Μια παρουσίαση εκπαιδευτικών εργαλείων για χρήση τους στην τάξη.

1. ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ
Μαρία Κατσαβέλη
2ο Γυμνάσιο Κιλκίς
Ιούνιος 2014

2. Διαδραστικοί πίνακες:
● Βοηθούν στην αλληλεπίδραση μαθητών-
εκπαιδευτικών
● Ενισχύουν την αύξηση της προσοχής των
μαθητών και την ενεργότερη συμμετοχή τους
● Στοχεύουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και
ενδιαφερόντων του μαθητή
● Συσχετίζουν το προϊόν μάθησης με υπαρκτά
καθημερινά προβλήματα αλλά και εμπειρίες
● Καλλιεργούν τόσο τη γνωστική όσο και τη
συναισθηματική ανάπτυξη

3. ● Εξυπηρετούν τη διαθεματική προσέγγιση
ενοτήτων και κάνουν τη διδασκαλία πιο
παραστατική και ελκυστική
● Προάγουν την με κριτικό πνεύμα επικοινωνία
μέσα από την ομαδοσυνεργατικότητα
● Οικοδομούν τη γνώση με πολλαπλούς τρόπους
(εξερεύνηση-εφαρμογή δεξιοτήτων-παρουσίαση
τελικού προϊόντος εντός/εκτός σχολείου-
ανατροφοδότηση)
● Βοηθούν στην οργάνωση του υλικού από τον
εκπαιδευτικό και τη μελέτη των μαθητών στο σπίτι
● Συμβάλλουν στην αυτοαξιολόγηση των μαθητών
αλλά και την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού

4. Η χρήση των διαδραστικών συστημάτων
διδασκαλίας και γενικότερα των ΤΠΕ (Τεχνολογίες
Πληροφοριών και Επικοινωνίας)
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣΚΟΠΟΣ.
Πρόκειται για καθαρά βοηθητικά εργαλεία και
επαφίεται στον εκπαιδευτικό ο τρόπος και ο
βαθμός χρήσης τους ανάλογα με το πόσο
εξυπηρετούν το διδακτικό σχεδιασμό και την
επίτευξη των μαθησιακών στόχων.

5. Γενικοί Σκοποί και προσανατολισμοί του ΜτΘ
στο νέο αναθεωρημένο ΠΣ
(Ιούνιος 2014)
1. Να οικοδομήσει ένα στιβαρό μορφωτικό
πλαίσιο/πεδίο γνώσης και
κατανόησης του Χριστιανισμού και της
Ορθοδοξίας, ως πνευματικής και
πολιτισμικής παράδοσης της Ελλάδας και της
Ευρώπης αλλά και ως
ζωντανής πηγής έμπνευσης, πίστης, ηθικής και
νοηματοδότησης: για τον
κόσμο και τον άνθρωπο, τη ζωή και την ιστορία.

6. 2. Να παρέχει στους μαθητές, ανεξάρτητα από
την προσωπική τους θρησκευτική τοποθέτηση,
ικανοποιητική κατάρτιση για τη φύση και τον
ρόλο του θρησκευτικού φαινομένου, στο σύνολό
του και στις επιμέρους
εκφάνσεις του ( δηλαδή τις μεγάλες και ζωντανές
θρησκείες του κόσμου), εφόσον θεωρούνται
πηγές πίστης, πολιτισμού και ηθικού τρόπου
ζωής.

7. 3. Να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να
προσφέρει τις ευκαιρίες για να
αναπτύξουν οι μαθητές ικανότητες και επάρκειες
-αλλά και διαθέσεις και
στάσεις- που χαρακτηρίζουν τον θρησκευτικά
εγγράμματο άνθρωπο,
καλλιεργώντας παράλληλα την ηθική και
κοινωνική του ευαισθησία.
4. Να συντελέσει στη γνωριμία, στην κριτική
κατανόηση, στο σεβασμό και στον
διάλογο μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικές
απόψεις, αντιλήψεις ή
δεσμεύσεις πάνω σε ζητήματα πίστης και ηθικού
προσανατολισμού.

