SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
БАГТСАН ОЛОН ӨНЦӨГТ
 Хэрэв гүдгэр олон өнцөгтийн орой бүхэн
нэг тойрог дээр оршиж байвал түүнийг
тойрогт багтсан олон өнцөгт гэнэ.
Харин тойргийг нь олон өнцөгтийг
багтаасан тойрог гэнэ.
А3
А2
А1
А4
А5
А6
А7
А8
БАГТААСАН ОЛОН ӨНЦӨГТ
 Хэрэв гүдгэр олон өнцөгтийн тал бүр нэгэн
тойрогт шүргэсэн байвал түүнийг тойргийг
багтаасан олон өнцөгт гэнэ. Харин тойргийг нь
олон өнцөгтөд багтсан тойрог гэнэ
Багтаасан олон
өнцөгтийн аль ч
талын шүргэлтийн
цэгт татсан радиус
нь уул талдаа
перпендикуляр
байна.
ЗӨВ ОЛОН ӨНЦӨГТӨД БАГТСАН, БАГТААСАН ТОЙРГИЙН РАДИУС
ОЛОХ АРГА
а тал бүхий зөв n өнцөгтийг багтаасан ба багтсан тойргийн радиус харгалзан
R , r байна.
Олон өнцөгтийн бүх өнцгүүдийн нийлбэр 180(n-2) тул зөв олон өнцөгтийн
нэг өнцөг байна.
 Гурвалжин AOB-н суурийг

=
A
B
C
O
a/2
 Зөв гурвалжин
n=3 үед иймд
 Зөв дөрвөн өнцөгт буюу квадрат
n=4 үед иймд
 Зөв зургаан өнцөгт
n=6 үед , ,
 Зөв олон өнцөгтийг багтаасан тойргийн төвөөс
түүний тал хүрэх зайг уул зөв олон өнцөгтийн
анофем гэнэ.
ГУРВАЛЖИНГ БАГТААСАН ТОЙРОГ
Асуулт:
 Гурвалжинг багтаасан тойргийн төв хаана байх вэ?
Хариулт:
 Талуудын дундаж дээр босгосон перпендукляруудын
огтолцлын цэг нь багтаасан тойргийн төв болно.
Багтаасан тойргийн радиусыг R үсгээр
тэмдэглэнэ
ТЕОРОМ 1(ТОЙРОГТ БАГТСАН ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)

А
C
B
K
β
β
R
ТЕОРОМ 2(ТОЙРОГТ БАГТСАН ТЭГШ ӨГЦӨГТ ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)

B
A C
O
R
R R
a
b
c
ГУРВАЛЖИНД БАГТСАН ТОЙРОГ
 Асуулт: Багтсан тойргийн төв хаана байх вэ?
 Хариулт: Багтсан тойргийн төв нь гурвалжны 3
оройгоос татсан биссекрисүүдийн огтлолцлын
цэг байна.
.
 Багтсан тойргийн
радиусыг r үсгээр
тэмдэглэнэ
ТЕОРОМ 3(ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)

O
B
CA
L
N
ТЕОРОМ 4(ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ТЭГШ ӨГЦӨГТ ГУРВАЛЖНИЙ
ХУВЬД)

