ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ, 2012

1. Η ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢
ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΔΗΜΗΣΡΙΟΤ
MSc ΧΤΦΟΛΟΓΙΑ΢
ΠΑΝΣΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ

2. Η ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΣΟ ΝΑ
ΒΛΕΠΕΙ΢ ΣΟ ΠΟΣΗΡΙ ΜΙ΢ΟΓΕΜΑΣΟ

3. ΟΤΠ΢! ΘΑ ΕΦΕΙ ΦΨΡΟ ΓΙΑ ΝΑ
ΒΑΛΨ ΒΟΣΚΑ!

4. ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
τι επιλέγετε να πείτε στον εαυτό
σας;
ΕΓΡΑΨΑ Α΢ΧΗΜΑ ΢ΣΟ
ΔΙΑΓΩΝΙ΢ΜΑ
1. Η ΥΛΗ ΗΤΑΝ
ΔΥΣΚΟΛΗ
2. ΔΕΝ ΗΜΟΥΝ Α΢ΚΕΤΑ
Ρ΢ΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟΣ
/Η
Ο ΦΙΛΟ΢ ΜΟΤ, ΜΟΤ
ΜΙΛΗ΢Ε ΑΠΟΣΟΜΑ
1. ΣΥΝΕΒΕΙ ΧΘΕΣ ΓΙΑΤΙ
ΔΕΝ ΗΜΟΥΝ
ΥΡΟΜΟΝΕΤΙΚΟΣ
2. ΣΥΝΕΒΕΙ ΧΘΕΣ ΓΙΑΤΙ
ΗΤΑΝ ΚΑΡΩΣ
ΑΝΗΣΥΧΟΣ

5. ΣΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ





Να μπορϊ να αντιδρϊ ςτισ καταςτάςεισ βαςιςμζνοσ/θ ςτθν
προςωπικι δφναμθ μου, ςτθν ανάλθψθ ευκφνθσ και ςτισ
ικανότθτζσ μου.
Η δυνατότθτα να προςαρμόηομαι και να διαχειρίηομαι τισ
καταςτάςεισ.
Τα αρνθτικά γεγονότα και οι δφςκολεσ καταςτάςεισ μπορεί
να είναι προςωρινά
Και οφείλονται ςε μεγάλο βακμό ςε ςυγκεκριμζνεσ
περιςτάςεισ
Μπορϊ να τα ξεπεράςω ςε κάποιο βακμό με τισ
προςπάκειζσ και τισ δυνατότθτζσ μου.
(Seligman,1990)

6. ΠΨ΢ ΒΟΗΘΑΕΙ Η ΘΕΣΙΚΗ
΢ΚΕΧΗ

“ΑΛΛΑΞΣΕ ΣΟΝ ΕΑΤΣΟ ΢Α΢ ΢Ε 3 ΕΒΔΟΜΑΔΕ΢!”??
Το να ςκζφτομαι κετικά δεν οδθγεί απαραίτθτα ςτθν πράξθ!
 Οδθγεί ίςωσ ςτο να Ρ΢ΕΡΕΙ να είμαςτε, δφςκολο ειδικά για άτομα που δεν
τα καταφζρνουν (χαμθλι αυτοπεποίκθςθ)
 Οδθγεί ίςωσ ςτθν αυταπάτθ να νομίηουμε ότι ιδθ τάχουμε καταφζρει! Δεν
μασ παρακινεί αρκετά, δεν μασ κινθτοποιεί.
O όροσ κετικι ςκζψθ εμφανίηεται ςτθν πυραμίδα του Maslow(1964) και
ςτθν Θετικι Ψυχολογία του Seligman (1998)
Ο Seligman ξεκινά από το δεδομζνο: μόνο 9% από μασ ζχουν ψυχικζσ νόςουσ,
οι υπόλοιποι κζλουμε να είμαςτε ΚΑΛΥΤΕ΢Α και πιο ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΙ.

