1. IES MUNGIA BHI
DBH 4. maila
Irakaslea: Marije AGUILLO
DBH 4. maila - Marije Aguillo
2. NAPOLEON • Ajaccio (Korsika) 1769 – Sta. Elena 1821.
• Oso ona izan zen matematiketan .
• Gaztaro iraultzaile nazionalista.
• Korsikatik ihes egin behar izan zuen.
• Tolon-eko setioan estrategia bikaina eta
garaipena lortzearen ondorioz Brigada-Jeneral
izatera heldu zen.
• Josefina (Direktioroko Barrasen amorante
izana) ezagutu eta ezkondu zuen.
• Italiako ejerzitoaren jenerala (1796). Jeneral
eta estratega bikaina: garaipen pilo bat.
• 1798.an Direktoriok, beldurtuta, Egiptora bidali
zuen.
• Frantziako politika nahasia.
• Egipto utzi eta Parisera joan zen boterea
hartzeko nahian.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
3. Brumarioko 18.ren estatu-kolpea
(1799)
• Direktorioren gobernu-
ahulezia aprobetxatuz estatu
kolpea eman zuen
• Ejerzito eta herriaren
sustapena izan zuen.
• Gobernua Saint Cloud-en
zegoen bitartean Napoleonek
bahitu zuen.
• Kontsulegoa hasten da.
Egile anonimoaren koadroa. • Helburua ustelkeriaren
18. Brumarioko ekintzak adierazten ditu.
kontra borrokatzea.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
4. NAPOLEON • 1800.eko Konstituzioa
KONTSULA – Botere pertsonala.
• Zentsura ezarri zuen.
• Sufragio zentsatario.
• Estatu-adminisitrazioa berrantolatu
– Departamentuak
– Prefektoak
• Zerga sistema unibertsala ezarri zuen.
• Iraultzaren ekarpenak finkatu zituen:
Kode Zibila, berdintasuna.
• Finantzak berrantolatu zituen.
• 1800 Frantziako Bankua sortu zuen.
• Heziketa berrantolatu eta hobetu:
lizeoak sortu zituen.
• 1801.ean Konkordatoa Elizarekin.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
5. Konstituzioaren ezaugarriak:
– Iraultzaren printzipio nagusiak finkatzen dira
• Etxebizitzaren bortxaezintasuna
• Emigratuen legeen atzeraezintasuna
• Senatu kontserbadorea, Batzar legegilea eta
Tribunatua
• Estatu burua: Napoleonen (kontsul lehena)
– Magistratuak eta Kontseiluaren kideak izenda ditzake
– Botere legegilea ere dauka
– Sufragio unibertsala (komedia)
» Hiritarrek udal-handikiak aukeratzen zituzten
» Udal handikiek departamentuen handikiak
» Departamentuen handikiek nazio-handikiak
DBH 4. maila - Marije Aguillo
6. Gizartearen antolamendua
• Goi burgesia klase burua izango da
• Funtzionarioa izatea irekia hiritar
guztientzat
• Frantsesen anbizioa sustatzeko “Ohore
Legioa” sortzen da.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
7. Kode Zibila (1804)
– Frantziar zuzenbidea batzea nahi
zuen
– Norbanakoaren askatasuna
– Lan askatasuna
– Kontzientzia askatasuna
– Estatu-laizismoa
– Ezin bortxatuzko Jabegoa
– Erregistro zibila (Elizatik bereiztuta)
– Ezkontza zibila eta dibortzioa
– Merkataritza kodea
– Familia-buruaren “patria potestas”
DBH 4. maila - Marije Aguillo
8. NAPOLEON
KONTSULA
Kanpoko politika
• Europako monarkien
kontrako borroka.
