1. II. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
1.Οι εξελίξεις στην οικονομία
και την κοινωνία
Η δυναστεία των Μακεδόνων
9 – 11ος αιώνας μΧ

3. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία
το 1018 μ.Χ

5. Όροι – κλειδιά της ενότητας
Αριστοκρατία των αξιωμάτων, αριστοκρατία της γης, δυνατοί, πένητες,
πάροικοι, χωρία ή προάστεια, εκχρηματισμένη οικονομία, αστυκώμες,
εμποροπανηγύρεις, εξωτερικό εμπόριο, μακρινό εμπόριο, μπαχαρικά,
τάξη επιχειρηματιών, συντεχνίες (συστήματα), δήμος.
Στα χρόνια της δυναστείας των Μακεδόνων η δημογραφική εξέλιξη
σταθεροποιήθηκε και οι δείκτες της οικονομίας βελτιώθηκαν. Η αστική
οικονομία φαίνεται ότι αναπτύχθηκε περισσότερο από την οικονομία
της υπαίθρου.

6. Οι "δυνατοί" των επαρχιών
είχαν πολύ μεγάλη δύναμη.
Στην εικόνα η Δανιηλίδα,
πλούσια γυναίκα των Πατρών
και ενώ μεταφέρεται από 300
δούλους στην Κων/πολη
Δυνατοί

7. Αριστοκρατία της γης
Αριστοκρατία των αξιωμάτων

8. Πένητες - πάροικοι

9. Ακτήμονες γεωργοί

10. κτηνοτρόφοι

11. συντεχνίες (συστήματα)

12. Συντεχνίες ή συστήματα (= επαγγελματικά σωματία)

14. Σχέδια γεωργικών εργαλείων από
βυζαντινό χειρόγραφο. Βενετία,
Μαρκιανή Βιβλιοθήκη, κώδ.
marc.464, φ. 34r (1316-1319)
(φωτ. Paribeni 1995, εικ. 1)

19. 1. Ποιους ονομάζουμε δυνατούς;
2. Ποιους ονομάζουμε πένητες
3. Τι γνωρίζετε για τους παροίκους;
4. Από τι κινδύνευε η αγροτική
κοινότητα και οι ανεξάρτητοι
αγρότες αρχές του 9ου
αιώνα;
5. Τι ονομάζουμε χωρία ή προάστια;
α. Οικονομία και κοινωνία της υπαίθρου
προέκυψαν τον 10ο αιώνα από τη συγχώνευση της
αριστοκρατίας της γης και της αριστοκρατίας των
αξιωμάτων. Οι δύο ομάδες αριστοκρατίας
συνήθιζαν να συνδέονται με επιγαμίες μέχρι που
τελικά συγχωνεύτηκαν σε μια τάξη.
Περιλαμβάνονταν πολιτικοί, στρατιωτικοί,
θρησκευτικοί άρχοντες, διαχειριστές της κρατικής,
της αυτοκρατορικής, της εκκλησιαστικής και
μοναστικής περιουσίας.
οι αγροτικές μάζες που αποτελούνταν από
ελεύθερους γαιοκτήμονες, ακτήμονες
γεωργούς και παροίκους.

20. β. Οικονομία και κοινωνία των πόλεων
1. Τι ήταν τα συστήματα;
2. Από ποιον καθοριζόταν η λειτουργία των
συστημάτων στην Κωνσταντινούπολη;
3. Ποια τάξη δημιουργήθηκε από τη ανάπτυξη
της αστικής οικονομίας και ποιους
περιλάμβανε; Τι γνωρίζετε για αυτήν;
4. Τι γνωρίζετε για την τάξη του δήμου;
η μεσαία τάξη, δηλαδή η τάξη των επιχειρηματιών. Περιλάμβανε εμποροβιοτέχνες,
ναυκλήρους και τραπεζίτες. Αυτή η τάξη ήταν οργανωμένη σε συντεχνίες ή αδελφότητες και
υποκινούσε συχνά λαϊκά κινήματα κατά των ευγενών. Έφτασε στο απόγειο της πολιτικής και
κοινωνικής της επιρροής στα μέσα του 11ου αιώνα.

21. Η αστική οικονομία φαίνεται ότι αναπτύχθηκε περισσότερο από
την οικονομία της υπαίθρου.

22. Αναπαράσταση της Βυζαντινής Κωνσταντινούπολης