A
B
C
L
M
N
Or
r
r
ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ДӨРВӨН ӨНЦӨГТ
Чанар1:
AD+BC=AB+DC байна.
MA=AN=т
NB=BK=а
KC=FC=л
DF=MD=х
AD+BC=AB+DC
Т+а+л+х=т+а+л+х
Талх=талх буюу
AD+BC=AB+DC
Эсрэг орших талуудын
нийлбэр нь хоорондоо
тэнцүү.
N
K
F
M
т
а
л
лх
х
B
C
A т а
ПТОЛЕМИЙН ТЕОРЕМ
AB*CD+BC*AD= AC*BD
ac+bd =d1 d2 гэдгийг батлая
ABD-с
 d2
2= a2 + d 2 - 2ad Cos
 гурвалжин BCD-с
 d2
2= b2+c2 -2bcCos(180-)
 d2
2= b2+c2 +2bcCos болно
 d2
2= a2 + d 2 - 2ad Cos(bc)
 d2
2= b2+c2 +2bcCos (ad)
 bcd2
2+ add2
2= a2bc+d2bc+b2ad+c2ad
 d2
2(bc+ad)= ab(ac+bd)+ dc(bd+ac)
 d2
2(bc+ad)=(ac+bd)(ab+dc) (1)
 d1
2=d2+c2-2dc*Cos
 d1
2= a2+b2-2ab*Cos(180-)
 d1
2= a2+b2+2ab*Cos болно
 d1
2(ab+cd)= d2ab+c2ab+a2cd+b2 cd
 d1
2(ab+cd)= (ad+bc)(bd+ac) ( 2 )
 1 ба 2ийг гишүүнчлэн үржүүлье
 d2
2(bc+ad)* d1
2(ab+cd)=( ac+bd)(ab+dc)
(ac+bd)(ab+dc)
 d1
2* d2
2 = (ac+bd) 2
 d1d2= ac+ bd гэж батлагдав.
d1
d2
A
B
C
D
a
c
b
d

More Related Content

What's hot (20)

Lection 1
Lection 1Lection 1
Lection 1
 
семинар3
семинар3семинар3
семинар3
 
процент сэдвийг заах арга зүй
процент сэдвийг заах арга зүйпроцент сэдвийг заах арга зүй
процент сэдвийг заах арга зүй
 
Lekts8
Lekts8Lekts8
Lekts8
 
123456
123456123456
123456
 
цилиндр
цилиндрцилиндр
цилиндр
 
прогресс
прогресспрогресс
прогресс
 
Lection 4
Lection 4Lection 4
Lection 4
 
трапец
трапецтрапец
трапец
 
функц
функцфункц
функц
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
 
Logarifm functs
Logarifm functsLogarifm functs
Logarifm functs
 
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлалӨгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
 
пирамид
пирамидпирамид
пирамид
 
олонлог
олонлоголонлог
олонлог
 
5 р анги
5   р анги5   р анги
5 р анги
 
Тууль
Тууль Тууль
Тууль
 
Урвуу матриц
Урвуу матрицУрвуу матриц
Урвуу матриц
 
Konus
KonusKonus
Konus
 
МУБИС олонлог, логикийн элементүүд
МУБИС олонлог, логикийн элементүүд МУБИС олонлог, логикийн элементүүд
МУБИС олонлог, логикийн элементүүд
 

More from Khishighuu Myanganbuu

мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологиKhishighuu Myanganbuu
 
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллах
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллахнуугдсан файл болон фолдертой ажиллах
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллахKhishighuu Myanganbuu
 
персональ компьютерийн архитектур
персональ компьютерийн архитектурперсональ компьютерийн архитектур
персональ компьютерийн архитектурKhishighuu Myanganbuu
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахKhishighuu Myanganbuu
 
математик ( пирамид )
математик ( пирамид )математик ( пирамид )
математик ( пирамид )Khishighuu Myanganbuu
 
тригонометр тэгшитгэл
тригонометр тэгшитгэлтригонометр тэгшитгэл
тригонометр тэгшитгэлKhishighuu Myanganbuu
 
тригонометр тэгшитгэл бодох аргууд
тригонометр тэгшитгэл бодох аргуудтригонометр тэгшитгэл бодох аргууд
тригонометр тэгшитгэл бодох аргуудKhishighuu Myanganbuu
 
тригонометр бодолтууд
тригонометр бодолтуудтригонометр бодолтууд
тригонометр бодолтуудKhishighuu Myanganbuu
 
тригонометр тэнцэтгэл биш 2
тригонометр тэнцэтгэл биш 2тригонометр тэнцэтгэл биш 2
тригонометр тэнцэтгэл биш 2Khishighuu Myanganbuu
 