• Politika espantsionista
DBH 4. maila - Marije Aguillo
11. Napoleonen agintaldia
Estatu Enperadorea -Espainiako Espainiatik
Kolpe koroatu inbasioa atera
Brumario 18 Waterloo
Bizitza Blokeo porrota
osorako kontsula kontinentala
1799, 1801, 1802, 1804, 1805, 1806 1808 1812, 1813 1814, 1815 1821
Ehun egunen
Inperioa
Konkordatoa Trafalgarren Errusiako Hil zen
Ellizarekin Ingalaterraren inbasioa Sta. Helenan
garaipena
Leipzig
Kode Zibila
porrota
Kontsulatua
Inperioa DBH 4. maila - Marije Aguillo
12. NAPOLEONEK BERE BURUAN BERAK KOROA EZARRI ZUEN AITA SANTUAREN
AURREAN
DBH 4. maila - Marije Aguillo
13. NAPOLEON
ENPERADOREA
El juramento en cuestión fue este:
Juro mantener la integridad del territorio de la
República, respetar las leyes del Concordato y la
libertad de culto; respetar y hacer respetar la
igualdad de los derechos, la libertad política y civil,
la irrevocabilidad de las ventas de los bienes
nacionales; no aumentar ningún impuesto, no
establecer ningún impuesto más que en virtud de la
ley; mantener la institución de la Legión de honor;
gobernar con el sólo objetivo del interés, la felicidad
y la gloria del pueblo francés.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
14. I INPERIOA Kanpoko politika
• 1806 Ingalaterraren kontrako
Barruko politika blokeoa (Berlingo Dekretoa)
Edozein herrik ezin du Britania Handiarekin
merkataritza egin
• Errepresioa oposizioaren Ingalaterratik zetozen edozein merkantzia
konsfikatzen da.
kontra.
• 1808: Espainiako inbasioa
• Botere pertsonalaren
• 1812: Errusiako inbasioa
indartzea.
• Blokeoaren kontra joateagatik
• 1813: Espainiako gerra galdu zuen
• 1814: Abdikazioa, Errusiako tsar
eta Austriako enperadorea Parisen
sartu ziren.
• Elba uhartetik ihes egin zuen
•1815: Ehun egunetako erreinaldia.
• Waterloo porrota
DBH 4. maila - Marije Aguillo
15. ERRUSIAREN INBASIOA
• Errusiaren manufaktura
kapazitate eskasa
• Blokeoa utzi zuen
• Frantziarentzat inbasiaoren
zergatia
• Napoleonen ejerzitoa 691.500
soldaduak ziren
– 400.000 frantsesak
• Errusiako estrategia
– Lur erreta
• Napoleonen ejerzitoaren
ahulezia
• Erretiratu behar
DBH 4. maila - Marije Aguillo
16. Napoleonen kontrako koalizioa
• Austria, Errusia eta Prusia
• Leipzing porrota 1813
• Enperadorearen
abdikazioa
• Aliatuek Elba uhartera
eraman zuten
• Ihez egin zuen eta 100
eguneko inperioa izan zen
• Waterloo porrota (1815)
DBH 4. maila - Marije Aguillo
17. Napoleonen gerren ondorioak
• Grande Armée-aren eragina
– Milaka soldaduek Europatik iraultzaren printzipioak
zabaldu zituzten
• Berdintasun juridikoa eta politikoa
• Kode zibila
– Morrointza deuseztatzen da
– Karrerak talenturari irekitzen dira.
• Bi blokeen arteko gerra (Frantzia – Britania Handia)
– Gerra mundu eskalan: Amerikaraino heldu zen
• EEBBek Louisiana erosi zuten
• Espainiako kolonien independentzia
DBH 4. maila - Marije Aguillo
18. Napoleonen agintearen ondorioak
• Alde ekonomikoak
• Frantziako eta Europako industria garatzea
• Alde politikoak
– Ideia liberalak zabaltzea.
