2. 


napakakumplikadong proseso ng pag-unawa
nangangailangan ng kumbinasyon ng pakikinig at
pagmamasid.
may sangkot na estratehiya na nangangailangan
ng aktibo, hindi pasibong pagkilos

3. 1.
2.
3.
Pagiging Alerto
May Fleksibilidad
Nakapagsasarili

4. HABANG NAGBABASA
Sabihin
sa sarili kung ano
ang sinasabi ng awtor
Tanungin
ang sarili kung may
punto ang binabasa
Ilarawan
ang ipinapahayag
ng awtor
Hulaan
kung ano ang mangyayari
KUNG HINDI
MAINTINDIHAN
Tukuyin
ang problema
Paalahanan
ang sarili kung ano ang
gusto mong malaman
Balikan
HARAPIN
Magdahan-dahan
humingi ng tulong
PAGKABASA
Ikuwento
sa sariling pananalita
ang binasa
Ibuod
ang mga importanteng
idea
Tanungin
ang sarili ng mga
tanong at sagutin din
Ilarawan
sa isip kung ano ang
ipinahayag ng awtor
Magdesisyon
kung ano ang
interesante at
nakakaaliw

5. 
Kognitibong Pananaw

Dating Alam at Teorya ng Iskema

6. Iskema (cognitive psychology) – paano inoorganisa ng
tao ang mga kaalaman mula sa araw-araw na
akranasan tungo sa makabuluhang mga pattern at
kaisipan.
= koleksiyon ng mga organisado at magkakaugnay
na mga idea at konsepto
- Hal. Fast Food
(Huwag umasang makakapagpadagdag ng
sabaw, etc. paris ng sa karinderya)
- nakakatulong para makagawa ng paglalahat,
makabuo ng mga opinyon, at maunawaan ang mga
bagong karanasan.
Mambabasa
• Dating Alam (Iskema)
Asimilasyon/ pagsasama-sama
Akomodasyon ng mga bagong kaalaman

7. PAG-UNAWA
TEXTO + Mundo
Texto (wika)
bokabularyo
Explicit
(nasa linya)
Implicit
(sa pagitan
ng mga linya)
Applied
(texto +
dating alam
= paglalahat
[generalization])
Implicit
(sariling
Iskema para
Bumuo ng
Kahulugan)

9. A.
B.
C.
D.
Literal na Lebel – ano ang sinasabi ng awtor.
(explicit)
Interpretatibong Lebel – ano ang talagang
gustong sabihin/ipakahulugan ng awtor. (implicit)
Analitikal na Lebel – mga kakayahang makilala
ang mga pamamaraang retorikal na ginamit ng
awtor. (applied)
Kritikal na Lebel – pagmonitor ng sariling
pagbasa bilang mambabasa; ebalwasyon ng bisa
ng awtor. (applied)

10. Kung Gagawa Ka ng Prebyu ng
Teksto,Tanungin:
Tungkol saan ang teksto?
Ano ang pinakaimportanteng idea ng
Awtor tungkol sa Paksa?
Bakit ko ito binabasa?
Ano na ang alam ko tungkol sa paksa?
Ano ang hula ko sa sasabihin ng awtor?
MADIDISKUBRE MO:
Ang Paksa
Ang Susing Idea
Ang sarili mong pakay at
paraan ng pagbasa
Mga asosasyon at
koneksiyon sa mga dating
alam
Mga insight sa paksa

11. Kung Gagawa ka ng Panimulang
Pagbasa (Skimming) ng teksto,
Tanungin:
MADIDISKUBRE MO:
Tungkol saan ang texto
Ano ang pinakaimportanteng idea ng
Awtor Tungkol sa Paksa?
Anong mga teknik at estratehiya
ang ginamit ng awtor sa pagsulat
ng texto?
Ang mga paksa at mga sub-paksa
Ang sariling idea
Kung Pag-aaralan mo ang texto,
Tanungin:
MADIDISKUBRE MO:
Tungkol saan ang texto?
Ano ang pinakaimportanteng idea ng
Awtor tungkol sa paksa?
Sino? Ano? Paano? Bakit? Saan?
Kelan? Alin Doon? O Anong Uri?
Ang paksa at mga sub-paksa
Ang sariling idea
Ang istruktura at mga pattern ng
organisasyon
Mga sumusuportang idea at mga
sumusuportang detalye

