SlideShare a Scribd company logo
1 of 48
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




                   CƠ SỞ DỮ LIỆU
Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
http://2learner.edu.vn/vle/course/view.php?id=15




                                   Yêu cầu thực hiện ở toàn khóa




                                THẢO LUẬN CÁC CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN

                                Yêu cầu thực hiện ở Week 01~ Week 03

Edited by Duc-Long, Le - 2009                                              2
CỦNG CỐ KIẾN THỨC




Edited by Duc-Long, Le - 2009   3
CỦNG CỐ KIẾN THỨC




Edited by Duc-Long, Le - 2009   4
CỦNG CỐ KIẾN THỨC




Edited by Duc-Long, Le - 2009   5
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




                          Một số khái niệm khác
                                                                       Hệ CSDL là gì?
                                                                       DBMS là gì?
Lê Đức Long                                                            Chức năng của DBMS?
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
Khái niệm về Cơ sở Dữ liệu
 Cơ sở dữ liệu (CSDL) là một tập hợp dữ liệu
  được tổ chức và lưu trữ theo một cấu trúc
  chặt chẽ nhằm phục vụ nhiều đối tượng sử
  dụng với nhiều mục đích khác nhau

             KT.doc             NS.doc        TL.doc
             KT.xls             NS.xls        TL.xls
              …..                …..           …..

                                chuyển đổi

     BP. Kế toán                             P. Tiền lương


                                CSDL
Edited by Duc-Long, Le - 2009                                7
Đặc điểm của CSDL
 Tập hợp dữ liệu có cấu trúc: loại dữ liệu, mối quan hệ về
  ngữ nghĩa
  Phải giảm trùng lắp thông tin
 Dữ liệu phải nhất quán
 Đảm bảo việc truy xuất dữ liệu dễ dàng, hiệu quả
 Có độ an toàn và sự phân quyền trên dữ liệu
 Phải chia sẻ dữ liệu cho nhiều người dùng
 Phải giải quyết vấn đề bảo mật dữ liệu
 Giải quyết tốt vấn đề cạnh tranh trong truy xuất dữ liệu
 Đảm bảo được tính độc lập giữa dữ liệu và chương
  trình ứng dụng

Edited by Duc-Long, Le - 2009                                 8
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




              Mô hình dữ liệu (Data Model)
 Đặt vấn đề: để thiết kế và xây dựng CSDL, cần phải đề xuất những mô hình dữ liệu để biểu
 diễn và thể hiện lại các dữ liệu trong thế giới thực (ở mức quan niệm) cũng như trong máy
 tính (ở mức vật lý) ????
                                                                 Mô hình dữ liệu là gì?
Lê Đức Long
                                                                 Lược đồ, thể hiện CSDL?
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




          MÔ HÌNH THỰC THỂ - KẾT HỢP
                      (Entity – Relationship Diagram)
                                                          Mô hình thực thể-kết hợp là
Lê Đức Long
                                                         gì?
Email: longld@hcmup.edu.vn
                                                          Các thành phần của mô hình?
Website: http://www.2learner.edu.vn
Mối kết hợp phản thân
 Một thực thể có thể tham gia nhiều lần vào
 một quan hệ với nhiều vai trò khác nhau
 Một thực thể có thể có mối quan hệ ngữ
 nghĩa chính bên trong nó


                    NHANVIEN       La nguoi quan ly   Quan_ly
                                 (0,n)
                     (0,1)




                                 Duoc quan ly boi


CÓ THỂ BIỂU DIỄN MỐI KẾT HỢP NÀY THÀNH MỐI KẾT HỢP NHỊ PHÂN ?

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                  11
Thuộc tính trên mối kết hợp

 Mối kết hợp có thể có thuộc tính
 Thuộc tính trên mối kết hợp mô tả tính
  chất cho mối quan hệ đó
    Thuộc tính này không thể gắn với những thực
     thể tham gia vào mối kết hợp
                                 (0,n)                        (1,n)
                NHANVIEN                 Phan_cong                    DEAN




                                                     THGIAN


Tại sao thuộc tính ‘THGIAN’ không thể gắn vào thực thể NHANVIEN, DEAN ?

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                               12
Tập thực thể yếu
 Là thực thể mà khóa có được từ những thuộc
  tính của tập thực thể khác
 Thực thể yếu (weak entity set) phải tham gia
  vào mối quan hệ mà trong đó có một tập thực
  thể chính
                                       Kí hiệu       Weak E             Khoá phát sinh
 Ví dụ 1
                                                                           TENTN, MANV
         MANV
                        NGSINH       LUONG   DCHI

          HONV
                                             (0,n)
          TENNV                  NHANVIEN               Co_than_nhan   QUANHE

                                                                       NGSINH
            PHAI                                        (1,1)
                                                                        PHAI
                     TẬP THỰC THỂ YẾU                   THANNHAN
                                                                         TENTN

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                      13
Tập thực thể yếu (tt)

 Ví dụ 2                          MAHD

                                  NGAYHD


                                 TONGTIEN      HOA_DON
                                                             (1,n)
                                                     HD_CT

                                                         (1,1)
                                                                     SL_HH
          TẬP THỰC THỂ YẾU                          CHI_TIET
                                                                     SOTIEN
                                            (1,1)

                                                     HH_CT
                                            (1,n)                     TENHH

                                               HANG_HOA                DGIA

                                                                       MAHH


 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                14
Tổng quát hoá/ chuyên biệt hoá
-PERSON : thực thể ở mức tổng quát hoá (thể hiện các thuộc
tính chung)
-MALE, FEMALE: thực thể ở mức chuyên biệt hoá (thể hiện các
thuộc tính đặc thù riêng cho từng loại
              Name
                                  PERSON                            PERSON
             Address




                                                             MALE            FEMALE


Draft_                                              Maiden
                    MALE                   FEMALE
status                                              _name

Các thuộc tính Name, Address của thực thể PERSON, cũng là thuộc
tính của thực thể MALE và FEMALE. Ngoài ra, mỗi thực thể tập con
MALE, FEMALE cũng có thuộc tính riêng của mình là Draft_status và
Maiden_name
  Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                  15
Mối kết hợp đa phân
                                      MaMon
                                      TenMon
                                      Sogiolithuyet
                                      Sogiothuchanh
                                      Sodvht




                                                      MaLoaiKT
                                                      TenLoaiKT
                                                      Heso
                                                      Hocki
                                                      Lan
                                 MaHS
                                 HoTen
                                 Ngaysinh
                                 Gioitinh
                                 Diachi
 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                    16
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




          MÔ HÌNH THỰC THỂ - KẾT HỢP
                      (Entity – Relationship Diagram)

                                                                  Chuyển đổi ERD thành mô
Lê Đức Long
                                                                 hình vật lí (bảng)
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
CHUYỂN ĐỔI ERD THÀNH PDM
 Bước chuyển đổi từ giai đoạn phân tích sang
  giai đoạn thiết kế (qui trình công nghệ phần
  mềm)
 Chuyển đổi ERD thành Mô hình vật lý (PDM) ≡
  BẢNG (lưu trữ và quản lý bởi DBMS trong các
  thiết bị lưu trữ)
 Qui tắc:
     Thực thể  quan hệ
     Mối kết hợp  quan hệ hoặc không là quan hệ tuỳ theo bản số
           • 1 – n : chuyển thành quan hệ cha – con với ràng buộc khoá ngoại
           • n – n: chuyển mối kết hợp thành một quan hệ
           • 1 – 1:
               – Hoặc thêm vào quan hệ này thuộc tính khóa của quan hệ kia
               – Hoặc thêm thuộc tính khóa vào cả 2 quan hệ
     Ràng buộc khoá chính, ràng buộc khoá ngoại
     Qui tắc vẽ các đường tham chiếu giữa các quan hệ
 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                 18
MÔ HÌNH VẬT LÝ (PDM)
 Có nhiều phương pháp, nhiều đề nghị khác nhau về việc
  mô tả thông tin của thành phần dữ liệu trong giai đoạn
  thiết kế
 Để biểu diễn các thông tin tổng quát về bảng thuộc
  tính, miền giá trị mô tả chi tiết các thành phần ta
  dùng mô hình vật lý (Physical Data Model – PDM).
 Mô hình vật lý này sẽ được xây dựng dựa trên mô hình ER
  đã có ở giai đoạn phân tích, kèm theo vài thay đổi tùy
  theo người thiết kế. Nguyên tắc chuyển đổi từ mô
  hình ER sang mô hình vật lý dựa trên mối kết hợp
  giữa các thực thể.