8. 5. Να συνεισφέρει δημιουργικά στον ελεύθερο και
υπεύθυνο αυτοπροσδιορισμό της
προσωπικής ταυτότητας των μαθητών καθώς και
στην ολόπλευρη (θρησκευτική,
γνωστική, πνευματική, κοινωνική, ηθική,
ψυχολογική, αισθητική και δημιουργική)
ανάπτυξή τους, μέσα από την αναζήτηση του
νοήματος και την
υπαρξιακή αναμέτρηση με την πολυπλοκότητα
του μυστηρίου της ζωής.

9. Ενδεικτικές δραστηριότητες:
- εκπαιδεύουν τους μαθητές σε ποικίλες
προσεγγίσεις των θρησκευτικών θεμάτων
(βιωματική προσέγγιση, διαθεματική, διερεύνηση,
διάλογο, ερμηνεία, στοχασμό, δημιουργική
έκφραση, δράσεις κ.ά).
- καλλιεργούν την ενσυναίσθηση ως κοινωνική
δεξιότητα και ενισχύουν την αίσθηση της σχολικής
τάξης ως κοινότητας

10. Ενδεικτικό παράδειγμα από το ΝΠΣ στα
Θρησκευτικά για το Γυμνάσιο
http://e-thriskeftika.sch.gr/PSThriskeftikon1.pdf
Στήλη 1: Προσδοκώμενα μαθησιακά
αποτελέσματα
Στήλη 2: Βασικά θέματα
Στήλη 3: Ενδεικτικές δραστηριότητες
Στήλη 4: Εκπαιδευτικό υλικό

11. - ευνοούν την ανάπτυξη συγκεκριμένων
ικανοτήτων, δεξιοτήτων,διαθέσεων και στάσεων
των μαθητών, δηλαδή της ολόπλευρης ανάπτυξής
τους
- υπηρετούν όχι μόνο τα προσδοκώμενα
μαθησιακά αποτελέσματα (ΠΜΑ) αλλά κατ'
επέκταση τους στόχους και τις επάρκειες κάθε
τάξης/κύκλου
- είναι ποικιλόμορφες και θεωρητικά θεμελιωμένες
- προσφέρουν δυνατότητες αξιολόγησης –
ποιοτικού κυρίως χαρακτήρα – τόσο στον
εκπαιδευτικό όσο και στους ίδιους τους μαθητές.

12. Στο Γυμνάσιο οι δράσεις διακρίνονται σε:
- Βιωματικές
- Ομαδικές/Διερευνητικές
- Δημιουργικής έκφρασης
- Διαθεματικές
- Εκδηλώσεις/Επισκέψεις/Δράσεις

13. Κριτήρια επιλογής μαθησιακών διεργασιών:
Να αναδεικνύουν τη συνάφεια της γνώσης και
των ικανοτήτων των μαθητών με τις πρακτικές
εφαρμογές τους στην κοινωνία και στην
καθημερινή ζωή
Να ενοποιούν τις διαδικασίες απόκτησης
γνώσης και μάθησης με τη χρήση και την
εφαρμογή

14. Να οργανώνονται γύρω από ζητήματα και
θέματα που αναδεικνύουν όρους σχετικούς με τη
ζωή των μαθητών στη σύγχρονη κοινωνία
Να εμπλέκουν τους μαθητές σε ενεργητικές
μαθησιακές και συμμετοχικές διαδικασίες
(διερευνητική μάθηση βασισμένη πάνω σε
προβλήματα, συζήτηση, διάλογο και δράση μέσω
της διάδρασης και σχέσης με την
κοινωνία/κοινότητα), οι οποίες υπερβαίνουν την
απλή επιφανειακή μάθηση και παράγουν
μαθησιακές εμπειρίες με προσωπικό νόημα.

15. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η χρήση των
διαδραστικών πινάκων και των ΤΠΕ γενικότερα
βοηθάει στην επίτευξη των επιδιωκόμενων
στόχων.
Ο ρόλος της τεχνολογίας όμως πρέπει να είναι
υποστηρικτικός. ΔΕΝ διδάσκουμε τεχνολογία,
διδάσκουμε χρησιμοποιώντας την τεχνολογία όσο
και όπου κρίνεται απαραίτητο.

16. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
5 Π KAI 1 Γ
Ποιο/τι είναι το πρόβλημα;
(προσδιορισμός)
Που εντοπίζεται/συμβαίνει;
(χώρος-συνάφεια)
Πότε; (χρονικό πλαίσιο)
Γιατί συμβαίνει; (αιτίες)
Ποιος σχετίζεται με αυτό;
(πρωταγωνιστές)
Πως μπορεί να ξεπεραστεί;
(προτάσεις-λύσεις)

17. Ιδεοθύελλα και αντίστροφη ιδεοθύελλα
(brainstorming and reverse brainstorming)
Αυθόρμητη έκφραση ιδεών (καταιγισμός).
Ορίζεται το πρόβλημα και οι μαθητές προτείνουν
λύσεις. Όλες οι απόψεις είναι δεκτές και δεν
ασκείται κριτική. Καταγραφή – εξήγηση σε σχέση
με το υπό εξέταση θέμα – επίλυση.

18. Brainwriting
Παραπλήσια μέθοδος με αυτή της ιδεοθύελλας. Οι
μαθητές καταγράφουν σε ένα χαρτί το πρόβλημα
και τις λύσεις που προτείνουν. Στη συνέχεια
αλλάζουν χαρτιά και διαβάζουν τι έγραψαν οι
συμμαθητές τους προσθέτοντας σχόλια κατά
περίπτωση. Στο τέλος συγκεντρώνονται τα
αποτελέσματα για εξαγωγή των συμπερασμάτων.

19. Δημιουργική γραφή – Δημιουργία ιστοριών
(Storyboarding)
Η τεχνική αυτή μπορεί να βρει πολλές εφαρμογές
στο μάθημα των θρησκευτικών – ιδίως στο
Γυμνάσιο. Οι μαθητές καλούνται να συνεχίσουν
την ιστορία, να περιγράψουν τη ζωή των
πρωταγωνιστών στο παρελθόν ή να γράψουν τα
προσωπικά τους ημερολόγια (μπαίνουν στο ρόλο
του ήρωα και εκφράζουν συναισθήματα).

20. Ερωτήσεις SCAMPER
Ουσιαστικά πρόκειται για τις ερωτήσεις που
χρησιμοποιούνται σε όλες τις τεχνικές παραγωγής
ιδεών. Αυτές οργανώθηκαν από τον Alex Osborn
στο ακόλουθο σχήμα και από τα αρχικά των
λέξεων πήρε και την ονομασία του.

21. Αντικατάσταση
Συνδυασμός
Προσαρμογή
Τροποποίηση
Άλλες χρήσεις
Εξάλειψη
Αντιστροφή/Αναδιάταξη

22. Έξι καπέλα σκέψης
(Six Thinking Hats)
Η μέθοδος του De Bono που μπορεί να βρει
άπειρες εφαρμογές στη σχολική τάξη. Κάθε
καπέλο εκφράζει μια συγκεκριμένη οπτική του
προβλήματος. Το άτομο ή η ομάδα που το φοράει
πρέπει να σκέφτεται όπως υπαγορεύει το καπέλο
ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί ή όχι.

24. Διδασκαλία μέσω τέχνης
(Artful Thinking)
Το μάθημα των θρησκευτικών προσφέρεται για
την αξιοποίηση αυτής της μεθόδου με πολύ καλά
αποτελέσματα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν
εικόνες ή πίνακες, γλυπτά, εκκλησιαστικοί ύμνοι ή
σύγχρονη μουσική. Δεν καλλωπίζουμε απλά το
μάθημα αλλά αξιοποιούμε την τέχνη για να
πετύχουμε τους διδακτικούς μας στόχους.

25. Στην τεχνική αυτή χρησιμοποιούμε έργα τέχνης
και όχι απλά φωτογραφίες. Συνήθως στις
φωτογραφίες είναι προφανές αυτό που
απεικονίζεται. Στην τέχνη όμως αναζητούμε τα
κρυμμένα νοήματα, την αλήθεια που θέλει να
αποκαλύψει ο καλλιτέχνης μέσα από την έκφραση
της δημιουργικότητάς του. Ουσιαστικά
καλλιεργείται ο κριτικός στοχασμός.