– Alemaniaren lurraldea berrantolatu
• Sakro Inperio Germaniarraren ordez
Rin Konfederazioa antolatu
• Poloniako Dukerria sortu
– Estatu zentralizatuen sorrera
– Estatuko hezkuntza Europatik
– Nazionalismoen sentimenduak areagotzea
DBH 4. maila - Marije Aguillo
19. Leipzing galera ostean Ingelesek Elba
uhartean kartzelatu zuten Napoleon. Honek
ihes egin zuen eta 100 egun agintaldia izan
zuen gerra jarraitzen bere azken galera arte.
Orduan Sta. Elena uhartera eraman zuten.
Waterloo
DBH 4. maila - Marije Aguillo
20. NAPOLEON
GAINDITUTA
• Santa Elena uhartera
bidali zuten ingelesek
• Han 1821-5-5 hil zen
51 urte zituela.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
21. Napoleonen
Hilobia
PANTEON DE LOS INVÁLIDOS
(PARIS)
DBH 4. maila - Marije Aguillo
22. BERREZARKUNTZA
VIENAKO KONGRESUA
VIENAKO KONGRESUA
(1814-1815)
Eta
IRAULTZA LIBERALEEN
GARAIA
DBH 4. maila - Marije Aguillo
23. VIENAKO KONGRESUA
(1814-1815)
• Potentzia garaileek, (Erresuma
Batua, Austria, Prusia eta Errusia),
antolatu zuten.
• Helburuak:
– Absolutismoa berrezartzea
– Legitimismoa “
– Europako mapa berrantolatzea
– Iraultza ekiditzea
• Baliabideak:
– Aliantzak
– Kongresuak
DBH 4. maila - Marije Aguillo
24. Aliantza Santua
• Indarrean zegoen lurraldetasun egoera
mantentzeko konpromisua.
• Behaketa indartzea iraultzen
printzipioak antzemateko.
• Noizean behin kongresuak antolatzea
amankomuneko politikak antolatzeko.
Errusiako, Prusiako eta Austriako
erregeek Aliantza Santua eratu
• Indar armatua prest edukitzea behar zuten Monarkiak liberaleen
denean parte hartzeko. erasoen kontra defendatzeko
DBH 4. maila - Marije Aguillo
26. BERREZARKUNTZA
Frantziako Iraultza baina lehenagoko
HELBURUA
erregimena berrezartzea
Vienako
kongresua PROTAGONISTAK Napoleon gainditu zuten potentziak
(1814-1815)
PRUSIA ERRUSIA BRITANIA HANDIA eta
Frantzian Borboien AUSTRIA: Azken hau Metternich-ek errepre-
berrezarkuntza sentatuta, eta Kongresuaren sustatzailea
Mapa berria
EMAITZAK Dinastien eta erregeen legitimitatea
Aliantza Santua: Austria, Prusia eta Errusia, Iraualtza liberaleen
kontra
Aliantza Laukoitza: Austria, Prusia eta Errusia, eta Erresuma B, ezarritako ordena
defendatzeko eta nazioarteko gaiak diplomaziaren bidez jorratzeko.
Nazionalismo eta liberalismoaren aurka
IDEOLOGIA Kontserbadorea
Aintzinako Erregimenaren alde
DBH 4. maila - Marije Aguillo
27. BERREZARKUNTZA GARAIA
• Luis XVIII.ak Frantzian “Zinpeturiko Gutuna”
ezarri zuen.
– Jainkoak ezarritako betebeharra zuen.
– Erregea sakratua eta ikutuezina
– Botere legegilea kontrolatzen zuen
Luis XVIII.a
– Sufragio zentsatarioa
– Zentsura
• Liberalismo zapalketa Europa osoan
• Liberalak klandestinitatean, sozietate
sekretuak.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
28. Iraultza liberaleen Garaia
Liberalismoaren funtsezko printzipioak
• Banakakoen askatasunen eta eskubideen defentsa.
• Biztanle guztien berdintasuna legearen aurrean.
• Subiranotasun nazionala, Konstituzioa funtsezko legea
guztion gainetik .