                                 Tên   Đối tượng, quan hệ, lớp

   KÝ HIỆU                             Xác định duy nhất
                                       Xác định duy nhất theo 2 chiều


 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                          19
Mối kết hợp một - nhiều
                                                                    con                  cha
                1,1              1,n
    A                                          B                      A                  B

 Ý nghĩa: một phần tử của B có thể tương ứng với nhiều phần tử của
 A, một phần tử của A sẽ xác định duy nhất một phần tử của B
 ⇒ liên kết xác định duy nhất từ A -> B trong mô hình vật lý
                                  A                         B
                              Khóa A                      Khóa B          (Khóa nội)
                              Khóa B                        b1            (Khóa ngoại)
                                 a1                         b2
                                 a2
                      (1,1)            (0,n)
        Sách                     ∈                 NXB       Sách              NXB


                      (1,1)            (1,n)
     Cầu thủ                     ∈             Đội bóng     Cầu thủ          Đội bóng

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                                 20
Ví dụ minh hoạ …
  MaNXB là khoá nội của quan hệ NXB, nhưng là khoá
  ngoại của quan hệ SACH
SACH

       MaSach                    MaNXB      TenSach             NgayNhap
         01                        A1        THĐC                01/03/05
         02                        A1        CTDL                03/03/05
         03                        A2        PPDH                05/03/05
       NXB

                   MaNXB                  TenNXB              GhiChu
                     A1             KhoaHoc KT
                     A2             Giáo Dục
             1 thể hiện của SACH chỉ có duy nhất 1 thể hiện của NXB.
             1 thể hiện của NXB có thể xuất hiện trong nhiều thể hiện của SACH
 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                               21
Mối kết hợp nhiều - nhiều
                                                                          C
               1,n               1,n
    A                    C               B                 A              AB              B


Ý nghĩa: quan hệ C được phát sinh thêm trong mô hình do mối kết
hợp nhiều - nhiều giữa A và B. Thành phần này có liên kết xác
định duy nhất A,B
                                        Mô hình thực thể kết hợp (ERD)

                                       0,n                                          0,n
Độc giả 1,n               mượn               Sách       Học sinh 1,n     Kiểm tra         Môn


Độc giả                    mượn              Sách        Học sinh        Kiểm tra         Môn


                                             Mô hình vật lý (PDM)


 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                                22
Ví dụ minh hoạ …

 Cách 1: sử dụng tổ hợp khoá                   PHIEUMUON

       A                     C     B           MaSach      MaDG    NgayMuon    NgayTra
 Khóa A                Khóa A    Khóa B          01        DG01     11/02/06   11/02/06
      a1               Khóa B      b1            02        DG01     11/02/06   13/02/06

      a2                    c1     b2            01        DG02     15/02/06   17/02/06
                                                 03        DG01     16/02/06   17/02/06
      a3

 Cách 2: sử dụng khoá riêng (khoá giả)
                                               PHIEUMUON
      A                     C      B
                                          ID    MaSach     MaDG   NgayMuon     NgayTra
 Khóa A                Khoá C    Khóa B   1           01   DG01   11/02/06     11/02/06
      a1               Khóa A      b1     2           02   DG01   11/02/06     13/02/06

      a2               Khóa B      b2     3           01   DG02   15/02/06     17/02/06
                                          4           03   DG01   16/02/06     17/02/06
      a3                    c1
 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                       23
Sơ đồ thực thể kết hợp (ERD)

                  0,n           Phiếu          0,n              1,1                0,n
  Độc giả                                             Sách               thuộc           NXB
                                mượn
                                                         1,1

                                                      của
      Mô hình thực thể kết hợp (ERD)


                                                         0,n
                                                     Tác giả




Mô hình vật lý (PDM)

                Độc giả                 Phiếu mượn              Sách             NXB



                                                               Tác giả

Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                              24
Mối kết hợp một - một
                 1,1              0,1
    A                                        B                     A                             B

 Ý nghĩa: một phần tử của A xác định duy nhất một phần tử của B và
 ngược lại -> liên kết xác định duy nhất từ A -> B và từ B -> A trong
 mô hình vật lý
                                 A                           B
                             Khóa A                   Khóa B                 (Khóa nội)
                             Khóa B                   Khóa A                 (Khóa ngoại)
                                 a1                      b1
                                 a2                      b2
              1,1                 0,1                            1,1            1,1
  KQHT                   của            HS_Lop   TT_canhan             của            NhanVien



  KQHT                                  HS_Lop   TT_canhan                            NhanVien

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                                       25
Ví dụ minh hoạ …
                                            A             B
                                          Khóa A        Khóa B      (Khóa nội)
                                          Khóa B        Khóa A      (Khóa ngoại)
                                            a1            b1
                                            a2            b2

Hoặc cũng có thể gom chung
                                   A                           B
                                 Khóa A                    Khóa B
                                   a1                          b1
                                                 Hoặc
                                   a2                          b2
                                   b1                          a1
                                   b2                          a2

 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                     26
CSDL QUẢN LÝ SINH VIÊN (QLSV)
Theo dõi các thông tin liên quan sinh viên, học phần và kết quả ktra môn học.

Mỗi khoa có một mã khoa (MAKHOA) để phân biệt với các khoa khác, tên
khoa (TENKHOA) không trùng lắp nhau. Mỗi khoa được thành lập vào năm
thành lập (NAMTHANHLAP).
Mỗi sinh viên có một mã số sinh viên (MASV) để phân biệt với các sinh
viên khác. Mỗi sinh viên có tên sinh viên (TEN), đăng ký học một khoa và
năm học hiện tại (NAM) là một trong các năm từ 1 đến 4.
Mỗi môn học có một mã số (MAMH) để phân biệt với các môn học khác,
tên môn học (TENMH) không trùng lắp nhau. Mỗi môn học do một khoa
(MAKH) phụ trách và có số tín chỉ quy định (TINCHI). Mỗi môn học (MAMH)
có thể không có, có một hay nhiều môn học bắt buộc phải học trước
(MAMH_TRUOC)
Mỗi học phần có một mã học phần (MAHP) để phân biệt với các học phần
khác. Mỗi học phần sẽ mở một môn học (MAMH) thuộc học kỳ (HOCKY)
trong năm học (NAM) và do một giáo viên phụ trách (GV).
Mỗi sinh viên (MASV) theo học một học phần (MAHP) sẽ có một điểm số
(DIEM). Sinh viên chỉ theo học các học phần được mở theo môn học thuộc
về khoa mà sinh viên đang theo học. Ứng với một học phần mà sinh viên
theo học, sinh viên có một điểm số duy nhất (DIEM) từ 0 đến 10 điểm
                                  YÊU CẦU VẼ MÔ HÌNH ER THỂ HIỆN THẾ GIỚI THỰC
  Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                  27
MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN
LÝ SINH VIÊN (QLSV)
                                 Sử dụng MS. Visio




 Edited by Duc-Long, Le - 2009                       28
MÔ HÌNH ER CỦA CSDL
QUẢN LÝ SINH VIÊN (QLSV)
                                 Sử dụng PowerDesigner 12.x




 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                29
MÔ HÌNH VẬT LÝ QLSV




 Edited by Duc-Long, Le - 2009   30
CSDL QUẢN LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY (QLDA)
Theo dõi các thông tin liên quan nhân viên, phòng ban và đề án.


  Công ty được tổ chức thành các phòng ban (PHONGBAN). Mỗi phòng ban có một
 tên (TENPHG), một mã số phòng ban duy nhất (MAPHG) để phân biệt với các phòng
 ban khác, một nhân viên quản lý phòng đó (trưởng phòng - TRPHG) và ghi nhận ngày
 nhận chức trưởng phòng (NGNC). Mỗi phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau
 (DIADIEM)
  Mỗi phòng ban chủ trì nhiều đề án (DEAN). Mỗi đề án có một tên (TENDA), một mã
 số duy nhất (MADA) phân biệt với các đề án khác và được triển khai ở một địa điểm
 (DDIEM_DA), ngoài ra còn ghi nhận ngày bắt đầu (NGBD_DK) và ngày kết thúc dự
 kiến( NGKT_DK) của đề án.
  Mỗi nhân viên (NHANVIEN) của công ty có: mã nhân viên (MANV),, họ tên (HONV,
 TENLOT, TENNV), mức lương MLUONG, phái và ngày sinh (PHAI,NGSINH, DCHI),
 cũng cần lưu trữ người quản lý trực tiếp của nhân viên (không nhất thiết là trưởng
 phòng, có thể là trưởng nhóm MA_NQL).
  Mỗi nhân viên làm việc ở một phòng ban nhưng có thể tham gia nhiều đề án (các đề
 án do phòng ban khác chủ trì) với thời gian tham gia đề án trong tuần của nhân viên
 ứng với từng đề án mà nhân viên đó tham gia (THOIGIAN).
  Mỗi nhân viên có thể có nhiều thân nhân (THANNHAN). Với mỗi thân nhân cần lưu
 trữ mã thân nhân (MATN), cùng với họ tên, phái, ngày sinh, và mối quan hệ (TENTN,
 PHAI, NGSINH, QUANHE) với nhân viên trong công ty.