7. Η ΙΕΡΑΡΦΙ΢Η ΣΨΝ ΑΝΑΓΚΨΝ
Maslow, 1964
1.
2.
3.
4.
5.
Φυςιολογικζσ ανάγκεσ. Οι
ανάγκεσ τθσ επιβίωςθσ
Η ανάγκθ τθσ αςφάλειασ
δθμιοφργθμα των
ςυναιςκθμάτων τθσ
αυτοςυντιρθςθσ.
Κοινωνικζσ ανάγκεσ. Η
ανάγκθ για αγάπθ, θ
ςφνδεςθ με άλλουσ
Η ανάγκθ για αυτοεκτίμθςθ
και αναγνϊριςθ Φιμθ,
κφροσ, εκτίμθςθ, ςεβαςμόσ
Η ανάγκθ για ολοκλιρωςθ
και αυτό ανάπτυξθ.

8. Η ΘΕΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ
Martin Seligman, 1998
Είμαι ο Manager του εαυτοφ του.
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ ΢ΣΗΝ ΠΡΑΞΗ: ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ- ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ Ρ΢ΟΣΩΡΙΚΑ ΡΙΣΤΕΥΩΑΡΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ Ρ΢ΑΞΗΣ ΜΟΥ- ΕΡΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΔ΢ΑΣΗΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΙΣΗ
ΤΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΜΟΥ
Ζχουμε ανάγκθ τθν αιςιοδοξία για να διαχειριςτοφμε τα ςυναιςκιματά μασ και να
αντιμετωπίςουμε το ςτρεσ και τθν κατάκλιψθ. Οι γυναίκεσ πακαίνουμε περιςςότερο από τουσ
άντρεσ κατάκλιψθ επειδι αςχολοφμαςτε περιςςότερο με τα ςυναιςκιματα μασ.
 24 αξίεσ που μποροφν να μασ βοθκιςουν να δυναμϊςουμε τον εαυτό μασ, να τον δοφμε
διαφορετικά.
 Η ιδζα είναι ότι χρειαηόμαςτε κετικι ενίςχυςθ για να ξεκινιςουμε αλλαγζσ
 “Δυνάμεισ με τισ οποίεσ υπογράφουμε”: ζχουμε μερικζσ ευκολίεσ ςτισ οποίεσ μποροφμε να
βαςιηόμαςτε π.χ. είμαςτε άτομα που επιμζνουμε, αγαπάμε ανεπιφφλακτα κ.α.
 Μποροφμε να βελτιϊςουμε τισ δυνάμεισ μασ με εξάςκθςθ και νοθτικι επεξεργαςία.
 Υπερβολικι εμπιςτοςφνθ ςτισ δυνάμεισ μασ; Τι γίνεται με τα αδφνατα ςθμεία μασ ;


9. Η ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢








Η δυνατότθτα να δθμιουργοφμε και να επεξεργαηόμαςτε κετικζσ προςδοκίεσ
για το μζλλον.
Η δυνατότθτα να φανταςτοφμε εναλλακτικζσ πραγματικότθτεσ και να
πιςτζψουμε ότι μποροφμε να τισ επιτφχουμε.
Η προςδοκία ότι είμαςτε ςε κζςθ να βάλουμε ςε λειτουργία μια ςυγκεκριμζνθ
ςυμπεριφορά για να αποκτιςουμε αυτό που κζλουμε.
Μια πίςτθ που λειτουργεί ωσ κίνθτρο για να βάλουμε ςτόχουσ και να τουσ
ακολουκιςουμε αποτελεςματικά.
Η ικανότθτα να προςαρμοηόμαςτε όταν τα πράγματα δεν πάνε πολφ καλά
Ζνα ςυναίςκθμα που οδθγεί ςτθν πράξθ.
Είναι μια ικανότθτα που μποροφμε να μάκουμε και να γίνουμε καλφτεροι
ς’αυτι με εξάςκθςθ.
Ρροχποκζτει τθν πίςτθ ότι οριςμζνεσ πτυχζσ του εαυτοφ μασ και τθσ κοινωνίασ
μασ μποροφν να βελτιωκοφν και να αναπτυχκοφν.

10. ΣΙ ΚΕΡΔΙΖΟΤΝ ΟΙ
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΟΙ

Αιςκάνονται καλά και πράττουν ζτςι ϊςτε … να τα
καταφζρουν!