12. Kung Gusto mong basahin nang
Kritikal ang texto, Tanungin:
MATATAYA MO:
Bakit sinulat ng awtor ang teksto?
Ang layunin ng awtor
Ano ang mga kredensiyal at
posibleng mga bias ng awtor?
Ang kredebilidad ng awtor
Anong klaseng ebidensiya ang
inihahain ng awtor?
Gaano mapagkakatiwalaan ang
ebidensiyang iniharap ng awtor
Paano binigyan ng interpretasyon
ng awtor ang ebidensiya?
Ang pangangatwiran ng awtor

13. A.
B.
C.
Mga Uri
Pangkalahatang bok. – mga salitang
dapat ay pamilyar sa lahat.
Hal. tao
Pampaksang bok. – ispesipikong mga salita sa
larangan/paksa;jargon
Hal. writ; dekonstruksiyon; nitrate
Mga Antas/Lebel
Gamiting bok. – araw-araw na ginagamit
(Ekspresibo)
Pambansang bok. – alam ang kahulugan ngunit hindi
(Represibo)
karaniwang ginagamit sa
pagsasalita o pagsulat
Nakikilalang bok. – nakikilala ngunit di alam ang kahulugan
Di – Pamilyar na bok. – di pa nabasa o nagamit kahit kailan
Mga Klase ng Salita
Denotibo – literal ang kahulugan; kahulugang pandiksyunaryo
Konotatibo – may ibang pagpapakahulugan

14. D.
Estratehiya
(1) Context clues – pagsusuri sa mga salita at pangungusap
sa konteksto nito.
•
•
Depinisyon
Halimbawa
• Contrast
• Muling pagbanggit
(1) Pagsasanay sa paggamit ng diksyunaryo
hal. mga synonyms at antonyms ng mga salita
iba’t ibang kahulugan ng salita at paggamit ng
mga
ito sa pangungusap
(3) Bubblegram
(4) Semantic map
(5) Concept map
(6) Semantic grid

15. Semantic Grid
Pagkain
Mga tala ng
hayop
May
Kolesterol
May dagdag na
asukal
Baka
Manok
Itlog
Softdrinks
Mga Kahulugan ng mga Panlapi
Halimbawa Kahulugan Gamit sa pangungusap
Unlapi
Gitlapi
Hulapi

16. (1) Activity Sheet
Ang Alam Ko sa Ang Alam ko
Paksa
matapos pagisipan,
magbasa-basa,
magtanungtanong, etc.
Ang Dapat kong Ang Alam ko
malaman
pagkabasa ng
habang
Texto
nagbabasa
Ang di ko pa
Alam
(2) Pabibigay ng Cloze Test/Maze para idebelop ang dating alam
Hal. Cloze – interesante ang kabuuang resulta ng sarbey (1) mga
estudyante,
guro, magulang, at alumni. Nakita ng mga respondent ang maraming
benepisyo ng paggamit ng Filipino (2) wikang panturo sa UPIS.
1. (a) ng
2. (a) at
(b) sa
(b) na
(c) para
(c) bilang
Hal. Maze
Ang tubig ay
pinagalaw
nakakapagpagalaw ng mga bagay.
nagagalaw

17. (3) Self – inventory bago bumasa
Paksa/Idea
Alam Ko
Medyo
Hindi ko Alam
Cellphone
Cloning
(4) Anticipation / Prediction Guides
Paksa
Bago bumasa
Pagkatapos magbasa
___________
_________________

18. (5) Directed Reading – Thinking Activity
Hula Ko
Talagang Nangyari
(6) Brainstorming
(7) Log prompts – mga tanong kaugnay ng alam o
karanasan
Hal. – ano ang gagawin mo kung…
- ano ang susunod na mangyayari
(8) Skinny Books – mangongolekta ang guro ng mga
materyal sa diyaryo, magasin, atbp. –
ipapabasa at tatalakayin sa klase.

