Een korte introductie op het werkstuk over Titiaan's Madonna di Ca' Pesaro waar ik momenteel aan werk.

1. Waarom verliet Titiaan het gebaande pad?
De Madonna di Ca’ Pesaro in de Sta Maria Gloriosa dei Frari
Martin Lok
19 april 2010

2. In den beginne.... polyptieken
Giovanni Bellini, Frari-triptiek (1488)

3. Daarna .... pala’s,
één verticaal
geschilderd vlak,
veelal met ronde top
Giovanni Bellini,
San Giobbe altaarstuk
(1488, nu Gallerie dell’Academia)

4. Begin 16e eeuw was er
in Venetië een duidelijke
traditie in altaarstukken:
• Sacra Conversazione
• Symmetrisch, statisch en frontaal
(driehoek-compositie)
• Reële architectuur loopt door in
het schilderij
• Geen opdrachtgevers afgebeeld
Giovanni Bellini, San Zaccaria altaarstuk, 1505
(San Zaccaria,Venetië)

5. 1515-1518:
Titiaan start
vernieuwing met
de Assunta (Frari)
• Geen doorlopende
architectuur
• Geen statische driehoek
• Meerdere niveaus

6. 1519-1526:
Titiaan verlaat
definitief het
gebaande pad in de
Madonna di Ca’ Pesaro
(Frari)
• Weg symmetrie en frontaliteit
• A-centrisch perspectief
• Architectuur in schilderij staat
los van die van de kerk of lijst
en is bovendien inconsistent en
zonder functie
• Opdrachtgevers prominent op
de voorgrond aanwezig

7. Centrale vraagstelling:
Waarom weken Titiaan, zijn
opdrachtgevers en de Fransciscaner
broeders af van de bestaande traditie?
Wat wilden zij hiermee mogelijk
bereiken?

8. Onderzoeken in literatuur
geopperde hypothesen:
• Fysieke context (zij-altaar)
• Persoonlijke context (Jacopo Pesaro’s
behoefte aan erkenning)
• Politieke context (draagvlak zoeken voor
nieuwe kruistocht)
• Titiaan’s wens tot vernieuwing schilderkunst
• Iconografie (altaar van de Onbevlekte
Ontvangenis)