26. Μοτίβα Artful Thinking
Τι βλέπεις; Τι νομίζεις; Τι σε κάνει να
αναρωτιέσαι;
Τι γνωρίζεις σχετικά με αυτό; Τι ερωτήματα σου
γεννάει; Τι περισσότερο θα ήθελες να μάθεις;
Βάλε τίτλους σε αυτό που βλέπεις (ατομικά ή
ομαδικά)
Η αρχή, η μέση και το τέλος της ιστορίας.
Δημιουργική έκφραση.
Συγγραφή λέξεων ή φράσεων σχετικά με το
έργο. Συγγραφή κειμένου.
Ερμηνεία του έργου, αιτιολόγηση, συσχετισμός
με τη διδακτική ενότητα.

27. 10X2.
Α' ματιά: οι μαθητές κοιτάζουν ή ακούν το έργο
και γράφουν 10 σχετικές λέξεις ή φράσεις
Β' ματιά: ξανακοιτάζουν ή ακούνε ξανά το έργο
και γράφουν 10 νέες λέξεις ή φράσεις.
Στο τέλος δημιουργούν ένα κείμενο με τις λέξεις
που έχουν γράψει.

28. Καυτή ή ανακριτική καρέκλα
Ο μαθητής καθισμένος με μέτωπο στους
συμμαθητές του δέχεται τις ερωτήσεις τους και
επιχειρηματολογεί υπέρ μιας θέσης.
Καρέκλα της αφήγησης
Ο μαθητής αφηγείται σαν να είναι ο
πρωταγωνιστής μιας ιστορίας. Στρέφοντας το
σώμα του σε άλλη κατεύθυνση αφηγείται ως ο
έτερος πρωταγωνιστής της ιστορίας. Μπαίνει στη
θέση του άλλου και μοιράζεται συναισθήματα
(ενσυναίσθηση).

29. Διάδρομος της συνείδησης
Οι μαθητές σχηματίζουν 2 παράλληλες
αντικριστές σειρές. Στο διάδρομο ανάμεσά τους
περνάει κάθε μαθητής υποδυόμενος ένα ρόλο
που βρίσκεται σε δίλημμα. Οι συμμαθητές του του
δίνουν συμβουλές και τον κατευθύνουν στην
απόφαση που θα πάρει. Με τον τρόπο αυτό οι
συμμετέχοντες εμβαθύνουν στο πρόβλημα.

30. Κύκλος της συνείδησης
Οι μαθητές σχηματίζουν 2 ομόκεντρους κύκλους.
Όσοι βρίσκονται στον εξωτερικό κύκλο είναι οι
φωνή της συνείδησης όσων βρίσκονται στον
εσωτερικό και εκφράζουν συναισθήματα,
αντιρρήσεις, αμφιβολίες, προβληματισμούς. Στη
συνέχεια οι μαθητές αλλάζουν κύκλο για να
βιώσουν τα συναισθήματα και της άλλης πλευράς.

31. Κύκλος του κουτσομπολιού
Ο δάσκαλος διαδίδει μια φήμη σχετικά με την
ιδιωτική ή δημόσια ζωή των πρωταγωνιστών της
ιστορίας που εξετάζεται. Η φήμη αυτή διαδίδεται
στην ομάδα και βγάζει στην επιφάνεια
προκαταλήψεις ή συγκρούσεις που βοηθούν στην
εμβάθυνση της ψυχολογίας των ηρώων και την
κατανόηση των νοημάτων του κειμένου.

32. Ρόλος στον τοίχο ή στο πάτωμα
Εξαιρετική η εφαρμογή της μεθόδου στα
θρησκευτικά της Β' Γυμνασίου (παραβολές και
θαύματα του Χριστού). Μπορεί επίσης να
χρησιμοποιηθεί σε λογοτεχνικά κείμενα ή ακόμη
και στην ιστορία (εφόσον είναι γνωστό το όλο
πλαίσιο).

33. Μια ανθρώπινη μορφή σχεδιάζεται σε ένα χαρτί ή
ακόμη και στον διαδραστικό πίνακα (με
δυνατότητα αποθήκευσης για μελλοντική χρήση).
Μέσα στη μορφή που είναι το βασικό πρόσωπο
της ιστορίας γράφονται από τους μαθητές τα
συναισθήματά του, οι προσωπικές σκέψεις. Έξω
από το πρόσωπο θα γραφτούν οι σκέψεις των
άλλων και η κριτική που ασκούν.
Οι μαθητές εκφράζονται αυθόρμητα
(απαγορεύονται φυσικά βρισιές και προσβλητικές
εκφράσεις), συμπάσχουν με τον πρωταγωνιστή
και έτσι αντιλαμβάνονται καλύτερα το νόημα της
ιστορίας και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις της σε
προσωπικό επίπεδο αρχικά επεκτείνοντάς τις στη
συνέχεια στο σύνολο.

