Introductie in 'Personaliseren in Leren', startend met duiding van begrippen, overzicht van technologie en aandachtspunten voor schoolleiders en bestuurders.
Het Kennisnet/NMC rapport over 'Personaliseren in Leren' is als downloadable PDF te vinden op http://innovatie.kennisnet.nl
Personaliseren in het leren, internationale schets - 5 maart 2015
1. Michael van Wetering, strategisch adviseur Innovatie - Stichting Kennisnet, 5 maart 2015
2. Onze Agenda
17:00 Welkom Toine
17:05 Aftrap Michael met overzicht ‘Personaliseren in het Leren’
17:30 Voorgerecht - reflectie op aftrap/rapport, opmerkingen/vragen
17:50 Plenair ophalen tafelinzichten & reflecties/vragen
18:00 Hoofdgerecht – verdere discussie
18:20 Verdieping: Frans met 2 interviews onder aanwezigen
18:45 Afsluiting
19:00 Afronding - gelegenheid tot napraten voor wie tijd heeft
6. Gepersonaliseerd leren…
Leersituaties die op effectieve wijze tegemoet komen aan individuele
verschillen tussen leerlingen en efficiënt zijn georganiseerd
leraar lerende
hulp-
middel
inhoud
leer-
situatie
23. “The best way to predict the
future is to invent it”
Alan Kay
24.
25.
26.
27.
28. Bedankt voor uw aandacht
Met dank aan: Frans Schouwenburg en Alfons ten Brummelhuis
Meer weten over gepersonaliseerd leren?
http://www.kennisnet.nl/themas/personaliseren/
Michael van Wetering, Strategisch Adviseur Innovatie
m.vanwetering@kennisnet.nl, innovatie.kennisnet.nl of @_mike
Editor's Notes
5 maart 2015 – Michael van Wetering (m.vanwetering@kennisnet.nl), strategisch adviseur innovatie
Intro
Opzet: relevante informatie / praktijkvoorbeelden ict toepassing op actuele onderwijsthema’s
Personaliseren
Duiding van opvattingen over betekenis en inhoud
Voorspellingen op relevante technologie in context
(Internationale) stand van zaken & voorbeelden
Doel: compact referentiemateriaal t.b.v. vorming/implementatie visie en ambitie personaliseren in leren
Hoofdlijnen:
Onderzoek in Canada en Australie gestart
Toepassing in voorspellen studiesucces & aansluiten op leerlingen
NL/EU doet zeker niet onder internationaal, volop experimentatie en alle technologie is in beeld en wordt beproefd
Producten/diensten veelal vanuit VS i.v.m. omvang thuismarkt/taalgebied
Enquête onder Nederlandse schoolleiders en –bestuurders: drie essentiële kenmerken van gepersonaliseerd leren:
• een continue stroom nieuwe, actuele, adaptieve en digitale leerstof;
• flexibiliteit in de opzet en uitvoering van het lesprogramma, inclusief de vrijheid (in regelgeving) om ruimtegebruik, roosters en regels aan te passen;
• professionele, goed opgeleide leerkrachten die overweg kunnen met coaching methoden en andere ondersteunende pedagogische strategieën.
Deze vaardigheden moeten een centrale plaats krijgen in lerarenopleidingen.
Internationaal perspectief samengevat:
Australië: veel aandacht voor LA in HO (studiesucces) in SoLAR rapport, bij lager & middelbaar onderwijs nadruk op betrokkenheid leerlingen en effectiviteit, terughoudend op analyses op systeemniveau i.v.m. privacy zorgen
Canada: bakermat LA onderzoek (George Siemens & Stephen Downes, 2008), doel: klassikaal naar personalisatie met actieve rol leerlingen in vormgeven onderwijs
Europa: nationaal en internationaal veel onderzoek en experimenten op schoolniveau, zowel met techniek als pedagogiek/didactiek, NMC kijkt nadrukkelijk mee
Nederland: alles wat in US/Canada & Europa wordt ontwikkeld wordt toegepast en vertaald naar NL situatie, O4NT krijgt internationaal veel aandacht, diversiteit aan samenwerkingsverbanden met Pleion, Zo.Leer.Ik, iScholengroep, PulseOn/Learntoo
VS: omvang onderwijsmarkt leidt tot veel initiatieven en product/dienst ontwikkeling, aandacht voor standaardisatie t.b.v. uitwisseling informatie, analytics t.b.v. prestatie-inzicht leerlingen en onderwijsorganiaties (o.a. financieel)
Opzet van dit verhaal:
Waar hebben we het over? Personaliseren duiding
Welke ICT speelt een rol in dit thema? Techniek voorspelling
Wat is uw rol (verantwoordelijkheid) in deze context pro-activiteit bevorderen (activeren) & veiligheid borgen
Vraag aan aanwezigen: wat is uw associatie bij de term personaliseren i.r.t. uw onderwijs?
