Suliraning kapaligiran sa Asya

2. • Suliraning Pangkapaligiran sa Asya
• Tungkol saan ang video na inyong napanood?

3. • Tukuyin ang mga suliranin sa kapaligiran na ipinapakita
sa larawan.

9. • Desertification – Tumutukoy sa pagkasira ng lupain sa
mga rehiyong bahagyang tuyo o lubhang tuyo na kapag
lumaon ay hahantong sa permanenteng pagkawala ng
pakinabang o productivity nito tulad ng nararanasan sa
ilang bahagi ng China, Jordan, Iraq, Lebanon, Syria,
Yemen, India, at Pakistan.
• Salinization – Sa prosesong ito, lumilitaw sa ibabaw ng
lupa ang asin o kaya naman ay inaanod ng tubig papunta
sa lupa. Ito ay nararanasan ng Bangladesh.
• Habitat – Tirahan ng mga hayop at iba pang mga bagay.

10. • Hinterlands – Malayong lugar, malayo sa mga urbanisadong
lugar ngunit apektado ng mga pangyayari sa teritoryong sakop
ng lungsod.
• Ecological Balance – Balanseng ugnayan sa pagitan ng mga
bagay na may buhay at ng kanilang kapaligiran.
• Deforestation – Pagkaubos at pagkawala ng mga
punongkahoy sa mga gubat. Isa ito sa mga problemang
nararanasan ng Asya sa kasalukuyan. Ayon sa Asian
Development Bank (ADB), nangunguna ang Bangladish,
Indonesia, Pakistan, at Pilipinas sa mga bansang may
pinakamabilis na antas o rate ng deforestation.

11. • Siltation – Parami at padagdag na deposito ng banlik na
dala ng umaagos na tubig sa isang lugar. Ito ay isa rin sa
mga problemang kinahaharap ng mga bansa sa Asya na
dulot o bunsod ng pagkasira ng kagubatan at erosyon ng
lupa, gaya ng kondisyon ng lawa ng Tonle Sap sa
Cambodia.
• Red Tide – Ito ay sanhi ng dinoflagellates na lumulutang
sa ibabaw ng dagat.
• Global Climate Change – Pagbabago ng pandaigdigan o
rehiyonal na klima na maaaring dulot ng likas na
pagbabago sa daigdig o ng mga gawain ng tao.

12. • Ozone Layer – Isang suson sa stratosphere na
naglalaman ng maraming konsentrasyon ng ozone.

13. • May mga pagkakatulay ang mga asyano pagdating sa
mga suliranin sa kapaligiran.
• Kabilang sa mga suliraning ito ay ang (pagkasira ng
lupa), deforsestation (pagkasira ng Kagubatan), polusyon
sa hangin at tubig, urbanisasyon, at pagkawala ng
biodiversity.

15. • Tunay na malaki at mahalaga ang papel na
ginagampanan ng lupang uapng mabuhay ang tao.
• Sa kapakinabangan o productivity nito nakaasa ang mga
produktong agrikultural na tumutustos sa kabuhayan ng
mamamayan.
• Ang pag-abuso sa lupa ay nagbubunsod ng malalang
mga suliranin gaya ng salinization at alkanization na
nagaganap kapag mali ang isinasagawa proseso ng
irigasyon.
• Ang Salinization ay lubhang problema sa Bangladesh.
• Isa ring problema sa lupa ang desertification gaya ng
nararanasan sa ibang bahagi ng China.

16. • Maging sa ibang bahagi ng Asya ay nakakaranas din ng
tuyong lupa gaya ng Jordan, Iraq, Lebanon, Syria, at
Yemen sa kanlurang Asya, at ang India at Pakistan sa
Timog Asya.
• Ang pakasira o pagkatuyo ng lupa ay maaaring
magdulot ng matinding suliranin gaya ng kakulanga sa
pagkain at panganib sa kalusugan.
• Isa pang pinagmumulan ng pagkasira ng lupa ay ang
overgrazing. Ang hilagang Iraq, Saudi Arabia, at Oman
ay ilan lamang sa mga bansang nakakaranas ng
ganitong sitwasyon.