19. 
Pagtukoy sa Pangkalahatang Paksa, tesis o
pangunahing idea, mga pangunahin at di –
pangunahing punto
PAKSA
Hal.
: Purefoods TJ Giants
Alaska Aces
Red Bull Baracos
Ginebra Gin Kings
Sta. Lucia Realtors
Paksa: Mga Basketball Team sa Filipinas

20. 



Pangunahing Idea o paksang pangungusap (talata)
Tesis na Pangungusap (buong akda)
Pangunahing Suporta (punto)
Di – pangunahing Suporta (detalye)
Hal. Katwiran, facts, estatestika, testimonya,
halimbawa, atbp.

21. 
Estratehiya
A. Character Clue Chart
Pangalan
ng karakter
Pisikal
Mental/
emosyunal
Pangkapaligiran
Pamilya
B. Venn Diagram: Pagkakaiba/Pagkakapareho
pareho
C. Paggawa ng Sintesis upang mabuo ang tesis na
pangungusap mula sa mga pangunahing idea ng bawat
talata
sintesis
p.idea
p.idea
p.idea
p.idea
p.idea
p.idea

22. 
Pag-unawa sa talagang gustong sabihin ng awtor.
Istilo – diksiyon; gamit na salita ng awtor, ayos
ng
pangungusap
Tono – hal. seryoso, malungkot, nakakatawa,
sarkastiko, atbp.
Layunin – magbigay – impormasyon
mang-aliw
manghikayat

23. A. Kahulugang Piguratibo (tayutay)
* Paghahanap ng mga halimbawa ng.
Simile – direktang paghahambing (gaya ng
sing. Atbp.)
- hal. simbilis ng kidlat
Metapora – direktang pahayag na ang isang
ito ay iyon.
- hal. Isa siyang halimaw.
Hyperbole (pagmamalabis)
- hal. Isang batalyon ang kamag-anak na
nakipamiyesta.
Personipikasyon (pagsasatao)
- hal. Kinain ng ATM machine ang pera
ko

24. *Paggugrupo at paghahanap ng halimbawa
*eksamen
B. Estilo at tono
hal. tiningnan nang matagal vs. tinitigan
Estratehiya
* paligsahan – kung ako ang awtor…
Gagamitin ko ang….
* eksamen
* pagsasadula
pantomina
* paggugrupo at paghahanap ng mga
halimbawa sa texto

25. 
Kakayahang makilala ang mga paraan/pagsasaayos na retorikal ng
awtor (organizational patterns)
Mga Estratehiya
* pagtatanong kaugnay ng nilalaman
* pagpapagawa ng balangkas (grupo o indib. na gawain)
* pagpapagawa ng buod, sintesis
* pagmamapa sa pamamagitan ng graphic
organizer, grid, chart, graph, atbp.
Hal: Clustering/mapping

26. •Graphic organizer
branching
Nobela
Uri
Karakter
Pangunahing Bahagi
Sanhi/bunga
Sanhi
_______
_______
_______
Bunga
_______
_______
_______
(1)
(2)
(3)

27. Prob. – Solusyon
Prob.
____
____
____
Sol.
_____
_____
_____
Pagkakatulad/Pagkakaiba
Pagkakapatulad
Pagkakaiba
P
R
O
B
Sino
Ano
Bakit
Tangkang sol.
S
O
L.
Resulta
1
1
2
2
Pinal na Resulta

28. Story map
Nobela
Lugar at Panahon
Tauhan
Pangyayaring nagsimula sa pangunahing banghay
Tugon ng tauhan sa pangunahing problema
Mga pangunahing pangyayari
Resolusyon
- Kuwento/nobela
Simula
1
2
Wakas