Stand van zaken internationaal: zoekende naar een goede ordening van begrippen en duiding van soorten/varianten van personalisatie.
Uit: ‘Elk talent een kans’, verkenning van gepersonaliseerd leren met ict’
- januari 2014 (o.a. Jos van der Waals en collega Alfons ten Brummelhuis)
Bevat een goed hanteerbare manier om ‘personalisatie’ te duiden, mede gebaseerd op Canadees onderzoek van Bray & McClaskey (2013)
Gepersonaliseerd leren Is geen leraarkenmerk of schoolkenmerk, maar een leersituatiekenmerk.
Elke leersituatie heeft 4 bouwstenen:
Lerende
Leraar
Inhoud
Hulpmiddel
Gepersonaliseerd leren gaat om de vraag hoe je die bouwstenen configureert.
Aspecten van gepersonaliseerde leersituaties:
Wat leert leerling (inhoud; doel van onderwijs en volgorde van leerstof)
Hoe leert leerling (in leerstrategie inclusief samenwerken, keuze van hulpmiddelen en pedagogische context)
Wanneer leert leerling (op welk tijdstip en planning van rooster)
Waar leert leerling (klas, werkruimte op school, thuis of elders)
De visie op onderwijs geeft sturing, ook aan de uitwerking van personalisatie.
Leraargestuurd en leerlinggestuurd zijn de ‘extremen’ op het spectrum. De praktijk zal tussenvormen en zeer waarschijnlijk combinaties laten zien afhankelijk van de capaciteiten en behoeften van leerlingen en de onderwijsinhoud.
Helder hebben waar een onderwijsinstelling staat op dit moment en wat de ambitie is voor de komende jaren is een belangrijk startpunt bij een voorgenomen verandertraject en de keuzes van ict hulpmiddelen.
Duidelijke richting in onderwijsvisie op bestuurlijk & schoolleiderniveau schept heldere kaders voor:
Waar experimentatie en initiatief aan moet bijdragen;
Welke ondersteunende technologie effectief is binnen die kaders
De leraar bepaalt hier de configuratie van de leersituatie, maar kan daarbinnen al kiezen om de leerling ruimte voor eigen invulling te geven.
De leerling kiest hier de configuratie van de leersituatie, tussenvormen zetten bijvoorbeeld het ‘wat’ nog vast en laten leerlingen keuzes maken uit verschillende leermaterialen en met wie wanneer en waar wordt geleerd.
Ouders richtten de Steve Jobsscholen op, veel aandacht gaat uit naar iPad/ICT (ook in de pers).
Onderwijsconcept interessant, nu vooral ervaring opdoen, nog te vroeg voor conclusies of inzicht in effecten.
Keuzes leersituaties:
Wat ligt vast
Leerling maakt keuzes in hoe en wanneer, ondersteund door de ipad
Gebaseerd op Zweeds ‘Kunskapsskolan’ onderwijsmodel, opgebouwd uit stappen waarbinnen in overleg tussen leerling, coach en ouders keuzes worden gemaakt voor een komende periode.
De Nederlandse implementatie van het concept binnen ‘Zo.Leer.Ik!’ is nu druk doende om de benodigde ‘content’ (geen leermateriaal maar nadruk op ‘rijke’ opdrachten) en het leerportaal te (laten) ontwikkelen i.s.m. SENS leren.
Keuzes leersituaties:
In overleg tussen leerling en coach wordt het ‘wat’ voor een periode gepland
Variatie in hoe, wanneer, waar binnen school flexibel
Wat weten we over opbrengsten
Leerlingen meer gemotiveerd
Leerlingen presteren beter
Leerlingen leren sneller
Leraar bespaart tijd
School(leider) meer inzicht in prestaties
In het Kennisnet Trendrapport van 2014 wordt actuele technologie geanalyseerd op toegevoegde waarde voor het onderwijs.
Instrument daarin is de Hypecycle van Gartner die de wetmatigheid in de ontwikkelfasen van technologie gebruikt om te illustreren in welke fase een bepaalde technologie zich bevindt. Dit geeft inzicht in het risicoprofiel van een technologie en maakt een goed geïnformeerde beslissing mogelijk bij inzet van technologie.
De volledige quote uit een interview uit 1990:
“I think one of the things that really separates us from the high primates is that we’re tool builders. I read a study that measured the efficiency of locomotion for various species on the planet. The condor used the least energy to move a kilometer. And, humans came in with a rather unimpressive showing, about a third of the way down the list. It was not too proud a showing for the crown of creation. So, that didn’t look so good.
But, then somebody at Scientific American had the insight to test the efficiency of locomotion for a man on a bicycle. And, a man on a bicycle, a human on a bicycle, blew the condor away, completely off the top of the charts.
And that’s what a computer is to me. What a computer is to me is it’s the most remarkable tool that we’ve ever come up with, and it’s the equivalent of a bicycle for our minds.”