                                  YÊU CẦU VẼ MÔ HÌNH ER THỂ HIỆN THẾ GIỚI THỰC
  Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                      31
MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN
LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY(QLDA)
                                 QUANLY
                                                                                    Sử dụng MS. Visio
                                        được quản lý bởi

                                                 0,1
               là quản lý của
                                 0,n                       0,n                         1,1
                                        NHANVIEN                            CO               THANNHAN
                                 0,1
                                       1,1       0,n



                                                                                      1,n
                                                                 PHANCONG                     DEAN
  LA _TP                          CUA

                                                                                                 1,1
                                       1,n
                   1,1                          0,n
                          PHONGBAN                                  CO

                                       1,n
                                                                             1,1
                                                       THUOC                       DIADIEM_PHG


 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                                          32
MÔ HÌNH ER CỦA CSDL
QUẢN LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY(QLDA)
                                    QUANLY

      l a_quan_l y_cua
                                                                     Sử dụng PowerDesigner 12.x
                             duoc_quan_l y_boi

        NHANVIEN
 MANV         VA8      <M>
 HONV         VA50     <M>                                                T HANNHAN
 T ENLOT      VA50     <M>
                                                                      MAT N     VA8    <M>
 T ENNV       VA50     <M>                                            T ENT N   VA50   <M>
 NGSINH       DT                                                      PHAI      VA5
 PHAI         VA5
                                                 CO_QH                NGSINH    DT
 DCHI         VA100
                                                                      QUANHE    VA30   <M>
 MLUONG       F




 La_T P CUA
                                                         PHANCONG
                                                                                             PC_DA
                 PC_NV                              T HOIGIAN    F


        PHONGBAN                                                                             DEAN

  MAPHG       VA4       <M>                                                        MADA       VA6     <M>
  T ENPHG     VA100     <M>                                                        T ENDA     VA50    <M>
                                                         CO_DA                     DDIEM_DA   VA100
  T RPHG      VA8
  NGNC        DT                                                                   NGBD_DK    D
                                                                                   NGKT _DK   D



              CO



         DIADIEM_PHG
     DIADIEM     VA30     <M>




 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                                              33
MÔ HÌNH VẬT LÝ CỦA QLDA




Edited by Duc-Long, Le - 2009   34
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




              MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ
                                 (Relational Data Model)
                                                                       Giới thiệu
Lê Đức Long                                                            Các khái niệm cơ sở
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
Biểu diễn lại lược đồ CSDL
                                 CHỈ THỂ HIỆN KHÓA CHÍNH, KHÓA NGOẠI




 Edited by Duc-Long, Le - 2009                                                36
Bài tập tại lớp


CHO CÁC LƯỢC ĐỒ CSDL CÙNG VỚI MÔ TẢ Ý
NGHĨA (TÂN TỪ), HÃY:
Xác định khoá chính, khoá ngoại của lược
đồ đã cho
Vẽ sơ đồ (diagram) biểu diễn lược đồ CSDL
trên
       •      Hướng dẫn: sử dụng MS Visio, chọn chức năng ERD, chỉ
              đưa vào sơ đồ thuộc tính khoá chính, khoá ngoại
          Trao đổi và thảo luận tại lớp (30p)
          Giải đáp thắc mắc
Quản lý sinh viên
•KHOA (MAKHOA, TENKHOA, NAMTHANHLAP)
Mỗi khoa có một mã khoa (MAKHOA) để phân biệt với các khoa khác, tên khoa
(TENKHOA) không trùng lắp nhau. Mỗi khoa được thành lập vào năm thành lập
(NAMTHANHLAP).
•SVIEN (MASV, TEN, NAM, MAKH)
Mỗi sinh viên có một mã số sinh viên (MASV) để phân biệt với các sinh viên khác. Mỗi
sinh viên có tên sinh viên (TEN), đăng ký học một khoa và năm học hiện tại (NAM) là
một trong các năm từ 1 đến 4.
•MHOC ( MAMH,TENMH, TINCHI, MAKH)
Mỗi môn học có một mã số (MAMH) để phân biệt với các môn học khác, tên môn học
(TENMH) không trùng lắp nhau. Mỗi môn học do một khoa (MAKH) phụ trách và có số
tín chỉ quy định (TINCHI).
•DKIEN (MAMH, MAMH_TRUOC)
Mỗi môn học (MAMH) có thể không có, có một hay nhiều môn học bắt buộc phải học
trước (MAMH_TRUOC)
•HPHAN (MAHP, MAMH, HOCKY, NAM, GV)
Mỗi học phần có một mã học phần (MAHP) để phân biệt với các học phần khác. Mỗi
học phần sẽ mở một môn học (MAMH) thuộc học kỳ (HOCKY) trong năm học (NAM)
và do một giáo viên phụ trách (GV).
•KQUA (MASV, MAHP, DIEM)
Mỗi sinh viên (MASV) theo học một học phần (MAHP) sẽ có một điểm số (DIEM). Sinh
viên chỉ theo học các học phần mở môn học thuộc về khoa mà sinh viên đang theo
học. Ứng với một học phần mà sinh viên theo học, sinh viên có một điểm số duy nhất
(DIEM) từ 0 đến 10 điểm
                                                                                       38
Quản lý đề án công ty
•PHONGBAN (MAPHG, TENPHG, TRPHG, NGNC)
Công ty được tổ chức thành các phòng ban (PHONGBAN). Mỗi phòng ban có một tên,
một mã số phòng ban duy nhất để phân biệt với các phòng ban khác, một nhân viên
quản lý phòng đó (trưởng phòng) và ghi nhận ngày nhận chức trưởng phòng. Mỗi
phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau.
•DIADIEM_PHG (MAPHG, DIADIEM)
Mỗi phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau.
•DEAN (MADA, TENDA, DDIEM_DA, PHONG, NGBD_DK, NGKT_DK)
Mỗi phòng ban chủ trì nhiều đề án (DEAN). Mỗi đề án có một tên, một mã số duy nhất
phân biệt với các đề án khác và được triển khai ở một địa điểm, ngoài ra còn ghi nhận
ngày bắt đầu và ngày kết thúc dự kiến của đề án.
•NHANVIEN (MANV, HONV, TENLOT, TENNV, NGSINH, PHAI, DCHI, MA_NQL, PHONG,
MLUONG)
Mỗi nhân viên (NHANVIEN) của công ty có: mã nhân viên, họ tên, mức lương, phái và
ngày sinh, cũng cần lưu trữ người quản lý trực tiếp của nhân viên (không nhất thiết là
trưởng phòng, có thể là trưởng nhóm).
•PHANCONG (MANV, MADA, THOIGIAN)
Mỗi nhân viên làm việc ở một phòng ban nhưng có thể tham gia nhiều đề án (các đề
án do phòng ban khác chủ trì) với thời gian tham gia đề án trong tuần của nhân viên
ứng với từng đề án mà nhân viên đó tham gia.
•THANNHAN (MANV, MATN, TENTN, PHAI, NGSINH, QUANHE)
Mỗi nhân viên có thể có nhiều thân nhân (THANNHAN). Với mỗi thân nhân cần lưu trữ
họ tên, phái, ngày sinh, và mối quan hệ với nhân viên trong công ty.
                                                                                            39
QUẢN LÝ ĐĂNG KÝ HỌC CHUYÊN ĐỀ
Phòng giáo vụ tại một trường đại học muốn tin học hóa việc quản lý đăng ký học các chuyên đề
của sinh viên. Sau đây là kết quả của việc phân tích thiết kế ứng dụng trên:
1. SINHVIEN (MASV, HOTEN, PHAI, NGAYSINH, DCHI, MANGANH)
Tân từ: Mỗi sinh viên có một mã số duy nhất, một họ tên, thuộc một phái, có một ngày sinh,
một địa chỉ và học một ngành duy nhất.
2. NGANH (MANGANH, TENNGANH, SOCD, TSSV)
Tân từ: Mỗi ngành có một mã ngành duy nhất, có một tên ngành duy nhất. SOCĐ cho biết số
chuyên đề mà 1 sinh viên theo học ngành có mã là MANGANH phải học. TSSV cho biết tổng
số sinh viên đã từng theo học ngành này.
3. CHUYENDE (MACD, TENCD, SOSVTĐ)
Tân từ: Mỗi chuyên đề có một mã duy nhất và có một tên duy nhất. SOSVTĐ cho biết số sinh
viên tối đa có thể chấp nhận được mỗi khi có 1 lớp mở cho chuyên đề có mã là MACD.
4. CD_NGANH (MACD, MANGANH)
Tân từ: Mỗi chuyên đề có thể được học bởi nhiều ngành và mỗi ngành phải học nhiều
chuyên đề. Mỗi ngành học tối đa là 8 chuyên đề.
5. CD_MO (MACD, NAM, HOCKY)
Tân từ: Mỗi bộ của quan hệ trên thể hiện một chuyên đề được mở ra trong một năm của một
học kỳ. Thông thường, số sinh viên của ngành mạng là không nhiều nên đối với ngành
“Mạng máy tính” không được mở cùng một chuyên đề trong 2 học kỳ liên tiếp của cùng một
năm.
6. DANGKY (MASV, MACD, NAM, HOCKY)
Tân từ: Mỗi bộ của quan hệ trên thể hiện việc đăng ký học một chuyên đề của một sinh viên
vào một năm của một học kỳ nào đó. Một sinh viên chỉ đựơc đăng ký vào các chuyên đề
thuộc ngành học của sinh viên đó mà thôi. Mỗi năm có 2 học kỳ. Sinh viên chỉ được đăng ký
tối đa là 3 chuyên đề trong một học kỳ mà thôi.
                                                                                          40
Q U A Û N L YÙ T H Ö ÏC Ñ Ô N V A Ø T H E O D O Õ I K E Á T Q U A Û H O ÏC T A Ä P C H O T R E Û
                                                    M A Ã U G IA Ù O
Cho lược đồ CSDL quản lý thực đơn và theo dõi kết quả học tập của một trường mẫu giáo:
1.LOP (MALOP, TENLOP, NIENKHOA, KHOI)
Tân từ: Mỗi lớp có một mã lớp duy nhất, một tên lớp duy nhất và niên khoá cho biết lớp thuộc khóa học nào. Có 3 khối:
Mầm, Chồi, Lá. Niên khoá luôn luôn có 5 ký số, gồm 2 ký số cuối của 2 năm liên tiếp nhau, ví dụ: 98-99, 02-03. Mã lớp
là một chuỗi gồm 2 ký số đầu của niên khóa mà lớp đó thuộc về, tên khối và 1 ký số cho biết số thứ tự lớp, ví dụ: lớp
đầu tiên thuộc khối mầm của niên khoá 98-99 có mã lớp là 98MAM1.
2.TRE (MATRE, TENTRE, TENCHA, TENME, DCHI, DT, MALOP)
Tân từ: Mỗi trẻ khi vào học 1 lớp có một mã duy nhất. Cần lưu lại thông tin của trẻ gồm tên cha mẹ, địa chỉ và điện
thoại liên lạc. MALOP cho biết trẻ thuộc lớp nào.
3.MONAN (MAMA, TENMA, LOAI, DAM, BEO, DUONG, NANGLUONG)
Tân từ: Mỗi món ăn có 1 mã duy nhất, có một tên duy nhất và thuộc 1 loại. Có 2 loại món ăn: chính hoặc phụ. Một thực
đơn phải gồm 3 hoặc 4 món chính và ít nhất 1 hoặc có thể tối đa là 2 món phụ. Mỗi một khối lượng thức ăn tính trên
khẩu phần 1 trẻ (không phân biệt tuổi) cần lưu lại lượng đạm (DAM), chất béo (BEO) đường (DUONG) (đều tính bằng
g (gam))và năng lượng mà món ăn này cung cấp (NANGLUONG) (tính bằng Kcal).
4.THUCDON (MATD, MAMA)
Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết một món ăn có mã là MAMA thuộc về thực đơn có mã là
MATD. Một thực đơn phải cung cấp tối thiểu là 300g đạm, 80g béo, 200g đường và 400
Kcal. Lượng chất béo không được vượt quá 100g và lượng đường tối đa là 250g cho mỗi thực đơn.
5.NGAY_TD (NGAY, MATD, KHOI)
Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết vào một ngày NGAY, nhà ăn của trường đã áp dụng thực đơn có mã là MATD cho khối
KHOI. Trường chỉ áp dụng 1 mã thực đơn cho toàn khối trong 1 ngày. Các khối khác nhau có thể dùng thực đơn khác
nhau trong ngày. Ngoài ra, chỉ được dùng lại thực đơn cho 1 khối sau tối thiểu là 4 ngày.
6.NGAY_KQ (MATRE, NGAY, CO_MAT, DANHGIA)
Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết trẻ có mã là MATRE, vào một ngày NGAY có đi học hay không: COMAT =1 (có mặt);
COMAT =0 (vắng). DANHGIA cho biết trong ngày trẻ sinh hoạt và tiếp thu bài học như thế nào. Có 3 bậc đánh giá: A,
B, C. Nếu trẻ vắng mặt thì trường DANHGIA không có giá trị.
7.THANG_KQ (THANG, NAM, MATRE, CAO, CANNANG, BONGSEN)
Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết vào cuối tháng THANG của năm NAM, trẻ có mã là MATRE có chiều cao là CAO và cân
nặng là CANNANG có đạt được bông sen hay không: BONGSEN =1: có bông sen; BONGSEN = 0; không có bông
sen.Trẻ sẽ được cắm bông hồng nếu trong tuần có tối thiểu là 5/6 ngày được đánh giá loại A và không có ngày nào bị
đánh giá loại C. Trong tháng trẻ sẽ được bông sen nếu tất cả các ngày tuần trong tháng đều được cắm bông hồng.
                                                                                                                   41
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




              MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ
                                 (Relational Data Model)
                                                        Giới thiệu
Lê Đức Long                                             Chuyển đổi ERD sang mô hình
Email: longld@hcmup.edu.vn                             dữ liệu quan hệ
Website: http://www.2learner.edu.vn
Các qui tắc chuyển đổi

   (1) Tập thực thể
      Các tập thực thể (trừ tập thực thể yếu) chuyển thành
       các quan hệ có cùng tên và tập thuộc tính
     MANV
              NGSINH   LUONG        DCHI                           TENPHG   MAPHG
      HONV
                                (1,1)                   (1,n)
      TENNV      NHANVIEN                    Lam_viec               PHONGBAN
                            (0,1)
       PHAI
                                                                (1,1)
                                           La_truong_phong


                                                    PHONGBAN(TENPHG, MAPHG)

 NHANVIEN(MANV, TENNV, HONV, NGSINH, DCHI, PHAI, LUONG)

                                                                                    43
Các qui tắc chuyển đổi
   (2) Mối kết hợp
      (2a) Nhiều-Nhiều
          • Tạo một quan hệ mới có
              – Tên quan hệ là tên của mối quan hệ
              – Thuộc tính là những thuộc tính khóa của các tập thực
                thể liên quan
  MANV
          NGSINH    LUONG    DCHI
                                                              DDIEM_DA
  HONV
                                                                MADA
             NHANVIEN               THOIGIAN           DEAN
  TENNV
                                                               TENDA
                     (0,n)                     (1,n)
   PHAI                       Phan_cong




                   PHANCONG(MANV, MADA, THOIGIAN)

                                                                         44
Các qui tắc chuyển đổi
    (2) Mối quan hệ
       (2b) Một-Nhiều (cha-con)
           • Thêm vào quan-hệ-một thuộc tính khóa của quan-
             hệ-nhiều

  MANV
           NGSINH   LUONG    DCHI                      TENPHG   MAPHG
   HONV
                            (1,1)              (1,n)
   TENNV      NHANVIEN              Lam_viec           PHONGBAN

    PHAI



NHANVIEN(MANV, TENNV, HONV, NGSINH, DCHI, PHAI, LUONG, MAPHG)


                                                                        45
Các qui tắc chuyển đổi

 (2) Mối quan hệ
    (2c) Một-Một
         • Hoặc thêm vào quan hệ này thuộc tính khóa của
           quan hệ kia
         • Hoặc thêm thuộc tính khóa vào cả 2 quan hệ
  MANV
           NGSINH   LUONG     DCHI                       TENPHG   MAPHG
  HONV
                                          NG_NHANCHUC
  TENNV
              NHANVIEN                                    PHONGBAN

                      (0,1)                             (1,1)
   PHAI                              La_truong_phong




     PHONGBAN(MAPHG, TENPHG, MANV, NG_NHANCHUC)
                                                                          46
Các qui tắc chuyển đổi
     (3) Thực thể yếu (có RB tham gia toàn
         phần)
          Chuyển thành một quan hệ
            • Có cùng tên với thực thể yếu
            • Thêm vào thuộc tính khóa của quan hệ liên quan
 MANV
         NGSINH   LUONG    DCHI

 HONV
                            (1,n)
 TENNV      NHANVIEN                  Co_than_nhan         QUANHE

                                                           NGSINH
  PHAI                                 (1,1)
                                                            PHAI
                                       THANNHAN
                                                            TENTN


    THANNHAN(MANV, TENTN, PHAI, NGSINH, QUANHE)
                  (thực tế khi cài đặt người ta thêm MATN để thuận tiện)   47
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM
                        KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
         280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021




  Cám ơn đã theo dõi …

Lê Đức Long
Email: longld@hcmup.edu.vn
Website: http://www.2learner.edu.vn
                                                                      48

More Related Content

What's hot

Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kê
Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kêBiến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kê
Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kêVuKirikou
 
csdl - buoi2-3-4
csdl - buoi2-3-4csdl - buoi2-3-4
csdl - buoi2-3-4kikihoho
 
Phân tích thiết kế hệ thống thông tin
Phân tích thiết kế hệ thống thông tinPhân tích thiết kế hệ thống thông tin
Phân tích thiết kế hệ thống thông tinhuynhle1990
 
Bai tap va loi giai sql
Bai tap va loi giai sqlBai tap va loi giai sql
Bai tap va loi giai sql. .
 