29. Paggawa ng Drowing (para tukuyin ang bahagi ng isang bagay na tinalakay (hal. tagpuan)
Balangkas (sanaysay)
I. Introduksiyon
A. Konteksto
B. Tesis na Pangungusap
C. Dep. Ng Termino
II. Katawan
A. Unang Pangunahing Idea
1. Unang suportang idea
(a) unang suportang detalye
(b) pangalawang suportang detalye
2. Pangalawang suportang detalye
(a) unang suportang detalye
(b) pangalawang suportang detalye
B. Pangalawang Pangunahing Idea
1,
(a)
(b)
2.
(a)
(b)
III. Konklusyon
A. Muling pagpapahayag ng tesis
B. Paano sinuportahan ng katawan ang tesis
C. Panawagang aksiyon

30. Chart, Graph, atbp.
Chart
Pagpaplanong
Pangwika
Fishman
Bar Graph
Jernudd
Bar Graph
Haugen
20,000
Depinisyon
15,000
Uri
10,000
Paraan
5,000
0
Line Graph
UG
G
SS
Symbol Graph
Line Graph
Sa bawat pumapasok sa
kolehiyo
20,000
15,000
4 ang nananatili
10,000
5,000
3 ang nagtatapos
0
Di - Grad.
Grad.
Spec. Stud.
UP Diliman Enrollment - Unang Semestre, 2007-2008

31. Circle Graph/Pie Chart
Circle graph/Pie Chart
Time Lines
June 1-11
12
13
14
Sept. 15
Okt. 17
Okt. 18-20
Okt. 8
Flowchart
– pagtatala
- Araw ng Kalayaan
– Oryentasyon ng Freshman
– simula ng klase
– huling araw ng dropping
– huling araw ng klase
– final exam
– huling araw ng pagbibigay ng grado

32. Table
Bitamina
Pinagkukunan
Gamit
Resulta
K
Spinach,
Cauliflower,
Atay
Tumtulong sa
blood clot
Napipigil ang
blood clot
Susundan ng mga tanong: ano, anu-ano, tukuyin,
ano ang resulta, ano ang pagkakaiba
Mapa – binubuo ng mga numero, pangalan, kulay,
simbolo
Political map – mga siyudad
Physical map – topograpiya (bundok, ilog, lawa, etc)

33. ◦
◦
◦
◦

Fact vs. Opinyon
Ebidensiya
Konklusyon
Inferencing
Ebalwasyon ng Bisa ng Awtor
◦ Katotohanan – may ebidensiya
- personal na kaalaman/karanasan
◦ Opinyon
- ebidensiya
- awtoridad
- bias – ano ang pakinabang dito ng awtor
- agenda niya

34. 
Apela sa Katwiran
Deductive – pangkalahatan
ispesipiko
- silohismo
- premis
Kung mababa rin lang ang nakuha niyang grado kay
Prop. Cortez, wala siyang karapatang magreklamo na
walang binatbat ang kanyang mga lektyur sa klase.
major premis – (pahiwatig lang)
Iyon lang mataas ang nakuhang grado
ang may karapatang magreklamo sa
inilelektyur ng
propesor
konklusyon – hindi batayan ng paghatol sa
pagtuturo ng guro ang grado ng mag-aaral.
Inductive – mula ispesipiko tungo sa konklusyon ukol as
pangkalahatang katotohanan
detalye + detalye + detalye = konklusyon
(walang isa man lang negatibong ebidensiya)

35. Baluktot na Katwiran
1. bandwagon
2. analohiya
3. alinman sa dalawa (wala na bang ibang
alternatibo?) = lesser of 2 evils
4. Di tamang awtoridad
5. Estatistikong di – angkop
6. dibersiyon – bakit mas ipopromote si Ned kaysa
sa akin, 5 beses siyang nag-absent nung isang
taon.

36. 

