2. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ
Το νερό, ή οξειδάνιο κατά χημική
ονοματολογία, είναι η περισσότερο
διαδεδομένη ανόργανη χημική ένωση στην
επιφάνεια της Γης, αφού καλύπτει το 70,9%
του πλανήτη μας, στη φύση του οποίου, το
νερό υπάρχει στην αέρια κατάσταση (οπότε
ονομάζεται υδρατμός), στην υγρή κατάσταση
και στη στερεή κατάσταση (οπότε ονομάζεται
πάγος). Το νερό έχει βρεθεί και στην
κατάσταση υγρού κρυστάλλου, κοντά σε
υδρόφιλες επιφάνειες. Το (χημικά καθαρό)
νερό, στις «κανονικές συνθήκες
περιβάλλοντος», βρίσκεται σε μια δυναμική
ισορροπία υγρού - αερίου, με κύρια φάση την
υγρή. Είναι άγευστο και άοσμο, σχεδόν
άχρωμο και διαυγές, αλλά εμφανίζει μια
γαλάζια χροιά όταν βρίσκεται σε βαθιά
στρώματα.
3. ΤΟ ΝΕΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΔΙΑΛΥΤΗΣ
• Το νερό καλείται "παγκόσμιος διαλύτης" επειδή τις
περισσότερες ουσίες από οποιοδήποτε άλλο υγρό.
Αυτό σημαίνει ότι το νερό καθώς κινείται μέσα στο
έδαφος, στην ατμόσφαιρα ή στο σώμα μας,
μεταφέρει άλατα, θρεπτικά κι άλλες πολύτιμες
χημικές ουσίες. Οι ουσίες που αναμιγνύονται καλά
και διαλύονται στο νερό (π.χ. τα άλατα) είναι
γνωστές ως "υδρόφιλες" ουσίες, έχουν δηλαδή μια
ισχυρή συγγένεια με το νερό.
• Πολλές ουσίες διαλύονται στο νερό και γι' αυτό
επονομάστηκε «παγκόσμιος διαλύτης» (universal
solvent). Εξαιτίας, όμως, αυτής της τεράστιας
ικανότητας διάλυσης που διαθέτει, εξαιρετικά
σπάνια βρίσκεται στη φύση σε σχετικά καθαρή
μορφή και κάποιες ιδιότητες των διαλυμάτων του
ή και του φυσικού νερού δεν ταυτίζονται με τις
αντίστοιχες της ίδιας της χημικά καθαρής ένωσης.
Το καλύτερο παράδειγμα γι' αυτό είναι η ηλεκτρική
αγωγιμότητα του νερού: Το φυσικό νερό είναι
καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, ενώ το χημικά
καθαρό νερό πρακτικά είναι μονωτής
4. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ
• Το νερό είναι ένα μικροσκοπικό συμμετρικό μόριο που έχει την μορφή του V και τον
χημικό τύπο H2O. Είναι μια σχετικά απλή ένωση και αποτελείται από άτομα των δύο
πιο κοινών στοιχείων της γης: δύο άτομα υδρογόνου (H) συνδεδεμένα με ένα σχετικά
βαρύ άτομο οξυγόνου (O). Παρά το μικρό μέγεθός του το μόριο του νερού είναι πάρα
πολύ σύνθετο. Στο μόριο του νερού , το ηλεκτρόνιο του κάθε ατόμου του υδρογόνου,
συνδέεται με ομοιοπολικό δεσμό με ένα από τα έξι ηλεκτρόνια στο άτομο του
οξυγόνου που οργανώνονται σε δύο μη συνδεδεμένα ζευγάρια. Το μόριο του Η2Ο
είναι ηλεκτρικά ουδέτερο αλλά τα θετικά και τα αρνητικά φορτία δεν κατανέμονται
ομοιόμορφα. Τα άτομα του υδρογόνου ενός μορίου νερού είναι θετικά φορτισμένα
και έλκουν τα άτομα του οξυγόνου ενός διαφορετικού μορίου νερού που είναι