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tu
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tuDo an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tu
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tuThiênĐàng CôngDân
 
Phương pháp nhánh cận
Phương pháp nhánh cậnPhương pháp nhánh cận
Phương pháp nhánh cậnDiên Vĩ
 
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcntt
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcnttPhụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcntt
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcnttanhhuycan83
 
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUST
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUSTHướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUST
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUSTThe Nguyen Manh
 
Mẫu báo cáo bài tập lớn
Mẫu báo cáo bài tập lớnMẫu báo cáo bài tập lớn
Mẫu báo cáo bài tập lớnJohn MacTavish
 
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàng
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàngPhân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàng
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàngleemindinh
 
bảng tra phân phối chuẩn
bảng tra phân phối chuẩnbảng tra phân phối chuẩn
bảng tra phân phối chuẩnRuc Trương
 
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNG
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNGPHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNG
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNGThùy Linh
 
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2pisu412
 
Rang buoc toan ven
Rang buoc toan venRang buoc toan ven
Rang buoc toan venPhùng Duy
 
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng Hồ
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng HồBáo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng Hồ
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng HồzDollz Lovez
 
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)biến đổi ma trận ( Transformation matrix)
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)Bui Loi
 
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phanBai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phandiemthic3
 

What's hot (20)

Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kê
Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kêBiến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kê
Biến ngẫu nhiên liên tục - Xác suất thống kê
 
csdl - buoi2-3-4
csdl - buoi2-3-4csdl - buoi2-3-4
csdl - buoi2-3-4
 
Phân tích thiết kế hệ thống thông tin
Phân tích thiết kế hệ thống thông tinPhân tích thiết kế hệ thống thông tin
Phân tích thiết kế hệ thống thông tin
 
Bai tap va loi giai sql
Bai tap va loi giai sqlBai tap va loi giai sql
Bai tap va loi giai sql
 
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tu
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tuDo an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tu
Do an xay_dung_website_thuong_mai_dien_tu
 
Phương pháp nhánh cận
Phương pháp nhánh cậnPhương pháp nhánh cận
Phương pháp nhánh cận
 
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcntt
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcnttPhụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcntt
Phụ thuộc hàm và các dạng chuẩn - dhcntt
 
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUST
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUSTHướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUST
Hướng dẫn viết báo cáo chuẩn - HUST
 
Mẫu báo cáo bài tập lớn
Mẫu báo cáo bài tập lớnMẫu báo cáo bài tập lớn
Mẫu báo cáo bài tập lớn
 
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàng
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàngPhân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàng
Phân tích và thiết kế hệ thống quản lý bán hàng
 
bảng tra phân phối chuẩn
bảng tra phân phối chuẩnbảng tra phân phối chuẩn
bảng tra phân phối chuẩn
 
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNG
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNGPHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNG
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG BÁN HÀNG QUA MẠNG
 
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2
Slide Hệ Quản Trị Cơ sở dữ liệu - CHƯƠNG 2
 
Bài tập HTML/CSS
Bài tập HTML/CSSBài tập HTML/CSS
Bài tập HTML/CSS
 
Rang buoc toan ven
Rang buoc toan venRang buoc toan ven
Rang buoc toan ven
 
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng Hồ
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng HồBáo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng Hồ
Báo Cáo Đồ Án 2 : Thiết Kế Web Bán Đồng Hồ
 
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)biến đổi ma trận ( Transformation matrix)
biến đổi ma trận ( Transformation matrix)
 
Đề tài: Xây dựng phần mềm quản lý quán cà phê, HOT, 9đ
Đề tài: Xây dựng phần mềm quản lý quán cà phê, HOT, 9đĐề tài: Xây dựng phần mềm quản lý quán cà phê, HOT, 9đ
Đề tài: Xây dựng phần mềm quản lý quán cà phê, HOT, 9đ
 
Đề tài: Xây dựng Website quản lý điểm trường Phổ thông, 9đ
Đề tài: Xây dựng Website quản lý điểm trường Phổ thông, 9đĐề tài: Xây dựng Website quản lý điểm trường Phổ thông, 9đ
Đề tài: Xây dựng Website quản lý điểm trường Phổ thông, 9đ
 
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phanBai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
Bai tap co loi giai dao hamieng_va_vi_phan
 