Υγεία, Καλι διάκεςθ, λιγότερεσ πικανότθτεσ να
πάκουν κατάκλιψθ, καλι διαχείριςθ άγχουσ.

Καλφτερθ διαχείριςθ οικονομικϊν (Armor & Taylor,
1996; Segerstrom, 2001).

Στο παρόν αιςκάνονται καλφτερα και φζρονται
καλφτερα (Robinson & Ryff, 1999).

11. Η ΑΤΣΑΠΑΣΗ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢
Ζρευνεσ τθσ νευρο επιςτιμθσ
ζδειξαν ότι είμαςτε
καλωδιωμζνα Αιςιόδοξοι.
Φοράμε ροη γυαλιά (80%)
Ζχουμε τθν τάςθ να
υπερεκτιμάμε ότι κα μασ
ςυμβοφν καλά πράγματα και
να υποτιμάμε τισ πικανότθτεσ
για μια κακι ζκβαςθ.

12. Η ΑΤΣΑΠΑΣΗ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢
 Ρωσ θ αυταπάτθ τθσ αιςιοδοξίασ
επθρεάηει τισ
επαγγελματικζσ, τισ οικονομικζσ και τισ
αιςκθματικζσ μασ αποφάςεισ.
 Ρωσ το μυαλό μασ παράγει ελπίδα και κα ςυμβεί
αν δεν το κάνει
 Γιατί δεν μποροφμε να καταλάβουμε τι μασ κάνει
ευτυχιςμζνουσ

13. ΕΙΜΑ΢ΣΕ ΚΑΛΨΔΙΨΜΕΝΟΙ
΢ΣΗΝ ΕΤΣΤΦΙΑ
Στθν πραγματικότθτα είμαςτε καλωδιωμζνοι να γινόμαςτε εφκολα
ευτυχιςμζνοι.
 Μετά από ζνα χρόνο που βιϊςαμε μια αρρϊςτια ι πιραμε μια
προαγωγι τα επίπεδα ευτυχίασ μασ είναι… παρόμοια!
 Συμβιβαηόμαςτε εφκολα και παίρνουμε χαρά από τισ δεφτερεσ ι τρίτεσ
επιλογζσ μασ. Η ευτυχία μασ είναι “Συνκετικι”(κατά τον Dan Gilbert)
 Ζνα παράδειγμα, ζνα πείραμα: προτάκθκαν ςε φοιτθτζσ να διαλζξουν
μεταξφ 5 αφιςϊν που κα τουσ ζκαναν δϊρο. Οι περιςςότεροι διάλεξαν
τισ 1 και 3. Μετά από μια βδομάδα τουσ ζςτειλαν όμωσ τισ 2 και 4.
Τουσ ξανακάλεςαν μια βδομάδα μετά. Αποτζλεςμα: ζδειξαν
μετριςιμα τον ίδιο ενκουςιαςμό με τθν πρϊτθ φορά και μάλιςτα
μερικοί αγνόθςαν το γεγονόσ ότι υπιρξε αλλαγι. Τϊρα οι 2 και 4 τουσ
άρεςαν περιςςότερο!
(Dolan και De Martinο, 2009)


14. ΠΨ΢ ΣΟ ΜΤΑΛΟ ΜΑ΢
ΠΑΡΑΓΕΙ ΕΛΠΙΔΑ




2 ςτουσ 5 χωρίηουν αλλά οι αιςιόδοξοι ξαναφτιάχνουν τθν ηωι
τουσ και ςυχνά ξαναπαντρεφονται!
Ο Τρόποσ με τον οποίο βλζπουμε τον κόςμο αλλάηει πωσ
αντιλαμβανόμαςτε τα περικϊρια μασ, αλλάηει τισ πράξεισ μασ
και αλλάηει και τθν πραγματικότθτα!
Εχουμε περικϊρια αντίδραςθσ: Ο εγκζφαλοσ μασ δεν
αφομοιϊνει εφκολα αρνθτικζσ πλθροφορίεσ που δεν τον
ςυμφζρουν Ακόμα και όταν μακαίνουμε τισ πικανότθτεσ να
πάκουμε καρκίνο δεν τισ παίρνουμε προςωπικά, οι αιςιόδοξοι
κυρίωσ πιςτεφουν ότι οι πικανότθτεσ δεν τουσ αφοροφν
προςωπικά (εγϊ κα τθν γλιτϊςω)!
Μποροφμε να προςτατζψουμε τον εαυτό μασ: Ξεχνάμε
πλθροφορίεσ που ζρχονται από πολφ δυςάρεςτα γεγονότα (το
πείραμα τθσ 9/11 τι κυμάςτε;)