Apela sa Emosyon – kunwari nasa katwiran hal.
bandwagon
Katotohanan, lohika, emosyon
(Ethos, Logos, Pathos) – 3 pangunahing
karakteristiko ng pormal na argumento para
mapag-iba ang persweysiv na texto sa
argumentatibong texto
persweysiv (nanghihikayat) – kumukumbinsi
na naniniwala at umaksiyon
- emosyunal, maaring di lohikal.
argumentativ – kumukumbinsi sa pamamagitan
ng ebidensiya at lohika

37. Konklusyon – paggawa ng lohikal o makatuwirang pahayag mula sa
impormasyong nakuha sa akda
- direkta o di – direktang ipinahahayag ng awtor
- direktang nabuo sa akda.
Lohika – balidong konklusyon
hal. lahat ng aso ay hayop
Ang chiuaua ay isang aso
Kung gayon, ang chiuaua ay hayop.
Ang ibang libro ay nakakaantok
Ang ilang nakakaantok na libro ay mabili
Kung gayon, ang ilang libro ay mabili
balido?_____
bakit? ______
(a) Lahat ng pulitiko ay mabait
balido?_____
bakit? ______
(b) Lahat ng mabait ay tapat
balido?_____
bakit? ______
(c) Kung gayon, lahat ng pulitiko ay tapat
balido?_____
bakit? ______


38. 
Pagsusuri sa Pahiwatig (Inference)
◦
◦
◦
◦
Batay sa dating alam, sariling kaalaman at karanasan
Di – direktang nabuo
Pagbasa sa pagitan ng mga linya
Di – kasimbigat ng lohika o katotohanan ng isang
konklusyon
*
Ano ang na nangyayari?
Paano mo nalaman?
Sino ang nagsasalita? Paano mo
nalaman?
Ano ang P? Bakit ito ginamit?
Sino ang c ? Bakit ito ginamit?
Saan kaya nangyayari?
Tinawag ko kayo, mga guro,
para sabihin ang tungkol sa
magiging suweldo ninyo sa
darating na taon.
*(Val Cleathern, mula kay Atkinson, 1990)

39. 




Debate
Pagsusuri ng mga billboards, comic strips, komersiyal sa, diyaryo, magasin, TV
kaugnay ng lohika/baluktot na katwiran
Panel discussion
Pagpapasulat
Pagtatanong (socratic method)
◦ Ano ang pamagat
◦ Sino ang awtor
◦ Ano ang pagkakilala mo sa awtor
◦ Kelan sinulat
◦ Ano ang tesis ng awtor
◦ Ano ang pangunahin suportang ginamit
◦ Anu-ano ang mga di-pangunahing suportang ginamit
◦ Ano ang tono ng awtor
◦ Ano ang mga konklusyong naibibigay mula sa binasang akda?
Facts – paniniwalaan ko ba ang sinabi ng awtor?
- talaga nga bang facts ito at hindi opinsyon?
- sapat ba? Bago ba
- may iba pa bang patunay?
Fact vs. Opinyon vs. Propaganda
Fact – napapatunayan (unibersal)
Opinyon – pinaniniwalaan (indibidwal)
Propaganda – pinapaniwala ang mambabasa

40. 1.
2.
3.
4.
5.
Kaalaman sa Facts
Direktang karanasan
Sopistikadong interpretasyon
Kritikal
Alam iugnay sa labas ng eskuwelahan ang texto.

41. 





Pagtiyak sa Kulturang Pangklasrum
Eklektikong Mga Estratehiya
Aktibo, interaktibo
Pagsasanay din sa pagsulat, pagsasalita,
pagmamasid, pag-iisip
Walang iisang estratehiya sa lahat ng panahon,
klase, at texto.
Dapat may iisang layunin: makabasa ang magaaral para matuto

42. Alvermann, Donna & Stephen Phelps. Content
Reading and Literacy. Boston: Allyn & Bacon:
2002, 3rd ed.
Atkinson, Rhonda Holt. Reading Enhancement and
Development; USA: West Publ. Co. 1990
Earle, Cynthia and Christine Zimmermann. The
Reading/Writing Connection, N.Y.: Longman, 2003