34. Παράδειγμα εφαρμογής της τεχνικής στην τάξη

35. Χρήση του διαδραστικού πίνακα στο μάθημα
των θρησκευτικών
Προβολή κειμένου πάνω στο οποίο μπορούμε
να σημειώνουμε, υπογραμμίζουμε, τονίζουμε
συγκεκριμένες λέξεις κτλ.
Μετατροπή χειρόγραφου κειμένου σε
τυπογραφικό (αναγνώριση γραφής)
Σταδιακή αποκάλυψη σελίδας ή εστίαση σε
συγκεκριμένο σημείο αυτής

36. Διαχωρισμός οθόνης για παράλληλη προβολή
αρχείων
Υπερσύνδεσμοι (αυτόματη μετάβαση σε
ιστοσελίδες σχετικές με το μάθημα)
Αποθήκευση των όσων έγιναν στον διαδραστικό
πίνακα για μελλοντική χρήση ή έλεγχο της
μαθησιακής διαδικασίας

37. Διαδραστικά Βιβλία Θρησκευτικών
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Μάθημα 7 από το βιβλίο θρησκευτικών της Γ'
Γυμνασίου (Η Αποστολική Σύνοδος:συλλογική
λήψη αποφάσεων).
Ακρόαση του περιεχομένου του βιβλίου
Υπερσύνδεσμοι ( Βικιπαίδια)
Ύμνοι
Διαδραστικό σταυρόλεξο
Εννοιολογικός χάρτης
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης

38. Ηλεκτρονική τάξη
(Edmodo)
Υπάρχουν πολλοί τρόποι επικοινωνίας με τους
μαθητές μέσω της χρήσης του διαδικτύου. Το
Edmodo είναι ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης
που χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς,
άρα ένα μέσο εκπαιδευτικής δικτύωσης στο οποίο
μπορούν να εμπλακούν εκπαιδευτικοί πολλών
ειδικοτήτων ή και μαθητές διαφορετικών τάξεων
και σχολείων. Είναι εξαιρετικά απλό και ασφαλές
στη χρήση του με πολλές δυνατότητες ελέγχου
της συμμετοχής των μαθητών στην εκπαιδευτική
διαδικασία και της προόδου που σημειώνουν.

39. Εννοιολογικοί και νοητικοί χάρτες
(concept maps – mind maps)
Γραφική αναπαράσταση της γνώσης με δίκτυα
εννοιών που δείχνουν τη μεταξύ τους σχέση.
Στους νοητικούς χάρτες υπάρχει μία κύρια ιδέα
ενώ στους νοητικούς περισσότερες ιδέες και άρα
περισσότερες διακλαδώσεις και σχέσεις.
Στην τάξη μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως
εργαλείο παρουσίασης (καθιστούν το μαθησιακό
υλικό πιο εύληπτο) ή ως τρόπος ενίσχυσης της
δημιουργικής έκφρασης των μαθητών
(ιδεοθύελλα, συμπλήρωση μισοτελειωμένου
χάρτη κτλ).

40. Bubbl.us
Ένα εξαιρετικά απλό εργαλείο δημιουργίας
νοητικού χάρτη (παρόμοιοι βρίσκονται στα
διαδραστικά σχολικά βιβλία των θρησκευτικών).
Υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ομάδων αλλά
απαιτεί συνδρομή. Στο εργαλείο αυτό δεν υπάρχει
η δυνατότητα εισαγωγής εικόνας, ηχητικού ή
οπτικού αρχείου.

41. Spicynodes
Με το εργαλείο αυτό μπορούμε να
δημιουργήσουμε εννοιολογικούς χάρτες και να
τους μοιραστούμε με άλλους (facebook,
Google+). Μερικές φορές η ανάγνωση του χάρτη
δυσκολεύει λόγω των επικαλύψεων που
δημιουργούνται.

