2. Lurzoruaren osagaiak
Lurzorua lurrazalaren azaleko geruza da.
Osagaiak:
Harriaren higaduratik datozen elementu
mineralak
Landare edota animalien materia organikoa
Osagai likidoak eta gasak (CO2)
3. KONTZEPTU BATZUK
Lurzoruaren ehundura:
Lurzoru bat osatzen duten partikuleen neurrien
araberako eraketa.
Eraketa hori arearen %, buztinaren %, eta limoen %
proporotzioetan adierazten da:
AREAK: Osagaien tamaina diametroko 2.00 eta 0.05mm
bitartean daudenak.
LIMOAK: Beren tamainak 0.05 eta 0.002mm bitartean
badira.
ARCILLAS: Beren tamainak diametroko 0.002mm baina
txikiagoak badira.
4. IRAGAZGAIZTASUNA
Zenbat eta buztin gehiago
hainbat eta trinkoagoa eta
iragazgaitzagoa izango da
EHUNDUREN MOTAK lurzorua
Buztina
IRAGAZKORTASUNA Area
5. Edafogenesia : Lurzoruaren eraketaren
prozesua.
Lixibiazioa: Euriak egiten duen lurzoruen
disolbatzaileak diren osagaien garraiaketaren
prozesua. Zenbat eta prezipitazio gehiago
hainbat lixibiazio gehiago eta lurzorua
txirotuko da.
Edafología: lursoruen jatorria, eboluzioa
(edafogénesia) eta ezaugarriak aztertzen dituen
zientzia
6. LURZORUKO FAKTOREAK
HARRI AMA
Lurzoru silizeoak: solteak, iragazkorrak eta
azidoak
Kareharrizkoak: oretsuak eta iragazkorrak
Buztintsuak: trinkoak eta iragazgaitzak
KLIMA
Edafogenesian eragin handikoa
Prezipitazioak eta tenperaturak: jarduera biologikoa eta
kimikorako ezinbestekoak dira.
7. Lurzoruaren profila eta horizonteak
Orbelak, hondakinak, onddoak,e.a.
Gainazala, humus pilatzen du (lixibiazio-
gunea)
Meatze eta aldatze-ingurua
Harri ama meteorizatua
(birrinduta)
Harri ama trinkoa
8. Lurzoru-profila
Hiztegia
Lurzoruak bere garapenaren arabera
dituen horizonte (ala geruza) multzoa
Horizontea
Lurzoru baten profilaren geruza
bat.
Lurzoru zonala
Bere jatorria eta eraketa klimari
estuki lotuta duena
Lurzoru azonala
Klima ez diren beste faktore
batzuei lotuta dagoenean
lurzoruaren eboluzioa
9. Klima Ozeanikoko lurzoruak
Silizeoak
Lurzoru arre hezea
Nekazaritzarako lurzoru oso ona
Azidotasuna gutxitzeko karea
erabiltzen da.
Ranker
Aldapa handiko inguruko lurzorua
(mendikoa)
Gutxi garatuta
Larreak eta basoak jartzeko egokia.
12. Klima Ozeanikoko lurzoruak-2
Kareharrizkoak
Kareharrizko lurzoru arrea
Nagusia da, oso hedatuta dago.
Ona nekazaritzarako
Terrafusca
Mendi-inguruetako
lurzorua.
Egokia basogintzarako.
13.
14. Klima Mediterraneoko
Harri silizeotan
lurzoruak Vertisola
Hegoaldeko lurzoru arrea
Lurzoru txiroa eta azidoa
Humus gutxi du eta errez higatzen da.
Ongarrituz gero zerealetarako balio du.
Kareharrizkoak
Lurzoru gorri mediterraneoa
Lurzoru bikaina, mantenugai ugariekin.
Terra rossa
Lurzoru gutxi garatuta eta horizonte buztintsua harri amaren gainean
Sastrakadia eta bigarren mailako laborantza egiten da.
Buztinetan eta margetan
Vertisolak edo lurzoru beltzak
Buztin hedakor ugari dituzte.
Penintsulako lurzorurik emankorrenak dira.
Guadalquivirreko sakonunean, Tierra de Barrosen (Badajoz) eta
Irunean
19. Estepako klima ko lurzorua
Lurzoru gris subdesertikoa
edo serosem
Ebroren erdialdeko haranean
Hegoekialdeko penintsulan
Kanarietan
Kareharri ugari eta humus gutxi
Landaredia urria eta
sakabanatuta
Ia ez du kehorreko
aprobetxamendurik nekazaritzan.
Ureztatuz gero nahiko emankorra
da baina errez gazitzen da (lurruntzea
oso handia)
20. Lurzoru azonalak
Alubialak
Ibaiertzetan: egokiak ortuko
laborantzarako
Istinduak
Inguru endorreikoetan
Mantenugai gutxi.
Gaziak
Inguru oso lehorretan
Hareatsuak
Lehorraketa emnkortasunik gabe, ura
infiltratzen da.
Bolkanikoak
Batez ere basaltokoak ez dira
emankorrik