1. 21-1-2014
• 1909 “Circulation department”
Victoria & Albert Museum, Londen
Collectiemobiliteit
1

2. 21-1-2014
critical
mass
collectie ontwikkeling
selectie:
• verzamelen (accessioning)
• afstoten (de‐accessioning)
Nationaal afwegingskader
Het totaal van de in Nederland aanwezige
museale collecties: de “collectie Nederland”.
2

3. 21-1-2014
“Denkend vanuit museale functies in plaats
vanuit instellingen afzonderlijk en redenerend
vanuit het geheel van instellingen en collecties
gaat het er om de kwaliteit van de Nederlandse
museale collecties in zijn totaliteit te verhogen”
Collectiemobiliteit
• Collectie Nederland een begrip sinds de jaren
‘90
• Collectiemobiliteit tot de grenzen (Collectie
Europa?)
• 2002 eerste gesprekken
• 30.000 musea in Europa (enorm veel
mogelijkheden)
door
. het stimuleren van collectieverkeer (ruil,
bruikleen, schenking),
. een gericht aankoopbeleid, en
. het ondersteunen van initiatieven die de
samenhang van collecties bevorderen
Vermogen om te laten zien. Beleidsvisie op het cultureel
rendement van de Collectie Nederland (2000)
• Optimaal rendement cultureel vermogen
• Zichtbaarheid en beheersbaarheid
• Mobiliseren en selecteren
Collection mobility
• Museum Collections on the Move, Oct. 2004
• Congres INTERCOM , Nov. 2005
• Europese Unie, Nov. 005 (Culture 2007)
3

4. 21-1-2014
Waarom?
•
•
•
•
•
“borrowing power”
Kosten van bruikleen
Kosten van verzekeringspremies
Eisen van verzekeraar
‐ klimaat
‐ transport
‐ beveiliging
‐ risico’s internationaal terrorisme
Claims Joods kunstbezit
4

5. 21-1-2014
Satellietmusea
“MacGuggenheim”
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
New York
Venetië (1951/1979)
Bilbao (1997)
Berlijn (1997)
Las Vegas (2000) met Hermitage
Taichung (Taiwan) met Hermitage
HongKong
Macau
Singapore
Rio de Janeiro (Brazilië)
Guadalajara (Mexico)
Abu Dabi
5

6. 21-1-2014
Satellietmusea
Satellietmusea
Hermitage
Louvre
o
o
o
o
o
o
o
o
o
St Petersburg
Londen (2000)
Las Vegas (2000)
Amsterdam (2004)
Taichung
Parijs
Lens
Atlanta (High Museum of Art)
Abu Dabi
Centre Pompidou
o Parijs
o Metz
o HongKong
6

7. Chris Ofili: Virgin Mary
21-1-2014
Ethiek van conserveren
en restaureren
7

8. 21-1-2014
Het object als informatiedrager
Diachroon
idee
Conceptuele identiteit
Feitelijke identiteit
Actuele identiteit
Structurele identiteit
Functionele identiteit
Contextuele identiteit
materie
artefact
feitelijke identiteit
fysieke
kenmerken
Synchroon
functie en
betekenis
context
6 restauratieve opties, 6 definities van
authenticiteit
actuele identiteit
Restauratieve opties
idea
Uitgaande van structurele identiteit
matter
artefact
factual identity
physical
properties
function
context
actual identity
8

9. 21-1-2014
Gericht op actuele identiteit
“Principle of equivalence”
“Holy dirt” / “historische kwaliteit”
= conservering
9

10. 21-1-2014
Gericht op feitelijke identiteit
Gericht op verschijningsvorm
“Principle of preference”
 Verschijningsvorm (“appearance”)
 Materie (“substance”)
= restauratie
10

11. 21-1-2014
“Fantasy restoration”
reconstructie
11

12. 21-1-2014
Gericht op materie
“Over‐cleaning”
“De‐restoration” (“Entrestaurierung”)
Twee uitgangspunten
• Conservering
actuele identiteit
• Restauratie
feitelijke identiteit
12

13. 21-1-2014
Twee “scholen” in restauratie
• Feitelijke identiteit
• Verschijningsvorm
• Feitelijke identiteit
• Materie
Platonisch‐idealistisch (Brachert)
Integral restoration (Sagoff)
Restaurateur artiste (Partalas)
Restauratieve opties
Protestants‐materialistisch (Brachert)
Purist restoration (Sagoff)
Restaurateur archeologue (Patalas)
“Resto Art” (Talley)
idea
Uitgaande van functionele identiteit
matter
• dynamisch behoud
• “antiquarian production”
artefact
factual identity
physical
properties
function
context
actual identity
13

14. 21-1-2014
Restauratieve opties
Uitgaande van contextuele identiteit
idea
matter
artefact
factual identity
physical
properties
function
context
actual identity
• narratieve detaillering
• biografische authenticiteit
14

15. 21-1-2014
Restauratieve opties
idee
Uitgaande van conceptuele identiteit
materie
artefact
feitelijke identiteit
fysieke
kenmerken
functie en
betekenis
context
actuele identiteit
15