Συντακτικό Ασύνδετο σχήμα, παρατακτική σύνδεση και υποτακτική.

1. Η σύνδεση των
προτάσεων

2. Τις προτάσεις μπορούμε να τις συνδέσουμε
μεταξύ τους με τρεις τρόπους:
Με ασύνδετο
σχήμα
Με παρατακτική
σύνδεση
Με υποτακτική
σύνδεση

3. Στο ασύνδετο σχήμα όμοιες προτάσεις
μπαίνουν η μια δίπλα στην άλλη. Οι προτάσεις
χωρίζονται μόνο με κόμμα, χωρίς συνδέσμους και
είναι μεταξύ τους ισοδύναμες.
Η μαμά με κοίταξε. Η μαμά με αγκάλιασε. Η μαμά με φίλησε στο μάγουλο.
Η μαμά με κοίταξε, με αγκάλιασε, με φίλησε στο μάγουλο.
Το ασύνδετο σχήμα μας δίνει τη δυνατότητα
για απλή και ζωντανή έκφραση.
Ασύνδετο
σχήμα

4. Παρατακτική
σύνδεση
Στην παρατακτική σύνδεση όμοιες προτάσεις,
παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μια δίπλα στην άλλη.
Οι προτάσεις αυτές είναι μεταξύ τους ισοδύναμες και
συνδέονται με παρατακτικούς συνδέσμους.
κύρια πρόταση + κύρια πρόταση
Μού είπε ότι θα πάμε βόλτα και πως θα πάρουμε κρέπες.
δευτερεύουσα πρόταση + όμοια δευτερεύουσα πρόταση
Αγόρασα ένα παντελόνι και πλήρωσα 20 ευρώ.
Αγόρασα ένα παντελόνι.
Πλήρωσα 20 ευρώ.
δευτερεύουσα
(ειδική)
δευτερεύουσα
(ειδική)

5. Παρατακτική
σύνδεση
Οι κυριότεροι παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι:
συμπλεκτικοί:
και (κι), ούτε
αντιθετικοί:
αλλά, μα, όμως
διαχωριστικοί:
ή, είτε
Αγόρασα ένα παντελόνι και πλήρωσα 20
ευρώ.
Ούτε συναντηθήκαμε ούτε μιλήσαμε.
Τον βοήθησα, αλλά δε με ευχαρίστησε.
Της μίλησα, όμως εκείνη δε μου απάντησε.
Έβρεχε, μα πήγαμε βόλτα.
Θα κάνουμε βόλτα ή θα πάμε θέατρο;
Για χόμπι είτε αθλούμαι είτε ζωγραφίζω.

6. Υποτακτική
σύνδεση
Στην υποτακτική σύνδεση έχουμε ανόμοιες προτάσεις,
όπου μια δευτερεύουσα πρόταση υποτάσσεται σε μια
άλλη πρόταση (κύρια ή δευτερεύουσα διαφορετικού
είδους) συμπληρώνοντας έτσι το νόημά της.
κύρια πρόταση + δευτερεύουσα πρόταση
Θέλω να φάω, επειδή πεινάω.
δευτερεύουσα πρόταση + ανόμοια δευτερεύουσα πρόταση
Πήγα στον γιατρό, επειδή δεν αισθανόμουν καλά.
δευτερεύουσα (βουλητική) δευτερεύουσα (αιτιολογική)
δευτερεύουσα (αιτιολογική)
κύρια

7. Η υποτακτική σύνδεση συνήθως γίνεται με:
υποτακτικούς συνδέσμους
αντωνυμίες
επιρρήματα
ειδικούς: πως, ότι, που
υποθετικούς: εάν, αν, άμα,
αποτελεσματικούς: ώστε, που, ώστε να,
που να
τελικούς: για να, να
ερωτηματικούς: αν, μήπως
ενδοιαστικούς: εάν, αν, άμα,
όπου, όπως, όσο, οπουδήποτε, πώς, πότε, πού κ.ά.
αναφορικές: ό,τι, που, ο οποίος-α-ο, όποιος-α-ο κ.ά.
ερωτηματικές: τι, ποιος-α-ο, πόσος-η-ο κ.ά.
αιτιολογικούς: γιατί, επειδή, διότι, αφού,
καθώς, μια και, μια που
χρονικούς: όταν, ενώ, αφού, αφότου,
καθώς, μόλις, πριν, ώσπου, όποτε κ.ά.
αντιθετικούς: αν και, ενώ, παρόλο, και να,
κι αν, ακόμη, και ας κ.ά.
βουλητικό μόριο: να

8. Πρέπει να θυμάμαι
Για να ξεχωρίζουμε εύκολα τον τρόπο της σύνδεσης
των προτάσεων, θα πρέπει να μελετήσουμε καλά τους
συνδέσμους.
πρόταση πρόταση πρόταση
Ασύνδετο
σχήμα
Υποτακτική
σύνδεση
Παρατακτική
σύνδεση
κύρια κύρια
δευτερεύουσα
όμοια
δευτερεύουσα
, ,
π. σ.
κύρια
δευτερεύουσα
δευτερεύουσα
υπ.σ
υπ. σ
ανόμοια
δευτερεύουσα
κύρια υπ. σ.
κύρια υπ.σ
π. σ.