αρνητικά φορτισμένα
5. ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΥ ΝΕΡΟΥ
• Το φυσικό μεταλλικό
νερό περιέχει συνήθως
τις ακόλουθες ουσίες
σε ποικίλους βαθμούς:
Νάτριο , κάλιο ,
ασβέστιο , μαγνήσιο ,
χλωριούχο , θειικό ,
όξινο ανθρακικό
6. ΤΟ ΝΕΡΟ ΩΣ ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ
• Το νερό είναι ουσιαστικό
για τη ζωή. Είναι η
σημαντικότερη ένωση για
όλους τους ζωντανούς
οργανισμούς . Χωρίς νερό
δεν μπορούμε να
ζήσουμε περισσότερο
από 100 ώρες ενώ χωρίς
άλλες θρεπτικές ουσίες
μπορούμε να
επιβιώσουμε για
εβδομάδες ή μήνες
7. Η περιεκτικότητα των οργανισμών σε νερό ποικίλει και διαφοροποιείται
μεταξύ των ατόμων. Στα παιδιά κυμαίνεται περίπου στο 60% και στους
ενήλικες από 50-59%. Η δυνατότητα του νερού να διαλύει πολλές
ουσίες, επιτρέπει στα κύτταρά μας να χρησιμοποιούν τις πολύτιμες
θρεπτικές ουσίες σε όλες τις βιολογικές διαδικασίες . Οι υδατάνθρακες
και οι πρωτεΐνες που χρησιμοποιεί το σώμα μας , ενσωματώνονται στις
μεταβολικές διαδικασίες και μεταφέρονται με το νερό στην κυκλοφορία
του αίματος. Το ίδιο όμως σημαντική είναι η δυνατότητα του νερού να
μεταφέρει περιττές ουσίες έξω από τον οργανισμό μας.
8. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΝΕΡΟΥ
• Το νερό είναι μοναδικό καθώς στις θερμοκρασίες που απαντώνται στη Γη, το συναντούμε σε
τρεις καταστάσεις. Ανάμεσα στα 15 εκατομμύρια των περισσότερων γνωστών χημικών ουσιών,
το νερό ξεχωρίζει καθώς η στερεή κατάστασή του, ο πάγος, είναι η ελαφρότερη (λίγο πυκνή) από
την υγρή. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι ο πάγος επιπλέει στο νερό. Η μεγαλύτερη πυκνότητα του
νερού επιτυγχάνεται στους 4 βαθμούς Κελσίου. Στις υψηλότερες και χαμηλότερες θερμοκρασίες
είναι λιγότερο πυκνό. Η πυκνότητα του νερού στην υγρή κατάσταση, είναι περίπου 1 γραμμάριο
ανά κυβικό εκατοστόμετρο και του πάγου περίπου 0,917 gr/cm3.
• Το σημείο πήξης του νερού είναι στους 0 βαθμούς Κελσίου και το σημείο βρασμού στους 100
βαθμούς Κελσίου, σε ατμοσφαιρική πίεση 1 ατμόσφαιρας (atm).
9. Η μεταφορά της θερμότητας σε συνδυασμό με την υψηλή
θερμοχωρητικότητα του νερού, αποδεικνύονται ιδιαίτερα σημαντικές
ιδιότητες. Οι ωκεανοί απορροφούν τεράστια ποσά ηλιακής ενέργειας
και παράλληλα τα ωκεάνια ρεύματα μεταφέρουν αυτήν τη θερμότητα
από τον ισημερινό στους πόλους. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος του
νερού στη Γη βρίσκεται στους ωκεανούς, οι μεγάλες ποσότητες
θερμότητας που μεταφέρονται έξω από αυτούς, προστατεύουν τη
γήινη επιφάνεια από τις μεγάλες αλλαγές της θερμοκρασίας,
ελέγχοντας έτσι και ρυθμίζοντας το παγκόσμιο κλίμα.