гүдгэр дөрвөн өнцөгт №1
гүдгэр дөрвөн өнцөгт  №1гүдгэр дөрвөн өнцөгт  №1
гүдгэр дөрвөн өнцөгт №1Khishighuu Myanganbuu
 

More from Khishighuu Myanganbuu (20)

Энгийн бутархай
Энгийн бутархайЭнгийн бутархай
Энгийн бутархай
 
Math 2019 (1) эеш мат
Math 2019 (1) эеш матMath 2019 (1) эеш мат
Math 2019 (1) эеш мат
 
Neggishuunt
Neggishuunt Neggishuunt
Neggishuunt
 
мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологи
 
Flash 10 garguulah
Flash 10 garguulahFlash 10 garguulah
Flash 10 garguulah
 
6 angi test 2014net
6 angi test 2014net6 angi test 2014net
6 angi test 2014net
 
10test
10test10test
10test
 
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллах
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллахнуугдсан файл болон фолдертой ажиллах
нуугдсан файл болон фолдертой ажиллах
 
персональ компьютерийн архитектур
персональ компьютерийн архитектурперсональ компьютерийн архитектур
персональ компьютерийн архитектур
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулах
 
математик ( пирамид )
математик ( пирамид )математик ( пирамид )
математик ( пирамид )
 
тригонометр тэгшитгэл
тригонометр тэгшитгэлтригонометр тэгшитгэл
тригонометр тэгшитгэл
 
тригонометр тэгшитгэл бодох аргууд
тригонометр тэгшитгэл бодох аргуудтригонометр тэгшитгэл бодох аргууд
тригонометр тэгшитгэл бодох аргууд
 
тригонометр бодолтууд
тригонометр бодолтуудтригонометр бодолтууд
тригонометр бодолтууд
 
тригонометр тэнцэтгэл биш 2
тригонометр тэнцэтгэл биш 2тригонометр тэнцэтгэл биш 2
тригонометр тэнцэтгэл биш 2
 
гүдгэр дөрвөн өнцөгт №1
гүдгэр дөрвөн өнцөгт  №1гүдгэр дөрвөн өнцөгт  №1
гүдгэр дөрвөн өнцөгт №1
 
Tsahim kb funktsiin grafic 9r angi
Tsahim kb funktsiin grafic 9r angiTsahim kb funktsiin grafic 9r angi
Tsahim kb funktsiin grafic 9r angi
 
Togsgolgui buurah giometr progres
Togsgolgui buurah giometr progresTogsgolgui buurah giometr progres
Togsgolgui buurah giometr progres
 