42. Creately
Πρόκειται για ένα εύχρηστο εργαλείο μέσω του
οποίου μπορούμε να σχεδιάσουμε διαγράμματα.
Επιτρέπει τη συνεργασία και τον σχολιασμό, το
διαμοιρασμό και τη δημοσίευση των αρχείων που
δημιουργούμε.
Οι εννοιολογικοί χάρτες αυτής της μορφής είναι
ιδιαίτερα κατανοητοί από τους μαθητές.

43. Popplet
Πρόκειται για έναν πολυμεσικό τοίχο με
πληροφορίες (κείμενο, εικόνα, video) που
παράλληλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως
εργαλείο δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών. Η
μορφή του είναι απλή, κατανοητή και με ελκυστική
εμφάνιση.

44. Ψηφιακοί πίνακες ανακοινώσεων
Ψηφιακές αφίσες
Linoit
Διαδικτυακός καμβάς στον οποίο οργανώνουμε ή
ανταλλάσσουμε ιδέες, κρατάμε σημειώσεις ή
δημοσιεύουμε κείμενα, φωτογραφίες και αρχεία
εικόνας και ήχου. Χρησιμοποιείται για τη
συγκέντρωση των παρατηρήσεων/ιδεών των
μαθητών, τη δημοσίευση εργασιών ή
φωτογραφιών, την επικοινωνία ανάμεσα σε
ομάδες εργασίας ή τον προγραμματισμό
δράσεων. Είναι ένας πίνακας ανακοινώσεων στον
οποίο έχουν πρόσβαση πολλά άτομα.

45. Stormboard
Συνεργατικό εργαλείο όπου σε έναν τοίχο
αναρτήσεων γίνεται διαχείριση διάφορων post-its
(αυτοκόλλητες σημειώσεις). Επιτρέπει το
διαμοιρασμό ιδεών, την προβολή αρχείων, την
ψηφοφορία και τη συνομιλία. Ουσιαστικά είναι ένα
εργαλείο ηλεκτρονικής ιδεοθύελλας σε
πραγματικό χρόνο και μπορεί να αξιοποιηθεί σε
ομαδοσυνεργατικά σενάρια στο εργαστήριο
υπολογιστών του σχολείου ή και από το σπίτι.
Η προηγούμενη ονομασία του ήταν Edistorm.

46. Glogster
Διαδραστική αφίσα. Απλή και με πολλές
δυνατότητες δημοσίευσης (εικόνα, ήχος,
υπερσύνδεσμοι). Εύκολος διαμοιρασμός του
τελικού προϊόντος. Ένας όμορφος τρόπος
παρουσίασης της δουλειάς που γίνεται στην τάξη
ή ακόμη και πληροφοριών για μια διδακτική
ενότητα. Ιδιαίτερα ελκυστική εμφάνιση, μπορεί να
είναι αρκετά λιτή αν θέλουμε αλλά με μεγάλο όγκο
πληροφοριών.

47. Συννεφόλεξα
(word clouds)
Tagxedo
Τα συννεφόλεξα είναι η οπτική αναπαράσταση
των δεδομένων ενός κειμένου. Με το tagxedo η
μορφοποίηση γίνεται με βάση προκαθορισμένα
σχήματα. Εμείς ορίζουμε το σχήμα, τη
γραμματοσειρά και τα χρώματα αυτής και του
φόντου. Μέσα στο συννεφόλεξο εντοπίζουμε
εύκολα λόγω μεγέθους τις λέξεις που συναντάμε
πιο συχνά στο κείμενο.

48. Τα συννεφόλεξα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με
πάρα πολλούς τρόπους στο μάθημα, να
τυπωθούν και να αναρτηθούν στην τάξη. Μέσω
αυτών μπορούμε να επεξεργαστούμε βασικές
έννοιες ενός κειμένου, να κάνουμε συγκρίσεις, να
δώσουμε τίτλους ή απλά να το χρησιμοποιήσουμε
για την οπτικοποίηση των αποτελεσμάτων της
ιδεοθύελλας.

51. Κόμικ
Toondoo
Υπάρχουν πολλά εργαλεία δημιουργίας κόμικ στο
διαδίκτυο. Το toondoo είναι ένα από αυτά, απλό
και εύκολο για οπτικοποίηση των ιστοριών των
μαθητών ή για αφόρμηση. Τα κόμικ μπορούν να
αξιοποιηθούν με πάρα πολλούς τρόπους στην
τάξη καθώς ενισχύουν τη φαντασία, μετατρέπουν
το αφηρημένο σε συγκεκριμένο, είναι ελκυστικά,
εύκολα στην κατανόηση και με αναγνωρίσιμους
χαρακτήρες.