Steve Jobs, 1990
Digitale leerprocessen genereren data die de digitale leermiddelen en omgevingen weer voeden met informatie over het leerproces.
In de consumentensector zien we hier al langer toepassingen van (Google/Facebook) met de koppeling van klikgedrag en aanbevelingen/advertenties.
De ‘bicycle for our mind’ helpt hier met vastleggen van leeractiviteiten, verzamelen van data, analyseren/ordenen en (visueel) presenteren.
Ook bieden de digitale omgevingen ondersteuning bij het beoordelen van het leren met diverse vormen van toetsing.
Producten die dergelijke technologie toepassen maken ook(!) keuzes in leersituaties die ze ondersteunen. Vandaar het belang van bewuste keuzes in leersituaties, zodat gericht bijpassende technologie kan worden gekozen.
Adaptief Digitaal Leermateriaal (PDCA cyclus)
Oefenen en Leren
Data verzamelen o.a. uit Opdrachten en Toetsen
Data analyseren en interventie bepalen
Aangepast gepersonaliseerd leeraanbod aanbieden
(voor een uitgebreidere beschrijving van deze cyclus zie het Trendrapport)
Rekentuin van Oefenweb is een gedegen voorbeeld van een geautomatiseerde oefenomgeving waarmee zelfstandig gewerkt kan worden.
Het systeem past de moeilijkheidsgraad aan afhankelijk van de prestaties van de leerling.
De zorg van vrijwel elke docent is zicht houden op de prestaties en voortgang van hun leerlingen als die zelfstandig gaan werken.
Rekentuin biedt in het ‘Tuincentrum’ zicht op verschillende aspecten van het werk van de leerlingen van een groep leerlingen.
Deze omgeving wordt ook aan gezinnen aangeboden, waarbij ouders de prestaties van hun kinderen kunnen volgen.
De (steeds) verdere vermenging van formeel met informeel leren roept ook nieuwe vragen op:
Belangrijkste rol/taakverdeling leerkracht/ouders? Waar zit de grootste toegevoegde waarde?
Rollen school/instelling? Welke organisatievorm draagt meeste bij?
Sanoma Learning, Malmberg in Nederland, werkt samen met Knewton aan adaptieve leermiddelen.
Uit het onderzoek van het NMC blijkt dat in Nederland met alle belangrijke internationale producten wordt gewerkt, waarbij die vrijwel altijd worden aangepast / vertaald naar de lokale situatie en taal.
Knewton biedt interessante mogelijkheid: via ‘API’ de geavanceerde technologie toepassen op de eigen situatie, persoonsgegevens verlaten Nederland niet, wel meeprofiteren van internationale innovatie. Slimme aanpak van Sanoma/Malmberg!
Nederlands initiatief PulseOn timmert aan de weg i.s.m. Thieme, leermateriaal blijkt niet gemakkelijk in zo’n platform in te passen.
Learntoo gebruikt dezelfde onderliggende technologie maar wil in/uit principe alleen werken met meerdere uitgevers, dit lijkt meer op de Knewton aanpak.
Pro-actief zijn is noodzakelijk in deze context. De technologie moet nog gericht worden op de juiste toepassing in onderwijs. Die sturing kan alleen het onderwijs zelf geven vanwege haar pedagogische en didactische expertise.
Aan de slag, hoe?
De ‘Innovatie Toolkit’ (beschikbaar in april 2015) biedt 20 eenvoudig toepasbare instrumenten om in teamverband plannen tot vernieuwing uit te werken.
Voorbeeld van één instrument uit de ‘Innovatie Toolkit’ (beschikbaar in april 2015).
Data en Analytics bieden grote kansen, maar de ontwikkelingen gaan ook gepaard met grote risico’s.
Radicaal andere werkwijzen vragen (wellicht) ook om radicaal andere benaderingen van Privacy borging.
Twee interessante ontwikkelingen:
Privacy by Design (niet als verplichting achteraf, maar volledig geintegreerd in de opzet)
User Centric (de betrokkene centraal stellen en nauw betrekken bij informatiebeheer)
Kansen voor docenten (meer tijd voor 1-op-1), leerlingen (inzicht in eigen leerproces) en ouders (inzicht in proces kind en betrokkenheid).
Nog veel te leren! Veel onderzoek, in EU verband LACE (met o.a. Kennisnet).
Deze kaart is gepubliceerd op http://innovatie.kennisnet.nl/hoe-kunnen-scholen-ict-inzetten-bij-het-realiseren-van-hun-doelen/ en kan daar als PDF worden gedownload.
Als eerste in een serie van 4 kaarten beogen deze informatiekaarten handreikingen te bieden in de omgang met data uit digitale onderwijsprocessen. In volgende kaarten wordt ingegaan op verantwoordelijkheden voor schoolleiders en bestuur i.r.t. data en de beschikbare instrumenten om die verantwoordelijkheid goed te kunnen invullen.