15. Η ΑΤΣΑΠΑΣΗ ΣΗ΢ ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢
ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΥΑ΢ΕΙ΢ ΜΑ΢.




Αποφαςίηουμε να μθν κάνουμε αςφάλεια ηωισ γιατί
νομίηουμε ότι δεν κα μασ κλζψουν
Οι χειροφργοι υποκζτουν ότι οι δικοί τουσ αςκενείσ
πεκαίνουν λιγότερο και δυςκολεφονται να
καταλάβουν τθν ανθςυχία των ςυγγενϊν
Ριςτεφουμε ότι αν οδθγοφμε εμείσ δεν κα μασ ςυμβεί
ατφχθμα (Chapin & Coleman 2009)
Ζχουμε τθν τάςθ να κάνουμε επικίνδυνα ακλιματα
επειδι τθν πρϊτθ φορά ι μια φορά μόνο δεν
φανταηόμαςτε ότι κα μασ ςυμβεί το ατφχθμα!

16. ΠΨ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΕΙ Η ΑΤΣΑΠΑΣΗ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢ (γνωστικά λάθη)


Ζχουμε τθν τάςθ να
επιβεβαιϊνουμε αυτά που
πιςτεφουμε. Δεν ψάχνουμε
για ςτοιχεία που
αμφιςβθτοφν αυτό που
πιςτεφουμε και γι’αυτό δεν
βλζπουμε τθν κατάςταςθ
ρεαλιςτικά.
Εςτιάηουμε μόνο ςτον
εαυτό μασ και μασ λείπουν
οριςμζνεσ πλθροφορίεσ.
Θζλουμε να πάνε όλα καλά.


Τα γνωςτικά λάκθ μασ
εξυπθρετοφν γιατί “κόβουμε
δρόμο” και παίρνουμε
γριγορεσ αποφάςεισ.
Aντιμετϊπιςθ: εξετάηουμε
αν κα μποροφςε να ιςχφει θ
αντίκετθ πεποίκθςθ και αν
κα υπιρχαν ενδείξεισ να τθν
υποςτθρίξουν.
Kahneman, Tversky, (1979)

17. ΠΨ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΕΙ Η ΑΤΣΑΠΑΣΗ ΣΗ΢
ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ΢ (γνωστικά λάθη)
ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΤΣΕΡΟ΢ ΑΠΟ ΣΟ
ΜΕ΢Ο ΟΡΟ
 Εγϊ κάνω όλθ τθν δουλειά
 Είμαι από τουσ top
οδθγοφσ
 Είμαι ελκυςτικόσ/θ πάνω
από το μζςο όρο
 Είμαι ενδιαφζρον/ουςα
 Το παιδί μου είναι
ταλαντοφχο!
 Ριςτεφουμε όλοι ότι
είμαςτε μζςα ςτο top 20%!
 Ta νοφμερα δεν
ςχετίηονται με μζνα
μόνο με τουσ άλλουσ.
 Δεν τουσ ξζρω, είναι
διαφορετικοί από
μζνα.
 Συνικωσ οι κακοί
οδθγοί πακαίνουν
ατυχιματα.

