SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
Հենաշարժիչ համակարգ




Մարդու բոլոր ոսկրերն իրենց միացումներով
կազմում են կմախքը, որը հենաշարժիչ համակարգի
պասիվ մասն է, կմախքի տարբեր օղակները
շարժման մեջ դնող մկանները՝ ակտիվ մասըֈ
Հենաշարժիչ համակարգն օրգանիզմում կատարում է
հենարանային, պաշտպանական, տեղաշարժման
ֆունկցիաֈ
Կմախքը մարմնի հենարանն է, նրան տալիս է
որոշակի ձև և դիրք տարածության մեջֈ Ոսկրերը
միանալով առաջացնում են խոռոչներ և
պաշտպանում նրանցում
գտնվողօրգաններն արտաքին ազդեցություններիցֈ

Հենաշարժիչ համակարգի
նշանակությունը


Կմախքի ոսկրերը կազմված
են ոսկրահյուսվածքից, որը շարակցական
հյուսվածքի տարատեսակ էֈ Այն կազմված է
ոսկրաբջիջներից, օրգանական ու
անօրգանական միացություններ պարունակող
միջբջջային նյութից, որը կազմում է
ոսկրահյուսվածքի 2/3-ըֈ Այն պինդ է և
ամուր, օժտված է մեխանիկական բարձր
հատկություններով և ամրությունը
գերազանցում է երկաթին ու գրանիտինֈ

Ոսկրահյուսվածք


Յուրաքանչյուր ոսկր մի
քանի հյուսվածքներից կազմված
բարդ օրգան էֈ Արտաքինից ոսկրը պատված
է շրջոսկրովֈ Այն բարակ,
ամուր, արյունատարանոթներով և նյարդերով
հարուստ շարակցահյուսվածքային թիթեղ է,
ապահովում է ոսկրի սնուցումը և աճըֈ
Շրջոսկրը բացակայում է հոդավորվող
մակերեսներումֈ

Ոսկրերի կառուցվածքը և տեսակները


Կենդանի օրգանիզմում ոսկրը պարունակում
է 50 % ջուր, 28 % օրգանական և 22 %
անօրգանական նյութֈ Ոսկրի 2/3-ը կազմում
են անօրգանական նյութեր
(կալցիում, ֆոսֆոր, մագնեզիում և ուրիշ),
որոնցից կախված է ոսկրի կարծրությունը,
իսկ 1/3-ը օրգանական նյութեր, որոնք
պայմանավորում են ոսկրի
առաձգականությունը, ճկությունըֈ

Ոսկրերի բաղադրությունը




Ոսկրերն աճում են երկարությամբ և հաստությամբֈ
Ոսկրի աճը հաստությամբ պայմանավորված է
շրջոսկրի ոսկրաստեղծ հատկությամբֈ Նրա ներքին
մակերեսի բջիջների բաժանման շնորհիվ ոսկրի
մակերևույթին առաջանում են ոսկրաբջիջների նոր
շերտեր, իսկ դրանց շուրջը՝ միջբջջային նյութֈ
Ոսկրերի ծայրերում
գտնվող աճառահյուսվածքի բջիջների բաժանման
շնորհիվ ոսկրերն աճում են երկարությամբֈ
Ոսկրերի աճը կարգավորում է հիպոֆիզի առջևի բլթի
աճի հորմոնըֈ Չափահաս մարդու ոսկրերը չեն
աճում, սակայն հին ոսկրանյութի փոխարինումը
նորով շարունակվում է ամբողջ կյանքումֈ

Ոսկրերի աճը
Henasharjic hmakarg

More Related Content

What's hot

Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքներըԿենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքներըMartin Atoyan
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներMariam Davidyan
 
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:armine-p87
 
Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքAninrayr
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներLilit Sahakyan
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներYuriDanielyan
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներAnn Isakhanyan
 