52. http://www.flipsnack.com/my-flipping-books/details/?fl
Παράδειγμα δημιουργίας κόμικ από τις ιστορίες
που έγραψαν οι μαθητές (σύγχρονη εκδοχή της
παραβολής του καλού Σαμαρείτη).

53. Χρονογραμμές
Οι περισσότεροι τις συνδέουν με το μάθημα της
ιστορίας αλλά βρίσκουν εφαρμογή σε όλα τα
μαθήματα. Μπορούμε εκτός από ιστορικά
γεγονότα να εξετάσουμε την εξέλιξη μιας ιστορίας
ή των πρωταγωνιστών της(θρησκευτικά-
λογοτεχνία), τις αλλαγές που έγιναν σε έναν τομέα
στη διάρκεια των αιώνων (γεωγραφία-φυσική-
βιολογία κτλ), ως χρονοδιάγραμμα εργασιών ή για
την παρουσίαση των επιμέρους σταδίων μιας
ερευνητικής εργασίας.

54. Υπάρχουν πολλά εργαλεία δημιουργίας
χρονογραμμών, με δυνατότητα ενσωμάτωσης σε
αυτές εικόνων, video ή μουσικής και
υπερσυνδέσμων.
dipity
timerime

55. Ψηφιακά βιβλία
Ένας όμορφος τρόπος παρουσίασης των
εργασιών των μαθητών, κειμένων και εικόνων
εύκολα και γρήγορα. Αρχεία pdf μετατρέπονται
σε ψηφιακές δημοσιεύσεις σε σχήμα βιβλίου. Με
τον τρόπο αυτό μπορούν να αποθηκευτούν ή να
δημοσιευτούν σε blogs, σελίδες κοινωνικής
δικτύωσης (facebook, twitter) ή σε άλλους
ιστοχώρους.

56. Calameo
Flipsnack
Issuu
Yudu

57. Storybird
Ένα εργαλείο με έτοιμη εικονογράφηση για τη
δημιουργία ιστοριών. Διεγείρει τη φαντασία και τη
δημιουργικότητα, είναι εξαιρετικά απλό στη χρήση
και οι ιστορίες που δημιουργούνται μπορούν να
δημοσιευτούν σε άλλες ιστοσελίδες.

58. Εργαλεία παρουσίασης
PowerPoint
Το γνωστό εργαλείο γραμμικής παρουσίασης και
προβολής διαφανειών. Είναι εξαιρετικά εύκολο
στη δημιουργία του και δεν κουράζει ως
παρουσίαση, προσελκύει το ενδιαφέρον των
μαθητών και επιτρέπει την πολύπλευρη εξέταση
ενός προβλήματος μέσα από τις εικόνες, τα
ηχητικά και οπτικά αρχεία και τους
υπερσυνδέσμους που μπορούμε να
ενσωματώσουμε σε αυτό.

59. Prezi
Ένα εναλλακτικό εργαλείο παρουσίασης ιδιαίτερα
δημοφιλές στον χώρο της εκπαίδευσης. Αντί για
τη γραμμική παρουσίαση του PowerPoint εδώ
έχουμε μια τεράστια επιφάνεια πάνω στην οποία
μορφοποιούμε την παρουσίασή μας με τη σειρά
και τα εφέ που επιθυμούμε. Υπάρχει η δυνατότητα
ενσωμάτωσης αρχείων εικόνας και ήχου,
μετάβασης στο διαδίκτυο και εστίασης σε σημεία
που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα αλλά αν το
παρακάνουμε η παρουσίαση γίνεται κουραστική
και χάνει το σκοπό της.

60. Powtoon
Ένα έξυπνο εργαλείο παρουσίασης με animation.
Στη δωρεάν έκδοση υπάρχει περιορισμός χρόνου
– 5 λεπτά. Μπορεί όμως να αξιοποιηθεί για
παρουσιάσεις εργασιών και δράσεων μικρότερης
διάρκειας ή ως εργαλείο αφόρμησης και
συζήτησης στην τάξη.