18. ΔΕΝ ΚΑΣΑΛΑΒΑΙΝΟΤΜΕ ΣΙ ΜΑ΢
ΚΑΝΕΙ ΕΤΣΤΦΙ΢ΜΕΝΟΤ΢
 ΢ΤΓΚΡΙΝΟΤΜΕ ΣΑ
ΠΡΑΓΜΑΣΑ ΜΕΣΑΞΤ
ΣΟΤ΢
 ΢ΤΓΚΡΙΝΟΤΜΕ
ΜΕ
ΣΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
ΤΙ Ρ΢ΟΤΙΜΑΜΕ;
΢ΕΜΑΡΙΟ Α
ΣΕ 1 Χ΢ΟΝΟ: 25.000
ΣΕ 2 Χ΢ΟΝΙΑ: 50.000
ΣΕ 3 Χ΢ΟΝΙΑ: 20.000
΢ΕΝΑΡΙΟ Β
ΣΕ 1 Χ΢ΟΝΟ: 15.000
ΣΕ 2 Χ΢ΟΝΙΑ: 20.000
ΣΕ 3 Χ΢ΟΝΙΑ: 27.000

19. ΛΟΓΟΙ ΠΟΤ Η ΥΑΝΣΑ΢ΙΑ ΔΕΝ
ΔΟΤΛΕΤΕΙ ΤΠΕΡ ΜΑ΢





Ζούμε συναισθηματικά φορτωμένες
καταστάσεις: τότε τα συναισθήματα μπορούν
να θολώσουν την λογική και την κρίση.
Η αδράνεια και η συνήθεια: μας παρασύρουν
να συνεχίσουμε να κάνουμε τις ίδιες επιλογές
Νομίζουμε ότι δεν ελέγχουμε την κατάσταση
Έχουμε ελάχιστη ευελιξία δηλ. μικρό ρεπερτόριο
συμπεριφοράς.
Ανησυχούμε υπερβολικά για τις αντιδράσεις
των άλλων και τις πιθανές επιπτώσεις.

20. ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ ή ΑΠΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ
Ριςτεφω ότι ζχω ΜΕΓΆΛΟ ζλεγχο
ςτθν ηωι μου.
 ΤΑΣΗ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟ ΢ΙΣΚΟ
 Επικίνδυνεσ ςυμπεριφορζσ
Απόλυτοσ κίνδυνοσ, όπου τα άτομα
εκτιμοφν τθν πικανότθτα να βιϊςουν
ζνα αρνθτικό γεγονόσ ςε ςχζςθ με τθν
πραγματικι τουσ ευκαιρία να βιϊςουν
ζνα αρνθτικό γεγονόσ.
 Ρ.χ AIDS δεν κολλάω επειδι δεν
κάνω παρζα με τθν ομάδα κινδφνου
΢υγκριτικόσ κίνδυνοσ
ΑΙDS θ πικανότθτα να κολλιςω είναι
ςυγκριτικά λιγότερθ με βάςθ τθν θλικία
μου, το φφλο μου και τθν χϊρα μου




Ριςτεφω ότι όλεσ οι
προςπάκειζσ μου κα
είναι άχρθςτεσ και κα
πάνε χαμζνεσ (μακθμζνθ
ανικανότθτα, απάκεια)
(Seligman 1975, Miller &
Monge, 1986, Linglehart et al.
2008)
ΤΑΣΗ ΓΙΑ ΑΡΟΦΥΓΗ ΢ΙΣΚΟΥ
Ρακθτικότθτα

21. H ΡΕΑΛΙ΢ΣΙΚΗ ΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ Η
ΑΜΤΝΣΙΚΗ ΑΠΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ
1.
2.
3.
4.
5.
Φανταηόμαςτε ζνα
καλφτερο μζλλον και ζτςι
μποροφμε το πρϊτο βιμα
προσ τα εκεί.
Ελπίδα
Ανοικτζσ προοπτικζσ
Επιμονι και
Ρροςαρμοςτικότθτα
ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΑΡΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ
(Norem,2002)
1. Ικανότθτα να
ακοφςουμε και να
επωφελθκοφμε από
τθν κριτικι
2. Να βάηουμε ζνα δίχτυ
αςφαλείασ, να
χτίηουμε ανκεκτικότθτα

22. 3. ΑΤΣΟΠΕΠΟΙΘΗ΢Η και
ΘΕΣΙΚΗ ΕΝΙ΢ΦΤ΢Η
Η παγίδα τθσ υπερβολικισ αυτό
πεποίκθςθσ:
Η ψυχολογία τθσ κετικισ
ενίςχυςθσ (Braden,1969) δεν
δοφλεψε: υψθλά νοφμερα
κατανάλωςθ αλκοόλ, ζφθβοι με
επικίνδυνεσ ςυμπεριφορζσ