հյուսվածքներ
հյուսվածքներհյուսվածքներ
հյուսվածքներEva Berberyan
 
Մկանային համակարգ
Մկանային համակարգՄկանային համակարգ
Մկանային համակարգtigran aramyan
 
Hyusvacqner
HyusvacqnerHyusvacqner
Hyusvacqnerganyan
 
Բբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի ԿառուցվածքըԲբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի ԿառուցվածքըAnn Isakhanyan
 
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգAnArmenia
 
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգmonika2014
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
ՀյուսվածքներMartin Atoyan
 
Բնագիտություն
ԲնագիտությունԲնագիտություն
Բնագիտությունharutyunyanazat
 

What's hot (20)

Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքներըԿենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
Կենդանական օրգանիզմի հյուսվածքները
 
Բջիջ
ԲջիջԲջիջ
Բջիջ
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:
Լեա Անթառանյան - Մարդու մարմինը:Կմախք:
 
Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածք
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Կռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներԿռճիկային ձկներ
Կռճիկային ձկներ
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
հյուսվածքներ
հյուսվածքներհյուսվածքներ
հյուսվածքներ
 
Գեղձեր
ԳեղձերԳեղձեր
Գեղձեր
 
mkanayin hyusvacq
mkanayin hyusvacqmkanayin hyusvacq
mkanayin hyusvacq
 
բջիջ
բջիջբջիջ
բջիջ
 
Մկանային համակարգ
Մկանային համակարգՄկանային համակարգ
Մկանային համակարգ
 
Hyusvacqner
HyusvacqnerHyusvacqner
Hyusvacqner
 
Բբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի ԿառուցվածքըԲբջջի Կառուցվածքը
Բբջջի Կառուցվածքը
 
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
 
Bjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqnerBjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqner
 
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Բնագիտություն
ԲնագիտությունԲնագիտություն
Բնագիտություն
 

Similar to Henasharjic hmakarg

Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգmonika2014
 
Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքMary Karapetyan
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներYuriDanielyan
 
շարակցական հյուսվածք
շարակցական հյուսվածքշարակցական հյուսվածք
շարակցական հյուսվածքhrachyeghiazaryan
 

Similar to Henasharjic hmakarg (6)

Հյուսվածք
ՀյուսվածքՀյուսվածք
Հյուսվածք
 
Հենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգՀենաշարժիչ համակարգ
Հենաշարժիչ համակարգ
 
Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածք
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներ
 
շարակցական հյուսվածք
շարակցական հյուսվածքշարակցական հյուսվածք
շարակցական հյուսվածք
 
բջիջ
բջիջբջիջ
բջիջ
 

More from Jora Avetisyan

Հեռախոս, Համացանցային կապ
Հեռախոս, Համացանցային կապՀեռախոս, Համացանցային կապ
Հեռախոս, Համացանցային կապJora Avetisyan
 
Sept merveilles du monde 1
Sept merveilles du monde 1Sept merveilles du monde 1
Sept merveilles du monde 1Jora Avetisyan
 
Sept merveilles du monde
Sept merveilles du mondeSept merveilles du monde
Sept merveilles du mondeJora Avetisyan
 
Աչքի կառուցվածքը
Աչքի կառուցվածքըԱչքի կառուցվածքը
Աչքի կառուցվածքըJora Avetisyan
 
Նյարդային համակարգ
Նյարդային համակարգՆյարդային համակարգ
Նյարդային համակարգJora Avetisyan
 

More from Jora Avetisyan (8)

Ածխածին
ԱծխածինԱծխածին
Ածխածին
 
Հեռախոս, Համացանցային կապ
Հեռախոս, Համացանցային կապՀեռախոս, Համացանցային կապ
Հեռախոս, Համացանցային կապ
 
Sept merveilles du monde 1
Sept merveilles du monde 1Sept merveilles du monde 1
Sept merveilles du monde 1
 
Sept merveilles du monde
Sept merveilles du mondeSept merveilles du monde
Sept merveilles du monde
 
