1. วิชาเคมี ๓ (ว๓๐๒๒๓)ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕
คุณครูจริยา ใจยศ

2. อินดิเคเตอร์(Indicator) คือ..

3. การเปลี่ยนสีของอินดิเคเตอร์

4. การเปลี่ยนสีของอินดิเคเตอร์

5. ตัวอย่าง การแปลความหมายของสีอินดิเคเตอร์

6. คาถามชวนคิด...

7. คาถามชวนคิด...
•สารละลาย X ไม่มีสี เมื่อหยดโบรโมไทมอลบลูลงใน
สารละลายนี้จะได้สีเหลือง และเมื่อหยดเมทิลออเรนจ์ลงไป
ได้สารสีส้มสารละลายนี้มี pH ประมาณเท่าใด

8. คาถามชวนคิด...
นาสารละลาย HCl เข้มข้น x mol/dm3 ใส่ในหลอดทดลอง 3
หลอด แต่ละหลอดหยดอินดิเคเตอร์ลงไป 2 หยด ได้ผลการ
ทดสอบดังตาราง X จะมีค่าเท่าใด และมี pH เท่าใด
หลอดที่ อินดิเคเตอร์ สีที่ปรากฏใน
สารละลาย HClชนิด ช่วง pH สีที่เปลี่ยน
1 คองโกเรด 3.0 -5.0 น้าเงิน-แดง แดง
2 โบรโมครีซอล
เพอร์เพิล
5.2 – 6.8 เหลือง – ม่วง เหลือง
3 ฟีนอลเรด 6.8 – 8.4 เหลือง – แดง เหลือง

9. อินดิเคเตอร์กับการไทเทรตกรด-เบส
อินดิเคเตอร์กรด-เบส ที่เหมาะสมกับปฏิกิริยาการ
ไทเทรตจะต้องมีค่า pH ที่จุดกึ่งกลางช่วงการเปลี่ยนสี
ใกล้เคียงหรือเท่ากับ pH ที่จุดสมมูลของปฏิกิริยา นอกจากนี้
การเลือกใช้อินดิเคเตอร์กรด-เบส ต้องพิจารณาสีที่ปรากฎ
จะต้องมีความเข้มมากพอที่จะมองเห็นได้ง่าย หรือเห็นการ
เปลี่ยนสีได้ชัดเจน

10. อินดิเคเตอร์สาหรับปฏิกิริยาระหว่างกรดแก่กับเบสแก่
อินดิเคเตอร์ที่มีช่วง pH ของ
การเปลี่ยนแปลงสีระหว่าง
4 ถึง 10 ได้แก่ เมทิลเรด
(4.4-6.2) โบรโมไทมอลบลู
(6.0-7.5) และฟีนอล์ฟทา
ลีน(8.2-10.0) แต่เรามักจะ
นิยมใช้ฟีนอล์ฟทาลีน เพราะ
สังเกตการเปลี่ยนแปลงสีได้
ชัดเจน สาหรับ โบรโมคลี
ซอล กรีน (3.8-5.4) ไม่
เหมาะสม

11. อินดิเคเตอร์สาหรับปฏิกิริยาระหว่างกรดอ่อนกับเบสแก่
จากกราฟจะเห็นได้ว่า เมทิ
ลเรด จะเปลี่ยนสีก่อนจุด
สมมูลจึงไม่เหมาะที่จะใช้เป็น
อินดิเคเตอร์สาหรับกรดแอ
ซิติกกับ NaOH (เข้มข้น
0.100 M) ฟีนอล์ฟทาลีน
เปลี่ยนสีที่ช่วงจุดสมมูลพอดี
โบรโมไทมอลบลู อาจจะใช้
เป็นอินดิเคเตอร์ได้ดี เมื่อใช้สี
มาตรฐานเทียบ

12. อินดิเคเตอร์สาหรับปฏิกิริยาระหว่างกรดอ่อนกับเบสอ่อน
จากกราฟ เราสามารถพิจารณา
ชาวง pH 3-7.5 ในการเลือก
อินดิเคเตอร์ ซึ่งเราอาจใช้โบรโม
ไทมอลบลูหรือเมทิลเรดได้ แต่ไม่
ควรใช้ฟีนอล์ฟทาลีนเพราะช่วง
pH ของฟีนอล์ฟทาลีนมากกว่า 7
ทาให้เกิดความคลาดเคลื่อนใน
การบอกจุดสมมูล