video
naøy, caùc nhaø nghieân cöùu taïi NIST
ñang bieåu dieãn vieäc chuyeån moät
Lôøi giôùi thieäu: Ñôn vò cô baûn veà khoái löôïng trong heä ñôn
vò quoác teá SI (laø heä ñôn vò ñang phoå bieán treân theá giôùi) laø
kiloâgam. Kiloâgam ñöôïc ñònh nghóa baèng khoái löôïng cuûa
quaû caân chuaån goác quoác teá ñaët taïi Vieän caân Ño Quoác teá
(International Bureau of Weights and Measures - BIPM) ôû
Phaùp. Ñaây laø moät trong 7 ñôn vò cô baûn cuûa heä SI ñöôïc ñònh
nghóa baèng moät vaät theå nhaân taïo. Ñieàu naøy gaây nhieàu caûn
trôû veà ñoä chính xaùc; möùc ñoä thay ñoåi theo moâi tröôøng, thôøi
gian cuõng nhö vieäc truyeàn chuaån. Caùc vieän ño löôøng vaø caùc
nhaø khoa hoïc ñaõ toán raát nhieàu coâng söùc ñeå thay ñoåi ñònh
nghóa naøy, hy voïng seõ thöïc hieän ñöôïc trong thôøi gian tôùi...