• Botereen banaketa, Montesquieu-ren teoria jarraituz
• Kudeaketa publikoaren kontrola, publizitatea eta prentsa-
askatasunaren bitartez.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
29. Liberalismoaren printzipioen aurrean Europako
estatuen errealitatea
• Aintzinako Erregimenaren indarrak, boterean mantentzea nahi dutenak,
eta burgesiak lideratzen duen indar berrien arteko tentsioak.
• Industrializazio prozezuak sortutako aldaketa ekonomikoak. Aldaketa
hauek esstatuen egitura ekonomiko eta sozialak joaten ziren aldatzen eta
langileen mugimenduan itzelezko garrantzia izango dute.
• Laburbilduz, berrezarkuntza garaiko europar liberalismoak huurrengo
ezaugarri zituen:
- Erregimen politiko: Monarkia Parlamentarioa
- Konstituzio idatzita
– Alderdi politikoak eta sufragio zentsatarioa
– Lege berdintasuna
– Zentsura eta askatasun murriztuak
– Herrien zapalkuntza
– Ezberdintasun sozialak
DBH 4. maila - Marije Aguillo
30. Nazionalismoaren sorrera
• Aintzinako Erregimen garaian nazionalismoa estatuen dinastiarekin
identifikaktzen zen.
• Frantziako Iraultzak eta Napoleonen inbasioek herrien lotura tradizionalak
apurtzean herrien nazionalismoa sortarazi zuten.
Nazionalismo demokratikoa.
• Frantziar nazionalismoa: estatu batean eta lege sistema baten menpe bizi
direnek nazioa osatzen dute.
• Mazzini (1805-1872) Estatu berria herriaren borondateak sortaraziko zuen.
Subiranotasun nazionalean sinesten zuen
Nazionalismo kontserbadorea edo organikoa
• Etnia, hizkuntza eta ohituren araberako komunitateek eratuko dute herrien
mugak. Nazioa, historiaren emaitza eta organo bat bezala ikusten dute.
• Hegel, (1770-1831), Herder, Fichte . Komunitatea gizabanakoen multzo
bateratutzat errekonozitzen zuten. Berarentzat nazioek helburu historikoa
zuten eta gizabanakoen gainean zeuden.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
31. Nazionalismoa
Nazionalistek hurrengoa bultzatzen
zuten Vienako Kongresuan
berreraikitako maparen kontra:
– Estatu ezberdinetan banatutako
erkidego nazionalen batasuna.
(nazionalismo zentripetoa).
– Estatu multinazionalek azpiratutako
herrien independentzia, Austriar
Inperioa edo turkiar otomandarra
Garibaldi bezala (nazionalismo zentrifugoa).
DBH 4. maila - Marije Aguillo
32. 1820ko iraultzak:
- Espainian (Riegoren
altxamendua), Portugalen,
Napolin eta Piamonten
altxamendu nazionalistak.
- Aliantza Santuak Espainian parte
hartu zuen Riegoren altxamendua
zapaltzeko (1823)
- 1821 Grezian, turkiarren kontra
- 1831. ean Greziaren
independentzia
DBH 4. maila - Marije Aguillo
33. 1830.Eko Iraultzak
• Liberalak boterea eskuratzeko nahian
• Frantzian hasten da Carlos X.ren
kontra
(uztaileko iraultza)
• Orleans-eko Luis Feliperekin monarkia
konstituzionala.
• Belgika Holandatik independizatu zen.
• Espainian eta Portugalen gobernu libe
ralak.
• Pixkanaka liberalismoa agintean
zegoena kontserbadore bihurtu
– Sufragio zentsatarioa
• Botere ekonomikoa zutenek bakarrik
DBH 4. maila - Marije Aguillo
boto-eskubidea zuten
34. 1848.Eko Bolada
Iraultzailea
Berlin
Manifestaldia Bucarest-en Milan (martxokoMarije Aguillo
DBH 4. maila - 5 eguanak) Praga
36. • Orain arte ilustratuel antolatu zituzten iraultzak, orain
langileen sindikatuek izango dute protagonismoa
1848.Eko
• Helburua: Benetako demokrazioa lortzea, sufragio
nazionalatik sufragio popularrara joaten.