Week04 review

  • 1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 CƠ SỞ DỮ LIỆU Lê Đức Long Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 2. http://2learner.edu.vn/vle/course/view.php?id=15 Yêu cầu thực hiện ở toàn khóa THẢO LUẬN CÁC CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN Yêu cầu thực hiện ở Week 01~ Week 03 Edited by Duc-Long, Le - 2009 2
  • 3. CỦNG CỐ KIẾN THỨC Edited by Duc-Long, Le - 2009 3
  • 4. CỦNG CỐ KIẾN THỨC Edited by Duc-Long, Le - 2009 4
  • 5. CỦNG CỐ KIẾN THỨC Edited by Duc-Long, Le - 2009 5
  • 6. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 Một số khái niệm khác  Hệ CSDL là gì?  DBMS là gì? Lê Đức Long  Chức năng của DBMS? Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 7. Khái niệm về Cơ sở Dữ liệu  Cơ sở dữ liệu (CSDL) là một tập hợp dữ liệu được tổ chức và lưu trữ theo một cấu trúc chặt chẽ nhằm phục vụ nhiều đối tượng sử dụng với nhiều mục đích khác nhau KT.doc NS.doc TL.doc KT.xls NS.xls TL.xls ….. ….. ….. chuyển đổi BP. Kế toán P. Tiền lương CSDL Edited by Duc-Long, Le - 2009 7
  • 8. Đặc điểm của CSDL  Tập hợp dữ liệu có cấu trúc: loại dữ liệu, mối quan hệ về ngữ nghĩa  Phải giảm trùng lắp thông tin  Dữ liệu phải nhất quán  Đảm bảo việc truy xuất dữ liệu dễ dàng, hiệu quả  Có độ an toàn và sự phân quyền trên dữ liệu  Phải chia sẻ dữ liệu cho nhiều người dùng  Phải giải quyết vấn đề bảo mật dữ liệu  Giải quyết tốt vấn đề cạnh tranh trong truy xuất dữ liệu  Đảm bảo được tính độc lập giữa dữ liệu và chương trình ứng dụng Edited by Duc-Long, Le - 2009 8
  • 9. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 Mô hình dữ liệu (Data Model) Đặt vấn đề: để thiết kế và xây dựng CSDL, cần phải đề xuất những mô hình dữ liệu để biểu diễn và thể hiện lại các dữ liệu trong thế giới thực (ở mức quan niệm) cũng như trong máy tính (ở mức vật lý) ????  Mô hình dữ liệu là gì? Lê Đức Long  Lược đồ, thể hiện CSDL? Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 10. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 MÔ HÌNH THỰC THỂ - KẾT HỢP (Entity – Relationship Diagram)  Mô hình thực thể-kết hợp là Lê Đức Long gì? Email: longld@hcmup.edu.vn  Các thành phần của mô hình? Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 11. Mối kết hợp phản thân  Một thực thể có thể tham gia nhiều lần vào một quan hệ với nhiều vai trò khác nhau  Một thực thể có thể có mối quan hệ ngữ nghĩa chính bên trong nó NHANVIEN La nguoi quan ly Quan_ly (0,n) (0,1) Duoc quan ly boi CÓ THỂ BIỂU DIỄN MỐI KẾT HỢP NÀY THÀNH MỐI KẾT HỢP NHỊ PHÂN ? Edited by Duc-Long, Le - 2009 11
  • 12. Thuộc tính trên mối kết hợp  Mối kết hợp có thể có thuộc tính  Thuộc tính trên mối kết hợp mô tả tính chất cho mối quan hệ đó  Thuộc tính này không thể gắn với những thực thể tham gia vào mối kết hợp (0,n) (1,n) NHANVIEN Phan_cong DEAN THGIAN Tại sao thuộc tính ‘THGIAN’ không thể gắn vào thực thể NHANVIEN, DEAN ? Edited by Duc-Long, Le - 2009 12
  • 13. Tập thực thể yếu  Là thực thể mà khóa có được từ những thuộc tính của tập thực thể khác  Thực thể yếu (weak entity set) phải tham gia vào mối quan hệ mà trong đó có một tập thực thể chính Kí hiệu Weak E Khoá phát sinh  Ví dụ 1 TENTN, MANV MANV NGSINH LUONG DCHI HONV (0,n) TENNV NHANVIEN Co_than_nhan QUANHE NGSINH PHAI (1,1) PHAI TẬP THỰC THỂ YẾU THANNHAN TENTN Edited by Duc-Long, Le - 2009 13
  • 14. Tập thực thể yếu (tt)  Ví dụ 2 MAHD NGAYHD TONGTIEN HOA_DON (1,n) HD_CT (1,1) SL_HH TẬP THỰC THỂ YẾU CHI_TIET SOTIEN (1,1) HH_CT (1,n) TENHH HANG_HOA DGIA MAHH Edited by Duc-Long, Le - 2009 14
  • 15. Tổng quát hoá/ chuyên biệt hoá -PERSON : thực thể ở mức tổng quát hoá (thể hiện các thuộc tính chung) -MALE, FEMALE: thực thể ở mức chuyên biệt hoá (thể hiện các thuộc tính đặc thù riêng cho từng loại Name PERSON PERSON Address MALE FEMALE Draft_ Maiden MALE FEMALE status _name Các thuộc tính Name, Address của thực thể PERSON, cũng là thuộc tính của thực thể MALE và FEMALE. Ngoài ra, mỗi thực thể tập con MALE, FEMALE cũng có thuộc tính riêng của mình là Draft_status và Maiden_name Edited by Duc-Long, Le - 2009 15
  • 16. Mối kết hợp đa phân MaMon TenMon Sogiolithuyet Sogiothuchanh Sodvht MaLoaiKT TenLoaiKT Heso Hocki Lan MaHS HoTen Ngaysinh Gioitinh Diachi Edited by Duc-Long, Le - 2009 16
  • 17. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 MÔ HÌNH THỰC THỂ - KẾT HỢP (Entity – Relationship Diagram)  Chuyển đổi ERD thành mô Lê Đức Long hình vật lí (bảng) Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 18. CHUYỂN ĐỔI ERD THÀNH PDM  Bước chuyển đổi từ giai đoạn phân tích sang giai đoạn thiết kế (qui trình công nghệ phần mềm)  Chuyển đổi ERD thành Mô hình vật lý (PDM) ≡ BẢNG (lưu trữ và quản lý bởi DBMS trong các thiết bị lưu trữ)  Qui tắc:  Thực thể  quan hệ  Mối kết hợp  quan hệ hoặc không là quan hệ tuỳ theo bản số • 1 – n : chuyển thành quan hệ cha – con với ràng buộc khoá ngoại • n – n: chuyển mối kết hợp thành một quan hệ • 1 – 1: – Hoặc thêm vào quan hệ này thuộc tính khóa của quan hệ kia – Hoặc thêm thuộc tính khóa vào cả 2 quan hệ  Ràng buộc khoá chính, ràng buộc khoá ngoại  Qui tắc vẽ các đường tham chiếu giữa các quan hệ Edited by Duc-Long, Le - 2009 18
  • 19. MÔ HÌNH VẬT LÝ (PDM)  Có nhiều phương pháp, nhiều đề nghị khác nhau về việc mô tả thông tin của thành phần dữ liệu trong giai đoạn thiết kế  Để biểu diễn các thông tin tổng quát về bảng thuộc tính, miền giá trị mô tả chi tiết các thành phần ta dùng mô hình vật lý (Physical Data Model – PDM).  Mô hình vật lý này sẽ được xây dựng dựa trên mô hình ER đã có ở giai đoạn phân tích, kèm theo vài thay đổi tùy theo người thiết kế. Nguyên tắc chuyển đổi từ mô hình ER sang mô hình vật lý dựa trên mối kết hợp giữa các thực thể. Tên Đối tượng, quan hệ, lớp KÝ HIỆU Xác định duy nhất Xác định duy nhất theo 2 chiều Edited by Duc-Long, Le - 2009 19
  • 20. Mối kết hợp một - nhiều con cha 1,1 1,n A B A B Ý nghĩa: một phần tử của B có thể tương ứng với nhiều phần tử của A, một phần tử của A sẽ xác định duy nhất một phần tử của B ⇒ liên kết xác định duy nhất từ A -> B trong mô hình vật lý A B Khóa A Khóa B (Khóa nội) Khóa B b1 (Khóa ngoại) a1 b2 a2 (1,1) (0,n) Sách ∈ NXB Sách NXB (1,1) (1,n) Cầu thủ ∈ Đội bóng Cầu thủ Đội bóng Edited by Duc-Long, Le - 2009 20
  • 21. Ví dụ minh hoạ … MaNXB là khoá nội của quan hệ NXB, nhưng là khoá ngoại của quan hệ SACH SACH MaSach MaNXB TenSach NgayNhap 01 A1 THĐC 01/03/05 02 A1 CTDL 03/03/05 03 A2 PPDH 05/03/05 NXB MaNXB TenNXB GhiChu A1 KhoaHoc KT A2 Giáo Dục 1 thể hiện của SACH chỉ có duy nhất 1 thể hiện của NXB. 1 thể hiện của NXB có thể xuất hiện trong nhiều thể hiện của SACH Edited by Duc-Long, Le - 2009 21
  • 22. Mối kết hợp nhiều - nhiều C 1,n 1,n A C B A AB B Ý nghĩa: quan hệ C được phát sinh thêm trong mô hình do mối kết hợp nhiều - nhiều giữa A và B. Thành phần này có liên kết xác định duy nhất A,B Mô hình thực thể kết hợp (ERD) 0,n 0,n Độc giả 1,n mượn Sách Học sinh 1,n Kiểm tra Môn Độc giả mượn Sách Học sinh Kiểm tra Môn Mô hình vật lý (PDM) Edited by Duc-Long, Le - 2009 22
  • 23. Ví dụ minh hoạ … Cách 1: sử dụng tổ hợp khoá PHIEUMUON A C B MaSach MaDG NgayMuon NgayTra Khóa A Khóa A Khóa B 01 DG01 11/02/06 11/02/06 a1 Khóa B b1 02 DG01 11/02/06 13/02/06 a2 c1 b2 01 DG02 15/02/06 17/02/06 03 DG01 16/02/06 17/02/06 a3 Cách 2: sử dụng khoá riêng (khoá giả) PHIEUMUON A C B ID MaSach MaDG NgayMuon NgayTra Khóa A Khoá C Khóa B 1 01 DG01 11/02/06 11/02/06 a1 Khóa A b1 2 02 DG01 11/02/06 13/02/06 a2 Khóa B b2 3 01 DG02 15/02/06 17/02/06 4 03 DG01 16/02/06 17/02/06 a3 c1 Edited by Duc-Long, Le - 2009 23
  • 24. Sơ đồ thực thể kết hợp (ERD) 0,n Phiếu 0,n 1,1 0,n Độc giả Sách thuộc NXB mượn 1,1 của Mô hình thực thể kết hợp (ERD) 0,n Tác giả Mô hình vật lý (PDM) Độc giả Phiếu mượn Sách NXB Tác giả Edited by Duc-Long, Le - 2009 24