Procent
ProcentProcent
Procent
 
Paskalin gurwaljin
Paskalin gurwaljinPaskalin gurwaljin
Paskalin gurwaljin
 

багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт

  • 1.
  • 2. БАГТСАН ОЛОН ӨНЦӨГТ  Хэрэв гүдгэр олон өнцөгтийн орой бүхэн нэг тойрог дээр оршиж байвал түүнийг тойрогт багтсан олон өнцөгт гэнэ. Харин тойргийг нь олон өнцөгтийг багтаасан тойрог гэнэ.
  • 4. БАГТААСАН ОЛОН ӨНЦӨГТ  Хэрэв гүдгэр олон өнцөгтийн тал бүр нэгэн тойрогт шүргэсэн байвал түүнийг тойргийг багтаасан олон өнцөгт гэнэ. Харин тойргийг нь олон өнцөгтөд багтсан тойрог гэнэ
  • 5. Багтаасан олон өнцөгтийн аль ч талын шүргэлтийн цэгт татсан радиус нь уул талдаа перпендикуляр байна.
  • 6. ЗӨВ ОЛОН ӨНЦӨГТӨД БАГТСАН, БАГТААСАН ТОЙРГИЙН РАДИУС ОЛОХ АРГА а тал бүхий зөв n өнцөгтийг багтаасан ба багтсан тойргийн радиус харгалзан R , r байна. Олон өнцөгтийн бүх өнцгүүдийн нийлбэр 180(n-2) тул зөв олон өнцөгтийн нэг өнцөг байна.  Гурвалжин AOB-н суурийг  = A B C O a/2
  • 7.  Зөв гурвалжин n=3 үед иймд  Зөв дөрвөн өнцөгт буюу квадрат n=4 үед иймд  Зөв зургаан өнцөгт n=6 үед , ,
  • 8.  Зөв олон өнцөгтийг багтаасан тойргийн төвөөс түүний тал хүрэх зайг уул зөв олон өнцөгтийн анофем гэнэ.
  • 9. ГУРВАЛЖИНГ БАГТААСАН ТОЙРОГ Асуулт:  Гурвалжинг багтаасан тойргийн төв хаана байх вэ? Хариулт:  Талуудын дундаж дээр босгосон перпендукляруудын огтолцлын цэг нь багтаасан тойргийн төв болно.
  • 10. Багтаасан тойргийн радиусыг R үсгээр тэмдэглэнэ
  • 11. ТЕОРОМ 1(ТОЙРОГТ БАГТСАН ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)  А C B K β β R
  • 12. ТЕОРОМ 2(ТОЙРОГТ БАГТСАН ТЭГШ ӨГЦӨГТ ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)  B A C O R R R a b c
  • 13. ГУРВАЛЖИНД БАГТСАН ТОЙРОГ  Асуулт: Багтсан тойргийн төв хаана байх вэ?  Хариулт: Багтсан тойргийн төв нь гурвалжны 3 оройгоос татсан биссекрисүүдийн огтлолцлын цэг байна.
  • 14. .  Багтсан тойргийн радиусыг r үсгээр тэмдэглэнэ
  • 15. ТЕОРОМ 3(ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)  O B CA L N
  • 16. ТЕОРОМ 4(ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ТЭГШ ӨГЦӨГТ ГУРВАЛЖНИЙ ХУВЬД)  A B C L M N Or r r
  • 17. ТОЙРГИЙГ БАГТААСАН ДӨРВӨН ӨНЦӨГТ Чанар1: AD+BC=AB+DC байна. MA=AN=т NB=BK=а KC=FC=л DF=MD=х AD+BC=AB+DC Т+а+л+х=т+а+л+х Талх=талх буюу AD+BC=AB+DC Эсрэг орших талуудын нийлбэр нь хоорондоо тэнцүү. N K F M т а л лх х B C A т а
  • 18. ПТОЛЕМИЙН ТЕОРЕМ AB*CD+BC*AD= AC*BD ac+bd =d1 d2 гэдгийг батлая ABD-с  d2 2= a2 + d 2 - 2ad Cos  гурвалжин BCD-с  d2 2= b2+c2 -2bcCos(180-)  d2 2= b2+c2 +2bcCos болно  d2 2= a2 + d 2 - 2ad Cos(bc)  d2 2= b2+c2 +2bcCos (ad)  bcd2 2+ add2 2= a2bc+d2bc+b2ad+c2ad  d2 2(bc+ad)= ab(ac+bd)+ dc(bd+ac)  d2 2(bc+ad)=(ac+bd)(ab+dc) (1)  d1 2=d2+c2-2dc*Cos  d1 2= a2+b2-2ab*Cos(180-)  d1 2= a2+b2+2ab*Cos болно  d1 2(ab+cd)= d2ab+c2ab+a2cd+b2 cd  d1 2(ab+cd)= (ad+bc)(bd+ac) ( 2 )  1 ба 2ийг гишүүнчлэн үржүүлье  d2 2(bc+ad)* d1 2(ab+cd)=( ac+bd)(ab+dc) (ac+bd)(ab+dc)  d1 2* d2 2 = (ac+bd) 2  d1d2= ac+ bd гэж батлагдав. d1 d2 A B C D a c b d