Μικρζσ ανταμοιβζσ
δουλεφουν, όπωσ και θ
κετικι ςτάςθ. Αλλά…
ΕΓΩ,ΕΓΩ, ΕΓΩ! (ΔΕΝ
ΚΑΝΩ). Τhe Generation
ME.
2003 APA ηιτθςε από τον
ψυχολόγο ερευνθτι Baumeister
να επανεξετάςει 200 μελζτεσ για
τθν αυτό πεποίκθςθ
Ο Baumeister διλωςε:
“H μεγαλφτερθ απογοιτευςθ τθσ
ηωισ μου! ”

23. Α΢ΥΑΛΗ΢ ΑΤΣΌ ΕΚΣΙΜΗ΢Η



Η χαμθλι αυτοεκτίμθςθ ςυςχετίηεται με το άγχοσ, τθ
μοναξιά, τισ διατροφικζσ διαταραχζσ και τισ αμυντικο
επικετικζσ ςτάςεισ.
Η Υψθλι αυτοεκτίμθςθ μπορεί να οδθγιςει να μθν υπάρχει
θ αίςκθςθ τθσ φροντίδασ για τουσ άλλουσ.
Τψθλι αυτοεκτίμθςθ και ναρκιςςιςμόσ ςυςχετίηονται με
επικετικότθτα.
Η Αςφαλισ αυτοεκτίμθςθ είναι θ καλι αίςκθςθ που
ζχουμε για το ποιοι είμαςτε και θ οποία δεν ςχετίηεται με
βακμοφσ, εμφάνιςθ, χριματα, ι κοινωνικζσ γνωριμίεσ και
μασ επιτρζπει να αναπτυχκοφμε βαςιςμζνοι ςτισ ικανότθτζσ
μασ (Kernis, 2003, Crocker & al.2002, 2005)

24. ΑΤΣΌ ΠΕΠΟΙΘΗ΢Η ΚΑΙ
ΑΤΣΌ ΕΛΕΓΦΟ΢






Ζρευνεσ τθσ Dweck: Σχετικά με τθν δφναμθ του ΑΥΤΠ ΕΛΕΓΧΟΥ
και τθν ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΑ ΛΑΘΗ ΜΑΣ.
Ζνα κλειδί για να λειτουργιςει θ ρεαλιςτικι αιςιοδοξία: “Δεν
είμαι τόςο ζξυπνοσ, είμαι απλά ζνασ άνκρωποσ που εργάηεται
ςκλθρά”
Η απόδειξθ ςτθν πράξθ: Ρρογράμματα ςτα ςχολεία και
βελτίωςθ τθσ απόδοςθσ των μακθτϊν ςε ζνα εξάμθνο.
Η Dweck πιςτεφει όπωσ ο Seligman ότι είναι μια ςυμπεριφορά
που μποροφμε να μάκουμε.
Η Dweck ξεκινά από τθν εκπαίδευςθ (ςτα λάκθ, ςτθν
ανκεκτικότθτα)
Για τθν Θετικι Ψυχολογία ξεκινά από τθν ανάγκθ να μθν
είμαςτε λυπθμζνοι και μελαγχολικοί

25. 1. ΒΑΖΨ ΢ΣΟΦΟΤ΢
΢ΤΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ΢
Σι θέλω να πετύχω, ποια βήματα
ή στάδια πρέπει να κάνω
 ΜΕΣΡΗ΢ΙΜΟ΢
Πως θα ξέρω ότι τον έχω
πετύχει; Κριτήρια;

ΠΡΑΓΜΑΣΟΠΟΙΗ΢ΙΜΟ΢
Πως είναι δυνατόν να
πραγματοποιηθεί;