  • 25. Mối kết hợp một - một 1,1 0,1 A B A B Ý nghĩa: một phần tử của A xác định duy nhất một phần tử của B và ngược lại -> liên kết xác định duy nhất từ A -> B và từ B -> A trong mô hình vật lý A B Khóa A Khóa B (Khóa nội) Khóa B Khóa A (Khóa ngoại) a1 b1 a2 b2 1,1 0,1 1,1 1,1 KQHT của HS_Lop TT_canhan của NhanVien KQHT HS_Lop TT_canhan NhanVien Edited by Duc-Long, Le - 2009 25
  • 26. Ví dụ minh hoạ … A B Khóa A Khóa B (Khóa nội) Khóa B Khóa A (Khóa ngoại) a1 b1 a2 b2 Hoặc cũng có thể gom chung A B Khóa A Khóa B a1 b1 Hoặc a2 b2 b1 a1 b2 a2 Edited by Duc-Long, Le - 2009 26
  • 27. CSDL QUẢN LÝ SINH VIÊN (QLSV) Theo dõi các thông tin liên quan sinh viên, học phần và kết quả ktra môn học. Mỗi khoa có một mã khoa (MAKHOA) để phân biệt với các khoa khác, tên khoa (TENKHOA) không trùng lắp nhau. Mỗi khoa được thành lập vào năm thành lập (NAMTHANHLAP). Mỗi sinh viên có một mã số sinh viên (MASV) để phân biệt với các sinh viên khác. Mỗi sinh viên có tên sinh viên (TEN), đăng ký học một khoa và năm học hiện tại (NAM) là một trong các năm từ 1 đến 4. Mỗi môn học có một mã số (MAMH) để phân biệt với các môn học khác, tên môn học (TENMH) không trùng lắp nhau. Mỗi môn học do một khoa (MAKH) phụ trách và có số tín chỉ quy định (TINCHI). Mỗi môn học (MAMH) có thể không có, có một hay nhiều môn học bắt buộc phải học trước (MAMH_TRUOC) Mỗi học phần có một mã học phần (MAHP) để phân biệt với các học phần khác. Mỗi học phần sẽ mở một môn học (MAMH) thuộc học kỳ (HOCKY) trong năm học (NAM) và do một giáo viên phụ trách (GV). Mỗi sinh viên (MASV) theo học một học phần (MAHP) sẽ có một điểm số (DIEM). Sinh viên chỉ theo học các học phần được mở theo môn học thuộc về khoa mà sinh viên đang theo học. Ứng với một học phần mà sinh viên theo học, sinh viên có một điểm số duy nhất (DIEM) từ 0 đến 10 điểm YÊU CẦU VẼ MÔ HÌNH ER THỂ HIỆN THẾ GIỚI THỰC Edited by Duc-Long, Le - 2009 27
  • 28. MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN LÝ SINH VIÊN (QLSV) Sử dụng MS. Visio Edited by Duc-Long, Le - 2009 28
  • 29. MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN LÝ SINH VIÊN (QLSV) Sử dụng PowerDesigner 12.x Edited by Duc-Long, Le - 2009 29
  • 30. MÔ HÌNH VẬT LÝ QLSV Edited by Duc-Long, Le - 2009 30
  • 31. CSDL QUẢN LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY (QLDA) Theo dõi các thông tin liên quan nhân viên, phòng ban và đề án.  Công ty được tổ chức thành các phòng ban (PHONGBAN). Mỗi phòng ban có một tên (TENPHG), một mã số phòng ban duy nhất (MAPHG) để phân biệt với các phòng ban khác, một nhân viên quản lý phòng đó (trưởng phòng - TRPHG) và ghi nhận ngày nhận chức trưởng phòng (NGNC). Mỗi phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau (DIADIEM)  Mỗi phòng ban chủ trì nhiều đề án (DEAN). Mỗi đề án có một tên (TENDA), một mã số duy nhất (MADA) phân biệt với các đề án khác và được triển khai ở một địa điểm (DDIEM_DA), ngoài ra còn ghi nhận ngày bắt đầu (NGBD_DK) và ngày kết thúc dự kiến( NGKT_DK) của đề án.  Mỗi nhân viên (NHANVIEN) của công ty có: mã nhân viên (MANV),, họ tên (HONV, TENLOT, TENNV), mức lương MLUONG, phái và ngày sinh (PHAI,NGSINH, DCHI), cũng cần lưu trữ người quản lý trực tiếp của nhân viên (không nhất thiết là trưởng phòng, có thể là trưởng nhóm MA_NQL).  Mỗi nhân viên làm việc ở một phòng ban nhưng có thể tham gia nhiều đề án (các đề án do phòng ban khác chủ trì) với thời gian tham gia đề án trong tuần của nhân viên ứng với từng đề án mà nhân viên đó tham gia (THOIGIAN).  Mỗi nhân viên có thể có nhiều thân nhân (THANNHAN). Với mỗi thân nhân cần lưu trữ mã thân nhân (MATN), cùng với họ tên, phái, ngày sinh, và mối quan hệ (TENTN, PHAI, NGSINH, QUANHE) với nhân viên trong công ty. YÊU CẦU VẼ MÔ HÌNH ER THỂ HIỆN THẾ GIỚI THỰC Edited by Duc-Long, Le - 2009 31
  • 32. MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY(QLDA) QUANLY Sử dụng MS. Visio được quản lý bởi 0,1 là quản lý của 0,n 0,n 1,1 NHANVIEN CO THANNHAN 0,1 1,1 0,n 1,n PHANCONG DEAN LA _TP CUA 1,1 1,n 1,1 0,n PHONGBAN CO 1,n 1,1 THUOC DIADIEM_PHG Edited by Duc-Long, Le - 2009 32
  • 33. MÔ HÌNH ER CỦA CSDL QUẢN LÝ ĐỀ ÁN CÔNG TY(QLDA) QUANLY l a_quan_l y_cua Sử dụng PowerDesigner 12.x duoc_quan_l y_boi NHANVIEN MANV VA8 <M> HONV VA50 <M> T HANNHAN T ENLOT VA50 <M> MAT N VA8 <M> T ENNV VA50 <M> T ENT N VA50 <M> NGSINH DT PHAI VA5 PHAI VA5 CO_QH NGSINH DT DCHI VA100 QUANHE VA30 <M> MLUONG F La_T P CUA PHANCONG PC_DA PC_NV T HOIGIAN F PHONGBAN DEAN MAPHG VA4 <M> MADA VA6 <M> T ENPHG VA100 <M> T ENDA VA50 <M> CO_DA DDIEM_DA VA100 T RPHG VA8 NGNC DT NGBD_DK D NGKT _DK D CO DIADIEM_PHG DIADIEM VA30 <M> Edited by Duc-Long, Le - 2009 33
  • 34. MÔ HÌNH VẬT LÝ CỦA QLDA Edited by Duc-Long, Le - 2009 34
  • 35. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ (Relational Data Model)  Giới thiệu Lê Đức Long  Các khái niệm cơ sở Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 36. Biểu diễn lại lược đồ CSDL CHỈ THỂ HIỆN KHÓA CHÍNH, KHÓA NGOẠI Edited by Duc-Long, Le - 2009 36
  • 37. Bài tập tại lớp CHO CÁC LƯỢC ĐỒ CSDL CÙNG VỚI MÔ TẢ Ý NGHĨA (TÂN TỪ), HÃY: Xác định khoá chính, khoá ngoại của lược đồ đã cho Vẽ sơ đồ (diagram) biểu diễn lược đồ CSDL trên • Hướng dẫn: sử dụng MS Visio, chọn chức năng ERD, chỉ đưa vào sơ đồ thuộc tính khoá chính, khoá ngoại  Trao đổi và thảo luận tại lớp (30p)  Giải đáp thắc mắc
  • 38. Quản lý sinh viên •KHOA (MAKHOA, TENKHOA, NAMTHANHLAP) Mỗi khoa có một mã khoa (MAKHOA) để phân biệt với các khoa khác, tên khoa (TENKHOA) không trùng lắp nhau. Mỗi khoa được thành lập vào năm thành lập (NAMTHANHLAP). •SVIEN (MASV, TEN, NAM, MAKH) Mỗi sinh viên có một mã số sinh viên (MASV) để phân biệt với các sinh viên khác. Mỗi sinh viên có tên sinh viên (TEN), đăng ký học một khoa và năm học hiện tại (NAM) là một trong các năm từ 1 đến 4. •MHOC ( MAMH,TENMH, TINCHI, MAKH) Mỗi môn học có một mã số (MAMH) để phân biệt với các môn học khác, tên môn học (TENMH) không trùng lắp nhau. Mỗi môn học do một khoa (MAKH) phụ trách và có số tín chỉ quy định (TINCHI). •DKIEN (MAMH, MAMH_TRUOC) Mỗi môn học (MAMH) có thể không có, có một hay nhiều môn học bắt buộc phải học trước (MAMH_TRUOC) •HPHAN (MAHP, MAMH, HOCKY, NAM, GV) Mỗi học phần có một mã học phần (MAHP) để phân biệt với các học phần khác. Mỗi học phần sẽ mở một môn học (MAMH) thuộc học kỳ (HOCKY) trong năm học (NAM) và do một giáo viên phụ trách (GV). •KQUA (MASV, MAHP, DIEM) Mỗi sinh viên (MASV) theo học một học phần (MAHP) sẽ có một điểm số (DIEM). Sinh viên chỉ theo học các học phần mở môn học thuộc về khoa mà sinh viên đang theo học. Ứng với một học phần mà sinh viên theo học, sinh viên có một điểm số duy nhất (DIEM) từ 0 đến 10 điểm 38
  • 39. Quản lý đề án công ty •PHONGBAN (MAPHG, TENPHG, TRPHG, NGNC) Công ty được tổ chức thành các phòng ban (PHONGBAN). Mỗi phòng ban có một tên, một mã số phòng ban duy nhất để phân biệt với các phòng ban khác, một nhân viên quản lý phòng đó (trưởng phòng) và ghi nhận ngày nhận chức trưởng phòng. Mỗi phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau. •DIADIEM_PHG (MAPHG, DIADIEM) Mỗi phòng ban có thể có nhiều địa điểm khác nhau. •DEAN (MADA, TENDA, DDIEM_DA, PHONG, NGBD_DK, NGKT_DK) Mỗi phòng ban chủ trì nhiều đề án (DEAN). Mỗi đề án có một tên, một mã số duy nhất phân biệt với các đề án khác và được triển khai ở một địa điểm, ngoài ra còn ghi nhận ngày bắt đầu và ngày kết thúc dự kiến của đề án. •NHANVIEN (MANV, HONV, TENLOT, TENNV, NGSINH, PHAI, DCHI, MA_NQL, PHONG, MLUONG) Mỗi nhân viên (NHANVIEN) của công ty có: mã nhân viên, họ tên, mức lương, phái và ngày sinh, cũng cần lưu trữ người quản lý trực tiếp của nhân viên (không nhất thiết là trưởng phòng, có thể là trưởng nhóm). •PHANCONG (MANV, MADA, THOIGIAN) Mỗi nhân viên làm việc ở một phòng ban nhưng có thể tham gia nhiều đề án (các đề án do phòng ban khác chủ trì) với thời gian tham gia đề án trong tuần của nhân viên ứng với từng đề án mà nhân viên đó tham gia. •THANNHAN (MANV, MATN, TENTN, PHAI, NGSINH, QUANHE) Mỗi nhân viên có thể có nhiều thân nhân (THANNHAN). Với mỗi thân nhân cần lưu trữ họ tên, phái, ngày sinh, và mối quan hệ với nhân viên trong công ty. 39