Կիտչ
ԿիտչԿիտչ
Կիտչ
 
Աչքի կառուցվածքը
Աչքի կառուցվածքըԱչքի կառուցվածքը
Աչքի կառուցվածքը
 
Սիրիա
ՍիրիաՍիրիա
Սիրիա
 
Նյարդային համակարգ
Նյարդային համակարգՆյարդային համակարգ
Նյարդային համակարգ
 

Henasharjic hmakarg

  • 2.   Մարդու բոլոր ոսկրերն իրենց միացումներով կազմում են կմախքը, որը հենաշարժիչ համակարգի պասիվ մասն է, կմախքի տարբեր օղակները շարժման մեջ դնող մկանները՝ ակտիվ մասըֈ Հենաշարժիչ համակարգն օրգանիզմում կատարում է հենարանային, պաշտպանական, տեղաշարժման ֆունկցիաֈ Կմախքը մարմնի հենարանն է, նրան տալիս է որոշակի ձև և դիրք տարածության մեջֈ Ոսկրերը միանալով առաջացնում են խոռոչներ և պաշտպանում նրանցում գտնվողօրգաններն արտաքին ազդեցություններիցֈ Հենաշարժիչ համակարգի նշանակությունը
  • 3.  Կմախքի ոսկրերը կազմված են ոսկրահյուսվածքից, որը շարակցական հյուսվածքի տարատեսակ էֈ Այն կազմված է ոսկրաբջիջներից, օրգանական ու անօրգանական միացություններ պարունակող միջբջջային նյութից, որը կազմում է ոսկրահյուսվածքի 2/3-ըֈ Այն պինդ է և ամուր, օժտված է մեխանիկական բարձր հատկություններով և ամրությունը գերազանցում է երկաթին ու գրանիտինֈ Ոսկրահյուսվածք
  • 4.  Յուրաքանչյուր ոսկր մի քանի հյուսվածքներից կազմված բարդ օրգան էֈ Արտաքինից ոսկրը պատված է շրջոսկրովֈ Այն բարակ, ամուր, արյունատարանոթներով և նյարդերով հարուստ շարակցահյուսվածքային թիթեղ է, ապահովում է ոսկրի սնուցումը և աճըֈ Շրջոսկրը բացակայում է հոդավորվող մակերեսներումֈ Ոսկրերի կառուցվածքը և տեսակները
  • 5.  Կենդանի օրգանիզմում ոսկրը պարունակում է 50 % ջուր, 28 % օրգանական և 22 % անօրգանական նյութֈ Ոսկրի 2/3-ը կազմում են անօրգանական նյութեր (կալցիում, ֆոսֆոր, մագնեզիում և ուրիշ), որոնցից կախված է ոսկրի կարծրությունը, իսկ 1/3-ը օրգանական նյութեր, որոնք պայմանավորում են ոսկրի առաձգականությունը, ճկությունըֈ Ոսկրերի բաղադրությունը
  • 6.   Ոսկրերն աճում են երկարությամբ և հաստությամբֈ Ոսկրի աճը հաստությամբ պայմանավորված է շրջոսկրի ոսկրաստեղծ հատկությամբֈ Նրա ներքին մակերեսի բջիջների բաժանման շնորհիվ ոսկրի մակերևույթին առաջանում են ոսկրաբջիջների նոր շերտեր, իսկ դրանց շուրջը՝ միջբջջային նյութֈ Ոսկրերի ծայրերում գտնվող աճառահյուսվածքի բջիջների բաժանման շնորհիվ ոսկրերն աճում են երկարությամբֈ Ոսկրերի աճը կարգավորում է հիպոֆիզի առջևի բլթի աճի հորմոնըֈ Չափահաս մարդու ոսկրերը չեն աճում, սակայն հին ոսկրանյութի փոխարինումը նորով շարունակվում է ամբողջ կյանքումֈ Ոսկրերի աճը