΢ΧΕΣΙΚΟ΢ ΜΕ ΣΙ΢ ΑΞΙΕ΢ ΜΟΤ
ΚΑΙ ΜΕ ΑΤΣΌ ΠΟΤ ΘΕΛΩ
Που θα με οδηγήσει; είναι η
στιγμή;
 ΕΧΕΙ ΧΡΟΝΙΚΟ ΟΡΙΟ
(Doran,1981; Meyer,2003)


26. 2. ΕΝΘΑΡΤΝΨ ΣΟΝ ΕΑΤΣΟ
ΜΟΤ ΚΑΝΨ ΢ΑΝ…ΚΑΙ ΣΟ ΝΟΙΨΘΨ..
Η Πόηα Δφναμθσ 2’ αυξάνει τθν
αυτοπεποίκθςθ ςε βακμό που δίνω
καλφτερα επαγγελματικι ςυνζντευξθ
(Carney et al.2012)



Ρρϊτα δροφμε και μετά
αιςκανόμαςτε (James,1884)
Χαμογελάμε και
αιςκανόμαςτε καλά (Laird,
1992)
Οι υπεριλικοι που ηοφςαν για
λίγο ςαν να ιταν -20 χρόνια
είχαν ςθμαντικι βελτίωςθ ςτισ
κινθτικζσ ικανότθτζσ τουσ και
ςτθν υγεία τουσ (Langer, 1979)

27. 3. ΕΙΜΑΙ ΑΠΟΣΕΛ΢ΜΑΣΙΚΟ΢/Η ΚΑΙ
ΔΕ΢ΜΕΤΟΜΑΙ ΢ΣΟΝ ΢ΣΟΦΟ
Σε ζρευνεσ τθσ Oettingen και των ςυνεργατϊν τθσ
(Oettingen & Mayer, 2002; Oettingen & Wadden, 1991)







Διαχειρίηομαι το ςυναίςκθμα τθσ Δυςκολίασ
τθσ ςτιγμισ
Focus ςτθν προςπάκεια και όχι ςτο
αποτζλεςμα
Ρερνάω καλά και ςυνεχίηω
μια εφικτι δίαιτα
(π.χ., 3 κιλά βάρουσ)
Συνδυαςμζνθ με τον τρόπο επίτευξθσ τθσ
κακοριςμζνθσ απϊλεια βάρουσ (π.χ., θ
επικυμία να τρϊνε πρόχειρο φαγθτό)
Αυξάνει τθν δζςμευςθ
Συνδζουμε το μζλλον και τθν πραγματικότθτα
και βλζπουμε τθν πραγματικότθτα ςαν ζνα
εμπόδιο που πρζπει να ξεπεραςτεί

28. ΧΤΦΟΛΟΓΙΚΕ΢ ΚΑΙ ΢ΤΜΠΕΡΙΥΟΡΙ΢ΣΙΚΕ΢
ΣΑΚΣΙΚΕ΢
 Η τεχνικι των Εάν…
τότε κα…ςεναρίων
 Αν ςυμβεί Χ …. Εγϊ κα
κάνω τθν πράξθ Υ
 Ρ.χ. κζλω να κάνω
δίαιτα τι κα φάω εάν
βρεκϊ ςε φαςτ φοφντ;
Σε ταβζρνα;



Ραρατιρθςθ και
Επίγνωςθ τθσ
κατάςταςθσ
Μιλάω ς’ζνα φίλο και
ακοφω προςεκτικά
(ρεαλιςτισ ι υπερβολικά
αιςιόδοξοσ;)
Ραρατθρϊ και μακαίνω
από τθν εμπειρία μου

29. 3. ΑΜΤΝΣΙΚΗ ΑΠΑΙ΢ΙΟΔΟΞΙΑ
Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο;
Είναι πράγματι τόςο άςχθμα
τα πράγματα ςτθν χειρότερθ
περίπτωςθ;
ΝΑΙ – υψθλό ρίςκο
ΠΧΙ – αλλά θ αίςκθςθ τθσ
αποτυχίασ πονάει
ΠΧΙ - είμαςτε καλωδιωμζνοι να
αντζχουμε
Τισ περιςςότερεσ φορζσ δεν
ξζρουμε ποιο κα είναι το
χειρότερο ςενάριο: δεν ζχουμε
τα μελλοντικά δεδομζνα.