  • 40. QUẢN LÝ ĐĂNG KÝ HỌC CHUYÊN ĐỀ Phòng giáo vụ tại một trường đại học muốn tin học hóa việc quản lý đăng ký học các chuyên đề của sinh viên. Sau đây là kết quả của việc phân tích thiết kế ứng dụng trên: 1. SINHVIEN (MASV, HOTEN, PHAI, NGAYSINH, DCHI, MANGANH) Tân từ: Mỗi sinh viên có một mã số duy nhất, một họ tên, thuộc một phái, có một ngày sinh, một địa chỉ và học một ngành duy nhất. 2. NGANH (MANGANH, TENNGANH, SOCD, TSSV) Tân từ: Mỗi ngành có một mã ngành duy nhất, có một tên ngành duy nhất. SOCĐ cho biết số chuyên đề mà 1 sinh viên theo học ngành có mã là MANGANH phải học. TSSV cho biết tổng số sinh viên đã từng theo học ngành này. 3. CHUYENDE (MACD, TENCD, SOSVTĐ) Tân từ: Mỗi chuyên đề có một mã duy nhất và có một tên duy nhất. SOSVTĐ cho biết số sinh viên tối đa có thể chấp nhận được mỗi khi có 1 lớp mở cho chuyên đề có mã là MACD. 4. CD_NGANH (MACD, MANGANH) Tân từ: Mỗi chuyên đề có thể được học bởi nhiều ngành và mỗi ngành phải học nhiều chuyên đề. Mỗi ngành học tối đa là 8 chuyên đề. 5. CD_MO (MACD, NAM, HOCKY) Tân từ: Mỗi bộ của quan hệ trên thể hiện một chuyên đề được mở ra trong một năm của một học kỳ. Thông thường, số sinh viên của ngành mạng là không nhiều nên đối với ngành “Mạng máy tính” không được mở cùng một chuyên đề trong 2 học kỳ liên tiếp của cùng một năm. 6. DANGKY (MASV, MACD, NAM, HOCKY) Tân từ: Mỗi bộ của quan hệ trên thể hiện việc đăng ký học một chuyên đề của một sinh viên vào một năm của một học kỳ nào đó. Một sinh viên chỉ đựơc đăng ký vào các chuyên đề thuộc ngành học của sinh viên đó mà thôi. Mỗi năm có 2 học kỳ. Sinh viên chỉ được đăng ký tối đa là 3 chuyên đề trong một học kỳ mà thôi. 40
  • 41. Q U A Û N L YÙ T H Ö ÏC Ñ Ô N V A Ø T H E O D O Õ I K E Á T Q U A Û H O ÏC T A Ä P C H O T R E Û M A Ã U G IA Ù O Cho lược đồ CSDL quản lý thực đơn và theo dõi kết quả học tập của một trường mẫu giáo: 1.LOP (MALOP, TENLOP, NIENKHOA, KHOI) Tân từ: Mỗi lớp có một mã lớp duy nhất, một tên lớp duy nhất và niên khoá cho biết lớp thuộc khóa học nào. Có 3 khối: Mầm, Chồi, Lá. Niên khoá luôn luôn có 5 ký số, gồm 2 ký số cuối của 2 năm liên tiếp nhau, ví dụ: 98-99, 02-03. Mã lớp là một chuỗi gồm 2 ký số đầu của niên khóa mà lớp đó thuộc về, tên khối và 1 ký số cho biết số thứ tự lớp, ví dụ: lớp đầu tiên thuộc khối mầm của niên khoá 98-99 có mã lớp là 98MAM1. 2.TRE (MATRE, TENTRE, TENCHA, TENME, DCHI, DT, MALOP) Tân từ: Mỗi trẻ khi vào học 1 lớp có một mã duy nhất. Cần lưu lại thông tin của trẻ gồm tên cha mẹ, địa chỉ và điện thoại liên lạc. MALOP cho biết trẻ thuộc lớp nào. 3.MONAN (MAMA, TENMA, LOAI, DAM, BEO, DUONG, NANGLUONG) Tân từ: Mỗi món ăn có 1 mã duy nhất, có một tên duy nhất và thuộc 1 loại. Có 2 loại món ăn: chính hoặc phụ. Một thực đơn phải gồm 3 hoặc 4 món chính và ít nhất 1 hoặc có thể tối đa là 2 món phụ. Mỗi một khối lượng thức ăn tính trên khẩu phần 1 trẻ (không phân biệt tuổi) cần lưu lại lượng đạm (DAM), chất béo (BEO) đường (DUONG) (đều tính bằng g (gam))và năng lượng mà món ăn này cung cấp (NANGLUONG) (tính bằng Kcal). 4.THUCDON (MATD, MAMA) Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết một món ăn có mã là MAMA thuộc về thực đơn có mã là MATD. Một thực đơn phải cung cấp tối thiểu là 300g đạm, 80g béo, 200g đường và 400 Kcal. Lượng chất béo không được vượt quá 100g và lượng đường tối đa là 250g cho mỗi thực đơn. 5.NGAY_TD (NGAY, MATD, KHOI) Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết vào một ngày NGAY, nhà ăn của trường đã áp dụng thực đơn có mã là MATD cho khối KHOI. Trường chỉ áp dụng 1 mã thực đơn cho toàn khối trong 1 ngày. Các khối khác nhau có thể dùng thực đơn khác nhau trong ngày. Ngoài ra, chỉ được dùng lại thực đơn cho 1 khối sau tối thiểu là 4 ngày. 6.NGAY_KQ (MATRE, NGAY, CO_MAT, DANHGIA) Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết trẻ có mã là MATRE, vào một ngày NGAY có đi học hay không: COMAT =1 (có mặt); COMAT =0 (vắng). DANHGIA cho biết trong ngày trẻ sinh hoạt và tiếp thu bài học như thế nào. Có 3 bậc đánh giá: A, B, C. Nếu trẻ vắng mặt thì trường DANHGIA không có giá trị. 7.THANG_KQ (THANG, NAM, MATRE, CAO, CANNANG, BONGSEN) Tân từ: Một bộ dữ liệu cho biết vào cuối tháng THANG của năm NAM, trẻ có mã là MATRE có chiều cao là CAO và cân nặng là CANNANG có đạt được bông sen hay không: BONGSEN =1: có bông sen; BONGSEN = 0; không có bông sen.Trẻ sẽ được cắm bông hồng nếu trong tuần có tối thiểu là 5/6 ngày được đánh giá loại A và không có ngày nào bị đánh giá loại C. Trong tháng trẻ sẽ được bông sen nếu tất cả các ngày tuần trong tháng đều được cắm bông hồng. 41
  • 42. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ (Relational Data Model)  Giới thiệu Lê Đức Long  Chuyển đổi ERD sang mô hình Email: longld@hcmup.edu.vn dữ liệu quan hệ Website: http://www.2learner.edu.vn
  • 43. Các qui tắc chuyển đổi  (1) Tập thực thể  Các tập thực thể (trừ tập thực thể yếu) chuyển thành các quan hệ có cùng tên và tập thuộc tính MANV NGSINH LUONG DCHI TENPHG MAPHG HONV (1,1) (1,n) TENNV NHANVIEN Lam_viec PHONGBAN (0,1) PHAI (1,1) La_truong_phong PHONGBAN(TENPHG, MAPHG) NHANVIEN(MANV, TENNV, HONV, NGSINH, DCHI, PHAI, LUONG) 43
  • 44. Các qui tắc chuyển đổi  (2) Mối kết hợp  (2a) Nhiều-Nhiều • Tạo một quan hệ mới có – Tên quan hệ là tên của mối quan hệ – Thuộc tính là những thuộc tính khóa của các tập thực thể liên quan MANV NGSINH LUONG DCHI DDIEM_DA HONV MADA NHANVIEN THOIGIAN DEAN TENNV TENDA (0,n) (1,n) PHAI Phan_cong PHANCONG(MANV, MADA, THOIGIAN) 44
  • 45. Các qui tắc chuyển đổi  (2) Mối quan hệ  (2b) Một-Nhiều (cha-con) • Thêm vào quan-hệ-một thuộc tính khóa của quan- hệ-nhiều MANV NGSINH LUONG DCHI TENPHG MAPHG HONV (1,1) (1,n) TENNV NHANVIEN Lam_viec PHONGBAN PHAI NHANVIEN(MANV, TENNV, HONV, NGSINH, DCHI, PHAI, LUONG, MAPHG) 45
  • 46. Các qui tắc chuyển đổi  (2) Mối quan hệ  (2c) Một-Một • Hoặc thêm vào quan hệ này thuộc tính khóa của quan hệ kia • Hoặc thêm thuộc tính khóa vào cả 2 quan hệ MANV NGSINH LUONG DCHI TENPHG MAPHG HONV NG_NHANCHUC TENNV NHANVIEN PHONGBAN (0,1) (1,1) PHAI La_truong_phong PHONGBAN(MAPHG, TENPHG, MANV, NG_NHANCHUC) 46
  • 47. Các qui tắc chuyển đổi  (3) Thực thể yếu (có RB tham gia toàn phần)  Chuyển thành một quan hệ • Có cùng tên với thực thể yếu • Thêm vào thuộc tính khóa của quan hệ liên quan MANV NGSINH LUONG DCHI HONV (1,n) TENNV NHANVIEN Co_than_nhan QUANHE NGSINH PHAI (1,1) PHAI THANNHAN TENTN THANNHAN(MANV, TENTN, PHAI, NGSINH, QUANHE) (thực tế khi cài đặt người ta thêm MATN để thuận tiện) 47
  • 48. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HCM KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 280, An Dương Vương, Q5, Tp HCM ĐT: (08).8352020 - 8352021 Cám ơn đã theo dõi … Lê Đức Long Email: longld@hcmup.edu.vn Website: http://www.2learner.edu.vn 48

Editor's Notes

  1. H ướ ng dẫn sinh viên cách đọ c các tân từ để hiểu và tìm khoá chính cho đú ng. Tân từ = mô tả = ý nghĩa = diễn giải
  2. 4. matd, mama 5.ngay, khoi (tr ườ ng chi áp dụng 1 mã thực đơ n trong toàn khối trong 1 ngày  chỉ chọn 2 là đủ ) 6. matre, ngay 7.thang, nam, matre
  3. Nếu thêm bên Nhân viên, thì sẽ thêm vào Maphg là phòng nhân viên đó làm tr ưở ng phòng, nhân viên nào kô là tr ưở ng phòng thì thuộc tính này là Null