Iraultza
• Krisi ekonomiko larria
– 1845-46 nekazaritza krisia (lehorketa, patataren gaixotasuna,…)
– Prezioen %50ª. Igotzen dira
– Industria textil asko ixten dira
– Burtsa krisia
• Orleanseko Luis Feliperen kontrako kritika gogorrak
• Klase eratainen protestak (otsailaren 23an)
– Errepresio gogorra
– Otsailaren 24.an herria Tulleriasera joaten da.
– Luis Felipek ihes egiten du
• Apirilaren 23an sufragio unibertsalaren bitarteko ahuteskundeak.
• Errepublikar kontserbadoreek irabazten dute
– Luis Napoleon presidente aukeratzen dute (zergatik?)
– Burgesiak proletalgoaren eraginari beldur diolako
DBH 4. maila - Marije Aguillo
37. “Herrien udaberria”, bolada iraultzaile hau Errestaurazioa eta Metternich-en
sistemaren kontra joan zen. IZAERA: Langileen mugimendua eta mugimendu
1848 nazionalista.
Kapitalismo eta finantzen garapena.
TESTUINGURU
HERRIALDEAK Burgesia, eta klase ertainen garapena
Politiko, ekonomiko
Langile mugimenduaren garapena eta klase kontzientziaren eraketa
eta Soziala
1848-02- Karl Marxek “Manifestu Komunista” aldarrikatu zuen
Nekazaritza krisia
KRISI KOINTURALA Krisi industriala: industria eta merkataritza kiebrak.
Frantzian merkatariek tailer handiak ireki zituzten: tailer txikien porrota.
•Ideia liberalak Mendebaldeko Europako herrialde gehienetan ezarri ziren.
LF Orleans
•Burgesia ertainak proletalgoarekin aliantza utzi zuen.
ONDORIOAK •Goi burgesiarekin aliantza
•Proletalgoa klase-kontzientzia hartzen hasi zen.
•Demokratizazioa (sugrafio unibertsala )
•Langileak pixkanaka politikan sartzea.
• Luis Felipek bilkura politikoak debekatu zituen
Napoleon III • Otsailaren iraultza: erregea Ingalaterrara ihes egin zuen.
• II Errepublika aldarrikatzen du Lamartinek : 10 ordulo laneguna ezarri,
FRANTZI
• Abenduan Napoleon presidente hautatua izan zen
A
• Erradikalismoaren beldur burgesiak iraultza zapaldu eta liberalismoa
kontserbadorea ezarri zuen.
Alderdiak: Errepublikar moderatuak (Orleansekoak)
Monarkikoak (eskumakoak)
Mazzini Demokratak eta sozialistak (Blanc)
EUROPATIK
HEDATU ZEN DBH 4. maila - Marije Aguillo
Austriar inperio osotik , Italiatik, Prusiatik
38. Bolada iraultzaileen Ondorioak
• Belgika eta Greziaren askatasuna (1820-1830 ziklooetan)
• 1848
• Italia eta Alemaniako nazionalistek ez zuten arrakastarik eta bi hamarkada
itxaron behar izan zuten.
• Austriar-hungarriak inperioak bere nagusitasunarekin jarraitu zuen.
• Hainbeste lekutan feudalismoa ezabatu zen.
• Alemanian estatu gehienetan konstituzio bat ezarri eta
neurri askatzaileak hartu zituzten.
• Frantzian II. Errepublikatik II. Inperiora pasatu ziren
Luis Napoleonekin.
• Gizarte sektor galtzaileak langileak ziren. Hemendik aurrera
proletalgoa eta burgesia gero eta urrunago izango dira.
• Porrotaren zergatiak burgesiaren beldurra.
DBH 4. maila - Marije Aguillo