18. • Ang deforetation o tahasanag pagwasak ng kagubatan
ay isang napakakritikal na problemang pangkapaligiran.
• Masama ang dulot nito sa natural ecosystem sapagkat
ang likas na yaman ng kagubatan ay nababawasan.
• Ang pagkakalbo ng kagubatan ay nagbibigay-daan sa iba
pang problemang pangkapaligiran tulad ng pagbaha,
erosyon ng lupa, pagguho ng lupa, siltasyon, at
sedimentasyon.
• Ayon sa pag-aaral ng Asian Development Bank,
nagunguna ang Bangladish, Indonesia, Pakistan, at
Pilipinas sa mga bansang may pinakamabilis na antas o
rate ng deforestation.

19. • Isa sa mga dahilan nito ay ang kaingi system o slash and
burn agriculture at illegal logging o ilegal na pagputol ng
puno.

21. • Mahalaga ang tubig subalit nasa Asya ang ilan sa mga
pinakamatitinding polusyon sa tubig. Sa mga lalawigan,
ang mga dumi ng hayop, basura, at mga kemikal ang
nagdudulog ng pagdumi ng tubig.

23. • Ang mabilis na Industriyalismo sa mga bansa sa
Silangan at Timog Silangang Asya naman ay lumikha sa
malalang polusyon sa hangin.
• Ang polusyon sa hangin ay kontaminasyon ng hangin na
dulot ng mga nakakapinsalang substances.
• Ang pangunahing sanhi nito ay ang pagsunog ng fossil
fuels gaya ng petrolyo at natural gas na pinagmumulan
ng pollutants gaya ng particulate matter, carbon dioxide,
nitrogen dioxide at sulfur dioxide na parehong
nakakasama sa tao at naghahatid ng iba’t ibang uri ng
sakit.

24. Mga Lungsod sa Mundo na May Pinakamaruming Hangin
1. Beijing (China) 6. Cairo (Egypt)
2. New Delhi (India) 7. Chongqing (China)
3. Santiago (Chile) 8. Guangzhou (China)
4. Mexico City (Mexico) 9. Hong Kong
5. Ulaanbaatar (Mongolia) 10. Kabul (Afghanistan)
• Kaugnay ng polusyon sa hangin ay pagkakaroon ng acid
rain na nagaganap kapag ang tubig ulan ay naging
kontaminado nag ga pollutants.
• Nagmumula ang mga gas na ito sa pagsunog ng mga
fossil fuel dahil sa paggamit ng enerhiya.

25. Mga Nangungunang Bansa sa
Produksyon ng Enerhiya
Bansa Porisyento Mula
sa Kabuuang
Produksyon ng
Enerhiya sa
Mundo
1. United State 16%
2. Russia 13%
3. China 12%
4. Saudi Arabia 5%
5. Canada 4%
Mga Nangungunang Bansa sa
Paggamit ng Enerhiya
Bansa Porisyento Mula
sa Kabuuang
Produksyon ng
Enerhiya sa
Mundo
1. United State 25%
2. China 13%
3. Russia 7%
4. Japan 5%
5. India 3%

27. • Dahil sa mabilis na uranisayon sa Asya, labis nang
naapektuhan ang kapaligiran nito.
• Ito ay nagbugsod sa mga kaugnay na problema gaya ng
pagdami ng mahihirap na lugar o depressed areas at
may mga pamayanan na may mataas na insidente ng
pagkakasakit at iba pang panganib sa kalusugan.
• Kaugnay na problema na rin ng urbanisasyon ay ang
noise pollution mula sa mga sasakyan, gayundin ang
mga ilang aparato at makinang gumagawa ng inagy.

29. • Ang kontinente ng Asya ay itinuturing na isa sa may
pinakamayamang biodiversity sa buong mundo. Ang
China, India, Thailand, Indonesia, at Malaysia ay
katatagpuaan ng pinakamaraming species ng mga isda,
amphibian, reptile, ibon, at mammal.
• Ngunit sa kabila nito, ang Asya rin mismo ang
nakapagtala ng pinakamabilis na pagkawala ng
biodiversity bunsod ng:
1. Patuloy na pagtaas ng populasyon
2. Walang-habas na pagkuha at paggamit ng likas na
yaman.
3. Pag-aabuso sa lupa
4. Pagkakalbo o pagkakasira ng kagubatan (deforestation)
5. Polusyon sa kapaligiran
6. Introduksyon ng mga species na hindi likas sa isang

30. • Punan ng wastong inpormasyon ang bawat kahon sa
ibaba. Mga Suliraning
Pangkapaligiran
Mga Mungkahing Solusyon

31. Salamat sa Pakikinig 